PODSUMOWANIE SYTUACJI W ZAKRESIE WYSTĘPOWANIA

PODSUMOWANIE SYTUACJI W ZAKRESIE WYSTĘPOWANIA
GRYPY PTAKÓW (H5N1) U LUDZI NA ŚWIECIE
(Źródło: informacje ECDC, CDC, WHO ze stycznia 2017 r.)
Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Patogenność wirusów
jest bardzo zróżnicowana - na podstawie zdolności do wywołania choroby dzieli się je zasadniczo na
2 grupy. Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza - HPAI) powodują grypę ptaków
o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze śmiertelnością dochodzącą do
100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego).
Do tej grupy należą niektóre podtypy H5 (np. H5N1) i H7. Wirusy HPAI mogą się namnażać w całym
organizmie gospodarza i uszkadzać narządy ważne dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci.
Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością (low pathogenic avian
influenza - LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym również H5 i H7. Wywołują zwykle
łagodną postać grypy ptaków z objawami ze strony układu oddechowego i pokarmowego.
Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal wszystkich
przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z zakażonymi zwierzętami. Ryzyko
zakażenia niesie także kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu oraz powierzchniami nimi
zanieczyszczonymi, a także z surowym mięsem, pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój,
patroszenie i porcjowanie mięsa, zwłaszcza w domowych warunkach). Dotychczas nie odnotowano
zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą pokarmową.
W chwili obecnej odnotowywane są sporadyczne przypadki zachorowań u ludzi z powodu
zakażenia grypy ptaków A(H5N1), do których dochodzi najczęściej w wyniku bliskiego kontaktu ludzi
z chorym i martwym drobiem. Dotychczasowe dane z dochodzeń epidemiologicznych nie
potwierdzają łatwej transmisji wirusa z człowieka na człowieka. Zachorowania występują w Afryce
i Azji. Do tej pory nie stwierdzono zachorowań ludzi z powodu zakażenia wirusem grypy ptaków
A(H5N1) w Europie. Ryzyko zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków A(H5N1) nadal określane
jest, jako niskie i występuje przede wszystkim w krajach, w których stwierdzono utrzymujące się
krążenie wirusa w populacji drobiu.
Od roku 2003 do 5 stycznia 2017 r. odnotowano łącznie 856 potwierdzonych laboratoryjnie
przypadków zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków A(H5N1), w tym 452 zgony. Przypadki
zachorowań na grypę ptaków u ludzi odnotowano dotychczas w 16 krajach na świecie (Azerbejdżan
(8), Bangladesz (8), Kambodża (56), Kanada (1), Chiny (53), Dżibuti (1), Egipt (356), Indonesia (199),
Irak (3), Laos (2), Birma (1), Nigeria (1), Pakistan (3), Tajlandia (25), Turcja (12), Wietnam (127).
Osobom podróżującym do krajów, w których występują zachorowania na grypę ptaków, w celu
zmniejszenia ryzyka zakażenia zaleca się:
•
przestrzeganie zasad higieny osobistej, szczególnie mycie rąk przed spożywaniem pokarmów,
po wyjściu z toalety, po kichaniu itp.,
•
unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi,
•
przestrzeganie higieny kaszlu i kichania, w tym, w czasie kaszlu lub kichania zakrycie ust i nosa
chusteczką oraz natychmiastowe wyrzucenie zużytej chusteczki bezpośrednio po użyciu (gdy nie
jest to możliwe należy kasłać lub kichać w zgięcie łokcia),
•
unikanie kontaktu ze zwierzętami, w tym z ptakami dzikimi i drobiem,
•
spożywanie tylko żywności poddanej właściwej obróbce termicznej (gotowanej, pieczonej,
duszonej, dobrze wysmażonej),
•
stosowanie się do zaleceń miejscowych służb sanitarnych oraz lekarzy.
W razie zachorowania w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską, zaś w
przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych po powrocie z ww. rejonów
należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży.
Więcej informacji w sprawie dostępnych jest na stronach internetowych Światowej Organizacji Zdrowia
(http://www.who.int/influenza/human_animal_interface/avian_influenza/h5n1_research/en/)
oraz Europejskiego Centrum Zapobiegania oraz Zwalczania Zakażeń i Chorób Zakaźnych u Ludzi
(http://www.ecdc.europa.eu/en/healthtopics/avian influenza/Pages/index.aspx).