SCENARIUSZE CYKLU LEKCJI, ZREALIZOWANYCH W RAMACH PROJEKTU „SEKRETY BANKÓW” W GIMNAZJACH SPOŁECZNEGO TOWARZYSTWA OŚWIATOWEGO I. Lekcje wprowadzające Zajęcia obejmują dwie godziny lekcyjne. W trakcie pierwszej godziny zajęć uczniowie poznają: – historię pieniądza na świecie i w Polsce, – rodzaje i podstawowe funkcje pieniądza , – sposobów produkcji monet i banknotów. Celem zajęć jest uświadomienie uczniom iż dzieje pieniądza wpisane są w dzieje ludzkości (powiązane są one z wojnami, pokojami, wydarzeniami kulturalnymi etc) oraz rozbudzenie u uczniów zainteresowań polityką monetarną. W trakcie drugiej godziny zajęć uczniowie poznają : – zasady funkcjonowania systemu bankowego, – rolę i funkcje banku centralnego, – zasady funkcjonowania banków, – podstawowe operacje prowadzone przez banki, – korzyści wynikające z usług bankowych. Celem zajęć jest uświadomienie uczniom jak ważną rolę spełniają banki we współczesnym świecie oraz zapoznanie uczniów z zasadami ich funkcjonowania. Lekcja 1 (lekcja prowadzona przez nauczyciela odpowiedzialnego za realizację projektu, nauczyciela wiedzy o społeczeństwie lub zaproszonego pracownika banku) Cele Po zajęciach uczeń umie: – przedstawić etapy w historii pieniądza, – posługiwać się terminologią związaną z pieniądzem, – wymienić podstawowe funkcje pieniądza, – wskazać różnice i podobieństwa między monetą obiegową i kolekcjonerską. Pojęcia: awers, rewers, moneta (obiegowa, kolekcjonerska ), banknot, rant, emitent, emisja, skarbiec, bank, numizmatyka, denominacja, gospodarka towarowo-pieniężna. Metody realizacji zajęć Miniwykład, dyskusja, ćwiczenia Przebieg lekcji 1. Na początku lekcji nauczyciel prosi o podanie skojarzeń, jakie nasuwają się uczniom z pojęciem „pieniądza”. Każdy uczeń podaje jedno skojarzenie (prosimy, żeby nie podawać elementów powtarzających się), które zapisujemy na tablicy lub plakacie. 2. Po spisaniu wszystkich skojarzeń prowadzący krótko podsumowuje wyniki. ( Czy skojarzenia są trafne ? Czy wiedza uczniów jest skromna, czy rozległa ? ) 3. Nauczyciel w postaci miniwykładu przedstawia uczniom najważniejsze wydarzenia historii monetarnej: a) definicja pieniądza, b) środki płatnicze przed pieniądzem , c) monety (początki,sposoby produkcji funkcjonowanie monet, moneta obiegowa i kolekcjonerska) d) banknoty (początki, produkcja, zabezpieczenia), e) inne formy współczesnego pieniądza (papiery wartościowe, karty kredytowe), f) podstawowe funkcje pieniądza. 4. Po wystąpieniu prowadzącego następuje krótka dyskusja podsumowująca i próba dopisania do poprzednich skojarzeń tego co uczniowie dowiedzieli się na wykładzie. 5. Na zakończenie możemy zaproponować ćwiczenie : Czyja to waluta ? Podajemy nazwy walut różnych państw świata, a uczniowie starają się odgadnąć w jakim kraju jest ona środkiem płatniczym. Przykłady: real, rubel, jen, peso, korona, hrywna, forint, funt 6. Jako zadanie domowe można poprosić chętnych uczniów o znalezienie przysłów, powiedzonek, wypowiedzi sławnych ludzi z różnych epok, dotyczących pieniądza. Np. „Dobry żart tynfa wart.” Lekcja 2 Przeprowadzona przez nauczyciela lub pracownika banku w szkole. Cele Po zajęciach uczeń: – co to jest w bankach, – zna funkcje banku centralnego, – potrafi wymienić podstawowe produkty banku, – potrafi wymienić podstawowe operacje bankowe, – potrafi wymienić kilka rodzajów kredytów bankowych, dostępnych dla indywidualnego klienta, – wie, co to jest karta płatnicza, – rozumie pojęcie stopy procentowej. Pojęcia: depozyt, czek, kredyt, obligacje, weksel, stopa procentowa, kurs walutowy, wysokość oprocentowania, karta kredytowa, przelew, lokata. Metody realizacji zajęć Wykład problemowy, dyskusja, śniegowa kula. Przebieg lekcji 1. 2. 3. Odwołanie się do pracy domowej z poprzedniej lekcji – wysłuchanie przez wszystkich powiedzeń i przysłów. Nawiązanie do odczytanych tekstów i wyjaśnienie tematu zajęć i poinformowanie ich, że ta lekcja przygotowuje ich do udziału w konkursie. Wykład nauczyciela: a) pierwsze banki i ich rola, b) bank współczesny i funkcjonowanie systemu bankowego, c) bank centralny i jego rola, d) omówienie podstawowych produktów banku. – prowadzenie rachunku bankowego, – przelewy, – kredyty, – pożyczki gotówkowe, – karty płatnicze oraz karty kredytowe, – sieć bankomatów, – skrytki bankowe, – rachunki papierów wartościowych, – depozyty bankowe (lokaty). e) krótka dyskusja na temat korzystania z wymienionych usług banku oraz ich popularności w gospodarstwach domowych uczniów. f) metodą kuli śniegowej (1 uczeń, pary, czwórki) uczniowie tworzą zestaw pytań, na które chcieliby znaleźć odpowiedż w trakcie wizyty w banku. g) zebranie pytań i krótki do nich komentarz Wizyta w banku Cele Po zajęciach w banku uczeń: – wie, jak działa system bankowy, – Wie, jakiego zachowania od klienta oczekują pracownicy banku, – zna produkty bankowe dla klienta indywidualnego oraz klienta biznesowego, – zna schemat postępowania przy zakładaniu ROR i potrafi wypełnić odpowiedni wniosek na druku bankowym, – zna schemat postępowania przy ubieganiu się o kredyt i potrafi wypełnić wniosek kredytowy, – wie, co to jest weksel i potrafi wypisać, – rozróżnia karty płatnicze, zna ich rodzaje i mechanizmy działania, – rozumie oferty banku w zakresie produktów dotyczących depozytów i kredytów i potrafi wybrać najkorzystniejszą (zna pojęcie stopy procentowej), – wie, jakie informacje powinien uzyskać od pracownika banku, przed podjęciem decyzji założenia konta osobistego w tym banku. Przebieg zajęć I. Część pierwsza Pracownik banku: – prezentuje instytucję i jej funkcjonowanie, – prezentuje produkty tego banku, – opisuje zadania działu obsługi klienta, – zapoznaje z ofertą tego banku dla indywidualnego klienta, – zapoznaje uczniów z podstawowymi dokumentami bankowymi, z którymi ma doczynienie klient, – w miarę możliwości uzupełnia informacje z wykładu wstępnego. II. Część druga Pracownik banku: odpowiada na pytania postawione na lekcji, a w miarę możności na pytania, które zrodziły się w trakcie wizyty. Podsumowanie wizyty Uczniowie otrzymują zestaw materiałów informacyjnych i formularzy koniecznych do ćwiczeń podczas lekcji podsumowującej. Lekcja podsumowująca Cele Zdiagnozowanie wiadomości i umiejętności uczniów z dziedziny bankowości. Praktyczne wykorzystanie wiedzy nabytej podczas zajęć. Metody realizacji zajęć sprawdzian – konkurs Przebieg lekcji Uczniowie we wszystkich szkołach biorących udział w pilotażu piszą test konkursowy. (TEST STANOWI OSOBNY ZAŁĄCZNIK )