INFORMACJA I ZAPOTRZEBOWANIE NA WARSZTAT METODYCZNY „POMOCE DYDAKTYCZNE W KATECHEZIE” GARWOLIN 6 – 7 październik 2007 Bloki tematyczne: 1. Zapoznanie z autorską propozycją pomocy dydaktycznych dla katechetów 2 godz. 2. Przygotowanie własnych pomocy dydaktycznych 10 godz. 3. Wykorzystanie pomocy dydaktycznych w procesie oddziaływań wychowawczych 1 godz. 4. Wykorzystanie pomocy dydaktycznych podczas pracy metodami aktywizującymi 2 godz. Prowadząca: mgr Longina Cywińska – katechetka, nauczyciel dyplomowany w Szkole Podstawowej nr 74 w Szczecinie Opis warsztatu: W trakcie 15 – godzinnych warsztatów uczestnicy wykonują samodzielnie przy pomocy prowadzącej ok. sześć plansz dydaktycznych. Poznają propozycję wykorzystania plansz, cele realizowane na katechezie dzięki wykorzystywaniu tych plansz. Dodatkowo prezentuję, omawiam kilkanaście pomocy dydaktycznych. Uczestnicy mogą skorzystać z pomocy autorskich /robić notatki, rysunki schematyczne/. Warsztat adresowany jest głównie do katechetów uczących w klasach szkoły podstawowej, starszych grup przedszkolnych oraz w szkołach specjalnych /poziom podstawowy i gimnazjalny/. Scenariusze katechez, materiały dydaktyczne zostały zaopiniowane przez Kurię Szczecińską oraz przez CD i DN w Szczecinie Plansze wykonane podczasz warsztatu 1. PLANSZA „PISMO ŚWIĘTE O KRÓLESTWIE NIEBIESKIM – aniołki 2. PLANSZA „ROK LITURGICZNY” 3. PLANSZA „JA JESTEM DOBRYM PASTERZEM” 4. KOPERTA „JA JESTEM DOBRYM PASTERZEM” 5. SKŁADANKA „EWANGELIŚCI” 6. PLANSZA MSZA ŚWIĘTA Zapotrzebowanie: /każdy uczestnik powinien mieć ze sobą/ 1 x A 1 brystol żółty 1 x A 1 brystol czerwony 3 x A 1 brystol zielony 2 x A 1 brystol ciemno niebieski 3 x A 1 brystol biały 5 x A 3 brystol w różnych kolorach /wielkość dużego bloku/ ok. 1m tasiemki lub sznurka, 20 drewnianych klamerek, klej np. „kropelka” Ołówek, gumka, długa linijka, nożyczki, nożyk, grubą tekturkę jako podkład przy wycinaniu nożykiem, taśma przeźroczysta, dobry klej do papieru. Opis plansz: 1. PLANSZA „PISMO ŚWIĘTE O KRÓLESTWIE NIEBIESKIM” CEL: Przybliżenie dzieciom na podstawie tekstów Pisma Świętego czym jest Królestwo Boże Ukazanie Królestwa Bożego jako miejsca obcowania z Panem Jezusem Rozbudzanie w uczniach pragnienia dążenia do świętości WYKONANIE: Dwa arkusze niebieskiego brystolu A1 sklejonych ze sobą dłuższym bokiem; na nich : - przy górnej krawędzi napis KRÓLESTWO BOŻE - na planszy rozmieszczono 8 aniołków trzymających w dłoniach teksty z Pisma Świętego: J 14,2 : ŁK 20, 35- 36; Ap 2, 10 c; Ef 1,4; Mt 13,43; Łk 22,29- 30; Mt 25,23; 1Kor 2,9b.c. opis wykonania aniołków: na planszy naklejamy 8 chmurek. Do nich doklejamy tzw. łańcuch wykonany z dwóch paskówplecionek. Do niego przyklejamy główkę aniołka, z podklejonymi rączkami i skrzydełka ( wykonane z kalki technicznej). W każdej ręce otwór, przez który przeciągamy zloty sznureczek.. Jego końcówki zawiązujemy na naklejonych na planszy „ rulonach” z określonym tekstem biblijnym. PROPOZYCJA PRACY Z PLANSZĄ Katecheta omawia kolejno umieszczone na planszy teksty posługując się rysunkami, wskazuje dzieciom osoby święte, krótko opisując ich życie; wskazuje na wagę chrztu świętego i wybrania każdego z nas. Wskazuje, że „przygotował dla nas mieszkanie” i od naszych postaw zależy, czy będziemy w Jego Królestwie. Wraz z dziećmi określa postawy, które przybliżają nas do Królestwa Niebieskiego. 2. PLANSZA „ROK LITURGICZNY” CEL: uświadomienie uczniom znaczenia pojęć „Rok kościelny”, „Rok liturgiczny”. poznanie przez uczniów znaczenia świąt obchodzonych przez Kościół poznanie przez uczniów czasu trwania świąt i okresów liturgicznych poznanie przez uczniów nabożeństw obchodzonych w danym okresie liturgicznym kształtowanie w uczniach świadomości znaczenia symboli stosowanych przez Kościół w danym okresie liturgicznym WYKONANIE: Na kolorowym brystolu formatu A 1 znajduje się napis, nazwa planszy „ROK KOŚCIELNY”. Poniżej napis: 1. Święto, okres liturgiczny -Adwent, -Boże Narodzenie /Okres Bożego Narodzenia/, - Wielki Post, - Wielkanoc /Okres Wielkanocny/, - Czas zwykły w ciągu roku Uwaga: nazwy świąt , okresów liturgicznych wykonane są na oddzielnym pasku. W planszy wykonano nacięcia umożliwiające przesuwanie paska, tak aby wskazać dane święto, czy okres liturgiczny 2. Data, czas trwania - Trwa 4 niedziele - od 25.XII do I niedzieli po Święcie Objawienia Pańskiego /6.I./ - 40 dni -od Środy Popielcowej do Wielkiego Czwartku - Obchodzona w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca /Od Zmartwychwstania do Zesłania Ducha Św/ - I - od niedzieli Chrztu Pańskiego do Środy Popielcowej II – Od Zesłania Duch Świętego do I niedzieli Adwentu Uwaga: Data i czas trwania wykonane są na oddzielnym pasku. W planszy wykonano nacięcia umożliwiające przesuwanie paska, tak aby wskazać daną datę i czas trwania 3.Jest to.. Treścią tego święta jest zwycięskie przejście /Pascha/ Chrystusa przez mękę i śmierć do chwały zmartwychwstania, przez które dokonał zbawienia ludzi i pojednał ich z Ojcem. - Treścią tego święta jest zwycięskie przejście /Pascha/ Chrystusa przez mękę i śmierć do chwały zmartwychwstania, przez które dokonał zbawienia ludzi i pojednał ich z Ojcem. - Okres liturgiczny rozpoczynający Rok kościelny, poprzedzający Boże Narodzenie, a także jest to okres oczekiwania na powtórne przyjście Jezusa przy końcu świata. - Uroczystość liturgiczna dla uczczenia narodzenia Jezusa Chrystusa. - Jest to okres przygotowujący do Świąt Zmartwychwstania Pana Jezusa. Uwaga: Wyjaśnienia wykonane są na oddzielnym pasku. W planszy wykonano nacięcia umożliwiające przesuwanie paska, tak aby wskazać czym jest dane święto, okres liturgiczny 4. Msza Święta, nabożeństwo - Gorzkie żale ,Droga Krzyżowa, Msza Święta -Msza Święta zw. Roraty, 24/25.XII. -Msza Św. zw. Pasterka, -Msza Święta zw. Rezurekcja, -Różaniec, Koronka do Miłosierdzia Bożego, Msza Święta Uwaga: Nazwy nabożeństw i Mszy w danym okresie liturgicznym wykonane są na oddzielnym pasku. W planszy wykonano nacięcia umożliwiające przesuwanie paska, tak aby wskazać omawiane nabożeństwo, lub Mszę Świętą 5.Symbol - Rysunek wieńca adwentowego - Rysunek korony cierniowej - Rysunek szopy betlejemskiej - Rysunek zmartwychwstałego Chrystusa - Rysunek przeistoczenia Uwaga: Symbole danego okresu liturgicznego wykonane są na oddzielnym pasku. W planszy wykonano nacięcia umożliwiające przesuwanie paska, tak aby wskazać omawiany okres liturgiczny. - PROPOZYCJA PRACY Z PLANSZĄ: Zadaniem ucznia jest prawidłowe ustawienie wszystkich pasków tak aby uzyskał pełnię informacji o danym święcie, okresie liturgicznym. Plansza daje katechecie możliwość sprawdzenia poziomu zrozumienia przez uczniów treści składających się na pojęcie „roku kościelnego”. 3. PLANSZA A. JA JESTEM DOBRYM PASTERZEM - PLANSZA CEL: Ukonkretnienie młodszym dzieciom postawy dobrego pasterza. WYKONANIE: Brystol formatu A1 złożony na połowę w formie książki. Strona 1. /okładka/ Napis: „Ja jestem Dobrym Pasterzem” oraz rysunek Jezusa dźwigajacego na ramionach owieczkę w otoczeniu dzieci Strona 2 i 3. Na stronach tych wklejony jest brystol koloru zielonego formatu A 1. Do niego przymocowana jest postać pasterza oraz owieczki i wilk. Jedna z owiec zaplątana jest ciernistym krzewie. Strona 4. /okładka/ Wypisane teksty z Pisma Św. Ps 23., J 10,7-15. Łk 15,4-6 PROPOZYCJA PRACY Z PLANSZĄ: W trakcie omawiania postawy dobrego pasterza plansza skupia uwgę uczniów, wywołuje u nich postawę zaangażowania w przebieg lekcji. Przy omawianiu wykorzystuje fragmenty Pisma Św. umieszczone na okładce planszy A.. JA JESTEM DOBRYM PASTERZEM 4. PLANSZA B. JA JESTEM DOBRYM PASTERZEM - SERCE CEL: Poznanie cech dobrego pasterza WYKONANIE: Podwójne serce, sklejone w dolnej części, tak aby tworzyło rodzaj koperty, pudełka, w którym umieszczamy kolejne serca z rysunkami i cechami dobrego pasterza: SERCE 1 Pierwsza strona serca Dobry pasterz szuka zaginionej owcy Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego człowieka, że szuka go kiedy się zagubi SERCE 2 Pierwsza strona serca Dobry pasterz woła swoje owce po imieniu Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że w sakramencie chrztu świętego uczynił nas swoimi dziećmi. SERCE 3 Pierwsza strona serca Dobry pasterz kocha swoje owce Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że dał nam kochających rodziców, rodzeństwo, dziadków, kapłanów i nauczycieli. Stworzył dla nas piękny świat SERCE 4 Pierwsza strona serca Dobry pasterz przebywa ze swoimi owcami Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że zamieszkuje w naszych sercach w czasie Komunii świętej SERCE 5 Pierwsza strona serca Dobry pasterz broni swoje owce przed niebezpieczeństwem Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że w sakramencie pokuty i pojednania przebacza nam nasze grzechy SERCE 6 Pierwsza strona serca Dobry pasterz prowadzi swoje owce na zielone pastwiska Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że mówi do nas w czasie każdej Mszy św. Zostawił nam swoje słowa w Piśmie św. SERCE 7 Pierwsza strona serca Dobry pasterz życie oddaje za swoje owce Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego, że zbawił nas przez swoją śmierć i zmartwychwstanie. W czasie każdej Mszy Św. uobecnia to zbawcze wydarzenie. SERCE 8 Pierwsza strona serca Dobry pasterz bierze owce na swoje ramiona Druga strona serca Dobry pasterz Jezus tak kocha każdego z nas, że pomaga nam w nauce i pracy. Jest obecny z nami w czasie zabawy. PROPOZYCJA PRACY Z PLANSZĄ: Katecheta prosi, aby uczeń wyciągnął z koperty serce. W zależności od poziomu klasy, prosi aby uczeń przeczytał tekst, bądź czyta go sam. Wspólnie z uczniami dokonuje analizy odczytanych treści. Pomocą dla uczniów okazują się rysunki ukonkretniające daną treść. Na zakończenie każdy uczeń jest dobrym pasterzem, ponieważ działa w jego życiu i podaje konkretne fakty z którymi zapozna się w czasie katechezy. Dzięki tej planszy pojęcie „Jezus Dobry Pasterz”, funkcjonuje w świadomości ucznia jako Bóg działający w jego życiu. 5. SKŁADANKA „EWNGELIŚCI” CEL: Zapoznanie uczniów z postaciami Ewnagelistów Wprowadzenie uczniów w symbolikę chrzescijańską w odniesieniu do Ewangelistów WYKONANIE: SKŁADANKA Wykonanie według szablonu. STRONA I Rysunek: postać św. Mateusz, symbole 4 Ewangelistów/ symbol św. Mateusza wytłuszczony/ Napisy: ŚW. MATEUSZ Był Żydem, synem Alfeusza. W Kafarnaum zajmował się pobieraniem podatków i opłat nakładanych na towary przewożone przez przechodzące przez Kafarnaum karawany, podążające szlakami handlowymi, przebiegającymi w pobliżu Jeziora Galilejskiego. Jako celnik boleśnie odczuwał pogardę, z jaką faryzeusze, pobożni Żydzi i mieszkańcy Galilei odnosili się do ludzi wykonujących ten zawód. Wezwanie Jezusa skierowane bezpośrednio do niego skłoniło go do pójścia za Mistrzem z Nazaretu, który powołał go na swego ucznia (Mt 9,9-13; Mk 2,13-17; Łk 5, 27-32). Należał do grona dwunastu Apostołów (Mt 10,2-4; Mk 3,1619; Łk 6,13-16; Dz 1,13). Prawdopodobnie przez 15 lat głosił Ewangelię w Palestynie, a następnie udał się do Indii, Etiopii, Persji, Pontu, Syrii, Macedonii i Irlandii. Nie wiadomo również gdzie i kiedy zmarł. Jest autorem pierwszej Ewangelii. O jego życiu i działalności po śmierci, zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Chrystusa nie wiadomo nic pewnego. Świętemu Mateuszowi został przypisany symbol człowieka, ponieważ na początku Ewangelii swojego autorstwa podaje genealogię Chrystusa, czyli pochodzenie. Wykazuje, że jest On potomkiem Abrahama. Dla Izraelitów wykazanie się jak najstarszym pochodzeniem świadczyło o wielkości danej osoby. STRONA II Rysunek: postać św.Marka , symbole 4 Ewangelistów /symbol św. Marka wytłuszczony/ Napisy: ŚW. MAREK autor Ewangelii uważanej za najstarszą i jednocześnie najkrótszą spośród Ewangelii, kuzyn Barnaby ,towarzysz św. Pawła, później św. Piotra Według tradycji św. Marek został zamęczony za cesarza Trajana ok. 68 roku. Św. Marek wraz ze św. Barnabą towarzyszył św. Pawłowi w jego pierwszej podróży misyjnej, z której jednak zawrócił w Berdze. Wyruszył później z Barnabą na Cypr. Wiemy o jego pobycie w Rzymie wraz ze św. Piotrem i św. Pawłem, kiedy to prawdopodobnie między rokiem 60 a 70 spisał swoją Ewangelię. Niewykluczone, że był synem Marii, przyjaciółki św. Piotra, do której tenże udał się po wyjściu z więzienia. Patron pisarzy, notariuszy i murarzy. Obchodzi święto 25 kwietnia. Świętemu Markowi przydano znak lwa, ponieważ rozpoczyna Ewangelię od działalności św. Jana Chrzciciela, który zapowiadał przyjście Chrystusa. A w Apokalipsie Chrystus jest nazwany „lwem zwycięskim z pokolenia Judy” /Ap 5,5/ STRONA II I III /WSPÓLNA/ Symbolikę czterech Ewangelistów ikonografia chrześcijańska zapożyczyła z tekstów proroka Ezechiela i Apokalipsy św.Jana. Powszechnie przyjęły się symbole zaproponowane przez św. Hieronima. Oparł się on na treści początkowych opisów Ewangelii. I tak symbolem św. Mateusza jest człowiek św. Marka jest lew św. Łukasza jest wół św. Jana jest orzeł ATRYBUT EWANGELISTÓW Prawie zawsze jest to otwarta księga, symbolizująca napisaną Ewangelię. STRONA III Rysunek: postać św.Łukasza , symbol św.Łukasza Napisy: Święty Łukasz pochodził z Antiochii Syryjskiej, około 50 r. n.e. został towarzyszem podróży i uczniem świętego Pawła. Był razem z nim w Rzymie, Macedonii i Grecji. Według przekazów zmarł w Beocji mając 84 lata i został pochowany w Tebach. Nigdy nie spotkał Jezusa. Prawdopodobnie był lekarzem, bo w jego Ewangelii możemy znaleźć dużo terminów medycznych, które występują również u Hipokratesa czy Galena. Dzięki temu możemy poznać próby diagnozowania niektórych schorzeń albo reakcji fizjologicznych, np. krwawego potu Jezusa podczas jego walki wewnętrznej w Ogrodzie Oliwnym.Swoją ewangelię pisał do chrześcijan z kręgów Rzymskich Świętemu Łukaszowi przypisano symbol wołu, dlatego że rozpoczyna Ewangelię od zwiastowania archanioła Gabriela w Świątyni jerozolimskiej kapłanowi Zachariaszowi /Łk 1,18-19/. Wół to symbol kapłańskiej ofiary Starego testamentu. Przed świątynią składano Bogu na ofiarę woły i owce. STRONA IV Rysunek: postać św.Jana , symbole 4 Ewangelistów/symbol św. Jana wytłuszczony/ Napisy: ŚWIĘTY JAN Był umiłowanym uczniem Jezusa. Był on Galilejczykiem. Pochodził z tej samej miejscowości, co Piotr, Andrzej i jego brat Jakub Starszy. Ojciec Jana, Zebedeusz, był rybakiem. Początkowo Jan był uczniem św. Jana Chrzciciela, a następnie Pana Jezusa. Najprawdopodobniej Jan był najmłodszy wśród uczniów Zbawiciela. Był świadkiem przemienienia na górze Tabor, podczas Ostatniej Wieczerzy spoczywał na piersi Jezusa, widział cierpiącego Jezusa w Ogrodzie Oliwnym i jako jedyny spośród apostołów był obecny przy ukrzyżowaniu Zbawiciela. Już z krzyża Jezus polecił Janowi, aby opiekował się Jego Matką, Maryją. Po zesłaniu Ducha Świętego, Jan razem z Piotrem nauczał o Panu Jezusie. Około roku 66 Ewangelista opuścił Jerozolimę i wraz z Maryją zamieszkał w Efezie. W Efezie Jan głosił Dobrą Nowinę o zbawieniu, zakładał gminy chrześcijańskie. Za czasów cesarza Domicjana /81-96/ Jan został uwięziony i poddany torturom. Został wygnany na grecką wyspę Patmos. Tam napisał Apokalipsę. Za cesarza Nerwa Jan mógł wrócić do Efezu, gdzie przebywał aż do śmierci około roku 100. Jako jedyny spośród apostołów nie zginął śmiercią męczeńską. Świętemu Janowi nadano symbol orła, ponieważ teologiczna głębia jego Ewangelii przewyższa teksty pozostałych Ewangelistów. PROPOZYCJA PRACY ZE SKŁADANKĄ: Składanka ma tę cechę, że można ją „otwierać” wielokrotnie i manipulacja ta nie ma końca. Dodaje więc ona ekspresji rozmowie kierowanej prowadzonej przez katechetę z uczniami. Dodatkowo oddziałuje konkretem na uczniów, wzmacniając słowa katechety mówiącego o Ewangelistach, ich życiu, ikonografii ich dotyczącej. 6. PLANSZA MSZA ŚWIĘTA CEL: Uświadomienie uczniom, że Jezus jest prawdziwie, rzeczywiście, substancjalnie obecny w Eucharystii. Kształtowanie w uczniach świadomości czym jest Eucharystia w życiu chrześcijanina Zachęcenie do pełnego uczestnictwa we Mszy Świętej. Zapoznanie uczniów z częściami Mszy Świętej Uświadomienie uczniom znaczenia postaw, gestów dzieci Bożych w czasie celebracji Eucharystii Uświadomienie uczniom postaw, gestów kapłana w czasie celebrowania Mszy Świętej WYKONANIE: Plansza wykonana jest z pięciu kolorowych kartek brystolu wielkości A 3. Każda z części połączona jest z następną kartką brystolu ze sobą dłuższą krawędzią, tak że po sklejeniu ich taśmą tworzą długi pasek. STRONA I Kolejne prostokąty: a. Przyczepiony jest sznurek /tasiemka/ do dłuższej krawędzi, tak że jest możliwość zawieszenia planszy na haczyku. Na tej części, przy dłuższej krawędzi jest napis „Msza Święta”, poniżej obraz, rysunek „Ostatniej Wieczerzy” z podpisem „Ostania Wieczerza” b. Napis: „Obrzędy wstępne” c. Napis: „Liturgia Słowa” d. Napis: „Liturgia Eucharystii” e. Napis: „Obrzędy zakończenia” STRONA II Encyklika o Eucharystii Jana Pawła II „Ecclesia de Eucharistia” – fragmenty Tylko Jan pozostanie pod krzyżem, tuż obok Maryi i pobożnych niewiast. Godzina święta, godzina odkupienia świata. Do tej godziny przenosi się duchowo każdy kapłan, który celebruje Mszę św. razem ze wspólnotą Chrześcijan, która w niej uczestniczy. (…) Eucharystia zawiera niezatarty zapis męki i śmierci Pana. Jest ofiarą krzyża, która trwa przez wieki. (…) Gdy kościół sprawuje Eucharystię to dokonuje się dzieło naszego odkupienia. Ofiara ta ma do tego stopnia decydujące znaczenie dla zbawienia rodzaju ludzkiego, że Jezus złożył ją i wrócił do Ojca, dopiero wtedy gdy zostawił nam środek umożliwiający uczestnictwo w niej, tak jak byśmy byli w niej obecni. Oto wiara, którą przez wieki żyły całe pokolenia chrześcijan. (…) w rzeczywistości ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystyczna są jedną ofiarą. Ofiarujemy wciąż tego samego Baranka. Msza święta uobecnia ofiarę krzyża. Głoszenie śmierci Pana aż nadejdzie zakłada, że wszyscy uczestniczący w Eucharystii podejmą zadanie przemiany życia. Kościół żyje dzięki Eucharystii.(...) Ta prawda zawiera w sobie istotę tajemnicy Kościoła. Na różne sposoby Kościół doświadcza z radością , że nieustannie urzeczywistnia się obietnica: „ A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni , aż do skończenia świata”/ Mt28,20/(...) (...) Kościół otrzymał Eucharystię od Chrystusa, swojego Pana, nie jako jeden z wielu cennych darów, ale jako dar największy, ponieważ jest to dar z samego siebie, z własnej osoby w jej świętym człowieczeństwie, jak też dar Jego dzieła zbawienia. .... To co Chrystus uczynił i co wycierpiał dla wszystkich ludzi, uczestniczy w wieczności Bożej, przekracza wszelkie czasy i jest w nich stale obecne”.... .... Pragnę z całą mocą przypomnieć, ażeby chrześcijanie czuli się wezwani, aby nie zaniedbywać obowiązków przynależnych mieszkańcom tej ziemi. Ich zadaniem jest, przyczyniać się, kierując się światłem Ewangelii, do budowania świata na miarę człowieka i odpowiadającego we wszystkim zamysłom Boga.... Żyjemy w świecie pełnym sprzeczności, w którym najsłabszym, najmniejszym i najuboższym może się wydawać, że niewiele mają powodów do nadziei! W takim właśnie świecie ma powinna zabłysnąć chrześcijańska nadzieja! Również po to Pan chciał pozostać z nami w Eucharystii. Głoszenie śmierci Pana, aż nadejdzie / 1 Kor11,26/ zakłada, iż wszyscy uczestniczący w Eucharystii podejmą zadanie przemiany życia, aby w pewnym sensie stało się ono całe „eucharystyczne”. Właśnie ten owoc polepszania egzystencji i zaangażowanie na rzecz przemiany świata zgodnie z Ewangelią, wyrażają aspekt eschatologiczny Ofiary eucharystycznej i całego życia chrześcijańskiego : „ Przyjdź Panie Jezu! ” Eucharystia jest tajemnicą, która przerasta nasze myśli i może być przyjęta tylko w wierze. Wobec tej tajemnicy miłości rozum ludzki doświadcza całej swojej ograniczoności. Ofiara eucharystyczna jest skierowana ku wewnętrznemu zjednoczeniu wierzących z Chrystusem przez Komunię „Jak Mnie posłał żyjący Ojciec, a Ja żyję przez Ojca, tak i ten kto Mnie spożywa, będzie żył przeze Mnie” /J 6,57/. (…) Gdy w Komunii św. Przyjmujemy Ciało i Krew Chrystusa, przekazuje On nam także swego Ducha. W ten sposób Chrystus pomnaża w nas dar swojego Ducha, wylanego już w Chrzcie św. I udzielonego jako pieczęć w sakramencie bierzmowania. (…) Eucharystia kieruje do ostatecznego celu, w pewnym sensie jest antycypacją Raju- w niej otrzymujemy zadatek przyszłej chwały. W Eucharystii wszystko wyraża pełne nadziei oczekiwanie „przyjścia naszego Zbawiciela Jezusa Chrystusa”. Kto się karmi Chrystusem, nie potrzebuje wyczekiwać zaświatów, żeby otrzymać życie wieczne: posiada je już na ziemi. W Eucharystii otrzymujemy także gwarancje zmartwychwstania ciała, które nastąpi na końcu świata. „Kto spożywa Ciało i pije moją Krew ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym”. /J 6,4/ (…) Gdy sprawujemy ofiarę Baranka, uczestniczymy w liturgii niebiańskiej i jednoczymy się z niezliczonym tłumem, który woła: „zbawienie w Bogu naszym, Zasiadającym na tronie i w Baranku. /Ap 7,10/ zaiste Eucharystia jest bramą nieba, która otwiera się na ziemi. KATECHIZM KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO 1323 "Zbawiciel nasz podczas Ostatniej Wieczerzy, tej nocy, kiedy został wydany, ustanowił eucharystyczną Ofiarę Ciała i Krwi swojej, aby w niej na całe wieki, aż do swego przyjścia, utrwalić Ofiarę Krzyża i tak umiłowanej Oblubienicy - Kościołowi powierzyć pamiątkę swej Męki i Zmartwychwstania: sakrament miłosierdzia, znak jedności, węzeł miłości, ucztę paschalną, w której pożywamy Chrystusa, w której dusza napełnia się łaską i otrzymuje zadatek przyszłej chwały" 1339 Jezus wybrał czas Paschy, aby wypełnić to, co zapowiedział w Kafarnaum: dać swoim uczniom swoje Ciało i swoją Krew. Nadszedł dzień Przaśników, w którym należało ofiarować Paschę. Jezus posłał Piotra i Jana z poleceniem: "Idźcie i przygotujcie nam Paschę, byśmy mogli ją spożyć"... Oni poszli... i przygotowali Paschę. A gdy nadeszła pora, zajął miejsce u stołu i Apostołowie z Nim. Wtedy rzekł do nich: "Gorąco pragnąłem spożyć tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał. Albowiem powiadam wam: Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w Królestwie Bożym"... Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał, mówiąc: "To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!" Tak samo i kielich po wieczerzy, mówiąc: "Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana" (Łk 22, 7-20) 1324 Eucharystia jest "źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego" 1326 W końcu, przez celebrację Eucharystii jednoczymy się już teraz z liturgią niebieską i uprzedzamy życie wieczne, gdy Bóg będzie wszystkim we wszystkich 1348 Zgromadzenie się wszystkich uczestników. Chrześcijanie przychodzą na to samo miejsce, by uczestniczyć w zgromadzeniu eucharystycznym. Na czele zgromadzenia stoi Chrystus, główny celebrans Eucharystii. Jest On Arcykapłanem Nowego Przymierza. To On niewidzialnie przewodniczy całej celebracji eucharystycznej. Biskup lub prezbiter reprezentuje Chrystusa, działając w osobie ChrystusaGłowy (in persona Christi Capitis) przewodniczy zgromadzeniu, zabiera głos po czytaniach, przyjmuje dary ofiarne i odmawia Modlitwę eucharystyczną. Wszyscy biorą czynny udział w celebracji, każdy na swój sposób: lektorzy i ci, którzy przynoszą dary ofiarne, rozdający Komunię świętą i cały lud, którego "Amen" wyraża ich uczestnictwo. 1349 Liturgia słowa obejmuje "pisma prorockie", to znaczy Stary Testament, i "pisma apostolskie", to znaczy Listy i Ewangelie. Homilia zachęca do przyjęcia usłyszanego słowa, które jest rzeczywiście słowem Bożym, i stosowania go w praktyce. Po niej następuje modlitwa wstawiennicza za wszystkich ludzi jako odpowiedź na słowa Apostoła: "Zalecam więc przede wszystkim, by prośby, modlitwy, wspólne błagania, dziękczynienia odprawiane były za wszystkich ludzi: za królów i za wszystkich sprawujących władzę" (1 Tm 2, 1-2). 1350 Przygotowanie darów (offertorium): do ołtarza przynosi się, niekiedy procesjonalnie, chleb i wino, które przez kapłana zostaną ofiarowane w imię Chrystusa w Ofierze eucharystycznej oraz staną się w niej Jego Ciałem i Krwią. Jest to ten sam gest, który wykonał Chrystus w czasie Ostatniej Wieczerzy, "biorąc chleb i kielich". "Sam Kościół składa Stwórcy ofiarę czystą, oddając Mu z dziękczynieniem to, co pochodzi z Jego stworzenia". Przyniesienie darów na ołtarz jest powtórzeniem gestu Melchizedeka i oddaniem darów Stwórcy w ręce Chrystusa, który w swojej ofierze udoskonala wszystkie ludzkie dążenia do składania ofiar. 1351 Chrześcijanie od początku przynoszą na Eucharystię, wraz z chlebem i winem, dary, które mają być rozdane potrzebującym. Ten zwyczaj kolekty, zawsze aktualny, czerpie z przykładu Chrystusa, który stał się ubogi, aby nas ubogacić: Kogo stać na to, a ma dobrą wolę, ofiarowuje datki, jakie chce i może, po czym całą zbiórkę składa się na ręce przełożonego. Roztacza on opiekę nad sierotami, wdowami, chorymi lub też cierpiącymi niedostatek z innego powodu, a także nad więźniami oraz przebywającymi w gminie, jednym słowem spieszy z pomocą wszystkim potrzebującym. 1352 Modlitwa Eucharystyczna /Anafora/. W Modlitwie eucharystycznej, będącej modlitwą dziękczynienia i konsekracji, dochodzimy do centrum i szczytu celebracji: Dziękczynienie /Prefacja/ - Kościół składa dziękczynienie Ojcu przez Chrystusa, w Duchu Świętym, za wszystkie Jego dzieła: stworzenie, odkupienie i uświęcenie. Cała wspólnota włącza się wówczas w tę nieustanną pieśń chwały, którą Kościół w niebie, aniołowie i wszyscy święci śpiewają trzykroć świętemu Bogu. 1353 Modlitwa o uświęcenie darów /Epikleza/ / Kościół prosi Ojca, aby zesłał Ducha Świętego (lub pełnię swojego błogosławieństwa) na chleb i wino, aby Jego mocą stały się Ciałem i Krwią Jezusa Chrystusa i aby ci, którzy uczestniczą w Eucharystii, byli jednym ciałem i jedną duszą. (Niektóre tradycje liturgiczne umieszczają epiklezę po anamnezie.) W opisie ustanowienia Eucharystii moc słów i działania Chrystusa oraz moc Ducha Świętego sprawia, że pod postaciami chleba i wina uobecnia się sakramentalnie Ciało i Krew Chrystusa, Jego ofiara złożona na krzyżu raz na zawsze. 1354 Wspomnienie dzieła zbawienia /Anamneza/ -Kościół wspomina mękę, zmartwychwstanie i chwalebne wniebowstąpienie Jezusa Chrystusa, przedstawia Ojcu ofiarę Jego Syna, który nas z Nim pojednał. W modlitwie wstawienniczej Kościół daje wyraz temu, że Eucharystia jest celebrowana w jedności z całym Kościołem w niebie i na ziemi, z żywymi i zmarłymi, a także w jedności z pasterzami Kościoła, czyli papieżem, biskupem diecezji, jej prezbiterium i diakonami oraz ze wszystkimi biskupami całego świata wraz z ich Kościołami. 1355 W czasie Komunii świętej, poprzedzonej Modlitwą Pańską i łamaniem chleba, wierni otrzymują "chleb niebieski" i "kielich zbawienia", Ciało i Krew Chrystusa, który wydał siebie "za życie świata" (J 6, 51). Pokarm ów nazywa się u nas Eucharystią (Dziękczynieniem). Może go spożywać jedynie ten, kto wierzy w prawdziwość naszej nauki, a ponadto został obmyty z grzechów i narodził się na nowo oraz żyje według przykazań Chrystusa. 1406 Jezus mówi: "Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki... Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne... trwa we Mnie, a Ja w nim" (J 6, 51. 54. 56). 1413 Przez konsekrację dokonuje się przeistoczenie (transsubstantiatio) chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa. Pod konsekrowanymi postaciami chleba i wina jest obecny żywy i chwalebny Chrystus w sposób prawdziwy, rzeczywisty i substancjalny, z Ciałem, Krwią, Duszą i Bóstwem 1416 Przyjęcie Ciała i Krwi Chrystusa w Komunii świętej pogłębia zjednoczenie komunikującego z Panem, gładzi grzechy powszednie i zachowuje od grzechów ciężkich. Ponieważ zostają umocnione więzy miłości między komunikującym a Chrystusem, przyjmowanie tego sakramentu umacnia jedność Kościoła, Mistycznego Ciała Chrystusa. Elementy ruchome 1. Rysunki przedstawiające postawy, gesty kapłana w czsie Mszy świętej /usztywnione na brystolu/ do których z tyłu rysunku przymocowana jest klamerka w taki sposób, żeby można było przyczepić postać kapłana z prawej strony planszy 2. Rysunki przedstawiające postawy, gesty dziecka w czsie Mszy świętej /usztywnione na brystolu/ do których z tyłu rysunku przymocowana jest klamerka w taki sposób, żeby można było przyczepić postać dziecka z lewej strony planszy 3. Napisy poszczególnych części Mszy Świętej: Wejście śpiew Pozdrowienie – Pan z wami... Akt pokuty –Spowiadam się Bogu... Prośba o zmiłowanie - Panie zmiłuj się nad nami... Pieśń pochwalna – Chwała na wysokości Bogu... Czytanie I - Księgi Starego Testamentu Psalm responsoryjny Czytanie II Pisma Apostołów Śpiew przed Ewangelią - Alleluja Czytanie III Ewangelia Homilia Wyznanie wiary - Wierzę w Boga Ojca... Modlitwa powszechna ...Wysłuchaj nas Panie. Złożenie darów na potrzeby Kościoła i ubogich Złożenie chleba i wina na ołtarzu Błogosławiony jesteś Panie Boże Modlitwa nad darami Módlcie się, aby moją i waszą ofiarę Dziękczynienie Aklamacja -Święty, Święty Modlitwa o uświęcenie darów Przeistoczenie Aklamacja po Przeistoczeniu Oto wielka tajemnica wiary.. Wspomnienie dzieła zbawienia Złożenie ofiary Chrystusa i Kościoła Modlitwa o uświęcenie uczestników Modlitwy wstawiennicze Uwielbienie –Przez Chrystusa z Chrystusem.. Amen Modlitwa Pańska Przekazanie znaku pokoju Łamanie Chleba Eucharystycznego Baranku Boży... Komunia Święta Oto Baranek Boży... Modlitwa po Komunii Ogłoszenia parafialne Pozdrowienie – Pan z wami... Błogosławieństwo Rozesłanie wiernych Idżcie w pokoju Chrystusa Po drugiej stronie usztywnionych na brystolu pasków przyklejona jest klamerka, w taki sposób, aby można było przyczepiać je z lewej strony planszy. Uwaga: Klamerkę trzeba przykleić dobrym klejem np. „kropelką” 4. Określenia Mszy Świętej, które zamiennie przyczepiane są w ten sposób, żeby zakryć napis „Msza Święta”, znajdujący się w górnej krawędzi planszy: EUCHARYSTIA 1328 Wielość nazw, jakimi jest określany ten sakrament, wyraża jego niewyczerpane bogactwo. Każda z nich ukazuje pewien jego aspekt. Nazywa się go: Eucharystią, ponieważ jest dziękczynieniem składanym Bogu. Greckie wyrazy eucharistein (Łk 22,19; 1 Kor 11, 24) i eulogein (Mt 26, 26; Mk 14, 22) przypominają żydowskie błogosławieństwa, które - szczególnie podczas posiłku - wychwalają stworzenie, odkupienie i uświęcenie. dzieła Boże: WIECZERZA PAŃSKA 1329, ponieważ chodzi o Ostatnią Wieczerzę, którą Chrystus spożył ze swymi uczniami w przeddzień męki, i zapowiedź uczty godów Baranka w niebieskim Jeruzalem. ŁAMANIE CHLEBA 1329, ponieważ ten obrzęd, charakterystyczny dla posiłku żydowskiego, został wykorzystany przez Jezusa, gdy błogosławił i dawał uczniom chleb jako gospodarz stołu , zwłaszcza podczas Ostatniej Wieczerzy . Po tym geście uczniowie rozpoznają Jezusa po Zmartwychwstaniu . Pierwsi chrześcijanie będą w ten sposób nazywać swoje zgromadzenia eucharystyczne. Oznacza to, że wszyscy, którzy spożywają jeden łamany Chleb Chrystusa, wchodzą we wspólnotę z Nim i tworzą w Nim jedno ciało . ZGROMADZENIE EUCHARYSTYCZNE 1329, (synaxis), ponieważ Eucharystia jest w zgromadzeniu wiernych, które widzialnym znakiem Kościoła. jest PAMIĄTKA MĘKI I ZMARTWYCHWSTANIA PANA, NAJŚWIĘTSZA OFIARA 1330. ponieważ uobecnia jedyną ofiarę Chrystusa Zbawiciela i włącza w nią ofiarę Kościoła. Używa się także nazwy ofiara Mszy świętej, "ofiara pochwalna" (Hbr 13, 15), ofiara duchowa, ofiara czysta i Święta, ponieważ dopełnia i przewyższa wszystkie ofiary Starego Przymierza. ŚWIĘTA I BOSKA LITURGIA 1330. ponieważ celebrowanie tego sakramentu zajmuje centralne miejsce w całej liturgii Kościoła i jest jej najgłębszym wyrazem. W tym samym znaczeniu nazywa się również ten sakrament celebrowaniem świętych Misteriów. NAJŚWIĘTSZY SAKRAMENT 1330. ponieważ jest to sakrament sakramentów. Nazwa ta odnosi się szczególnie do postaci eucharystycznych przechowywanych w tabernakulum. KOMUNIA 1331 ponieważ przez ten sakrament jednoczymy się z Chrystusem, który czyni nas uczestnikami swojego Ciała i swojej Krwi, abyśmy tworzyli z Nim jedno ciało . Nazywa się jeszcze Eucharystię rzeczami świętymi (ta hagia; sancta) i jest to pierwotne znaczenie "komunii świętych" (świętych obcowania), o której mówi Symbol Apostolski. Nazywa się ją również chlebem aniołów, chlebem z nieba, lekarstwem nieśmiertelności, wiatykiem... MSZA ŚWIĘTA 1332 ponieważ liturgia, w której dokonuje się misterium zbawienia, wiernych (missio), aby pełnili wolę Bożą w codziennym życiu. /Określenia zaczerpnięte z Katechizmu Kościoła Katolickiego? 6. Rysunki, zdjęcia: Pisma Świętego Hostii i Kielicha kończy się posłaniem PROPOZYCJA PRACY Z PLANSZĄ: Plansza jest przeznaczona dla uczniów szkoły podstawowej /a nawet dzieci sześcioletnich/ aż do gimnazjum, w zależności od zastosowania „elementów ruchomych”. Dzieci młodsze przypinają rysunki przedstawiające Pismo Święte i Kielich z Hostią, oraz postawy i gesty dziecka. Dzieci starsze przypinają rysunki przedstawiające kapłana oraz napisy /dla dzieci młodszych elimnujemy część pasków określających części Mszy Świętej/ Katecheta naprowadza w rozmowie kierowanej , wyjaśnia tak, aby zrealizować postawione sobie cele. Plansza może być wykorzystana jako sprawdzenie przyswojenia przekazanych treści.