PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA NR 89 „NIEZAPOMINAJKA” W SKŁAD KTÓREGO WCHODZĄ ODDZIAŁY PRZEDSZKOLA ZLOKALIZOWANE UL. KOBIELSKA 15 Podstawa prawna: • Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej • Konwencja Praw Dziecka •Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jednolity Dz.U. z 2004 r. Nr 156 poz. 2572 z późn.zm.) •Rozporządzenie z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz.U. z 2016 r. poz. 895). •Rozporządzenie z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz.U. z 2016 r. poz. 896). •Rozporządzenie MEN z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku podręczników (Dz.U. Nr 89 poz. 730) •Statut Przedszkola nr 89 „Niezapominajka” CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Wychowanie dziecka jest bardzo trudną i ciężką pracą. Rozpoczyna się już od narodzin człowieka. Dom rodzinny, a głównie rodzice są ważnym elementem dla małego dziecka. To rodzice od pierwszych dni pokazują dzieciom jak wygląda świat. Uczą jak się zachować. Stanowią dla dzieci prawdziwy wzorzec do naśladowania. Przedszkole powinno wspierać rodziców w wychowaniu dzieci poprzez kontynuację działań. Dla uzyskania jak najlepszego efektu ważne jest, żeby była zachowana konsekwencja działania zarówno w domu jak i w przedszkolu. Dla dziecka bowiem te dwa środowiska są bardzo ważne. Należy więc dążyć do tego, żeby pomiędzy tymi dwoma środowiskami był przysłowiowy most zrozumienia, współpracy i szacunku. Celem wspólnych oddziaływań powinno być zapewnienie każdemu z dzieci przede wszystkim radosnego i szczęśliwego dzieciństwa, bezpieczeństwa, poczucia własnej godności i tożsamości. Przychodząc do przedszkola dziecko po raz pierwszy styka się z rówieśnikami. Musi nauczyć się współdziałać w grupie, dzielić zabawkami, być samodzielnym oraz dostrzec drugiego człowieka i jego potrzeby. Dla małego dziecka jest to trudne. Rozstanie z rodzicami, poznanie nowych zwyczajów , jakie panują w przedszkolu nie przychodzi dzieciom łatwo. Przedszkole powinno stworzyć takie warunki, żeby zminimalizować stres, otoczyć czułą opieką dziecko i jego rodziców. Można to osiągnąć stwarzając jak najlepsze warunki do przebycia okresu adaptacji. Zajęcia otwarte dla dzieci z rodzicami, empatia nauczycieli i personelu, zrozumienie, cierpliwość, ciepło to elementy, które powodują lepszy start. W procesie tym ważne jest otoczenie: czyste kolorowe sale, atrakcyjne zabawki a także stale podnoszący swoje kwalifikacje nauczyciele. Do nich należy uczenie dzieci zasad współżycia w grupie, tłumaczenie i rozwiązywanie 1 konfliktów i sporów. W przedszkolu dzieci mogą doświadczać, uczyć się poprzez zabawę. Nauczyciel powinien stanowić rolę przewodnika, który pozwalając na naukę poprzez odkrywanie i zabawę czuwa nad ich bezpieczeństwem. Do każdego dziecka należy podchodzić indywidulanie szanując jego tożsamość. CELE PROGRAMU Celem programu jest poprawa jakości pracy. Program ten uwzględnia potrzeby dzieci, rodziców i nauczycieli. Określa bowiem jakimi wartościami powinni kierować się w swojej pracy nauczyciele w stosunku do dzieci i ich rodziców. Podaje również podstawowe zasady postepowania, jakie dziecko powinno posiąść, żeby mogło funkcjonować w środowisku w zgodzie z przyjętymi normami. Program ma na celu integrację dwóch ważnych dla dziecka środowisk: rodzinnego i przedszkolnego. Program ten jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i jest zawarty w następujących obszarach: • kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi zgodne funkcjonowanie w zabawie w sytuacjach zadaniowych. • kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymania ładu i porządku. • Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. • Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych. • Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. • Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. Cele ogólne programu: Wspieranie rodziców w ich działaniach wychowawczych. Tworzenie i umacnianie więzi pomiędzy rodziną i środowiskiem przedszkolnym. Uświadomienie dzieciom ich praw i obowiązków. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów w sposób polubowny. Wdrażanie do dbałości o własne zdrowie oraz przestrzeganie higieny osobistej. Dbanie o bezpieczeństwo dzieci przebywających w przedszkolu. Kształtowanie postaw moralnych takich jak kultura osobista, koleżeńskość, życzliwość, prawdomówność, tolerancja, odpowiedzialność, sprawiedliwość. Budowanie pozytywnego obrazu własnego „ja”. Ukazywanie zagrożeń jakie niesie otaczający świat. Realizacja programu ekologiczno – zdrowotnego „Jestem małym ekologiem – wiem jak dbać o Planetę na której żyję”, a w szczególności zadań przewidzianych w roku szkolnym 2016/2017. 2 Cele szczegółowe programu: a. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. Budzenie zaciekawienia otaczającym światem poprzez prowokowanie pytań i dostarczanie radości odkrywania. Obdarzanie uwaga innych, nie przerywanie im. Wdrażanie do uważnego słuchania poleceń. Egzekwowanie wykonywania tych poleceń. Przestrzeganie zasad funkcjonowania w grupie. Wdrażanie do szanowania zabawek. Zwracanie uwagi na pozostawianie porządku i odkładanie zabawek na swoje miejsce. Szanowanie innych, ich zdania i odmienności. Wdrożenie do okazywania szacunku osobom starszym. Wdrażanie do bezkonfliktowego rozwiązywania problemów. Poznanie zwrotów grzecznościowych: proszę, dziękuję i przepraszam. b. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymania ładu i porządku. Wdrażanie do samodzielnego wykonywania czynności samoobsługowych takich jak: rozbieranie, ubieranie się, spożywanie posiłków, pobyt w toalecie. Poznanie i wdrożenie zasad dbania o własne zdrowie poprzez odpowiedni ubiór dostosowany do pory roku, spożywanie owoców i warzyw, właściwe odżywianie się, rola przebywania na świeżym powietrzu, znaczenie aktywności fizycznej dla rozwoju). Poznanie i przestrzeganie zasad kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach np. kinie, teatrze, spacerze itp. Rozwijanie umiejętności zachowania się przy stole, wdrażanie do prawidłowego posługiwania się sztućcami. Przezwyciężanie niechęci do spożywania nowych potraw. c. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. Przestrzeganie zasad bezpiecznej zabawy. Wdrożenie do samodzielnej organizacji czasu wolnego. Poznanie zasad korzystania ze środków transportu oraz z dróg. Poznanie zagrożeń płynących ze świata. Przestrzeganie nakazu spożywania samodzielnego lekarstw. d. Rozwijanie umiejętności społecznych oraz zgodnego funkcjonowania w grupie. Poznanie i wdrożenie do przestrzegania ustalonych zasad panujących w przedszkolu. Poznanie i nazywanie uczuć. Próby dokonywania oceniania swojego zachowania. Wdrażanie do właściwego i przyjaznego odnoszenia się do innych. Stwarzanie odpowiednich warunków do zgodnej i bezpiecznej zabawy. Umiejętność rozróżniania dobra od zła. Wzmacnianie poczucia przynależności do swojej grupy, rodziny i przedszkola. e. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Nazywanie roślin i zwierząt, które żyją w różnych środowiskach przyrodniczych. Poznanie warunków, jakie są potrzebne do ich rozwoju Wymienianie zmian, jakie zachodzą w życiu roślin i zwierząt w następujących po sobie porach roku. 3 Poznanie sposobów chronienia roślin i zwierząt. Pomaganie im. f. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne. Poznanie z nazwy miejscowości, w której dziecko mieszka. Poznanie charakteru pracy strażaka i policjanta. Wypowiadanie się na temat własnej rodziny (imiona rodziców, ich zawody, hobby). Nazywanie godła państwowego i flagi. Nauka polskiego hymnu. Rozwijanie patriotyzmu i przynależności. g. Realizacja programu ekologiczno – zdrowotnego „Jestem małym ekologiem – wiem jak dbać o Planetę na której żyję”. Budowa Układu Słonecznego. Poznanie Planet. Wpływ obrotu Ziemi na nasze życie. Kosmos i Gwiazdy. Rola i znaczenie wpływu Słońca dla życia na Ziemi. Budowa wewnętrzna skorupy ziemskiej. Naturalne skarby Ziemi: kreda, węgiel, sól. Minerały i skały. PRZEWIDYWANE EFEKTY Dziecko: Potrafi obdażyć uwaga innych. Dostrzega i rozumie potrzeby innych. Jest tolerancyjne i koleżeńskie. Zna i przestrzega zasady panujące w grupie. Potrafi w sposób kulturalny zwracać się do innych. Zna i rozumie znaczenie słów grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam. Potrafi zgodnie się bawić. Ma poczucie własnej wartości, wierzy we własne siły, możliwości i umiejętności. Szanuje cudzą własność. Zwraca uwagę na pozostawianie porządku po skończonej zabawie. Potrafi w sposób bezkonfliktowy rozwiązywać problemy. Potrafi nazywać i wyrażać swoje uczucia. Zna tradycje lokalne i narodowe. Rozpoznaje godło i barwy narodowe, rozumie pojęcie „Ojczyzna”. Wie, gdzie mieszka, zna godło i barwy narodowe. Zna swoje prawa i obowiązki. Rozumie potrzebę dbania o własne zdrowie. Stara się wykonywać samodzielnie czynności samoobsługowe. Potrafi spożywać posiłki za pomocą sztućców. Zna i przestrzega zasady bezpiecznego przebywania w przedszkolu i na drodze. Wie jak należy zachować się w różnych sytuacjach. Zna i nazywa planety. Obserwuje przez okno gwiazdy. Wie, jak ważne znaczenie ma Słońce na Ziemię. Poznaje, wymienia z nazwy i rozróżnia naturalne składniki Ziemi. 4 OSIĄGANIE CELÓW Metody pracy: Oglądowe: spostrzeżenia, obserwacja, pokaz Słowne: pogadanka, opis, opowiadanie. Praktyczne: doświadczenie, eksperyment. Formy pracy: Indywidualna Zespołowa Zbiorowa Najważniejszą formą aktywności dziecka jest zabawa. Wyróżniamy następujące rodzaje zabaw: Dydaktyczne Manipulacyjne Konstrukcyjne Ruchowe (z elementem biegu, skoku, czworakowania, orientacyjno – porządkowa, rzutu). Tematyczne Badawcze. Do realizacji niezbędne są sale zabaw, kąciki zabaw, ogród przedszkolny. Za realizację programu są odpowiedzialne wszyscy nauczyciele pracujący w przedszkolu. ZADANIA WYCHOWAWCZE Zadania wychowawcze rodziców: Współpraca z nauczycielami w celu ustalenia wspólnego planu działania wychowawczego. Wspomaganie dziecka w rozwoju z uwzględnieniem wskazówek nauczycieli. Uczestniczenie i angażowanie się w proponowanych przez przedszkole ofertach. Przekazywanie informacji zwrotnej na temat działalności przedszkola. Zadania wychowawcze przedszkola: Przeprowadzanie ciekawych, urozmaiconych zajęć edukacyjnych, na których dzieci mają okazję poznać metody radzenia sobie w różnych sytuacjach oraz wiedzą jak uchronić się przed zagrożeniami. Współpraca ze specjalistami – logopedą, psychologiem w celu wyłapania dzieci mające problemy. Wspólna praca indywidualna z dzieckiem, otoczenie dziecka opieką i większym zainteresowaniem. Zaproponowanie rodzicom atrakcyjnych metod pracy z dzieckiem. Wdrożenie i stosowanie pozytywnych wzmocnień w stosunku do dzieci. Współpraca z rodzicami w celu rozwiązywania problemów wychowawczych. Organizowanie zebrań oraz spotkań indywidualnych dla rodziców. Organizowanie spotkań dla rodziców ze specjalistami. 5 Dbanie o prawidłowe funkcjonowanie przedszkola Motywowanie nauczycieli do ciągłego podnoszenia kwalifikacji w celu uatrakcyjnienia zajęć dydaktycznych. Czuwanie nad miłą, rodzinną atmosferą panującą w przedszkolu. Stwarzanie odpowiednich warunków do przestrzegania praw dziecka. Sprawowanie nadzoru nad działaniami wychowawczymi. Stwarzanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Zadania wychowawcze nauczycieli: Współpraca z rodzicami w celu stworzenia wspólnego planu działania. Wzbogacanie własnego warsztatu pracy poprzez samokształcenie, uczestnictwo w ciekawych kursach, warsztatach, szkoleniach. Wykorzystywanie zdobytej wiedzy w praktyce. Ciągłe uatrakcyjnianie zajęć dydaktycznych dzięki wykorzystywaniu ciekawych metod pracy oraz zastosowanie atrakcyjnych środków dydaktycznych. Stała współpraca ze specjalistami (logopedą, psychologiem). Wnikliwa, codzienna obserwacja zachowań dzieci, Dokonywanie wpisów w zeszycie obserwacji. Indywidualne podejście do dzieci. Organizowanie zebrań, spotkań indywidualnych dla rodziców. Przeprowadzanie zajęć otwartych w celu wzmocnienia integracji dwóch środowisk tak ważnych dla małego dziecka. Czuwanie nad bezpieczeństwem dzieci zarówno w przedszkolu, jak i ogrodzie przedszkolnym. Zadania wychowawcze pracowników obsługi: Współpraca z nauczycielami w celu pomocy w realizacji założeń programu. Dbanie o bezpieczeństwo dzieci. PRAWA I OBOWIĄZKI Dziecko: W stosunku do dziecka są przestrzegane przez wszystkich pracowników prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka. Zarówno nauczyciele jak i pracownicy obsługi zostali zapoznani z obowiązującą Konwencją i zobowiązani do jej przestrzegania. Dziecko przebywające w przedszkolu ma więc prawa, które wynikają z Konwencji do: Poszanowania jego godności osobistej. Poszanowania własności. Ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej lub psychicznej. Szacunku dla wszystkich swoich potrzeb. Życzliwego i indywidualnego traktowania. Partnerskiej rozmowy na każdy temat. Akceptacji takim jakim jest. Opieki i ochrony. 6 Wyrażania własnej opinii i zdania. Wynika z tego, że dziecko ma prawo do: Zaspokajania swoich potrzeb rozwojowych, fizjologicznych oraz potrzeby poczucia bezpieczeństwa. Zdrowego posiłku, nie zmuszania do jedzenia raczej zachęcanie. Zrozumienia, że dziecko może czegoś nie lubić. Zaspokojenia ciekawości i poznania otaczającej go rzeczywistości. Kontaktu z rówieśnikami oraz wspólnej zabawy. Rozwijania swoich zainteresowań. Dokonywania ciekawych odkryć. Poznania, nazywania i wyrażania własnych emocji. Dokonywania wyborów, wyrażanie własnego zdania. Zrozumienia dla siebie systemu wyróżnień i nagród. Oraz obowiązek: Przestrzegać i postępować z przyjętym Kodeksem Postępowania. Rodzic ma prawo do: Zapoznania się z programem oraz zadaniami wynikającymi z programu i rozwoju przedszkola i planów pracy w danym oddziale. Uzyskiwania na bieżąco rzetelnej informacji na temat swojego dziecka oraz stałych kontaktów z nauczycielem. Uzyskiwania porad i wskazówek od nauczycieli, psychologa, logopedy i innych specjalistów w rozpoznaniu przyczyn trudności wychowawczych oraz doborze metod udzielania dziecku pomocy. Wyrażania i przekazywania nauczycielowi, dyrektorowi i wicedyrektorowi wniosków z obserwacji pracy przedszkola. Uczestnictwa w proponowanych zajęciach otwartych prowadzonych w ramach oddziału, do którego uczęszcza jego dziecko. Aktywnego uczestnictwa w życiu przedszkola. Uczestnictwa w zebraniach, spotkaniach indywidualnych. Służenia pomocą opiekuńczą podczas planowanych wyjazdów i wycieczek. Oraz obowiązek: Przestrzegania statutu przedszkola. Zaopatrzenia dziecka w niezbędne przedmioty, przybory i pomoce. Respektowanie uchwał rady Pedagogicznej podjętych w ramach ich kompetencji. Przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola przez rodziców (prawnych opiekunów) lub przez upoważnioną przez nich osobę, zapewniająca dziecku bezpieczeństwo. Przyprowadzanie zdrowego dziecka do przedszkola przez rodziców (prawnych opiekunów) lub przez osobę upoważnioną przez rodziców (prawnych opiekunów) nie później niż do 8.30, odbierane nie później niż o 17.00 w placówce przy ul. Kobielskiej 55a i o godzinie 17.30 w placówce przy ul. Kobielskiej 15. Terminowe uiszczanie opłat za pobyt dziecka w przedszkolu. 7 Informowanie o nieobecności dziecka w przedszkolu, znaczącym spóźnieniu się, a zwłaszcza niezwłoczne zawiadomienie o zatruciach pokarmowych i chorobach zakaźnych. Kontrolowanie przedmiotów przynoszonych przez dziecko do przedszkola. Dostarczanie do przedszkola zaświadczenia o alergii dziecka, a po chorobie zakaźnej i po urazach kończyn dostarczenie zaświadczenia od lekarza, że dziecko jest zdrowe. Zadbanie o schludny wygląd dziecka SYSTEM MOTYWACJI Najbardziej skutecznym środkiem do motywowania dzieci są pochwały i nagrody. W naszym przedszkolu dziecko będzie nagradzane za: Wysiłek włożony w wykonanie pracy uwzględniając przy tym możliwości dziecka. Bezinteresowną pomoc dzieciom słabszym Uważne słuchanie i wykonywanie poleceń. Przestrzeganie zasad panujących w przedszkolu i grupie. Formy nagród to: Pochwała słowna przy grupie innych dzieci Pochwała do rodziców dziecka Pochwała w postaci małego prezentu: naklejka, stempelka, znaczka itp. ŚRODKI ZARADCZE Są stosowane w przypadku: Stworzenia sytuacji, która zagraża bezpieczeństwu swoim jak i innym. Stosowania agresji wobec innych rówieśników. Przeszkadzania innym w zabawie. Nie słuchanie poleceń osób starszych. Niszczenie cudzej własności. Zabieranie, wyrywanie zabawek. Formy środków zaradczych to: Słowne upomnienie poprzez rozmowę nauczyciela z dzieckiem mającą na celu przypomnienie obowiązujących zasad. Przeproszenie osoby pokrzywdzonej. Odosobnienie dziecka – posadzenie dziecka przy stoliku w celu przemyślenia swojego postępowania. Poinformowanie rodziców o przewinieniu. KODEKS PRZEDSZKOLAKA Jest to zbiór norm i zasad, które obowiązują w przedszkolu. Dotyczą one różnych zachowań m.in. w Sali: 8 Bawimy się na dywanie klockami, w kącikach zabaw, przy stoliku układamy układanki, rysujemy, wykonujemy pracę, gramy. Nie biegamy po sali. Nie wyrywamy sobie zabawek. Słuchamy i wykonujemy polecenia nauczyciela. Sprzątamy zabawki po skończonej zabawie odkładając je na miejsce. Nie krzyczymy, mówimy do siebie nie podnosząc głosu. Nie niszczymy zabawek. Używamy magicznych słów: proszę, przepraszam, dziękuję. Nie bijemy kolegów. Podczas posiłków: Posiłki spożywamy przy stoliku w ciszy, nie rozmawiamy gdyż można się zadławić. Nie bawimy się sztućcami. Są one przeznaczone do spożywania posiłków. Należy posługiwać się nimi zgodnie z przeznaczeniem. Odchodząc od stołu cicho wstajemy, lekko odsuwając krzesło. W łazience: Ręce myjemy przed posiłkami, po wyjściu z toalety, po zajęciach plastycznych, po powrocie z ogrodu. W celu umycia rąk podwijamy rękawy, żeby się nie zmoczyły. Ręce płuczemy wodą, zakręcamy kran, otrząsamy ręce z wody nad zlewem, wycieramy ręce w ręcznik. Zęby myjemy po posiłkach oszczędzając wodę, wlewając wodę do kubka. Na spacerze lub wycieczce: Idziemy kolejno parami. Nie popychamy się. Nie oddalamy się. Uważnie słuchamy poleceń nauczyciela. Przestrzegamy zasad ruchu drogowego. Wszelkie problemy zgłaszamy nauczycielce. W ogrodzie: nie oddalamy się z terenu ogrodu. informujemy osobę dorosłą o potrzebie pójścia do toalety. Bezwzględnie słuchamy poleceń nauczyciela. Nie podchodzimy blisko bujawek. Nie wchodzimy na drzewa. Nie rzucamy kamieniami. Nie sypiemy piaskiem w oczy. Nie niszczymy budowli. Z urządzeń ogrodowych korzystamy zgodnie z przeznaczeniem. Nie biegamy z ostrymi rzeczami np. patykiem. 9 Na tej podstawie w każdej grupie jest tworzony, omawiany i przestrzegany indywidualny KODEKS PRZEDSZKOLAKA. Kodeks ten jest spisany na dużej kartce i wywieszony w widocznym miejscu w sali. KRYTERIA SUKCESU Sukces będzie osiągnięty, gdy: Dziecko będzie: Umiało funkcjonować i przestrzegać obowiązujące w świecie normy i zasady. Potrafiło zwracać się do osób w sposób kulturalny. Potrafiło słuchać, nie przerywając nikomu. Wyrażało, nazywało i kontrolowało swoje uczucia. Rozumiało i dostrzegało potrzeby innych ludzi. Umiało cieszyć się z własnych sukcesów oraz godnie przyjmować porażki. Znało swoje prawa i obowiązki. Potrafiło odróżnić dobro od zła. Przestrzegało zasady higieny osobistej oraz dbania o swoje zdrowie. Zauważało sytuacje które zagrażają bezpieczeństwu własnemu i innym, potrafiło unikać zagrożeń. Miało świadomość przynależności narodowej: potrafiło rozpoznać godło i flagę, wiedziało gdzie mieszka i z skąd pochodzi. Umiało się przedstawić. Wiedziało jak nazywają się rodzice oraz jaki mają zawód. Szanowało potrzeby innych. Szanowało osoby dorosłe. Wymieniało Planety. Wiedziało jakie znaczenie ma Słońce. Rozróżniało i wiedziało do czego służą poznane skarby Ziemi. Szanowało przyrodę i zwierzęta. Wiedziało jak należy opiekować się zwierzętami i roślinami. Rozumiało znaczenie zwrotów grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam. Potrafiło stosować te zwroty w odpowiednich sytuacjach. Szanowało odmienność innych osób. RODZIC który będzie: Podejmował współpracę z przedszkolem. Uczestniczył w proponowanych ofertach przez przedszkole. UWAGI KOŃCOWE Realizacja zadań będzie przebiegać we współpracy z rodzicami. Za realizację programu są odpowiedzialni nauczyciele. Program może być wykorzystany do tworzenia programów wychowawczych dla każdej grupy wiekowej. Zawarte treści mogą być modyfikowane i zmieniane. Program wchodzi w życie po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców. 10 PROGRAM PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA 89 „NIEZAPOMINAJKA” W WARSZAWIE Podstawa prawna: 1. Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Założenia programu Celem wychowania przedszkolnego jest organizowanie warunków umożliwiających dzieciom nabywanie wiedzy i umiejętności w zakresie dbałości o zdrowie, bezpieczeństwo własne i innych w różnych sytuacjach, rozwijanie sprawności fizycznej, która w dużym stopniu determinuje stan zdrowia dziecka. Opracowanie i realizacja programu profilaktyki jest dokumentem, który zawiera określone powyżej cele, porządkuje i wyznacza kierunki pracy w zakresie organizowania warunków umożliwiających nabywanie przez dzieci pożądanych postaw i zachowań w obliczu zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa. Wdrażanie programu wymaga uwzględnienia oddziaływań profilaktycznych w środowisku rodzinnym w celu osiągnięcia skuteczności w utrwalaniu wzorców zdrowego i bezpiecznego stylu życia. Cele ogólne programu Tworzenie warunków sprzyjających: 1. Nabywaniu wiedzy o obowiązujących zasadach bezpiecznego zachowania się w przedszkolu i w domu oraz świadomego ich przestrzegania. 2. Nabywaniu wiedzy i świadomemu przestrzeganiu zasad bezpiecznego poruszania się na drodze. 11 3. Kształtowaniu nawyków higienicznych warunkujących zdrowie. 4. Rozwijaniu nawyków zdrowego odżywiania się. 5. Spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka. Zagadnienia w programie profilaktyki 1. Bezpieczna zabawa w przedszkolu. 2. 3. 4. 5. 6. Bezpieczne zachowania w domu. Bezpieczeństwo na drodze. Higiena osobista, otoczenia oraz zapobieganie chorobom. Zdrowe odżywianie. Aktywny styl życia. Metody i formy programu profilaktycznego A. Metody - podające (pogadanka, opowiadanie, historyjka obrazkowa, anegdota i inne) - problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, burza mózgów i in.) - praktyczne ( ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.) - eksponujące (np. film, ekspozycja i in.) - programowane (z użyciem np. komputera i projektora) B. Formy - indywidualne - zespołowe - grupowe (jednolite / zróżnicowane) Realizacja programu Zagadnienie programu: 12 1. Bezpieczna zabawa w przedszkolu To pierwszy obszar, w którym dziecko, mając na względzie swoje poczucie bezpieczeństwa, poczucie własnej autonomii i wolności musi nauczyć się przestrzegania nakazów i zakazów zapewniających bezpieczeństwo innym. Dziecko musi nauczyć się przewidywać i radzić sobie w sytuacjach zagrożenia poprzez właściwą ocenę ewentualnego niebezpieczeństwa, jakie może zaistnieć podczas wspólnej zabawy, wspólnego funkcjonowania z innymi dziećmi w przedszkolu. Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia – poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych podczas zabaw w przedszkolu, Zadania do realizacji Osiągnięcia dziecka Dziecko… 1. Zasady bezpiecznej – zna zasady bezpiecznej, wspólnej wspólnej zabawy. zabawy, 2. Kształtowanie – rozumie, że zachowania typu: podstawowych wyrywanie zabawek, popychanie, powinności sypanie piaskiem, mogą zagrażać – przestrzeganie zakazu moralnych, tj. bezpieczeństwu własnemu i innych, prowokowania sytuacji życzliwość, tolerancja, zagrażających bezpieczeństwu, rozumienie potrzeb – potrafi korzystać z zabawek, sprzętu, innych, narzędzi zgodnie z zasadami ich – rozwijanie umiejętności sprawiedliwość, użytkowania, zgodnego współżycia i odpowiedzialność. współdziałania z – rozumie konieczność reagowania na rówieśnikami, umiejętności 3. Zasady dbałości o sygnały, polecenia nauczyciela, rozwiązywania spraw własne zmysły i których celem jest przeciwdziałanie konfliktowych i dochodzenia higienę układu ewentualnym zagrożeniom, do kompromisu, nerwowego. – rozumie konieczność ograniczania – sprzeciwianie się przemocy niekontrolowanej aktywności ruchowej fizycznej wobec siebie i w sali pobytu ze względu na innych dzieci ze strony bezpieczeństwo innych, rówieśników. – nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów, wycieczek, – zna wybrane prawa dziecka, – rozumie potrzeby, uczucia innych, – zna różne sposoby na pokonywanie złości, – umie reagować na przejawy agresji, – rozumie zasadność mówienia 13 umiarkowanym głosem, – rozumie konieczność organizowania zabaw w miejscach do tego przeznaczonych, – rozumie zagrożenia wynikające z zabaw np. stłuczonym szkłem, brudnymi odpadami itp., – sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych, – rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu. Zagadnienie programu: 2. Bezpieczne zachowania w domu Środowisko domowe to miejsce, w którym również istnieje wiele zagrożeń dla bezpieczeństwa dziecka. Dziecko nie tylko musi je poznać, ale przede wszystkim zrozumieć konsekwencje nieprzestrzegania zasad związanych z przeciwdziałaniem ich wystąpieniu. Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia – poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych, – przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu. Zadania do realizacji 1. Zasady bezpieczeństwa w kontakcie z różnorodnymi zagrożeniami w codziennym życiu. Osiągnięcia dziecka Dziecko… – zna zagrożenia wynikające z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi, – rozumie zagrożenia wynikające z samodzielnego używania leków, – przestrzega zakazu samodzielnego użytkowania urządzeń mechanicznych, elektrycznych, zna możliwe konsekwencje jego łamania. Zagadnienie programu: 3. Bezpieczeństwo na drodze 14 Dziecko, będąc uczestnikiem ruchu drogowego, powinno również znać podstawowe zasady bezpiecznego poruszania się na drodze. Obowiązek przygotowania dziecka do uczestnictwa w ruchu drogowym spoczywa na rodzicach, a także na nauczycielach naszego przedszkola. Wiek przedszkolny jest najbardziej właściwy do wyrabiania u dzieci umiejętności i nawyków niezbędnych do bezpiecznego poruszania się po drogach w przyszłości. Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia – wdrażanie do właściwego zachowania się w ruchu drogowym, Zadania do realizacji Osiągnięcia dziecka 1.Zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, poruszania się po chodniku, poboczu. Dziecko… – potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej, – zapoznanie z nazwami i znaczeniem wybranych znaków drogowych, 2. Wpływ warunków – kształtowanie umiejętności atmosferycznych, pór roku i zwracania się do policjanta w doby na bezpieczeństwo na trudnych sytuacjach, drodze. – wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na przystankach, – doskonalenie umiejętności zapamiętywania numerów alarmowych. – rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych, fotelika samochodowego, kasku rowerowego. – zna wybrane znaki drogowe, 3. Znaczenie sygnalizacji i symboliki wybranych znaków rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie, drogowych. zakazywanie, informowanie), 4. Rola policjanta w ruchu drogowym. – wie, do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach (policjant), 5. Jazda środkami lokomocji, bezpieczne i kulturalne – umie bezpiecznie i zachowanie się w środkach lokomocji i na przystankach. kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, ustępuje miejsca osobom starszym i niepełnosprawnym, rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach, 6. Numery alarmowe. 15 – zna numery alarmowe, – umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności. Zagadnienie programu: 4. Higiena osobista i otoczenia oraz zapobieganie chorobom Dzieciństwo to okres, w którym dziecko nabywa elementarnych nawyków związanych z dbałością o higienę osobistą i otoczenia, rozumieniem ich znaczenia w utrzymaniu stanu zdrowia. Przedszkole jest instytucją, w której dziecko spędza znaczną część dnia, w której – znalazłszy się w różnych sytuacjach zagrażających zachowaniu zdrowia – musi utrwalać wyniesione z domu nawyki lub je nabywać, jeśli środowisko rodzinne nie wystarczająco wyposażyło dziecko w elementarne umiejętności w tym zakresie. Ugruntowane w tym okresie przyzwyczajenia decydują o jego późniejszym stylu życia. Budowanie „świadomości prozdrowotnej” poprzez edukację oznacza nie tylko wzbogacanie wiedzy, ale i odpowiedzialność za własne zdrowie. Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia Zadania do realizacji – wdrażanie do przestrzegania 1. Higiena osobista. i utrwalanie nawyków higienicznych, Osiągnięcia dziecka Dziecko… – dba o własny wygląd, – odpowiednio myje ręce i zęby, – wdrażanie do przestrzegania 2. Zachowania wpływające na zasad dbałości o ład i czystość przeciwdziałanie zagrożeniom – samodzielnie posługuje się w najbliższym otoczeniu. dla zdrowia. chusteczką do nosa, grzebieniem, 3. Higiena otoczenia. – dba o czystość ciała i ubrania, – rozumie zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę, – zna sposoby przeciwdziałania zarażeniu się chorobami: zasłania usta 16 podczas kaszlu, nosa podczas kichania, – myje ręce po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, po powrocie z podwórka, – myje owoce i warzywa przed spożyciem, – zna ewentualne zagrożenia wynikające z picia wody bezpośrednio z kranu, – rozumie potrzebę kontrolowania i leczenia zębów, – rozumie potrzebę stosowania szczepień, poddawania się zaleceniom lekarzy, – zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwane przez siebie lub zauważone u innych, – dba o wygląd otoczenia np. porządku w przydzielonej szafce, szufladzie, w sali po zakończeniu zajęć, zabaw itd. – dba o estetykę stołu podczas spożywania posiłku. Zagadnienie programu: 5. Zdrowe odżywianie Przekazywanie wiedzy o zdrowym odżywianiu i kształtowanie nawyków związanych ze spożywaniem tych produktów, które warunkują utrzymanie zdrowia i prawidłowej wagi są kolejnym ważnym zadaniem edukacji przedszkolnej. Jest ono tym bardziej istotne, że środowisko rodzinne nie zawsze jest miejscem, w którym dba się o nawyki żywieniowe. Duża dostępność i niska cena produktów wysokokalorycznych, zawierających duże ilości np. soli, cukru, tłuszczu sprawia, że rodzice sięgają po nie bez zastanawiania się nad konsekwencjami dla zdrowia tych, którzy je spożywają, nawet jeśli są to dzieci. 17 Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia – poznawanie zaleceń prozdrowotnych w zakresie racjonalnego odżywiania, – poznawanie czynników zagrażających zdrowiu, związanych z żywieniem, – aktywne uczestniczenie w „zdrowym odżywianiu”. Zadania do realizacji Osiągnięcia dziecka Dziecko… 1.Produkty wpływające na – zna produkty spożywcze utrzymanie zdrowia, określone wpływające na utrzymanie w „piramidzie zdrowia”. organizmu w stanie zdrowia, 2. Szkodliwość niektórych produktów spożywczych. – zna wpływ wartości niektórych środków spożywczych na funkcjonowanie wybranych tkanek, organów (np. wit. A na wzrok, wit. D na kości), – zna zalecenia dotyczące rodzajów i składu posiłków spożywanych w ciągu dnia, – potrafi pokonać uprzedzenia do potraw istotnych dla zdrowia, – potrafi komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowaniu, – rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy, chipsów, cocacoli…) z powodu możliwości narażenia się na choroby, tj.: otyłość, cukrzyca… – rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób, pomimo, że powszechnie uznawane są za korzystne dla zdrowia, – potrafi rozpoznać wiarygodność reklam, np. słodyczy na podstawie wiedzy posiadanej na temat ich wpływu na zdrowie. Zagadnienie programu: 18 6. Aktywny styl życia Aktywność ruchowa dziecka, pomimo że jest to naturalna potrzeba rozwojowa, również wymaga szczególnego zrozumienia i podejścia w organizacji środowiska przedszkolnego i domowego. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego zaleca, aby na tę formę aktywności na świeżym powietrzu została przeznaczona znaczna część pobytu dziecka w przedszkolu. Umożliwianie dziecku wyzwalania energii podczas zabaw ruchowych, kształtowanie aktywnego stylu życia poprzez uświadamianie braku korzyści dla rozwoju wynikającego z biernego sposobu spędzania czasu wolnego to kolejne ważne zadanie wychowania przedszkolnego. Od nawyków w tym zakresie, rozwiniętych w wieku przedszkolnym, będzie zależała aktywność w dorosłym życiu. Cele szczegółowe do realizacji zagadnienia Zadania do realizacji – podtrzymywanie naturalnej 1. Sprawność ruchowa. potrzeby aktywności ruchowej dziecka, – wdrażanie do realizacji 2.Aktywne formy spędzania aktywnych form wypoczynku czasu wolnego. na świeżym powietrzu. Osiągnięcia dziecka Dziecko… – chętnie podejmuje działania o charakterze ruchowym, – hartuje organizm, wie, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu, – rozumie wartość aktywnych form wypoczynku, – zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze. Ewaluacja Skuteczność oddziaływania na świadomość, umiejętności dzieci w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa, zdrowego stylu życia wymaga poddawania jej działaniom ewaluacyjnym. Odpowiedzi na temat efektywności założeń programu będzie można uzyskać przede wszystkim, poprzez: - obserwacje zachowań dzieci w różnych sytuacjach, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji naturalnych, dotyczących np. przestrzegania wszelkich zasad bezpieczeństwa, zdrowego odżywiania, preferowanych form wypoczynku itd. - rozmowy z dziećmi i rodzicami. 19 Należy pamiętać, że środowisko przedszkolne nie jest w stanie w pełni wypracować zachowań profilaktycznych u dzieci. W podejmowanych działaniach konieczny jest udział środowiska rodzinnego, wypracowanie jednolitej płaszczyzny oddziaływania na zachowania i postawy dzieci. 20