Rozwój psychofizyczny dzieci w wieku 9

ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY DZIECI W WIEKU 9-10 LAT
Okres pierwszych lat w szkole naszych dzieci charakteryzuję się szeregiem
przeobrażeń wspólnych i typowych, ujmowanych jako właściwości rozwojowe tego wieku.
Można w tym okresie wyróżnić 2 fazy: FAZA „A” obejmuje wiek 7-8 lat związany z
przekroczeniem przez dziecko progu szkoły i FAZA „B” obejmuje wiek 9-10 lat , w którym to
nasze Pociechy są już oswojone ze szkołą , bardzo intensywnie rozwijają się intelektualnie,
następuje wyraźny wzrost aktywności społecznej.
Dziewięć lat to wiek dynamicznego rozwoju potrzeb i umiejętności społecznych.
Dziecko coraz bardziej zwraca się ku rówieśnikom i powoli zdanie kolegów zaczyna się liczyć,
a ich towarzystwo bywa coraz częściej przedkładane nad towarzystwo mamy czy taty.
Jego uwaga skupia się teraz bardzo mocno na społecznych aspektach szkolnego życia.
Ośmiolatek podejmował wysiłki, żeby w ogóle zaistnieć w klasie i zdobyć w niej jakąś
pozycję, a Dziewięciolatek-aspiruje do znalezienia się w pewnych podgrupach i paczkach oraz
stara się zainteresować sobą i pozyskać jako przyjaciół konkretnych, nielicznych kolegów
(chłopców), a dziewczynki - koleżanki. Zaczyna się okres trwającego kilka lat konfliktu płci,
podczas którego dziewczynki kontaktują się przeważnie tylko z dziewczynkami, a chłopcy
tylko z chłopcami.
W tym wieku dziecko nie uznaje już autorytetu rodziców bezwarunkowo, poddaje
krytycznej ocenie ich polecenia i poczynania. Dlatego trzeba z dziećmi częściej dyskutować,
spokojniej tłumaczyć swoje racje, bardziej się z nimi liczyć i kontrolować swoje zachowania
względem ich. Dziewięciolatek często manifestuje potrzebę odrębności, samodzielności,
dojrzałości. Chce, by dorośli traktowali je poważnie i szanowali.
Przykrym doświadczeniem i zaskoczeniem dla wielu mam 9-latków bywa
świadomość, że wcześniejsza ,ogromna potrzeba więzi ich dzieci z nimi niemal z dnia na
dzień słabnie, a ich miejsce zajmuje teraz przyjaciel-jako towarzysz i kompan.
Dziewięciolatek woli z kolegą niż z mamą iść na zakupy, do kina, na spacer itp. Jest to
naturalne, wynikające z prawidłowego rozwoju psychicznego dziecka w tym wieku.
Dotychczas matka była najważniejszą osobą w życiu dziecka, jedyną wyrocznią,
autorytetem. U dziewięciolatków ważną rolę zaczynają odgrywać ojcowie. Tata zaczyna
imponować wiedzą, umiejętnościami, siłą, odwagą itp. W tym wieku zarówno chłopcy jak i
dziewczynki z przejęciem asystują ojcom przy wykonywaniu rozmaitych czynności, prac.
Dzieci wolą z tatą niż z mamą iść do cyrku, na mecz, do restauracji, bo ojcowie z reguły
pozwalają im na większą samodzielność, traktują ich poważnie..... a oto Dziewięciolatkowi
właśnie chodzi. Dlatego też pochwała ojca bardziej buduje, a jego słowa krytyki bardziej
bolą niż to samo ze strony mamy. Zaś polecenia ojca są wykonywane znacznie szybciej i
staranniej niż polecenia mamy.
W bardzo trudnej sytuacji są dzieci, które z jakichkolwiek powodów mają niemożliwy
lub ograniczony kontakt z ojcem .Są one uboższe o te uczucia i doświadczenia związane z
ojcem. Ten brak w życiu emocjonalnym dziecka można ( w pewnym, ograniczonym stopniu)
zrekompensować kontaktem z innym ważnym mężczyzną w życiu dziecka ( z dziadkiem,
wujkiem, starszym bratem....)Dotyczy to i dziewczynek i chłopców. Jednak bardziej chłopcom
potrzebny jest mężczyzna jako wzorzec cech męskich, bo nawet najlepsza, najukochańsza
mama nie nauczy syna roli męskiej potrzebnej mu w przyszłym dorosłym życiu.
Dziewięciolatki bardzo serio traktują życie i zamartwiają się mnóstwem spraw. Potrafią
skarżyć się na różne dolegliwości, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością, bywają
płaczliwe, marudne, nerwowe, zwłaszcza kiedy rodzice czegoś od nich wymagają. Ma to
często na celu drażnienie się z rodzicami, sprawdzanie, na ile mogą sobie pozwolić z nimi.
Nasz dziewięciolatek ,gdy ma coś zrobić nowego lub trudnego najczęściej biadoli, że
na pewno mu się nie uda, że nie potrafi, że nie może, bo coś tam itp. Do pracy zabiera się z
miną „jak na ścięcie” ,a zazwyczaj ...bez specjalnych trudności wykonuje, co należy.
Warto też wiedzieć, że nasze Pociechy w wieku 9-10 lat wiedzą już prawie dokładnie skąd
się biorą dzieci i jak przychodzą na świat. Dlatego nie wolno opowiadać im „bajek” o
dzieciach znalezionych w kapuście lub podrzuconych przez bociana, lecz bez skrępowania, w
prosty sposób, odpowiadać im na zadane pytania związane z tym tematem.
Bardzo pocieszający jest także fakt, że Drugoklasiści przechodzą na wyższy poziom
rozwoju moralnego. Młodsze dzieci słuchają się poleceń, nakazów, rad dorosłych przede
wszystkim ze strachu przed karą, a nie dlatego, że są słuszne lub dla dobra ich samych. 910-latkowie zaczynają rozumieć, że trzeba przestrzegać reguł współżycia z innymi dla
wspólnego dobra, zaczynają szanować ludzi i zasady moralne, umieją oceniać, co jest dobre,
a co złe, nie tylko dlatego ,że tak twierdzą dorośli.
Na koniec moich rozważań na temat wybranych cech charakteryzujących 9-10-latki
podam optymistyczną informację. Otóż w tym wieku dzieci zdecydowanie mniej chorują.
Związane jest to ze wzmocnieniem się układu krwionośnego, oddechowego i limfatycznego.
Opracowała:
Ewa Kamila Jabłońska
Pedagog specjalny