Prawa jednostki – człowieka, dziecka, ucznia.

Pozarządowe organizacje praw
człowieka
Monika Maciejewska
I. Prawa człowieka
Prawa człowieka - zespół praw i wolności, które
przysługują każdemu człowiekowi bez względu na rasę,
płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne,
pochodzenie narodowe i społeczne, majątek itp.
Prawa człowieka są:





powszechne – dotyczą każdego człowieka bez względu na
wiek, płeć, stan majątkowy;
podstawowe – nie trzeba ich uzasadniać powołując się na
inne prawa;
przyrodzone – każdy człowiek rodzi się obdarzony tymi
prawami;
niezbywalne – człowiek nie może z nich zrezygnować;
nienaruszalne - nie można człowieka pozbawić jego praw.
Prawa obywatelskie i polityczne, czyli
prawa pierwszej generacji, to min.:







prawo do życia;
prawo do wolności i bezpieczeństwa
osobistego;
prawo do rzetelnego procesu sądowego;
prawo do prywatności;
prawo do swobodnego przemieszczania się;
wolność wyznania;
wolność od tortur.
Prawa gospodarcze, społeczne i
kulturalne - prawa drugiej generacji





prawo do pracy;
prawo do życia na godnym poziomie ;
prawo do opieki medycznej;
prawo do edukacji;
prawo do udziału w życiu kulturalnym.
Prawa trzeciej generacji
Rozwój cywilizacyjny spowodował powstanie
praw trzeciej generacji, tzw.
solidarnościowych. Są to: prawo do pokoju,
prawo do rozwoju, prawo do zachowania
środowiska naturalnego, prawo do
komunikowania się, prawo do wspólnego
dziedzictwa ludzkości oraz prawo do pomocy
humanitarnej.
Organy państwa czuwające nad
przestrzeganiem praw człowieka





Rzecznik Praw Obywatelskich
Trybunał Konstytucyjny
Naczelny Sąd Administracyjny
Sądy powszechne
Sąd Administracyjny
Organizacje pozarządowe i
międzynarodowe






Amnesty International;
Komitet Helsiński i Helsińska Fundacja
Praw Człowieka.
Polska Akcja Humanitarna.
Polski Czerwony Krzyż
Fundacja SOS
Caritas Polska
Amnesty International






podejmowanie działalności propagującej prawa
człowieka
prowadzenie i wspieranie działań mających na celu
pomoc dla więźniów
prowadzenie kampanii uświadamiającej łamanie
praw człowieka
prowadzenie akcji edukacyjne
przeciwstawianie się karze śmierci
walka o prawa człowieka do sprawiedliwego sądu
Komitet Helsiński w Polsce i Helsińska
Fundacja Praw Człowieka

Komitet Helsiński prowadzi szeroką działalność
oświatową związaną z upowszechnieniem idei
wolności i prawa. Sporządza też tzw. raporty
dotyczące przestrzegania praw człowieka w Polsce,
wydaje biuletyn Prawa Człowieka, od 1988 jest
członkem Międzynarodowej Helsińskiej Federacji
Praw Człowieka z siedzibą w Wiedniu, współpracuje
z rzecznikiem praw obywatelskich i Senacką
Komisją Praw Człowieka
Polska Akcja Humanitarna

Centrum Pomocy Uchodźcom działa od 1993 roku (ówcześnie
jako Equi Libre) i jest organizacją udzielającą pomocy ludziom
zmuszonym z przyczyn politycznych, religijnych i
ekonomicznych do ucieczki z własnego kraju. Ci uchodźcy,
którzy zostają na terytorium Polski otrzymują opiekę od
organizacji. Wśród osób będących pod opieką są Bośniacy,
Czeczeńcy, Rumuni, Białorusini i inni. Polska Akcja
Humanitarna pomaga tym, którzy otrzymali status uchodźcy lub
o niego się starają. Podejmowana pomoc ma postać
poradnictwa prawnego oraz zapewnienia podstawowych
środków do życia. Na terenie naszego kraju istnieją ośrodki
specjalnie zorganizowane dla uchodźców
Polski Czerwony Krzyż









szkolenie drużyn sanitarnych
organizowanie honorowego krwiodawstwa
organizowanie kursów ratowniczych
szerzenie idei humanitaryzmu we współczesnym świecie
poszukiwanie osób zaginionych podczas wojny w ramach Biura
Informacji i Poszukiwań
poszukiwanie osób represjonowanych przez system stalinowski
zapobieganie chorobom zakaźnym i cywilizacyjnym
uczestnictwo w międzynarodowych akcjach pomocy
humanitarnej
udzielanie pomocy uchodźcom z różnych krajów.
Fundacja SOS

Organizacja zajmuje się pomocą w ochronie życia
poczętego i udzielaniem wsparcia dla matek
samotnie wychowujących dzieci. Została założona w
1989 roku przez księdza Ryszarda Halwe. Formy
pracy Fundacji są bardzo różnorodne np. zakładanie
domów dla samotnych matek, edukacja, promocja
życia, szkolenia przeznaczone dla młodzieży i
studentów. Fundacja zajmuje się również opieką nad
osobami zagrożonymi ubóstwem oraz wspieraniem
szkół i ośrodków zdrowia w rejonach
najbiedniejszych.
Caritas Polska

Caritas jest organizacją charytatywną
Kościoła rzymskokatolickiego organizuje
działania niosące pomoc osobom
bezrobotnym, bezdomnym, chorym, ubogim.
Caritas udziela pomocy ofiarom wojen i
kataklizmów na terenie Polski i poza jej
granicami.
II. Prawa dziecka
„Mniej mówmy o obowiązkach dzieci, a więcej
o ich prawach”
- Jan Jakub Rousseau,
„Emil, czyli o wychowaniu”
Wybrane prawa i wolności
dziecka:






prawo do swobodnej wypowiedzi poglądów i ich
poszanowania stosownie do wieku dziecka;
wolność od przemocy psychicznej lub fizycznej, wyzysku,
nadużyć seksualnych, wszelkiego okrucieństwa;
prawo do odpowiedniego standardu życia;
prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i
zabawy;
prawo do nauki, nauka w szkole podstawowej jest
obowiązkowa i bezpłatna;
prawo do znajomości swoich praw.
III. Prawa ucznia
czyli uczeń też
człowiek…
Wybrane prawa ucznia:
Uczeń ma prawo do:
 swobody wyrażania myśli i przekonań, w
szczególności dotyczących życia szkoły;
 sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny oraz
ustalonych sposobów kontroli postępów w nauce;
 pomocy w przypadku trudności w nauce;
 korzystania z pomieszczeń szkolnych, sprzętu,
środków dydaktycznych, księgozbioru biblioteki
podczas zajęć szkolnych i pozalekcyjnych.
Bardzo dziękuję za uwagę!