1. Gleba jako środowisko odżywiania roślin. Wymiana jonowa

Wykaz zagadnień na egzamin inżynierski dla kierunku Ochrona Środowiska
w roku 2014/2015
Dział II.
Geologia, zasoby naturalne, gleby, rekultywacja
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Proces pustynnienia – mechanizm, przyczyny, skutki, rejony najbardziej zagrożone pustynnieniem
Efekt cieplarniany – przyczyny, mechanizm powstawania i prognozy. Międzynarodowe zobowiązania dla
przeciwdziałania zmianom klimatu.
Ozon w atmosferze – występowanie i znaczenie. Ubożenie warstwy ozonowej – przyczyny i prognozy.
Międzynarodowe zobowiązania dla ochrony warstwy ozonowej.
Zasoby energetyczne Polski. Struktura wykorzystania energii ze źródeł konwencjonalnych i odnawialnych.
Naturalne i sztuczne źródła promieniowania jonizującego. Zagrożenia wynikające z eksploatacji
elektrowni jądrowych i awarii generatorów.
Hałas – źródła, wpływ na środowisko i organizm człowieka, ochrona przed hałasem.
Zjawisko smogu i zagrożenia z nim związane. Smog kwaśny i utleniający. Rodzaje, przyczyny,
mechanizmy powstawania. Działania prewencyjne.
System monitoringu środowiska w Polsce.
Procedura Ocen Oddziaływania na Środowisko – omówić znaczenie tej procedury, przedsięwzięcia
wymagające OOŚ, raport o oddziaływaniu na środowisko, kluczowe elementy postępowania.
Zasoby węgla kamiennego w Polsce. Wpływ górnictwa węgla kamiennego na środowisko. Rekultywacja i
zagospodarowanie terenów zdegradowanych przez górnictwo węgla kamiennego.
Zasoby węgla brunatnego w Polsce. Wpływ górnictwa węgla brunatnego na środowisko. Rekultywacja i
zagospodarowanie terenów zdegradowanych przez górnictwo węgla brunatnego.
Charakterystyka złóż miedzi w Polsce. Wpływ wydobycia i wzbogacania rud miedzi na środowisko.
Ograniczanie tego wpływu i rekultywacja składowisk odpadów poflotacyjnych.
Wpływ hutnictwa metali na środowisko (na przykładzie hut miedzi oraz cynku i ołowiu). Rekultywacja
terenów zdegradowanych przez hutnictwo metali.
Struktura użytkowania gleb w Polsce i przydatność rolnicza gleb.
Zagrożenia gleb Polski i Europy. Ochrona gleb i rekultywacja gleb zdegradowanych w świetle przepisów
polskiego prawa.
Sorpcja w glebie – rodzaje i mechanizmy sorpcji.. Czynniki warunkujące zdolności sorpcyjne gleb
Znaczenie sorpcji w rolnictwie i ochronie środowiska
Zakwaszenie gleb – przyczyny i skutki. a) żyzność gleb kwaśnych, b) toksyczność glinu ruchomego i
manganu. Wapnowanie gleb - znaczenie rolnicze i ekologiczne.
Źródła i przemiany azotu w glebie. Wymywanie azotu z gleby, ulatnianie się do atmosfery. Kumulacja
azotanów w roślinach. Prawidłowe i nieracjonalne nawożenie azotem. Dyrektywa azotanowa.
Przemiany fosforu w glebie, sorpcja chemiczna i dostępność tego pierwiastka dla roślin.
Przemiany potasu i magnezu w glebie. Znaczenie tych pierwiastków w żywieniu roślin. Problemy
niedoborów i nadmiernego wymywania.
Mikroelementy w środowisku (potrzeby pokarmowe, występowanie, nadmiary)
Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej w zakresie nawożenia. Potrzeby i zalety stosowania nawozów
organicznych. Warunki wykorzystania gnojowicy oraz materiałów odpadowych do nawożenia roślin.
Rolnictwo konwencjonalne i ekologiczne – korzyści i zagrożenia dla środowiska
Problem erozji wodnej i wietrznej gleb w Polsce. Czynniki decydujące o zagrożeniu erozją. Ochrona gleb
przed erozją.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Degradacja hydrologiczna gleb - przyczyny, skutki, zmiany w kierunkach użytkowania i przydatności
rolniczej gleb. Zjawisko leja depresyjnego. Rekultywacja terenów zdegradowanych hydrologicznie
Kierunki zagospodarowania i zasady rekultywacji terenów zdegradowanych przez górnictwo odkrywkowe.
Rekultywacja kamieniołomów, wyrobisk po eksploatacji piasku i surowców ilastych.
Czynniki decydujące o mobilności i fitoprzyswajalności metali ciężkich w glebie.
Ocena zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi w świetle wytycznych IUNG oraz przepisów polskiego
prawa. Standardy jakości gleby i ziemi. Stan zanieczyszczenia metalami ciężkimi gleb w Polsce.
Zasady i metody rekultywacji gleb zanieczyszczonych chemicznie (na przykładzie gleb zanieczyszczonych
metalami ciężkimi oraz ropopochodnymi)
Niebezpieczne substancje w środowisku. Pestycydy, chlorowcopochodne węglowodorów, dioksyny, PCB,
WWA, azbest. Źródła w środowisku, toksyczność, podatność na biodegradację.