TEMAT 51: Fale elektromagnetyczne. Fale elektromagnetyczne rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie pola elektromagnetycznego, zaburzenie to ma charakter fali poprzecznej w której składowa elektryczna i magnetyczna są prostopadłe do siebie i kierunku ruchu, nawzajem się przekształcają. Zmieniające się pole elektryczne wytwarza pole magnetyczne, a zmieniające się pole magnetyczne wytwarza pole elektryczne. Źródłem pola EM jest drgający lub przyspieszany ładunek elektryczny. Zastosowanie: kuchenki mikrofalowe, zabiegi lecznicze, telewizja i radio, Roentgen. Widmo fal elektromagnetycznych: Przegląd promieniowania elektromagnetycznego o różnych długościach fali: o promieniowanie podczerwone (0,7 μm – 1 mm) - promieniowanie termiczne, wysyłają je np. rozgrzane ciała stałe o temp niższej od 500 °C, o mikrofale (1 mm – 1 m) - najczęściej o długości 3cm, używane są w radarze, używa się też ich w kuchenkach mikrofalowych i w niektórych zabiegach leczniczych, o fale radiowe ultrakrótkie (UKF, 1 m – 10 m) - TV i radio, o fale radiowe (10 m – 2000 m) - radio, dzielimy je na krótkie (10 – 75 m), średnie (200 – 600 m) i długie (1000 – 2000 m), o fale powyżej 2000 m nie mają specjalnej nazwy ani specjalnych zastosowań, o nadfiolet (0,4μm - 10nm) - inaczej ultrafiolet, promieniowanie to odpowiedzialne jest m.in. za opalanie się ludzi, dociera do nas ze Słońca, wytwarzamy je sztucznie za pomocą tzw. kwarcówek, o promieniowanie Roentgena (10nm - 0,001nm) - inaczej promienie X, stosowane w medycynie do wykonywania tzw. prześwietleń o promieniowanie γ (0,1nm - ?) - promieniowanie o długości fali mniejszej od około 0,1nm, a pochodzące z przemian zachodzących w jądrach atomowych, wchodzi w skład promieniowania kosmicznego. Niektóre z promieni γ są po postu promieniami X. Fale elektromagnetyczne wypełniają otaczającą nas przestrzeń, my jednak zauważamy jedynie fale z małego zakresu widma tzw. światło widzialne. Wzór na długość fali elektromagnetycznej λ: = [ ] f – częstotliwość fali, jednostka [Hz=1/s], v – prędkość rozchodzenia się fali, jednostka [m/s], 8 Fala elektromagnetyczna w próżni rozchodzi się z prędkością światła: c = 3 · 10 m/s BONUS: Film na temat fal elektromagnetycznych Cz. I (Kliknij..) ZADANIA: 1. Oblicz częstotliwości fal elektromagnetycznych odpowiadających granicom zakresu światła widzialnego. Dane odszukać można na rysunku zakresu widma elektromagnetycznych. 2. Jaka jest długość fal radiowych ultrakrótkich (UKF) o częstotliwości 103 MHz? 3. Oblicz częstotliwość drgań fali elektromagnetycznej odpowiadającej długości fali światła czerwonego (700 nm). 4. Oblicz szybkość rozchodzenia się fali elektromagnetycznej w szkle, której częstotliwości wynosi 450·1012 Hz, a długość 300·10-9 m. fal