Prace na wysokości
advertisement
KONFERENCJA Nowoczesna Służba BHP w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy Warszawa, 18.06.2015 r. Prace na wysokości mgr inż. Krzysztof Zamajtys Główny specjalista ds. bhp Inspektor ds. ppoż. 1 PROGRAM WYSTĄPIENIA PRACE NA WYSOKOŚCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zapoznanie ze specyfiką pracy na wysokości Przepisy BHP przy pracach na wysokości Obowiązki pracodawcy i pracownika przy pracach na wysokości Badania lekarskie przy pracach na wysokości Organizacja pracy na wysokości Środki ochrony indywidualnej przy pracach na wysokości 2 DEFINICJE Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. 2003, Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) Pracą na wysokości w rozumieniu rozporządzenia jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1, 0 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Do pracy na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta: 1) osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1, 5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi, 2) wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości. 3 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. 2003, Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) Na powierzchniach wzniesionych na wysokość powyżej 1, 0 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy, lub służących jako przejścia, powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1, 1 m i krawężników o wysokości co najmniej 0, 15 m. Pomiędzy poręczą i krawężnikiem powinna być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób. 4 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U. 2003, Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokości zastosowanie balustrad, o których mowa powyżej, jest niemożliwe, należy stosować inne skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i warunków wykonywania pracy. Prace na wysokości powinny być organizowane i wykonywane w sposób nie zmuszający pracownika do wychylania się poza poręcz balustrady lub obrys urządzenia, na którym stoi. 5 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Przy pracach na: drabinach, klamrach, rusztowaniach i innych podwyższeniach nie przeznaczonych na pobyt ludzi, na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi nie wymagających od pracownika wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości, należy zapewnić, aby: 1) drabiny, klamry, rusztowania, pomosty i inne urządzenia były stabilne i zabezpieczone przed nie przewidywaną zmianą położenia oraz posiadały odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie, 2) pomost roboczy spełniał następujące wymagania: a) powierzchnia pomostu powinna być wystarczająca dla pracowników, narzędzi i niezbędnych materiałów, b) podłoga powinna być pozioma i równa, trwale umocowana do elementów konstrukcyjnych pomostu, c) w widocznym miejscu pomostu powinny być umieszczone czytelne informacje o wielkości dopuszczalnego obciążenia. 6 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach na wysokości powyżej 2 m od otaczającego poziomu podłogi lub terenu zewnętrznego oraz na podestach ruchomych wiszących należy w szczególności: 1) zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji pionowej i dojścia do stanowiska pracy, 2) zapewnić stabilność rusztowań i odpowiednią ich wytrzymałość na przewidywane obciążenia, 3) przed rozpoczęciem użytkowania rusztowania należy dokonać odbioru technicznego w trybie określonym w odrębnych przepisach. Rusztowania i podesty ruchome wiszące powinny spełniać wymagania określone odpowiednio w odrębnych przepisach oraz w Polskich Normach. 7 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Przy pracach na: słupach, masztach, konstrukcjach wieżowych, kominach, konstrukcjach budowlanych bez stropów, a także przy ustawianiu lub rozbiórce rusztowań oraz przy pracach na drabinach i klamrach na wysokości powyżej 2 m nad poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi należy w szczególności: 1) przed rozpoczęciem prac sprawdzić stan techniczny konstrukcji lub urządzeń, na których mają być wykonywane prace, w tych ich stabilność, wytrzymałość na przewidywane obciążenie oraz zabezpieczenie przed nie przewidywaną zmianą położenia, a także stan techniczny stałych elementów konstrukcji lub urządzeń mających służyć do mocowania linek bezpieczeństwa, 2) zapewnić stosowanie przez pracowników, odpowiedniego do rodzaju wykonywanych prac, sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości jak: szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu - na słupach, masztach itp. ), 3) zapewnić stosowanie przez pracowników hełmów ochronnych przeznaczonych do prac na wysokości. 8 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Jeżeli tymczasowa praca na wysokości nie może być wykonana w sposób bezpieczny i zgodnie z warunkami ergonomicznymi z odpowiedniej powierzchni, wówczas: 1) należy dokonać wyboru odpowiedniego sprzętu roboczego, który zapewni bezpieczne warunki pracy; 2) należy zapewnić pierwszeństwo stosowania środków ochrony zbiorowej nad środkami ochrony indywidualnej; 3) parametry sprzętu, o którym mowa powyżej, muszą być dostosowane do charakteru wykonywanej pracy, dających się przewidzieć obciążeń oraz zapewniać bezpieczne przemieszczanie się pracowników; 4) należy dokonać wyboru najbardziej odpowiednich środków umożliwiających bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości, stosownie do różnicy wysokości i częstości jej pokonywania oraz czasu trwania użytkowania tych środków; 9 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Tymczasowa praca na wysokości może być wykonywana tylko wtedy, gdy warunki pogodowe nie zagrażają bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników. Uwzględniając wyniki oceny ryzyka dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników oraz w szczególności czas trwania pracy, a także uwarunkowania ergonomiczne występujące przy zastosowaniu wejść z wykorzystaniem lin i sprzętu do ustalania pozycji pracownika podczas pracy, należy zapewnić pracownikom siedziska z odpowiednim wyposażeniem. W zależności od rodzaju sprzętu roboczego, który zapewni bezpieczne warunki pracy, należy zastosować: 1) właściwe środki mające na celu zminimalizowanie ryzyka pracowników, związanego ze stosowaniem tego sprzętu; 2) jeśli to konieczne, odpowiednie rozwiązania w celu zainstalowania zabezpieczeń zapobiegających upadkom pracowników wykonujących pracę na wysokości. 10 PRZEPISY BHP PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Zastosowane środki i rozwiązania, o których mowa powyżej, muszą być na tyle skuteczne, aby zapobiec upadkowi i obrażeniom pracownika wykonującego pracę na wysokości. Środki ochrony zbiorowej zapobiegające upadkom mogą mieć przerwy jedynie w miejscach wejścia lub zejścia z drabin lub schodów. Gdy wykonanie szczególnego zadania wymaga czasowego usunięcia środka ochrony zbiorowej zapobiegającego upadkom, wówczas: 1) muszą zostać zastosowane zastępcze, skuteczne środki ochronne; 2) zadanie nie może być realizowane, dopóki takie środki nie zostaną zastosowane; 3) natychmiast po całkowitym lub częściowym zakończeniu danego zadania środki ochrony zbiorowej zapobiegające upadkom muszą zostać ponownie zainstalowane. 11 UŻYTKOWANIE DRABIN PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. 2002 r. Nr 191, poz. 1596 ze zm. Dz. U. 2003 r. Nr 178, poz. 1745.) Do pracy na wysokości mogą być wykorzystywane drabiny jako stanowiska robocze, jedynie w warunkach, w których, wykorzystanie innego, bardziej bezpiecznego sprzętu roboczego nie jest uzasadnione z powodu niskiego poziomu ryzyka i krótkotrwałego ich wykorzystania albo istniejących okoliczności, których pracodawca nie może zmienić. Drabiny: 1) muszą być tak ustawione, aby zapewnić ich stateczność w trakcie użytkowania; 2) przenośne muszą opierać się na stabilnym, trwałym, posiadającym odpowiednie wymiary, nieruchomym podłożu w taki sposób, aby szczeble pozostawały w pozycji poziomej oraz były zabezpieczone przed przemieszczaniem, zanim będą użytkowane; 12 UŻYTKOWANIE DRABIN PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. 2002 r. Nr 191, poz. 1596 ze zm. Dz. U. 2003 r. Nr 178, poz. 1745.) Drabiny: 3) zawieszane muszą być zaczepione w bezpieczny sposób, tak aby zapobiec, z wyjątkiem drabin linowych, ich przemieszczaniu lub bujaniu; 4) używane jako środki dostępu muszą być dostatecznie długie, tak aby wystarczająco wystawały ponad platformę dostępu, chyba że zostały zastosowane inne środki zapewniające pewne uchwycenie poręczy; 5) wieloczęściowe łączone lub wysuwane muszą być używane w taki sposób, aby zapobiec przemieszczaniu się ich różnych części względem siebie; 6) przejezdne przed ich użyciem muszą być pewnie unieruchomione. 13 UŻYTKOWANIE DRABIN PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. 2002 r. Nr 191, poz. 1596 ze zm. Dz. U. 2003 r. Nr 178, poz. 1745.) Drabiny muszą być używane w taki sposób, aby: 1) przez cały czas była zapewniona możliwość bezpiecznego uchwycenia poręczy i wsparcia pracowników; 2) w szczególności, jeśli ładunek ma zostać ręcznie przeniesiony na drabinie, nie może to przeszkadzać pracownikowi w bezpiecznym trzymaniu się poręczy. Przenośne drabiny muszą być zabezpieczone przed przemieszczaniem się w trakcie ich użytkowania za pomocą urządzeń przeciwpoślizgowych przy górnych lub dolnych końcach podłużnic albo poprzez inne rozwiązania o równoważnej skuteczności. 14 PRZEDSIĘWZIĘCIA MAJĄCE NAJWIĘKSZY WPŁYW NA WŁAŚCIWE ZABEZPIECZENIE PRACOWNIKÓW WYKONUJĄCYCH PRACE NA WYSOKOŚCI 1. 2. 3. 4. • • 5. 6. Wyeliminowanie pracowników nie zdolnych do wykonywania prac na wysokości. Przeszkolenie ogólne BHP pracowników przewidywanych do wykonywania prac na wysokości. Przeszkolenie stanowiskowe pracowników przewidywanych do wykonywania prac na wysokości. Techniczne przygotowanie miejsca wykonywania pracy na wysokości: przygotowanie bezpiecznej drogi dojścia, przygotowanie punktów mocowania sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem. Wyposażenie pracowników w odpowiedni sprzęt zabezpieczający przed upadkiem z wysokości. Wyposażenie pracowników w sprzęt dodatkowy niezbędny do wykonywania pracy. 15 PRZEDSIĘWZIĘCIA MAJĄCE NAJWIĘKSZY WPŁYW NA WŁAŚCIWE ZABEZPIECZENIE PRACOWNIKÓW WYKONUJĄCYCH PRACE NA WYSOKOŚCI 7. Prawidłowa organizacja pracy: • stosowanie przez pracowników wyłącznie sprawnego sprzętu zabezpieczającego; • stosowanie przez pracowników odpowiedniego sprzętu dodatkowego; • wykonywanie pracy w co najmniej dwu osobowych zespołach; • wyposażenie pracowników w środki łączności; • zabezpieczenie miejsca wykonywania pracy na poziomie ziemi; • dobór czasu pracy. 8. Zapewnienie pracownikom dostępu do właściwych instrukcji stanowiskowych BHP. 16 BADANIA LEKARSKIE Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Zdrowotnej z dnia 25 czerwca 1996 r w sprawie Przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy ( Dz. U. Nr 69, poz 332 z 1996 r.) • • • Pracownicy wykonujący pracę do wysokości 3 m - przechodzą badania neurologiczne, okulistyczne, otolaryngologiczne ogólne co 3 –5 lat; Pracownicy wykonujący pracę na wysokości powyżej 3 m – przechodzą badania neurologiczne, okulistyczne oraz otolaryngologiczne z oceną błędników co 2-3 lata a po 50 roku życia co roku; Pracownicy wykonujący pracę na wysokich budynkach, kominach oraz masztach – przechodzą badania neurologiczne, okulistyczne otolaryngologiczne z oceną błędników oraz testy psychotechniczne. WADA WZROKU WYMAGAJĄCA STOSOWANIA SZKIEŁ KOREKCYJNYCH STANOWI PRZECIWWSKAZANIE DO ZATRUDNIENA PRACOWNIKA PRZEWIDYWANEGO DO WYKONYWANIA PRACY NA WYSOKOŚCI POWYŻEJ 3 m. 17 BADANIA LEKARSKIE Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej. Pracownicy zakwalifikowani do wykonywania prac na wysokości powinni przed rozpoczęciem pracy, przejść odpowiednie badania lekarskie określające jednoznacznie brak przeciwwskazań do tej pracy. Pracownicy zakwalifikowani do wykonywania prac na wysokich masztach, kominach, rusztowaniach oraz daczach wysokich budynków, oprócz badań lekarskich poddawani są również testom psychotechnicznym. 18 PRAWA I OBOWIĄZKI PRACOWNIKA PRZY PRACACH NA WYSOKOŚCI Podstawowe obowiązki pracownika dotyczące bezpieczeństwa pracy określone w Ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – KODEKS PRACY: § 1. Art.210 – w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego; § 4. Art.210 – pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób; Art.211 - przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany: 4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem; 6) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie. 19 PODSTAWY PRAWNE PRAC SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (tj. Dz. U. Nr 169, poz. 1650 z 2003 r.) (zm. Dz. U. Nr 49, poz. 330 z 2007 r.) (zm. Dz.U. Nr 108, poz. 690 z 2008 r.) PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE 1. Roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części 2. Prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych 20 PODSTAWY PRAWNE PRAC SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – 3. Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych 4. Prace na wysokości Prace określone jako szczególnie niebezpieczne w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji Prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne 21 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – OBOWIĄZKI PRACODAWCY 1. 2. 3. 4. 5. 6. ustalenie i aktualizowanie wykazu prac szczególnie niebezpiecznych występujących w zakładzie pracy określenie szczegółowych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych zapewnienie bezpośredniego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi przez wyznaczone w tym celu osoby zapewnienie instruktażu pracowników obejmującego w szczególności: a) imienny podział pracy, b) kolejność wykonywania zadań, c) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach. zapewnienie odpowiednich środków zabezpieczających zapewnienie dostępu do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych jedynie dla osób upoważnionych i odpowiednio poinstruowanych 22 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – WYMAGANIA BHP W stosunku do prac szczególnie niebezpiecznych, które pracodawca zamieścił w wykazie, należy określić szczegółowe wymagania bhp przy ich wykonywaniu. Formę prowadzenia dokumentów w ww. zakresie ustala pracodawca. Przy wykonywaniu takich prac należy zapewnić: 1. bezpośredni nadzór nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób, 2. odpowiednie środki zabezpieczające. Przy wykonywaniu takich prac należy zapewnić: 3. instruktaż pracowników obejmujący przede wszystkim: imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań, wymagania bhp przy poszczególnych czynnościach. 23 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – WYMAGANIA BHP ŚRODKI ZABEZPIECZAJĄCE PRZY WYKONYWANIU PRAC SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH – Środkami takimi może być: wykonywanie pracy w zespołach co najmniej dwuosobowych - w celu zapewnienia asekuracji. wyposażenie pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej (np. odzież ochronna, ochrony kończyn dolnych i górnych, sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości). zapewnienie środków ochrony zbiorowej, czyli środków przeznaczonych do jednoczesnej ochrony grupy osób przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi w środowisku pracy, np. systemy wentylacji, odpylania. urządzenia ochronne, np. osłony stref niebezpiecznych, czujniki wyłączające ruch elementów niebezpiecznych, środki ochronne przed porażeniem prądem elektrycznym. 24 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – WYMAGANIA BHP REALIZACJA SZCZEGÓŁOWYCH WYMAGAŃ BHP PRZY WYKONYWANIU PRAC SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH – Obowiązki dotyczące szczegółowych wymagań bhp mogą być zrealizowane poprzez: - protokolarne ustalenie przez pracodawcę i osobę kierującą pracownikami szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzonych robót z imiennym podziałem obowiązków w tym zakresie, podejmowanie i prowadzenie prac wyłącznie na podstawie pisemnego pozwolenia, którego tryb wydawania ustalił pracodawca, poinformowanie pracowników o właściwościach stosowanych materiałów, półfabrykatów i wyrobów gotowych, oraz o sposobach bezpiecznego ich stosowania i postępowania w sytuacjach awaryjnych. 25 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE – SZKOLENIA BHP Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, przechodzą szkolenia okresowe nie rzadziej niż raz w roku. Natomiast pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych, na których wykonywane są inne prace nie zaliczone do szczególnie niebezpiecznych powinni odbywać szkolenia okresowe nie rzadziej niż raz na 3 lata. § 15. 1. Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z 2004 r. z późn. zm.) 26 WYPOSAŻENIE PRACOWNIKÓW W SPRZĘT CHRONIĄCY PRZED UPADKIEM Konieczność zastosowania indywidualnego sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości może występować w szczególności przy pracach: ► na rusztowaniach, ► na masztach, słupach i kominach, ► przy montażu elementów prefabrykowanych, ► remontowo – konserwacyjnych na dachach obiektów budowlanych, ► w wysoko położonych kabinach urządzeń magazynowych, ► w kabinach wysokich dźwigów, ► w górnych częściach wież wiertniczych, ► w szybach i kanałach ściekowych, 27 UŻYWANIE ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ Środki ochrony indywidualnej można podzielić na 2 grupy: 1. Środki zabezpieczające przed rozpoczęciem spadania. 2. Środki powstrzymujące rozpoczęte spadanie z wysokości. Pierwsza grupa środków ma za zadanie ograniczenie dostępu do miejsc, w których występuje ryzyko upadku z wysokości, lub – przez połączenie ze stałym elementem konstrukcyjnym – uniemożliwienie rozpoczęcia spadania pracownika z wysokości. Druga grupa środków ma za zadanie: ► powstrzymanie spadania, ► amortyzację sił działających na człowieka podczas hamowania spadania i rozłożenia tych sił na mniej wrażliwe na urazy części ciała, ► umożliwienie bezpiecznego oczekiwania na pomoc po wyhamowaniu spadania. 28 UŻYWANIE ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Art. 2376 Kodeksu pracy Pracownik zobowiązany jest do używania przydzielonych środków ochrony indywidualnej, zgodnie z ich przeznaczeniem Art. 211 Kodeksu pracy 29 Podzespół łącząco – amortyzujący Urządzenie samozaciskowe. A – z giętką prowadnicą B – ze sztywną prowadnicą 1 – prowadnica, 2 – mechanizm samozaciskowy, 3 – element pochłaniający energię, 4 - zatrzaśnik SPRZĘT CHRONIĄCY PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI Podzespół łącząco – amortyzujący 1 – amortyzator z włókna, 2 – linka bezpieczeństwa Podzespół łącząco – amortyzujący Urządzenie samohamowne 1 – urządzenie z linką stalową, 2 – urządzenie z taśmą z włókna Szelki bezpieczeństwa 1 – klamra zaczepowa grzbietowa, 2 – klamra zaczepowa piersiowa, 3 – klamra pasa biodrowego, 4 – pas biodrowy 30 TRZY ELEMENTY ZABEZPIECZENIA PRAC NA WYSOKOŚCI 1 2 1. Podzespół kotwiczący, 2. Podzespół łączącoamortyzujący, 3. Szelki bezpieczeństwa. 3 31 TRZY ELEMENTY ZABEZPIECZENIA PRAC NA WYSOKOŚCI Podzespół kotwiczący (mocowania) ma umożliwić przyłączenie podzespołu łącząco – amortyzującego do elementu konstrukcyjnego. Podzespół łącząco – amortyzujący ma połączyć szelki bezpieczeństwa , w które ubrany jest pracownik, z punktem mocowania do elementu konstrukcyjnego. Ma on powstrzymywać spadanie i pochłaniać energię kinetyczną spadania. Istnieją 3 rodzaje podzespołów łącząco – amortyzujących: ► linka bezpieczeństwa z amortyzatorem, ► urządzenie samohamowne (z linka stalową lub taśmą włókienniczą), ► urządzenie samozaciskowe (z giętką lub sztywną prowadnicą). Szelki bezpieczeństwa maja za zadanie utrzymać ciało człowieka podczas spadania i wiszenia po wyhamowaniu spadania. Szelki wyposażone są w jedna lub kilka klamer zaczepowych służących do połączenia z podzespołem łącząco – amortyzującym. Do pracy „w podparciu” (na masztach, słupach, kominach itp.) powinny być stosowane szelki bezpieczeństwa wyposażone w pas biodrowy (do klamer zaczepowych pasa biodrowego dołączona powinna być linka służąca do opasania np. słupa) 32 WYPOSAŻENIE PRACOWNIKÓW W SPRZĘT DODATKOWY • • • • • • • • • odzież robocza nie krępująca ruchów przy pracy i chroniąca jednocześnie przed chłodem (na dużych wysokościach nawet w upalne lato może być zimno); specjalne obuwie z podeszwami przeciwpoślizgowymi; czapka chroniąca przed utratą ciepła; specjalistyczny kask służący do wykonywania prac na wysokości; rękawice chroniące przed zimnem posiadające specjalną szorstką powłokę zabezpieczającą pewny chwyt i nie krępujące ruchów; torba narzędziowa - w miarę możliwości umieszczona w taki sposób aby nie krępując ruchów pracownikowi umożliwiała dobry dostęp do narzędzi; narzędzia niezbędne do wykonania określonej pracy – zabezpieczone przed ich wypadnięciem, wyślizgnięciem i w konsekwencji upadkiem z wysokości; telefon komórkowy; apteczka pierwszej pomocy. 33 WYKONYWANIE PRACY NA WYSOKOŚCI PRZEZ DWIE OSOBY Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby (NIEOBOWIĄZUJĄCE ROZPORZĄDZENIE): -na wysokości powyżej 2 m w przypadkach, w których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej; - w wykopach i wyrobiskach o głębokości od 2 m. 34 DOBÓR WARUNKÓW PRACY • • • • • • prace na wysokości mogą być prowadzone od świtu do zmierzchu; prace na wysokości mogą być prowadzone wyłącznie przy braku opadów atmosferycznych; konstrukcja wysokościowa nie może być oblodzona; w przypadku zbliżania się burzy lub w czasie jej trwania, z uwagi na groźbę porażenia spowodowanego wyładowaniami atmosferycznymi, prace wysokościowe należy bezwzględnie przerwać; prace na wysokości mogą być prowadzone, gdy temperatura powietrza jest wyższa niż -5° C; prace na wysokości mogą być prowadzone gdy prędkość wiatru jest mniejsza niż 10 m/s; 35 URZADZENIA NIEZBĘDNE DO PRAWIDŁOWEGO ZABEZPIECZENIA PRAC NA DACHU 36 URZĄDZENIA SAMOHAMOWNE ocynkowany stalowy uchwyt (zaczep) ocynkowany stalowy uchwyt (zaczep) lekka, odporna obudowa wykonana z tworzywa sztucznego obudowa do pracy w szczególnie trudnych warunkach wykonana ze stali ocynkowanej pokrytej lakierem proszkowym odporna na ścieranie taśma (22 m) poliestrowa 22 mm z rdzeniem pierścień prowadzący linę ze stali nierdzewnej ocynkowana linka stalowa Ø 4 mm lekki zatrzaśnik aluminiowy Typ – WR 200 masywny zatrzaśnik stalowy Typ - CR 210 37
