ROZPORZĄDZENIE RADY nr 834/2007 z dnia 28.06.2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI nr 889/2008 z dnia 05.09.2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli. Informacje ogólne Produkcja ekologiczna jest ogólnym systemem zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączącym najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt i metodę produkcji odpowiadającą wymaganiom niektórych konsumentów preferujących wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów. Ekologiczna metoda produkcji pełni zatem podwójną funkcję społeczną: z jednej strony dostarcza towarów na specyficzny rynek kształtowany przez Popyt na produkty ekologiczne, a z drugiej strony jest działaniem w interesie publicznym, ponieważ przyczynia się do ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt i rozwoju obszarów wiejskich. Rolnictwo ekologiczne powinno funkcjonować przede wszystkim w oparciu o zasoby odnawialne, w ramach systemów rolniczych zorganizowanych na poziomie lokalnym. W celu ograniczenia zużycia zasobów nieodnawialnych odpady i produkty uboczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego powinny być poddawane recyklingowi, który umożliwia uzyskanie substancji odżywczych do nawożenia gleby. GMO i produkty wytworzone z GMO lub przy ich użyciu nie są wykorzystywane w produkcji ekologicznej jako żywność, pasza, substancje pomocnicze w przetwórstwie, środki ochrony roślin, nawozy, środki poprawiające glebę, nasiona, roślinny materiał rozmnożeniowy, mikroorganizmy i zwierzęta. Zakazane jest poddawanie żywności lub paszy ekologicznej lub surowców stosowanych w żywności lub paszy ekologicznej działaniu promieniowania jonizującego. Ogólne zasady produkcji rolnej Całe gospodarstwo rolne jest zarządzane zgodnie z wymogami mającymi zastosowanie do produkcji ekologicznej. Na podstawie szczególnych warunków, które należy określić zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 37 ust. 2, gospodarstwo może zostać jednak podzielone na wyraźnie odrębne jednostki lub miejsca produkcji akwakultury, z których nie wszystkie są zarządzane zgodnie z zasadami produkcji ekologicznej. Jeśli chodzi o zwierzęta, uwzględnia się różne gatunki. Jeśli chodzi o akwakulturę, mogą być uwzględnione te same gatunki pod warunkiem odpowiedniego rozdzielenia miejsc produkcji. Jeśli natomiast chodzi o rośliny, uwzględnia się różne odmiany, które można łatwo od siebie odróżnić. Jeżeli, nie wszystkie jednostki gospodarstwa są wykorzystywane do produkcji ekologicznej, podmiot gospodarczy oddziela ziemię, zwierzęta i produkty używane do produkcji ekologicznej lub wytworzone w jej ramach, od tych wykorzystywanych do produkcji nieekologicznej lub wytworzonych w jej ramach, prowadząc odpowiednią dokumentację potwierdzającą podział. Uprawy równoległe mogą występować również w przypadku: upraw wieloletnich, gdy poszczególne odmiany są trudne do rozróżnienia, obszarów przeznaczonych do badań rolniczych lub edukacyjnych, produkcji nasion, wegetatywnego materiału rozmnożeniowego i transplantów, łąk używanych wyłącznie do wypasu po spełnieni pewnych warunków. Produkcja roślinna Ekologiczna produkcja roślinna powinna przyczyniać się do utrzymywania i zwiększania żyzności gleby, a także zapobiegać jej erozji. Rośliny powinny być nawożone poprzez ekosystem gleby, a nie za pomocą dodawanych do gleby nawozów rozpuszczalnych. Podstawowymi elementami systemu zarządzania ekologiczną produkcją roślinną są: a) utrzymywanie i poprawa życia w glebie i naturalnej żyzności gleby, stabilności i różnorodności biologicznej, zapobieganie i zwalczanie erozji gleby oraz odżywianie roślin głównie poprzez ekosystem gleby; b) ograniczenie do minimum stosowania zasobów nieodnawialnych oraz środków zewnętrznych; c) recykling odpadów i produktów ubocznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego jako środka do produkcji roślinnej i zwierzęcej; d) uwzględnianie lokalnej lub regionalnej równowagi ekologicznej przy podejmowaniu decyzji dotyczących produkcji; e) utrzymywanie zdrowia roślin poprzez stosowanie środków zapobiegawczych, takich jak: -dobór odpowiednich gatunków i odmian odpornych na szkodniki i choroby, - odpowiedni płodozmian z wykorzystaniem roślin strączkowych, motylkowych i innych roślin na nawóz zielony, - stosowanie obornika lub materiału organicznego (najlepiej przekompostowanego), pochodzącego z produkcji ekologicznej, - odpowiednie techniki uprawy, metody mechaniczne i fizyczne oraz ochrona naturalnych wrogów szkodników; -odpowiednie stosowanie preparatów z mikroorganizmów; - aktywacja kompostu za pomocą preparatów na bazie roślin lub mikroorganizmów. Dodatkowe nawozy, środki poprawiające żyzność gleby i środki ochrony roślin powinny być używane wyłącznie w przypadku, gdy ich użycie jest zgodne z celami i zasadami produkcji ekologicznej. W przypadku gdy potrzeby odżywcze roślin nie mogą być zaspokojone przy pomocy odpowiednich praktyk i technik uprawy gleby oraz obornika lub materiału organicznego i preparatów biodynamicznych, w produkcji ekologicznej można używać – tylko w koniecznym zakresie – wyłącznie nawozów i środków poprawiających właściwości gleby wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia. Wykaz nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym prowadzi IUNG w Puławach (www.iung.pulawy.pl/Odpady/Wykaz.htm). W przypadku gdy odpowiednia ochrona roślin przed szkodnikami i chorobami nie jest możliwa z wykorzystaniem środków, „którymi dysponuje gospodarstwo rolne” w produkcji ekologicznej można stosować jedynie środki, o których mowa w załączniku II do niniejszego rozporządzenia. W przypadku stwierdzonego zagrożenia uprawy dozwolone jest wyłącznie stosowanie środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w produkcji ekologicznej wymienionych w „Wykazie środków ochrony roślin w rolnictwie ekologicznym” prowadzonym przez IOR w Poznaniu (www.ior.poznan.pl/index.php?strona=19). Podmioty gospodarcze są zobowiązane przechowywać dokumentację potwierdzającą potrzebę użycia danego środka. Do wytwarzania produktów innych niż nasiona i wegetatywny materiał rozmnożeniowy stosuje się wyłącznie nasiona oraz materiał rozmnożeniowy wyprodukowany metodami ekologicznymi. W tym celu roślina mateczna w przypadku nasion i roślina rodzicielska w przypadku wegetatywnego materiału rozmnożeniowego jest uprawiana zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym rozporządzeniu co najmniej przez jedno pokolenie, a w przypadku roślin wieloletnich co najmniej przez dwa sezony wegetacyjne; Można wykorzystywać siewny i wegetatywny materiał rozmnożeniowy z jednostki produkcyjnej w trakcie konwersji na produkcję ekologiczną; Państwa członkowskie mogą dopuścić użycie nieekologicznych nasion lub wegetatywnego materiału rozmnożeniowego, jeśli nie są one dostępne z produkcji ekologicznej. Jednakże nasiona i sadzeniaki ziemniaka pochodzące z produkcji nieekologicznej można stosować gdy: 1. Odpowiedni organ wyda zezwolenie na zastosowanie nieprawidłowego materiału rozmnożeniowego – WIORiN, 1. Materiał rozmnożeniowy nie jest zaprawiony niedozwolnymi środkami ochrony roślin. Zezwolenia udziela się przed siewem lub sadzeniem indywidualnym odbiorcom jednorazowo na jeden sezon. Zasady konwersji w produkcji roślinnej a) okres konwersji rozpoczyna się najwcześniej z chwilą poinformowania przez podmiot gospodarczy, właściwych organów o prowadzonej działalności oraz włączenia jego gospodarstwa w system kontroli; b) w okresie konwersji stosuje się wszystkie zasady ustanowione niniejszym rozporządzeniem; c) w gospodarstwie lub jednostce, które częściowo zajmują się produkcją ekologiczną, a częściowo przechodzą proces konwersji na produkcję ekologiczną, podmiot gospodarczy przechowuje oddzielnie produkty wytworzone zgodnie z metodą produkcji ekologicznej oraz produkty wytworzone w okresie konwersji. Aby rośliny lub produkty roślinne mogły być uznane za ekologiczne, na działkach w okresie konwersji należy stosować zasady produkcji ekologicznej przez przynajmniej dwa lata przed wysiewem lub, w przypadku łąki lub upraw roślin wieloletnich, przez co najmniej dwa lata przed jej wykorzystaniem jako paszy z rolnictwa ekologicznego, lub w przypadku roślin wieloletnich innych niż rośliny łąkowe, przez przynajmniej trzy lata przed pierwszym zbiorem produktów ekologicznych. Właściwy organ może zdecydować o uznaniu z mocą wsteczną jako części okresu konwersji uprzedniego okresu jak również przedłużyć okres konwersji. Produkcja zwierzęca Produkcja zwierzęca ma podstawowe znaczenie w organizacji produkcji rolnej w gospodarstwach ekologicznych, ponieważ dostarcza ona materii organicznej i substancji odżywczych dla uprawianej gleby, przyczyniając się w ten sposób do poprawy stanu gleby i zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Aby uniknąć zanieczyszczenia środowiska, a w szczególności zasobów naturalnych, takich jak gleba i woda, ekologiczna produkcja zwierzęca powinna być z zasady powiązana z użytkami rolniczymi, odpowiednimi wieloletnimi systemami płodozmianu i żywieniem zwierząt ekologicznymi paszami, wytworzonymi przez dane gospodarstwo lub przez sąsiadujące z nim gospodarstwa ekologiczne. Ekologiczny chów zwierząt powinien opierać się na zasadzie poszanowania wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt, zaspokajać potrzeby związane z trybem życia danego gatunku zwierząt, a zarządzanie w odniesieniu do zdrowia zwierząt powinno opierać się na zapobieganiu chorobom. W związku z powyższym szczególną uwagę należy zwrócić na warunki w pomieszczeniach dla zwierząt, praktyki hodowlane i obsadę zwierząt. Ponadto należy wybierać rasy zwierząt, zwracając uwagę na zdolność zwierząt do przystosowania się do lokalnych warunków. Żywienie zwierząt paszą ekologiczną złożoną ze składników rolniczych uzyskanych w produkcji ekologicznej oraz z naturalnych substancji nierolniczych. Zwierzęta utrzymywane ekologicznie są urodzone i chowane w gospodarstwach ekologicznych. Zwierzęta, które nie były chowane w gospodarstwach ekologicznych, mogą zostać wprowadzone do gospodarstwa ekologicznego w celach hodowli na szczególnych warunkach: - w celach hodowli jedynie wtedy, gdy nie są dostępne w wystarczającej liczbie zwierzęta ekologiczne, - gdy stado jest utworzone po raz pierwszy, młode ssaki nieekologiczne należy chować zgodnie z zasadami produkcji ekologicznej natychmiast po odsadzeniu. Ponadto od dnia, w którym zwierzęta są wprowadzane do stada, stosuje się następujące ograniczenia: a) bawoły, cielęta oraz źrebięta muszą być w wieku poniżej szóstego miesiąca życia; b) jagnięta i koźlęta muszą być w wieku poniżej sześćdziesięciu dni, c) prosięta muszą ważyć mniej niż 35 kg, d) młode kury do produkcji jaj i drób przeznaczony do produkcji mięsa mają mniej niż trzy dni, e) młode kury nieekologiczne do produkcji jaj mające nie więcej niż 18 tygodni mogą być wprowadzone do gospodarstwa ekologicznego do dnia 31 grudnia 2011 r. W przypadku odnawiania stada samce i samice nieródki ssaków chowane nieekologicznie mogą być wprowadzone do jednostki produkcyjnej w następującym rocznym ograniczeniu: a) maksymalnie 10 % dorosłych samic zwierząt koniowatych lub bydła, włączając gatunki bubalus i bizon, oraz 20 % dorosłych świń, owiec i kóz, b) w przypadku jednostek składających się z mniej niż 10 sztuk koniowatych lub bydła, lub mniej niż pięciu świń, owiec lub kóz, odnowienie, o którym mowa powyżej, ogranicza się do maksymalnie jednego zwierzęcia w roku. Odsetki określone powyżej mogą być zwiększone do 40 % po uzyskaniu wcześniejszej zgody właściwego organu w szczególnych przypadkach: zwiększenie gospodarstwa, zmiana rasy, nowa specjalizacja, rasy zagrożone wyginięciem (samice nie muszą być nieródkami). Takie zwierzęta oraz produkty z nich wytworzone mogą być uznane za ekologiczne po spełnieniu wymogów okresu konwersji; a) 12 miesięcy w przypadku zwierząt z rodziny koniowatych i bydła, włączając gatunki bubalus i bizon, przeznaczonych do produkcji mięsnej, a w każdym przypadku przez co najmniej trzy czwarte ich życia; b) sześć miesięcy w przypadku małych przeżuwaczy i świń oraz zwierząt przeznaczonych do produkcji mleka; c) 10 tygodni w przypadku drobiu przeznaczonego na produkcję mięsa sprowadzonego w wieku poniżej 3 dni; d) sześć tygodni w przypadku drobiu przeznaczonego do produkcji jaj. Personel zajmujący się utrzymywaniem zwierząt posiada niezbędną podstawową wiedzę na temat zdrowia i potrzeb związanych z dobrostanem zwierząt oraz umiejętności w tych dziedzinach. Metoda chowu, w tym obsada i warunki w pomieszczeniach, zapewniają zaspokojenie potrzeb rozwojowych, fizjologicznych i etologicznych zwierząt: obieg powietrza, poziom kurzu, temperatura, wilgotność, stężenie gazów, naświetlenie, miejsce do swobodnego stania, kładzenia się, obracania, przeciągania, czyszczenia, … - trzymanie cieląt w wieku powyżej tygodnia życia w indywidualnych boksach jest zabronione. - maciory należy trzymać w grupach, z wyjątkiem końcowego okresu ciąży i w okresie karmienia. - prosiąt nie można trzymać na płaskich podestach ani w klatkach. - wybiegi muszą umożliwiać trzodzie chlewnej załatwianie potrzeb i rycie. Zwierzęta mają stały dostęp do terenów na wolnym powietrzu, w miarę możliwości do pastwisk, kiedy tylko pozwalają na to warunki pogodowe i stan gruntu, chyba że na podstawie prawodawstwa wspólnotowego narzucono ograniczenia i zobowiązania związane z ochroną zdrowia ludzi i zwierząt. Na pastwiskach ogranicza się liczbę zwierząt, aby zminimalizować nadmierny wypas, zrycie gleby, erozję i zanieczyszczenia powodowane przez zwierzęta lub przez rozrzucanie obornika. Trzymanie zwierząt na uwięzi i ich izolowanie jest zabronione z wyjątkiem przypadków, gdy działania takie są ograniczone czasowo i podejmowane w odniesieniu do pojedynczych zwierząt, i tylko w zakresie uzasadnionym ze względu na bezpieczeństwo, dobrostan lub z przyczyn weterynaryjnych. Właściwe organy mogą dopuścić trzymanie bydła na uwięzi w małych gospodarstwach, jeżeli nie ma możliwości podzielenia zwierząt na grupy odpowiednie do ich sposobu zachowania się, pod warunkiem że mają one dostęp do pastwisk w okresie wypasania i do obszarów na otwartej przestrzeni przynajmniej dwa razy w tygodniu wtedy, gdy wypasanie nie jest możliwe. Zwierzęta utrzymywane ekologicznie są oddzielone od innych zwierząt. Wypas zwierząt utrzymywanych ekologicznie na wspólnych gruntach oraz zwierząt utrzymywanych nieekologicznie na gruntach ekologicznych jest jednak dozwolony z pewnymi ograniczeniami; - zwierzęta nieekologiczne pochodzą z chowu ekstensywnego (naturalnego), - powyższe grypy zwierząt nie przebywają na pastwisku jednocześnie, - na gruntach w ciągu ostatnich trzech lat nie stosowano produktów innych niż dozwolone w produkcji ekologicznej. Zwierzęta można wypasać na obszarach nieekologicznych w trakcie spędu, gdy są pędzone z jednego pastwiska do drugiego. Ilość paszy nieekologicznej w postaci trawy i innych roślin, na których wypasane są zwierzęta w tym okresie, nie może przekraczać 10 % łącznej rocznej dawki pokarmowej. Ilość tę oblicza się w stosunku rocznym jako udział procentowy suchej masy pasz pochodzenia rolniczego. Podmioty gospodarcze są zobowiązane przechowywać dokumentację potwierdzającą zastosowanie tych przepisów. Pasze dla zwierząt pozyskuje się przede wszystkim z gospodarstwa, w którym zwierzęta są utrzymywane, lub z innych gospodarstw ekologicznych w tym samym regionie. Zwierzęta są żywione paszami ekologicznymi zaspokajającymi potrzeby pokarmowe zwierząt w różnych okresach ich rozwoju. Część racji żywnościowej może zawierać paszę z gospodarstw w trakcie konwersji na rolnictwo ekologiczne. Średnio do 30 % składu pokarmu mogą stanowić pasze pochodzące z produkcji w okresie konwersji. W przypadku gdy pasze z produkcji w okresie konwersji pochodzą z jednostki w samym gospodarstwie, odsetek ten można zwiększyć do 60 %. Do 20 % całkowitej średniej ilości pasz, którymi karmione są zwierzęta gospodarskie, może pochodzić z wypasania lub zbiorów na pastwiskach trwałych lub działkach z uprawami roślin wieloletnich w pierwszym roku konwersji, pod warunkiem, że są one częścią samego gospodarstwa i że nie stanowiły one części jednostki produkcji ekologicznej tego gospodarstwa w ostatnich pięciu latach. W przypadku stosowania zarówno pasz w okresie konwersji, jak i pasz pochodzących z działek będących w pierwszym roku konwersji, całkowity łączny procent takich pasz nie może przekraczać 30%. W przypadku gdy rolnicy nie są w stanie uzyskać paszy wyłącznie z produkcji ekologicznej dozwolone jest użycie pasz nieekologicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego w ograniczonej proporcji. Maksymalny dozwolony procent paszy nieekologicznej w przypadku gatunków innych niż roślinożerne wynosi w stosunku rocznym: a)10 % w okresie od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. b) 5 % w okresie od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2011 r. Maksymalny dozwolony udział paszy nieekologicznej w dziennej dawce pokarmowej, obliczony jako udział procentowy suchej masy, wynosi 25 %. W produkcji ekologicznej można stosować nieekologiczne materiały paszowe pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, ekologiczne materiały paszowe pochodzenia zwierzęcego oraz materiały pochodzenia mineralnego, produkty i produkty uboczne rybołówstwa wyłącznie wtedy, gdy są one wymienione w załączniku V, a także przestrzegane są ograniczenia określone w tym załączniku. Dodatki paszowe, niektóre produkty używane w żywieniu zwierząt oraz środki pomocnicze używane w przetwórstwie pasz można stosować w produkcji ekologicznej wyłącznie wtedy, gdy są one wymienione w załączniku VI i przestrzegane są ograniczenia określone w tym załączniku. Wszystkie młode ssaki należy karmić naturalnym mlekiem, najlepiej mlekiem matki przez okres, który powinien wynosić, zależnie od gatunku, co najmniej trzy miesiące dla bydła, łącznie z gatunkami bubalus i bizon, i zwierząt z rodziny koniowatych, 45 dni dla owiec i kóz oraz 40 dni dla świń. Nie stosuje się stymulatorów wzrostu i syntetycznych aminokwasów. Stosuje się naturalne metody reprodukcji, ale sztuczne zapłodnienie jest jednak dozwolone. Nie stosuje się innych form sztucznego rozrodu, takich jak klonowanie i przenoszenie zarodków. Zapobieganie chorobom opiera się na doborze ras i linii, odpowiednich metodach chowu, podawaniu paszy wysokiej jakości, zapewnianiu możliwości ruchu, odpowiedniej obsady i dostosowanych do potrzeb pomieszczeń utrzymywanych w higienicznym stanie. Choroby leczy się natychmiast, aby zapobiec cierpieniu zwierząt; jeśli stosowanie produktów fitoterapeutycznych, homeopatycznych i innych jest nieodpowiednie, w razie konieczności i przy spełnieniu rygorystycznych warunków można stosować pochodzące z syntezy chemicznej alopatyczne weterynaryjne produkty lecznicze w tym antybiotyki (na odpowiedzialność lekarza weterynarii). Z wyjątkiem szczepień, leczenia chorób pasożytniczych i innych obowiązkowych programów eliminowania chorób, w przypadku gdy zwierzę lub grupa zwierząt przechodzi więcej niż trzy kuracje syntetycznymi weterynaryjnymi produktami leczniczymi lub antybiotykami w okresie 12 miesięcy lub więcej niż jedną kurację, jeżeli ich cykl produkcyjny jest krótszy niż rok, dane zwierzęta gospodarskie ani produkty z nich otrzymane nie mogą być wprowadzane do obrotu jako produkty ekologiczne, a chów zwierząt gospodarskich musi zostać poddany konwersji. Na potrzeby organu kontroli lub jednostki certyfikującej należy prowadzić ewidencję dokumentacji potwierdzającej wystąpienie tego rodzaju okoliczności. Okres karencji między podaniem zwierzęciu ostatniej dawki alopatycznego weterynaryjnego produktu leczniczego w normalnych warunkach stosowania a wyprodukowaniem środków spożywczych metodami ekologicznymi ma być dwukrotnie dłuższy niż prawnie obowiązujący okres karencji określony w art. 11 dyrektywy 2001/82/WE, a w przypadku gdy taki okres nie został określony – 48 godzin. Konwersja terenów związanych z ekologiczną produkcją zwierzęcą. Terenach związanych z ekologiczną produkcją zwierzęcą podlegają konwersji przez przynajmniej dwa lata przed wysiewem lub, w przypadku łąki lub upraw roślin wieloletnich, przez co najmniej dwa lata przed jej wykorzystaniem jako paszy z rolnictwa ekologicznego, lub, w przypadku roślin wieloletnich innych niż rośliny łąkowe, przez przynajmniej trzy lata przed pierwszym zbiorem produktów ekologicznych. Okres konwersji można skrócić do jednego roku dla pastwisk i obszarów na otwartej przestrzeni wykorzystywanych przez gatunki inne niż roślinożerne. Okres ten można skrócić do sześciu miesięcy, jeśli w okresie ostatniego roku na danym obszarze nie stosowano środków niedozwolonych w produkcji ekologicznej. Ewidencja produktów roślinnych Ewidencję produkcji roślin należy prowadzić w formie rejestrów i przechowywać w siedzibie gospodarstwa rolnego, tak aby była przez cały czas dostępna dla organów kontroli lub jednostek certyfikujących. Ewidencja ta zawiera przynajmniej następujące informacje: a) w zakresie użycia nawozów: datę użycia, rodzaj oraz ilość nawozu, działki rolne poddane nawożeniu, b) w zakresie użycia środków ochrony roślin: przyczynę i datę zastosowania, rodzaj środka i zastosowaną metodę, c) w zakresie zakupu środków produkcji: datę, rodzaj oraz ilość zakupionego produktu, d) w zakresie zbiorów: datę, rodzaj i wielkość produkcji ekologicznej lub w czasie konwersji. Ewidencja zwierząt gospodarskich Ewidencję zwierząt gospodarskich należy prowadzić w formie rejestrów i przechowywać w siedzibie gospodarstwa rolnego, tak aby była przez cały czas dostępna dla organów kontroli lub jednostek certyfikujących. Rejestry te zawierają pełny opis systemu gospodarowania stadem zawierający przynajmniej następujące informacje: a) w zakresie zwierząt przybywających do gospodarstwa rolnego: pochodzenie i data przybycia, okres konwersji, oznakowanie identyfikacyjne i dokumentacja weterynaryjna, b) w zakresie zwierząt opuszczających gospodarstwo rolne: wiek, liczebność, waga w przypadku uboju, znak identyfikacyjny i przeznaczenie, c) szczegółowe dane zwierząt padłych wraz z przyczynami padnięcia; d) w zakresie pasz: rodzaj, łącznie z dodatkami paszowymi, proporcje poszczególnych składników w porcjach karmy i okresy dostępu do obszaru wolnego wypasu, okresy sezonowego wypasu bydła w przypadku stosowania ograniczeń; e) w zakresie leczenia chorób i zapobiegania im oraz opieki weterynaryjnej: data leczenia, szczegółowa diagnoza, dawkowanie, rodzaj środka leczniczego, wskazanie zastosowanych aktywnych substancji farmakologicznych, metoda leczenia i zalecenia lekarskie dla opieki weterynaryjnej z uzasadnieniem i okresem karencji, obowiązującym zanim produkty zwierzęce mogą zostać oznakowane jako ekologiczne. Zawsze w przypadku użycia weterynaryjnych produktów leczniczych, powyższe informacje należy podać organowi kontroli lub jednostce certyfikującej przed wprowadzeniem do obrotu zwierząt gospodarskich lub produktów zwierzęcych jako wyprodukowanych metodami ekologicznymi. Leczone zwierzęta gospodarskie należy dokładnie oznakować, w przypadku dużych zwierząt indywidualnie, a w przypadku drobiu i małych zwierząt indywidualnie lub partiami lub ulami. Kilka jednostek produkcyjnych prowadzonych przez ten sam podmiot gospodarczy Jeżeli podmiot gospodarczy prowadzi kilka jednostek produkcyjnych na tym samym obszarze: - jednostki produkujące nieekologiczne rośliny uprawne, wraz z obiektami do składowania środków produkcji, - jednostki produkujące nieekologiczne zwierzęta lub nieekologiczne produkty pochodzenia zwierzęcego, również podlegają systemowi kontroli określonemu w Rozporządzeniu. Składowanie produktów 1. Pomieszczeniami do składowania produktów należy zarządzać w taki sposób, aby zapewnić identyfikację partii towaru i uniknąć mieszania się z produktami lub substancjami niespełniającymi zasad produkcji ekologicznej lub zanieczyszczenia nimi. Należy zapewnić możliwość jednoznacznej identyfikacji produktów w dowolnym momencie. 2. W przypadku ekologicznych jednostek produkcji roślin i zwierząt w jednostce produkcyjnej zabrania się składowania innych środków produkcji niż środki dozwolone na mocy niniejszego rozporządzenia. 3. Zezwala się na składowanie w gospodarstwie rolnym alopatycznych weterynaryjnych produktów leczniczych i antybiotyków, pod warunkiem że zostały one przepisane przez lekarza weterynarii w związku z leczeniem, oraz że są składowane w nadzorowanym miejscu i są wprowadzone do ewidencji zwierząt. 4. W przypadku gdy podmioty gospodarcze składują zarówno produkty nieekologiczne, jak produkty ekologiczne, i te drugie są składowane w obiektach składowania, w których przechowywane są także inne produkty rolne lub środki żywności: a) produkty ekologiczne należy przechowywać oddzielnie od innych produktów rolnych lub środków spożywczych; b) należy podjąć wszelkie środki, aby zapewnić identyfikację przesyłek oraz zapobiec pomieszaniu lub zamianom z produktami nieekologicznymi; c) przed rozpoczęciem składowania produktów ekologicznych, należy podjąć właściwe środki polegające na czyszczeniu, których skuteczność została sprawdzona; podmioty gospodarcze prowadzą rejestr tych czynności. ZNAKOWANIE Stosowanie terminów związanych z produkcją ekologiczną 1. Do celów niniejszego rozporządzenia uznaje się, że produkt opatrzony jest terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji, jeżeli przy znakowaniu, w materiałach reklamowych lub dokumentach handlowych taki produkt, jego składniki lub materiały paszowe opisywane są za pomocą terminów sugerujących nabywcy, że produkt ten, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami określonymi w rozporządzeniu. Zwłaszcza terminy, ich pochodne lub wersje skrócone, jak np. „bio” i „eko”, używane samodzielnie lub łącznie, mogą być stosowane na terenie Wspólnoty i we wszystkich językach Wspólnoty w znakowaniu i reklamie produktu, który spełnia wymogi określone na mocy rozporządzenia lub zgodnie z rozporządzeniem. 2. Terminy, o których mowa powyżej, nie są stosowane na terenie Wspólnoty i w żadnym z języków Wspólnoty w znakowaniu, reklamie i dokumentach handlowych produktu, który nie spełnia wymogów rozporządzenia, chyba że nie są używane w odniesieniu do produktów rolnych w żywności lub paszy lub wyraźnie w żaden sposób nie łączą się z produkcją ekologiczną. 3. Terminy, np. „bio” i „eko”, nie są stosowane w odniesieniu do produktu, w którego etykietowaniu lub reklamie należy zaznaczyć, że zawiera on GMO, składa się z GMO lub został wyprodukowany z GMO zgodnie z przepisami wspólnotowymi. Obowiązkowe oznaczenia 1. Jeżeli stosuje się terminy, odnoszące się do ekologicznych metody produkcji: a) na etykiecie umieszcza się również numer identyfikacyjny, jednostki certyfikującej, którym podlega podmiot gospodarczy, który ostatnio wykonał dany produkt lub przeprowadził działanie przygotowawcze; b) na opakowaniu umieszcza się również wspólnotowe logo, w odniesieniu do żywności paczkowanej ( od 01.07.2010); c) w przypadku użycia wspólnotowego logo w tym samym polu widzenia co logo umieszcza się oznaczenie miejsca, w którym wyprodukowano nieprzetworzone produkty rolnicze, z których wytworzono końcowy produkt; oznaczenie to przyjmuje odpowiednio jedną z następujących form: — „rolnictwo UE”, gdy surowiec rolniczy wyprodukowano w UE, — „rolnictwo spoza UE”, gdy surowiec rolniczy wyprodukowano w krajach trzecich, — „rolnictwo UE/spoza UE”, gdy część surowców wyprodukowano we Wspólnocie, a część w kraju trzecim. Wyżej wymienione oznaczenie „UE” lub „spoza UE” może być zastąpione lub uzupełnione nazwą kraju, jeśli wszystkie surowce, z których wytworzono produkt, wyprodukowano w tym kraju. Wspólnotowe logo produkcji ekologicznej 1. Wspólnotowe logo produkcji ekologicznej może być stosowane w znakowaniu, prezentowaniu i reklamie produktów spełniających wymogi odnośnie ekologicznych metody produkcji. Wspólnotowe logo nie jest stosowane w przypadku produktów oraz żywności wytworzonych w okresie konwersji. 2. Krajowe i prywatne logo mogą być używane w znakowaniu, prezentowaniu i reklamie produktów spełniających wymogi odnośnie ekologicznych metody produkcji. 3. Zgodnie z procedurą, Komisja ustanawia szczegółowe kryteria w odniesieniu do prezentacji, składników, wielkości i projektu wspólnotowego logo. System kontroli 1. Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 882/2004 państwa członkowskie ustanawiają system kontroli i wyznaczają jeden lub kilka właściwych organów odpowiedzialnych za kontrole wypełniania zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia. 2. Właściwy organ może: a) przyznać swoje uprawnienia kontrolne jednemu lub kilku innym organom kontrolnym. Organy kontrolne gwarantują odpowiednio obiektywność i bezstronność oraz dysponują wykwalifikowanym personelem i zasobami niezbędnymi do sprawowania swoich funkcji; b) przekazać zadania związane z kontrolą jednej lub kilku jednostkom kontrolnym. W tym przypadku państwa członkowskie wyznaczają organy odpowiedzialne za uznawanie i nadzór tych jednostek. Właściwy organ może przekazać konkretnej jednostce certyfikującej zadania związane z kontrolą tylko wtedy, gdy spełnione są warunki określone w art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 882/2004, a w szczególności jeżeli: - dysponuje wiedzą fachową, sprzętem oraz infrastrukturą wymaganą do wykonywania zadań jej przekazanych; - dysponuje wystarczającą liczbą odpowiednio wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników; -jest bezstronna i nie występuje żaden konflikt interesów w związku z realizacją przekazanych jej zadań; - jednostka certyfikująca spełnia wymogi, europejskiej normy EN 45011 lub Przewodnika ISO 65 oraz podlega uznaniu przez właściwe organy; Wizyty kontrolne 1. Organ kontroli lub jednostka certyfikująca przeprowadza fizyczną kontrolę wszystkich podmiotów gospodarczych przynajmniej raz w roku. 2. Organ kontroli lub jednostka certyfikująca może pobierać próbki do testowania produktów niedozwolonych w produkcji ekologicznej lub celem sprawdzenia technik produkcji niezgodnych z zasadami produkcji ekologicznej. Próbki można także pobierać i analizować celem wykrycia ewentualnego zanieczyszczenia produktami niedozwolonymi w produkcji ekologicznej. Jednakże analizy takie należy wykonywać w przypadku podejrzenia zastosowania produktów niedozwolonych w produkcji ekologicznej. 3. Po każdej wizycie kontrolnej sporządzane jest sprawozdanie z kontroli, które jest kontrasygnowane przez osobę odpowiedzialną za daną jednostkę lub jej przedstawiciela. 4. Ponadto organ kontroli lub jednostka certyfikująca przeprowadzają z reguły niezapowiedziane wyrywkowe wizyty kontrolne w oparciu o ogólną ocenę ryzyka niezgodności z zasadami produkcji ekologicznej, z uwzględnieniem przynajmniej wyników poprzednich kontroli, ilości produktów objętych kontrolą oraz ryzyka zamiany produktów. Dziękuję za uwagę.