Ad.1 Odpowiadając na maila z dnia 13.05.2015r. Wydział Gospodarki Lekami Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia uprzejmie informuje, że ustalenie dawki leku leży w kompetencji lekarza wystawiającego receptę a nie farmaceuty realizującego receptę w aptece. Należy pamiętać, że recepta lekarska stanowi część dokumentacji medycznej i jej treść musi być tożsama z treścią zawartą w dokumentacji pacjenta prowadzonej przez lekarza. W przypadku zaistnienia pomyłki w wystawionej przez lekarza recepcie ma on obowiązek dokonać korekty sygnując poprawkę pieczątką i własnoręcznym podpisem. Jedynie w przypadku braku wskazania na recepcie dawki leku farmaceuta ma prawo ją ustalić wydając lek w najniższej zarejestrowanej dawce. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych w ust. 4 dopuszcza możliwość wydania pacjentowi leku w dawce niższej (jeśli stanowi ona wielokrotność) niż przepisana na recepcie. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że zapis ten koliduje z art. 44 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (z późniejszymi zmianami). Wydanie leku w dawce niższej niż zapisana na recepcie nie powinno powodować wzrostu kosztów ponoszonych przez pacjenta co często ma miejsce w przypadku zamiany tego typu. Ponadto wydanie leku w dawce niższej nie daje pewności, że pacjent zwłaszcza w podeszłym wieku będzie przyjmował lek zgodnie z intencją lekarza i może doprowadzić do niepowodzenia procesu terapeutycznego. W przypadku wydania leku Bisoratio a 10mg za 1 op a 30 tabletek opłata pacjenta wynosi 3,82 zł, natomiast przypadku wydania tej samej ilości substancji czynnej tj. 2 op Bisoratio 5mg a 30 tabletek opłata wyniesie 9,40 zł. Działanie takie stoi w sprzeczności z interesem pacjenta i powinno się takich zamian unikać. Jednocześnie informujemy, że Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych ma status „obowiązujący”. Ad.2 Wydział Gospodarki Lekami Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia uprzejmie informuje, że z pytań zadawanych przez farmaceutów wynika brak dostatecznej znajomości obowiązujący przepisów w szczególności Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich oraz Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie recept lekarskich. W związku z powyższym należy informować farmaceutów o konieczności zapoznania się z w/w przepisami i śledzenia ewentualnych zmian co znacznie ułatwi pracę w aptece Do najczęściej zadawanych pytań należy zaliczyć: 1) Ile leku można przepisać na recepcie z odroczonym terminem realizacji? - Odpowiedź: Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie recept lekarskich, osoba uprawniona może wystawić do 12 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 360 dni stosowania, z zastrzeżeniem, że na jednej recepcie nie można przepisać leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego na więcej niż 120 dni stosowania; 2) Ile refundowanego leku antykoncepcyjnego można wydać na jednej recepcie? - Odpowiedź: Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie recept lekarskich, osoba uprawniona może podając na recepcie sposób dawkowania – wypisać ilość leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do maksymalnie 120-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania.”, 3) Czy antybiotyk może być wypisany na recepcie z odroczonym terminem realizacji? - Odpowiedź: Zgodnie z § 17 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich antybiotyk nie może być wypisany na recepcie z odroczonym terminem realizacji 4) Jaki jest termin ważności recepty na leki sprowadzane w ramach importu docelowego? - Odpowiedź: 120 dni zgodnie z § 17 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich 5) Pytania o uprawnienia i dokumenty IB i IW BARDZO WAŻNE – proszę zwrócić uwagę na elementy wytłuszczone Uprawnienia do bezpłatnego zaopatrzenia w leki Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 27 września 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( t.j. Dz.U. 2008 Nr 164, poz. 1027 z późn zm) prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki, o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji dopuszczone do obrotu na terytorium RP posiadają następujące osoby: - inwalidzi wojenni, - osoby represjonowane, - małżonkowie inwalidów wojennych lub osób represjonowanych pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu, - wdowy i wdowcy po poległych żołnierzach, zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych uprawnieni do renty rodzinnej, - cywilne niewidome ofiary działań wojennych, Dokumenty potwierdzające uprawnienia do bezpłatnego zaopatrzenia w leki Osoby uprawnione Rodzaj dokumentu książka inwalidy wojennego (okładka zewnętrzna koloru zielonego, oprawa twarda, materiał płótnopodobny z wytłoczonym napisem koloru inwalidzi wojenni zielonego), wydana przez ZUS po dniu 26.07.2004 r., na podstawie rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23.06.2004 r. (Dz.U. Nr 158, poz. 1653) oznaczenie przy numerze renty WZIW małżonkowie inwalidów wojennych lub osób represjonowanych pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu wdowy i wdowcy po ŁĄCZNIE 1) książka inwalidy wojennego lub legitymacja osoby represjonowanej współmałżonka 2) odpis aktu małżeństwa, 3) zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o nieuzyskiwaniu dochodów podlegających opodatkowaniu 1) zaświadczenie z ZUS-u o posiadaniu uprawnień do renty rodzinnej po poległych żołnierzach i poległym żołnierzu lub zmarłym inwalidzie wojennym, o którym mowa w zmarłych inwalidach art. 6-8 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz wojennych uprawnieni do ich rodzin (symbol WZR) lub renty rodzinnej 2) legitymacja rencisty(emeryta) wystawiona przez ZUS, oznaczenie przy numerze renty WZR legitymacja osoby represjonowanej (okładka zewnętrzna koloru brązowego, oprawa twarda, materiał płótnopodobny z wytłuczonym osoby represjonowane napisem koloru brązowego), wydana przez ZUS po dniu 24.04.2003 r., na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.03.2003r. (Dz.U. Nr 61, poz. 539)oznaczenie przy numerze renty OZIW Wdowy i wdowcy po zmarłej osobie represjonowanej uprawnieni do renty rodzinnej 1) legitymacja rencisty( emeryta) wystawiona przez ZUS, oznaczenie przy numerze renty OZR lub 2) zaświadczenie ZUS, o posiadaniu uprawnień do renty rodzinnej po zmarłej osobie represjonowanej której mowa w art. 12 ust 2 ustawy z dnia 24.011991 o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (symbol OZR) Legitymacja cywilnej niewidomej ofiary działań wojennych (okładka Cywilna niewidoma ofiara działań wojennych zewnętrzna koloru brązowego, oprawa twarda, materiał płótnopodobny z napisem koloru granatowego), wydana przez ZUS po dniu 01.02.2007r., na podstawie rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 01.02.2007r. (Dz.U. Nr 24, poz. 153) Dokumentem potwierdzającym uprawnienie do bezpłatnych leków jest także decyzja ustalająca prawo do świadczeń wydana przez dyrektora Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (DZ. U. Nr 205, poz. 1203) uprawnienia do bezpłatnego zaopatrzenia w leki objęte wykazem leków refundowanych oraz leków recepturowych, na czas trwania leczenia mają także osoby posiadające status weterana poszkodowanego w rozumieniu art. 5 ust 1 wymienionej ustawy, w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa, kod uprawnień dodatkowych PO. Dokumentem potwierdzającym status weterana poszkodowanego jest legitymacja weterana poszkodowanego wydana przez Ministra Obrony Narodowej - w odniesieniu do żołnierzy, ministra właściwego do spraw wewnętrznych - w odniesieniu do funkcjonariuszy, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego - w odniesieniu do funkcjonariuszy ABW. Realizacja uprawnień do bezpłatnego zaopatrzenia w leki. Osoby uprawnione, które chcą skorzystać z przysługujących im uprawnień zobowiązane są do okazania dokumentu potwierdzającego te uprawnienia: - lekarzowi wypisującemu receptę, - farmaceucie realizującemu receptę. Osoba realizująca receptę jest obowiązana do odnotowania na rewersie recepty numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia. Uwaga! W przypadku osób posiadających uprawnienia IB niezależnie od tego jaką odpłatność wskaże lekarz farmaceuta wydaje leki o kategorii dostępności Rp i Rpz bezpłatnie (nie dotyczy leków OTC i wyrobów medycznych!!!!!)! Inaczej sprawa się ma w przypadku uprawnień IW oraz ZK: - jeśli lekarz wskaże poziom odpłatności 100% (lub symbol X) - farmaceuta realizuje daną pozycję pełnopłatnie - jeśli lekarz wskaże poziom odpłatności podyktowany wskazaniem określonym stanem klinicznym (np. Choroby przewlekłe: astma, cukrzyca, prostata, jaskra itd.) farmaceuta realizuje receptę zgodnie ze wskazaną odpłatnością (najczęściej R – ryczałt) – jest to szczególnie ważne w przypadku leków mających kilka różnych poziomów odpłatności (np. Miflonide, Metformax) - w pozostałych przypadkach pacjentom leki należą się bezpłatnie do limitu finansowania 6) jakie opakowanie leku należy się pacjentom z uprawnieniami IB? - jeśli lekarz nie wskazuje ilości leku farmaceuta wydaje jedno najmniejsze opakowanie z wykazu leków refundowanych, a w przypadku leków z poza tego wykazu wydaje jedno najmniejsze opakowanie zarejestrowane z Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – nawet jeśli dane opakowanie nie jest dostępne w hurtowni (nie ma przeciwskazań do dzielenia opakowań preparatów pełnopłatnych dla pacjentów z uprawnieniami IB)! UWAGA BLOZ nie stanowi podstawy prawnej, obowiązujące są wykazy!!!! 7) czy wiążące jest wskazanie przez lekarza wielkości opakowania? - Farmaceuta wydaje ilość leku przepisaną na recepcie przez lekarza, nie ma znaczenia czy będzie to 1 op po 60 tabletek czy 2 op po 30 tabletek Pacjent musi wyrazić zgodę w przypadku gdy wielkość wydawanych opakowań wpływa na kwotę do zapłaty. 8) Czy treść recepty może być przepisana przez kalkę? - na recepcie treść powinna być umieszczona w sposób „czytelny i trwały”. Do farmaceuty realizującego należy ocena czy tak jest w rzeczywistości oraz czy wystawiona recepta będzie czytelna przez kolejne 5 lat jej przechowywania 9) Czy można wydać na jednej recepcie dwa różne odpowiedniki tego samego leku w sytuacji gdy jest przepisana przez lekarza podwójna ilości opakowań leku! - W przypadku zapisania na recepcie kilku opakowań tego samego leku farmaceuta ma prawo wydać kilka różnych zamienników w ilości zapisanej pierwotnie na recepcie pod warunkiem spełnienia wymagań art. 44 ustawy refundacyjnej (czyli cena detaliczna zamiennika niższa od ceny leku wyjściowego) oraz przekazania danych w komunikacie XML zgodnych z rzeczywistością! Oczywiście należy unikać wydawanie więcej niż jednego zamiennika danemu pacjentowi, ponieważ może to doprowadzić do pdezorientacji pacjenta (przykład na recepcie 2 opakowania Gasec – wydano 1op Gasec i 1op Goprazol) 10) Czy farmaceuta może dopisać numer PESEL pacjenta? - Nie może!! Rozporządzenie dopuszcza możliwość poprawy przez farmaceutę numeru PESEL na podstawie przedstawionego przez pacjenta dokumentu umieszczając prawidłowy numer na rewersie recepty i sygnując się własnoręcznym podpisem. 11) Czy można dzielić opakowania leków pakowanych w ampułki? - Dzieleniu podlegają tylko opakowania antybiotyków i leków parenteralnych w rozumieniu farmakopealnym! Pamiętać należy, że nie każdy lek pakowany w ampułki jest lekiem parenteralnym (np. Pulmicort czy Nebbud) – w takiej sytuacji farmaceuta wydaje najmniejsze opakowanie z wykazu leków refundowanych. Dotyczy to tylko leków refundowanych. Nie dzieli się również opakowań bezpośrednich – np. blistry! 12) Co zrobić gdy po wysłaniu zestawienia refundacyjnego w odpowiedzi otrzymałem ostrzeżenie z informacją „Recepta o wskazanym nr nie została wydana lekarzowi wystawiającemu receptę”? - należy sprawdzić czy przekazane dane są zgodne z danymi zamieszczonymi na recepcie. W sytuacji gdy dane są zgodne apteka nie musi podejmować żadnych działań. Dobrze jest jednak oznaczyć taką receptę ponieważ może wystąpić sytuacja w której OW NFZ poprosi o przekazanie kopii takiej recepty do kontroli.