Na czym polega bycie dobrym nauczycielem? dr John M. Fischer Bowling Green State University Ohio, USA Kontekst prezentacji Wymaganie 2.2 Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej. Wymaganie 2.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany. Wymaganie 2.4 Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. Dobry nauczyciel? Trzy kluczowe kwestie • Poczucie własnej skuteczności: Czym jest i jak może nam pomóc odpowiedzieć na nasze pytanie? • Co inni sądzą o tej odpowiedzi? • Jak pracować z nauczycielami, aby pozytywnie wpływać na samoocenę i metody pracy, tak aby wszyscy byli „dobrymi nauczycielami”. Nauczyciele i poczucie własnej skuteczności Poczucie własnej skuteczności jako własna świadomość możliwości uczenia się i wykonywania zadań lub zespół zachowań na określonym, optymalnym poziomie. Tyler i Boelter, 2008 Nauczyciele i poczucie własnej skuteczności „Wiedza, umiejętności i wcześniejsze osiągnięcia często nie są miarodajnymi wskaźnikami na przyszłość, ponieważ przekonanie o własnych możliwościach i efektach podejmowanych wysiłków ma ogromny wpływ na dalsze zachowanie osoby.” Pajares, str. 543 Nauczyciele i poczucie własnej skuteczności Tschannen-Moran i Hoy (2001) uważają, że samoocena nauczyciela: – wpływa na wysiłek wkładany w nauczanie, – wpływa na stawiane cele, – wpływa na poziom aspiracji. Zadanie do wykonania w trzyosobowych grupach: Czego należy szukać? Jak znaleźć „dobrego nauczyciela”? • Proszę sporządzić listę w grupach. • Proszę zostawić miejsce na liście na ważne kwestie (np. cele lekcji w tym tygodniu). • Proszę się zastanowić, co można zobaczyć na przykład na wizytacji. Próba zdefiniowania, kim jest „dobry nauczyciel” • Ustawa NCLB i „wysoko wykwalifikowany nauczyciel” • Stanowe systemy ewaluacji nauczycieli • System oceny nauczycieli edTPA • Ramy Danielsona • Skuteczne metody pracy w klasie • Wizytacje Ustawa No Child Left Behind (równe szanse dla wszystkich dzieci) Ustawa NCLB i „wysoko wykwalifikowany nauczyciel” Wysoko wykwalifikowani nauczyciele Wg amerykańskiej definicji wysoko wykwalifikowany nauczyciel powinien spełniać poniższe kryteria: – posiadać odpowiednie certyfikaty lub licencje stanowe, – posiadać przynajmniej dyplom ukończenia czteroletnich studiów licencjackich, – posiadać kompetencje we wszystkich nauczanych przez siebie przedmiotach. Stanowe systemy ewaluacji nauczycieli: Ohio • Wskaźniki rozwoju uczniów • Formalne obserwacje nauczycieli • Wizytacje • Porównanie wyników uczniów z lokalnymi wskaźnikami rozwoju System oceny nauczycieli (edTPA) 1. 2. 3. 4. 5. Planowanie - oceniane na podstawie planu lekcji i materiałów lekcyjnych opracowanych przez kandydata oraz komentarza samego kandydata; Prowadzenie lekcji - oceniane na podstawie 15-20 minutowego nagrania wideo z lekcji przeprowadzonej przez kandydata oraz komentarza samego kandydata; Metody oceny - oceniane na podstawie sposobu oceny całej klasy i dwóch wybranych uczniów przez nauczyciela oraz na podstawie przykładowych prac uczniów; Analiza wykonywanej pracy – oceniana na podstawie codziennych przemyśleń kandydata oraz pomysłów na modyfikację planów lekcji w oparciu o obserwację pracy uczniów; Język akademicki - oceniany na podstawie umiejętności kandydata rozszerzania zasobu słownictwa uczniów w zakresie omawianego tematu. Ramy Danielsona • • • • • • • • Metody pracy oparte na wysokich oczekiwaniach co do osiągnięć uczniów. Demonstrowanie skutecznych metod nauczania. Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych poszczególnych uczniów i opracowywanie strategii zaspokajania tych potrzeb. Koncentrowanie się na tematyce lekcji i programie nauczania. Tworzenie bezpiecznego środowiska sprzyjającego uczeniu się. Modyfikowanie zadań i poprawa efektów nauki na podstawie szeregu informacji na temat poszczególnych uczniów. Kontakty i współpraca z rodzicami i społecznością szkolną. Koleżeńska współpraca dążąca do udoskonalania metod pracy i osiągania lepszych efektów nauki. Washington State summary Wizytacje w klasach? Szukanie dobrego nauczyciela? • Czego należy szukać? Na co należy zwracać szczególną uwagę? Które klasy należałoby odwiedzić? • Co by się stało, gdyby nauczyciele wiedzieli o planowanej wizytacji i jej celu? Co by było, gdybyśmy powiedzieli nauczycielom, czego szuka wizytator? • Na początku wizytacji obserwatorom przypomina się o celu wizyt i rozdaje materiały i informacje wykorzystywane przez wizytowanych nauczycieli. “Learning Walks”(Resnick, Spillane, Goldman, and Rangel, 2010, Nature of Learning) Skuteczne metody pracy w klasie (Dean, Hubbell, Pitler, Stone, 2012) • Motywowanie uczniów do nauki Wyznaczanie celów, komentowanie, wspieranie wysiłków, docenianie efektów, wspólne uczenie się. • Pomoc uczniom w zrozumieniu omawianego tematu Zadawanie naprowadzających pytań, porządkowanie wiedzy, stosowanie pomocy wizualnych/wykresów, podsumowywanie i robienie notatek, umożliwianie sprawdzenia wiedzy w praktyce. • Poszerzanie i praktyczne zostawanie wiedzy Określanie podobieństw i różnic, stawianie i sprawdzanie hipotez. Na co zwracają uwagę sami nauczyciele? Studium lekcji • Wybór tematu, który jest trudny do nauczenie i przyswojenia, wyszukanie wypróbowanych propozycji potraktowania tego tematu w literaturze fachowej. • Opracowanie planu modułu lekcji dotyczących takiego trudnego tematu wraz z określeniem wskaźników opanowania tego materiału przez uczniów. Rozpoczęcie studium lekcji • Spotkanie w małej grupie nauczycieli w celu omówienia wybranych tematów i określenia, dlaczego są trudne do nauczenia. • Opracowanie testu sprawdzającego wiedzę przed i po omówieniu danego tematu (należy zastosować różne formy oceny: test wielokrotnego wyboru, pytania zamknięte, pytania otwarte). Można korzystać ze źródeł, takich jak PISA czy TIMSS. Przeprowadzanie studium • Przeprowadzenie testu wstępnego i opracowanie krótkiej, ale szczegółowej analizy słabych i mocnych stron oraz problemów. • Przeprowadzenie przygotowanego modułu lekcji, w trakcie którego należy zebrać przykładowe prace uczniów, przeprowadzić różne formy oceniania kształtującego (formatywnego) oraz nagrać lekcje w formacie cyfrowym. • Przeprowadzenie testu końcowego i opracowanie krótkiej, ale szczegółowej analizy wyników nauczania w odniesieniu do słabych i mocnych stron oraz problemów zanalizowanych na podstawie wstępnego testu. • Stworzenie nagrania „i-movie”/ nagrania cyfrowego z przeprowadzonego modułu lekcji. Nagranie powinno zawierać kilka dwuminutowych fragmentów istotnych elementów jednej lub kilku lekcji. Dzielenie się wynikami... • Opracowanie prezentacji dla kolegów na temat przeprowadzonych lekcji i użytych metod nauczania. • Omówienie wyników oceny wstępnej i końcowej, zaprezentowanie nagrania. • Przeprowadzenie dyskusji na temat problemów związanych z wybranym tematem trudnym do nauczenia i przyswojenia. Przykładowe studium lekcji „Becca” • • • • • • Around the Clock, Inc. Findlay, Ohio Grupa przedszkolna Dzieci w wieku 3-5 lat 12-19 osób w grupie Różna sytuacja rodzinna Temat trudny do nauczenia i przyswojenia Zakres nauczania przedszkolnego Matematyka: Liczby, zmysł liczbowy, działania na liczbach • 2. Dotykanie przedmiotów i wymawianie liczb przy okazji codziennych czynności i zabaw. • 3. Pokazywanie związku pomiędzy liczbą a ilością liczonych przedmiotów. • 6. Porównywanie zestawów z równą, mniejszą i większą ilością przedmiotów i używanie słów określających porównania. • 10. Pokazanie i nazwanie liczb od 0 do 9. Strona internetowa Departamentu Edukacji Stanu Ohio: www.ode.state.oh.us/ Czy dzieci się nauczyły? • TAK!! • Różnorodne formy oceny formatywnej i oceny końcowej pokazują, że dzieci przyswoiły wiedzę. • Pracowałam z dziećmi również w czasie przeznaczonym na zabawę. Czy nauczyły się wszystkiego? • Nie. • Jednak nastąpiła poprawa, dzięki czemu mogłam wprowadzić pojęcia, których dzieci będą się uczyć przez cały rok. Wnioski nauczyciela: Co zrobiłabym następnym razem? • Przeznaczyłabym więcej czasu na naukę. • Dokładniej określiłabym polecenia. • Zastanowiłabym się co się dzieje w grupie każdego dnia. • Poświęcałabym więcej czasu na uczenie przez zabawę. Temat studium lekcji: komórki, komórki macierzyste, biotechnologia i etyka • Test wstępny • Test końcowy Pytanie zamknięte 2: Do czego mogą służyć rośliny i zwierzęta modyfikowane genetycznie? Podaj przykład rośliny lub zwierzęcia zmodyfikowanego genetycznie i powodu, dla którego dokonano jego modyfikacji genetycznej. Wnioski nauczyciela „Na podstawie wyników testu wstępnego i końcowego mogę stwierdzić, że przeprowadzone przez nas lekcje wpłynęły na poziom wiedzy uczniów, z wyjątkiem materiału dotyczącego komórek macierzystych. Przeprowadziliśmy ćwiczenia lub dyskusje na temat struktury komórek i na tematy dotyczące biotechnologii/etyki. Niestety zabrakło nam czasu na omówienie komórek macierzystych. Uważam, że zbyt ambitnie zaplanowaliśmy zakres tematyczny lekcji. Podsumowując, uczniowie po przeprowadzonych lekcjach mają większą wiedzę na temat komórek i dzięki temu mogą podejmować lepsze decyzje etyczne na kontrowersyjne tematy naukowe.” Rola liderów • Pamiętać, że świadomość własnej skuteczności nauczyciela ma znaczenie. • Pracować z nauczycielami tak, aby z niezłych stawali się dobrymi a z dobrych - wspaniałymi. • Pomóc odpowiedzieć na pytanie, co to znaczy być dobrym nauczycielem? Jakie działania są ważne? Jak badać metody pracy nauczycieli? • Jak pracować z nauczycielami, aby udoskonalać ich metody pracy? • Co się stanie, jeśli niczego nie zmienimy? (Senge) • Zadawanie pytań • Dążenie do poprawy warunków w każdej klasie