Zespół Messaliny Zespół don Juana Zespół Rozpustnika i Rycerza ‘druga młodość’ histeria Rewolucja seksualna Seksualizacja mediów Nowe mody seksualne Perspektywa feministyczna hiperseksualność, erotomania, nimfomania, satyriasis, uzależnienie seksualne kompulsywne zachowanie seksualne. Zachowania seksualne, które doprowadzone do skrajności mogą stać się niepohamowane, impulsywne, obsesyjne, kompulsywne oraz stresujące w takim stopniu, że zaczynają utrudniać codzienne życie danej osoby. Coleman opowiada się za występowaniem zróżnicowanych przyczyn i odmian tego zjawiska. Stosuje on termin kompulsywne zachowanie seksualne (compulsive sexual behavior – CBS) Wg. Roberta Bartha i Billa Kindera - zaburzenie kontroli impulsów Wg. Johna Bancrofta i Ericka Janssena- rozregulowanie mechanizmów pobudzenia i hamowania Wg. Heinza Kohuta - zaburzenie struktury self oraz zaburzenie dotyczące intymności Wg. Johna Moneya - zaburzenie rozwojowe i psychoseksualne będące skutkiem deprywacji lub ukarania za normalne przejawy funkcji seksualnych w niemowlęctwie i dzieciństwie lub/i z powodu dziecięcej traumy lub nadużycia zmniejszających w efekcie zdolność do miłości i tworzenia związków uczuciowych Mania wielkości, narcyzm, Niedojrzałość Ujawnianie się mrocznych stron Ja Znieczulenie na patologię Mniejsza intymność Złudzenie wiedzy ‘demokratyczne bagno wytwarzane przez tłum’ Nieparafilne kompulsywne zachowanie seksualne Nieparafilne kompulsywne zachowanie seksualne obejmuje konwencjonalne zachowania, które, doprowadzone do skrajności, stają się powtarzane, stresujące oraz mają wpływ na codzienne funkcjonowanie, np. kompulsyjna fiksacja na nieosiągalnym partnerze, kompulsyjną masturbacja, kompulsywne związki miłosne oraz kompulsywna seksualność w związku. obejmuje : - powtarzające się i intensywne nieparafilne fantazje podniecające seksualnie, - seksualne popędy, - zachowania powodujące klinicznie znaczący stres w społecznych, zawodowych lub innych ważnych obszarach funkcjonowania nie wynika z innych uwarunkowań medycznych, zażywania substancji psychoaktywnych lub zaburzeń rozwojowych Coleman podkreśla znaczenie uwarunkowań socjokulturowych oraz odnoszenia norm do zmiennych, takich jak płeć czy orientacja seksualna. utrata kontroli nad zachowaniami seksualnymi, ich dotkliwe konsekwencje, niezdolność do zaprzestania mimo negatywnych konsekwencji, powroty do autodestrukcyjnych zachowań i sytuacji wysokiego ryzyka, uporczywe wysiłki lub chęć, by się ograniczyć lub przestać, obsesja seksu i fantazjowanie jako główna strategia radzenia sobie w życiu, rosnąca ilość doznań seksualnych- dotychczasowy poziom aktywności przestaje wystarczać, głębokie zmiany usposobienia w wyniku seksualnych zachowań, tracenie czasu na obsesyjne myśli i fantazje, zdobywanie seksu, uprawianie go i radzenie sobie z konsekwencjami, zaniedbywanie spraw zawodowych, rodzinnych czy wypoczynku. Nałogowy seks Zdrowy seks Pozostawia uczucie wstydu wzmacnia poczucie osobistej godności jest nielegalny, ukradkowy, wykorzystujący Wyklucza wykorzystanie Podkopuje wartości moralne Pogłębia znaczenie życia używa lęku, by wywołać podniecenie Buduje podniecenie na odsłanianiu się i wrażliwości uaktywnia traumę wykorzystywania w dzieciństwie pomaga czuć się dorosłym i odpowiedzialnym dezintegruje osobowość Rozszerza poczucie „ ja” i integruje wewnętrznie Wprowadza w nierealny świat fantazji Rozszerza poczucie rzeczywistości Jest autodestrukcyjny i niebezpieczny Opiera się na poczuciu bezpieczeństwa Polega na zdobywczości i manipulacjach Jest odwzajemniany i intymny Polega na uwodzeniu Oznacza branie wzajemnej odpowiedzialności za potrzeby Służy do kojenia lub wytłumiania bólu Pomaga dzwigać cierpienia i przeżywać ból Jest nieuczciwy Nakierowany na przyszłość Jest rutynowy, techniczny Stanowi ryzyko i wyzwanie Jest pozbawiony radości Scala najbardziej autentyczne części osobowości Żąda perfekcji Dopuszcza i akceptuje niedoskonałość - Wykorzystywanie innych- wykorzystywanie podatności drugiego człowieka na zranienie i poprzez swoja intruzywność lub użycie siły czynienie z niego ofiary, - Brak wzajemności- zachowania oparte na przewadze lub podporządkowaniu, - Uprzedmiotowienie- dehumanizacja ludzi, - Niezaspokojenie- fizyczna przyjemność seksualna znieczula na chwilę ból, ale go nigdy nie leczy, - Nawarstwianie się wstydu, - Zakorzenienie w lęku- podniecenie seksualne i pobudzenie psychiczne rosną wprost proporcjonalnie do poziomu lęku, który wywołują. „ Niewielu erotomanów ogranicza się tylko do jednego rodzaju zachowań. Większość z nich łączy w sobie trzy lub cztery typy, a niektórzy po sześć czy siedem”. Obsesyjne myślenie o przygodach seksualnych czy miłosnych, Spędzanie długich godzin na wyobrażaniu sobie seksu i związków w przyszłości lub na odtwarzaniu obrazów przeszłości- zatracanie się w nich, Zaniedbywanie obowiązków z powodu życia fantazjami, Kreowanie naerotyzowanej atmosfery, by jednak zatrzymać sytuację na poziomie fantazji i nie posuwać się dalej, Poświęcanie czasu na planowanie i rytuały przygotowań do seksualnego epizodu. Uwikłanie w wiele związków naraz lub jeden po drugim, Posługiwanie się seksapilem w celu zdobycia władzy nad kimś, Flirty oraz wysyłanie i odbiór seksualnych sygnałów, Studiowanie ofert biur matrymonialnych, Krążenie i podrywanie w barach, dyskotekach, siłowniach, Utrzymywanie lużnego porządku dnia lub unikanie stałych zobowiązań dla zachowania seksualnej dyspozycyjności, Nakierowywanie rozmów na tematy seksualne lub opowiadanie sprośnych kawałów, Przymus obracania się w naerotyzowanej atmosferze, aby potwierdzić swoją atrakcyjność i dobrze się czuć. % mężczyzn % kobiet Wiele równoległych związków 41 74 Ciąg związków następujących po sobie 39 72 Romanse równoległe do stałego związku 53 77 Uwodzenie, jako sposób zdobywania nad kimś 39 władzy 74 Penetrowanie ofert matrymonialnych, barów czy siłowni 29 42 Flirty i uwodzenie jako sposób na pozyskanie czyjegoś zainteresowania 52 79 Angażowanie się w seks z anonimowymi partnerami, bez starań, żeby ich poznać- niechęć do jakichkolwiek zbliżeń innych niż seksualne, Zaliczanie partnerów, Ocieractwo w tłumie, Uczestnictwo w grupowych orgiach. % mężczyzn % kobiet Seks z anonimowymi partnerami 53 46 Krążenie po plażach, parkach, itd.. 59 23 Udział w seksie grupowym 32 30 Jednorazówki 63 75 Koszty obscenicznych rozmów telefonicznych, Korzystanie z usług agencji towarzyskich, gabinetów masażu erotycznego, odwiedzanie klubów ze striptizem, Utrzymywanie finansowo kochanej lub kochanków, Zamieszczanie ogłoszeń w rubrykach matrymonialnych. % mężczyzn % kobiet Płacenie komuś za aktywność seksualną 45 6 Korzystanie z agencji towarzyskich 13 0 Masturbacja/ fantazje podczas rozmów tel. 34 23 Prowadzenie obscenicznych rozmów przez tel. 21 12 Ogłoszenia w rubrykach towarzyskich 18 11 Płacenie za wstęp do gab. masażu, itd. 32 4 Produkcja materiałów erotycznych czy pornograficznych i wynajmowanie się do niej, Pozowanie i uprawianie seksu do zdjęć i filmów, Obnażanie się ze sceny lub na zamówienie, Stręczycielstwo i prostytucja, Przyjmowanie pieniędzy czy dóbr materialnych za bycie czyimś kochankiem lub kochanką, Zdobywanie narkotyków za usługi seksualne. Korzystanie z wizualnych materiałów pornograficznych i erotycznych, Gromadzenie pornografii w domu lub w pracy, Odwiedzanie sex-shopów, kabin wideo, punktów sprzedaży porno, itd., Zaglądanie przez okna domów i mieszkań, Seksualizowanie sobie ludzi widzianych w miejscach publicznych, Seksualizowanie sobie materiałów i obrazów nieerotycznych. Obnażanie się w miejscach publicznych, Obnażanie się z okien, balkonów, dachów czy samochodu, Uprawianie seksu publicznie lub przebieranie się przy innych, Intencjonalny dobór ubrania, aby odsłonić pewne części ciała celem zwrócenia na siebie seksualnej uwagi. % mężczyzn % kobiet Obnażanie się z domu- z okien, balkonów 25 34 Obnażanie się z samochodu 23 25 Obnażanie się w miejscach publicznych 22 14 Obnażanie się poprzez dobór ubrania 30 59 Niestosowne zaloty, seksualne gesty i molestowanie, Dotykanie lub obmacywanie innych bez ich zgody, Opowiadanie sprośnych historyjek i dowcipów czy używanie wulgarnego języka, Wykorzystywanie swojej pozycji ( np. stanowiska, autorytetu ) do uwodzenia i składania seksualnych propozycji, Wymuszanie zachowań seksualnych na kimkolwiek, Podawanie komuś narkotyków czy alkoholu, by wymusić na nim aktywność seksualną. Aplikowanie sobie w czasie uprawiania seksu fizycznych zranień lub bólu, by wzmocnić działanie bodżców seksualnych, Zadawanie ran i bólu komuś, by wzmocnić działanie bodżców seksualnych, Celowe oddawanie komuś władzy nad sobą lub granie roli ofiary w stosunkach seksualnych i związkach, Używanie przyborów do tortur, by podnieść intensywność doznań zmysłowych. Masturbacja za pomocą przedmiotów, Używanie protez, Przebieranie się, by wzmocnić podniecenie i doznania zmysłowe, Używanie fetyszy do seksualnych rytuałów, Stosunki seksualne ze zwłokami- nekrofilia, Stosunki seksualne ze zwierzętami- zoofilia. Przekazywanie dzieciom nieodpowiednich treści seksualnych: pokazywanie im zachowań seksualnych dorosłych lub wciąganie ich w nie, Wymuszanie zachowań erotycznych na dziecku, molestowanie czy uwodzenie go, Angażowanie się w aktywność seksualną z przyzwalającymi nieletnimi, Korzystanie z dziecięcej prostytucji lub dziecięcej pornografii. Spełniający kryteria diagnostyczne Jako objaw w zaburzeniach psychicznych Ucieczka w rozpoznanie uzależnienia od seksu wiele uzależnionych osób ociera się o śmierć wskutek wypadków, przemocy, gwałtów lub ryzykownych zachowań, AIDS, utrata stałego partnera czy współmałżonka (40% ), poważne problemy małżeńskie ( 70% ), utrata praw rodzicielskich wobec dzieci (13%), zerwanie kontaktów z domem rodzinnym (8% ), niechciane ciąże ( 42%), żal po dokonanych aborcjach (36% ), poważne kłopoty finansowe (58% ), utrata prawa wykonywania zawodu, zmarnowanie swoich możliwości i kariery (27% ), obniżenie produktywności w pracy ( 79%), utrata stanowiska ( 11%), choroby weneryczne ( 65%), dokonywanie czynów grożących aresztowaniem ( 58% ), areszt ( 19% ). % mężczyzn % kobiet Fizyczne zranienia genitaliów, piersi, odbytu, itd. 30 38 Stanie się ofiarą gwałtu 7 50 Nadużycia popełniane na sobie ( rany, nacięcia, przypalanie ) 9 36 Stanie się ofiarą fizycznych nadużyć ze strony innych 16 60 Wikłanie się w niebezpieczne lub prowadzące do nadużyć sytuacje i związki 44 79 Wypadki drogowe 19 21 Odsuwanie się od własnej rodziny i bliskich, Jeśli osoba uzależniona nie może uniknąć bólu, pogrąża się w rozpaczy, która pogłębia się po każdym, następującym mimo obietnic poprawy, seksualnym ciągu, Im częściej musi się uciekać do kłamstw lub kiedy jego kłamstwa zostają zdemaskowane, tym głębiej pogrąża się w rozpaczy i nienawiści do siebie, Zachowania erotomanów napędza wstyd, który jest zarazem reakcją na ich bezsilność i brak kontroli. Zmiana miejsca zamieszkania, Zmiana miejsca pracy, Szukanie pomocy w religii. 71% badanych wspominało o okresach seksualnej anoreksji po których uzależnienie od seksu się nasilało. Uzależniony potrzebuje coraz większych dawek substancji czy zachowań, aby osiągnąć ten sam stopień ulgi, Osoba uzależniona od seksu nie stacza się w dół w jednostajnym tempie ! Erotoman może przechodzić stany wzmożonej kontroli, po których ostatecznie wraca do nałogu, pogrążając się jeszcze głębiej. Partnerów i obiektów seksualnych, Przyjaciół, którzy strzegą sekretów i ukrywają romanse, Kolegów z pracy zamawiających młodocianą prostytutkę na wspólne party, Sieci znajomości, w ramach której uczestnicy wymieniają się sobą w celach seksualnych, Bywalców łażni publicznych, które służą jako parawan dla anonimowego seksu. 1. Zmowa - Zgodne prezentowanie światu jednolitego frontu, - Ukrywanie prawdy, by chronić erotomana, - Kłamanie, by zatuszować prawdę o jego zachowaniach, - Nadaktywność seksualna, by zatrzymać jego seks w domu. 2. Obsesyjne zaabsorbowanie - obsesja współuzależnionych na punkcie partnera- erotomana i jego życia, - nieustanne myślenie o zachowaniach i motywach partnera, - sprawdzanie poczty, portfeli, telefonów, dokumentów partnera, - wynajmowanie detektywów, - Zapominanie o innych sprawach, - Zdaniem Carnesa większość zdrowiejących współuzależnionych postrzega swoje obsesyjne zaabsorbowanie partnerem jako sposób unikania własnych uczuć. 3. Zaprzeczanie - w okresach wolnych od obsesji współuzależnieni ignorują fakty i sygnały mówiące o rzeczywistej sytuacji, - udawanie, że problem nie istnieje, - branie na siebie dodatkowych zajęć w pracy, by nie rozmyślać. 4. Emocjonalny zamęt - wpadanie w stany skrajnego wrzenia emocjonalnego, - wpadanie w stany nagłego przypływu i odpływu wstydu i lęku, - brak kontroli nad uczuciami, - ciągły problem lub kryzys. 5. Manipulowanie - szantażowanie odejściem, - seks narzędziem manipulacji partnerem, - seks jako sposób łagodzenia sporów mający na celu pojednanie, - role męczennika, bohatera, lub ofiary, 6. Nadmierna odpowiedzialność - obwinianie się za problem partnera, - przekonanie, że jeśli oni sami się zmienią, to także zmieni się ich uzależniony od seksu partner, - aranżowanie sytuacji zależności, w których mogą okazywać się niezastąpieni. 7. Ugodowość i utrata siebie - współuzależnienie prowadzi do nieprzerwanej serii ustępstw, które zacierają w chorym jego poczucie odrębności i własnego „ja”, - utrata swoich życiowych celów, zainteresowań, ambicji, - zmiana np. sposobu ubierania się i wyglądu, by odpowiadał upodobaniom partnera, a nie własnym, - przyjmowanie upodobań seksualnych partnera i jego norm za swoje. 8. Obwiniane i karanie - obwinianie i karanie zarówno siebie, jak i partnera - stawianie się wobec siebie coraz bardziej wymagającym i potępiającym, - wdawanie się w romanse, aby ukarać partnera lub udowodnić swoją wartość i atrakcyjność, - Planowanie i chęć zabójstwa uzależnionego partnera. 9. Seksualna reaktywność - wycofywanie się ze współżycia, - tłumienie swoich potrzeb i pragnień, - przebieranie się poza zasięgiem wzroku partnera, - unikanie wszelkiej bliskości w stosunku do uzależnionego partnera/-ki. romans, nadaktywność seksualna wobec partnera, aseksualność wobec partnera. „Dysocjacja od własnej seksualności znieczula ból ból psychiczny.” Carnes Kobieta potrzebuje mężczyzny, bez względu na to, jak okropny jest dla niej, Seks jest skutecznym narzędziem kontrolowania mężczyzn, Kobiety muszą się nosić seksownie, ale fizycznie nie uprawiać seksu, Chłopcom wolno chcieć seksu, podczas gdy dziewczyna albo jest dziewicą, albo jest „zła”, Trwałość rodziny i bycie razem jest najważniejsze, Trzymaj w tajemnicy nie mieszczące się w normach zachowania; nawet o nich nie wspominaj rodzinie, Dziewczyna bez chłopaka- i kobieta bez męża- nie jest nic warta. 1. Uczucie zmęczenia i wypalenia, 2. Napięcie, nerwowość, 3. Bezsenność, 4. Zawroty głowy, nudności, migreny, 5. Roztrzęsienie, 6. Wzmożone napięcie seksualne, 7. Obniżone napięcie seksualne, 8. Bóle całego ciała, 9. Zwiększony apetyt, żarłoczność, 10. Sensytywnśoć genitalna, 11. Swędzenie skóry, 12. Dreszcze, poty, 13. Bezsenność, 14. Przyśpieszone tętno, 15. Skrócony oddech. Zwykle fizyczne symptomy trwają czternaście do piętnastu dni, u niektórych mogą utrzymywać się do dwóch i pół miesiąca. Erotomani, którzy wcześniej odstawili nałóg kokainowy, mówią o wyrażnych podobieństwach między tymi dwoma doświadczeniami- kokaina jest najczęściej zażywanym przez erotomanów narkotykiem. Wg. Colemana metoda 12-stu kroków nie może być metodą leczniczą samą w sobie a jedynie metodą wspomagającą. Wg. Carnesa metoda 12- stu kroków może być jedyną metodą leczenia seksoholików. 1. Nacisk na opiekowanie się, dawanie i przyjmowanie troski oraz autoafirmację. 2. Świadomość bycia tu i teraz; skupienie się na teraz, a nie przyszłości czy przeszłości. 3. Poznawanie siebie i zdolność do brania odpowiedzialności za siebie. 4. Wspólnota troszczących się nawzajem o siebie mężczyzn i kobiet jako podstawa realizowania programu. 5. Uczenie się i pielęgnowanie bliskości oraz uczciwość wobec siebie i innych. 6. Nauka proszenia o zaspokojenie potrzeb jako zasada zdrowienia z erotomanii. 7. Zbieżność z zasadą bezsilności i zaniechania kontroli. 8. Nacisk na świadomy kontakt z Siłą Wyższą jako żrodło nadawania znaczenia życiu. Wymiar seksualny Prawidłowa charakterystyka zdrowia seksualnego Zasady zdrowienia oparte na 12 krokach Wzajemna troska Zdolność do wzajemności, dawania i przyjmowania troski od innych Nacisk na opiekowanie się, dawanie i przyjmowanie troski oraz autoafirmację Zmysłowość Świadomość doznań zmysłowych Świadomość bycia tu i teraz; skupienie się na terażniejszości a nie na przyszłości Poczucie siebie Zdolność poznawania i wyrażania uczuć, pragnień i potrzeb, dyskomfortu Poznawanie siebie i zdolność do brania odpowiedzialności za siebie Seksualność w związkach Zdolność do utrzymywania nieerotycznych przyjazni z ludzmi obojga płci Wspólnota troszczących się o siebie nawzajem kobiet i mężczyzn jako podstawa realizowania programu Seksualność partnerska Bliskość z partnerem o wyraznie erotycznym charakterze Uczenie się i pielęgnowanie bliskości Seksualność niegenitalna Zbadanie wszystkich możliwych pieszczot bez angażowania sfery genitalnej Nauka proszenia o zaspokojenie potrzeb jako zasada zdrowienia z erotomanii Seksualność genitalna Oddanie się namiętności i zaniechanie kontroli Zbieżność z zasadą bezsilności i zaniechania kontroli Coleman twierdzi, że najlepsze efekty daje zastosowanie terapii grupowej rozszerzonej o terapię indywidualną i rodzinną. Należy zwrócić uwagę na to, że w obrębie danej grupy dla każdego pacjenta opracowywany jest indywidualny plan terapii. Coleman zauważył także, że jego pacjenci cechują się dużym stopniem zaburzeń osobowości odnoszących się do kontroli lub jej braku w zakresie relacji interpersonalnych. Psychoterapia stwarza tu możliwość odkrycia źródeł tych zaburzeń oraz nabywania bardziej adaptacyjnych mechanizmów. Terapia powinna: - być skoncentrowana na usuwaniu lub przynajmniej redukowaniu symptomów - na nauce nowych umiejętności w funkcjonowaniu psychoseksualnym - dużo uwagi powinno być również położone na kwestie dotyczące tożsamości pacjenta oraz sfery intymności - ważny jest także aspekt informacyjny terapii dotyczący zdrowia seksualnego. Seksualizowanie złości Złość nie ma logicznego uzasadnienia, jest skierowana zwykle na przeciwną płeć, której przedstawiciele winieni są za wszystkie niepowodzenia w związku (np. Kobiety zawsze…, Mężczyżni zawsze… ) Seksualizowanie konfliktów Współżycie staje się sposobem przezwyciężania zranień, jakie zadają sobie partnerzy, lub redukcji napięcia i lęków bez rozwiązania powodującego je konfliktu. Seksualizowanie potrzeb Wskutek wzorców rozwiniętych w dzieciństwie, erotomanii są podnieceni i poszukują seksu, kiedy czują się osamotnieni, zranieni lun wyczerpani. Seksualny wstyd Głęboki wstyd za przeżywanie uczuć seksualnych oraz przekonanie, że jest się z tego powodu złym człowiekiem. Wykorzystywanie Wskutek przekonania, że potrzeby seksualne nie zostaną zaspokojone w inny sposób, dana osoba ucieka się do oszustw, manipulacji lub uwodzenia. Podwójne wiązanie seksualne Jeśli jesteś kimś dobrym nie możesz być seksualny(a). Jeśli odczuwasz pożądanie, nie możesz być dobry. Skoro więc seks sprawia ci przyjemność, musisz czuć się żle dlatego, że jest ci z partnerem dobrze. Seksualny perfekcjonizm Odczuwanie przymusu robienia wszystkiego doskonale prowadzi w łóżku do zablokowania zdolności zrobienia czegokolwiek. Np. polowanie na „właściwy” orgazm. Autodestrukcja poprzez seks Szukanie i wchodzenie w sytuacje seksualne i związki, które kończą się wykorzystaniem lub porzuceniem. Wstyd na punkcie własnego ciała Głębokie zakłopotanie z powodu swojej cielesności lub jej pewnych partii. Człowiek wstydzący się własnego ciała stale porównuje się z innymi, którzy w jego odczuciu są zgrabniejsi, lepiej rozwinięci czy bardziej atrakcyjni. Leki antydepresyjne- selektywnie wpływają na poziom serotoniny w mózgu, są skuteczne w redukowaniu seksualnych obsesji i kompulsji oraz powiązanych z nimi poziomów lęków i depresji John Bradford opracował algorytm leczenia farmakologicznego parafilnego kompulsywnego zachowania seksualnego. Opiera się on w dużym stopniu na zastosowaniu SSRI w łagodnych przypadkach oraz antyandrogenów w przypadkach skrajnych. Algorytm taki jest jego zdaniem potrzebny także w przypadku nieparafilnego kompulsywnego zacho.wania seksualnego Cyber sex, seks wirtualny Roboty w roli seksualnych partnerów Roboty w metodach leczenia DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ