Zespół Aspergera- spektrum autystyczne

Zespół Aspergera- spektrum autystyczne
Zespół Aspergera jest to zaburzenie rozwoju opisane po raz pierwszy w
1944 roku przez austriackiego pediatrę psychiatrę Hansa Aspergera. W krajach
angielskojęzycznych poznano je dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych i w
roku 1994 zaliczono do szeregu zaburzeń neurobiologicznych upośledzających
rozwój na kilka sposobów.
Dzieci z zespołem Aspergera są niezwykle inteligentne, elokwentne i
zabiegają o akceptację społeczną, tylko nie wiedzą jak ją zdobyć. Rozmowy z
nimi czasem przebiegają jednostronnie. Bywa, że koncentrują się na bardzo
wąskim obszarze zainteresowań i mówią monotonnym głosem lub powtarzają
wciąż te same sformułowania. Nie umieją odczytać wskazówek społecznych,
nie rozumieją też mowy ciała, więc nie rozpoznają uczuć otaczających ich ludzi.
Kluczową rolę odgrywa tutaj teoria umysłu: jedno dziecko świadomie wybiera
odosobnienie, a drugie nie umie nawiązać kontaktu, chociaż bardzo tego
pragnie, nie potrafi postawić się w sytuacji innego dziecka, aby ułatwić sobie
porozumienie z nim. Zespół Aspergera to zaburzenie rozwoju, ale ukryte.
Dziecko może sprawiać wrażenie, że doskonale sobie radzi, a w rzeczywistości
ma ono jednak olbrzymie trudności z komunikacją i interakcją społeczną.
Dzieci autystyczne są nadmiernie wrażliwe na światło i bywa, że od
świetlówek kręci im się w głowie. Czasami nie potrafią skupić się na jednym
konkretnym odgłosie, bo świat zalewa ich uszy potężnym hałasem, który
sprawia autentyczny ból. Nie tylko obrazy i dźwięki mogą sprawiać dyskomfort
w codziennym funkcjonowaniu. Skórę mają tak wrażliwą, że potrafią odróżnić
bawełnę od poliestru po temperaturze po zetknięciu z ciałem. Muszą wycinać z
ubrań metki, bo drapią jak papier ścierny. Kiedy ktoś znienacka je dotyka,
potrafią krzyknąć- nie ze strachu, ale dlatego, że czasami czują się wtedy tak,
jakby nerwy, zamiast siedzieć pod skórą, znajdowały się na zewnątrz. Niektóre
zapachy mogą wywoływać niechęć i pobudzenie.
W parze z nadwrażliwością zmysłów idzie nadpobudliwość umysłowa.
Dzieci autystyczne często zachowują się beznamiętnie, jak automaty, wykazują
stereotypie w zachowaniu- bo tak naprawdę to bez przerwy panicznie się czegoś
boją. Nie lubią wchodzić w interakcje z ludźmi, jeśli nie mogą przewidzieć jak
zareagują na ich zachowanie. Kiedy mówią komuś komplement, to nie dlatego,
że tak trzeba, tylko dlatego, że to prawda. Kiedy ktoś się pomyli, poprawią go,
ale nie po to, żeby mu dopiec, tylko dlatego, że fakty są dla nich niezwykle
ważne.
Dzieci z aspergerem nie wiedzą co to jest empatia. Nie potrafią wczuć się
w położenie drugiej osoby, wykazują brak aktywnej wyobraźni. Cechą zespołu
Aspergera jest zaburzenie prozodii językowej. Dzieci powtarzają czyjeś pytanie,
zamiast na nie odpowiadać. Jest to słowna stereotypia występująca w momencie,
gdy dziecko nie wie co ma odpowiedzieć, obraca tylko słowa w ustach
automatycznie i monotonnie. Cechą zespołu Aspergera jest całkowite
niezrozumienie pojęcia przenośni. Świat tych dzieci jest bezwzględnie
dosłowny. Nie widzą odcieni szarości. Dla nich świat jest czarno- biały. Nie
rozumieją zbyt dobrze ludzkiej mimiki ani mowy ciała.
Dzieci autystyczne nie komunikują się z ludźmi tak samo jak wszyscy, nie
okazują żalu jak większość, mówią i poruszają się inaczej niż wszyscy.
Chcą przebywać pośród innych dzieci nie tylko po to, żeby móc
obserwować zachowanie innych dzieci, ale także dlatego, żeby te inne dzieci
koniecznie go zobaczyły, poznały i nauczyły się, że „inny” to wcale nie znaczy
„zły”.
Anna Niepokojczycka- Stefańczuk
Patrycja Iwanicka