Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Skierniewicach Uczeń z zespołem Aspergera mgr Maria Włoczyk psycholog „Taki mózg funkcjonuje inaczej, a nie wadliwie. Dla dziecka priorytetem jest poszukiwanie wiedzy, doskonałości, prawdy oraz zrozumienie świata, a nie uczucia i kontakty towarzyskie. Może to prowadzić do rozwinięcia cennych talentów, ale również do słabości w świecie relacji międzyludzkich.” Tony Attwood Zespół Aspergera jest zaburzeniem rozwoju mieszczącym się w spektrum autyzmu, ma podłoże neurologiczne (przyczyny na ogół nie są znane), dotyczy przede wszystkim zaburzeń funkcjonalnych, zaburzenia pojawiają się praktycznie od urodzenia, zespół trwa przez okres całego życia, nie jest uleczalny farmakologicznie. Zespół Aspergera Zaburzenie to obejmuje: - upośledzenie umiejętności społecznych, - trudności w akceptowaniu zmian, - trudności w elastyczności myślenia, - zainteresowania szczególnie pochłaniające, - natomiast rozwój mowy przebiega prawidłowo. Zespół Aspergera Hans Asperger - pierwszy opisał to zaburzenie w 1943r; Lorna Wing - twórcą terminu „Zespół Aspergera” w 1981r; Schorzenie to oficjalnie zostało uznane dopiero w /DSM-IV/ w 1994r Występowanie: Według szwedzkich badań z 1993r u dzieci w wieku 7-16 lat: - całkowite kryteria spełnia 3,6 na 1000 dzieci, - stosunek chłopców do dziewcząt wynosi wówczas 4:1; - część kryteriów spełnia 7,1 na 1000 dzieci, - stosunek chłopców do dziewcząt wynosi wówczas 2,3: 1 Objawy Zespołu Aspergera: Zaburzenia w kontaktach z innymi ludźmi: - problemy z niewerbalną ekspresją własnych uczuć i emocji, - problemy z oceną cudzych stanów emocjonalnych na podstawie niewerbalnych wskazówek, takich jak postawa ciała, ton głosu, - upośledzona zdolność rozumienia ironii i innych elementów „podtekstu” obecnych w komunikacji, - ograniczony kontakt wzrokowy, - niewielki stopień towarzyskości, - problemy z bliskością fizyczną, - powtarzające się dziwaczne zachowania Problemy z językiem i komunikacją: - pedantyczny język (słownictwo i gramatyka zbyt oficjalne), - problemy z modulacją głosu (poważne trudności z dostosowaniem siły głosu do sytuacji), - dziwna prozodia (rytm, tonacja i tempo mowy – głos śpiewny, monotonny, komputerowy, jak z kreskówki) - niewłaściwa intonacja lub jej brak, - problemy z trzymaniem się tematu i właściwym odpowiadaniem, - dosłowne interpretacje rozmów i czytanych tekstów (słowa mają tylko jedno znaczenie, nie ma miejsca na metafory, idiomy, aluzje czy abstrakcyjne pojęcia), - preferują komunikację pisemną (np. internetowe sposoby komunikacji), - problemy w zwykłej nieoficjalnej rozmowie, natomiast rozmowa na temat zainteresowań nie sprawia trudności Trudności w myśleniu i akceptowaniu zmian: - osoby z Zespołem Aspergera najlepiej czują się w uporządkowanym otoczeniu z ustalonymi schematami, - zmiany mogą wywoływać silną frustrację i prowadzić do zachowań agresywnych, - problemy w ocenie stopnia ważności wykonywanych czynności oraz w ocenie czasu potrzebnego na wykonanie danej czynności, - silne odczuwanie potrzeby ukończenia rozpoczętego zadania, - trudności z generalizowaniem informacji i wykorzystaniem zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach. Specyficzne zainteresowania - specyficznie wąskie zainteresowania przybierające nieraz formę obsesji - zainteresowania często to: kolekcjonowanie, układanie rzeczy, zbieranie wiadomości na dany temat według określonego systemu - aktualnie zainteresowania osób z Zespołem Aspergera są często związane z komputerami (komputery zostały stworzone z myślą o składowaniu i przetwarzaniu informacji) Subiektywna nadwrażliwość niektórych zmysłów - może występować bardziej intensywne postrzeganie konkretnych wrażeń zmysłowych, np.. strach przed głośnym dźwiękiem oraz pracą z hałaśliwymi urządzeniami - problemem może być np. spacer na boso po trawie, woda lub pot na skórze (wrażenia zmysłowe wydają się wyolbrzymione lub skrajnie nieprzyjemne - możliwe jest znacznie silniejsze odczuwanie bólu Zaburzona osoby koordynacja ruchowa z Zespołem Aspergera mają często zaburzenia motoryczne (niezdarność fizyczna, także manualna), dzieci mają problemy w szybkim pisaniu, w nabywaniu umiejętności rysowania, przy wykonywaniu ćwiczeń wymagających dobrego poczucia równowagi, stawiają kroki sztywne, niezręczne Wybitne osoby z Zespołem Aspergera Cechy Zespołu Aspergera przejawiało wiele wybitnych postaci świata nauki, polityki, kultury: - Archimedes, Michał Anioł, Isaac Newton, Jan Sebastian Bach Charles Darwin, Albert Einstein, Andy Warhol, wielu współczesnych geniuszy przemysłu komputerowego - - Dzieci z Zespołem Aspergera często przejawiają uzdolnienia: na polu naukowym, technicznym, artystycznym. Zespół Aspergera – Co może pomóc Informacje powinny być proste, łatwe do zrozumienia Instrukcje do bardziej skomplikowanych zadań w formie schematu rysunkowego lub punktowego Należy upewnić się czy dziecko właściwie zrozumiało polecenie Tłumaczyć, dlaczego potrzebny jest kontakt wzrokowychwalić i zachęcać do tego Informować o czynnościach, które mają nastąpić po sobie Określać czas na wykonanie danej czynności Zespół Aspergera – Co może pomóc Warto rozpoznać jakie sytuacje są najbardziej stresujące, co wywołuje frustracje dziecka i starać się ich unikać Gdy dziecko boi się – usiądź obok, uspokój go swoim równym oddechem, powiedz coś odprężającego Gdy dziecko „wyłącza się” podczas wykonywanej pracy można dotknąć ramienia przypominając jednocześnie o kolejnym kroku Zespół Aspergera – Co może pomóc Gdy zadanie wydaje się zbyt skomplikowane – naucz dziecko dzielić problem na dwie decyzje Uczyć dziecko radzenia sobie ze stresem Chwal dziecko za jego umiejętności i wytrzymałość