Język polski
advertisement
Lp. Temat lekcji Zagadnienia wg podstawy programowej lektura terminy teoretycznoliterackie inne pojęcia kulturowe zagadnienia z zakresu nauki o języku formy wypowiedzi pisemnej Osiągnięcia ucznia (umiejętności, wiadomości) wymagania szczegółowe na ocenę dopuszczającą (2) wymagania szczegółowe na ocenę dostateczną (3) wymagania szczegółowe na ocenę dobrą (4) Nr treści nauczani a w NPP wymagania szczegółowe na ocenę bardzo dobrą (5) Uczeń: GDZIEŚ I KIEDYŚ 1 O czym i jak będziemy się uczyć na lekcjach języka polskiego w klasie piątej? Poznajemy nasz podręcznik – spis treści – wykaz pojęć – rozdział – wstęp – podsumowanie – źródła informacji 2 Pytam, więc jestem – Anna Kamieńska, Książka nad książkami (fragment utworu) – pytania uniwersalne – z pomocą nauczyciela posługuje się spisem treści – korzysta z podręcznika z niewielką pomocą nauczyciela – czyta uważnie informacje wstępne do rozdziału Gdzieś i kiedyś – wie, gdzie znajduje się wykaz terminów – z pomocą nauczyciela szuka potrzebnych informacji – samodzielnie posługuje się spisem treści – w miarę sprawnie korzysta z podręcznika – korzysta z podręcznika i zna jego strukturę – sprawnie korzysta z podręcznika i dobrze zna jego strukturę – czyta ze zrozumieniem informacje wstępne do rozdziału Gdzieś i kiedyś – stara się posługiwać wykazem terminów – stara się samodzielnie szukać potrzebnych informacji – posługuje się wykazem terminów – szuka samodzielnie potrzebnych informacji w różnych źródłach – sprawnie posługuje się wykazem terminów – angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań i samodzielnie szuka potrzebnych informacji w różnych źródłach – czyta uważnie tekst – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – stara się wyszukiwać informacje w tekście – z pomocą nauczyciela stara się zrozumieć czytane fragmenty – wie, czym jest pytanie uniwersalne – zapisuje pytania uniwersalne znalezione przez – rozumie charakter pytań uniwersalnych – stara się wskazać w tekście pytania uniwersalne I.2; III.2.7 – na ogół wyszukuje informacje w tekście – sprawnie wyszukuje informacje w tekście – rozumie charakter pytań uniwersalnych i stara się zdefiniować to pojęcie –na ogół poprawnie wskazuje w tekście pytania – rozumie charakter pytań uniwersalnych i poprawnie definiuje to pojęcie – bezbłędnie wskazuje w tekście pytania I.1.2; I.1.7; I.1.9; III.1.8 innych uczniów 3 Pytania ważne i najważniejsze – Joistein Gaarder, Świat Zofii (fragment utworu) – synonim uniwersalne – wie, w jakich tekstach można znaleźć pytania uniwersalne – czyta uważnie fragment utworu literackiego – z pomocą nauczyciela stara się zrozumieć czytane fragmenty – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje niektóre informacje w tekście – wyszukuje większość informacji w tekście – wymienia, czym się interesuje – zna pojęcie synonim – krótko mówi o swoich zainteresowaniach – rozumie pojęcie synonim – opowiada o swoich zainteresowaniach – dobiera synonimy – mówi, co jest ważne w jego życiu 4–5 I stał się świat – o cudzie stworzenia Między światłością a ciemnością, czyli o przeciwieństwach w świecie i w języku – Anna Kamieńska, Książka nad książkami (fragment utworu) – czyta uważnie fragment utworu – z pomocą nauczyciela wyszukuje informacje w tekście – zapisuje najważniejsze informacje na temat stworzenia świata wg Biblii – mówi o świecie stworzonym przez Boga 6 Po dwóch stronach okna, czyli tajemnice witraży – Stanisław Wyspiański, Bóg Ojciec – Stań się! (reprodukcja) – witraż – zna definicję witrażu – mówi, co widzi na reprodukcji – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – stara się wyszukiwać niektóre informacje w tekście – posługując się tekstem oraz rysunkami zamieszczonymi w podręczniku, stara się odtworzyć biblijny opis stworzenia świata – mówi, jaki jest świat stworzony przez Boga – wśród dzieł malarskich potrafi wskazać witraż – opisuje postać przedstawioną na witrażu uniwersalne – umie samodzielnie zredagować pytania o charakterze uniwersalnym – samodzielnie wyszukuje w tekście potrzebne informacje, korzysta z przypisów – barwnie opowiada o swoich zainteresowaniach – trafnie dobiera różne synonimy – wskazuje ważne w jego życiu wartości, uzasadnia swoje zdanie – wyszukuje samodzielnie większość informacji w tekście – wymienia, jakie elementy powstawały w kolejnych dniach – bezbłędnie wyszukuje w tekście potrzebne informacje – swobodnie, pełnymi zdaniami, opowiada o stworzeniu świata – dopisuje niektóre antonimy do podanych wyrazów, ocenia świat stworzony przez Boga – rozumie metaforyczne znaczenie przytoczonych słów – uzasadnia, dlaczego dzieło Wyspiańskiego to witraż – rozpoznaje sytuację przedstawioną na witrażu – tworzy antonimy do wszystkich wyrazów, ocenia świat stworzony przez Boga, uzasadnia swoje zdanie – wyjaśnia metaforyczne znaczenie przytoczonych słów – wybiera jedną z interpretacji podanych – potrafi opowiedzieć o sytuacji przedstawionej na witrażu – uzasadnia wybór interpretacji I.1.1; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II.4; III.1.8 I.1.6; I.1.8; II.1.1; II.2.1; II.3.1 I.1.2; II.2.1; III.1.1 w podręczniku – wybiera z tekstu A. Kamieńskiej fragment, który odpowiada wizji S. Wyspiańskiego 7 Zapraszamy na Olimp! – Jan Parandowski, Mitologia (fragmenty) – czyta uważnie fragmenty utworu literackiego – znajduje cytowane fragmenty w tekście – z pomocą nauczyciela wymienia najważniejszych greckich bogów – z niewielką pomocą nauczyciela pisze zaproszenie na Olimp – czyta ze zrozumieniem fragmenty utworu literackiego – wyszukuje informacje w tekście – potrafi wymienić najważniejszych bogów greckich – próbuje samodzielnie zredagować zaproszenie, pamięta o niektórych jego elementach I.1.1; I.1.12; I.1.9; II.2.11 – umie rozpoznać bóstwa po ich atrybutach – poprawnie redaguje zaproszenie na Olimp w imieniu Zeusa – odgrywa rolę jednego z bóstw 8– 10 Ogrody czy krokodyl? – głoski dźwięczne i bezdźwięczne Występ kontrabasisty w orkiestrze dętej, czyli klęska na horyzoncie O bańkach w bankach, czyli głoski miękkie i twarde 11 – głoski: dźwięczne i bezdźwięczne; ustne i nosowe; twarde i miękkie Co naprawdę wydarzyło się nad brzegiem oceanu? Tropimy mityczne opowieści – fragmenty mitów Stelia Martellego, Jana Parandowskiego, Wandy – odróżnia głoskę od litery – odróżnia spółgłoski od samogłosek – zna pojęcia głoski: dźwięcznej i bezdźwięcznej; ustnej i nosowej; twardej i miękkiej – stara się dzielić wyrazy na głoski i litery – na ogół poprawnie dzieli wyrazy na głoski i litery – wymienia rodzaje głosek, rozpoznaje niektóre głoski w wyrazach – na ogół rozpoznaje głoski w wyrazach – wskazuje charakterystyczne cechy bogów olimpijskich – redaguje poprawne i atrakcyjne zaproszenie, pamięta o odpowiedniej kompozycji graficznej – prezentuje jedno z bóstw w taki sposób, aby inni uczniowie mogli odgadnąć, kogo przedstawia – bezbłędnie dzieli wyrazy na głoski i litery III.2.5 – rozpoznaje głoski w wyrazach i poprawnie nazywa ich cechy – wypisuje wyrazy zawierające głoski ze wskazanymi cechami – czyta uważnie fragmenty utworów literackich – wymienia imiona bohaterów mitu – zna definicję mitu – czyta ze zrozumieniem fragmenty utworów literackich – zauważa, że córka Demeter występuje pod różnymi imionami – rozumie, czym jest mit I.1.1; I.1.2; I.1.6; III.1.5 – wymienia stałe elementy mitu – wie, na czym polega istota – potrafi wyjaśnić, na czym Markowskiej, Roberta Gravesa – mit – mitologia – dziennik 12– 13 Dlaczego świat tak się zmienia? – szukamy wciąż wyjaśnienia O czym rozmawiały matka i córka? Zapisujemy dialog na różne sposoby – plan Hadesu zamieszczony w podręczniku – Stelio Martelli, Hades i Kora fragment książki Opowieści mitologiczne) , 14 Gdzie szukać poezji? Drzewo Danuty Wawiłow – Danuta Wawiłow, Drzewo – z niewielką pomocą nauczyciela krótko opowiada o porwaniu Kory – wie, czym jest dziennik, z pomocą nauczyciela próbuje napisać kartkę z dziennika – mówi o porwaniu Kory, uwzględniając stałe elementy mitu – stara się zredagować kartkę z dziennika z perspektywy bohatera literackiego – czyta uważnie fragment utworu literackiego – znajduje w tekście informacje wyszukane przez innych – ze zrozumieniem czyta fragment utworu literackiego – stara się wyszukiwać informacje w tekście – z pomocą nauczyciela tworzy krótki dialog – próbuje ułożyć kilkuzdaniowy tekst wyjaśniający powstanie jakiegoś zjawiska przyrodniczego – czyta uważnie utwór poetycki – zna pojęcia: obraz poetycki, epitet, metafora (przenośnia), osoba mówiąca w wierszu, rym, strofa (zwrotka), wers – z pomocą nauczyciela stara się wyszukać w wierszu epitety i przykłady rymów mitu – opowiada o okolicznościach porwania – pisze kartkę z dziennika z perspektywy bohatera literackiego, zachowując cechy tej formy wypowiedzi polega istota mitu – opowiada o porwaniu, stosuje określenia opisujące emocje bohaterów – w kartce z dziennika pisanej z perspektywy bohatera literackiego oprócz zdarzeń zamieszcza elementy opisu przeżyć – wyszukuje informacje w tekście – sprawnie wyszukuje informacje w tekście – dostrzega zależność między zdarzeniami, o których jest mowa w micie, i przemianą pór roku – zna zasady zapisu dialogu, próbuje ułożyć dialog między bohaterkami mitu – rozumie funkcję mitu o Demeter i Korze – wyjaśnia funkcję mitu o Demeter i Korze – redaguje dialog między bohaterkami mitologicznym i zapisuje go – stara się napisać krótki mit wyjaśniający powstanie jakiegoś zjawiska przyrodniczego – pisze mit wyjaśniający powstanie jakiegoś zjawiska przyrodnicze go – zapisuje dialog na dwa sposoby (z bezpośrednim wskazaniem uczestników dialogu oraz z zastosowaniem myślników) – na podstawie naukowych opisów zjawisk przyrody pisze ciekawy mit; wzbogaca go dialogiem bohaterów – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wskazuje osobę mówiącą w wierszu – rozumie pojęcia: obraz poetycki, epitet, metafora (przenośnia), osoba mówiąca w wierszu, rym, strofa (zwrotka), wers – stara się samodzielnie wyszukać w wierszu epitety i niektóre metafory oraz – gromadzi informacje na temat osoby mówiącej w wierszu – wyjaśnia, jaką funkcję pełni osoba mówiąca w wierszu – na ogół poprawnie podaje przykłady epitetu, metafory, rymów – samodzielnie i bezbłędnie podaje przykłady: epitetu, metafory, rymów I.1.1; I.1.7; I.1.9; II.1.3; III.2.6 I,1.1; I.1.3; I.1.8; I.1.9; II.2.4; II.2.5; II.3.1 – z pomocą nauczyciela wymienia niektóre obrazy poetyckie 15 16 Czy wiatr może być leniwy, a deszcz szeptać? – Jarosław Iwaszkiewicz, Deszcz – Stanisław Aleksandrzak, Leniwy wiatr – uosobienie – rytm Chciał zniweczyć ludzką udrękę, został skazany na wielką mękę – Grzegorz Kasdepke, Nasz przyjaciel Prometeusz – wykonuje ilustrację do wiersza – rozpoznaje niektóre epitety – zna pojęcie metafory przykłady rymów – stara się samodzielnie wyszukać obrazy poetyckie – mówi o deszczu z wiersza – rozpoznaje większość epitetów – rozumie pojęcie metafory i próbuje rozpoznawać metafory w tekście poetyckim – zna pojęcie rytm, liczy sylaby w wierszu – czyta głośno wiersz – rozumie pojęcie rytm – wie, czym jest uosobienie – rozumie, czym jest uosobienie – czyta uważnie fragment utworu literackiego – znajduje w tekście fragmenty cytowane przez innych – włącza się w pracę grupy – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje w tekście informacje dotyczące Prometeusza – bierze udział w pracy grupy – próbuje oceniać bohaterów – wie, co uczynił Prometeusz – rozumie doniosłość czynu Prometeusza – stara się recytować wiersz – poprawnie wymienia obrazy poetyckie – wymienia obrazy poetyckie i dokonuje ich interpretacji – dostrzega związek między wierszem D. Wawiłow a mitem o Demeter i Korze – opisuje deszcz, przytaczając epitety – rozumie funkcję epitetów – wyjaśnia związek między wierszem D. Wawiłow a mitem o Demeter i Korze – poprawnie rozpoznaje metafory w tekstach poetyckich – próbuje odczytywać sytuację przedstawioną w wierszu – uzasadnia, że wiersz jest rytmiczny – przygotowuje poprawną interpretację głosową wiersza – rozumie, czym jest uosobienie, i wskazuje je w wierszu – aktywnie uczestniczy w przygotowaniu pantomimy – wykorzystując zgromadzone słownictwo, dokonuje oceny postaw bohaterów mitu – wyjaśnia, na czym polega doniosłość czynu – wyjaśnia, jaką funkcję pełnią w wierszu epitety – bezbłędnie rozpoznaje metafory w tekstach poetyckich i wyjaśnia ich funkcję w konkretnych utworach – poprawnie odczytuje sytuację przedstawioną w wierszu I.1.3; I.1.7; II.2.1; II.2.4 III.1.9; III.1.10 – przygotowuje poprawną i ciekawą interpretację głosową wiersza – wyjaśnia, jaką funkcję w wierszu pełni uosobienie – poddaje pomysły, kieruje pracą grupy – wykorzystując zgromadzone słownictwo, dokonuje trafnej i rzeczowej oceny postaw bohaterów mitu, uzasadnia swoje zdanie – wyjaśnia, na czym polega doniosłość czynu I.1.1; I.1.12; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.2.11 Prometeusza, i stara się uzasadnić swoje stanowisko – podaje nazwiska współczesnych Prometeuszów 17 Czym jest rozwaga największa wobec marzeń potęgi? – Jan Parandowski, Dedal i Ikar (fragment Mitologii) – sfingowany list Dedala – czyta uważnie fragment utworu literackiego – pod kierunkiem nauczyciela wyszukuje informacje w tekście – wskazuje nadawcę i odbiorcę listu – podaje kilka cech Dedala i Ikara 18 19– 20 Bohaterka bez skazy czy zwykła złośnica? – Grzegorz Kasdepke, Śliczna i mądra – czyli Atena Opisać postać… Jak temu sprostać? – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje samodzielnie niektóre informacje w tekście – wskazuje czas i miejsce napisania listu – stara się wskazać cel napisania listu – wskazuje najważniejsze cechy Dedala i Ikara – wybiera tytuł mitu – próbuje wymyślić własny tytuł dla poznanego mitu – czyta uważnie fragment utworu literackiego – z pomocą nauczyciela wyszukuje informacje w tekście – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – samodzielnie wyszukuje niektóre informacje w tekście – próbuje wykorzystać zgromadzone informacje do opisu postaci – wyszukuje w tekście większość informacji – wskazuje przyczyny napisania listu – wskazuje cel napisania listu – na podstawie listu wskazuje cechy Dedala i Ikara – nadaje własny tytuł poznanemu mitowi – wyszukuje większość informacji – na podstawie zgromadzonych informacji opisuje postać Ateny – rozpoznaje większość przymiotników w tekście – mówi o postaci – poprawnie rozpoznaje przymiotniki w tekście – opisuje postać – tworzy przysłówki od przymiotników – wyraża swój stosunek do postaci – zna strukturę opisu postaci – uwzględnia w opisie nazwy cech postaci – uwzględnia w opisie nazwy cech postaci i próbuje je Prometeusza, i podaje trafne argumenty na uzasadnienie swojego stanowiska – potrafi wskazać współczesne przykłady postawy prometejskiej – sprawnie wyszukuje w tekście potrzebne informacje I.1.1; I.1.2; I.1.3; I.1.6; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; III.2.7 – wskazane cechy Dedala i Ikara konfrontuje z tekstem mitu – nadaje własny tytuł poznanemu mitowi oraz uzasadnia swój wybór – tworzy współczesną historię analogiczną do przedstawionej w micie – wyszukuje w tekście wszystkie potrzebne informacje – na podstawie zgromadzonych informacji tworzy ciekawy opis bohaterki przeznaczony do gazety – dzieli słowa na rodziny wyrazów – wyraża swój stosunek do postaci, uzasadniając swoje zdanie na jej temat – trafnie uzasadnia cechy uwzględnione w opisie I.1.1; I.1.6; I.1.9; I.3.3; II.1.3; II.2.11; II.4 I.1.10; II.1.2; Czy nasze zachowanie ma wpływ na wnioskowanie? Jak dokonać sprawiedliwej oceny? – opis postaci – z pomocą nauczyciela gromadzi słownictwo związane z opisem postaci – z pomocą nauczyciela wskazuje w tekście sposoby opisywania postaci – z pomocą nauczyciela do niektórych cech podaje przykłady zachowań – podejmuje próby opisu wybranej postaci, uwzględnia niektóre jej cechy 21– 22 Jak wyjść z labiryntu? Czy wystarczy nam nić Ariadny? – Nathaniel Hawthorne, Minotaur (fragment książki Opowieści z Zaczarowanego Lasu) – czyta uważnie fragment utworu literackiego – pod kierunkiem nauczyciela wyszukuje w tekście potrzebne informacje – próbuje nazywać niektóre cechy bohatera – porządkuje i gromadzi słownictwo związane z opisem postaci – wskazuje w tekście jeden ze sposobów opisywania postaci – na podstawie opisu zachowań próbuje wskazać niektóre cechy postaci – próbuje podawać przykłady zachowań do niektórych cech postaci – redaguje krótki pisemny opis postaci – mówi o bohaterze – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – wyszukuje w tekście większość informacji niezbędnych do opisu Tezeusza – na podstawie tekstu oraz zgromadzonego słownictwa stara się nazywać cechy bohatera – próbuje ocenić bohatera – próbuje w kilku zdaniach opisać bohatera – tworzy pisemny opis Tezeusza uzasadniać – stosuje w praktyce słownictwo związane z opisem postaci – wskazuje w tekście różne sposoby opisywania postaci – na podstawie opisu zachowań wskazuje większość cech postaci – do podanych cech podaje na ogół przykłady zachowań – zna strukturę opisu postaci i stosuje ją poprawnie w praktyce – w sposób funkcjonalny stosuje słownictwo związane z opisem postaci – wskazuje w tekście sposoby opisywania postaci i dostrzega ich różnorodność stylistyczną – na podstawie opisu zachowań bezbłędnie wskazuje cechy postaci – do podanych cech poprawnie i bezbłędnie podaje przykłady zachowań – tworzy rozbudowany opis postaci, uwzględniający sposób zachowania i ocenę, indywidualizując swój język i formę wypowiedzi I.1.2; II.1.1; II.1.3; II.2.1; II.3.1; III.1.5 – wyszukuje w tekście informacje niezbędne do opisu Tezeusza – na podstawie tekstu oraz zgromadzonego słownictwa nazywa na ogół cechy bohatera – dokonuje oceny bohatera – tworzy pisemny opis postaci, uwzględniający zachowanie bohatera i zawierający jego ocenę III.1.5; III.2.7 – na podstawie tekstu oraz zgromadzone go słownictwa bezbłędnie nazywa cechy bohatera – dokonuje oceny bohatera na forum klasy, stosując odpowiednią argumentację – redagując opis Tezeusza, indywidualizuje swój język i formę wypowiedzi – potrafi odczytać metaforyczny sens mitu o Minotaurze 23 Gdy trud się nie opłaca… – syzyfowa praca – czyta uważnie fragment utworu literackiego – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego I.1.1; I.1.2; – Wanda Markowska, Syzyf (fragment książki Mity Greków i Rzymian) – chronologia – syzyfowa praca 24 O tym, jak boskie głosy splątały Odysa losy… – Pierre Grimal, Tułaczka Odyseusza (fragment książki Mitologia grecka) – wskazuje najważniejsze wydarzenia opowiedziane w micie – z pomocą nauczyciela wyszukuje w tekście niektóre informacje charakteryzujące Syzyfa – wie, za co Syzyf został ukarany – stara się uporządkować wydarzenia zgodnie z chronologią – wyszukuje w tekście informacje charakteryzujące Syzyfa – na ogół poprawnie porządkuje wydarzenia zgodnie chronologią – bezbłędnie porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej – rozumie, dlaczego Syzyf został ukarany – zajmuje własne stanowisko w sprawie decyzji sędziów – rozumie znaczenie związku frazeologicznego syzyfowa praca – korzystając z podpowiedzi, potrafi podać przykłady czynności określanych mianem syzyfowej pracy – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego – przyporządkowuje na ogół wydarzenia do miejsc, w których się rozegrały – potrafi samodzielnie podać przykłady czynności, które określamy mianem syzyfowej pracy – potrafi zająć własne stanowisko względem trafności decyzji sędziów, stosuje odpowiednie argumenty – redaguje historyjkę, którą można by było zatytułować Syzyfowa praca – czyta z uwagą fragment utworu literackiego – próbuje przyporządkować najważniejsze wydarzenia do miejsc, w których się rozegrały – z pomocą nauczyciela wskazuje cechy bohatera – z pomocą nauczyciela redaguje krótki list do Posejdona 25– 27 Jak mógłby dzisiaj wyglądać Olimp? Przygotowanie wystawy / prezentacji Współczesny Olimp lub Bogowie olimpijscy kiedyś i dzisiaj – wybrane mity – zgromadzone reprodukcje i fotografie – współczesne prezentacje postaci mitologicznych – zapisuje niektóre informacje na temat wierzeń starożytnych Greków – zna najważniejszych greckich bogów – na podstawie tekstu podaje niektóre cechy bohatera – stara się zredagować krótki list do Posejdona, zawierający prośbę o powrót Odysa – gromadzi informacje na temat wierzeń starożytnych Greków – zna najważniejsze mity i przedstawione w nich bóstwa – poprawnie przyporządkowuje wydarzenia do miejsc, w których się rozegrały – wskazuje cechy bohatera na podstawie jego zachowania – w imieniu np. Penelopy redaguje krótki list do Posejdona, zawierający prośbę o powrót męża – wskazuje na mapie trasę wędrówki Odyseusza i przyporządkowuje do niej postacie i zdarzenia – wskazuje cechy bohatera, ocenia jego zachowanie I.1.7; II.1.1; II.1.3; III.1.8 I.1.1; I.1.2; I.1.7; III.1.6 – redagując list, indywidualizuje język i formę wypowiedzi II.2.11; II.3.1; III.1.8; III.1.9; III.2.7 – przygotowuje prezentację bogów olimpijskich – przygotowuje atrakcyjną dla innych uczniów prezentację bogów olimpijskich, wykorzystuje zgromadzone podczas lekcji materiały oraz własne pomysły 28 Co to znaczy „być Odysem”? – Leopold Staff, Odys – osoba mówiąca w wierszu – czyta uważnie wiersz – odnajduje w tekście fragmenty wyszukane przez innych uczniów – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – rozpoznaje osobę mówiącą w wierszu – gromadzi informacje na temat osoby mówiącej w wierszu – rozpoznaje nawiązanie do mitu o Odyseuszu 29– 31 Dlaczego o czasowniku warto wiedzieć więcej? Gdyby Gdybacze zostali Informatorami, a Generałowie Gdybaczami... – czasownik – forma osobowa i nieosobowa – osoba, liczba, czas – rodzaj – tryby: oznajmujący, rozkazujący, przypuszczający 32 Gdybym znał marzenia innych… – o pisowni trybu przypuszczającego – słownik ortograficzny – charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu, wykorzystuje podane sformułowania – rozpoznaje jako źródło tekstu mit o Odyseuszu, uzasadnia swoje zdanie – odczytuje metaforyczny sens utworu – rozpoznaje czasownik w wypowiedzeniu I.1.1; I.1.3; I.1.8; II.2.1; II.2.4 I.1.5; I.3.3; I.3.4; II.1.4; III.2.3 – na ogół odróżnia formy osobowe od bezokoliczników – odróżnia formy osobowe od bezokoliczników – zna podstawowe kategorie gramatyczne, takie jak: osoba, liczba, czas, rodzaj – stara się określać formę gramatyczną czasowników – na ogół poprawnie określa formę gramatyczną (osoba, liczba, czas) czasowników – bezbłędnie określa formę gramatyczną (osoba, liczba, czas) czasowników – zna pojęcie trybu czasownika – rozpoznaje tryby czasownika w zdaniach – bezbłędnie przekształca czasowniki w tekście z jednego trybu na inny – wie, jakie informacje znajdują się w instrukcji – sporządza instrukcję, starając się stosować czasowniki w trybie rozkazującym – z nielicznymi potknięciami przekształca czasowniki w tekście z jednego trybu na inny – sporządza poprawną instrukcję, stosując czasowniki w trybie rozkazującym – odwzorowuje pisownię cząstki by z różnymi formami czasownika – zna zasady pisowni cząstki by z różnymi formami czasownika – na ogół poprawnie stosuje w praktyce zasady pisowni cząstki by z różnymi formami czasownika – bezbłędnie stosuje zasady pisowni cząstki by z różnymi formami czasownika – bezbłędnie redaguje instrukcję, uwzględniając wszystkie wymagania tej formy wypowiedzi – tworzy teksty, stosując czasowniki we wskazanym trybie I.3.3; III.2.5 33– 34 Sprawdzian – tryby czasownika Omówienie sprawdzianu – tryby czasownika: oznajmujący, rozkazujący, przypuszczający – rozpoznaje czasownik w wypowiedzeniu – na ogół odróżnia formy osobowe od bezokoliczników I. 3.3; I.3.4; III.1.4; III.2.3; III.2.5 – odróżnia formy osobowe od bezokoliczników – stara się odmieniać czasowniki przez osoby, liczby, czasy – stara się określać formę gramatyczną czasowników – rozpoznaje tryby czasownika w zdaniach – na ogół poprawnie odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy – na ogół poprawnie określa formę gramatyczną (osoba, liczba, czas) czasowników – z nielicznymi potknięciami przekształca czasowniki w tekście z jednego trybu na inny – bezbłędnie odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy – bezbłędnie określa formę gramatyczną (osoba, liczba, czas) czasowników – bezbłędnie przekształca czasowniki w tekście z jednego trybu na inny – tworzy teksty, stosując czasowniki we wskazanym trybie 35– 36 Sposób na hydrę, czyli jak rozmawiać z bohaterem Umiejętność istotna szalenie – jak napisać ogłoszenie? – tekst wywiadu z Heraklesem zamieszczony w podręczniku – wywiad – heros – ogłoszenie 37 Czy koń trojański zmieści się w puszce Pandory? – – czyta uważnie zapis wywiadu – wie, co to jest wywiad – z pomocą nauczyciela wskazuje niektóre cechy herosa – znajduje cytowane fragmenty w tekście – czyta ze zrozumieniem zapis wywiadu – wie, jak jest zbudowany wywiad – stara się samodzielnie wskazać cechy herosa – wie, do czego służy wywiad – potrafi wskazać większość cech herosa – rozumie istotę i celowość tej formy wypowiedzi – potrafi bezbłędnie wskazać cechy herosa – redaguje samodzielnie tekst ogłoszenia z wykorzystaniem odpowiedniego słownictwa – samodzielnie redaguje poprawny tekst ogłoszenia, stosuje słownictwo podkreślające intencję wypowiedzi – redaguje wywiad z Heraklesem, uwzględnia odpowiedni zapis rozmowy – w wypowiedziach świadomie i celowo – wymienia najważniejsze cechy ogłoszenia – redaguje tekst ogłoszenia według podanego wzoru – odnajduje w tekście przykłady zachowania Heraklesa, świadczące o jego nadludzkiej sile – wymienia wszystkie cechy ogłoszenia – stara się samodzielnie redagować tekst ogłoszenia – stara się zapisać rozmowę z Heraklesem – redaguje krótką rozmowę z Heraklesem o jego pracach – redaguje poprawny wywiad na temat jego prac – zna pojęcie związku frazeologicznego, potrafi – rozpoznaje w tekście mitologiczne związki – potrafi uzasadnić zastosowanie mitologicznych I.1.1; I.1.2; I.1.5; II.2.10; III.1.1; III.1.4; III.1.5 I.1.8; III.1.2; 38– 39 40– 41 mitologiczne związki frazeologiczne – związek frazeologiczny Kropka nad i – odsłona pierwsza – Nathaniel Hawthorne, Minotaur (fragment utworu) W świecie mitów – praca klasowa Omówienie pracy klasowej – wybrane mity – mitologiczne związki frazeologiczne rozpoznać niektóre frazeologizmy frazeologiczne, wyjaśnia ich znaczenie – czyta uważnie tekst i próbuje odpowiadać na pytania – czyta ze zrozumieniem tekst i odpowiada na większość pytań – próbuje stosować poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując zadania – z niewielką pomocą nauczyciela redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – stosuje poznane pojęcia w praktyce – bierze udział w pracach grupy – włącza się w pracę grupy, wykonuje zadania odtwórcze – zna najważniejsze fragmenty omawianych mitów – stara się wskazać najważniejsze cechy i atrybuty niektórych bóstw – zna pojęcie związku frazeologicznego – zna treść omawianych mitów – pisze kilkuzdaniowe prace pisemne – stara się redagować teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – próbuje samodzielnie redagować teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej związków frazeologicznych oraz wskazać źródła, z których pochodzą – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i na ogół poprawnie odpowiada na pytania posługuje się związkami frazeologicznymi III.2.7 – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i bezbłędnie odpowiada na pytania I.1.1; I.1.7; I.1.9; I.3.3; III.1.5 – na ogół poprawnie redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosuje różnorodne środki językowe – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze – bezbłędnie redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosując bogate słownictwo – inicjuje pracę w grupie, bezbłędnie i samodzielnie wykonuje zadania twórcze – na ogół wskazuje cechy i atrybuty bóstw – wskazuje cechy i atrybuty bóstw – bezbłędnie wskazuje cechy i atrybuty bóstw – zna etymologię wybranych związków frazeologicznych – zna etymologię wybranych związków frazeologicznych i próbuje je wykorzystać w odpowiednim kontekście – na ogół poprawnie redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosuje różnorodne środki językowe – zna etymologię wybranych związków frazeologicznych i potrafi je wykorzystać w odpowiednim kontekście – bezbłędnie redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosując bogate słownictwo – określa wymowę utworu – wyjaśnia metaforyczny sens utworu II.2.11; II.3.1; III.1.1; III.1.5 KIEDYŚ I TAM 42 Ojczyzna duża i mała… – Tadeusz Różewicz, *** [oblicze ojczyzny] – mapa Polski – czyta uważnie tekst poetycki – znajduje w tekście informacje wskazane przez – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki, opowiada o sytuacji przedstawionej w wierszu – stara się wyszukiwać informacje w tekście – samodzielnie wyszukuje informacje w tekście I.1.3; I.1.8; II.1.1; II.2.4; II.2.5; III.2.7 innych uczniów źródłowym źródłowym – zna pojęcie małej ojczyzny – rozumie pojęcie małej ojczyzny – samodzielnie projektuje ulotkę reklamującą jego region, korzysta z informacji w podręczniku – wyjaśnia pojęcie mała ojczyzna – projektuje poprawną kompozycyjnie ulotkę reklamującą jego region, używając odpowiednich środków językowych – trafnie nazywa uczucia osoby mówiącej w wierszu – przy pomocy nauczyciela projektuje ulotkę reklamującą jego region 43– 46 Wizyta w muzeum regionalnym Omówienie lekcji muzealnej – ekspozycja – eksponat muzealny – wypowiada się na temat osoby mówiącej, zapisuje nazwy uczuć – z pomocą nauczyciela przypomina niektóre hasła ze Słowniczka muzealnego zamieszczonego w podręczniku do klasy IV – z pomocą nauczyciela opisuje niektóre eksponaty muzealne – wypowiada się na temat uczuć osoby mówiącej w wierszu – przypomina niektóre hasła ze Słowniczka muzealnego zamieszczonego w podręczniku do klasy IV – krótko opisuje niektóre eksponaty muzealne – redaguje opis, stosując różnorodne środki językowe – mówi krótko o zwiedzanym muzeum – po wizycie w muzeum stara się podzielić wrażeniami z koleżankami i kolegami z klasy – pisze krótką historię związaną z wybranym przedmiotem muzealnym – stara się ocenić ekspozycję – podejmuje próby opisu wybranego, przedstawionego na ilustracji stroju regionalnego – opisuje krótko wybrany strój regionalny – redaguje rozwinięty, poprawny stylistycznie opis wybranego stroju regionalnego – zna definicję regionalizmu – rozumie definicję regionalizmu – objaśnia definicję regionalizmu i stosuje ją w wypowiedzi – pisze kilka zdań o wybranym eksponacie 47– 48 Dlaczego jedni wychodzą na dwór, a inni na pole? – o regionalizmach O dziadku, który wolał być starzikiem niż babuciem – językowe niespodzianki regionalne – poprawnie używa pojęcia mała ojczyzna – projektuje ciekawą ulotkę reklamującą jego region, stosuje słownictwo podkreślające intencję wypowiedzi – wypowiada się na temat wartości prezentowanych w wierszu – przypomina hasła ze Słowniczka muzealnego zamieszczonego w podręczniku do klasy IV – redaguje rozwiniętą, poprawną stylistycznie historię związaną z wybranym przedmiotem muzealnym I.2; III.1.8; III.2.7 – redaguje barwny, rozbudowany, poprawny kompozycyjnie i językowo opis eksponatów muzealnych – swobodnie ocenia ekspozycję, mówi o własnych odczuciach – redaguje ciekawą oraz poprawną pod względem kompozycyjnym i stylistycznym historię związaną z wybranym eksponatem – redaguje poprawnie, ciekawie i barwnie opis wybranego stroju regionalnego, stosując bogate słownictwo, ocenia strój – wie, jaką funkcję w tekście pełnią regionalizmy II.2.1; III.1.2; III.1.4; III.2.7 – zdjęcia strojów regionalnych – regionalizmy – gwara, dialekt – Jan Chmiel, Starzikowe rozwożani 49– 54 Jak przygotować się do opowiadania treści lektury? Piszemy plan wydarzeń Opowiadamy o przygodach chłopców z Placu Broni Nie splamić honoru, być wiernym… – kodeks chłopców z Placu Broni Pieczęć i flaga chłopców z Placu Broni, czyli jak opisać przedmiot? Nasz PLAC, nasza OJCZYZNA – opis miejsca Czy Ernest Nemeczek był bohaterem? – lektura: Ferenc Molnar, Chłopcy z Placu Broni – plan wydarzeń – kodeks – opis przedmiotu – opis miejsca – opis postaci – mała ojczyzna – stara się wyszukać informacje na temat strojów ludowych – wyszukuje informacje na temat stroju ludowego charakterystycznego dla regionu, w którym mieszka – wyjaśnia, w jakich okolicznościach wkłada się dziś stroje ludowe – wyszukuje w tekście regionalizmy wskazane przez innych – wskazuje regionalizmy w tekście – wyjaśnia znaczenie regionalizmów w tekście – wyjaśnia, jaki jest stosunek osoby mówiącej do regionalizmów – sporządza plan wydarzeń według wskazówek nauczyciela – opowiada o kilku zdarzeniach przedstawionych w lekturze – wymienia niektóre elementy świata przedstawionego – zna pojęcie honor – samodzielnie redaguje plan wydarzeń, uwzględnia najważniejsze wydarzenia – wymienia najważniejsze wydarzenia – redaguje poprawny plan wydarzeń – stara się wyróżnić najważniejsze elementy świata przedstawionego – rozumie pojęcie honor i próbuje je wyjaśnić – opisuje niektóre elementy świata przedstawionego – zapisuje wyrażenia i zwroty z rzeczownikiem honor – próbuje gromadzić wyrażenia i zwroty z rzeczownikiem honor – gromadzi wyrażenia i zwroty z rzeczownikiem honor i wyjaśnia ich znaczenie – zna strukturę opisu przedmiotu, z pomocą nauczyciela redaguje krótki opis – próbuje samodzielnie redagować krótki opis przedmiotu – redaguje opis przedmiotu, używa odpowiedniego słownictwa – stara się wyszukać w tekście niektóre fragmenty opisujące plac – rozumie pojęcie mała ojczyzna – wyszukuje w tekście fragmenty opisujące plac – samodzielnie próbuje – redaguje na ogół – bezbłędnie redaguje plan wydarzeń, dba o zwięzłość wypowiedzi – opowiada treść lektury, dbając o poprawność językową i płynność wypowiedzi – dokładnie omawia elementy świata przedstawionego – wyjaśnia pojęcie honor, odwołując się do lektury i własnych doświadczeń – gromadzi wyrażenia i zwroty z rzeczownikiem honor, używa funkcjonalnie zgromadzonego słownictwa w swoich wypowiedziach – redaguje opis przedmiotu, uwzględniając emocjonalny stosunek bohaterów do pieczęci i flagi – wskazuje elementy charakterystyczne dla opisu miejsca – wyjaśnia zasadność użycia pojęcia mała ojczyzna w odniesieniu do lektury – redaguje opis miejsca, – zna pojęcie mała ojczyzna – zna strukturę opisu – opowiada treść lektury, zachowując porządek chronologiczny – wyjaśnia pojęcie honor, odwołując się do lektury – na ogół poprawnie używa pojęcia mała ojczyzna I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.8; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.10; II.2.11; III.1.3; III.1.5; III.1.6; III.1.7; III.1.8; III.2.7 55 56 miejsca, z pomocą nauczyciela redaguje krótki opis redagować krótki opis miejsca poprawny opis miejsca – wyszukuje informacje w tekście potrzebne do opisu postaci – wypowiada się na temat bohaterów – gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci – prezentuje postać – próbuje oceniać bohaterów – ocenia bohaterów, odwołując się do fragmentów tekstu – podejmuje próby zredagowania krótkiego opisu postaci – stara się zredagować opis postaci, korzystając ze wskazówek w podręczniku – redaguje poprawny opis postaci – słucha wypowiedzi kolegów, mówi na temat lektury – włącza się w pracę grupy – czasami zabiera głos na forum klasy – zabiera głos na forum klasy, nawiązuje do wypowiedzi innych – aktywnie uczestniczy w pracy grupy – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i na ogół poprawnie odpowiada na pytania – wyszukuje w tekście elementy historyczne i fantastyczne – próbuje wyjaśnić metaforyczne definicje legendy zamieszczone w podręczniku – uczestniczy w pracy grupy – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i próbuje samodzielnie odpowiadać na pytania – odnajduje w tekście cechy legendy „Migotliwy haft fantazji w zabytkowej tkaninie”, czyli w świecie legend – Bronisław Heyduk, Kajety babuni (fragment książki Legendy i opowieści o Krakowie) – legenda – czyta uważnie tekst literacki i z pomocą nauczyciela odpowiada na pytania – zna definicję legendy – wie, co to jest metafora – wyjaśnia, co to jest metafora Dlaczego w noc świętojańską dziewczęta rzucają wianki na wodę? – Jadwiga Chrząszczewska, Jadwiga Warnkówna, Podanie o Wiśle (fragment książki Klechdy domowe) – czyta uważnie tekst – czyta ze zrozumieniem tekst – wymienia bohaterów – mówi o zdarzeniach – objaśnia pochodzenie nazw geograficznych – zna zasady zapisu nazw – stara się stosować zasady – na ogół poprawnie zapisuje dbając o poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną – opisuje postać, używając różnorodnych środków językowych – wnikliwie ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu, uzasadnia swoje zdanie – redaguje ciekawy, rozbudowany opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej, popiera swój wywód cytatami – zabiera głos na forum klasy, argumentuje swoje zdanie – inicjuje wykonywanie zadań w grupie – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i bezbłędnie odpowiada na pytania – udowadnia, że opowieści babci były legendami I.1.1; I.1.9; II.2.1; II.2.2; II.2.11 – poprawnie i zrozumiale wyjaśnia metaforyczne definicje legend – wyjaśnia, odwołując się do legendy, skąd wziął się zwyczaj puszczania wianków – bezbłędnie zapisuje nazwy I.1.1; I.1.2; III.2.5 57– 58 O smutku dręczącym głowę i darze dobrej królowej – Stefania M. Posadzowa, Stopka królowej Jadwigi (fragment książki Klechdy domowe) geograficznych i przymiotników pochodzących od nazw miejscowości – czyta uważnie tekst zapisu nazw geograficznych i przymiotników pochodzących od nazw miejscowości – czyta ze zrozumieniem tekst legendy nazwy geograficzne i przymiotniki pochodzące od nazw miejscowości – zna cechy legendy – stara się udowodnić, że omawiany tekst jest legendą – wypowiada się na temat królowej – nazywa niektóre cechy królowej – korzystając z pytań zamieszczonych w podręczniku oraz informacji z poprzedniej lekcji, udowadnia, że omawiany tekst jest legendą – wykorzystując tekst, nazywa cechy królowej – z pomocą nauczyciela tworzy krótką wypowiedź jednego z bohaterów – na podstawie tekstu stara się zredagować krótką wypowiedź jednego z bohaterów – stara się zredagować tekst informacyjny na temat stopki królowej – pisze krótki tekst o Jadwidze 59 „Legenda o cudownym pierścieniu, czyli skąd się wzięła sól w Wieliczce” – czyta uważnie tekst legendy – czyta ze zrozumieniem tekst legendy – Julian Majka, Legenda o cudownym pierścieniu, czyli skąd się wzięła sól w Wieliczce – zapisuje kilka punktów planu wydarzeń – mówi o Kindze – układa plan wydarzeń – opowiada o zachowaniach królewny – poprawnie redaguje wypowiedź jednego z bohaterów – pisze tekst informacyjny do przewodnika turystycznego – stosuje właściwy zapis planu wydarzeń – wymienia cechy bohaterki geograficzne i przymiotniki pochodzące od nazw miejscowości I.1.1; I.1.2; I.1.9; I.2; II.2.11; III.1.1; III.1.5 – nazywa cechy królowej, uzasadniając je jej zachowaniem – redaguje wypowiedź jednego z bohaterów, stosując środki adekwatne do okoliczności wypowiedzi – pisze atrakcyjny tekst informacyjny do przewodnika turystycznego, zachowuje cechy charakterystyczne dla tej formy wypowiedzi – korzystając z pomocy nauczyciela, wyszukuje inne legendy, których bohaterką jest królowa Jadwiga, i prezentuje je na forum klasy – dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu – ocenia postawę Kingi I.1.1; I.1.2; I.1.6; I.1.9; III.1.2; III.1.4; III.1.5; (fragment książki Bajki Pana Majki) – archaizm 60 61 Jak zwięźle przedstawić treść utworu? – opowiadanie odtwórcze – skrócona wersja tekstu (streszczenie) Czym Karlik zasłużył na przychylność Skarbnika? – Jan Krzysztof Siejnicki, O tym, jak Skarbnik wynagrodził górnika – z niewielką pomocą nauczyciela pisze krótki tekst podziękowań – układa krótki tekst podziękowań – pisze tekst podziękowań, stosuje odpowiednie słownictwo – bezbłędnie pisze tekst podziękowań, stosuje archaizmy – zna pojęcie archaizmu – rozumie, co to jest archaizm – podaje przykłady archaizmów – umie zastosować archaizmy w swoich wypowiedziach – zna zasady opowiadania odtwórczego – stara się stosować w praktyce zasady opowiadania odtwórczego – stosuje w praktyce zasady opowiadania odtwórczego – bezbłędnie tworzy opowiadanie odtwórcze – z pomocą nauczyciela potrafi wskazać w tekście ciąg przyczynowo-skutkowy – na ogół potrafi wskazać w tekście ciąg przyczynowoskutkowy – wskazuje w tekście ciąg przyczynowo-skutkowy – udowadnia, że wydarzenia w tekście łączą się w ciąg przyczynowo-skutkowy – z pomocą nauczyciela porządkuje informacje z tekstu – na ogół odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych – odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych – wyodrębnia informacje, które mają istotne znaczenie w tekście – pod kierunkiem nauczyciela skraca tekst – wykorzystując wskazówki z podręcznika, stara się samodzielnie skrócić tekst – sporządza skróconą wersję tekstu – sporządza skróconą wersję tekstu, dba o zwięzłość wypowiedzi – czyta uważnie tekst legendy – czyta ze zrozumieniem tekst legendy – zna podział na postacie fantastyczne i realistyczne, wymienia bohaterów legendy – odróżnia postać fantastyczną od postaci realistycznych, wskazuje postać fantastyczną – podaje cechy bohatera – uzasadnia cechy bohatera – zna strukturę przepisu, redaguje przepis według wzoru – czyta uważnie tekst legendy – samodzielnie redaguje przepis na szczęście – w imieniu bohatera podaje przepis na szczęście – pod kierunkiem nauczyciela gromadzi informacje o miejscu wydarzeń i o bohaterze – na podstawie tekstu samodzielnie gromadzi najważniejsze informacje o miejscu wydarzeń – wypowiada się na temat bohatera, zapisuje jego cechy 62 Spełniona obietnica, czyli o wdzięczności kupca – Urszula Janicka-Krzywda, Spełnione ślubowanie (fragment książki Podtatrzańskie legendy) – rzeźba Matki Bożej – wyjaśnia, dlaczego Skarbnik wynagrodził górnika – w imieniu bohatera podaje przepis na szczęście, stosuje odpowiednie słownictwo – czyta ze zrozumieniem tekst legendy – opowiada historię kupca, uwzględniając okoliczności, w jakich się znalazł – przedstawia historię kupca, wykorzystując odpowiednie cytaty i zgromadzone słownictwo III.1.7 I.1.1; I.1.2; I.1.6; I.1.9; III.1.4 I.1.1; I.1.2; II.1.3; II.2.3; II.2.10; II.4; III.2.7 I.1.1; II.2.1; II.2.10; III.1.4 z Dzieciątkiem z Ludźmierza – styl zakopiański i o bohaterze – opisuje krótko wygląd dzieła plastycznego 63 64 65 Temat i końcówka to niezła łamigłówka! – temat i końcówka rzeczownika – oboczność tematyczna – zna przypadki rzeczownika, odmienia rzeczowniki przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej na prostych przykładach – zna pojęcia: temat, końcówka rzeczownika, oboczność, temat oboczny O listach Darii ze Szwajcarii, czyli pisownia zakończeń: -ji, i, -ii – słownik ortograficzny – zna niektóre zasady pisowni zakończeń -ji, -i, -ii O sercu samolubnym i losie braci zgubnym – Jadwiga Chrząszczewska, Jadwiga Warnkówna, Plac Trzech Krzyży w Warszawie (fragment książki Klechdy domowe) – frazeologizmy – czyta uważnie tekst zamieszczony w podręczniku – przy pomocy nauczyciela odmienia przez przypadki niektóre rzeczowniki zakończone na -ja, -ia, -ea, – wie, czym jest związek frazeologiczny, wyjaśnia znaczenie frazeologizmu kamienne serce – stara się wyjaśnić tytuł legendy – wyjaśnia tytuł legendy – wyjaśnia tytuł legendy, uzasadnia swoje zdanie – na podstawie zdjęcia uzupełnia informacje na temat rzeźby podane w tekście – odmienia rzeczowniki przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej – mówi o uczuciach wyrażanych przez postać – dokonuje interpretacji dzieła plastycznego – stara się oddzielić końcówkę od tematu rzeczownika na prostych przykładach – potrafi oddzielić końcówkę od tematu rzeczownika oraz wskazać oboczności tematyczne – zna zasady pisowni zakończeń -ji, -i, -ii i stara się je stosować w praktyce – korzystając ze słownika ortograficznego, stara się odmieniać przez przypadki niektóre rzeczowniki zakończone na -ja, -ia, -ea, – czyta ze zrozumieniem tekst w podręczniku – na ogół poprawnie stosuje w praktyce zasady pisowni zakończeń -ji, -i, -ii – korzystając ze słownika ortograficznego, poprawnie odmienia przez przypadki rzeczowniki zakończone na ja, -ia, -ea – stara się wyjaśnić znaczenie niektórych związków frazeologicznych – wyjaśnia znaczenie większości frazeologizmów i stara się wskazać te, które odnoszą się do postępowania bohaterki legendy – określa formę gramatyczną rzeczowników I.3.3; I.3.4; III.2.5 – poprawnie oddziela końcówkę od tematu rzeczownika, wskazuje oboczności tematyczne, wykorzystuje zdobytą wiedzę do poprawnego zapisywania wyrazów – poprawnie stosuje w praktyce zasady pisowni zakończeń -ji, -i, -ii – samodzielnie i poprawnie odmienia przez przypadki rzeczowniki zakończone na ja, -ia, -ea, – bezbłędnie wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych i wskazuje te, które odnoszą się do postępowania bohaterki legendy I.3.4; III.2.5 I.1.2; II.1.2; III.1.1; III.1.2 66 Witamy w Gdańsku – Gdańsk 67 O lwach z gdańskiego ratusza w przyszłość patrzących – Marian Orłoń, Lwy z gdańskiego ratusza (fragment książki Baśnie i legendy polskie) – patriotyzm, patriota – opowiada o wybranym miejscu w swojej okolicy – podaje kilka informacji na temat wybranego miejsca w swojej okolicy – gromadzi informacje na temat wybranego miejsca w swojej okolicy – stara się ułożyć krótką wypowiedź związaną z wybranym miejscem – układa krótką legendę związaną z tym miejscem – układa legendę związaną z wybranym miejscem – wymienia miejsca przedstawione na zdjęciach – mówi o Gdańsku – z pomocą nauczyciela pisze krótką rozmowę między mieszkańcem Gdańska a turystą – zapisuje krótki dialog między mieszkańcem Gdańska a turystą – podejmuje pracę w grupie – włącza się w pracę grupy – wyszukuje informacje o Gdańsku w tekście popularnonaukowym / publicystycznym – tworzy dialog między mieszkańcem Gdańska a turystą, uwzględnia informacje o atrakcjach miasta – współpracuje w grupie – pod kierunkiem nauczyciela opisuje herb Gdańska – czyta z uwagą tekst zamieszczony w podręczniku – opisuje krótko herb Gdańska – opisuje dokładnie herb Gdańska – odczytuje informacje z podręcznika – czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony w podręczniku – stara się szukać w tekście informacji na zadany temat – wyszukuje informacje na zadany temat – opowiada o wydarzeniach w tekście, podaje informacje o bohaterze – wymienia wydarzenia historyczne, wypowiada się na temat zachowania bohatera – odnosząc się do wydarzeń opisanych w tekście, ocenia postawę bohatera – zna pojęcia patriota, patriotyzm – rozumie pojęcia patriota, patriotyzm – rozumie pojęcia patriota, patriotyzm i potrafi zastosować te określenia w swoich wypowiedziach – gromadzi bogate i ciekawe informacje na temat wybranego miejsca w swojej okolicy, korzysta z różnych źródeł – układa oryginalną legendę związaną z wybranym miejscem, zgodną z wyznacznikami gatunku – wyszukuje w różnych źródłach informacje o Trójmieście – tworzy dialog, uwzględnia wyznaczniki tej formy wypowiedzi I.1.4; I.1.7; I.1.9; III.1.1; III.1.2; III.1.6 – wyznacza zadania innym – poprawnie i szczegółowo opisuje herb Gdańska, stosuje bogate słownictwo – odpowiada na pytania, potwierdzając wypowiedź odpowiednimi cytatami – wypowiada na forum klasy swoją opinię dotyczącą wydarzeń opisanych w tekście, wyraża swój stosunek do postaci – rozumie pojęcia patriota, patriotyzm i trafnie uzasadnia, dlaczego postawę bohatera tekstu można nazwać patriotyczną I.1.2; I.2; II.1.1; II.2.10; III.1.1; III.1.2; III.1.5; III.1.8 68 69 70– 72 Tam, gdzie serce pęka, kurczy się ziemia… – legenda o kościółku w Trzęsaczu – strona internetowa O czym rozmawiała baszta z Wisłą? – Dorota Kaźmierczak, O tym, jak powstała nazwa miasta O pewnej szkolnej wycieczce, czyli jak odnaleźć „klucz w legendy świat”? Zabawmy się w teatr! Przygotowanie klasowego przedstawienia – Katarzyna Piękosz, Skrzynia pełna legend – scenografia, kostiumy, rekwizyty, efekty specjalne, muzyka – z niewielką pomocą nauczyciela pisze krótki list zawierający informacje o bohaterze – zna różnicę między przekazem legendarnym i naukowym – samodzielnie redaguje krótki list zawierający informacje o zachowaniu bohatera – rozumie różnicę między przekazem legendarnym i naukowym – redaguje list zawierający informacje o postawie bohatera, stosuje odpowiednie słownictwo – pod kierunkiem nauczyciela redaguje dalszy ciąg legendy zamieszczonej na pocztówce – korzystając ze wskazówek nauczyciela, przedstawia przebieg wydarzeń w utworze – zna pojęcie uosobienia – samodzielnie redaguje dalszy ciąg legendy – redaguje dalszy ciąg legendy, starając się stosować bogate słownictwo – przedstawia przebieg wydarzeń w utworze – tworzy plan wydarzeń – wskazuje uosobienia – proponuje kilka wypowiedzi do dialogu postaci – zna najważniejsze zasady ortograficzne: rz–ż, u–ó, ch– h – wyjaśnia funkcje uosobienia w utworze – poprawnie zapisuje dialog, używając jednego ze sposobów zapisu – zna zasady ortograficzne: rz–ż, u–ó, ch–h i bezbłędnie stosuje je w praktyce – zna najważniejsze pojęcia związane z teatrem – stara się napisać krótki dialog między bohaterkami utworu – zna zasady ortograficzne: rz–ż, u–ó, ch–h i stara się przestrzegać poprawności ortograficznej – zna większość pojęć związanych z teatrem – dostrzega funkcje uosobienia w utworze – zapisuje dialog, pamiętając o wyróżnikach tej formy wypowiedzi – zna zasady ortograficzne: rz–ż, u–ó, ch–h i stosuje je w większości wyrazów – zna pojęcia związane z teatrem i posługuje się nimi – doskonale zna pojęcia związane z teatrem i trafnie się nimi posługuje – czyta z uwagą tekst przedstawienia – czyta ze zrozumieniem tekst przedstawienia – zauważa w utworze nawiązania do znanych legend – rozpoznaje w utworze nawiązania do znanych legend, łączy opisane rekwizyty z legendami I.1.4; I.1.4; III.1.1; III.1.6 – uczestniczy w przygotowaniu – poprawnie redaguje dalszy ciąg legendy, stosując bogate słownictwo i oryginalny styl – wymienia legendy, do których nawiązuje utwór, zapisuje poprawnie ich tytuły – rozumie znaczenie tradycji w życiu człowieka – uczestniczy w przygotowaniu – redaguje list zawierający odpowiednią argumentację, uwzględnia intencje wypowiedzi – uczestniczy w przygotowaniu – formułuje wnioski wynikające z przygody bohaterów – uczestniczy w przygotowaniu I.1.1; II.2.4; II.2.9; III.1.5; III.1.8; III.2.3; III.2.5 I.1.2; I.1.6; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II. 2.1; II.2.6; II.2.9; II.2.10; III.1.8; III.1.9; III.2.7 73 74 75 Śladami legend naszego regionu – legendy wybranego regionu Polski Przygoda całkiem nowa – zmowa liczebnikowa – liczebnik główny – liczebnik porządkowy Magia świąt, czyli o dniu ciepłym, choć grudniowym – Krzysztof Dzikowski, Jest przedstawienia klasowego: uczy się roli, wygłasza krótkie kwestie, projektuje i wykonuje kostiumy, przygotowuje dekoracje i gromadzi rekwizyty, pomaga przygotować oprawę muzyczną i efekty dźwiękowe, uczestniczy w próbach – pod kierunkiem nauczyciela szuka informacji na temat swojego miejsca zamieszkania przedstawienia: dodatkowo wygłasza dłuższe kwestie, przygotowuje oprawę muzyczną i efekty dźwiękowe, pomaga w wykonaniu afisza i opracowaniu zaproszeń przedstawienia: dodatkowo wykonuje afisz lub redaguje i graficznie opracowuje zaproszenia przedstawienia: dodatkowo wygłasza najtrudniejsze kwestie, samodzielnie wykonuje afisz lub poprawnie redaguje i opracowuje ciekawe graficznie zaproszenia – stara się znaleźć informacje na temat swojego miejsca zamieszkania – w różnych źródłach szuka informacji na temat swojego miejsca zamieszkania – samodzielnie gromadzi bogate informacje na temat swojego miejsca zamieszkania – krótko prezentuje na forum klasy wybraną historię – poprawnie prezentuje na forum klasy wybraną historię – swobodnie i ze swadą prezentuje na forum klasy wybraną historię – opowiada o niektórych legendach regionu, w którym mieszka – zna pojęcie liczebnik, wie, na jakie pytania odpowiadają liczebniki główne i porządkowe – rozpoznaje niektóre liczebniki – wymienia legendy związane z regionem, w którym mieszka – wie, że liczebnik jest najczęściej określeniem rzeczownika – zna zasady zapisu liczebników głównych i porządkowych – stosuje zasady zapisu liczebników głównych i porządkowych – wskazuje liczebniki w tekście – zamienia liczebniki główne na porządkowe i na odwrót – wie, co określają liczebniki główne i porządkowe – odróżnia liczebniki główne od porządkowych – dostosowuje formę liczebnika do określanego rzeczownika – odróżnia liczebniki od rzeczowników i przymiotników odliczebnikowych – używa poprawnych form liczebnika w swoich wypowiedziach – przy pomocy nauczyciela zapisuje podane liczby w formie liczebników głównych i porządkowych – czyta uważnie tekst poetycki – zapisuje poprawnie datę – samodzielnie stara się zapisywać podane liczby w formie liczebników głównych i porządkowych – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – na ogół poprawnie zapisuje podane liczby w formie liczebników głównych i porządkowych I.2; III.1.4; III.1.8 I.3.3; III.2.3 – bezbłędnie zapisuje podane liczby w formie liczebników głównych i porządkowych I.1.8; II.2.1; II.2.4; taki dzień – Święta pełne blasku – kartki świąteczne – życzenia świąteczne – pod kierunkiem nauczyciela odnajduje w tekście wiersza informacje dotyczące tytułowego dnia – zapisuje słownictwo związane ze świętami Bożego Narodzenia – wybiera kartkę, która mu się podoba – samodzielnie odnajduje w tekście wiersza informacje dotyczące tytułowego dnia – stara się wyjaśnić metaforyczne sformułowania dotyczące dnia Wigilii – poprawnie wyjaśnia metaforyczne sformułowania dotyczące dnia Wigilii – gromadzi słownictwo związane ze świętami Bożego Narodzenia – krótko opisuje kartkę świąteczną, która mu się podoba – korzystając ze wskazówek w podręczniku, stara się zredagować tekst życzeń – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – porządkuje słownictwo związane ze świętami Bożego Narodzenia – opisuje kartkę, wyraża swoją opinię o niej – poprawnie używa słownictwa związanego ze świętami Bożego Narodzenia – opisuje kartkę, wyraża swoją opinię, stosuje określenia wartościujące – redaguje tekst życzeń świątecznych, starając się, aby były wyjątkowe – określa czas wydarzeń – opisuje sytuację rodzinną bohatera – opowiada o liście bohatera – wyjaśnia, dlaczego życzenia bohatera były wyjątkowe – przy niewielkiej pomocy nauczyciela redaguje krótki list do Świętego Mikołaja dotyczący dnia Wigilii – czyta uważnie fragment powieści – stara się samodzielnie zredagować krótki list do Świętego Mikołaja – na podstawie tekstu redaguje list do Świętego Mikołaja – na podstawie tekstu redaguje list do Świętego Mikołaja, poprawny pod względem formy i treści – zapisuje prosty tekst życzeń świątecznych 76 77 Marzenia się spełniają – twierdzi Bartek Koniczyna. A my? – Danuta Zawadzka, Wyczyny Bartka Koniczyny (fragment) Jak w domu Fryderyka obchodzono Wigilię? A jak wygląda ona u nas? – Kazimierz Wierzyński, Życie Chopina (fragment) – czyta uważnie fragment powieści – wymienia znane sobie tradycje bożonarodzeniowe – pod kierunkiem nauczyciela zapisuje kilka zdań, które mogłyby się znaleźć w dzienniku Chopina – zna słownictwo związane z określaniem nastroju świątecznego – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – opowiada o nastroju towarzyszącym świętom w jego domu – samodzielnie redaguje tekst życzeń świątecznych – wymienia tradycje bożonarodzeniowe opisane w tekście – na podstawie tekstu stara się zredagować kilka zdań z dziennika Chopina – nawiązując do własnych doświadczeń, stara się wyjaśnić, na czym polega szczególny charakter świątecznej atmosfery – stara się porównać dawne tradycje z tymi, które obchodzi się w jego domu – pisze kartkę z dziennika, przedstawia w niej przebieg Wigilii – stosuje słownictwo związane z określaniem nastroju świątecznego – wzbogaca swoje słownictwo związane z określaniem nastroju – wyjaśnia, z czego wynika szczególna atmosfera świąt – porównuje dawne tradycje ze współczesnymi – poprawnie pisze kartkę z dziennika, wspomina o atmosferze świąt, stosuje słownictwo oceniające – poprawnie stosuje słownictwo związane z określaniem nastroju III.1.1; III.1.2; III.2.5; III.2.7 I.1.1; II.1.1; II.1.2; III.1.1 I.1.1; II.1.1; II.1.2; II.4; III.1.1; III.1.5; III.1.8; III.2.7 świątecznego 78– 79 W świecie naszych przeżyć Magia przeżyć, czyli jak opisać uczucia – Mieczysław Maliński, Opowiadanie wigilijne (fragment) – przeżycia, emocje – opis przeżyć wewnętrznych 80 Po co nam kolędy? – Kazimierz Wierzyński, Kolęda dziecinna – próbuje nazywać emocje towarzyszące wskazanym sytuacjom – nazywa emocje towarzyszące wskazanym sytuacjom – czyta uważnie fragment opowiadania – czyta ze zrozumieniem fragment opowiadania – pisze kilka zdań, w których próbuje nazwać swoje uczucia w jednej z podanych sytuacji – mówi o dzieciach przedstawionych na zdjęciach – czyta głośno tekst poetycki – próbuje sporządzić krótki opis przeżyć, w którym określa swoje uczucia – określa temat wiersza – pisze krótkie zaproszenie na szkolny koncert kolęd 81– 82 Kropka nad i – odsłona druga – Halina Krassowska, Zimowa przygoda – czyta uważnie tekst i stara się odpowiadać na niektóre pytania – stara się stosować poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – w kilku zdaniach pisze wymagane prace – stara się odgadnąć emocje dzieci na zdjęciach – czyta tekst, uwzględniając znaki interpunkcyjne na końcu zdań – odnajduje w tekście niektóre informacje na temat osoby mówiącej w wierszu – próbuje wyjaśnić tytuł utworu – redaguje zaproszenie na koncert, pamięta o podaniu potrzebnych informacji – czyta ze zrozumieniem tekst i stara się odpowiadać na większość pytań – stosuje niektóre poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje krótkie i niepełne teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – nazywa emocje oraz określa charakterystyczne dla nich zachowania, wykorzystując zgromadzone słownictwo – sporządza krótki opis przeżyć, w którym określa swoje uczucia i ich zewnętrzne objawy – opowiada krótką historię na temat jednego ze zdjęć – czyta ze zrozumieniem tekst, uwzględniając różne znaki interpunkcyjne – podaje większość informacji na temat osoby mówiącej w wierszu – samodzielnie wyjaśnia tytuł utworu – redaguje zaproszenie na koncert, używa odpowiednich form grzecznościowych – czyta ze zrozumieniem tekst i na ogół poprawnie odpowiada na pytania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje na ogół poprawne, rozwinięte teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej świątecznego w wypowiedziach ustnych i pisemnych – nazywa emocje oraz trafnie dopasowuje do nich zachowania, stosując bogate słownictwo – poprawnie sporządza krótki opis przeżyć, indywidualizując styl i stosując bogate słownictwo – opowiada historię dziecka, stosuje określenia nazywające jego emocje – czyta ze zrozumieniem tekst, stara się głosowo go interpretować – wyjaśnia, kim jest osoba mówiąca w wierszu, a kim adresat jej wypowiedzi – wyjaśnia metaforę „kolęduje tobie moje serce” – redaguje poprawne zaproszenie na koncert, zachowuje jego strukturę, dba o estetykę pracy – czyta ze zrozumieniem tekst i bezbłędnie odpowiada na pytania – redaguje poprawne teksty w znanych sobie formach, stosuje bogate słownictwo, zachowuje odpowiednią kompozycję tekstu II.1.1; II.2.10; II.1.3; III.1.1 I.1.3; I.1.8; II.2.4; III.1.1 II.2.11; II.3.1; III.1.1; III.1.5 83– 85 W świecie legend – praca klasowa Omówienie pracy klasowej – poznane legendy – postaci i wydarzenia historyczne oraz fikcyjne – włącza się w pracę grupy – stara się wykonywać samodzielnie lub w grupie zadanie odtwórcze – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze – na ogół zna treść omawianych legend – zna treść omawianych legend – odczytuje przesłanie legend – zna rozróżnienie na postaci i wydarzenia historyczne i fikcyjne – na ogół odróżnia postaci i wydarzenia historyczne od fikcyjnych – próbuje wskazać niektóre cechy bohaterów legend – wskazuje niektóre cechy bohaterów legend – redaguje krótkie teksty, stosując niektóre formy wypowiedzi pisemnej – stara się redagować teksty, stosując znane sobie formy wypowiedzi pisemnej – na ogół poprawnie odróżnia postaci i wydarzenia historyczne od fikcyjnych – wskazuje cechy bohaterów legend i uzasadnia je zachowaniem postaci – na ogół poprawnie redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – czyta uważnie informacje wstępne do rozdziału Tam i tutaj – przy pomocy nauczyciela szuka potrzebnych informacji – czyta ze zrozumieniem informacje wstępne do rozdziału Tam i tutaj – angażuje się w wykonanie niektórych dodatkowych zadań i przy pomocy nauczyciela szuka potrzebnych informacji – mówi o swoich wrażeniach w czasie podróży – wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze, inspiruje innych do działania, kieruje pracą grupy – wyjaśnia przesłanie legend – bezbłędnie odróżnia postaci i wydarzenia historyczne od fikcyjnych II.2.11; III.1.1; III.2.5; III.2.6 – poprawnie wskazuje cechy bohaterów legend, ocenia ich zachowania – redaguje poprawne pod względem formalnym i językowo-stylistycznym oraz wyczerpujące teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosuje bogate słownictwo TAM I TUTAJ 86 O podróżach, podróżnikach i o tym, co z tego wynika – podróże, podróżnicy – mówi o swoich podróżach I.2; III.2.7 – angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań i samodzielnie szuka potrzebnych informacji w różnych źródłach – opowiada o swoich podróżach, ocenia je – gromadzi informacje o najsłynniejszych podróżnikach 87 O sercu, w którym wyczytasz siebie… – czyta uważnie fragment powieści – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań – wyszukuje ciekawe informacje w różnych źródłach – zajmująco opowiada o swoich podróżach, uwzględniając swoje wrażenia i oceniając te wydarzenia – gromadzi interesujące informacje o podróżnikach i ich wyprawach I.1.1; I.1.7; – Cornelia Funke, Tajemnice (fragment książki Atramentowe serce) – introligator 88 89 90 – wymienia niektóre nazwy zawodów związanych z książkami – próbuje wyjaśniać, czym zajmują się wymienione osoby – wie i poprawnie wyjaśnia, czym dokładnie zajmują się wymienione osoby – stara się wyszukiwać w tekście niektóre fragmenty – sprawnie wyszukuje w tekście odpowiednie fragmenty – wyjaśnia, dlaczego zabrałby wymienione książki – próbuje wyjaśnić przenośny sens tytułu – uzasadnia słuszność przytoczonych słów – stara się samodzielnie wykonać prosty projekt okładki – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wykonuje projekt okładki, uwzględniając wszystkie potrzebne elementy – wykonuje oryginalny projekt okładki książki – wskazuje te elementy w tekście – z pomocą nauczyciela redaguje instrukcję – mówi o elementach dwóch światów opisywanych w tekście – wymyśla sposoby zastąpienia podanych urządzeń – stara się zredagować instrukcję Na tropie Inków i… inkaskiego skarbu – Między kontynentami, czyli od Andów do Pienin – tekst ze strony internetowej – opowieść o tajemnicy niedzickiego zamku – czyta uważnie tekst z podręcznika – czyta ze zrozumieniem tekst z podręcznika – wypowiada się na temat tekstu – wymienia atrakcje turystyczne Peru – zapisuje nazwy własne związane z kulturą Inków – wyjaśnia, jak zostały zaszyfrowane informacje Zapraszamy na Wyspę Słońca – Monika Warneńska, – czyta uważnie fragment powieści – czyta ze zrozumieniem fragment powieści Podróże kształcą, czyli o tuńczyku w oleju – Beata Pawlikowska, Szczęśliwy tuńczyk w oleju (fragment książki Blondynka śpiewa w Ukajali. Nowe przygody w Ameryce Południowej) – instrukcja – zapisuje nazwy zawodów, które wiążą się z pisaniem, wydawaniem i sprzedażą książek – znajduje w tekście fragmenty wyszukane przez innych – wymienia książki spakowane przez bohaterkę – próbuje wyjaśnić tytuł, odwołując się do jego warstwy dosłownej – przy pomocy nauczyciela wykonuje projekt okładki – czyta uważnie fragment powieści – podaje sposób zastąpienia jednego z urządzeń – mówi o książkach, które zabrałby w podróż – wyjaśnia dosłowny sens tytułu – podaje ciekawe sposoby zastąpienia podanych urządzeń – redaguje instrukcję, zwraca uwagę na zwięzłość tekstu – na podstawie tekstu odpowiada na pytania dotyczące cywilizacji inkaskiej – wyjaśnia znaczenie sformułowania „Od Andów do Pienin” w kontekście opowieści o zamku w Niedzicy I.1.8; III.2.7 – wyjaśnia metaforyczny sens tytułu, proponuje inny – wyjaśnia znaczenie cytatu, uzasadnia swoje zdanie I.1.1; I.1.4; I.1.6; I.1.9; III.1.1; III.1.2 – poprawnie redaguje instrukcję, stosuje jednolite formy czasownika – wymienia najważniejsze osiągnięcia cywilizacji inkaskiej, uzasadnia swoje zdanie – uzasadnia swoją odpowiedź I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.9; III.1.3 I.1.1; I.1.6; I.2; Dziewczyna z Wyspy Słońca (fragment powieści) – gra planszowa – instrukcja – stara się wyszukiwać informacje w tekście – wyszukuje większość informacji w tekście – korzysta z niektórych informacji zawartych na mapce – przekształca niektóre fragmenty kodeksu, tak by stał się użyteczny dla ucznia – korzysta z informacji zawartych na mapce – przekształca kodeks, tak by stał się użyteczny dla ucznia – przekształca kodeks, stosuje odpowiednią konwencję językową – projektuje grę planszową związaną z kulturą Inków – twórczo uczestniczy w projektowaniu ciekawej gry, kieruje pracą grupy – czyta uważnie tekst literacki – stara się pomóc w projektowaniu gry planszowej związanej z kulturą Inków – czyta ze zrozumieniem tekst literacki – wypowiada się na temat utworu – wymienia bohaterów, opowiada o wydarzeniach – ustala fakty dotyczące wyprawy – opisuje miejsca wydarzeń – z pomocą nauczyciela zapisuje kilka zdań z dziennika jednego z bohaterów – czyta w słowniku wyrazów obcych objaśnienie znaczenia słowa poliglota – na podstawie tekstu stara się redagować kartkę z dziennika jednego z bohaterów – wyszukuje w słowniku wyrazów obcych słowo poliglota – na ogół poprawnie redaguje kartkę z dziennika jednego z bohaterów – bezbłędnie redaguje kartkę z dziennika jednego z bohaterów, stosuje bogate słownictwo – argumentuje swój wybór – wskazuje niektóre punkty kodeksu, które mogłyby być stosowane przez uczniów w jego klasie – włącza się w pracę grupy 91 92 W poszukiwaniu inkaskich skarbów, czyli peruwiańskie przygody Dzikiej Mrówki – Andrzej Perepeczko, Dzika Mrówka i Jezioro Złotego Lodu (fragment powieści) – słownik wyrazów obcych Lepszym być to piękniej żyć. Stopniowanie przymiotników i przysłówków – stopień równy, wyższy – wskazuje w tekście bohatera, którego można określić tym mianem – zapisuje rady dla podróżników wybierających się w odległe zakątki świata – stara się zredagować kilka rad dla podróżników – poprawnie redaguje rady dla podróżników – wypisuje z tekstu przymiotniki i stara się wypisać przysłówki – wypisuje z tekstu przymiotniki i przysłówki – określa stopień, w jakim występują przymiotniki i przysłówki w tekście – sprawnie wyszukuje potrzebne informacje w tekście – wypowiada na forum klasy swoje zdanie na temat wartości kontaktów międzykulturowych – poprawnie redaguje rady dla podróżników, dba o zwięzłość wypowiedzi i odpowiednią kompozycję tekstu – bezbłędnie wskazuje rodzaj stopniowania, jakiemu podlegają przymiotniki i przysłówki III.1.4 I.1.2; II.1.2; II.2.9; III.1.8; III.2.7 I.3.3; I.3.4; III.2.4 i najwyższy przymiotnika i przysłówka – stopniowanie proste, opisowe – stopniowanie nieregularne 93 94– 95 Nie najładniej kłócić się z przyjacielem (pisownia przeczenia „nie” z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym) – zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy – słownik ortograficzny (Na razie) wirtualna wyprawa do amerykańskich kanionów Zapraszamy na reklamy – Wiesław Kaluszka, Najpiękniejsze kaniony Ameryki – reklama – przy pomocy nauczyciela tworzy typowe formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników i przysłówków – przy pomocy nauczyciela tworzy stopień wyższy i najwyższy podanych przymiotników i przysłówków – zapisuje przykłady pisowni przeczenia nie z przymiotnikami i przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu wyższym i najwyższym, zna zasady pisowni przeczenia nie z tymi częściami mowy – znajduje w słowniku ortograficznym poszukiwane wyrazy – czyta uważnie artykuł prasowy – określa temat artykułu – stara się stosować zasady pisowni przeczenia nie z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym – mówi o niektórych wydarzeniach, notuje plan wydarzeń ułożony przez innych – odnajduje w tekście niektóre przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym – zna specyfikę reklamy – stara się odtwarzać przebieg wyprawy i zapisać plan wydarzeń – na ogół poprawnie tworzy stopień wyższy i najwyższy podanych przymiotników i przysłówków – na ogół poprawnie wskazuje przymiotniki i przysłówki, które nie podlegają stopniowaniu – bezbłędnie tworzy formy stopnia wyższego i najwyższego wszystkich podanych przymiotników i przysłówków, wykorzystuje te formy w swoich wypowiedziach –bezbłędnie wskazuje przymiotniki i przysłówki, które nie podlegają stopniowaniu – zapisuje poprawnie większość przymiotników i przysłówków w stopniu wyższym i najwyższym z przeczeniem nie – zapisuje bezbłędnie przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym z przeczeniem nie I.3.3; I.3.34; III.2.4; III.2.5 – korzysta ze słownika ortograficznego – czyta ze zrozumieniem artykuł prasowy – wyszukuje informacje o miejscu wydarzeń – odnajduje w tekście większość przymiotników i przysłówków w stopniu wyższym i najwyższym – rozumie specyfikę reklamy – wyszukuje atrakcje turystyczne wymienione w tekście – na ogół poprawnie odtwarza przebieg wyprawy, samodzielnie zapisuje plan wydarzeń – bezbłędnie odnajduje w tekście przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym – wie, jakie elementy tworzą tekst reklamowy – wypisuje z tekstu synonimy słowa wspaniały – bezbłędnie odtwarza przebieg wyprawy, tworzy plan wydarzeń, dba o zwięzłość wypowiedzi – wskazuje, jakie oceny są wyrażone za pomocą tych form przymiotników i przysłówków – potrafi odnieść się krytycznie do tekstów reklamowych I.1.4; II.1.1; II.1.4; III.1.7; III.1.8 96 97– 98 II Zjazd Gramatykomaniaków, czyli o rodzajach orzeczenia – orzeczenie czasownikowe – orzeczenie imienne – łącznik – orzecznik Zegar cofnięty o sto lat – niespodziewana podróż w czasie Nie lada zagadka – dobra notatka – Maria Krüger, Godzina pąsowej róży (fragment powieści) – notatka – przy pomocy nauczyciela tworzy hasło reklamowe – stara się samodzielnie stworzyć hasło reklamowe – zna definicję orzeczenia, rozpoznaje w zdaniu orzeczenie czasownikowe – zna pojęcia: orzeczenie czasownikowe, orzeczenie imienne, rozpoznaje w zdaniu orzeczenia czasownikowe i proste przykłady orzeczeń imiennych – czyta uważnie fragment powieści – przy pomocy nauczyciela wskazuje zdania prawdziwe i fałszywe dotyczące wydarzeń przedstawionych w tekście – przy pomocy nauczyciela gromadzi niektóre informacje na temat XIXwiecznej szkoły dla dziewcząt – wie, w jakim celu sporządza się notatkę – z pomocą nauczyciela redaguje krótką notatkę dotyczącą XIX-wiecznej szkoły – pisze krótkie opowiadanie o podróży w czasie 99 Wysłowotworzymy nie rymy! – Julian Tuwim, Słowocowe hybrydy – neologizm – czyta głośno tekst poetycki, wyznacza granice zdań – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – stara się samodzielnie wskazać zdania prawdziwe i fałszywe – dostrzega niektóre różnice między XIX-wieczną szkołą dla dziewcząt a jego szkołą – stara się wymienić cechy notatki – wykorzystując zgromadzone informacje, próbuje zredagować notatkę dotyczącą XIX-wiecznej szkoły – pisze krótkie opowiadanie na zadany temat, podaje kilka informacji o opisywanych realiach – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki, podkreśla istotne wyrazy – tworzy poprawne hasło reklamowe, uwzględniając cechy tej formy użytkowej – potrafi wskazać w tekście większość orzeczeń i na ogół poprawnie nazywa ich rodzaj – tworzy interesujące hasło reklamowe – stara się tworzyć wypowiedzenia z różnymi typami orzeczeń – na ogół poprawnie używa w wypowiedzeniach różnych typów orzeczeń – poprawnie wskazuje w tekście orzeczenia i nazywa ich rodzaj – wskazuje zdania prawdziwe i fałszywe, odnosząc się do fragmentów tekstu – wskazuje zdania prawdziwe i fałszywe, uzasadnia swoje zdanie – na podstawie tekstu wymienia różnice między XIX-wieczną szkołą dla dziewcząt a szkołą współczesną – potrafi wymienić cechy notatki – redaguje zwięzłą notatkę, stara się podać najważniejsze cechy XIX-wiecznej szkoły – porównuje XIX-wieczną szkołę dla dziewcząt ze współczesną szkołą, wykorzystuje opinie bohaterki utworu – redaguje poprawne opowiadanie, uwzględnia opisywane realia – redaguje ciekawe opowiadanie, wplata w nie dialogi bohaterów – czyta płynnie tekst, stosuje właściwą modulację głosu – czyta wyraziście tekst, dopasowuje tempo i intonację do wyrażanej treści – poprawnie redaguje notatkę, dba o jej przejrzystość graficzną I.3.1; I.3.3; III.2.3 I.1.1; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.2.11; III.1.1; III.1.8; III.2.7 – zna definicję neologizmu, znajduje w wierszu niektóre wyrazy, które brzmią zaskakująco, i próbuje objaśnić ich znaczenie – rozumie definicję neologizmu, zna pojęcie neologizm artystyczny, wyjaśnia znaczenie niektórych neologizmów – zapisuje utworzone neologizmy – stara się stworzyć neologizm z podanych wyrazów – stara się redagować przepis na słowocowe hybrydy – zapisuje zredagowany przepis 100 Czy inny znaczy obcy? – ważne słowo: tolerancja – Justyna Tworzydło, Tolerancja – słownik wyrazów obcych – czyta uważnie tekst – czyta ze zrozumieniem tekst – zna słowo tolerancja – stara się wyjaśnić, co oznacza słowo tolerancja – wie, czym jest motto – podaje przykłady zachowań, których nie wolno tolerować – przy pomocy nauczyciela zapisuje kilka zdań na temat tolerancji 101 – 102 Co by się stało, „gdyby wszyscy mieli po cztery jabłka…”? Wiersz biały nabiera kolorów, czyli o tajnikach recytacji – Jan Twardowski, Sprawiedliwość – wiersz biały – poradnik recytatora – mówi krótko o treści wiersza – zna pojęcie wiersz biały – rozumie definicję neologizmu artystycznego, wskazuje neologizmy w tekście, wyjaśnia, jak zostały utworzone wybrane neologizmy w wierszu – tworzy neologizmy z podanych wyrazów – wyjaśnia definicję i funkcję neologizmu artystycznego, objaśnia tytuł wiersza – poprawnie redaguje przepis na słowocowe hybrydy – redaguje interesujący przepis na słowocowe hybrydy, wykorzystuje w nim neologizmy – samodzielnie tworzy ciekawe neologizmy – próbuje tłumaczyć słowa motta – na podstawie tekstu wyjaśnia znaczenie słowa tolerancja – tłumaczy słowa motta, nawiązując do tekstu – funkcjonalnie stosuje to określenie w swoich wypowiedziach – interpretuje słowa motta, nawiązując do tekstu oraz wykorzystując własną wiedzę – rozumie istnienie zachowań, których nie wolno tolerować, i potrafi podać ich przykłady – stara się zapisać kilka zdań o tolerancji, odnosząc się do tekstu oraz osobistych doświadczeń – zapisuje własne refleksje o tolerancji, odnosząc się do tekstu oraz osobistych doświadczeń – odczytuje wartości wpisane w tekst i odnosi je do własnych doświadczeń – znajduje fragmenty, które ujawniają adresata – zapisuje w ciekawej formie własne refleksje o tolerancji, odnosząc się do różnych tekstów oraz osobistych doświadczeń – zestawia wartości i ich przeciwieństwa, wyjaśnia, czym się różnią – wyjaśnia znaczenie przytoczonego cytatu – rozumie pojęcie wiersz biały, umie wskazać jego przykłady – rozumie i wyjaśnia pojęcie wiersz biały, umie wskazać jego przykłady – przedstawia sytuacje opisane w wierszu – stara się wskazać, do kogo zwraca się osoba mówiąca w wierszu – rozumie pojęcie wiersz biały I.1.1; I.1.7; II.1.2; III.1.8 I.1.7; I.1.8; II.2.4; II.2.5; III.1.10 103 104 – 108 Wahadło, morze i górka, czyli ortograficzna powtórka – zasady pisowni wyrazów – czyta na głos wiersz, wyznacza granice zdań – czyta na głos wiersz, podkreśla istotne wyrazy – czyta na głos wiersz, stosuje właściwą intonację – z pomocą nauczyciela uzupełnia tekst znakami interpunkcyjnymi – stara się zastosować w wierszu znaki interpunkcyjne – zapisuje wiersz z poprawnym na ogół użyciem znaków interpunkcyjnych – zna pojęcia: epitet, porównanie, metafora – rozpoznaje w wierszu niektóre środki poetyckie – zna zasady pisowni ó–u, ż– rz, h–ch, zapisuje wyrazy z trudnościami ortograficznymi – zna zasady pisowni wyrazów z przeczeniem nie – zna zasady pisowni ó–u, ż– rz, h–ch i stara się je stosować w praktyce – wskazuje w wierszu środki poetyckie i na ogół umie określić ich funkcje – zna zasady pisowni ó–u, ż– rz, h–ch i na ogół poprawnie stosuje je w praktyce – zapisuje wyrazy z trudnością ortograficzną – stara się przestrzegać zasad łącznej i rozłącznej pisowni wyrazów z przeczeniem nie – zna zasady pisowni końcówek fleksyjnych – stosuje zasady pisowni z przeczeniem nie w większości wyrazów – wykorzystuje wiedzę o pisowni końcówek fleksyjnych do poprawnego zapisu wyrazów – na ogół poprawnie wyjaśnia pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną – czyta na głos wiersz, dostosowując tempo i intonację do wyrażanej treści – zapisuje wiersz z poprawnym użyciem znaków interpunkcyjnych, rozumiejąc ich funkcję składniową i intonacyjną – bezbłędnie wskazuje w wierszu środki poetyckie i określa ich funkcje – zna zasady pisowni ó–u, ż– rz, h–ch i poprawnie stosuje je w praktyce – bezbłędnie zapisuje wyrazy z przeczeniem nie Dlaczego Bracia Lwie Serce? Co wiemy o głównych bohaterach powieści Astrid Lindgren? – zna fragmenty powieści – stara się wyjaśnić pisownię niektórych wyrazów z trudnością ortograficzną – zna treść powieści – z pomocą nauczyciela wyróżnia niektóre elementy świata przedstawionego – stara się samodzielnie wyróżniać elementy świata przedstawionego – na ogół poprawnie wyróżnia elementy świata przedstawione go – bezbłędnie wyróżnia elementy świata przedstawionego Jonatan i Sucharek – dobrze mieć brata… – mówi o wydarzeniach w tekście – stara się opowiedzieć o przygodach bohaterów – opowiada o przygodach bohaterów, zachowując chronologię wydarzeń – z pomocą nauczyciela znajduje fragmenty wskazane przez kolegów, zapisuje słownictwo potrzebne do opisu postaci – stara się wyszukiwać w tekście fragmenty opisujące bohaterów, zapisuje słownictwo potrzebne do opisu postaci – samodzielnie wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohaterów, gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci – ciekawie opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi i stosując bogate słownictwo – sprawnie wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohaterów, samodzielnie gromadzi słownictwo potrzebne do „…nikt nie lubi zdrajcy, nawet jeżeli ma z niego jakieś korzyści” – dlaczego potrzebujemy akceptacji innych? „…są rzeczy, które się m u s i III.2.5 – poprawnie wyjaśnia pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną I.1.1; I.1.2; I.1.7; I.1.8; I.1.9; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.3; II.2.10; II.2.11; III.1.3; III.1.5; III.1.6; III.1.7; zrobić, bo inaczej nie jest się człowiekiem, tylko nędznym śmieciem…” – co to znaczy być DOBRYM człowiekiem? opisu postaci – mówi o bohaterach Nangijala i Nangilima, czyli jak oswoić śmierć? – lektura: Astrid Lindgren, Bracia Lwie Serce – świat przedstawiony – opis postaci – opis miejsca – reklama – list – wypowiada się na temat przeżyć bohaterów – zna pojęcia: zdrada, tchórzostwo, wierność i lojalność – stara się wskazać niektóre pozytywne i negatywne cechy bohaterów powieści – rozumie pojęcia: zdrada, tchórzostwo, wierność i lojalność – z pomocą nauczyciela opisuje krótko postać – stara się samodzielnie zredagować opis postaci – zna pojęcia realizm i fantastyka – odróżnia realizm od fantastyki – wymienia elementy realistyczne świata przedstawionego – wymienia elementy fantastyczne świata przedstawionego – ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu – wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohaterów powieści – potrafi wskazać przykłady zdrady, tchórzostwa, wierności i lojalności w lekturze – redaguje opis postaci, stosuje bogate słownictwo III.1.8; III.1.9; III.2.7 – gromadzi argumenty i ocenia bohaterów, odwołując się do fragmentów tekstu – wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohaterów powieści, uzasadnia swoje zdanie – trafnie wskazuje przykłady zdrady, tchórzostwa, wierności i lojalności, ocenia zachowanie bohaterów – poprawnie redaguje rozbudowany opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej – rozumie sens istnienia równoległych światów Nangijali i Nangilimy 109 – 110 Podróże małe i… duże – praca klasowa Omówienie pracy klasowej – opis miejsca – włącza się do rozmowy – zabiera głos na forum klasy, argumentuje swoje zdanie – prezentuje swoje stanowisko, trafnie uzasadnia własne zdanie – włącza się w pracę grupy – pracuje w grupie – z pomocą nauczyciela wskazuje niektóre sposoby podróżowania w czasie i przestrzeni – stara się samodzielnie wskazywać różne sposoby podróżowania w czasie i przestrzeni – aktywnie uczestniczy w pracach grupy – poprawnie wskazuje różne sposoby podróżowania w czasie i przestrzeni – inicjuje wykonywanie zadań w grupie – ocenia różne sposoby podróżowania w czasie i przestrzeni III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5; – w kilku zdaniach pisze o swojej najciekawszej podróży – opisuje krótko swoją najciekawszą podróż – stara się wykorzystać w swojej pracy informacje zdobyte na lekcjach 111 – 112 113 Gramatyczne zmagania – podmiotu rodzaje odsłania – podmiot gramatyczny, logiczny, domyślny, szeregowy, towarzyszący Każdy z nas jest wyjątkowy! – Paul Stewart i Chris Riddell, Chata Łapichrustów (fragment powieści Za Kresoborem) – wie, czym jest podmiot – zna pojęcia: podmiot gramatyczny, szeregowy, towarzyszący – rozpoznaje w zdaniu podmiot gramatyczny, wie, że podmiot jest najczęściej wyrażony rzeczownikiem w mianowniku – rozpoznaje podmiot gramatyczny i domyślny – czyta uważnie fragment powieści – mówi o utworze, wskazuje bohaterów – zna pojęcie neologizmu – z pomocą nauczyciela tworzy hasło do słowniczka leśnego trolla – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – wyszukuje w tekście informacje na temat miejsca zdarzeń, opowiada o wydarzeniach – rozumie pojęcie neologizmu, wskazuje niektóre neologizmy – na podstawie tekstu stara się opracować kilka haseł do słowniczka leśnego trolla – opisuje swoją najciekawszą podróż, dbając o poprawność stylistyczną, językową, ortograficzną i interpunkcyjną swojej wypowiedzi – wykorzystuje w swojej pracy informacje zdobyte na lekcjach i podczas swoich podróży – potrafi wymienić różne rodzaje podmiotów – bezbłędnie opisuje swoją najciekawszą podróż – na ogół poprawnie wskazuje w tekście podmioty i nazywa je – poprawnie wskazuje w tekście różne podmioty i nazywa je – na ogół poprawnie tworzy wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów – tworzy poprawne wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów – wyszukuje w tekście informacje na temat bohaterów, ocenia ich postawę – wskazuje w tekście neologizmy, wyjaśnia ich znaczenie – dostrzega różnicę między określeniami: wyjątkowy i inny – wykorzystując własne pomysły oraz informacje w tekście, opracowuje słowniczek leśnego trolla – twórczo wykorzystuje w swojej pracy informacje zdobyte na lekcjach i podczas swoich podróży – poprawnie wymienia różne rodzaje podmiotów oraz umie je scharakteryzować – wyszukuje w tekście informacje dotyczące okoliczności nadania imienia bohaterowi – wskazuje w tekście neologizmy, objaśnia ich funkcję w tekście – dostrzega różnicę między określeniami: wyjątkowy i inny i potrafi uzasadnić swoje zdanie – wykorzystując własne pomysły oraz informacje w tekście, twórczo opracowuje słowniczek leśnego trolla III.2.6 I.3.1; I.3.3; I.3.4; III.2.3 I.1.1; I.1.2; I.1.7; II.1.1; II.1.3; III.1.5; III.1.8; III.2.7 – z pomocą nauczyciela pisze kilka zdań na temat dalszych losów głównego bohatera 114 O tym, jak łza oddalenia obraz ojczyzny zmienia – Juliusz Słowacki, W pamiętniku Zofii Bobrówny – wpis do pamiętnika – mówi, który wiersz do pamiętnika najbardziej mu się podoba – czyta uważnie tekst poetycki – zna pojęcia: osoba mówiąca w wierszu i adresat wiersza – zna pojęcie zdrobnienia 115 – 116 Orzeczenie i podmiot – najważniejsze części zdania. Sprawdzian Omówienie sprawdzianu – orzeczenie czasownikowe – orzeczenie imienne – podmiot gramatyczny, logiczny, domyślny, szeregowy, towarzyszący – z pomocą nauczyciela zapisuje kilka zdań na temat ulubionego zakątka Polski, próbuje używać zdrobnień – wskazuje w tekście niektóre orzeczenia i podmioty, umie rozpoznać podmiot gramatyczny i orzeczenie czasownikowe – tworzy proste wypowiedzenia z podmiotami gramatycznymi i orzeczeniami czasownikowymi – stara się samodzielnie napisać o dalszych losach bohatera, próbuje wprowadzić do tekstu kilka neologizmów – podejmuje próby rozmowy na temat wpisów do pamiętnika – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wymienia osobę mówiącą w wierszu i adresatkę wiersza – pisze historię dalszych losów bohatera opisanego w tekście, wprowadza neologizmy – wskazuje elementy ojczystej przyrody opisane w wierszu – potrafi wskazać zdrobnienia w tekście – krótko opisuje ulubiony zakątek Polski, używając zdrobnień – rozumie, jaką rolę odgrywa przywołanie ojczyzny w wierszu – potrafi określić funkcję zdrobnień w tekście – redaguje rozbudowany opis ulubionego zakątka Polski, używając zdrobnień – wskazuje w tekście podmioty gramatyczne i domyślne oraz orzeczenia czasownikowe i proste przykłady orzeczeń imiennych, stara się je nazywać – wskazuje w tekście większość podmiotów i orzeczeń i na ogół poprawnie je nazywa – stara się tworzyć wypowiedzenia z podmiotami gramatycznymi i domyślnymi oraz orzeczeniami czasownikowymi – tworzy wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów i orzeczeń – wypowiada na forum klasy swoje opinie o wpisach do pamiętnika – odnajduje w tekście informacje dotyczące osoby mówiącej w wierszu i adresatki wiersza – pisze historię dalszych losów głównego bohatera, indywidualizuje styl i wprowadza ciekawe neologizmy – swobodnie wypowiada swoje opinie, uzasadnia własne zdanie – nazywa uczucia osoby mówiącej w wierszu i uzasadnia, że adresatka wiersza jest małą dziewczynką – wyjaśnia, dlaczego poeta przywołał w wierszu ojczyste krajobrazy – funkcjonalnie używa zdrobnień – poprawnie i barwnie opisuje ulubiony zakątek Polski, używając zdrobnień i uosobień – poprawnie wskazuje w tekście podmioty i orzeczenia i nazywa je – poprawnie tworzy wypowiedzenia z różnymi rodzajami podmiotów i orzeczeń I.1.3; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.8 I.3.1; I.3.3; III.2.3 117 Kropka nad i – odsłona trzecia – Maria Krüger, Godzina pąsowej róży (fragment powieści) – czyta uważnie tekst i stara się odpowiadać na niektóre pytania – czyta ze zrozumieniem tekst i odpowiada na większość pytań – czyta ze zrozumieniem tekst i na ogół poprawnie odpowiada na pytania – czyta ze zrozumieniem tekst i poprawnie odpowiada na wszystkie pytania – stara się stosować poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując niektóre zadania – stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując większość zadań – w kilku zdaniach pisze prace pisemne – próbuje redagować teksty w poznanych formach wypowiedzi pisemnej – redaguje rozbudowane teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – włącza się w pracę grupy – uczestniczy w pracach grupy – wykonuje w grupie zadanie twórcze – funkcjonalnie stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując wszystkie zadania – redaguje poprawne pod względem kompozycyjnym i językowym teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – kieruje pracą grupy – czyta uważnie tekst literacki – czyta ze zrozumieniem tekst literacki – zna dosłowne znaczenie słów: podróż i muzeum – rozumie dosłowne znaczenie słów: podróż i muzeum – rozumie dosłowne i metaforyczne znaczenie słów: podróż i muzeum – zastępuje słowa: podróż i muzeum wyrazami bliskoznacznymi – zapisuje przykłady zachowań proekologicznych podane przez kolegów – wymyśla przykład zachowania proekologicznego – podaje przykłady zachowań proekologicznych – wyjaśnia, dlaczego warto zachowywać się proekologicznie – słucha odgłosów przyrody – opowiada, co usłyszał – opisuje swoje wrażenia – opisuje wybraną sytuację, zwracając szczególną uwagę na odgłosy przyrody – czyta opisy – dostrzega różnice w opisach początku wiosny – dostrzega plastyczność opisu artysty i uzasadnia swoje stanowisko – wie o istnieniu dwóch odmian języka – podaje niektóre cechy obu odmian języka – potrafi wskazać różnice w opisach początku wiosny, dostrzega plastyczność opisu artysty – umie scharakteryzować odmiany języka – czyta z uwagą tekst zamieszczony w podręczniku – czyta ze zrozumieniem tekst zamieszczony I.1.1; I.1.9; III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5 TUTAJ I TERAZ 118 119 120 „Podróże uwrażliwiają”… O różnych aspektach podróżowania – Tomasz Łabudzki, Znowu w podróży Można mówić albo mówić pięknie, czyli o odmianach języka – Początek wiosny – wypowiedzi ludzi pochodzących z różnych środowisk – język literacki i język potoczny Akcja Matyldy, czyli na ratunek przyrodzie! I.1.1; I.1.8; II.1.1; III.1.1 – rozpoznaje odmiany języka i poprawnie umie je nazwać, uzasadniając swoje zdanie I.1.2; I.1.10; – Karolina Kwak, Akcja Matyldy – opis postaci – opis przedmiotu – notatka – plakat 121 – 122 Jak napisać sprawozdanie? – Sprawozdanie z akcji sadzenia drzew – sprawozdanie w podręczniku – ustala, gdzie rozgrywają się wydarzenia i kto bierze udział w rozmowie – opowiada o akcji, podaje, jak koledzy nazywają główną bohaterkę – z pomocą nauczyciela redaguje krótki opis głównej bohaterki lub rysuje jej portret – stara się redagować krótki opis głównej bohaterki – wskazuje niektóre informacje dotyczące Dnia Ziemi – wybiera najważniejsze informacje dotyczące Dnia Ziemi i stara się sporządzić krótką notatkę – na podstawie tekstu sporządza krótką notatkę dotyczącą Dnia Ziemi – włącza się w pracę grupy – pracuje w grupie nad projektem plakatu związanego z Dniem Ziemi – zna strukturę sprawozdania – wspólnie z kolegami projektuje plakat związany z Dniem Ziemi – mówi o wydarzeniach – opowiada o wydarzeniach z uwzględnieniem kolejności chronologicznej – gromadzi sformułowania określające następstwo wydarzeń w czasie – redaguje plan wydarzeń, dbając o chronologię – zna elementy struktury sprawozdania – odpowiada, gdzie i kiedy odbyła się akcja oraz kim byli jej uczestnicy – z pomocą nauczyciela redaguje kilka punktów planu wydarzeń – pisze w kilku zdaniach sprawozdanie 123 Jasnowidztwo czy górnictwo? Czym się kierować w pisowni zakończeń wyrazów – słownik ortograficzny – zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki – zna zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki – znajduje w słowniku ortograficznym poszukiwane wyrazy – wskazuje w tekście fragment zawierający ocenę przedsięwzięcia – samodzielnie redaguje kilka punktów planu wydarzeń – stara się tworzyć sprawozdanie, próbując zachować jego strukturę – zna zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki i stara się je stosować w praktyce – korzysta ze słownika ortograficznego – wyjaśnia, na czym polegała akcja Matyldy, podaje znaczenie nadawanych pseudonimów – redaguje krótki, humorystyczny opis głównej bohaterki – tworzy sprawozdanie, na ogół zachowując jego strukturę – zna zasady pisowni zakończeń --stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki i na ogół stosuje je w praktyce – wyjaśnia pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną – ocenia zachowanie klasy II.1.1; II.1.2; II.2.9; III.1.2; III.1.8 – poprawnie redaguje krótki, humorystyczny opis głównej bohaterki, indywidualizując swój język i formę wypowiedzi – poprawnie sporządza krótką notatkę dotyczącą Dnia Ziemi, dbając o zwięzłość i jasność wypowiedzi – inicjuje sposób wykonania plakatu – ocenia opisywane wydarzenia – redaguje plan wydarzeń, dbając o zwięzłość i jednolitą formę zapisu – redaguje sprawozdanie, zachowując jego poprawną strukturę – zna zasady pisowni zakończeń -stwo, -ctwo, -dztwo; -ski, -cki, -dzki i poprawnie stosuje je we wszystkich wyrazach III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.1.7, III.2.7 I.2; III.2.3; III.2.5 124 125 126 127 Leśne bajanie, czyli o obrazach poetyckich – Kazimierz Przerwa-Tetmajer, W lesie (fragment wiersza) – obraz poetycki – epitet – metafora – czyta uważnie tekst poetycki – zna definicję obrazu poetyckiego – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – rozumie definicję obrazu poetyckiego – z pomocą nauczyciela wskazuje w tekście epitety – rysuje ilustrację do wiersza „Cicho szumi wiatr w leszczynach” – o naśladowaniu dźwięków… – Czesław Janczarski, Ranek w lesie (fragment wiersza) – wyrazy dźwiękonaśladowcze – czyta głośno tekst poetycki, wyznacza granice zdań – samodzielnie wskazuje w tekście epitety – tworzy ilustrację do jednej zwrotki wiersza – stara się recytować wiersz, zwracając uwagę na wyrazy dźwiękonaśladowcze – zna definicję wyrazu dźwiękonaśladowczego – rozumie, czym jest wyraz dźwiękonaśladowczy – stara się wskazać w tekście wiersza wyrazy dźwiękonaśladowcze – zapisuje kilka zdań na zadany temat – mówi o obrazie Czy obraz może smakować i pachnieć? – Leon Wyczółkowski, Las w Zakopanem w słońcu Mieszkańcy wielkiego domu – opisuje obrazy poetyckie przedstawione w wierszu – nadaje tytuły obrazom poetyckim przedstawionym w wierszu – wyjaśnia znaczenie metafor znajdujących się w utworze – recytuje wiersz, uwzględniając natężenie opisywanych dźwięków – dokonuje poprawnej głosowej interpretacji wiersza, zwracając uwagę na natężenie opisywanych dźwięków – wskazuje w tekście wiersza większość wyrazów dźwiękonaśladowczych – redaguje krótki opis przerwy – poprawnie wskazuje w tekście wiersza wyrazy dźwiękonaśladowcze – redaguje opis przerwy, używając wyrazów dźwiękonaśladowczych – opisuje krajobraz – mówi o swoich uczuciach wywołanych przez obraz – wymienia niektóre elementy krajobrazu na obrazie – dopisuje epitety do niektórych elementów obrazu – stara się określić nastrój obrazu – stara się porównać dzieło plastyczne z dziełem literackim – zna fragmenty powieści – stara się dostrzec podobieństwa między tematyką dzieła plastycznego i dziełem literackim – zna tekst powieści – wyjaśnia funkcję wyrazów dźwiękonaśladowczych w wierszu – redaguje poprawny opis przerwy, używając wyrazów dźwiękonaśladowczych i innych środków językowych – barwnie opisuje krajobraz, używając różnych środków językowych – poprawnie dopisuje liczne epitety do elementów obrazu, stosuje synonimy – określa nastrój obrazu, opisuje, jak go odbiera różnymi zmysłami – trafnie porównuje dzieło plastyczne z dziełem literackim, uzasadnia swoje zdanie – zapisuje epitety – dopisuje epitety do większości elementów obrazu – podaje przykłady określeń oddających nastrój obrazu I.1.4; II.2.1; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.2 II.1.1; II.2.1; III.1.1; III.1.5; III.2.7 I.1.1; – 131 i ich tajemnice – określamy czas i miejsce akcji – pamięta najważniejsze wydarzenia – opowiada o wydarzeniach w tekście – odtwarza przebieg wydarzeń Różne sposoby odbierania świata – przyglądamy się dziecięcym bohaterom powieści – poprawnie odtwarza przebieg wydarzeń, uwzględniając ich chronologię – mówi o głównych bohaterach – opisuje głównych bohaterów utworu – opisuje wszystkich bohaterów utworu – poprawnie opisuje i ocenia bohaterów utworu – z pomocą nauczyciela dostrzega zmiany w zachowaniu wybranego bohatera – opisuje, jak zmieniało się zachowanie wybranego bohatera – dostrzega ewolucję postawy wybranego bohatera i uzasadnia jej przyczyny – uzasadnia przyczyny ewolucji postawy wybranego bohatera, trafnie dobiera argumenty – nazywa niektóre uczucia bohaterów – stara się opisać przeżycia wybranego bohatera – opisuje przeżycia wybranego bohatera, doskonali swoje umiejętności stylistyczne – poprawnie opisuje przeżycia wybranego bohatera, stosuje bogate słownictwo – zna sytuację życiową głównych bohaterów – wypowiada się na temat sytuacji życiowej głównych bohaterów – mówi o aktorach – rozumie, z czego wynika sytuacja życiowa bohaterów – stara się ocenić grę aktorską – stara się zachęcić innych do odwiedzenia swojego ulubionego miejsca – reklamuje pobyt w ulubionym miejscu, podkreślając jego dobroczynny wpływ na człowieka – formułuje przesłanie powieści – wskazuje, z czego wynika sytuacja życiowa bohaterów – trafnie ocenia grę aktorską, uzasadniając swoje zdanie – atrakcyjnie reklamuje pobyt w ulubionym miejscu, podkreśla intencje wypowiedzi Jak pokazać uczucia? Oceniamy filmowe kreacje Mary i Colina Ogród jest dobry na wszystko! Reklamujemy miejsca pełne czaru – lektura: Francis Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród – opis przeżyć wewnętrznych – reklama – fragmenty filmu Tajemniczy ogród w reżyserii Agnieszki Holland 132 – 133 Mój ulubiony bohater lektury – praca klasowa Omówienie pracy klasowej – opis postaci – ocena zachowania bohatera literackiego – mówi o filmie – mówi o swoim ulubionym miejscu – pisze kilka zdań na temat wybranego bohatera lektury – opisuje wybranego bohatera lektury, uwzględniając niektóre zdobyte na lekcjach wiadomości – stara się ocenić postać literacką I.1.2; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.7; II.2.8; II.2.9; II.2.10; II.2.11; III.1.1; III.1.7; III.1.8; III.2.7 – formułuje i uzasadnia przesłanie powieści – redaguje rozwinięty, poprawny językowo opis wybranego bohatera lektury, uwzględniając zdobyte na lekcjach wiadomości – dokonuje oceny zachowań postaci literackiej i krótko uzasadnia swoje zdanie – redaguje poprawny kompozycyjnie i językowo opis wybranego bohatera lektury, stosuje bogate słownictwo – dokonuje trafnej oceny zachowań postaci literackiej i uzasadnia swoje zdanie – na ogół dba o poprawność swojej pracy, kompozycję oraz szatę graficzną – dba o poprawność swojej pracy, kompozycję oraz szatę graficzną II.1.1; II.1.5; II.1.6; III.2.5; III.2.6 134 Czy siła zawsze decyduje o zwycięstwie – Joanna Laskowska, Dwa wiatry – czyta uważnie tekst – mówi o bohaterach – z pomocą nauczyciela rozpoznaje wyrazy dźwiękonaśladowcze w tekście – bierze udział w scence – czyta ze zrozumieniem tekst – mówi o zachowaniach postaci literackich – ocenia zachowania postaci literackich – samodzielnie rozpoznaje wyrazy dźwiękonaśladowcze w tekście – wyjaśnia funkcję wyrazów dźwiękonaśladowczych w tekście – wyszukuje fragment z przesłaniem utworu 135 Jak leczyć świat myślami? – ks. Jan Twardowski, Czy można myślami uleczyć? (fragment Elementarza) – czyta z uwagą fragment tekstu – odnajduje w tekście niektóre rady autora – znajduje w tekście złote myśli wskazane przez kolegów 136 – 137 138 Nie całkiem nowe pytania o związki wyrazów w zadaniach – grupa podmiotu – grupa orzeczenia – związek główny – związki poboczne – wyraz określany (nadrzędny) – wyraz określający (podrzędny) Dlaczego warto uśmiechać się do innych? O eksperymencie – czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – odróżnia dosłowne i metaforyczne znaczenia słowa leczyć – stara się odszukać w tekście złote myśli – dokonuje oceny zachowań bohaterów i uzasadnia swoje zdanie I.1.1; I.1.2; II.1.3; II.2.4; II.2.10; III.1.4; III.1.9 – poprawnie formułuje przesłanie utworu – przedstawia przesłanie autora – wyjaśnia, na czym polega ekologia duchowa – odnajduje w tekście złote myśli – poddaje refleksji złote myśli odnalezione w tekście – opisuje sytuację, w której przekonał się o leczniczych właściwościach myśli – poprawnie wskazuje w zdaniach poszczególne związki wyrazowe – podaje przykład takiej sytuacji i uzasadnia swoje stanowisko – wskazuje w zdaniach związki wyrazowe i nazywa części zdania – z pomocą nauczyciela wskazuje w zdaniach związek główny – stara się wskazywać w zdaniach poszczególne związki wyrazowe – zna pojęcia: grupa podmiotu, grupa orzeczenia, związek główny, związki poboczne – zna dodatkowo pojęcia: wyraz określany, wyraz określający, wyraz nadrzędny, wyraz podrzędny – zna i rozumie wymienione pojęcia – zna i stosuje ze zrozumieniem wymienione pojęcia – buduje zdania z podanych związków wyrazowych – sporządza wykresy prostych zdań pojedynczych – sporządza wykresy, zadaje pytania o wyrazy określane – poprawnie sporządza wykresy bardziej skomplikowanych zdań pojedynczych – czyta z uwagą fragment tekstu – czyta ze zrozumieniem fragment tekstu I.1.7; I.1.8; II.1.2; II.3.1; III.1.8 I.1.1; I.1.9; grupy przyjaciół – Małgorzata Musierowicz, Kwiat kalafiora (fragment powieści) – nawiązuje do tekstu Elementarza ks. Jana Twardowskiego – mówi o pomyśle bohaterów – zna najważniejsze cechy sprawozdania 139 Czy można „być kulturalnym do litery s”? – Grzegorz Kasdepke, Bon czy ton... savoir-vivre dla dzieci (fragment) – ocenia pomysł bohaterów, wskazuje jego zalety i wady – poprawnie wskazuje cechy sprawozdania w tekście – z pomocą nauczyciela redaguje krótkie ogłoszenie – wyjaśnia, na czym polegał eksperyment bohaterów – wskazuje najważniejsze cechy sprawozdania w tekście – stara się samodzielnie zredagować ogłoszenie – podaje przykłady właściwego zachowania bohaterów – mówi o rysunkach – podaje zasady dobrego wychowania, z którymi zapoznali się bohaterowie – porównuje rysunki – mówi o swoim otoczeniu – proponuje, jak dbać o czystość w najbliższym otoczeniu – pracuje w grupie, wykonuje polecenia innych – rozumie zasady dobrego wychowania i odnosi je do własnych doświadczeń – ocenia, w której sali lekcyjnej byłoby przyjemniej się uczyć – podaje propozycje zachowania w miejscach publicznych – aktywnie pracuje w grupie – włącza się w pracę grupy 140 Uczciwe zachowanie jest ważne na sprawdzianie – René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Klasówka z arytmetyki (fragment powieści Nowe przygody Mikołajka) – akcja (zawiązanie akcji, rozwinięcie, punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji) – czyta uważnie fragment tekstu – z pomocą nauczyciela wskazuje, kim jest narrator w tekście – mówi o sytuacji bohaterów – czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – określa samodzielnie, kim jest narrator w tekście – podaje najważniejsze wydarzenia – układa wydarzenia w porządku chronologicznym – stara się ocenić zachowanie bohaterów, wyjaśnia, na czym polega bycie uczciwym na sprawdzianie – mówi o zachowaniu bohaterów, wie, na czym polega bycie uczciwym na sprawdzianie – mówi o własnych doświadczeniach – redaguje poprawne ogłoszenie – poprawnie interpretuje tekst w kontekście fragmentu Elementarza ks. Jana Twardowskiego – oceniając eksperyment, uzasadnia swoje stanowisko – wskazuje w tekście najlepsze sprawozdanie, uzasadnia swoją opinię – redaguje poprawne ogłoszenie, stosuje odpowiednie słownictwo – uzasadnia, czy „można być kulturalnym do litery s” – ocenia zachowanie bohaterów, proponuje uczciwe zachowania na sprawdzianie II.1.2; III.1.8 – uzasadnia, dlaczego warto dbać o czystość w klasie – opracowuje zasady zachowania w miejscach publicznych – pracuje w grupie, proponuje własne, oryginalne rozwiązania – podaje informacje o narratorze – porównuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami – pisze plan wydarzeń III.1.2; III.1.8 – poprawnie pisze plan wydarzeń, dba o zwięzłość wypowiedzi – trafnie ocenia zachowanie bohaterów I.1.1; I.1.3; I.1.6; II.1.2; II.2.9; II.2.10, II.4; III.1.7; III.1.8; III.2.7 141 – 142 143 – 144 Co ma wspólnego skuter ze zdaniem? – przydawka – dopełnienie – okolicznik O metodzie, która odsłania, jak zostać architektem zdania Omówienie sprawdzianu – podmiot – orzeczenie – przydawka – dopełnienie – okolicznik 145 – 147 Przystanek Hollyłódź Uczymy się czytać… film Zagrajmy w film! Nasze pierwsze kroki w roli twórców filmowych – kadry z filmu – aktor, charakteryzacja, gatunek filmowy, kadr, plener, premiera, reżyser, scenariusz, statysta, ujęcie – zna pojęcie akcja – stara się wskazać w tekście poszczególne etapy akcji – zna definicje przydawki, dopełnienia i okolicznika, wie, na jakie pytania odpowiadają te części zdania – rozumie funkcje przydawki, dopełnienia i okolicznika w zdaniu, wie, jakimi częściami mowy są najczęściej wyrażone te części zdania – stara się nazywać poszczególne części zdania w prostych wypowiedzeniach – stara się budować zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – z pomocą nauczyciela nazywa poszczególne części zdania w prostych wypowiedzeniach – z niewielką pomocą nauczyciela buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – rozpoznaje i nazywa główne części zdania w prostych wypowiedzeniach – próbuje rozwijać niektóre zdania – próbuje sporządzać wykresy prostych zdań pojedynczych – ogląda zamieszczone w podręczniku zdjęcia z Łodzi związane z przemysłem filmowym – rozpoznaje niektóre części zdania w prostych wypowiedzeniach, stara się je nazywać – stara się budować zdania pojedyncze rozwinięte, na ogół stosując wskazane określenia – sporządza wykresy prostych zdań pojedynczych – potrafi wskazać w tekście poszczególne etapy akcji, wyodrębnia punkt kulminacyjny – rozpoznaje w zdaniu większość przydawek, dopełnień i okoliczników – przyporządkowuje emocje bohaterów do poszczególnych etapów akcji – na ogół nazywa poszczególne części zdania w różnych wypowiedzeniach – poprawnie nazywa poszczególne części zdania w różnych wypowiedzeniach – na ogół poprawnie buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – rozpoznaje i nazywa większość części zdania w różnych wypowiedzeniach – samodzielnie i poprawnie buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – rozpoznaje i poprawnie nazywa części zdania we wszystkich wypowiedzeniach – bezbłędnie buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – na ogół poprawnie buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując wskazane określenia – na ogół poprawnie sporządza wykresy zdań pojedynczych – rozpoznaje w zdaniu przydawki, dopełnienia i okolicznika wyrażone różnymi częściami mowy, wyjaśnia ich funkcje I.3.1; I.3.2; I.3.3 I.3.1; I.3.2; I.3.4 – bezbłędnie sporządza wykresy zdań pojedynczych – wypowiada się na temat zdjęć związanych z przemysłem filmowym – wyjaśnia, do czego nawiązuje nazwa Hollyłódź – wskazuje podobieństwa między Łodzią a Hollywood – podaje nazwiska aktorów związanych z łódzką filmówką – zdobywa informacje na temat aktorów związanych z łódzką filmówką, podaje tytuły filmów, które powstały w Łodzi – samodzielnie zdobywa bogate informacje na temat aktorów związanych z łódzką filmówką oraz filmów, które powstały w Łodzi I.1.1; I.1.6; I.2; II.2.7; II.2.8; III.1.8; III.2.7 – Witold Bobiński, Nowy język (fragment książki Idę do kina!) – z niewielką pomocą nauczyciela pisze ogłoszenie, podaje w nim najważniejsze informacje o wystawie – stara się samodzielnie zredagować ogłoszenie o otwarciu wystawy w Muzeum Kinematografii – redaguje poprawne ogłoszenie o otwarciu wystawy, na ogół stosuje odpowiednie słownictwo – czyta uważnie tekst o początkach kina – czyta ze zrozumieniem tekst o początkach kina i wyodrębnia z niego ważne informacje – na podstawie fotosów z filmu próbuje określić jego temat – rozumie terminy podane w ramce, mówi o przedstawionych scenach filmowych – na podstawie tekstu o początkach kina redaguje notatkę – gromadzi informacje na temat bohaterów, a następnie stara się określić wiek odbiorców filmu – czyta ze zrozumieniem tekst W. Bobińskiego Nowy język – na podstawie tekstu dopisuje kilka nowych terminów do słowniczka filmowego – na podstawie informacji o bohaterach określa, dla jakich odbiorców jest przeznaczony film – mówi o pracy reżysera – mówi, jak wyobraża sobie pracę młodego reżysera – redaguje rady dla młodego reżysera – wie, kim jest reżyser – rozumie, czym się zajmuje reżyser, mówi, jaki film on sam chciałby nakręcić – stara się wcielić w rolę reżysera i korzystając ze wskazówek w podręczniku, opisuje scenę z własnego filmu – czyta z uwagą fragment powieści – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – mówi o oglądanych fotosach filmowych – zapoznaje się ze słownictwem z ramki, ogląda sceny filmowe – z pomocą nauczyciela stara się określić wiek bohaterów – czyta z uwagą tekst W. Bobińskiego Nowy język – wpisuje do słowniczka filmowego niektóre hasła zredagowane przez kolegów 148 „Dziewica Orleańska i… grządki”, czyli jak ożywić – na podstawie fotosów z filmu określa jego nastrój – opisuje przedstawione sceny filmowe, wykorzystuje niektóre terminy – uzupełnia słowniczek filmowy, dopisując nowe hasła – redaguje ogłoszenie o otwarciu wystawy, stosuje środki językowe podkreślające intencję wypowiedzi – na podstawie tekstu o początkach kina redaguje poprawną, zwięzłą notatkę – na podstawie fotosów trafnie określa temat i nastrój filmu – poprawnie opisuje przedstawione sceny filmowe, wykorzystując słownictwo zgromadzone w ramce – uzasadnia, że Felix, Net i Nika… to film dla młodzieży – na podstawie tekstu samodzielnie uzupełnia słowniczek filmowy, poprawnie redagując nowe hasła – poprawnie redaguje rady dla młodego reżysera, zachowując odpowiednią formę – na podstawie wskazówek z podręcznika opisuje sceny z własnego filmu I.1.2; I.1.3; portret artystki – Alicja Niedźwiecka, Wywiad (fragment powieści Tydzień z godziną zero) – wywiad – autoryzacja tekstu 149 – 150 Kropka nad i – odsłona czwarta – Jan Edward Kucharski, Wędrówki z dziadkiem Romanem – mówi o zachowaniu dziennikarza – stara się wskazać błędy, jakie popełnił redaktor z tekstu – opracowuje rady dla dobrego dziennikarza – wyjaśnia, czym jest autoryzacja, i rozumie, dlaczego dziennikarz powinien ją uzyskać – wypowiada się na temat ulubionych sportowców, aktorów, muzyków – włącza się do rozmowy, próbuje wypowiadać swoje zdanie – swobodnie zabiera głos w dyskusji; uzasadnia swoje stanowisko – czyta z uwagą tekst literacki i próbuje odpowiadać na niektóre pytania – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i odpowiada na większość pytań – zabiera głos w dyskusji; stara się szukać odpowiedzi na pytania: „Co to znaczy być sławnym?” i „Czy sława pomaga, czy przeszkadza w życiu?” – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i na ogół poprawnie odpowiada na pytania – stara się stosować najważniejsze poznane pojęcia w praktyce – stosuje niektóre poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – poprawnie stosuje poznane pojęcia w praktyce – próbuje redagować krótkie teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej – redaguje krótkie teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, uwzględnia ich najważniejsze cechy – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosuje odpowiednie słownictwo – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, poprawne pod względem kompozycyjnym i stylistycznym – włącza się w pracę grupy – stara się wykonywać w grupie zadanie twórcze – samodzielnie wykonuje zadanie twórcze – nadaje kierunek pracy w grupie, podaje pomysły i proponuje ciekawe rozwiązania – głośno czyta tekst poetycki – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – wie, do kogo zwraca się osoba mówiąca w wierszu – wskazując odpowiednie fragmenty tekstu odnoszące się do osoby mówiącej w wierszu – czyta ze zrozumieniem tekst literacki i bezbłędnie odpowiada na wszystkie pytania I.1.7; I.1.9; II.1.1; III.1.1; III.1.8 I.1.1; I.1.9; III.1.1; III.1.5; III.1.6; III.2.5 TERAZ I ZAWSZE 151 Dom niejedno ma imię – Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie – potrafi wskazać niektóre wartości, ważne dla osoby – rozumie, co i dlaczego jest ważne dla osoby mówiącej w wierszu, stara się – wyjaśnia, co i dlaczego jest ważne dla osoby mówiącej w wierszu, uzasadnia swoje I.1.1; I.1.3; I.1.7; I.1.8; II.2.4; II.2.5; III.1.1; III.1.2 mówiącej w wierszu 152 – 153 Słodkie wspomnienie dzieciństwa… Jak napisać kartkę z pamiętnika? – ks. Jan Twardowski, Miałem wspaniałych rodziców (fragment Autobiografii. Myśli nie tylko o sobie) – pamiętnik uzasadnić swoje stanowisko stanowisko odpowiednimi cytatami – próbuje wyjaśnić metaforyczne znaczenie słowa dom – poprawnie wyjaśnia metaforyczne znaczenie słowa dom – na podstawie wiersza opracowuje notatkę dotyczącą domu w Czarnolesie – na podstawie wiersza poprawnie opracowuje encyklopedyczną notatkę dotyczącą domu w Czarnolesie – z pomocą nauczyciela opracowuje krótką notatkę dotyczącą domu w Czarnolesie – na podstawie wiersza stara się opracować krótką notatkę dotyczącą domu w Czarnolesie – czyta uważnie tekst literacki – wymienia najważniejsze osoby opisane w tekście ks. J. Twardowskiego – mówi o najważniejszych postaciach – czyta ze zrozumieniem tekst literacki – wymienia członków rodziny ks. J. Twardowskiego – opisuje matkę i ojca poety – z niewielką pomocą nauczyciela redaguje krótkie sprawozdanie z wizyty w domu ks. J. Twardowskiego – określa, kto opowiada o zdarzeniach – próbuje samodzielnie zredagować sprawozdanie, uwzględnia najważniejsze cechy tej formy wypowiedzi – redaguje sprawozdanie, stosuje odpowiednie słownictwo – korzystając z tekstu, gromadzi informacje dotyczące narratora – zauważa, że narrator wspomina wydarzenia z przeszłości – odszukuje fragmenty tekstu, które wskazują na narrację pierwszoosobową – wskazuje w tekście fragmenty świadczące o tym, że opisywane wydarzenia dotyczą przeszłości – wskazuje cechy pamiętnika we fragmencie Autobiografii – mówi o wydarzeniach w utworze – zna definicję pamiętnika – potrafi wskazać niektóre cechy pamiętnika we fragmencie Autobiografii – z niewielką pomocą nauczyciela redaguje krótką wypowiedź – próbuje samodzielnie napisać kartkę z pamiętnika, zachowuje niektóre cechy tej – sporządza drzewo genealogiczne rodziny Twardowskich – na podstawie tekstu charakteryzuje wskazane osoby – redaguje kartkę z pamiętnika, stosuje odpowiednie formy – charakteryzuje wskazane osoby, uzasadniając swoją wypowiedź odpowiednimi fragmentami tekstu – redaguje poprawne pod względem kompozycyjnym i stylistycznym sprawozdanie z wizyty – rozumie pojęcie perspektywy czasowej – udowadnia, że tekst Miałem wspaniałych rodziców ma cechy pamiętnika – redaguje kartkę z pamiętnika, indywidualizując styl i formę I.1.1; I.1.3; I.1.4; I.1.7; I.1.8; III.1.1; III.1.5; III.2.5 formy wypowiedzi 154 Cudownych rodziców mam! – Wojciech Młynarski, Cudownych rodziców mam – porównanie 155 O piernikowych lalkach i wspaniałej siostrze – Magdalena Samozwaniec, Poznanie z Lilką (fragment powieści Maria i Magdalena) czasowników wypowiedzi – czyta z uwagą tekst poetycki – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki – z pomocą nauczyciela wskazuje w wierszu informacje odnoszące się do osoby mówiącej w wierszu – wskazuje w wierszu informacje odnoszące się do osoby mówiącej w wierszu – rozumie znaczenie określeń, wspaniali, cudowni rodzice – wyjaśnia znaczenie określeń, wspaniali, cudowni rodzice – wyjaśnia znaczenie określeń wspaniali, cudowni rodzice, wykorzystując utwory W. Młynarskiego i J. Twardowskiego – zna pojęcia: epitet, metafora, wskazuje epitety w wierszu – rozpoznaje w tekście epitety i niektóre metafory – wskazuje w tekście znane środki stylistyczne – epitet i metaforę, określa ich znaczenie – objaśnia znaczenie i funkcje epitetów i metafor – zna definicję porównania – zna i rozumie definicję porównania, rozpoznaje w tekstach poetyckich niektóre porównania – odnajduje porównania w tekstach poetyckich, wyjaśnia ich znaczenie – tworzy porównania i funkcjonalnie wykorzystuje je w swoich wypowiedziach – czyta uważnie fragment powieści – czyta ze zrozumieniem fragment powieści – podaje, czym się zajmowała wybrana postać – stara się sporządzić notatkę o jednej z osób opisanych w tekście – sporządza notatkę o jednej z osób opisanych w tekście, wykorzystując informacje z powieści – z pomocą nauczyciela wskazuje w tekście cechy pamiętnika – potrafi wskazać w tekście niektóre cechy pamiętnika – poprawnie wskazuje w tekście cechy pamiętnika – mówi o obu siostrach – opisuje krótko relacje między siostrami – odnajduje w tekście fragmenty opisujące relacje sióstr I.1.3; II.1.1; II.2.1; II.2.4; II.2.5; III.2.7 – sporządza poprawną notatkę o jednej z osób, wykorzystując informacje z różnych źródeł o rodzinie Kossaków – wyjaśnia, czym starsza siostra imponowała Madzi I.1.4; I.1.7; I.1.9; II.2.10; III.1.1; III.1.2 156 – 157 Zdania można składać na różne sposoby – podaje niektóre cechy bohaterek, przywołując ich niektóre zachowania – odwołując się do tekstu, charakteryzuje bohaterki – charakteryzuje wnikliwie bohaterki, uzasadnia swoje zdanie cytatami z powieści – wie, czym jest spójnik – rozpoznaje najczęściej używane spójniki łączące zdania złożone – rozróżnia spójniki i wyrazy łączące zdania współrzędnie i podrzędnie złożone – wie, kiedy stawia się przecinek przed spójnikiem czy – zna pojęcia: zdanie złożone współrzędnie i zdanie złożone podrzędnie – rozumie różnicę między zdaniem złożonym współrzędnie i podrzędnie, stara się wskazać je w tekście – rozumie różnicę między zdaniem złożonym współrzędnie i podrzędnie, potrafi wskazać je w tekście – rozumie różnicę między zdaniem złożonym współrzędnie i podrzędnie, poprawnie wskazuje je w tekście – tworzy zdania złożone – wykorzystując najczęściej używane spójniki, stara się tworzyć zdania złożone współrzędnie i podrzędnie – wykorzystując podane spójniki, tworzy zdania złożone współrzędnie i podrzędnie – wykorzystując podane spójniki, tworzy poprawne zdania złożone współrzędnie i podrzędnie, bezbłędnie stosuje zasady interpunkcyjne – zna pojęcia: zdanie składowe, zdanie nadrzędne, zdanie podrzędne – stara się rozpoznawać wśród zdań składowych zdanie nadrzędne i zdanie podrzędne – rozpoznaje zdanie nadrzędne i podrzędne, na ogół poprawnie rysuje wykresy wypowiedzeń – trafnie rozpoznaje zdanie nadrzędne i podrzędne, poprawnie rysuje wykresy wypowiedzeń – wskazuje niektóre zdania podrzędne – wskazuje zdania podrzędne, zadaje pytania, na jakie odpowiadają te zdania – wyjaśnia, jaką część zdania zastępują zdania podrzędne – wie, czym jest przysłowie – stara się rozpoznawać przysłowia – bezbłędnie rozpoznaje popularne przysłowia – wyjaśnia sens przysłów – zna zasady pisowni nosówek ą i ę oraz połączeń om, on, em, en – zna zasady pisowni nosówek ą i ę oraz połączeń om, on, em, en i stara się stosować je w praktyce – zapisuje poprawnie większość wyrazów z nosówkami ą i ę oraz połączeniami om, on, em, en – bezbłędnie zapisuje wyrazy z ą i ę oraz om, on, em, en – zna osoby czasownika – stara się odmieniać przez osoby czasowniki umieć, rozumieć – na ogół poprawnie odmienia przez osoby czasowniki umieć, rozumieć – bezbłędnie odmienia przez osoby czasowniki umieć, rozumieć – zdanie złożone współrzędnie – zdanie złożone podrzędnie – przysłowie 158 – mówi o bohaterkach, stara się podać niektóre ich cechy Nie widzę na horyzoncie, dostrzegam w najbliższym kącie – pisownia nosówek – słownik ortograficzny I.3.1; I.3.2; I.3.3 I.2; I.3.4; III.2.3; III.2.5 159 – 160 – wie, czym jest związek frazeologiczny – próbuje wskazać związki frazeologiczne zastosowane w rymowance – czyta uważnie teksty bajek – czyta ze zrozumieniem teksty bajek – mówi o zwierzętach – bohaterach bajek – opowiada o sytuacjach przedstawionej w poszczególnych bajkach – określa wymowę utworów – interpretuje teksty bajek – zapisuje samodzielnie krótki dialog – pisze dialog – Adam Mickiewicz, Lis i kozieł – zna zasady zapisu dialogu, z pomocą nauczyciela zapisuje krótki dialog – pisze poprawnie dialog, wykorzystuje jeden ze sposobów jego zapisu – bajka – zna najważniejsze cechy bajek – zna cechy bajek i próbuje je wskazać w omawianych utworach – na ogół poprawnie wskazuje cechy bajek w omawianych utworach – bezbłędnie wskazuje cechy bajek w omawianych utworach, uzasadnia swoją odpowiedź – opowiada treść bajki własnymi słowami – rozumie dydaktyczny charakter bajek – rozumie uniwersalny i dydaktyczny charakter bajek, próbuje uzasadnić swoje stanowisko – rozumie uniwersalny i dydaktyczny charakter bajek, trafnie uzasadnia swoje stanowisko – wie, czym jest morał – mówi, jakie nauki płyną z niektórych bajek – poprawnie wskazuje morały płynące z bajek – przedstawia sytuację z własnego życia, której podsumowaniem mógłby być jeden z morałów zawartych w poznanych bajkach – wykorzystuje wiedzę o przekazie reklamowym do interpretacji bajki – twórczo wykorzystuje wiedzę o przekazie reklamowym do interpretacji bajki Co można „między bajki włożyć”? Czy lis prawdę ci powie? Niemiła przygoda w ogródku – Ignacy Krasicki: Lew i zwierzęta, Żółw i mysz, Słowik i szczygieł, Malarze – morał 161 – 162 O wydarzeniach – krótko i szczegółowo – czyta z uwagą tekst literacki – czyta ze zrozumieniem tekst literacki Jak odnaleźć prawdziwe szczęście? – wie, czym jest plan ramowy, a czym szczegółowy – dostrzega różnicę między planem ramowym a planem szczegółowym – Oscar Wilde, Szczęśliwy – wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych zastosowanych w rymowance I.1.2; I.1.7; I.1.9; II.1.2; II.2.11; II.3.1; II.3.2; III.1.8; III.2.7 I.1.6; I.1.7; II.1.2; III.1.7; III.1.8; III.2.7 książę (fragment) – opowiada o księciu – mówi, czym zajmował się książę na dworze Sans-Souci – opowiada o przemianie księcia – wyjaśnia znaczenie przytoczonych słów księcia o niedoli człowieka – mówi o tym, co go uszczęśliwia – włącza się do rozmowy na temat prawdziwego szczęścia – w kontekście własnych doświadczeń – podejmuje dyskusję na temat prawdziwego szczęścia w kontekście przeczytanego tekstu oraz własnych doświadczeń – dyskutuje na temat prawdziwego szczęścia oraz innych wartości w kontekście przeczytanego tekstu oraz własnych doświadczeń – mówi o bohaterach tekstu – stara się wyjaśnić postępowanie bohaterów – ocenia postępowanie bohaterów – uzasadnia, że anioł dokonał trafnego wyboru – zna fragmenty powieści – stara się wymienić niektóre elementy świata przedstawionego – zna treść powieści – wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego, na ogół odróżnia realizm od fantastyki – porządkuje wydarzenia zgodnie z chronologią – opisuje elementy świata przedstawionego, odróżnia realizm od fantastyki – poprawnie omawia wszystkie elementy świata przedstawionego – zapisuje wydarzenia w porządku chronologicznym – opowiada o przygodach bohaterów – tworzy poprawny plan wydarzeń, jednolity stylistycznie – barwnie opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi – plan ramowy – plan szczegółowy 163 – 167 Czekoladowe marzenie chłopca i niezwykłe opowieści dziadka Joe Media – przyjaciel czy wróg? Złoty talon przepustką do fabryki czekolady Willy’ego Wonki, czyli wszystko może się zdarzyć! Podróż w głąb siebie, czyli Umpa-Lumpy „nośnikami” prawdy o ludziach Umpaland, czyli podróż do kraju, którego nie ma na mapie – lektura: Roald Dahl, Charlie i fabryka czekolady – opis miejsca – opis postaci – przepis – neologizm – dobiera tytuły do niektórych wydarzeń w planie – mówi o bohaterach – wyszukuje w tekście niektóre informacje na temat bohaterów – zapisuje słownictwo potrzebne do opisu postaci – mówi o zachowaniu bohaterów – podaje najważniejsze informacje o bohaterach – wyszukuje w tekście fragmenty opisujące wygląd bohaterów – Charliego, Willy’ego Wonki, Augustusa, Veruki, Mike’a, Violet – stara się gromadzić słownictwo potrzebne do opisu postaci – stara się oceniać bohaterów – wyszukuje w tekście fragmenty opisujące zachowanie bohaterów – Charliego, Willy’ego Wonki, Augustusa, Veruki, Mike’a, Violet – gromadzi słownictwo potrzebne do opisu postaci – ocenia bohaterów – gromadzi i porządkuje słownictwo potrzebne do opisu postaci – uzasadnia swoje zdanie, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu I.1.1; I.1.2; I.1.7; II.1.1; II.1.2; II.1.3; II.2.1; II.2.7; II.2.8; II.2.9; II.2.10; II.2.11; III.1.1; III.1.4; III.1.7; III.1.8; III.2.7 168 „Zamienię telewizor na duży rodzinny stół”… – programy: informacyjny, publicystyczny, rozrywkowy; telenowela; talk-show – mówi, jak by się zachował w danej sytuacji – stara się dokonać samooceny – dokonuje samooceny – z pomocą nauczyciela krótko opisuje postać – stara się zredagować krótki opis postaci – redaguje poprawny opis postaci – wymienia bohaterów pozytywnych i negatywnych – przedstawia swoje poglądy na temat bohaterów – z pomocą nauczyciela krótko opisuje fabrykę Willy’ego Wonki – krótko opisuje fabrykę Willy’ego Wonki – dostrzega skontrastowanie postaci, wyraża swój stosunek do bohaterów – redaguje poprawny stylistycznie opis fabryki Willy’ego Wonki – dokonuje wnikliwej samooceny, uzasadnia swoją opinię – redaguje wyczerpujący opis postaci, indywidualizuje styl wypowiedzi pisemnej – wyraża swój stosunek do postaci, uzasadnia swoje zdanie – stara się włączać do rozmowy – zabiera głos na forum klasy – próbuje włączać się w pracę grupy – pracuje w grupie – aktywnie uczestniczy w pracy w grupach – poprawnie opisuje fabrykę Willy’ego Wonki, indywidualizując formę wypowiedzi i stosując bogate słownictwo – zabiera głos na forum klasy, uzasadnia swoje zdanie – inicjuje wykonywanie zadań – wie, czym jest neologizm – stara się wskazać w tekście niektóre neologizmy – samodzielnie stara się stworzyć opis dnia mieszkańców Umpalandu oraz zredagować przepis na jeden z wyrobów pana Wonki, wykorzystuje kilka neologizmów z tekstu – wraz z kolegami stara się opracować definicje pojęć: program informacyjny, program publicystyczny, program rozrywkowy, telenowela, talk-show – wskazuje w tekście neologizmy – wyjaśnia znaczenie wskazanych neologizmów – używając wymyślonych przez siebie neologizmów, tworzy opis dnia mieszkańców Umpalandu oraz redaguje przepis na jeden z wyrobów pana Wonki – opracowuje definicje pojęć: program informacyjny, program publicystyczny, program rozrywkowy, telenowela, talk-show – używając wymyślonych przez siebie neologizmów, tworzy ciekawy opis dnia mieszkańców Umpalandu oraz bezbłędnie redaguje przepis na jeden z wyrobów pana Wonki – z pomocą nauczyciela krótko opisuje dzień mieszkańców Umpalandu oraz redaguje przepis na jeden z niezwykłych wyrobów cukierniczych pana Wonki – włącza się w pracę grupy I.2; II.1.2; III.1.1; III.1.8; III.2.7 – Justyna Dąbrowska, Plusy i minusy oglądania telewizji – mówi o programach, które ogląda w telewizji – mówi o programach, które go interesują – mówi, ile czasu spędza przed telewizorem – z pomocą nauczyciela stara się wyjaśnić, co oznacza stwierdzenie: „Zamienię telewizor na duży rodzinny stół” – wyjaśnia, dlaczego ogląda telewizję – mówi, jak należy oglądać telewizję 169 – 170 Internet – przyjaciel czy wróg?! – strona internetowa www.dzieckowsieci.pl – netykieta – czat, forum dyskusyjne, link, komunikator, e-mail, portal, przeglądarka internetowa – zapisuje najważniejsze informacje na temat globalnej sieci komputerowej – mówi o internecie – podaje kilka punktów do instrukcji rozsądnego korzystania z telewizora – stara się zgromadzić najważniejsze informacje na temat globalnej sieci komputerowej – stara się wskazywać niektóre zalety i wady internetu – zapisuje tematy programów telewizyjnych, które poruszałyby zagadnienia interesujące i ważne dla młodego człowieka – pisze pracę, w której wyjaśnia słowa poety Andrzeja Warzechy: „Zamienię telewizor na duży rodzinny stół” – wymienia korzyści i zagrożenia płynące z oglądania telewizji – redaguje instrukcję rozsądnego korzystania z telewizora – gromadzi informacje o globalnej sieci komputerowej – wymienia zalety i wady internetu – z pomocą nauczyciela przyporządkowuje definicje do pojęć związanych z internetem – zapisuje stworzone przez innych hasła – samodzielnie przyporządkowuje niektóre definicje do pojęć związanych z internetem – proponuje niektóre terminy do słowniczka internetowego – przyporządkowuje większość definicji do pojęć związanych z internetem – czyta uważnie zasady bezpieczeństwa umieszczone na stronie internetowej – wylicza pisemnie zalety i wady internetu – rozumie zasady bezpieczeństwa umieszczone na stronie internetowej – prezentuje sytuację, która pokazuje konieczność stosowania jednej z wybranych zasad – redaguje tekst, w którym – używając trafnych argumentów – przedstawia zalety i wady internetu – redaguje krótki tekst, w którym stara się przedstawić zalety i wady internetu – tworzy hasła do słowniczka internetowego – tworzy scenariusz programu telewizyjnego, który porusza zagadnienia interesujące i ważne dla młodego człowieka – podaje przykłady wartościowych programów, uzasadnia swoje zdanie – redaguje instrukcję, uwzględniając intencję wypowiedzi – samodzielnie gromadzi bogate informacje o globalnej sieci komputerowej – wskazuje zalety i wady internetu, uzasadnia swoje zdanie – bezbłędnie przyporządkowuje definicje do pojęć związanych z internetem – samodzielnie tworzy poprawne hasła do słowniczka internetowego – wyjaśnia, dlaczego należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa w internecie – redaguje poprawny tekst do gazetki szkolnej, w którym przedstawia zalety i wady internetu, używa trafnych argumentów, I.1.3; I.1.4; I.1.6; I.1.9; II.1 indywidualizuje styl i formę wypowiedzi 171 Zabawa w wynalazców z Akademii Projektodawców – Jonathan Swift, Podróże Guliwera (fragment powieści) – czyta uważnie fragment tekstu – wymienia niektóre projekty opisane w tekście – czyta ze zrozumieniem fragment tekstu – wymienia wszystkie projekty opisane w tekście – z pomocą nauczyciela redaguje krótki tekst reklamowy – stara się samodzielnie zredagować tekst reklamowy – włącza się do rozmowy – stara się wymyślić projekt, który mógłby zostać zaprezentowany w Akademii Projektodawców 172 – 173 Kropka nad i – odsłona piąta – Aleksander Fredro, [Osiołkowi w żłoby dano…] – czyta uważnie tekst i próbuje odpowiadać na niektóre pytania – czyta ze zrozumieniem tekst i odpowiada na większość pytań – stara się stosować najważniejsze poznane pojęcia w praktyce – pisze kilkuzdaniowe teksty – stosuje niektóre poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje krótkie teksty w poznanych formach wypowiedzi pisemnej, uwzględnia ich najważniejsze cechy – wykonuje w grupie zadanie odtwórcze – włącza się w pracę grupy – dokonuje oceny wynalazków opisanych w tekście – redaguje poprawny tekst reklamowy – wypowiada na forum klasy własne zdanie, bierze udział w rozmowie – wymyśla żartobliwy projekt, który mógłby zostać zaprezentowany w Akademii Projektodawców – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i na ogół poprawnie odpowiada na pytania – poprawnie stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, stosuje odpowiednie słownictwo – wykonuje zadania twórcze – dokonuje krytycznej oceny wynalazków opisanych w powieści – redaguje ciekawy tekst reklamowy, indywidualizując styl i uwzględniając intencję wypowiedzi – swobodnie wypowiada się na forum klasy, uzasadnia swoje zdanie – wymyśla żartobliwy i ciekawy projekt, który mógłby zostać zaprezentowany w Akademii Projektodawców – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i bezbłędnie odpowiada na wszystkie pytania I.1.7; II.2.2; III.1.1; III.1.4; III.1.8 I.1.1; I.17; I.1.9; II.2.11; III.1.1; III.2.5 – redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej, poprawne pod względem kompozycyjnym i stylistycznym – wykonuje samodzielnie i poprawnie zadanie twórcze Razem: 173 godziny Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto jego praca cechuje się samodzielnością i kreatywnością. Prezentuje wysoki poziom wiedzy. Świadomie i funkcjonalnie posługuje się bogatym słownictwem. Samodzielnie analizuje i interpretuje teksty literackie. Potrafi analizować i interpretować dzieła plastyczne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne. Bierze udział w konkursach polonistycznych i osiąga znaczące sukcesy. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności wyklucza osiągnięcie nawet minimalnego postępu.
