Scenariusz lekcji historii – Reformacja w Europie w I

Scenariusz lekcji historii - Reformacja w Europie w I połowie XVI
wieku
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Lekcja ma na celu zapoznanie uczniów z najważniejszymi poglądami głoszonymi przez
reformatorów religijnych i ze skutkami reformacji. Ma także kształtować umiejętności w
zakresie prawidłowego formułowania wypowiedzi, samodzielnej pracy z podręcznikiem ze
szczególnym uwzględnieniem selekcji materiału oraz zastosowania poznanych na lekcji
terminów. Ponadto lekcja służy podkreśleniu znaczenia tolerancji religijnej.
W trakcie lekcji uczniowie zapoznają się z ważnymi dla omawianego tematu pojęciami,
nazwiskami oraz datami, które będą musieli zapamiętać. Do najważniejszych należą:



daty: 1517 r., 1534 r., 1536 r., 1555 r.
nazwiska: Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII
pojęcia: reformacja, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, protestantyzm, celibat,
predestynacja
b. Umiejętności
Uczeń powinien znać i rozumieć:

przyczyny reformacji.
Uczeń powinien umieć:




wyjaśnić hasła reformatorów: Marcina Lutra i Jana Kalwina oraz omówić
podobieństwa i różnice między nimi;
udzielić odpowiedzi na pytania: jakie znaczenie miało wystąpienie Marcina Lutra w
1517 roku; na czym polega teoria predestynacji; jaka była przyczyna rozłamu w
angielskim Kościele;
ocenić skutki reformacji;
prawidłowo analizować tekst źródłowy.
2. Metoda i forma pracy
Metoda oparta na słowie: praca z podręcznikiem pod kierunkiem nauczyciela, praca z tekstem
źródłowym, elementy wykładu.
3. Środki dydaktyczne
1. Wojciechowski G., Historia, Podręcznik dla gimnazjum, część II, Warszawa 2005,
s.30-35.
2. Tezy Marcina Lutra z 1517 [w:] Historia. Teksty źródłowe do ustnego egzaminu
maturalnego, pod red. J. Chańko Warszawa 1997, s. 33
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
Rozmowa - uczniowie przypominają wiadomości odnoszące się do idei renesansu
humanistów.
b. Faza realizacyjna
1. Uczniowie czytają w podręczniku tekst dotyczący reformacji w Niemczech i na
podstawie tego tekstu definiują pojęcie reformacji oraz jej przyczyny.
2. Na podstawie tekstu źródłowego przygotowanego przez nauczyciela uczniowie
odpowiadają na pytania:
o w jaki sposób, według Lutra, chrześcijanin może zapewnić sobie zbawienie?
o jakie zarzuty pod adresem papieża formułuje Luter w swoich tezach?
Dodatkowo uczniowie wyszukują w podręczniku informacje dotyczące wystąpienia
Lutra w 1517 roku i ustnie prezentują zebrane wiadomości.
3. Elementy wykładu: nauczyciel referuje skutki wystąpienia Lutra i reformacji w
Niemczech.
4. Uczniowie czytają w podręczniku tekst traktujący o kalwinizmie. Na podstawie treści
charakteryzują poglądy Jana Kalwina, kładąc szczególny nacisk na wyjaśnienie teorii
predestynacji.
5. Elementy wykładu: opowiadanie nauczyciela o przyczynach i przebiegu rozłamu w
Kościele w Anglii. Prowadzący zajęcia podkreśla, na czym polegały różnice między
reformacją w Europie a reformacją w Anglii.
6. Rozmowa nauczająca dotycząca tolerancji religijnej.
c. Faza podsumowująca
Zebranie wiadomości na temat reformacji w Europie, poznanie uczniów z najważniejszymi
poglądami głoszonymi przez reformatorów religijnych i ze skutkami reformacji.
5. Bibliografia
Wójcik Z., Historia powszechna XVI-XVII wieku, Warszawa 1999, s. 171-212.
6. Załączniki
a. Zadanie domowe
1. Proponuje się, aby uczniowie wykonali odpowiednie ćwiczenie zawarte w podręczniku
przy tym temacie, polegające na uzupełnianiu zdań z ćw. 3 ze str. 32 i ćw. 3 ze str.
35.
2. Korzystając ze źródeł pozalekcyjnych odpowiedz na pytanie: co to jest ekumenizm?