Swobodny przepływ towarów w Unii Europejskiej
advertisement
Ocena zmian na listach refundacyjnych zawartych w projektach rozporządzeń Ministra Zdrowia przekazanych do uzgodnień zewnętrznych w dniu 28.05.2008r. Projekty rozporządzeń przekazane do konsultacji społecznych w dniu 28.05.2008r. zawierają dużą liczbę zmian. Niestety, wydaje się, że podobnie jak to było w przypadku poprzednich zmian na listach refundacyjnych w grudniu ubiegłego roku, głównym beneficjentem tych zmian będzie NFZ. Proponowana nowelizacja list refundacyjnych nie zawiera nowych substancji czynnych, a dopisanych leków generycznych jest niewiele ponad dwadzieścia. Znaczna liczba zmian cen i limitów jest mniejsza, niż 20 groszy, a dla ponad stu preparatów limit został zmieniony o jeden lub dwa grosze. Liczba leków, dla których limit został obniżony jest prawie pięciokrotnie większa, niż liczba leków, dla których limit został zwiększony oraz liczba leków z obniżoną ceną urzędową. Jest to wyraźna dysproporcja która spowoduje, że znaczna liczba pacjentów zapłaci więcej za swoje leki po pierwszym lipca 2008r. Dotyczy to zarówno leków z wykazu leków podstawowych i uzupełniających, jak i leków stosowanych w chorobach przewlekłych. 1) Zmiany w wykazie leków podstawowych i uzupełniających Obniżona została cena urzędowa około 20 preparatów, ale równocześnie w wykazie tym obniżono limit dla ponad 250 preparatów. Obniżki cen urzędowych oraz limitów w wybranych przedziałach kwot przedstawione zostały na wykresie 1. 180 liczba leków 165 160 140 obniżona cena urzędowa 120 100 obniżony limit 80 57 60 38 40 20 3 0 2 5 10 4 2 0 10 - 40 zł 5 - 10 zł 1 - 5 zł 0,20 - 1 zł 0 - 0,20 zł przedziały kwot obniżki Wykres 1. Liczba leków o obniżonych cenach urzędowych oraz limitach w wybranych przedziałach kwot – lista podst.-uzup. Wyraźnie większa skala obniżek limitów w stosunku do obniżek cen urzędowych przekłada się oczywiście na zwiększenie odpłatności pacjentów za leki. W wykazie tym jest też jednak dość duża liczba leków, dla których opłata pacjenta zostanie obniżona – na skutek obniżenia ceny urzędowej i/lub podwyższenia limitu (w przypadku 31 leków, ale tylko dla 9 leków zwiększenie limitu przekracza 1 zł). Wprawdzie obniżenie zapłaty pacjenta nastąpi dla ponad 40 leków, to jednak dla prawie 250 leków zapłata pacjenta zostanie zwiększona. Na szczęście dla około 100 leków podwyżka opłaty pacjenta wyniesie zaledwie 1 grosz. Skala obniżek oraz zwiększenia zapłaty pacjenta w wybranych przedziałach kwot przedstawiona została na wykresie 2. 180 liczba leków 162 160 140 obniżka zapłaty pacjenta 120 100 75 zwiększenie zapłaty pacjenta 80 60 40 20 12 2 0 3 19 15 13 1 0 10 - 40 zł 5 - 10 zł 1 - 5 zł 0,20 - 1 zł 0 - 0,20 zł przedziały kwot zmian zapłaty pacjenta Wykres 2. Liczba leków o obniżonej oraz zwiększonej zapłacie pacjenta w wybranych przedziałach kwot – lista podst.-uzup. Przewaga leków, które podrożeją dla pacjentów po nowelizacji jest więc bardzo wyraźna. Może te podwyżki nie są drastyczne (głównie poniżej 1 zł), ale dotyczą leków bardzo często przepisywanych. 2) Zmiany w wykazie przewlekłych leków stosowanych w chorobach Obniżona została cena urzędowa ponad 60 preparatów, ale podobnie jak w przypadku poprzedniego wykazu liczba leków, dla których obniżono limit jest znacznie większa i wynosi ponad 200. Obniżki cen urzędowych oraz limitów w wybranych przedziałach kwot przedstawione zostały na wykresie 3. 80 80 70 liczba leków 59 60 obniżona cena urzędow a 50 40 36 30 obniżony lim it 25 17 19 20 12 7 7 10 1 3 3 0 30-60 zł 10-30 zł 5-10 zł 1-5 zł 0,20-1 zł 0 - 0,20 zł przedziały kw ot obniżki Wykres 3. Liczba leków o obniżonych cenach urzędowych oraz limitach w wybranych przedziałach kwot – lista przewl. Znacznie większa liczba leków o obniżonym limicie w zakresie 1-30 zł w stosunku do liczby leków o obniżonej cenie urzędowej w tym przedziale powoduje zwiększenie odpłatności pacjentów dla dużej grupy leków. W wykazie tym liczba leków, dla których opłata pacjenta zostanie obniżona (na skutek obniżenia ceny urzędowej i/lub podwyższenia limitu), jest prawie trzy i pół raza mniejsza od liczby leków, dla których opłata pacjenta zostanie zwiększona. Chociaż obniżenie zapłaty pacjenta nastąpi dla prawie 40 leków, to jednak dla prawie 150 leków zapłata pacjenta zostanie zwiększona. Skala obniżek oraz zwiększenia zapłaty pacjenta w wybranych przedziałach kwot przedstawiona została na wykresie 4. 60 liczba leków 60 50 40 obniżka zapłaty pacjenta 35 30 22 20 20 zwiększenie zapłaty pacjenta 14 9 8 10 5 2 1 1 3 0 30-60 zł 10-30 zł 5-10 zł 1-5 zł 0,20-1 zł 0 - 0,20 zł przedziały kwot zmian zapłaty pacjenta Wykres 4. Liczba leków o obniżonej oraz zwiększonej zapłacie pacjenta w wybranych przedziałach kwot – lista przewl. Również w przypadku wykazu leków stosowanych w chorobach przewlekłych liczba leków, dla których zapłata pacjenta zwiększy się o 1-30 zł jest znacznie większa, niż liczba leków dla których zapłata pacjenta obniży się. 3) Podsumowanie 65,00% 43,70% 39,90% 34,10% 80,0% 30,60% 26,00% 19,90% 16,70% 16,50% 15,20% 10,00% 10,00% 90,0% 9,90% 9,20% 7,10% 6,00% 5,30% 4,80% 100,0% 0,30% Przedstawione projekty zmian na listach refundacyjnych są niestety kontynuacją zwiększania stopnia współpłacenia za leki przez pacjentów. Trudno zrozumieć taki kierunek proponowany przez Ministerstwo Zdrowia w latach charakteryzujących się szybkim wzrostem gospodarczym oraz stałym zwiększaniem składki na ubezpieczenie zdrowotne, płaconej również przez emerytów i rencistów. Stopień współpłacenia przez pacjentów za leki w Polsce jest prawdopodobnie najwyższy w Europie (patrz wykres 5) i działania Ministerstwa Zdrowia powinny zmierzać w odwrotnym kierunku, niż propozycje przesłane do konsultacji społecznych. 70,0% 56,3% 60,1% 65,9% 30,0% część płacona przez pacjenta 69,4% 74,0% 80,1% 83,3% 83,5% 84,8% 90,0% 90,0% 40,0% 90,1% 90,8% 92,9% 94,0% 94,7% 95,2% 50,0% 99,7% 60,0% 35,0% 20,0% Polska Słowenia Dania Finlandia Portugalia Szwecja Węgry Belgia Austria Grecja Irlandia Szwajcaria Niemcy Hiszpania Wielka Brytania Francja Włochy Holandia 0,0% Norwegia 10,0% Wykres 5. Stopień współpłacenia przez pacjentów za leki refundowane w różnych krajach europejskich część pokrywana przez fundusz ochrony zdrowia Oszczędności na listach refundacyjnych proponowane przez Ministerstwo Zdrowia są tylko pozorne. W wyniku braku stosowania przez pacjentów właściwej farmakoterapii, spowodowanego zbyt małą refundacją leków, znacznie większe wydatki mogą w przyszłości ponieść inne ogniwa systemu ochrony zdrowia, np. w wyniku koniecznego leczenia szpitalnego. Niewykupienie leków przez pacjentów może też przyczynić się do zwiększonej liczby powikłań i zgonów. Przy nowelizacji list refundacyjnych należy wziąć pod uwagę również wyżej wymienione aspekty. Od lat środowisko aptekarskie czeka na takie zmiany na listach refundacyjnych, które zmniejszyłyby obciążenia finansowe przynajmniej dla większości pacjentów. Niestety zaproponowane przez Ministerstwo Zdrowia zmiany nie spełniają tych oczekiwań. UWAGA: Obliczenia do analizy zmian na listach leków refundowanych przeprowadzone zostały z wykorzystaniem relacyjnej bazy danych. Porównanie projektów zmian na listach leków refundowanych możliwe jest w relacyjnej bazie danych wyłącznie w oparciu o kody EAN. Dlatego analiza nie może uwzględniać zmian dotyczących preparatów bez kodu EAN (np. opatrunki hydrokoloidowe, hydropolimerowe, alginianowe, testy paskowe, strzykawki do insuliny). Całkowita liczba preparatów bez kodu EAN jest jednak stosunkowo bardzo mała. Prezes ORA Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu mgr farm. Piotr Bohater
