teoria-konstytucji-opracowanie

18
TEORIA KONSTYTUCJI Definicja konstytucji. Konstytucja jest to:
akt prawny o najwyższej mocy prawnej w systemie prawnym danego państwa;
akt określający podstawowe zasady ustroju państwa, regulujący ustrój naczelnych organów (władz)
państwa, zakres ich kompetencji i wzajemne relacje oraz formułujący podstawowe prawa, wolności
i obowiązki jednostki,
akt uchwalany i zmieniany w szczególnej procedurze, „trudniejszej” niż procedura uchwalania czy
zmieniania ustaw zwykłych,
definicja z wykładu: ustawa zasadnicza regulująca podstawy ustroju państwa i uchwalana w
szczególnym trybie.
Etymologia terminu „konstytucja”, jego znaczenia i synonimy. Etymologia: Termin „konstytucja”
pochodzi od łacińskiego słowa constituere , co oznacza: ustanawiać, urządzać. Już w czasach
rzymskich czynność organów państwowych zmierzającą do określenia ustroju politycznego ( rem
publicam constituere ) odróżniano od działań prawotwórczych, polegających na tworzeniu ustaw
zwykłych ( leges dare, leges scribere ). W średniowieczu termin constitutio używano na określenie
reguł życia zakonnego, ale już w XVI w. francuski pisarz polityczny Jean Bodin posługiwał się nim
dla oznaczenia praw fundamentalnych państwa. W XVIII w. Monteskiusz używał terminu
constitutio na oznaczenie: a) całokształtu właściwości środowiska geograficznego w związku z jego
ustrojem politycznym, b) faktycznego ustroju państwa, c) podstawowych zasad prawnych ustroju
politycznego. W Polsce szlacheckiej terminu constitutio używano na określenie ustaw sejmowych.
Znaczenie: Termin „konstytucja” jest używany niekiedy w znaczeniu socjologiczno-politycznym na
określenie faktycznego układu sił politycznych istniejących w danym państwie, decydującego o
treści prawa. W znaczeniu tym „konstytucję” posiada każde państwo, niezależnie do istniejącego
systemu politycznego i od istnienia w nim konstytucji pisanej. Inne znaczenia terminu „konstytucja”
to znaczenie formalne i materialne (pyt. 20).
Synonimy: Ustawa zasadnicza, ustawa konstytucyjna.
Geneza konstytucji. Idea konstytucji pisanej, jako ustawy zasadniczej w państwie, pojawiła się w
okresie rewolucyjnych przemian ustrojowych i walki o władzę polityczną w końcu XVIII w.
Przyczyny powstania pierwszych konstytucji pisanych były złożone. Obok przyczyn specyficznych
dla poszczególnych państw wymienić można czynniki uniwersalne, które wpłynęły na „spisanie”
zasad ustroju politycznego. Najczęściej wskazuje się na:
poglądy szkoły prawa natury, w mył których władza państwowa powinna być ograniczona przez
przyrodzone prawa jednostki,
(…)
… można tylko ogólnie (np. działalność partii politycznych). Kwestie uregulowane ogólnie znajdują
swoje rozwinięcie w ustawach zwykłych (np. ustawa o partiach politycznych).
Czynniki określające treść konstytucji.
charakter tego aktu,
założenia aksjologiczne jej twórców - wartości jakie przyświecają jej twórcom,
sytuacja społeczno-polityczna kraju w czasie uchwalania tego aktu,
rodzime tradycje ustrojowe (np. instytucja NIK) i historyczne doświadczenia narodu oraz wpływy
obce (np. Rzecznik Praw Obywatelskich - instytucja pochodząca ze Szwecji, czy Trybunał
Konstytucyjny - Austria),
poziom kultury politycznej społeczeństwa, w tym kultury prawnej - im większa kultura polityczna w
kraju, tym mniej rzeczy oczywistych w konstytucji,
interpretacja konstytucji przez uprawniony organ.
Zakres konstytucjonalizacji praw…
… fundamentalne, gdy jeden lub kilka art. praw są „wyższe” do pozostałych (są relatywnie
niezmienianymi zasadami konstytucji).
Sposoby uchwalania konstytucji.
Konstytucja oktrojowana - nadana przez panującego, np. Karta Ludwika XVIII z 1814 r.
Konstytucja przyjęta w drodze umowy pomiędzy panującym a parlamentem - np. francuska Karta
Praw z 1830 r.
W państwach demokratycznych, w których podmiotem władzy…
… się współcześnie odnosić mniejsze sukcesy we współczesnej Europie, nie mniej teza o jego
istnieniu nie jest obca historii europejskiego konstytucjonalizmu. Np. francuska konstytucja z 3
września 1791 r. wyraźnie stwierdzała, że Zgromadzenie Narodowe ustanawia ten akt na podstawie
zasad uznawanych i deklarowanych, a nie tworzonych przez konstytuantę.
Choć pozytywizm zasadniczo zdecydował o zastąpieniu praw deklarowanych przez prawa
stanowione, konstytucjonalizmowi europejskiemu nadal nieobca jest teza o otwartości konstytucji i
słuszności jej interpretacji w świetle pewnych ogólnie uznanych zasad. Takie stanowisko wyraźnie
zajął współcześnie luksemburski Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W obliczu krytyki słabej
ochrony praw człowieka poprzez system prawny Unii Europejskiej Trybunał wyraźnie
potwierdził…
… indywidualnych (piastunów najwyższych urzędów państwowych) za naruszenie konstytucji przy
sprawowaniu urzędu. Odpowiedzialność ta ukształtowała się jeszcze w Średniowieczu w Anglii
(impeachment). Natomiast w Europie pod wpływem rozwiązań niemieckich, zaczęto tworzyć
szczególne sądy (zwane trybunałami stanu) do orzekania w takich sprawach.
Drugim ważnym urządzeniem, które w Europie wyprzedziło pojawienie…
Wykład - charakterystyka systemu RP
Pojęcie i przedmiot prawa konstytucyjnego
Konstytucja-opracowanie
SYSTEMY POLITYCZNE W EUROPIE KONSTYTUCJA- Wykład
POJĘCIE PRAWA I PRZEDMIOTU PRAWA KONSTYTUCYJNEGO - wykład
Rodzaje konstytucji
Reklama





























Prawa autorskie
Reklama


Kontakt