(14.02.2017) 74,5 KB DOCX File pobierz plik:Petycja

Warszawa,
MDP.0760.4.2017.AB
Pani
Justyna Socha
Wiceprezes Zarządu
Ogólnopolskiego Stowarzyszenia
Wiedzy o Szczepieniach „STOP
NOP”
odpowiadając na petycję „o przestrzeganie Konstytucji, Praw Pacjenta i Praw Człowieka
oraz zaniechanie nakładania uciążliwych grzywien w celu przymuszenia do szczepienia”
przekazaną pismem z dnia 1 marca 2017 r. skierowanym do Wojewody Łódzkiego,
uprzejmie przekazuję następujące informacje i wyjaśnienia.
Obowiązek szczepień ochronnych wynika z przepisów ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2016 r.
poz. 1866, z późn. zm.), która w art. 5 zobowiązuje osoby przebywające na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej do poddawania się szczepieniom ochronnym, wskazując
jednocześnie, że w przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności
prawnych odpowiedzialność za wypełnienie przedmiotowego obowiązku ponosi osoba,
która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, albo opiekun
faktyczny w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach
pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2016 r. poz. 186, z późn. zm.). Wykaz
obowiązkowych szczepień ochronnych i grupy osób obowiązanych do poddania się tym
szczepieniom zostały określone w art. 17 ust. 1 ww. ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz
w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych
szczepień ochronnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 849, z późn. zm.) wydanym na podstawie
upoważnienia zawartego w art. 17 ust. 10 ww. ustawy. Uzupełnieniem ww. regulacji
prawnych jest ogłaszany corocznie przez Głównego Inspektora Sanitarnego w drodze
komunikatu Program Szczepień Ochronnych zawierający szczegółowe wskazania
dotyczące stosowania poszczególnych szczepionek, wynikające z aktualnej sytuacji
epidemiologicznej, przepisów wydanych na podstawie ust. 10 i art. 19 ust. 10 oraz
zaleceń. Przedmiotowy komunikat jest ogłaszany w dzienniku urzędowym ministra
właściwego do spraw zdrowia, a podstawę prawną do jego wydawania stanowi art. 17
ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi.
Należy również wskazać, że zgodnie z art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 r.
o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1412, z późn. zm.) do zakresu
działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegania i zwalczania
chorób zakaźnych należy ustalanie zakresu i terminów szczepień ochronnych oraz
sprawowanie nadzoru w tym zakresie. W związku z powyższym, w przypadku
stwierdzenia uchylania się rodziców lub opiekunów od wypełnienia ustawowego
obowiązku szczepień dzieci konieczne jest podejmowanie działań w celu przymuszenia
osób zobowiązanych (rodziców lub opiekunów dzieci) do wypełnienia tego obowiązku.
Kwestie
sposobu
egzekwowania
ww.
obowiązku
szczepień,
jako obowiązku
o charakterze niepieniężnym, zostały określone w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca
1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2016 r. poz. 599, z późn.
zm.). Zgodnie z art. 2 § 1 pkt 10 ww. ustawy egzekucji administracyjnej podlegają
obowiązki niepieniężne pozostające we właściwości organów administracji rządowej
i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie
przepisu szczegółowego, przy czym zgodnie z art. 3 § 1 ww. ustawy egzekucję
administracyjną stosuje się nie tylko do obowiązków, które wynikają z decyzji lub
postanowień właściwych organów, lecz w zakresie administracji rządowej i jednostek
samorządu terytorialnego również wtedy, gdy obowiązki wynikają bezpośrednio
z przepisu prawa (tj. nie podlegają konkretyzacji w formie decyzji administracyjnych),
chyba że przepis szczególny zastrzega dla tych obowiązków tryb egzekucji sądowej.
W świetle art. 5 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 czerwca 1966 r. o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej są wierzycielem
obowiązku szczepień ochronnych, jako obowiązku o charakterze niepieniężnym
wynikającego wprost z przepisu prawa. Tym samym w przypadku upłynięcia terminów
wykonania obowiązku poddania dziecka szczepieniom ochronnym przez jego rodzica
2
lub opiekuna państwowy powiatowy inspektor sanitarny, jako organ PIS uprawniony
do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązku poddawania
dzieci szczepieniom ochronnym, powinien – zgodnie z dyspozycją art. 15 § 1 ustawy
z dnia 16 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji –
za pocztowym
potwierdzeniem
doręczenia
przesyłki
poleconej
wysłać
osobie
zobowiązanej (lub osobom zobowiązanym) do poddania dziecka szczepieniom
ochronnym pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania tego obowiązku,
z pouczeniem o skierowaniu sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego
w przypadku jego niewykonania. Po upływie 7 dni od doręczenia tego upomnienia
państwowy powiatowy inspektor sanitarny będący wierzycielem ww. obowiązku
powinien niezwłocznie skierować wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego
do wojewody właściwego dla miejsca zamieszkania zobowiązanego (rodzica lub
opiekuna dziecka) lub w przypadku braku miejsca zamieszkania właściwego ze względu
na miejsce pobytu zobowiązanego. We wniosku o wszczęcie egzekucji administracyjnej
obowiązku o charakterze niepieniężnym wierzyciel powinien wskazać organowi
egzekucyjnemu środek egzekucyjny.
W postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym obowiązków o charakterze niepieniężnym
środkami egzekucyjnymi są:
˗
grzywna w celu przymuszenia,
˗
wykonanie zastępcze,
˗
odebranie rzeczy ruchomej,
˗
odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,
˗
przymus bezpośredni.
Mając na uwadze charakter rozważanego obowiązku to właśnie grzywna w celu
przymuszenia jest tym środkiem egzekucyjnym, który wydaje się skutecznie prowadzić
do wyegzekwowania obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym, zgodnie
bowiem z art. 119 ustawy z dnia 16 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji jest ona nakładana, gdy egzekucja dotyczy spełnienia przez
zobowiązanego m.in. obowiązku wykonania czynności, a w szczególności czynności,
której
z
powodu
jej
charakteru
nie
może
spełnić
inna
osoba
za
zobowiązanego. Grzywnę nakłada się również, jeżeli nie jest celowe zastosowanie
innego środka egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym. Przytoczone
przesłanki zachodzą w rozważanej sprawie, jako że nie ulega wątpliwości, iż obowiązku
szczepienia dziecka nie może wykonać inna osoba, poza tą której ten obowiązek
dotyczy.
3
Wysokość grzywny w celu przymuszenia, w zależności od charakteru egzekwowanego
obowiązku, reguluje art. 121 ustawy z dnia 16 czerwca 1966 r. o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. W świetle ww. przepisów grzywna w celu przymuszenia
może być co do zasady nakładana kilkakrotnie w tej samej lub wyższej kwocie
(z wyjątkiem egzekucji dotyczącej spełnienia przez zobowiązanego obowiązku
wynikającego z przepisów prawa budowlanego). Każdorazowo nałożona grzywna nie
może przekraczać kwoty 10 000 zł, a w stosunku do osób prawnych i jednostek
organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej kwoty 50 000 zł. Grzywny
nakładane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć kwoty 50 000 zł, a w stosunku do
osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej
kwoty 200 000 zł.
Jednocześnie, należy zaznaczyć, że zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów
i wniesienia zażalenia w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (art. 33 i 34
ustawy z dnia 16 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji).
Ponadto, zobowiązanemu służy prawo wniesienia zażalenia na postanowienie
o nałożeniu grzywny (art. 122 § 3 ww. ustawy).
Do wiadomości:
Pan Zbigniew Rau
Wojewoda Łódzki
ul. Piotrkowska 104,
90-926 Łódź
4