Rozwój Łodzi przemysłowej przypadł na drugą połowę XIX wer 2
advertisement
Punkt 6 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 6. W głębi posesji, na drugim podwórzu, synagoga, Reicherów w 1900 roku stanęła. Pięć lat ją budowano i prostokąta formę nadano. Jako jedyna w Łodzi II wojnę światową przetrwała, gdyż, jak mówi opowieść, niemiecki skład soli w niej urządzono i tak właśnie ocalała. Po wojnie los nie był dla niej łaskawy i ruiną długo stała, lecz upór ludzi sprawił, że znowu ocalała. Gruntowny remont przeprowadzono, ubytki wszelkie uzupełniono, ściany pomalowano i do użytku ją oddano. Zadanie Policz, ile symboli judaizmu znajduje się na kratach okiennych budynku, zapamiętaj tę liczbę. Teraz rozwiąż równanie: (256320×0,5):3-3³+(-4). Do uzyskanego wyniku dodaj zapamiętaną wcześniej liczbę. Właśnie poznałeś numer ulicy, do której będziesz zmierzał. Jej nazwa zakodowana jest w rysunku. To chyba nie jest takie trudne! Punkt 7 Przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 7. • • Synagoga została założona w 1998 roku, na pierwszym piętrze odzyskanej w 1997 roku siedziby. Składa się z trzech pomieszczeń: głównej sali modlitewnej, babińca, oddzielonego od sali głównej oknem zasłoniętym firanką oraz małego pokoiku pełniącego rolę przedsionka. Koniec Dotarłeś właśnie do końca naszej gry, czyli obecnej siedziby Gminy Wyznaniowej Żydowskiej. Aby otrzymać skarb rozwiąż ostatnią zagadkę, którą możesz pobrać na terenie Gminy. Gra miejska „Synagogi – miejsca, których nie ma” została objęta Honorowym Patronatem Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Gra miejska „Synagogi – miejsca, których nie ma” Rozwój Łodzi przemysłowej przypadł na drugą połowę XIX wiek. Wtedy przybywali do miasta ludzie z różnych stron Europy co spowodowało, że Łódź stała się wielonarodowa. Jednak największy procent ludności stanowili Polacy, Żydzi, Niemcy oraz Rosjanie. Te narodowości wspólnie budowały i rozwijały nasze miasto. Dzisiaj możemy podziwiać piękne kamienice, wille, pałace, fabryki oraz świątynie : rzymskokatolickie i protestanckie kościoły, prawosławne cerkwie i żydowskie synagogi. Z ostatnimi obiektami jest problem, ponieważ podczas drugiej wojny światowej prawie wszystkie zostały zniszczone. Celem gry jest poznanie miejsc, gdzie stały synagogi oraz ciekawostek z nimi wiązanych. Zapraszamy do zabawy!!! Zasady gry 1.Gra miejska „Synagogi – miejsca, których nie ma” polega na przejściu trasy od punktu startowego do punktu docelowego. W tym celu należy wykorzystać mapę oraz umieszczone w grze wskazówki. 2. Naszą propozycję kierujemy głównie do uczniów klas 6 szkół podstawowych i wszystkich poziomów klas gimnazjalnych. Mogą z niej skorzystać także inni odbiorcy. 3. Na grupy, które przejdą trasę czeka skarb. Dojazd do punktu startu Autobus: 59, 78A, 78 Tramwaje: 15, 15 a, 46, 43 i każdym jadącym do lub od Manufaktury. Zanim zaczniesz grę – przeczytaj ogólne wiadomości. 1. Pierwsi żydowscy osadnicy pojawili się w Łodzi pod koniec XVIII wieku. 2. Odrębna gmina żydowska powstała w Łodzi w 1809 roku na terenie Starego Miasta, wcześniej ludność ta przynależała do Lutomierska. 3. Przed 1939 rokiem społeczność żydowska stanowiła około 30% ludności Łodzi. 4. Większość synagog została podpalona w nocy z 10 na 11 listopada 1939 roku. 5. Ważne pojęcia: a) synagoga – z j. greckiego - miejsce spotkań, zebrań; w j. jidysz – szil, shul – miejsce nauczania; zatem oznacza to pojęcie – dom modlitwy (beth ha-tefilla), dom zgromadzenia (beth ha- kneset), dom studiów (beth hamidrasz), w j. polskim - bóźnica b) dom modlitwy – każde pomieszczenie, w którym zbierze się 10 dorosłych Żydów (powyżej 13 roku życia) c) Aron ha-kodesz – święta skrzynia, symbolicznie zaginiona Arka Przymierza; ozdobna szafa na rodały umieszczona w ścianie wschodniej synagogi – w kierunku Jerozolimy d) rodały – zwoje Tory e) bima – podwyższenie, podest, z którego odczytuje się Torę i naucza f) babiniec – galeria (empora) miejsce dla kobiet w synagodze Start Stań przy Polaku, który, choć nigdy nie był w Łodzi, swój pomnik na ośmiokątnym placu ma. Spójrz w kierunku kamienicy strzeżonej przez lwa. Idź wzdłuż ulicy, co niegdyś połączyła dwie części miasta. Zostaw z boku Zasłużonego Harcerza, przejdź obok czasomierza, dojdź do Prawodawcy, co kamienne tablice ma. Zwróć twarz w przeciwną stronę. Widzisz? – tam teraz pustka trwa! Punkt 1 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 1. Niegdyś przy Wolborskiej (zwanej dawniej Dworską) synagoga stała i pierwszą drewnianą w Łodzi okrzyknięta została. W 1809 roku ją wybudowano, a także zadbano, by w jej otoczeniu powstały szpital, mykwa i szkoła, bo inna sytuacja byłaby niezbyt wesoła. Z powodu złego stanu budynku i ciasnoty, w połowie lat 40. XIX wieku, doszło w niej do katastrofy. Wielu obecnych tam Żydów życie straciło, pomimo to w latach 50. tego wieku około 4,5 tys. w Łodzi ich żyło. Podjęto więc decyzję, by murowaną synagogę w pobliżu postawić i mauretańskim stylem piękno jej wysławić. Jednakże i jej nie ominął los srogi, bo w 1863 roku nieszczęście weszło w te progi – 11 kobiet życie tu straciło, lecz 30 osób, mimo ran, przeżyło. Jedną z najokazalszych (w Polsce) była nazywana. Choć w 1871 roku do rejestru synagog została wpisana, przez wiele lat trwały jeszcze prace upiększające, większego blasku jej przydające. I tak stałaby długo jeszcze, gdyby nie wojna, której kleszcze ścisnęły Łódź z okrutną siłą, niszcząc i paląc, co w niej pięknego i wartościowego było. Zadanie 1 Do pomnika od strony parku prowadzą dwa wejścia ze schodami. Policz, ile razem jest tych schodków. Zapamiętaj uzyskany wynik. Wykorzystując ciekawostkę, policz, ile lat stała murowana synagoga. Od tego wyniku odejmij liczbę schodków. Uzyskany wynik odejmij od sumy osób rannych w wypadku z 1863 r. następnie dodaj liczbę tablic przykazań, które trzyma Mojżesz a otrzymasz numer ulicy, do której powinieneś teraz się udać. Kiedyś nosiła ona nazwę Długa . Zadanie 2 Wykorzystując wiedzę z ciekawostki, policz, ile lat stała tutaj synagoga do momentu jej zniszczenia. Następnie policz ilość liter w jej polskiej nazwie i odejmij od poprzedniego wyniku. Zapamiętaj uzyskaną liczbę . Policz ilość liter figury geometrycznej, na planie której wybudowano synagogę. Uzyskany wynik odejmij od poprzedniej liczby i odejmij od niej liczbę 20. W ten sposób poznałeś numer kolejnej ulicy, do której wędrujesz. Aby dojść do następnego punktu, idź na południe ulicą, na której się znajdujesz, na drugim skrzyżowaniu skręć w lewo i idź prosto dawnym Pasażem Szulca. Na rogu tej ulicy swoją siedzibę ma popularny teatr lalkowy. Punkt 3 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 3. Gdzie pusty plac dziś świeci, synagoga stała niemała. Dzięki Żydom przybyłym ze wschodu "Litwaków" nieformalnie się zwała. Podczas budowy w latach 1899-1904 tak zaplanowano, że dwa wejścia do galerii kobietom oddano. Jedyna w Łodzi, rozetę w fasadzie budynku posiadała, bo do stylu neoromańskiego w dużej mierze nawiązywała. Ezras Izrael ją nazywano, za trzecią pod względem wielkości i znaczenia w mieście ją uznawano. dalej. Aby poznać pierwszą literę nazwy tej ważnej dla miasta arterii, przypomnij sobie polski alfabet i sprawdź, jaka litera jest trzydziesta . Teraz już wiesz, dokąd masz się udać. Punkt 4 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 4. W tym miejscu na planie kwadratu w II połowie XIX wieku synagoga stała, prywatna własność dwóch Dawidów. Tuż obok szkoła także była, największa talmudyczna w Łodzi. Uczono w niej mądrości, bo ona nikomu nie szkodzi. A wręcz przeciwnie – pomóc może wiele, ale to doceniali tylko jej wielbiciele. Aż nadszedł czas zagłady. Sofia przegrała z siłą. W połowie 1940 roku wszystko się skończyło. Choć nim pożar ogarnął mury szkoły i synagogi, jeszcze inne nieszczęście zajrzało w te progi. Niemcy film tu propagandowy kręcili, do udziału w którym Żydów zmusili, nim wszystkich życia pozbawili. Jeden z nich zostawił wskazówkę, mówiąc: „Dzisiaj jest wtorek”. A przecież jak o tym w społeczności żydowskiej wiedziano, we wtorki Tory nie czytano. Dowodem więc to było, że do udziału w tym filmie życie ich zmusiło. Dziś tu niczego nie ma. Nawet ślad nie pozostał po tym miejscu i ludziach, którzy tu żyli i tak jak my cieszyli się i martwili. Punkt 2 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 2. Około 1892 roku synagogę tę wybudowano. Plan prostokąta do tego celu wykorzystano i elewację neorenesansową tu zastosowano. Choć kształtem namiotu nie przypominała, to taką właśnie nazwę otrzymała, gdyż w międzywojniu z Organizacją Ohel Jakow związana była i nawet o tym nie śniła, że zwać ją będą Namiot Jakuba. Jednak i na nią przyszła zguba, gdyż w tym wojennym listopadzie wróg także na niej swą łapę kładzie i pali ją doszczętnie, by wszelki ślad zaginął. Dziś miejsce to jest puste i mało kto pamięta, że kiedyś tutaj stała synagoga, co Namiotem Jakuba się zwała. Zadanie Wykorzystując wiadomości zawarte w ciekawostce, sprawdź, ile lat budowano synagogę. Następnie policz, ile lat stała w tym miejscu, nim została zniszczona. Wynik pomnóż przez ilość wejść dla kobiet. W ten sposób poznałeś numer ulicy, pod który udajesz się Zadanie Policz, ile drzew rośnie w miejscu, gdzie była tylna ściana synagogi. Znajdź w ciekawostce dzień tygodnia, w którym nie czytano Tory. Policz, z ilu liter składa się ten wyraz. Uzyskaną liczbę odejmij od liczby drzew. Jednak obliczenia okazały się niepotrzebne więc ustal, którym dniem roboczego tygodnia jest wtorek. Teraz już znasz numer ulicy, na którą się udasz. To dawna ulica Spacerowa. Gdy ujrzysz kamienicę Pinkusów, spójrz na wschód. Tam znajdziesz dowód istnienia największej synagogi w Łodzi. Punkt 5 Zanim wykonasz zadanie, przeczytaj informacje zawarte w Ciekawostce 5. Wielka Synagoga przy dawnej Spacerowej1 w latach 1881-1887 została wzniesiona. Wybudowano ją w reprezentacyjnej części miasta, by każdy łodzianin – mężczyzna i niewiasta – mógł ją podziwiać. Z funduszy łódzkich fabrykantów powstała, do romańskich bazylik francuskich nawiązywała – nad jej wejściem kopuła dominowała, a każda boczna blasku dodawała. Wnętrza w stylu mauretańskobizantyńskim były, a przez witraże w oknach promienie słońca świeciły. W okresie międzywojennym w języku polskim tam się modlono i narodowe święta chętnie obchodzono. Była synagogą najdalej na południe Łodzi położoną, przez wielu ortodoksyjnych Żydów znienawidzoną. Zadanie Przeczytaj uważnie ostatnie zdanie ciekawostki. W nim ukryta jest dawna nazwa ulicy, na którą masz się teraz udać. Obecna nazwa odnosi się do historycznego wydarzenia związanego z Łodzią, którego 110 rocznicę obchodziliśmy w 2015 roku. Już znasz nazwę ulicy, teraz czas na poznanie jej numeru. W tym celu wykonaj działanie 10 + (-3)² ×2. Teraz już wiesz, gdzie znajduje się następny punkt.
