Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia …………..2017 r. (poz. …) Szczegółowe metody zapobiegania zakażeniom lub chorobom zakaźnym wywołanym przez BCA oraz lekooporności BCA Metoda Izolacja Wymagania 1. Wdrażana w chwili podjęcia podejrzenia o wystąpieniu kolonizacji lub zakażenia objawowego. 2. Izolacja zostaje zakończona po uzyskaniu dwóch kolejnych wykonanych w ciągu 72 godzin ujemnych wyników badań mikrobiologicznych. Wariant I – sala 1 osobowa wyposażona w: 1) stanowisko higieny rąk obejmujące: a) umywalkę z baterią, b) dozownik na mydło, c) preparat dezynfekcyjny do rąk uruchamiany bez kontaktu z dłonią, d) pojemnik z ręcznikami jednorazowego użytku, e) pojemnik na zużyte ręczniki; 2) miejsce przechowywania czystych i zbierania zużytych środków ochrony indywidualnej; 3) meble i aparatura ograniczone do niezbędnego minimum; 4) drobny sprzęt medyczny – ograniczony do niezbędnego minimum, zabezpieczony przed skażeniem w szczelnie zamykanych pojemnikach lub szafach; 5) pomieszczenie higienicznosanitarne wyposażone co najmniej w miskę ustępową, umywalkę, natrysk, dozownik z mydłem w płynie, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia oraz pojemnik na zużyte ręczniki: a) zalecany: bezpośrednio przy sali, b) dopuszczony: wydzielony poza salą, dostępny tylko dla osób podlegających izolacji lub krzesło toaletowe dedykowane pacjentowi. Uwagi 1. Lekarz dyżurny uruchamia środki niezbędne do jej wdrożenia (wolne dni od pracy, niedziela, święta) w dni robocze Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych. 1. Wskazane umiejscowienie pkt 1 i 2 w śluzie umywalkowofartuchowej. 2. Nie zaleca się magazynowania środków ochrony indywidualnej na sali chorych. Wariant II – jeżeli nie jest możliwa izolacja w obrębie sali, dopuszcza się izolację kontaktową we wspólnej sali chorych z zachowaniem odległości wokół łóżka ok. 1 m z każdej strony, oznakowaniem strefy wokół łóżka pacjenta i zapewnieniem bariery międzyłóżkowej (parawan zmywalny), wyposażonej w: 1) stanowisko dezynfekcji rąk i środków ochrony indywidualnej bezpośrednio w otoczeniu pacjenta; 2) meble i aparaturę ograniczone do niezbędnego minimum; 3) drobny sprzęt medyczny – ograniczony do niezbędnego minimum, zabezpieczony przed skażeniem, w szczelnie zamykanych pojemnikach lub szafach; 4) pomieszczenie higienicznosanitarne wyposażone co najmniej w miskę ustępową, umywalkę, natrysk, dozownik z mydłem w płynie, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia oraz pojemnik na zużyte ręczniki: a) zalecany: bezpośrednio przy sali, b) dopuszczony: wydzielony poza salą, dostępny tylko dla osób podlegających izolacji lub krzesło toaletowe dedykowane pacjentowi. Wariant III – w przypadku większej liczby pacjentów skolonizowanych lub zakażonych tym samym BCA wymagana jest kohortacja poprzez umieszczenie wszystkich pacjentów we wspólnej sali wyposażonej w: 1) stanowisko higieny rąk; 2) miejsce przechowywania czystych i zbierania zużytych środków ochrony indywidualnej; 3) meble i aparaturę ograniczone do niezbędnego minimum; 4) drobny sprzęt medyczny – ograniczony do niezbędnego minimum, zabezpieczony przed skażeniem w szczelnie zamykanych pojemnikach lub szafach; 5) pomieszczenie higienicznosanitarne wyposażone co najmniej w miskę ustępową, umywalkę, natrysk, dozownik z mydłem w płynie, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia oraz pojemnik na zużyte ręczniki: a) zalecany: bezpośrednio przy sali, b) dopuszczony: wydzielony poza obszarem sali, dostępny tylko dla osób podlegających izolacji lub krzesło toaletowe dedykowane pacjentowi. Higiena rąk Środki ochrony indywidualnej – używane w strefie pacjenta izolowanego 1. Dezynfekcja rąk preparatem alkoholowym wykonywana zgodnie z zasadą 5 momentów WHO. 2. W przypadku Clostridium difficile higieniczne mycie i dezynfekcja rąk. 3. Zapewnienie odpowiedniej ilości preparatu do dezynfekcji rąk stosownie do liczby wykonywanych procedur pielęgnacyjnych, diagnostycznych i leczniczych. 4. Analiza zużycia preparatów do dezynfekcji rąk w przeliczeniu na liczbę wykonywanych u pacjenta procedur diagnostycznych, leczniczych lub pielęgnacyjnych. 1. Rękawice do procedur nieinwazyjnych (kontakt z wydzielinami, wydalinami, czynności pielęgnacyjne): 1) rękawice jednorazowe, niejałowe rękawice medyczne (lateksowe, winylowe lub nitrylowe): a) zakładane po wykonaniu higieny rąk, przed wejściem w strefę chorego, b) zmieniane w trakcie procedur wieloetapowych wykonywanych u tego samego pacjenta, c) zdejmowane po zakończeniu czynności, przed opuszczeniem strefy chorego. Obowiązuje zakaz wychodzenia w rękawicach poza strefę izolacji; 1. Skaleczenia, otarcia zabezpieczyć wodoszczelnym opatrunkiem. 1. Dostępność pojemników/zasobników na rękawice w miejscu higieny rąk: 1) gdy izolatka 1osobowa – stanowisko higieny rąk ( ok. 1 m od źródła wody), zabezpieczone przed wtórną kontaminacją; 2) gdy kohortacja, izolacja kontaktowa – przy łóżku pacjenta, zabezpieczone przed wtórną kontaminacją. 2) rękawice foliowe jednorazowe do procedur związanych z utrzymaniem czystości, nie zaleca się rękawic gospodarczych; 3) rękawice sterylne jednorazowe do procedur inwazyjnych (zabiegi wykonywane w warunkach aseptycznych). 2. Fartuchy jednorazowe wiązane z tyłu dostosowane do rodzaju skażenia: 1) flizelinowe – wyłącznie gdy skażenie materiałem suchym; 2) foliowe – gdy rozprysk niewielki, krótkotrwały; 3) barierowe – gdy rozprysk masywny, długotrwały. Dostępność – przy wejściu na salę izolacyjną. 3. Osłony na twarz lub maski są używane gdy jest możliwy kontakt materiału biologicznego drogą kropelkową lub narażenie na rozprysk. Ubrania robocze Aparatura i sprzęt medyczny 1. Ubrania z krótkim rękawem. 2. Zmiana ubrania po każdym dyżurze. 3. Pranie z użyciem środka dezynfekcyjnego. 4. Niedopuszczalne: 1) pranie ubrań w warunkach domowych; 2) używanie tych samych, nieupranych ubrań w innych jednostkach lub placówkach. 1. Zalecany wyłącznie niezbędny jednorazowy drobny sprzęt medyczny (np. stazy) lub bezdotykowy (termometr). 2. Gdy sprzęt jest wielorazowy: 1) dedykowany pacjentowi na czas izolacji; 2) dopuszczone stosowanie barierowych osłon jednorazowych; 3) dekontaminacja po każdym użyciu np. mankietów aparatów do pomiaru ciśnienia krwi. 3. Baseny, kaczki: 1) w przypadku wielorazowych – dezynfekcja w urządzeniach myjąco dezynfekujących (parametry dostosowane do rodzaju skażenia); 2) jednorazowe przeznaczone do utylizacji po użyciu; 1. Długi rękaw utrudnia higienę rąk, sprzyja transmisji BCA. 2.Konieczne zabezpieczenie przez kierownika szpitala odpowiedniej ilości ubrań roboczych. 1. Zawsze gdy jest to możliwe. 2.Dekontaminacja: 1) po użyciu; 2) po zakończeniu izolacji; 3) po skażeniu materiałem biologicznym. 3. Mycie dopuszczone pod warunkiem przechowywania sprzętu w bezpośrednim otoczeniu pacjenta lub jego WC, a nie we wspólnym brudowniku. Personel medyczny Odpady medyczne Bielizna szpitalna Dekontaminacja środowiska 3) dopuszcza się dedykowanie sprzętu na czas izolacji, mycie po każdym użyciu lub mycie i dezynfekcja po użyciu; 4) w przypadku biegunki lub nietrzymania stolca wskazane stosowanie jednorazowych systemów zamkniętych do drenażu stolca. 1. W przypadku wystąpienia więcej niż 2 pacjentów ze szczepem BCA zalecane jest wydzielenie osobnego personelu pielęgniarskiego dla tych pacjentów. 1. W przypadku braku możliwości wydzielenia personelu, zastosowanie rozdziału czasowego między pacjentami izolowanymi a pozostałymi pacjentami. 1. Traktowanie wszystkich odpadów jako odpady medyczne zakaźne i postępowanie zgodnie z obowiązującą procedurą. 1. Bielizna pościelowa, piżama pacjenta – zmiana zawsze gdy skażona materiałem biologicznym, nie rzadziej niż co 48 godzin. 2. Ręczniki – zmieniane codziennie. 3. Pranie bielizny szpitalnej wg procedury prania dezynfekcyjnego. 4. Zalecane przechowywanie zużytej bielizny w szczelnie zamykanych pojemnikach, poza strefą pacjenta. 1. Poziom dezynfekcji (niski, średni lub wysoki) dostosowany do rodzaju skażenia i typu powierzchni (dotykowej lub bezdotykowej). 2. Ograniczenie dezynfekcji sprzętu i aparatury poprzez stosowanie osłon barierowych (zawsze gdy jest to możliwe). 3. Wydzielenie sprzętu do sprzątania wyłącznie do strefy izolacji oraz bezwzględną wymianę roztworu roboczego, nakładki mopa i umycie pojemnika na roztwór roboczy bezpośrednio po zakończeniu sprzątania (sali) izolatki. 4. Stosowanie ściereczek jednorazowych do dekontaminacji powierzchni dotykowych. 5. Zwiększenie częstotliwości wykonywania czynności porządkowych (częściej niż rutynowo). 6. Zwiększenie częstotliwości i uszczelnienie nadzoru nad wykonywaniem 1. Należy unikać związków drażniących, toksycznych. 2. Dezynfekcja powierzchni wykonywana w obecności pacjenta jest ryzykowna ze względu na kontakt chorego z preparatem. procedur dekontaminacji, z użyciem obiektywnych wskaźników skuteczności. Transport chorego Odwiedzający pacjenta Badanie przesiewowe Kontrola wewnętrzna 1. Ograniczony do niezbędnego minimum. 2. Przed opuszczeniem sali pacjent wykonuje higienę rąk. 3. Gdy BCA przenosi się drogą kropelkową, na czas transportu pacjent zabezpieczony w maskę. 1. Zalecenia w formie pisemnych i ustnych instrukcji: 1) edukowanie pacjentów i odwiedzających w zakresie m.in. higieny rąk, higieny kaszlu, postępowania z odzieżą i sprzętem pacjenta po opuszczeniu placówki; 2) wykonywanie higieny rąk przed i po każdym kontakcie z chorym; 3) stosowanie środków ochrony indywidualnej dostosowanych do rodzaju zagrożenia i rodzaju wykonywanych przy chorym czynności; 4) jednoczasowe przebywanie na sali chorych jednego odwiedzającego; 5) nadzór pielęgniarki dyżurnej nad osobami z zewnątrz kontaktującymi się z pacjentem. 1. Placówka zapewnia wykonywanie badań przesiewowych u: 1) pacjentów przyjmowanych do szpitala hospitalizowanych wcześniej w innych placówkach; 2) przebywających w placówkach opieki długoterminowej (np. domu pomocy społecznej); 3) poddawanych cyklicznie świadczeniom zdrowotnym wykonywanym w ramach opieki całodniowej (np. dializom, rehabilitacji) w ciągu co najmniej 6 miesięcy przed aktualną hospitalizacją; 4) osób, u których stwierdzono wcześniejsze nosicielstwo lub zakażenie spowodowane BCA. Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych prowadzi na bieżąco rejestr izolacji wdrożonych w podmiocie leczniczym i przeprowadza kontrolę wewnętrzną niezwłocznie, nie później niż 3 dni po dniu wdrożenia procedury izolacji pacjenta z BCA. 1. Bezwzględne wyrzucanie środków ochrony indywidualnej przed opuszczeniem sali Zasada ta obowiązuje także podczas kohortacji kilku pacjentów.