BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Świadectwo energetyczne przykładowego budynku wielorodzinnego z częścią handlowo - usługową Przykładowy budynek Budynek wielorodzinny w zabudowie szeregowej (plomba). Parter przeznaczony na handel – usługi, pierwsze i drugie piętro mieszkalne. Poddasze nieużytkowe, nieogrzewane. Do budynku przylegają kolejne budynki o podobnej funkcji. Parter. Hol wejściowy, handel i usługi Pierwsze i drugie piętro. 2 mieszkania w odbiciu lustrzanym BuildDesk Energy Certificate Professional 1/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Schematyczny przekrój budynku Kategoria budynku Rozporządzenie określa 5 kategorii budynków. W zależności od kategorii różnią się też wzory świadectw energetycznych. Rodzaj danych koniecznych do podania w zależności od kategorii budynku może się również różnić. Metoda obliczeń Metodologia dopuszcza dwie metody obliczeń: dokładną oraz uproszczoną. Metoda uproszczona wymaga podania mniejszej ilości danych i można Dodatkowe informacje ją zastosować, jeżeli spełnione są równocześnie następujące warunki: - budynek istniejący - budynek mieszkalny - budynek nie poddany termomodernizacji - wyposażony jedynie w wentylację grawitacyjną - średni współczynnik przenikania ciepła obudowy budynku jest większy niż 0,8 W/m2K W budynku zainstalowany jest węzeł kompaktowy bez obudowy o mocy 250 kW. Budynek nie został poddany kompleksowej termomodernizacji, ale wykonano szereg prac mający wpływ na zużycie energii w budynku: - wymieniono okna na nowe, PCV profil trzykomorowy z szybą 1,1 W/m2K - drzwi standardowe, drewniane - witryny sklepowe na zimnym profilu aluminiowym, w dobrym stanie technicznym - zainstalowano głowice termostatyczne na wszystkich grzejnikach Stacja klimatyczna: Kraków Balice Rodzaj gruntu: Piasek lub żwir Orientacja ściany frontowej: Północna Budynek położony jest w centrum miasta w otoczeniu budynków o podobnej wysokości. Budynek Powierzchnia użytkowa budynku W tym miejscu wprowadzamy wszelkie dane odnoszące się do całego budynku. Geometria, usytuowanie, warunki gruntowe, główne systemy ogrzewania, przygotowanie ciepłej wody użytkowej, wentylacja wspólne dla całego budynku. Tutaj wprowadzamy też opisy, zdjęcie oraz dodatkowe informacje funkcjonalne o budynku. Obliczona na podstawie danych ze stref. Istnieje możliwość wyłączenia i podania ręcznie powierzchni użytkowej, która może być różna od powierzchni użytkowej o regulowanej temperaturze (Af) Przykładowy budynek zostanie obliczony metodą dokładną. Podstawowe dane Powierzchnia zewnętrznych przegród budynku W uzasadnionych przypadkach należy odznaczyć i ręcznie podać wartość tej powierzchni. W naszym przykładzie nie ma takiej konieczności. BuildDesk Energy Certificate Professional 2/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Kubatura zewnętrzna budynku Ve. Obwód P Jest to kubatura liczona po zewnętrznej powierzchni przegród otaczających przestrzeń ogrzewaną budynku. Na potrzeby obliczeń energetycznych odcinamy nieogrzewane części budynku takie jak poddasze lub piwnice. Płaszczyznami otaczającymi kubaturę zewnętrzną będą powierzchnie ścian zewnętrznych, górna powierzchnia stropu nad ostatnią kondygnacją ogrzewaną lub dolna powierzchnia stropu nad piwnicami nieogrzewanymi. Ve = 2000 m3 Jest to suma długości przegród zewnętrznych na poziomie gruntu, sąsiadujących z przestrzenią zewnętrzną. Dla budynku wolnostojącego będzie to cały obwód, ale dla budynku w zabudowie szeregowej – jedynie te krawędzie, które nie przylegają do budynków sąsiednich. P = 40 m (2 x 10m przyległe do sąsiednich budynków nie są wliczane) Powierzchnia rzutu budynku Ag Stan budynku: Budynek istniejący Cel wykonania świadectwa: wynajem / sprzedaż Rok budowy: 1920 Rok wykonania instalacji: 1980 Liczba lokali mieszkalnych w budynku: 4 Liczba kondygnacji: 4 (3 + poddasze nieogrzewane) Jest to powierzchnia rzutu powstałego w wyniku odcięcia budynku na poziomie gruntu. Do Ag nie wchodzą podcienia, wnęki. Ag = 200 m2 Charakterystyka budynku Główny system ogrzewania Medium grzewcze ciepło sieciowe z kogeneracji (węgiel, gaz) Ogrzewanie węzeł cieplny bez obudowy, 100 – 300 kW Grzejniki wodne, członowe lub płytowe, regulacja miejscowa (głowice termostatyczne) Instalacja centralna, wodna, z lokalnego źródła ciepła umieszczonego w ogrzewanym budynku, bez izolacji cieplnej na przewodach, armaturze i urządzeniach które są zainstalowane w pomieszczeniach nieogrzewanych Zasobnik 70/55C wewnątrz osłony termicznej budynku Urządzenia pomocnicze Pompa obiegowa ogrzewania, 100W, czas pracy równy sezonowi grzewczemu BuildDesk Energy Certificate Professional 3/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Ciepła woda użytkowa Medium grzewcze Gaz ziemny Ogrzewanie Przepływowy ogrzewacz gazowy z płomieniem dyżurnym Instalacja Miejscowe przygotowanie ciepłej wody dla grupy punktów poboru wody ciepłej w jednym pomieszczeniu sanitarnym, bez obiegu cyrkulacyjnego Zasobnik Brak Urządzenia pomocnicze Brak Współczynniki nakładu Przegrody Są to mnożniki energii zależne od stopnia jej uciążliwości i możliwości odnawiania zasobów. Dla każdego systemu należy przyjąć właściwy współczynnik nakładu. Wartości podane w programie pochodzą z Rozporządzenia. Użytkownik może wprowadzić własny współczynnik nakładu argumentując go informacjami uzyskanymi na przykład z lokalnego zakładu ciepłowniczego. Definiujemy wszystkie przegrody budowlane występujące w analizowanym budynku. Dla każdej przegrody określamy, czy jest ona zewnętrzną czy wewnętrzną. Zgodnie z Rozporządzeniem przegrody dzielące strefy o regulowanej temperaturze nie są przegrodami zewnętrznymi, czyli nie badamy przepływu ciepła przez nie. Przegrody te są uwzględniane jako wewnętrzne od strony odpowiadającej danej strefie i mają wpływ na akumulację ciepła. Należy zwrócić uwagę na kogenerację (wspólną produkcję ciepła i energii elektrycznej) stosunkowo często już występującą w Polsce. Przyjęcie współczynnika nakładu związanego z kogeneracją poprawia wskaźnik energii pierwotnej EP i nie należy zaniedbywać sprawdzenia, czy w danej lokalizacji ciepło sieciowe jest produkowane w kogeneracji. Wentylacja budynku Grawitacyjna. Bez próby szczelności. Przegrody Dodatkowo opisujemy wszystkie okna i drzwi w danym budynku. Oprócz wbudowanych standardowych rozwiązań można skorzystać z kalkulatora normowego. Analizujemy jedynie te przegrody, które mają wpływ na procesy energetyczne budynku. W przykładzie nie odtwarzamy dachu skośnego, ponieważ stanowi on przegrodę pomiędzy przestrzenią nieogrzewaną a środowiskiem zewnętrznym, podczas, kiedy nasza analiza obejmuje jedynie strefy ogrzewane. Ostatnią przegrodą oddzielającą analizowaną przestrzeń jest strop nad ostatnią kondygnacją ogrzewaną a metodologia pozwala na przyjęcie odpowiedniego przypadku przestrzeni sąsiadującej – tutaj będzie to poddasze nieizolowany dach. BuildDesk Energy Certificate Professional 4/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Ściana zewnętrzna - tynk cementowo – wapienny 1cm - cegła pełna 51cm - tynk cementowo – wapienny 1cm zróżnicowaną funkcję i sposób definicji ciepłej wody użytkowej i wentylacji. Stropy - międzykondygnacyjne – Kleina - nad ostatnią kondygnacją – Kleina, ocieplony 8cm płyty trzcinowej z wylewką 6cm Dodatkowo lokale te posiadają własne, wspomagające ogrzewanie elektryczne w postaci grzejników konwektorowych. Przyjęto, że dodatkowe ogrzewanie konwektorowe ma udział 20% w całości ogrzewania strefy handlowo – usługowej. Okna i drzwi - na trzykomorowym profilu PCV, szyba 1,1, wymienione - standardowe, U=3,00 W/m2K - witryny sklepowe – na profilu aluminiowym zimnym w dobrym stanie technicznym Ściany wewnętrzne - murowana z cegły pełnej 51cm, nie tynkowana zaprawą cementowo – (WEWN 51cm) - murowana z cegły pełnej 25cm, nie tynkowana zaprawą cementowo – (WEWN 25cm) - murowana z cegły pełnej 12cm, nie tynkowana zaprawą cementowo – (WEWN 12cm) dwustronwapienną dwustronwapienną dwustronwapienną Lokale / Strefy Strefy to poszczególne części budynku zróżnicowane za względu na temperaturę wewnętrzną, funkcję lub występowanie innych niż w całości budynku systemów instalacyjnych. Właściwa identyfikacja stref jest niezbędna do prawidłowego zobrazowania budynku. W analizowanym budynku należy strefy – ze względu na funkcję oraz wewnętrzną: - mieszkania (lokale mieszkalne), wewnętrzna 20oC - klatka schodowa i hol wejściowy, wewnętrzna 12oC - lokale handlowo – usługowe – ze BuildDesk Energy Certificate Professional wydzielić 3 temperaturę temperatura temperatura względu na 5/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Na rysunkach poniżej poszczególne strefy zostały zakreskowane odpowiednimi kolorami: Strefa mieszkalna Strefa klatki schodowej i holu wejściowego Strefa pomieszczeń handlowo - usługowych Podział na strefy – pierwsze i drugie piętro Strefa mieszkalna Strefa klatki schodowej i holu wejściowego Podział na strefy - parter Strefa klatki schodowej i holu wejściowego Strefa pomieszczeń handlowo - usługowych BuildDesk Energy Certificate Professional 6/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Dla każdej strefy należy zgromadzić potrzebne dane. Będą to powierzchnia użytkowa o regulowanej temperaturze Af, Kubatura wentylowana V, ilość mieszkańców lub pracowników (zróżnicowane w zależności od funkcji danej strefy), temperatura projektowana w strefie Θ, wielkość strumienia wentylacyjnego (uzależniona od funkcji, ilość osób przebywających, szczegółowe wytyczne co do przyjmowania wartości strumienia wentylacyjnego zawiera przywołana w Rozporządzeniu norma PN83 B-03430). Do każdej strefy należy przypisać przegrody – zewnętrzne (do środowiska otaczającego lub do innych stref) i wewnętrzne (zawarte w danej strefie i akumulujące ciepło i przez to opóźniające zmiany temperatury wewnątrz strefy) W kolejnej tabeli zebrano wszystkie oprócz przegród dane związane z poszczególnymi strefami, jakie znajdują się w programie z zakładce Lokal(strefa) Lokal / strefa – dane wejściowe Mieszkania Klatka schodowa / hol Handel i usługi Powierzchnia użytkowa Af 279,4 m2 2 x 15,51 m2 + 26,88 m2 = 57,90 m2 131,66 m2 Kubatura wentylowana V 279,5 m2 x 3,00 m = 838,2 m3 57,90 m2 x 3,00 m = 173,7 m3 131,66 m2 x 3,00 m = 394,98 m3 Temperatura w strefie 20 C 12 C 20 C Średnia moc jednostkowa wewnętrznych zysków ciepła 4 W/m2 0 W/m2 5 W/m2 System ogrzewania Główny system Główny system Główny system w 80%, dodatkowe ogrzewanie lokalne grzejnikami elektrycznymi konwektorowymi 20% System przygotowanie CWU Główny system Brak Główny system Ilość osób / zużycie CWU na osobę 12 osób 0 osób 4 (pracownicy) Zużycie CWU na osobę 48 dm3/dobę 0 dm3/dobę 25 dm3/dobę Czas użytkowania w roku 329 dni 365 dni (nie dotyczy) 292 dni Udział powierzchni użytkowej na osobę Nie dotyczy 0 m2 25 m2 540 m3 / h 173,7 m3 / h 220 m3 / h 4 łazienki po 50m3 4 kuchnie gazowe po 70m3 4 przedpokoje po 15 m3 1 wymiana na godzinę – wartość równa kubaturze klatki i holu wejściowego 4 pracowników + 4 klientów = 8 osób po 20m3 na godzinę + 2 WC po 30m3 Strumień powietrza wentylacyjnego 25 W/m2 Oświetlenie wbudowane BuildDesk Energy Certificate Professional Brak Brak Zapewniające spełnienie kryteriów oświetlenia w stopniu rozszerzonym 7/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Lokale / Strefy – przegrody zewnętrzne Zgodnie z Rozporządzeniem przegrodami zewnętrznymi są te, które oddzielają lokal od środowiska zewnętrznego lub przestrzeni nieogrzewane. Rozporządzenie wyszczególnia przypadki rodzajów nieogrzewane przestrzeni sąsiadującej, jaka może się znajdować za przegrodą zewnętrzną (Rozporządzenie Tabela 6: Współczynnik redukcyjny obliczeniowej różnicy temperatur btr ). W omawianym przykładzie wszystkie przegrody zewnętrzne sąsiadują z środowiskiem zewnętrznym. Przegrodami zewnętrznymi zgodnie z Rozporządzeniem nie są przegrody pomiędzy strefami ogrzewanymi, niezależnie od temperatur w strefach. Takie przegrody nie są obliczane pod kątem analizy przepływu ciepła. Wymiarowanie przegród zewnętrznych – po wymiarach zewnętrznych przegrody. W przegrodach zewnętrznych umieszczamy stolarkę. Na podstawie danych dotyczących stolarki program oblicza wartość zysków ciepła od promieniowania słonecznego. Ważne jest prawidłowe podanie orientacji przegrody, gdyż zyski słoneczne uzależnione są od orientacji względem stron świata. Na rysunku widać dodana przegrodę zewnętrzną scz_południowa o wymiarach zewnętrznych 16,49 x 6,70 m. Jest to Mur z cegły pełnej 51cm (zdefiniowany wcześniej w zakładce Przegrody). Graniczy z środowiskiem zewnętrznym. Orientacja południowa. W analizowanym budynku mamy następujące przegrody zewnętrzne: Strefa Mieszkania: - ściany zewnętrzne północna i południowa - strop nad drugą kondygnacją Strefa Klatki schodowej i holu wejściowego - ściany zewnętrzne północna i południowa - strop nad drugą kondygnacją - podłoga na gruncie Strefa Handel i usługi - ściana zewnętrzna północna i południowa - podłoga na gruncie Mostki termiczne Inwentaryzacja mostków termicznych jest konieczna dla sporządzenia poprawnego świadectwa energetycznego. Program posiada wbudowaną bazę mostków termicznych i pozwala szybko dodać konieczne mostki do przegrody. Definiowanie mostka polega na wskazaniu na schemacie odpowiedniego miejsca w budynku oraz na wybraniu konkretnego rozwiązania z listy dostępnych rozwiązań danego elementu BuildDesk Energy Certificate Professional 8/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje W tym przykładzie wybieramy mostek wynikający z zamocowania stolarki w ścianie. Lokale / Strefy – przegrody wewnętrzne Zgodnie z Rozporządzeniem należy zdefiniować przegrody zewnętrzne zawarte w określonej strefie. Akumulują one ciepło i opóźniają zmianę temperatury w strefie. Przegrody wewnętrzne analizujemy w zależności od ich budowy: - do środka przegrody – dla przegród o grubości mniejszej niż 20cm - do 10 cm od powierzchni – dla przegród o grubości większej niż 20cm - do pierwszej warstwy izolacyjnej – z zależności od budowy ściany Odpowiednie obliczenia wykonywane są przez BDEC automatycznie. Warstwy przegród zewnętrznych akumulujące ciepło w danej strefie są wliczane również automatycznie (zaznaczone kreskowaniem). Użytkownik wprowadza przegrody wewnętrzne zaznaczone pełnym kolorem odpowiednim do stref BuildDesk Energy Certificate Professional 9/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Przegrody wewnętrzne na pierwszym i drugim piętrze: A Przegrody wewnętrzne na parterze: Podając powierzchnię przegród wewnętrznych odejmujemy otwory (drzwi). Wymiarowanie przegród wewnętrznych – w świetle pomieszczenia. Na podanym przykładzie dodano przegrodę wewnętrzną Sc_od_sąsiada o powierzchni 53,88 m2. Jest to mur z cegły pełnej 51cm. Do strefy dodano przegrodę z jednej strony – ponieważ jest to przegroda pomiędzy strefami ogrzewanymi. Jest to przegroda oznaczona na schemacie „A” BuildDesk Energy Certificate Professional 10/11 BuildDesk Energy Certificate Professional - dodatkowe instrukcje Wyniki Na ostatniej zakładce program przedstawia podstawowe wartości jakie powinny znaleźć się w świadectwie energetycznym: Obowiązkiem sporządzającego świadectwa jest wypełnienie pól uwag, gdzie opisujemy możliwe i zalecane usprawnienia mogące obniżyć zużycie energii w certyfikowanym budynku. BuildDesk Energy Certificate Professional 11/11