ul. Chłapowskiego 15/1, 61 – 504 Poznań tel. 61 887 11 66 Zasady tworzenia projektu Marek Gruchalski Sierpień 2013 r. Przedmiot szkolenia • Zdefiniowanie pomysłu na projekt • Poszukiwanie możliwości dofinansowania ze środków unijnych, krajowych i innych źródeł pomocowych • Przygotowywanie i optymalizacja projektów pod kątem pozyskania dofinansowania • Opracowywanie i składanie wniosków o dofinansowanie wraz z kompletną dokumentacją aplikacyjną • Sporządzanie wniosku aplikacyjnego w ramach POKL w Generatorze Wniosków Aplikacyjnych • Opracowanie biznesplanu oraz planowanie finansowe Zdefiniowanie pomysłu na projekt • Od czego zacząć? – określ swoje możliwości, posiadane zasoby, potrzeby rynku, konkurencję – określ adresatów projektu- grupę docelową – sprawdź czy podobne projekty były już realizowane; – zbierz informacje uzasadniające powodzenie- pomocne źródła: dane GUS, literatura, prasa lokalna, badania marketingowe, własne badania • Czego należy unikać? – zbyt ogólne opisywanie grupy docelowej – zbyt ogólna analiza cech grupy docelowej – zbyt ogólne określenie celów Pomysł na projekt Pomysł na produkt 2. Analiza branży 3. Analiza rynku 5. Planowanie strategiczne 6. Analiza i plan zarządzania 7. Analiza i plany finansowe 8. Przedstawienie rezultatów 2. Analiza konkurencji • Analiza SWOT przedsięwzięcia • Analiza SWOT silne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia dzieli się na zidentyfikowane czynniki mające charakter: – wewnętrzny (mocne i słabe strony), – zewnętrzny (szanse i zagrożenia) oraz wywierające wpływ pozytywny i negatywny na przedsiębiorstwo. • Zdefiniowanie celów projektu: • SMART (Simple, Measurable, Achievable, Relevant, Timely defined) – Projekt powinien być: • Prosty – jego zrozumienie nie powinno stanowić kłopotu, sformułowanie powinno być jednoznaczne i nie pozostawiające miejsca na luźną interpretację, • Mierzalny – a więc tak sformułowany, by można było liczbowo wyrazić stopień realizacji celu, lub przynajmniej umożliwić jednoznaczną "sprawdzalność" jego realizacji, • Osiągalny – inaczej mówiąc realistyczny; cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i tym samym motywację do jego realizacji, • Istotny – cel powinien być ważnym krokiem naprzód, jednocześnie musi stanowić określoną wartość dla tego, kto będzie go realizował, • Określony w czasie – cel powinien mieć dokładnie określony horyzont czasowy w jakim zamierzamy go osiągnąć. • Opracowanie planu działania (kto, co, kiedy, gdzie i jak) – ustalenie konkretnych działań koniecznych dla osiągnięcia celu projektu. – uporządkowanie działań w odpowiedniej kolejności oraz określenie ich realizacji w czasie – ustalenie kolejności działań – ustalenie kto za co odpowiada • Poszukiwanie partnera Poszukiwanie możliwości dofinansowania ze środków unijnych, krajowych i innych źródeł pomocowych • Dostępne źródła: – Środki unijne: • http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl • http://www.mrr.gov.pl/fundusze/fundusze_europejskie – Projekt programowy: Założenia realizacji Programów Operacyjnych 2014-2020 • Środki krajowe – Budżety Ministerstw, jednostek administracji rządowej – Budżety jednostek samorządu terytorialnego • Dotacje na własny biznes. • Szczegółowe zasady przyznawania dotacji na podjęcie działalności gospodarczej regulują: – Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – rozporządzenie MPiPS w sprawie dokonywania refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego oraz przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej – rozporządzenie MPiPS w sprawie przyznawania środków bezrobotnemu na rozpoczęcie działalności na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych. • Wniosek o przyznanie dotacji składa się do starosty właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu albo ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (albo siedzibę spółdzielni socjalnej). • W przypadku bezrobotnych zakładających spółdzielnię socjalną, dopuszczalne jest złożenie jednego wspólnego wniosku, z tym że wymagane oświadczenia składa się indywidualnie. • Wysokość dotacji (maksymalna): – sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, – czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka założyciela spółdzielni, w przypadku podejmowania działalności na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych, – trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka przystępującego do spółdzielni socjalnej po jej założeniu. • wnioskowane środki mogą zostać przeznaczone na zakup środków trwałych, urządzeń, maszyn, materiałów, towarów, usług i materiałów reklamowych, pozyskanie lokalu, opłatę wpisowego bądź wkładu do spółdzielni socjalnej, na pomoc prawną, konsultacje oraz doradztwo w związku z podjęciem działalności. Przygotowywanie i optymalizacja projektów pod kątem pozyskania dofinansowania • Dokładne zapoznanie się z dokumentacją projektową – Ogłoszenie – Regulamin konkursu – Wzory dokumentów- przede wszystkim wzór wniosku o dofinansowanie, wzór umowy, wzór biznesplanu • Odpowiedz na pytanie: – Czy spełniam przesłanki warunkujące otrzymanie dotacji? – Czy zdążę złożyć aplikację w terminie? – Czy sprostam wymaganiom formalnym i merytorycznym stawianym kandydatom? – Czy sprostam wymaganiom formalnym i merytorycznym, od których zależy prawidłowe wydatkowanie i rozliczenie dotacji? • Przygotowanie projektu to przede wszystkim: – Prawidłowe wypełnienie wniosku o dofinansowanie – Przygotowanie dobrego biznesplanu – Przygotowanie harmonogramu rzeczowofinansowego Ale również: – Zapewnienie odpowiedniego zabezpieczenia zwrotu dotacji – Udział w szkoleniach przygotowujących kandydatów do prawidłowego wydatkowania dotacji (warunek obecności na zajęciach) • Ryzyko związane z nieprawidłowym wydatkowaniem dofinansowania: – Zwrot dotacji wraz z ustawowymi odsetkami; – Wykluczenie z możliwości starania się o środki zewnętrzne w ramach innych konkursów • Odpowiedzialność związana z otrzymaniem dofinansowania: – Odpowiedzialność cywilna – Odpowiedzialność karna • Opracowywanie i składanie wniosków o dofinansowanie wraz z kompletną dokumentacją aplikacyjną- warsztaty • Sporządzanie wniosku aplikacyjnego w ramach POKL w Generatorze Wniosków Aplikacyjnych- warsztaty Opracowanie biznesplanu oraz planowanie finansowe • Pojęcie biznes plan jest bezpośrednim tłumaczeniem angielskiego określenia business plan, które składa się z dwóch słów: – business – oznaczającego firmę, problem, sprawę – plan – oznaczającego program, projekt, zamierzenie. CEL TWORZENIA BIZNESPLANU • Pozyskanie zewnętrznych środków finansowych – – – – dotacje kredyty pożyczki fundusze strukturalne PODSTAWOWE CZĘSCI BIZNESPLANU • Część merytoryczna (opisowa) • Część finansowa • Jakie elementy powinien zawierać biznesplan? a) b) c) d) e) Określające konkurencyjność Sprawdzające zapotrzebowanie rynkowe Określające cenę za usługę/produkt Określające cechy charakterystyczne segmentu Pozwalające oszacować zainteresowanie usługą/produktem Etapy opracowania biznesplanu 1. Analiza firmy 2. Analiza branży 3. Analiza rynku 5. Planowanie strategiczne 6. Analiza i plan zarządzania 7. Analiza i plany finansowe 8. Przedstawienie rezultatów 2. Analiza konkurencji BIZNESPLAN • Prawidłowy proces planowania przedsięwzięcia w szczegółach przed rozpoczęciem inwestycji, może uchronić przed niepowodzeniem i stratami • Podstawą opracowania BP jest odpowiedni pomysł, którego rentowność należy uzasadnić oraz w odpowiedni sposób przedstawić ANALIZA SWOT PRZEDSIĘWZIĘCIA • Analiza SWOT silne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia dzieli się na zidentyfikowane czynniki mające charakter: • wewnętrzny (mocne i słabe strony), • zewnętrzny (szanse i zagrożenia) oraz wywierające wpływ pozytywny i negatywny na przedsiębiorstwo. PRZYKŁADOWE OBSZARY ANALIZY SWOT: • zasoby ludzkie (właściciel, rodzina, pracownicy), • zasoby firmowe (usytuowanie, majątek trwały, dostęp do mediów, surowce, produkty), • jakość produktu, innowacyjność, dostęp do nowych technologii, • udział w rynku, nasycenie rynku, struktura popytu i podaży, • moda, fazy życia produktu, zjawisko sezonowości • pewność dostaw i odbioru wytworzonych produktów/usług, • konkurencja, • czynniki ekonomiczne, demograficzne, prawne, polityczne, fiskalne, • promocja i reklama. Co powinien zawierać Biznes Plan? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Strona tytułowa Spis treści Streszczenie Organizacja i zespół Rynek Produkt Plan marketingowy Finanse (Cash Flow, przychód, bilans) Ryzyko (szanse i zagrożenia) Załączniki ( np. życiorysy kadry kierowniczej) STRESZCZENIE • • • • • • Jest to najważniejsza część biznes planu Nie spodziewaj się, że twój plan będzie przeczytany od deski do deski Niektórzy czytają streszczenie i zwykle się na nim zatrzymują W tekście nie przekraczającym pół strony musisz zawrzeć najważniejsze informacje dotyczące twojego przedsięwzięcia Twoje streszczenie musi przykuwać uwagę i być bardzo przekonywujące Streszczenie najlepiej pisać na końcu RYNEK • • • • • • • • Dobre zrozumienie rynku na który wchodzisz jest niezbędne Określ branżę i cel twojego przedsięwzięcia Dlaczego wybrałeś akurat ten typ działalności Czy zrobiona została gruntowana analiza rynku Kto będzie twoim klientem Wskaż trendy i szanse rozwoju na danym rynku Jeśli nie ma niszy to jak wyróżnisz się spośród konkurencji Twoja pozycja na tym rynku jeśli już działasz Jak analizować rynek? Jakościowe Ilościowe Komplementarne Dane miękkie Dane twarde Miękkie i twarde Ilościowe tabele Suma a) Bariery b) Stymulatory c) przyczyny Na czym polega segmentacja? • Segmentacja rynku polega na jego podzieleniu na mniejsze części zwane segmentami, które różnią się między sobą oczekiwaniami klientów względem produktu, sposobem zakupu lub innymi kryteriami. Po dokonaniu segmentacji firma musi wybrać segment, w którym chce sprzedawać swoje towary. Proces segmentacji • Identyfikacja obecności segmentu • Opis segmentu • Przewidywania wielkości sprzedaży w każdym segmencie • Analiza konkurencji w każdym segmencie • Opracowanie wstępne planu marketingu MIX dla każdego segmentu • Prognoza udziału w rynku dla każdego segmentu • Ocena przyszłych kosztów i zysku dla każdego segmentu • Wybór rynku docelowego spośród segmentów. PRODUKT 1. Co ponad wszystko wyróżnia twój produkt? 2. Ochrona prawna (patenty, prawa autorskie) 3. Jakie inne cechy on posiada? (opakowanie, jakość, cena, dodatkowe usługi) 4. Jakie korzyści potencjalni klienci będą mogli czerpać? (oszczędność pieniędzy, czasu, lepsze samopoczucie, będą mądrzejsi) MARKETING MIX czyli: produkt, cena, dystrybucja, promocja • • • • charakterystyka produktu: co?, do czego?, jakiej jakości? (produktem jest też usługa), marka i opakowanie, usługi dodatkowe: gwarancja, serwis, cykl życia produktu (określenie fazy poszczególnych produktów). CYKL ŻYCIA PRODUKTU Wyróżnia się cztery fazy cyklu życia produktu: • • • • wprowadzenie wzrost nasycenie / dojrzałość spadek MARKETING MIX A CYKL ŻYCIA PRODUKTU Cena - zapewniająca pokrycie kosztów, stosunkowo wysoka, dostosowana do cen pojawiających się konkurentów, zdecydowana obniżka cen Dystrybucja – selektywna, intensywna, ograniczenie kanałów dystrybucji, likwidacja nierentownych Promocja – reklama, informująca, nakłaniająca, przypominająca, informująca o promocji uzupełniającej Public Relations - działania PR są konieczne podczas całego cyklu * sprzedaż osobista - w zależności od rodzaju produktu * promocja uzupełniająca - nie ma potrzeby? Ćwiczenie Zadanie Opisz swój produkt lub usługę w następujących aspektach: • jaki problem rozwiązuje twój produkt lub usługa? • czy wprowadzasz produkt nowy czy już obecny na rynku? • kto jest klientem tego produktu lub usługi? • kto jest albo może stać się Twoją konkurencją? FINANSE • • • Zacznij od wydatków, które dzielą się na jednorazowe (zakup nieruchomości, sprzętu, koszty remontu itd.) i operacyjne (dzierżawa, surowce, płace, ubezpieczenie, promocja, energia itd.) Oszacowanie to pozwoli na określenie sumy potrzebnej na rozruch i pierwszy rok działalności powinieneś również przeprowadzić dogłębną analizę przepływu gotówki, stworzyć bilans i przewidzieć kiedy osiągniesz próg rentowności FINANSE • • Przepływ gotówki – Odzwierciedla stan twojej gotówki w danym momencie – Jeśli wpływy gotówki przewyższają jej odpływy to przepływ gotówki jest pozytywny (płynność finansowa) – Brak płynności oznacza większe odpływy niż wpływy gotówki – Analiza ta pozwala na zidentyfikowanie gdzie występuje brak gotówki i umożliwia podjęcie odpowiednich działań Unikaj następujących błędów: – Zbyt optymistyczne prognozy przychodów ze sprzedaży (lepiej nawet zaniżyć prognozowane przychody) Najczęstszy błąd!!! – Lekceważenie sezonowości – Niedocenianie wzrostu wydatków związanych ze wzrostem sprzedaży – Założenie spływu płatności w ciągu 30-60 dni FINANSE- CO NALEŻY OSZACOWAĆ? • • • • • • przychody ze sprzedaży koszty sprzedanych produktów zysk operacyjny koszty pracy amortyzacja wartość aktywów netto (wartości wyrażane w liczbach) RYZYKO • • • Musisz pamiętać, że każdy etap tworzonego biznesu obarczony jest nieprzewidzianymi zdarzeniami zarówno tymi negatywnymi jak i pozytywnymi Postaraj się zidentyfikować te zagrożenia, które są najbardziej prawdopodobne i stwórz plan B na możliwe powikłania Na szczęście oprócz ryzyka istnieją również szanse, które też musisz przewidzieć i być gotowym je wykorzystać Wybór formy rozliczeniowej • Forma rozliczeń z Urzędem Skarbowym: – Podatek dochodowy na zasadach ogólnych – Podatek dochodowy liniowy – Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – Karta podatkowa • Forma rozliczeń z ZUS: – ZUS pełny – ZUS obniżony – ZUS jak dla pracujących PROFIL DZIAŁALNOŚCI • Kod PKD – Działalność podstawowa – Działalność dodatkowa • PKD zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności • Krótka charakterystyka • Planowany udział % w ogólnej wartości planowanych przychodów KLIENCI I RYNEK • Kim będą klienci docelowi • Jakie są oczekiwania nabywców odnośnie produktów. • Czy istnieją bariery wejścia na rynek • Czy rynek ma charakter rosnący, stabilny czy malejący. • Czy możliwe jest pozyskanie nowych rynków zbytu. GŁÓWNI KONKURENCI • • • • Strategia konkurencji Opis konkurenta Obszar działania konkurenta Reakcja konkurentów na pojawienie się nowej firmy • Metoda opisu 3 głównych konkurentów BIZNES PLAN - PLANOWANIE FINANSOWE PLAN FINANSOWY • Źródła i przeznaczenie funduszy • Harmonogram rzeczowo-finansowy • Wykaz środków trwałych • Bilans otwarcia • Prognoza zysków i strat • Zestawienie trzyletnie • Szczegółowe zestawienie miesięczne dla pierwszego roku oraz kwartalne dla drugiego i trzeciego roku • Prognoza przepływów pieniężnych • Szczegółowe zestawienie miesięczne dla pierwszego roku oraz kwartalne dla drugiego i trzeciego roku • Planowane przychody i sposób ich wyliczenia, • Koszty prowadzonej działalności gospodarczej, • Wysokość obciążeń fiskalnych, • Próg rentowności przedsięwzięcia – tj. granicę opłacalności przedsięwzięcia. BILANS • Podstawowy element sprawozdania finansowego. • Statyczne zestawienie majątku czyli aktywów oraz źródeł jego finansowania czyli pasywów sporządzany na ściśle określony dzień, najczęściej na koniec roku. BILANS AKTYWA PASYWA A. Aktywa trwałe A. Kapitał (fundusz) własny Wartości niematerialne i prawne Rzeczowe aktywa trwałe Należności długoterminowe Inwestycje długoterminowe Kapitał (fundusz) podstawowy Należne wpłaty na kapitał podstawowy Udziały (akcje) własne Kapitał (fundusz) zapasowy Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe Zysk (strata) z lat ubiegłych Zysk (strata) netto Długoterm. rozliczenia międzyokresowe Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrot. B. Aktywa obrotowe Zapasy Należności krótkoterminowe Inwestycje krótkoterminowe Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Aktywa razem Pasywa razem Rezerwy na zobowiązania Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Rozliczenia międzyokresowe • Dokładne oznaczenie podmiotu dla którego jest sporządzony • Oznaczenie momentu bilansowego-czyli daty na którą jest bilans sporządzony • Wyszczególnienie nazw i wartości poszczególnych grup aktywów i pasywów • Sumy pośrednie grup aktywów i pasywów • Podpisy osób odpowiedzialną za gospodarkę finansową jednostki • Datę sporządzania bilansu Część A - działalność operacyjna wpływy głównie ze sprzedaży wydatki związane z podstawową działalnością Część B - działalność inwestycyjna wpływy z likwidacji wcześniejszych inwestycji wpływy z dochodów z wcześniejszych inwestycji wydatki wydatki na inwestycje Część C - działalność finansowa wpływy pozyskiwanie środków finansowych wydatki spłata zaciągniętych zobowiązań wydatki wynagrodzenie dla inwestorów RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ukazuje zdolność firmy do generowania zysków i samofinansowania, prezentuje strumienie pieniężne. Sprawozdanie to polega na zestawieniu strumieni: • przychodów uzyskanych w jednostce ze sprzedaży wyrobów i usług bądź towarów w ramach prowadzonej działalności handlowej oraz • przychodów uzyskanych z przeprowadzenia operacji finansowych z • kosztami tej działalności Rachunek zysków i strat pokazuje wyniki finansowe na przestrzeni jednego roku. Jest to lista wszystkich wydatków i przychodów firmy, która spełnia dwa zadania. Po pierwsze pokazuje wynik (zysk lub stratę) działalności firmy w danym okresie czasu. Pokazuje również, jakie elementy składają się na wyniki firmy i w jaki sposób są one ze sobą powiązane. Możemy na przykład zobaczyć, jaki procent całości kosztów stanowią wydatki na wynagrodzenia pracowników lub jaką część całych przychodów stanowią koszty materiałowe. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT • • Przychody: – Przychody ze sprzedaży – Inne przychody Koszty: • Zużycie materiałów: – – – • Narzuty na wynagrodzenia: – – • • Zakup półproduktów Zakup materiałów do działalności produkcyjnej Zakup materiałów do działalności usługowej ZUS Składka zdrowotna Amortyzacja Usługi obce: – – – – – – – – Obsługa księgowa Obsługa prawna Usługi transportowe Usługi reklamowe i promocyjne Koszty wynajmu lokalu Usługi telekomunikacyjne Zakup materiałów promocyjnych Materiały biurowe KOSZTY PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI • Kosztem prowadzonej działalności są wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem tych, które zgodnie z ustawą podatkową nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. • Kosztem zatem będą wydatki, które przedsiębiorca będzie ponosił prowadząc działalność gospodarczą, a których do chwili jej uruchomienia nie ponosił. ANALIZA KOSZTÓW • Koszt to pieniężny wyraz zużycia czynników produkcji niezbędnych dla wytworzenia dobra lub usługi. To wszystkie wydatki, które ponosi się, w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej. • Koszty dzielimy na stałe i zmienne. • Koszty stałe nie są zależne od wielkości produkcji. (np.: amortyzacja, płace kierownictwa i administracji, koszty konserwacji, itp.). • Koszty zmienne stanowią grupę kosztów które rosną wraz ze wzrostem produkcji (płace pracowników produkcyjnych, wartość zużytych surowców i materiałów, itp.). KOSZTY „ZMIENNE” Mianem „zmiennych” ujmuje się te koszty, których wielkość okazuje się być proporcjonalna do poziomu działalności firmy. Do tej kategorii zalicza się więc koszty surowców (im większa jest produkcja, tym bardziej one rosną), koszty prowizji handlowych (ściśle zależne od poziomu sprzedaży), a także koszty robocizny – w przypadku pracowników wynagradzanych „na akord” (im więcej pracują, tym znaczniejsze są dla firmy z tym związane obciążenia finansowe). KOSZTY „STAŁE” • nie zależą od poziomu działalności firmy i ich typowym przykładem są wynagrodzenia stałe (np. miesięczne) pracowników (bez względu na ich procent obciążenia pracą otrzymują tę samą pensję), a także koszty wynajmu pomieszczeń oraz ubezpieczenia (nie zależą one bowiem ani od wielkości produkcji, ani od wielkości sprzedaży). • Ponieważ z definicji koszty stałe nie zależą od poziomu działalności przedsiębiorstwa, więc ujmuje się je zawsze w odniesieniu do całej firmy – w przeciwieństwie do kosztów zmiennych, które podawane być mogą nie tylko dla całej jej działalności, ale także na przykład dla jednej jednostki wytwarzanego albo sprzedawanego produktu. W tym ostatnim przypadku definiuje się tzw. koszt zmienny jednostkowy, w odróżnieniu od sumy kosztów zmiennych całego przedsiębiorstwa. AMORTYZACJA • Amortyzacja - wyrażona w pieniądzu równowartość zużycia środka trwałego. Amortyzacja może dotyczyć także wartości niematerialnych i prawnych: licencji, znaków towarowych czy praw autorskich. • Amortyzacja jest kosztem ale nie jest wydatkiem. Wysoki poziom amortyzacji obniża podstawę podatku dochodowego, natomiast nie powoduje zmniejszenia środków pieniężnych firmy. • Mierzy zmniejszanie się początkowej wartości środka trwałego na skutek jego zużywania się w procesie produkcji (umorzenie). • Jest narzędziem tworzenia funduszy pieniężnych, przeznaczonych na finansowanie inwestycji odtworzeniowych (zastąpienie zużytego majątku nowym). AMORTYZACJA- STAWKI i OKRESY • • • • • • Wartość środka trwałego do 3.500 zł – jednorazowa amortyzacja 100% Stawki od 1,5 (budynki i budowle) do 100% (niskocenne składniki MT) Wartości niematerialne i prawne – tak długo jak licencja lub max. 10 lat Środki transportu, maszyny, urządzenia – 30 miesięcy Budynki, budowle (min. musi być 60 m-cy) – 10 lat Używane środki trwałe – skrócona amortyzacja ANALIZA PROGU RENTOWNOŚCI • Przeprowadzanie analizy rentowności sprzedawanych produktów stanowi podstawowe zadanie zarządzającego przedsiębiorstwem. • Wykonywane jest ono periodycznie w czasie, rentowność produktów zależy bowiem od poziomu ich zbytu i od kosztów, a te zazwyczaj nie są niezmienne. • Na podstawie wyników analizy rentowności ustalane są w firmach budżety i, jednocześnie, definiowane ceny sprzedaży. Analiza rentowności wykorzystywana jest w przedsiębiorstwach także podczas podejmowania decyzji strategicznych dotyczących wyboru różnych rodzajów działalności. BADANIE RENTOWNOŚCI • oparte jest na rozgraniczeniu pomiędzy kosztami zmiennymi i stałymi. Próg rentowności oblicza się wg poniższych wzorów: • BEP ilościowy = (koszty stałe)/(cena – koszt jednostkowy zmienny) • BEP wartościowy = (koszty stałe)/((cena – koszt jednostkowy zmienny)/cena), lub KS/(marża jednostkowa/cena) • BEP procentowy = (koszty stałe)/(popyt)*100 Cechy dobrego, profesjonalnego biznes planu 1. Realizm prognoz i szacunków 2. Interesująca treść dokumentu 3. Ładna oprawa graficzna 4. Brak błędów 5. Czytelność Biznes plan - podsumowanie „Pisanie biznes planu zmusza do dyscypliny umysłowej, jeśli chce się wykonać intelektualnie uczciwą robotę. Pomysł może się wydawać wspaniały, ale gdy spisze się wszystkie szczegóły i liczby, pomysł może się załamać”. „Inwestuję w ludzi, a nie w pomysły” Dziękuję za uwagę!