Ramy rozwoju polityki klastrowej Pomorza Klastry jako instrument realizacji celów gospodarczych Województwa Pomorskiego Pomorska Grupa Kompetencji Klastrowych Gdańsk 11.05.2012r. www.ines.org.pl Samorząd Województwa Pomorskiego Partnerzy instytucjonalni w procesie rozwoju polityki klastrowej Pomorza www.ines.org.pl Organizacja współpracy • Partner wiodący: Samorząd Województwa Pomorskiego - inicjator Programu i podmiot polityki klastrowej • Wykonawca Programu: Konsorcjum Innowacyjnych Centrów Klasteringu (KICK): - Lider Konsorcjum (INES), - Partner Regionalny (LMC Gdańsk) - Partnerzy kooperacyjni: przedstawiciele powiązań kooperacyjnych (PK) oraz inicjatyw klastrowych (IK) Pomorza, PGKK • • Okres realizacji przygotowania ram polityki klastrowej: do 30 listopada 2012r. Przygotowanie ram rozwoju polityki klastrowej Województwa Pomorskiego: Etap I – programowy (określenie ram i głównych produktów) Etap II – wdrożeniowy (praktyka rozwiązań kooperacyjnych) Doświadczenie w zakresie polityki klastrowej • • • • • • • • • • Projekt Ponadregionalnej Sieci Aniołów Biznesu – Innowacja oraz ABAN 2009-2013 Konsorcjum Partnerskie INES – KIG dla realizacji polityki klastrowej 2012 Inicjatywa Klub Klastrów Ministerstwa Gospodarki – prace eksperckie Projekt UE Baltic Supply: budowa sieci klastrów ekoenergetycznych wokół Morza Bałtyckiego 2010-2012 European Business Suport Network (BSR, Baltic Supply, North SeaSupply) Platforma Klastrów i Model Biznesowy rozwoju sektora klastrów 2011 DOTWITT Wrocław, Województwo Dolnośląskie 2011 Program rozwoju inicjatyw klastrowych dla Województwa Wielkopolskiego /w przygotowaniu/ Koncepcja Funduszu Badań i Wdrożeń Województwa Kujawsko-Pomorskiego, jako instrumentu wsparcia kooperacji sieciowej klastrów i B+R Klastry jako element Regionalnego Systemu Innowacji dla Kujawsko - Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego w ramach prac eksperckich RIS 2012 Projekt RAPIDE – tworzenie nowoczesnych instrumentów finansowych o charakterze zwrotnym 2011 Doświadczenie w zakresie polityki klastrowej 1. Współautorstwo koncepcji i przeprowadzenie szkoleń ogólnopolskiego projektu pilotażowego „Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie” 2004 - 2008 → rozwinięcie w 2009-2012 w projekt MAPCOM 2 2. Zorganizowanie i wdrożenie projektu „Gdański Klaster Budowlany” oraz „Stowarzyszenie Pomorski Klaster Budowlany” (2006 - 2012) 3. Współzorganizowanie i wdrożenie projektu „Związek Pracodawców KLASTRY POLSKIE” (2012) 4. Współopracowanie i wdrażanie projektu „Regionalne Grupy Kompetencji Klastrowych” (2012) Założenia rozwoju regionalnej polityki klastrowej • • • • • • Aktywizacja i integracja regionalnego środowiska klastrowego w celu wygenerowania a następnie zrealizowania kluczowych dla Pomorza projektów inwestycyjnych (w tym zidentyfikowanie potencjału klastrowego Regionu) Mobilizacja aktorów klastrów (koncentracja wokół wiodących produktów i/lub technologii, identyfikacja/budowa łańcuchów wartości w ramach sieci współpracy) Rozwój nowych usług, w tym w zakresie podnoszenia/uzupełniania kompetencji lokalnych liderów gospodarczych, popularyzowanie nowoczesnych metod zarządzania, stworzenie bazy informacji niezbędnych do inicjowania i wspierania działań koordynatorów/animatorów PK/IK Wsparcie projektów kooperacyjnych, interdyscyplinarnych Internacjonalizacja klastrów, PK oraz IK Rozwój sieci klastrów, jako sprawnych konsorcjów przemysłowo-naukowych, realizujących prace badawczo-rozwojowe, komercjalizujących wiedzę, transferujących technologię z poszanowaniem ochrony własności intelektualnej. Cele rozwojowe w polityce klastrowej Pomorza • • • • • Województwo Pomorskie, jako wiodący w rozwoju inicjatyw klastrowych region w kraju Umiejscowienie Klastrów Pomorza w ramach nowej polityki spójności UE i programowania strategicznego 2014-2020 Rozwój konkurencyjnej gospodarki poprzez budowę systemu efektywnych instrumentów polityki klastrowej Stworzenie Ekosystemu Klastrowego, jako środowiska innowacyjności gospodarki Pomorza i rozwoju przedsiębiorczości (Ekosystem Klastrowy - zespół powiązanych ze sobą czynników, występujący na danym obszarze, ułatwiających inicjowanie powiązań kooperacyjnych i inicjatyw klastrowych) Budowa sprawnych sieci kooperacyjnych i klastrowych w regionie, łączących firmy z instytucjami biznesu, ośrodkami B+R oraz instytucjami finansowymi dla realizacji odpowiedniej strategii inwestycyjnej - w ramach nowych mechanizmów finansowych, 2014-2020. Rozwój kompetencji i aktywizacji rozwoju klastrów Pomorza Źródło: opracowanie własne Główne produkty współpracy w ramach rozwoju polityki klastrowej Pomorza 1. Plan działania Pomorskiej Grupy Kompetencji Klastrowych: organizacja struktury i podziału na zespoły wraz z określeniem podstawowych obszarów prac PGKK 2. Analiza stopnia/etapu rozwoju inicjatyw klastrowych Pomorza z uwzględnieniem metody doboru „smart specialisation” 3. Zestawienie głównych obszarów aktywności klastrowej i rekomendacje dotyczące roli klastrów w mechanizmie rozwoju gospodarki Pomorza wraz z rekomendacjami w zakresie smart specialisation dla regionu 4. Raport dla animatorów inicjatyw klastrowych PGKK w wyniku określenia potrzeb kompetencyjnych liderów i animatorów inicjatyw klastrowych 5. Opracowanie Memorandum Finansowego w zakresie wsparcia inicjatyw klastrowych z propozycjami kluczowych projektów klastrowych 6. Przewodnik dla klastrów na podstawie współpracy z PGKK: „Ramy wdrażania i pilotaż rozwoju polityki klastrowej z uwzględnieniem aspektu inteligentnej specjalizacji Województwa Pomorskiego” Korzyści dla klastrów i PGKK z wdrożenia ram polityki klastrowej • Zwiększenie skali działań w regionie Pomorza na rzecz klastrów, inicjatyw klastrowych, • Integracja środowiska klastrowego Pomorza • Otrzymanie przez koordynatorów/animatorów PK/IK wsparcia ze strony samorządu województwa pomorskiego w formie organizacyjnej (działania PGKK) oraz finansowej (system finansowych instrumentów dotacyjnych i zwrotnych), umożliwiających powstawanie i wdrażanie projektów międzyklastrowych/interdyscyplinarnych • Przygotowanie członków PGKK do identyfikacji produktowych i technologicznych łańcuchów wartości występujących w klastrach, PK/IK • Budowanie klastrowych sieci kooperacyjnych w oparciu o łańcuchy produktowe lub procesowe i współpracę z otoczeniem w ramach sieci kooperacyjnych (B+R i IOB) • Nawiązanie relacji inicjatyw klastrowych z instytucjami B+R oraz ośrodkami innowacji i budowa konsorcjów projektowych dla transferu/rozwoju nowoczesnych technologii • Wzmocnienie strategii marketingowej i promocyjnej klastrów • Rozwój aktywności międzynarodowej w ramach projektów międzyregionalnych np. „programów bałtyckich” UE (dostęp do nowoczesnych technologii, dobrych praktyk oraz finansowania, jako partner w projekcie) Korzyści dla klastrów i PGKK z wdrożenia ram polityki klastrowej c.d. • Stworzenie bazy danych i informacji istotnych z punktu widzenia inicjowania i zarządzania PK/IK (dane statystyczne, aspekty organizacyjne i prawne) • Korzystanie z nowoczesnych narzędzi zarządzania typu: platformy klastrowe, jako narzędzie rozwoju regionalnego, elektroniczne systemy zamówień i usług, modele sieci wartości • Wypracowanie i umocnienie inteligentnych specjalizacji i budowa mechanizmów finansowania projektowego • Pobudzanie rozwoju zdolności produkcyjnych i technologicznych oraz innowacyjnych podmiotów klastrowych w wyniku współpracy sieciowej • Dostęp do nowych usług w ramach PGKK np. instytucji Brokera Technologicznego, tworzenie grup zakupowych • Przygotowanie projektów klastrowych do programów UE 2014 - 2020 • Utworzenie i zarządzanie regionalnym funduszem finansującym realizowane w ramach strategii inwestycyjnej Grupy Klastrowej działania Dwupłaszczyznowe działanie PGKK Lp. Działania ukierunkowane na Region (skala makro) Działania ukierunkowane na PK/IK (skala mikro) Terminy 1 Określenie aktualnego potencjału klastrowego na Pomorzu - do 31.08 2 Określenie obszarów oddziaływania klastrów - do 30.09 3 Określenie roli klastrów w mechanizmie rozwoju gosp. Pomorza - do 30.09 4 - Określenie potrzeb kompetencyjnych liderów i animatorów PK/IK oraz ich oczekiwań w stosunku do brokera technologicznego do 30.06 5 - Określenie potrzeb w zakresie obszarów wsparcia kierowanego do PK/IK ze strony władz lokalnych do 30.06 6 Określenie pożądanych obszarów wsparcia kierowanego do PK/IK do 30.09 7 Określenie sposobu finansowania rozwoju Regionu poprzez struktury klastrowe do 31.10 8 Sporządzenie Przewodnika „Ramy wdrażania i pilotaż rozwoju polityki klastrowej…” dla UMWP - do 30.11 Dziękuję za uwagę Marek Dondelewski Dyrektor Rady Naukowej Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych 00-503 Warszawa, ul. Żurawia 6/12 +48 608 451 406 [email protected]