Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 2015 Ujawnienie informacji Braniewsko-Pasłęckiego Banku Spółdzielczego z/s w Pasłęku wg stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku dotyczących ryzyka, funduszy własnych, wymogów kapitałowych, polityki w zakresie wynagrodzeń, i innych informacji zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE nr 575/2013 z dnia 26.06.2013, część ósma). PASŁĘK, CZERWIEC 2016 r. str. 1 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku SPIS TREŚCI 1. WSTĘP ............................................................................................................................................................ 1 2. Cele i strategie w zakresie zarządzania ryzykiem ......................................................................................... 2 3. Zakres stosowania ......................................................................................................................................... 3 4. Fundusze własne ............................................................................................................................................ 3 5. Wymogi kapitałowe ....................................................................................................................................... 7 6. Ekspozycje na ryzyko kredytowe kontrahenta ............................................................................................. 9 7. Bufory kapitałowe ......................................................................................................................................... 9 8. Wskaźnik globalnego znaczenia systemowego ............................................................................................ 9 9. Korekty z tytułu ryzyka kredytowego ......................................................................................................... 10 10. Aktywa wolne od obciążeń.......................................................................................................................... 16 11. Korzystanie z ECAI ........................................................................................................................................ 17 12. Ekspozycje na ryzyko rynkowe .................................................................................................................... 17 13. Ryzyko operacyjne ....................................................................................................................................... 18 14. Ekspozycje w papierach kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym ................................. 19 15. Ekspozycje na ryzyko stopy procentowej przypisane pozycjom nieuwzględnionym w portfelu handlowym ........................................................................................................................................................... 22 16. Ekspozycje na pozycje sekurytyzacyjne ...................................................................................................... 24 17. Polityka w zakresie wynagrodzeń ............................................................................................................... 24 18. Ryzyko płynności.......................................................................................................................................... 26 19. Dźwignia finansowa ..................................................................................................................................... 33 20. Stosowanie metody IRB w odniesieniu do ryzyka kredytowego ............................................................... 33 21. Stosowane techniki ograniczenia ryzyka kredytowego .............................................................................. 34 22. Stosowanie metod zaawansowanego pomiaru w odniesieniu do ryzyka operacyjnego ............ 39 23. Stosowanie wewnętrznych modeli pomiaru ryzyka rynkowego ............................................................... 39 ZAŁĄCZNIK NR 1 ........................................................................................................................................... 40 ZAŁĄCZNIK NR 2 ........................................................................................................................................... 48 ZAŁĄCZNIK NR 3 ........................................................................................................................................... 49 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 1. WSTĘP 1. Bank zgodnie z wymogami określonymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (zwanego dalej „Rozporządzeniem”) w Części Ósmej dokonuje ujawnienia informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących profilu ryzyka Banku, funduszy własnych, wymogów kapitałowych, polityki w zakresie wynagrodzeń oraz innych informacji zawartych w niniejszym dokumencie zwanym dalej „Ujawnieniem” według stanu na 31 grudnia 2015 r. 2. Bank w zakresie ujawnianych informacji nie uznał informacji za nieistotne, zastrzeżone lub poufne od ujawniania których by odstąpił. 3. Wszelkie dane liczbowe zostały zawarte w tysiącach złotych, z wyjątkiem sytuacji, w których zastosowano inną jednostkę miary szczegółowo wskazaną przy prezentowanych w dalszej części danych. 4. Informacje prezentowane są w formie papierowej w sekretariacie Centrali Banku w Pasłęku, przy ulicy Bohaterów Westerplatte 17 w godzinach funkcjonowania banku, w zbiorze dokumentów pt.: „Ujawnienie informacji B-P BS z/s w Pasłęku wg stanu na dzień 31.12.2015 r. dotyczących ryzyka, funduszy własnych, wymogów kapitałowych, polityki w zakresie wynagrodzeń i innych informacji ujawnianych zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, część ósma.” a także na stronie internetowej www.bspaslek.pl. 5. Termin corocznej publikacji ujawnianych informacji pokrywa się z terminem publikacji sprawozdań finansowych. str. 1 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 2. Cele i strategie w zakresie zarządzania ryzykiem 1. Zarządzanie ryzykiem w Banku odbywa się zgodnie ze „Strategią zarządzania ryzykiem w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku” przygotowaną przez Zarząd i zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą Banku. Strategia jest zgodna z założeniami „Strategii Braniewsko-Pasłęckiego Banku Spółdzielczego z siedzibą w Pasłęku na lata 2011-2015r.”, która podlega corocznemu przeglądowi zarządczemu i weryfikacji; przegląd i weryfikacja dokonywana jest również w przypadku występowania znaczących zmian wewnątrz lub w otoczeniu Banku. 2. „Strategia zarządzania ryzykiem w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku jest powiązana również z innymi regulacjami o charakterze strategicznym, np. „Strategią zarządzania i planowania kapitałowego w BraniewskoPasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku”, „Procedurą planowania (…)”, a także Zasadami, które są dedykowane zarządzaniu poszczególnymi rodzajami ryzyk bankowych. 3. „Strategia zarządzania ryzykiem (…)” zawiera cele definiujące apetyt na ryzyko Banku, rozumiany jako maksymalny, akceptowalny poziom ryzyka jaki Bank może ponosić. 4. Cele definiujące apetyt na ryzyko mają charakter wskaźników ilościowych, w tym limitów wewnętrznych, a także założeń dotyczących zasad zarządzania ryzykiem o charakterze jakościowym. 5. Informacja dotycząca art. 435. ust. 1 lit a-d Rozporządzenia, tzn. strategii i procesów zarządzania tymi rodzajami ryzyka; struktury i organizacji odpowiedniej funkcji zarządzania ryzykiem, w tym informacji na temat jej uprawnień i statutu, lub innych odpowiednich rozwiązań w tym względzie; zakresu i charakteru systemów raportowania i pomiaru ryzyka; strategii w zakresie zabezpieczenia i ograniczenia ryzyka, a także strategii i procesów monitorowania stałej skuteczności instrumentów zabezpieczających i czynników łagodzących ryzyko – zawarte są w Załączniku nr 1 do niniejszego dokumentu. 6. Zatwierdzone przez Zarząd oświadczenie na temat adekwatności ustaleń dotyczących zarządzania ryzykiem w Banku, dające pewność, że stosowane systemy zarządzania ryzykiem są odpowiednie z punktu widzenia profilu i strategii Banku wymagane przez Art. 435 ust.1 lit. e zawarte jest w Załączniku nr 2. 7. Informacja na temat ryzyka, zgodna z art. 435 ust 1. lit f. w której omówiono ogólny profil ryzyka Banku związany ze strategią działalności, zawierająca kluczowe wskaźniki i dane liczbowe dotyczące ryzyka zawarta jest w „Strategii zarządzania ryzykiem w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku”. Raport z realizacji ustalonego przez Radę Nadzorczą apetytu na ryzyko wyrażonego wskaźnikami ilościowymi na dzień ogłoszenia informacji zawarty jest w Załączniku nr 3. 8. W zakresie art. 435 ust 2 Bank informuje, że: 1) Członkowie Zarządu Banku pełnią po jednym stanowisku dyrektorskim. Członkowie Rady Nadzorczej Banku pełnią po jednym stanowisku dyrektorskim. Przez stanowisko dyrektorskie należy rozumieć stanowisko zajmowane w organie Banku (odpowiednio Zarządzie albo Radzie Nadzorczej) lub organach innych podmiotów. 2) Członków Zarządu powołuje zgodnie z przepisami prawa Rada Nadzorcza, działając wg Statutu Banku biorąc pod uwagę wyniki oceny wstępnej kwalifikacji, str. 2 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku doświadczenia i reputacji kandydata. Oceny następczej kwalifikacji, doświadczenia i reputacji członków Zarządu dokonuje Rada Nadzorcza zgodnie z Procedurą oceny kwalifikacji Członków Zarządu i Zarządu. Członków Rady Nadzorczej powołuje Zebranie Przedstawicieli zgodnie ze Statutem Banku, biorąc pod uwagę kwalifikacje, doświadczenie i reputację kandydata, oceny następczej dokonuje Zebranie Przedstawicieli zgodnie z Procedurą oceny kwalifikacji członków Rady Nadzorczej i Rady Nadzorczej. 3) Bank, z uwagi na skalę działalności nie stosuje strategii zróżnicowania w zakresie wyboru członków Zarządu oraz Rady Nadzorczej. 4) Bank z uwagi na skalę działania nie tworzy w obrębie Rady Nadzorczej komitetu ds. ryzyka. 5) Przepływ informacji dotyczącej ryzyka kierowanej do Zarządu oraz Rady Nadzorczej w Banku jest sformalizowany i objęty odpowiednim Regulaminem „System informacji zarządczej w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku” definiującym: częstotliwość, zakres, odbiorców i terminy sporządzania raportów i sprawozdań dotyczących ryzyka. Systemem informacji zarządczej są objęte wszystkie rodzaje ryzyka uznawane przez Bank za istotne. Zakres i częstotliwość raportowania jest dostosowana do skali narażenia na ryzyko, a także zmienności ryzyka zapewniając możliwość podejmowania decyzji, oraz odpowiedniej reakcji w przypadku zmiany ekspozycji na ryzyko. 3. Zakres stosowania Bank nie dokonuje konsolidacji do celów rachunkowości i regulacji ostrożnościowych. 4. Fundusze własne Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku definiuje części składowe funduszy własnych zgodnie z obowiązującymi przepisami na dzień 31 grudnia 2015 r., w szczególności postanowieniami Rozporządzenia 575/2013 i Prawa Bankowego. Bank ujawnia informacje dotyczące funduszy własnych zgodnie z przepisami art. 473 oraz 492 Rozporządzenia 575/2013 oraz zgodnie z wymogami przedstawionymi w Rozporządzaniu wykonawczym Komisji nr 1423/2013 z dnia 20 grudnia 2013 r. ustanawiającym wykonawcze standardy techniczne w zakresie wymogów dotyczących ujawnienia informacji na temat funduszy własnych instytucji zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 r. Fundusze własne banku obejmują: 1) Kapitał TIER I 2) Kapitał TIER II str. 3 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Kapitał Tier I Banku obejmuje: 1) kapitał podstawowy Tier I, na który składają się: a) wpłacony fundusz udziałowy, z zastosowaniem przepisów: Do czasu stosowania w Banku zmienionej ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, Bank wykazuje fundusz udziałowy w rachunku funduszy własnych, w ramach korekt okresu przejściowego, według następujących zasad: 1. podstawą obliczeń jest kwota lista udziałowców oraz kwota opłaconych przez nich udziałów według stanu na 31.12. 2011 r.; 2. kwota, o której mowa w pkt 1, jest pomniejszana o wszelkie wypłaty i wyksięgowania udziałów, które miały miejsce w latach 2012-2013; 3. każdego roku, począwszy od początku 2014 r., kwota o której mowa w pkt 2, jest umniejszana (amortyzowana) o wartość stanowiącą iloczyn podstawy amortyzacji oraz ustalonej przez KNF stawki amortyzacji wynoszącej w kolejnych latach odpowiednio: 20% w 2014 r., po 10% od 2015 r. do 2021 r. oraz jednorazowo 10% na koniec 2021 r.; 4. Bank do umniejszania stosuje amortyzację miesięczną; 5. jeżeli w kolejnych latach – po 2013 miały miejsce dalsze pomniejszenia podstawy amortyzacji, to za każdym razem, ustalana jest nowa podstawa amortyzacji wyznaczonej zgodnie z pkt 1-2 kwoty tych pomniejszeń; nowa podstawa amortyzacji obowiązuje do daty dokonanego pomniejszenia. b) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów, po uzyskaniu zgody właściwego organu, c) niepodzielony zysk z lat ubiegłych, po uzyskaniu zgody właściwego organu, d) w ramach skumulowanych, innych całkowitych dochodów: - fundusz z aktualizacji wyceny majątku trwałego, - kapitał z aktualizacji instrumentów dłużnych lub kapitałowych zakwalifikowanych do portfela „dostępne do sprzedaży”, e) kapitał rezerwowy, f) w ramach innych przejściowych korekt kapitału podstawowego Tier I: - (ze znakiem minus) określoną wartość procentową funduszu z aktualizacji wyceny majątku trwałego, - (ze znakiem minus – co oznacza, że Bank usuwa z funduszy) określoną wartość procentową zysków z wyceny instrumentów dłużnych lub kapitałowych zakwalifikowanych do portfela „dostępne do sprzedaży”, - (ze znakiem plus – co oznacza, ze Bank uwzględnia w funduszach) określoną wartość procentową strat z wyceny instrumentów dłużnych lub kapitałowych zakwalifikowanych do portfela „dostępne do sprzedaży”. 2) pomniejszenia kapitału podstawowego Tier I: a) wartości niematerialne i prawne wycenione według wartości bilansowej, b) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do funduszy podstawowych Tier I, str. 4 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale podstawowym Tier I podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, d) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale podstawowym Tier I podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji, e) strata z lat ubiegłych, strata w trakcie zatwierdzania, strata netto bieżącego okresu; 3) kapitał dodatkowy Tier I, który stanowi: a) instrumenty kapitałowe spełniające warunki opisane w art. 52 CRR, 4) pomniejszenia kapitału dodatkowego Tier I: a) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do dodatkowego kapitału podstawowego, jeżeli właściwy organ uznał, że miały one na celu sztuczne zwiększenie funduszy własnych Banku, b) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego podmiotów sektora, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji. Kapitał Tier II Banku obejmuje: 1) instrumenty kapitałowe spełniające warunki opisane w art. 63 CRR; 2) pożyczki podporządkowane; 3) pomniejszenia kapitału Tier II: a) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do kapitału Tier II, jeżeli właściwy organ uznał, że miały one na celu sztuczne zwiększenie funduszy własnych Banku, b) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do kapitału Tier II podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do kapitału Tier II, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji. STRUKTURA FUNDUSZY WŁASNYCH NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015 r. Zgodnie z zapisami Rozporządzenia nr 1423/2013, poniżej zaprezentowano strukturę funduszy własnych w oparciu o wzór stanowiący załącznik nr 6 do Rozporządzenia nr 1423/2013. W celu przejrzystości danych zawartych w poniższej tabeli zakres ujawnień ograniczono do pozycji niezerowych, jednocześnie zachowując numerację zgodną ze wzorem załącznika nr 6. str. 5 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku KWOTA W DNIU UJAWNIENIA KAPITAŁ PODSTAWOWY TIER I: INSTRUMENTY I KAPITAŁY REZERWOWE 1. Instrumenty kapitałowe i związane z nimi ażio emisyjne 678 3. Skumulowane inne całkowite dochody (i pozostałe kapitały rezerwowe) 6. Kapitał podstawowy Tier I przed korektami regulacyjnymi KAPITAŁ PODSTAWOWY TIER I: KOREKTY REGULACYJNE 8. Wartości niematerialne i prawne (po odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego) (kwota ujemna) 28. Całkowite korekty regulacyjne w kapitale podstawowym Tier I 29. Kapitał podstawowy Tier I KAPITAŁ DODATKOWY TIER I: INSTRUMENTY 36. Kapitał dodatkowy Tier I przed korektami regulacyjnymi KAPITAŁ DODATKOWY TIER I: KOREKTY REGULACYJNE 43. Całkowite korekty regulacyjne w kapitale dodatkowym Tier I 44. Kapitał dodatkowy Tier I 45. Kapitał Tier I (kapitał Tier I = kapitał podstawowy Tier I + kapitał dodatkowy Tier I) KAPITAŁ TIER II: INSTRUMENTY I REZERWY 51. Kapitał Tier II przed korektami regulacyjnymi KAPITAŁ TIER II: KOREKTY REGULACYJNE 57. Całkowite korekty regulacyjne w kapitale Tier II 58. Kapitał Tier II 59. Łączny kapitał (łączny kapitał = kapitał Tier I + Kapitał Tier II 60. Aktywa ważone ryzykiem razem WSPÓŁCZYNNIKI I BUFORY KAPITAŁOWE 61. Kapitał podstawowy Tier I (wyrażony jako odsetek łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko) 62. Kapitał Tier I (wyrażony jako odsetek łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko) 63. Łączny kapitał (wyrażony jako odsetek łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko) 20 074 PRZEPIS ROZPORZĄDZENIA CRR art. 26 ust. 1, art. 27, 28, 29, wykaz EUNB, o którym mowa w art. 26 ust. 3 art. 26 ust 1 20 752 - 34 art. 36 ust. 1 lit. b), art. 37, 472 ust. 4 - 34 20 718 20 718 20 718 127 340 14,43 art. 92 ust. 2 lit. a), art. 465 14,43 art. 92 ust. 2 lit. b), art. 465 14,43 art. 92 ust. 2 lit. c) str. 6 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 5. Wymogi kapitałowe Skrótowy opis metody stosowanej przez Bank do oceny adekwatności kapitału wewnętrznego w celu wsparcia bieżących i przyszłych działań. Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku prowadzi wewnątrzbankowy proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego (ICAAP), na który składają się: 1) określenie polityki zarządzania ryzykiem i kapitałem; 2) identyfikacja wszystkich rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku i określenie istotnych rodzajów ryzyka; 3) kwantyfikacja i agregacja ryzyka; 4) oszacowanie oraz alokacja kapitału wewnętrznego; 5) monitoring i kontrola ryzyka oraz kapitału wewnętrznego. Proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego podlega weryfikacji co najmniej raz w roku i jest zatwierdzany przez Zarząd i Radę Nadzorczą. Bank uznaje za ryzyka istotne te rodzaje ryzyk, które są objęte wymogiem obliczania kapitału regulacyjnego w ramach Filaru I: 1) ryzyko kredytowe obliczone według metody standardowej, 2) ryzyko operacyjne obliczone według metody wskaźnika bazowego, 3) ryzyko walutowe obliczone według metody de minimis, Dodatkowo Bank oblicza wewnętrzny wymóg kapitałowy na poszczególne rodzaje ryzyka uznane za istotne w ramach Filaru II: 1) ryzyko kredytowe; 2) ryzyko operacyjne; 3) ryzyko walutowe; 4) ryzyko koncentracji; 5) ryzyko stopy procentowej wynikające z działalności w ramach portfela niehandlowego (art. 84 CRD IV), 6) ryzyko płynności, 7) ryzyko kapitałowe. Uznane za istotne ryzyko braku zgodności Bank pokrywa wewnętrznym wymogiem kapitałowym obliczonym dla ryzyka operacyjnego. Przy obliczaniu dodatkowych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka przyjmuje się następujące założenia: 1) kapitał wewnętrzny na poszczególne rodzaje ryzyka będzie obliczany jako koszt lub utracony przychód (za wyjątkiem ryzyka koncentracji), który może się pojawić w wyniku zaistnienia sytuacji nieoczekiwanej; 2) koszt lub utracony przychód, o którym mowa w ust. 1, obliczany jest na podstawie testów warunków skrajnych, które Bank przeprowadza dla poszczególnych rodzajów ryzyka uznanych za istotne; 3) część lub całość kwoty, o której mowa w ust. 2, Bank może zabezpieczyć z wyniku finansowego zaplanowanego na dany rok obrotowy; str. 7 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 4) poziom akceptowalnej straty lub utraconego przychodu (wskaźnika wrażliwości) Bank wyznacza (jako procent funduszy własnych Banku) w oparciu o następujące przesłanki: a) wysokość planowanego wyniku finansowego na rok obrotowy, w którym aktualizujemy niniejsze zasady, b) poziom współczynnika wypłacalności, c) plany kapitałowe; 5) dodatkowym wymogiem kapitałowym dla poszczególnych rodzajów ryzyka będzie kwota, o jaką koszt lub utracony przychód przekroczy poziom wskaźnika, o którym mowa w ust. 4. REGULACYJNE I WEWNĘTRZNE WYMOGI KAPITAŁOWE WYMOGI KAPITAŁOWE NA POSZCZEGÓLNE RODZAJE RYZYK w tym wymogi w zakresie funduszy własnych obliczone zgodnie z art. 92 ust. 3 lit. b) i c) Ryzyko kredytowe regulacyjny wymóg kapitałowy dodatkowy wymóg kapitałowy Ryzyko operacyjne regulacyjny wymóg kapitałowy dodatkowy wymóg kapitałowy Ryzyko walutowe regulacyjny wymóg kapitałowy dodatkowy wymóg kapitałowy Ryzyko koncentracji zaangażowani Przekroczenie progu koncentracji kapitałowej Ryzyko stopy procentowej Ryzyko płynności Ryzyko kapitałowe 31.12.2015 11 621 10 187 1 434 1 298 1 298 0 0 0 0 0 0 2 712 0 0 Całkowity wymóg kapitałowy Wewnętrzny wymóg kapitałowy 11 485 15 631 Łączny kapitał (Tier I + Tier II) 20 718 Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (%) Współczynnik kapitału Tier I (%) Łączny współczynnik kapitałowy (%) Wewnętrzny współczynnik kapitałowy 14,43 14,43 14,43 10,60 2. Rezultaty stosowanego przez instytucję wewnętrznego procesu oceny adekwatności kapitałowej, w tym skład dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych określonych na podstawie procesu przeglądu nadzorczego, o których mowa w art. 104 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2013/36/UE – nie dotyczy. str. 8 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 3. Kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z przepisami części trzeciej tytuł II rozdział 2 Rozporządzenia – 8 % kwot ekspozycji ważonych ryzykiem dla każdej kategorii ekspozycji określonej w art. 112 L.p. Klasa ekspozycji 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Wymóg kapitałowy Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych Ekspozycje wobec instytucji Ekspozycje wobec przedsiębiorstw Ekspozycje detaliczne Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania Ekspozycje kapitałowe Inne pozycje Razem metoda standardowa (SA) 0 255 1 1 136 981 1 580 5 555 126 135 418 10 187 6. Ekspozycje na ryzyko kredytowe kontrahenta Nie dotyczy 7. Bufory kapitałowe Nie dotyczy 8. Wskaźnik globalnego znaczenia systemowego Nie dotyczy str. 9 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 9. Korekty z tytułu ryzyka kredytowego Definicja należności przeterminowanych Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku kwalifikuje ekspozycję jako przeterminowaną w przypadku, gdy kredytobiorca nie dokonał płatności dotyczącej kapitału i/lub odsetek w umownym terminie wymagalności. Bank prezentuje całą ekspozycję jako przeterminowaną, bez względy na fakt, czy opóźnienie płatności dotyczy całej ekspozycji, czy tylko jej części (raty). Dla wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, ekspozycję uznaje się za przeterminowaną, jeżeli opóźnienie w spłacie przekracza 90 dni, a przeterminowana kwota przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 500 zł, a w przypadku pozostałych klas ekspozycji 3 000 zł. W sytuacji, gdy kredytobiorca posiada kilka ekspozycji, ale tylko części z nich dotyczy niewykonanie zobowiązania, do tej klasy zaliczane są: 1. tylko ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania – w przypadku ekspozycji wobec klientów detalicznych, 2. wszystkie ekspozycje kredytobiorcy – w przypadku pozostałych klientów. Identyfikacja i klasyfikacja ekspozycji zagrożonych utratą wartości Ekspozycje kredytowe klasyfikuje się na podstawie: 1. 2. kryterium terminowości spłaty kapitału lub odsetek w odniesieniu do: 1) ekspozycji kredytowych wobec Skarbu Państwa, 2) ekspozycji kredytowych wobec osób fizycznych, udzielonych na cele nie związane z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego; w odniesieniu do pozostałych ekspozycji kredytowych, dwóch niezależnych od siebie kryteriów: 1) terminowości spłaty kapitału lub odsetek 2) sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika. Przeglądów i klasyfikacji ekspozycji kredytowych dokonuje się według danych aktualnych na dzień przeprowadzanie klasyfikacji. Bank dokonuje przeglądu i klasyfikacji ekspozycji kredytowych: 1. 2. na podstawie kryterium terminowości spłaty kapitału lub odsetek w okresach miesięcznych, na podstawie kryterium sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika : 1) w okresach kwartalnych dla ekspozycji zakwalifikowanych do wyższej kategorii ryzyka niż „normalne” bez względu na kwotę, dla ekspozycji w kategorii „normalne”, gdy kwota łącznego zaangażowania Banku wobec tego podmiotu jest równa lub wyższa kwocie 600 tys. zł dla podmiotów niefinansowych i 1 000 tys. zł dla jednostek samorządu terytorialnego, str. 10 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 2) w okresach rocznych dla ekspozycji zakwalifikowanych do kategorii ryzyka „normalne” gdy kwota łącznego zaangażowania Banku wobec tego podmiotu jest niższa od kwoty 600 tys. zł dla podmiotów niefinansowych i niższa od kwoty 1 000 tys. zł dla jednostek samorządu terytorialnego. 3) gdy opóźnienie w spłacie części należnej raty kapitałowej lub odsetkowej, w kwocie nie przekraczającej 200 zł, nie wymaga przeklasyfikowania ekspozycji kredytowej do wyższej kategorii ryzyka. Dla potrzeb naliczenia odpowiedniej wysokości rezerw celowych od ekspozycji kredytowych klasyfikowanych do kategorii „normalnej”, „pod obserwacją”, „poniżej standardu”, „wątpliwe”, lub „stracone”, stosuje się zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. U. z 2008 r. nr 235 poz. 1589) oraz zasady określone w procedurze wewnętrznej w sprawie tworzenia rezerw celowych. str. 11 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Całkowita kwota ekspozycji po rozliczeniu równoważących się transakcji i bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego wg stanu na 31.12.2015 r., a także średnia kwota ekspozycji w danym okresie z podziałem na różne kategorie ekspozycji. L.p. Klasa ekspozycji 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych Ekspozycje wobec instytucji Ekspozycje wobec przedsiębiorstw Ekspozycje detaliczne Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania Ekspozycje kapitałowe Inne pozycje Razem metoda standardowa (SA) Całkowita kwota ekspozycji Średnia kwota ekspozycji 747 1 040 17 063 21 422 82 98 - - - - 61 925 12 539 34 425 116 820 63 151 10 033 35 294 103 946 1 480 1 872 - - - - - - 1 680 10 348 257 109 1 843 10 292 248 991 Rozkład geograficzny ekspozycji w podziale na obszary ważne pod względem istotnych kategorii ekspozycji wraz z dodatkowymi szczególnymi podziałami w stosowanych przypadkach. Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku prowadzi swoją działalność na obszarze działania zgodnym ze Statutem na terenie Polski. Biorąc pod uwagę położenie geograficzne placówek żadne znaczące różnice w ryzyku nie zostały zidentyfikowane. str. 12 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Rozkład ekspozycji w zależności od branży lub typu kontrahenta z podziałem na kategorie ekspozycji, w tym określenie ekspozycji wobec MŚP, wraz z dodatkowymi szczegółowymi podziałami w stosownych przypadkach według stanu na 31.12.2015 r. Sektor Sektor Sektor Gospodarstwa Gospodarstwa Sektor instytucji finansowy niefinansowy niefinansowy - domowe domowe - MŚP rządowych i MŚP Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków Inne pozycje samorządowych 747 - - - - - - - - - - - 17 063 - Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego - - - - - 82 - Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju - - - - - - - Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych - - - - - - - centralnych Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych Ekspozycje wobec instytucji 61 925 - - - - - - Ekspozycje wobec przedsiębiorstw - 12 539 856 772 534 - - Ekspozycje detaliczne - 34 425 27 152 32 567 25 102 - - na - 116 820 92 743 98 278 72 902 - niewykonanie - 1 480 - 23 - - - Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem - - - - - - - Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych - - - - - - - Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i - - - - - - - - - - - - - - 1 680 - - - - - - - - - - - - 10 348 64 352 165 264 120 751 131 640 98 538 17 145 10 348 Ekspozycje zabezpieczone hipotekami nieruchomościach Ekspozycje, których dotyczy zobowiązania przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania Ekspozycje kapitałowe Inne pozycje Razem metoda standardowa (SA) Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Zestawienie rezydualnych terminów zapadalności dla wszystkich ekspozycji z podziałem na kategorie ekspozycji wraz z dodatkowymi szczegółowymi podziałami w stosownych przypadkach według stanu na 31.12.2015 r. Z uwagi na brak możliwości przedstawienia danych z podziałem na kategorie ekspozycji, poniższe dane przedstawiono według typu kontrahenta (wg wartości nominalnej). Typ kontrahenta Sektor finansowy Sektor niefinansowy w tym: gospodarstwa domowe Sektor samorządowe RAZEM do 1 miesiąca 61 904 1-3 miesiące 3-6 miesięcy 6-12 miesięcy 1-2 lata 2-5 lat 0 0 0 0 0 5-10 lat 738 19 521 3 439 5 667 14 115 18 607 39 446 9 416 2 874 5 042 12 050 16 435 52 362 414 828 81 477 3 801 6 081 14 943 10-20 lat powyżej 20 lat 0 0 30 906 20 956 4 096 34 034 28 052 20 143 4 096 3 049 5 941 2 697 1 534 0 21 656 45 387 34 341 22 490 4 096 str. 14 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Ekspozycje o utraconej wartości i ekspozycje przeterminowane, przedstawione oddzielnie w podziale na istotne branże lub typy kontrahenta oraz korekty z tytułu szczególnego i ogólnego ryzyka kredytowego według stanu na 31.12.2015 r. Ekspozycje brutto przeterminowane L.p. Typ kontrahenta 1. 2. 3. Sektor finansowy bez rozpoznanej utraty wartości z rozpoznaną utratą wartości Sektor niefinansowy bez rozpoznanej utraty wartości z rozpoznaną utratą wartości Gospodarstwa domowe bez rozpoznanej utraty wartości z rozpoznaną utratą wartości Sektor instytucji rządowych i samorządowych bez rozpoznanej utraty wartości z rozpoznaną utratą wartości Całkowita kwota ekspozycji 7 186,00 1 956,00 5 230,00 3 162,00 1 838,00 1 324,00 - Rezerwy celowe 2 210,00 4,00 2 206,00 726,00 4,00 722,00 - Ekspozycje brutto o utraconej wartości L.p. Typ kontrahenta 1. 2. 3. Sektor finansowy Sektor niefinansowy w sytuacji pod obserwacją w sytuacji poniżej standardu w sytuacji wątpliwej w sytuacji straconej Gospodarstwa domowe w sytuacji pod obserwacją w sytuacji poniżej standardu w sytuacji wątpliwej w sytuacji straconej Sektor instytucji rządowych i samorządowych Całkowita kwota ekspozycji 5 526,00 280,00 5 246,00 1 604,00 280,00 1 324,00 - Rezerwy celowe 2 248,00 42,00 2 206,00 764,00 42,00 722,00 - Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Kwotę ekspozycji o utraconej wartości i ekspozycji przeterminowanych, podane oddzielnie, z podziałem na ważne obszary geograficzne, w tym w miarę możliwości kwoty korekty o szczególne i ogólne ryzyko kredytowe związane z każdym obszarem geograficznym Nie dotyczy Uzgodnienie zmian korekty o szczególne i ogólne ryzyko kredytowe dla ekspozycji o utraconej wartości, przedstawione oddzielnie T R E ŚĆ Rezerwy celowe od należności od sektora finansowego, w tym: Rezerwy celowe od należności od sektora niefinansowego, w tym: Stan na początek roku obrotowego Zwiększenie Spisanie – przeniesienie od pozabilansu Rozwiązanie Stan rezerw na koniec roku obrotowego 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 671,00 898 ,00 59,00 166,00 2 344,00 - w sytuacji normalnej 81 ,00 75,00 0,00 60,00 96,00 - poniżej standardu 49,00 0,00 0,00 7,00 42,00 - wątpliwe 31,00 0,00 0,00 31,00 0,00 - stracone 1 510,00 823,00 59,00 68,00 2 206,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 671,00 898,00 59,00 166,00 2 344,00 Rezerwy celowe od należności sektora budżetowego RAZEM: 10. Aktywa wolne od obciążeń 1. Składnik aktywów jest traktowany jako obciążony, jeżeli został on zastawiony lub podlega jakiejkolwiek formie ustaleń mających na celu zabezpieczenie lub wsparcie jakości kredytowej transakcji bilansowej lub pozabilansowej, z której nie może on zostać swobodnie wycofany (np. w celu zastawienia dla potrzeb finansowania) 2. Na dzień 31.12.2015 r. Bank nie posiada aktywów obciążonych. Prezentowane aktywa są wolne od obciążeń. str. 16 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Aktywa nieobciążone Kredyty na żądanie Instrumenty udziałowe Dłużne papiery wartościowe w tym: wyemitowane przez przedsiębiorstwa niefinansowe w tym: wyemitowane przez instytucje finansowe w tym: wyemitowane przez sektor instytucji rządowych i samorządowych w tym: papiery wartościowe zabezpieczone aktywami w tym: obligacje zabezpieczone Kredyty i zaliczki inne niż kredyty na żądanie w tym: kredyty hipoteczne Inne aktywa AKTYWA INSTYTUCJI Wartość bilansowa Wartość aktywów nominalna otrzymanego zabezpieczenia 6 548 1 279 401 - - - 401 - - - - - - - 226 154 110 087 108 621 10 385 244 767 - 11. Korzystanie z ECAI Nie dotyczy 12. Ekspozycje na ryzyko rynkowe L.p. Rodzaj wymogu 1. Wymóg zgodnie z art. 92 ust. 3 lit b. 2. Wymóg zgodnie z art. 92 ust. 3 lit c. – ryzyko walutowe Wymóg kapitałowy nie dotyczy 0,00 Bank wyznacza wymóg wyłącznie na ryzyko walutowe. str. 17 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 13. Ryzyko operacyjne 1. Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka operacyjnego obliczane są przez Bank metodą wskaźnika bazowego (art. 315-316 Rozporządzenia). Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego na dzień 31.12.2015 r. wynosi 1 298 tys. zł. Bank wyznacza tolerancję / apetyt na ryzyko operacyjne na bazie tych rodzajów ryzyka, dla których, w procesie samooceny, spełnione są łącznie poniższe warunki: 1) prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka jest średnie lub wysokie; 2) skutki ekonomiczne są wysokie, 2. Zestawienie strat brutto za 2015 r. z tytułu ryzyka operacyjnego w układzie tzw. macierzy bazylejskiej ryzyka operacyjnego, tj. kombinacji linii biznesowych i rodzajów ryzyka przedstawia tabela 1. Tabela 1: Straty brutto w układzie macierzy bazylejskiej: Rodzaj zdarzenia Bankowość detaliczna Płatności i rozliczenia 1. Oszustwa wewnętrzne 8,00 0,00 3. Zasady dotyczące zatrudnienia oraz bezpieczeństwa w pracy 4,00 0,00 5. Szkody związane z aktywami rzeczowymi 1,00 10,00 6. Zakłócenia działalności banku i awarie systemów 0,00 4,00 7. Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi 43,00 0,00 Ogółem straty brutto wynoszą 70 tys. zł. Proces ewidencji incydentów ryzyka operacyjnego odbywa się za pomocą programu informatycznego wspomagającego zarządzanie ryzykiem operacyjnym, który umożliwia rejestrację, analizę, pomiar i monitorowanie ryzyka. W 2015 r. zarejestrowano łącznie 508 incydentów ryzyka operacyjnego o łącznej wartości strat netto 55 tys. zł. (limit kapitału na ryzyko operacyjne nie został przekroczony). str. 18 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Zestawienie incydentów i strat netto w 2015 r. przedstawia poniższa tabela: Nr i rodzaj zdarzenia 2015 r. ilość Straty w tys. zł 1. Oszustwa wewnętrzne 1 8,00 2. Oszustwa zewnętrzne 0 0,00 3. Praktyka kadrowa i Bezpieczeństwo w miejscu pracy 1 4,00 4. Klienci, produkty i praktyki biznesowe 0 0,00 5. Uszkodzenia aktywów 1 0,00 6. Zakłócenia działalności i błędy systemów 38 4,00 7. Dokonywanie transakcji, dostawa oraz zarządzanie procesami 467 39,00 Razem 508 55,00 W celu ograniczenia ryzyka operacyjnego w 2015 r. w banku podejmowane były działania polegające m.in. na: 1) w zakresie oszustw pracowniczych wprowadzono istotne zmiany w procedurach banku pozwalające na lepsze monitorowanie oraz kontrolę zawierania transakcji i realizacji dyspozycji klientów przez pracowników Banku, 2) wzmocnieniu kontroli funkcjonalnych w obszarze poprawności i kompletności wprowadzanych danych do systemu księgowego, 3) wdrożeniu odpowiednich rozwiązań organizacyjnych w zakresie gospodarki kasowej, 4) szkoleniu pracowników, 5) działaniach prewencyjnych, związanych z identyfikacją i monitoringiem ryzyka prowadzenia operacji, rozpoznawaniem i zapobieganiem powstawaniu zdarzeń ryzyka operacyjnego w trakcie codziennej działalności, a także zapewnienie identyfikacji i oceny ryzyka przed podjęciem decyzji związanych z wdrożeniem nowych produktów, 6) stosowaniu ubezpieczeń, 7) tworzenie planów awaryjnych zachowania ciągłości działania. 14. Ekspozycje w papierach kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym Bank stosuje zasady (politykę) rachunkowości, w tym metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania przychodów i kosztów, zgodne z ustawą z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku poz. 330, z późn. zm.) oraz z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku poz. 329), w tym: zasady ujmowania w kapitale własnym skutków wyceny pozycji bilansowych. str. 19 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku W kapitale własnym ujmowane są skutki wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych przez Bank jako dostępne do sprzedaży - wyceniane wg aktualnej wartości godziwej - rynkowej i dotyczy tych papierów, które są notowane na rynku regulowanym. Aktywa finansowe: a) aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy - nie występują; b) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu w Banku - nie występują; c) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności; L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Nazwa instrumentu finansowego: Wartość bilansowa na dzień 31.12.2015 r. 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Wartość godziwa Bony pieniężne Obligacje skarbowe Obligacje monetarnych instytucji finansowych Obligacje instytucji samorządowych Obligacje podmiotów sektora niefinansowego Hipoteczne listy zastawne Certyfikaty depozytowe RAZEM: 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 400 000,00 400 000,00 0,00 401 018,02 401 018,02 d) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży; L.p. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa instrumentu finansowego: Akcje SGB-Bank S.A. Udziały krajowego Związku Banków Spółdzielczych Udziały Krajowego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych Akcje BGŻ Udział Spółdzielni Systemu Ochrony SGB RAZEM: Wartość bilansowa na dzień 31.12.2015 r. 1 277 692,00 1 277 692,00 100,00 100,00 Wartość godziwa 250,00 250,00 188,00 1 000,00 1 279 230,00 48,00 1 000,00 1 279 090,00 Na dzień bilansowy ww. akcje i udziały zostały wycenione według ceny nabycia zgodnie z par. 36 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków. str. 20 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Instrumenty finansowe znajdujące się w obrocie giełdowym (na rynku regulowanym): Wartość wg stanu na L.p. Nazwa instrumentu finansowego: Wartość godziwa 31.12.2015 r. 1. Obligacje skarbowe 0,00 0,00 2. Obligacje komunalne RR 0,00 0,00 3. Obligacje korporacyjne RR 0,00 0,00 4. Akcje spółek notowane na GPW 0,00 0,00 Inne np. listy zastawne, prawa poboru, 5. prawa do akcji, kontrakty terminowe, 0,00 0,00 opcje Instrumenty finansowe znajdujące się w obrocie pozagiełdowym: (nabyte w ramach ASO – alternatywnego systemu obrotu prowadzonego przez GPW (NewConnect, Catalyst) lub BondSpot (Catalyst) L.p. Nazwa instrumentu finansowego: Wartość godziwa Wartość wg stanu na 31.12.2015 r. 1. Akcje spółek notowane na rynku NewConnect 0,00 0,00 2. Instrumenty finansowe notowane na rynku Catalyst transakcje zawarte w ramach alternatywnego systemu obrotu)-obligacje komunalne, obligacje korporacyjne, obligacje spółdzielcze, 0,00 0,00 Papiery wartościowe z nieograniczoną zbywalnością, nieznajdujące się w obrocie na rynku regulowanym: Wartość wg stanu L.p. Nazwa instrumentu finansowego: Wartość godziwa na 31.12.2015 r. Jednostki uczestnictwa w funduszach 1. 0,00 0,00 inwestycyjnych 2. Certyfikaty depozytowe BPS, SGB 0,00 0,00 3. Bony pieniężne 0,00 0,00 4. Certyfikaty inwestycyjne 0,00 0,00 5. Obligacje korporacyjne 0,00 0,00 Obligacje komunalne (miasta, gminy, 6. powiaty, województwa, związki miast, 0,00 0,00 związki gmin, związki powiatów) Inne np. akcje spółek niepublicznych lub 7. 0,00 0,00 udziały w spółkach z o.o. str. 21 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Papiery wartościowe z ograniczoną zbywalnością; - akcje banku zrzeszającego o wartości 1 277 692,00 zł Wartość rynkowa instrumentów finansowych, w przypadku gdy jest różna od wartości wykazywanej w bilansie – nie wystąpiły. W 2015 r. w Banku nie było zrealizowanych zysków lub strat ze sprzedaży i likwidacji w ujęciu skumulowanym w zakresie ekspozycji nieuwzględnionych w portfelu handlowym. Nie wystąpiły również niezrealizowane zyski lub straty z aktualizacji wyceny. 15. Ekspozycje na ryzyko stopy procentowej przypisane pozycjom nieuwzględnionym w portfelu handlowym Charakter ryzyka stopy procentowej i zasadnicze założenia (w tym założenia dotyczące przedterminowej spłaty kredytów i zachowania depozytów o nieustalonym terminie wymagalności) oraz częstotliwość pomiarów ryzyka stopy procentowej Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oparta jest m.in. na następujących zasadach: 1) do pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank stosuje metodę luki stopy procentowej, 2) do oceny tego ryzyka Bank może dodatkowo wykorzystywać również inne metody, np. badania symulacyjne wpływu zmian stóp procentowych na przychody odsetkowe, koszty odsetkowe i w konsekwencji na zmiany wyniku odsetkowego, 3) zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zarządzaniu ryzykiem przeszacowania, ryzykiem bazowym, na kontroli ryzyka opcji klienta, oraz na analizie zmian w zakresie krzywej dochodowości (ryzyko krzywej dochodowości) i ewentualnego wpływu tych zmian na wynik odsetkowy, 4) Bank ogranicza poziom ryzyka stopy procentowej poprzez stosowanie systemu limitów i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów, pasywów i zobowiązań pozabilansowych. Zakłada się, że zmiana stóp procentowych sama w sobie nie jest źródłem potencjalnych strat dla Banku; narażenie na negatywne oddziaływanie na wyniki Banku związane jest z występującymi różnicami w wielkościach i strukturze aktywów i pasywów przeszacowywanych w poszczególnych przedziałach czasowych oraz niekorzystnymi i trudnymi do przewidzenia zmianami rynkowych stóp procentowych. Bank dążyć będzie do kształtowania struktury aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych w taki sposób, by uzyskać optymalne efekty w zakresie poziomu wyniku odsetkowego, przy zakładanych zmianach rynkowych stóp procentowych; jednocześnie zachowany będzie warunek bezpieczeństwa wyniku odsetkowego przy nieoczekiwanej zmianie tych stóp w kierunku przeciwnym od zakładanego. Bank dokonuje analizy poziomu wykorzystywania opcji klienta, w zakresie depozytów i kredytów o zmiennej i stałej stopie procentowej. str. 22 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Analiza ryzyka opcji klienta obejmuje ocenę zrywalności depozytów terminowych oraz ocenę stopnia spłacania przed terminem kredytów. Jako znaczący poziom wykorzystania opcji klienta uznaje się sytuację gdy: 1) zrywalność depozytów terminowych przekroczy w okresie analizowanego miesiąca poziom 2% kwoty depozytów terminowych ogółem, przy czym nie uważa się depozytu za zerwany w przypadku jego wycofania w ciągu 14 dni od momentu odnowienia, 2) łączna kwota kredytów spłacanych przed terminem przekroczy w okresie analizowanego miesiąca 2% kwoty kredytów w sytuacji normalnej i pod obserwacją; za przedterminową spłatę kredytu uznaje się przypadek, gdy kwota spłacana przed terminem wynosi co najmniej 1 000 złotych i jednocześnie wyprzedzenie w stosunku do ustalonego (umownego) harmonogramu spłat wynosi co najmniej 15 dni. Monitorowanie i raportowanie ryzyka stopy procentowej odbywa się z częstotliwością miesięczną. Wahania w zakresie zysku, wartości gospodarczej lub innego stosownego wskaźnika używanego przez kierownictwo instytucji do oceny skutków szokowych wzrostów lub spadków stóp procentowych zgodnie z metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej stosowaną przez kierownictwo instytucji, z podziałem na poszczególne waluty Bank wyznacza limit zmian wyniku odsetkowego na skutek występującego w Banku niedopasowania pomiędzy aktywami i pasywami wrażliwymi na zmiany stóp procentowych oraz na skutek występującego w Banku ryzyka bazowego, w okresie 12 miesięcy od daty analizy ryzyka stopy procentowej, przy zastosowaniu metody luki. Limit zmian w wyniku odsetkowym określany jest dla przedziałów przeszacowania do 12 miesięcy włącznie, dla aktywów / pasywów wrażliwych na zmianę stopy procentowej; limit ten wyznaczany jest jako iloczyn wielkości luki w danym przedziale przeszacowania oraz założonej skali zmiany stopy procentowej z jednoczesnym uwzględnieniem czasu trwania danej luki. Suma zmian w wyniku odsetkowym w poszczególnych przedziałach do 12 miesięcy oznacza możliwą zmianę wyniku odsetkowego w skali 12 miesięcy. Limit zmian w wyniku odsetkowym określa maksymalną, dopuszczalną zmianę tego wyniku w skali 12 miesięcy spowodowaną zmianą wszystkich stóp procentowych o dwa punkty procentowe – test warunków skrajnych (stress test); Wyznacza się limit zmian wyniku odsetkowego na skutek niedopasowania pomiędzy aktywami i pasywami w przedziałach przeszacowania do 12 miesięcy oraz na skutek ryzyka bazowego, na poziomie 15% funduszy własnych na datę badania; przy monitorowaniu poziomu ryzyka przyjmuje się większą z wartości bezwzględnych zmian wyniku odsetkowego wyliczonego dla wzrostu i spadku stóp procentowych. Relacja zmiany wyniku odsetkowego w skali 12 miesięcy na dzień 31.12.2015 r. wyniosła str. 23 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 3 051 tys. zł, co stanowi 14,7 % funduszy własnych banku. Aktywa i pasywa wyrażone w walucie innej niż krajowa wycenia się w PLN zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie w Banku zasadami - według średniego kursu NBP obowiązującego na dzień wyceny. W przypadku, gdy wartość aktywów albo pasywów walutowych (oprocentowanych) przekroczy poziom 2% sumy bilansowej Banku w okresie dwóch kolejnych miesięcy i według oceny Banku przekroczenie to ma charakter trwały, komórka monitorująca zobowiązana jest do wyodrębnienia pozycji walutowych i sporządzenia szczegółowej analizy w zakresie ryzyka stopy procentowej dotyczącej tych pozycji. Wg stanu na dzień 31.12.2015 wartość aktywów i pasywów walutowych (oprocentowanych) nie przekroczyła wartości obligującej do przeprowadzenia szczegółowej analizy w tym obszarze. 16. Ekspozycje na pozycje sekurytyzacyjne Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie posiada ekspozycji sekurytyzacyjnych. 17. Polityka w zakresie wynagrodzeń 1. Polityka wynagrodzeń (Polityka zmiennych składników wynagrodzeń) zgodna z Uchwałą KNF nr 258/2011 przygotowywana jest przez Zarząd i zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Banku. Rada Nadzorcza omawiała zagadnienia oceny polityki wynagrodzeń w 2015 roku jeden raz. Z uwagi na skalę działalności Banku nie powoływano komisji/komitetu ds. wynagrodzeń. Bank nie korzystał z konsultanta zewnętrznego w zakresie ustalania polityki w zakresie wynagrodzeń. 2. Wynagrodzenia osób objętych polityką wynagrodzeń (Polityką zmiennych składników wynagrodzeń) są zależne od: 1) jakości portfela kredytowego 2) realizacji planu finansowego banku, 3) realizacji przyjętej strategii (kierunków działania). 3. Kryteria stosowane przy pomiarze wyników to: 1) utrzymanie udziału jakości portfela kredytowego, mierzonym procentowym udziałem kredytów zagrożonych (suma ekspozycji zakwalifikowana do 2, 3 i 4 grupy ryzyka) w portfelu kredytów udzielonych podmiotom niefinansowym na poziomie 4 %. 2) pozytywna ocena realizacji planu finansowego banku z zastrzeżeniem ust. 4 3) pozytywna ocena realizacji przyjętej strategii (kierunków działania). str. 24 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Oceny dokonywane są dwuetapowo. tj. w momencie przyznania premii oraz w momencie uruchomienia części odroczonej. Podstawą oceny dokonanej w: a) 2013 roku – są efekty pracy członka Zarządu w 2012 roku, b) 2014 roku – są efekty pracy członka Zarządu w latach 2012 i 2013, c) w kolejnych latach – efekty pracy członka Zarządu za 3 lata poprzedzające dokonywanie oceny. Przy ocenie pracy członka Zarządu Banku Rada Nadzorcza uwzględnia zweryfikowany przez biegłego rewidenta wynik finansowy netto. Wysokość premii rocznej nie może stanowić znaczącej części wynagrodzenia członka Zarządu Banku. Łączna kwota premii rocznej dla członków Zarządu Banku ustalana jest w wysokości 2,5% rocznego zweryfikowanego przez biegłego rewidenta wyniku finansowego netto z zastrzeżeniem, że wysokość premii nie może być większa niż 8,0% osiągniętego w danym roku przez członka Zarządu wynagrodzenia zasadniczego. Wypłata części odroczonej premii rocznej następuje po dokonaniu pozytywnej oceny jakości portfela kredytowego za okres oceny przy uwzględnieniu aktualnego wyniku finansowego netto Banku. Rada Nadzorcza podejmuje decyzje o przyznaniu premii rocznej w formie uchwały dla poszczególnych członków Zarządu Banku na zasadach określonych w „Regulaminie wynagradzania członków Zarządu". 60% premii rocznej wypłacane jest niezwłocznie po przyznaniu, a część odroczona zostanie wypłacona w okresie trzyletnim, z zastrzeżeniem, że wypłata premii rocznej następuje jednorazowo (część premii rocznej nie jest odraczana), jeżeli w roku podlegającym ocenie spełniony jest jeden z poniższych warunków: 1) suma bilansowa Banku nie przekracza kwoty 400 mln PLN, 2) dynamika portfela kredytowego Banku rok do roku nie przekracza 120%. Rada Nadzorcza dokonuje weryfikacji poziomu przyznanej części odroczonej premii rocznej oraz podejmuje decyzje o jej wypłacie (z zastrzeżeniem, że pierwsza weryfikacja dokonywana będzie przy ocenie dokonywanej w 2014 roku za lata 2012 i 2013). Część odroczona premii rocznej akceptowana jest przez Radę Nadzorczą pod warunkiem spełnienia kryterium wskazującego, że akceptowalny poziom ryzyka kredytowego nie został przekroczony. Ustanie stosunku pracy członka Zarządu Banku w okresie oceny nie powoduje pozbawienia go prawa do części odroczonej premii rocznej. W takiej sytuacji, ocena pracy członka Zarządu Banku pod kątem wypłaty części odroczonej premii rocznej, obejmuje okres pełnienia funkcji członka Zarządu Banku oraz konsekwencje podjętych w tym okresie decyzji. 4. Stosunek stałych składników wynagrodzenia do składników zmiennych, ustalony zgodnie z art. 94 ust. 1 lit. g) dyrektywy36/2013 - składnik zmienny nie przekracza 100 % stałego składnika łącznego wynagrodzenia każdej osoby. 5. Bank nie stosuje polityki odraczania płatności i wynagrodzenia w postaci nabywania uprawnień do papierów wartościowych, a także innych świadczeń niepieniężnych. str. 25 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 6. Zagregowane informacje ilościowe dotyczące wynagrodzenia, z podziałem na obszary działalności przedsiębiorstwa. Zarząd Zarządzanie bankiem 407 257,67 zł 7. Zagregowane informacje ilościowe na temat wynagrodzeń, z podziałem na kadrę kierowniczą wyższego szczebla i pracowników, których działania mają istotny wpływ na profil ryzyka. Zarząd – 3 osoby Wynagrodzenie stałe 349 548,00 zł Wynagrodzenie zmienne 20 337,67 zł - pieniężne 20 337,67 zł - inne Wysokość wynagrodzenia z 18 424,95 zł odroczoną wypłatą - część przysługująca 3 649,87 zł - część jeszcze nieprzysługująca 14 775,08 zł Inne typy (nagrody jubileuszowe, 37 372,00 itp.) Liczba osób uzyskujących odprawy Wartość odpraw Najwyższa wypłata odprawy 8. Liczba osób, które otrzymały wynagrodzenie w wysokości co najmniej 1 mln EUR w danym roku obrachunkowym: dla wynagrodzeń w przedziale między 1 mln EUR a 5 mln EUR – w podziale na przedziały wynagrodzeń o wielkości 500 000 EUR, a dla wynagrodzeń wyższych niż 5 mln EUR – w podziale na przedziały wynagrodzeń o wielkości 1 mln EUR. Nie dotyczy 18. Ryzyko płynności1 1. Rola i zakres odpowiedzialności właściwych komitetów oraz innych jednostek funkcjonalnych i biznesowych. W procesie zarządzania ryzykiem płynności w Banku uczestniczą: Rada Nadzorcza – która: 1) w ramach pełnionego nadzoru dokonuje okresowej oceny i nadzoruje wszystkie aspekty polityki zarządzania ryzykiem płynności w Banku; Zakres ujawnianych informacji określony jest w Rekomendacji P wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego 1 str. 26 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 2) zatwierdza cele strategiczne w zarządzaniu ryzykiem płynności, zawarte w obowiązującej w Banku strategii zarządzania ryzykiem; 3) ocenia adekwatność i skuteczność systemu zarządzania ryzykiem płynności na podstawie okresowej, syntetycznej informacji na temat poziomu ryzyka, na jakie narażony jest Bank; 4) zatwierdza scenariuszowe plany awaryjne płynności. Zarząd: 1) zapewnia skuteczne działanie systemu zarządzania ryzykiem płynności; 2) zatwierdza zasady zarządzania ryzykiem płynności; 3) odpowiada za utrzymanie ryzyka płynności na poziomie nie przekraczającym poziomu akceptowalnego przez Radę Nadzorczą wyrażonego apetytem i tolerancją na ryzyko. Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (Komitet ALCO), który: 1) opiniuje poziom limitów; 2) identyfikuje potrzeby zmian w polityce płynnościowej Banku; 3) wydaje rekomendacje dla komórki zarządzającej mające na celu właściwe kształtowanie poziomu ryzyka płynności Banku; 4) ocenia poziom ryzyka płynności Banku i wydaje rekomendacje Zarządowi. Komórka monitorująca ryzyko płynności, wykonuje zadania związane z: 1) okresowym weryfikowaniem i aktualizowaniem niniejszej procedury oraz przygotowywaniem propozycji zmian procedury dla Zarządu, w tym weryfikowaniem i aktualizowaniem metod pomiaru ryzyka płynności oraz poziomu limitów; 2) zapewnieniem zgodności niniejszej procedury ze strategią działania Banku i strategią zarządzania ryzykiem; 3) proponowaniem wysokości przyjętych limitów; 4) dokonywaniem identyfikacji, pomiarem i monitorowaniem poziomu ryzyka, w tym płynności średnio i długoterminowej, przeprowadzaniem testów warunków skrajnych, pogłębioną analizą płynności długoterminowej; 5) analizą wskaźników służących ocenie poziomu ryzyka płynności; 6) monitorowaniem stopnia wykorzystania limitów; 7) wyznaczaniem nadzorczych miar płynności oraz wskaźników LCR i wewnętrznego NSFR; 8) oceną nowych produktów bankowych w zakresie potencjalnego wpływu na ryzyko płynności; 9) opracowywanie scenariuszy sytuacji kryzysowych; 10) sporządzaniem raportów w zakresie poziomu ryzyka płynności dla Komitetu ALCO. Komórka zarządzająca – wykonuje zadania związane z: 1) okresowym weryfikowaniem i aktualizowaniem niniejszej procedury oraz przygotowywaniem propozycji zmian procedury dla Zarządu, w zakresie zarządzania płynnością dzienną, bieżącą i krótkoterminową; 2) optymalnym zarządzaniem środkami Banku oraz wywiązywaniem się Banku z zawartych umów, w tym zagospodarowywaniem nadwyżek środków. Pozostałe komórki lub osoby odpowiedzialne za: 1) kontrolę i utrzymywanie limitów kasowych; 2) przekazywanie do komórki zarządzającej informacji niezbędnych do sporządzania prognozy przepływów pieniężnych, zgodnie z zasadami obowiązującymi w Banku. str. 27 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 2. Działalność w zakresie pozyskiwania finansowania. Głównym źródłem finansowania działalności jest zdywersyfikowana baza depozytowa, obejmująca wszystkie główne segmenty klientów: 1) przedsiębiorstwa, spółdzielnie, spółki prywatne oraz państwowe, 2) przedsiębiorców indywidualnych, 3) rolników 4) osoby prywatne, 5) instytucje niekomercyjne, 6) jednostki budżetowe Stabilność bazy depozytowej jest wspierana przez szeroką i różnorodną ofertę produktową. Bank realizując swą misję pozyskiwania depozytów w celu sfinansowania działalności kredytowej, oprócz oferowania standardowych produktów wychodzi naprzeciw oczekiwaniom klientów i dostosowuje produkty do sygnałów i oczekiwań rynku. Poznawanie, czy kreowanie potrzeb klientów odbywa się przy wykorzystaniu przez Bank istniejących narzędzi i działań rynkowych. Z uwagi na specyfikę środowisk rynki różnią się między sobą i różnią się oczekiwaniami klientów wobec banków. Ważnym zadaniem jest stałe dokonywanie segmentacji klientów wraz z rozpoznaniem preferencji w poszczególnych segmentach. 3. Stopień scentralizowania funkcji skarbowych i funkcji zarządzania płynnością. Zarządzanie ryzykiem płynności w Banku odbywa się w sposób scentralizowany i niezależny od jednostek podejmujących ryzyko. Funkcje skarbowe to zadania wykonywane przez jednostkę zarządzającą, natomiast funkcje zarządzania płynnością to zadania wykonywane przez jednostkę monitorującą. 4. Zasady funkcjonowania w ramach zrzeszenia. Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku jest zrzeszony w Zrzeszeniu SGB oraz jest uczestnikiem Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB. W ramach umowy Zrzeszenia, Bank Zrzeszający realizuje następujące zadania: 1) prowadzi rozliczenia pieniężne Banku, 2) zabezpiecza Bank przed ryzykiem związanym z zakłóceniami w realizacji rozliczeń międzybankowych, 3) zabezpiecza płynność śróddzienną, 4) prowadzi rachunki bieżące Banku, 5) udziela w miarę występujących potrzeb kredytów w rachunku bieżący oraz kredytu rewolwingowego, 6) gromadzi nadwyżki środków Banku, 7) prowadzi rachunek rezerwy obowiązkowej. Spółdzielnia Ochrony zapewnia płynność i wypłacalność każdego Uczestnika. Bank zobowiązany jest do zdeponowania i utrzymywania określonej kwoty środków na wyodrębnionym rachunku bankowym. str. 28 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 5. Rozmiar i skład nadwyżki płynności Banku. Wartość nadwyżki L.p. Nazwa nadwyżki 1 Norma krótkoterminowa ponad minimum Luka płynności krótkoterminowej Norma długoterminowa ponad minimum Współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi LCR ponad minimum Nadwyżka aktywów płynnych 2 3 6. M3 M4 LCR luka płynności krótkoterminowej współczynnik płynności krótkoterminowej współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności funduszami własnymi i środkami obcymi stabilnymi wskaźnik pokrycia płynności (%) 7. 1 238 Wartość minimalna 0,00 1,00 Wartość na dzień 31.12.2015 r. 2 726 1,05 1,00 2,65 1,00 1,09 60% 79% Luka płynności dla pierwszych trzech przedziałów z uwzględnieniem pozycji bilansowych i pozabilansowych oraz skumulowane luki płynności L.p. Przedział płynności 1 2 3 do 1 miesiąca do 3 miesięcy do 6 miesięcy 8. 12 909 Rozmiar i skład nadwyżki płynności Banku, normy płynności oraz inne regulacyjne normy dopuszczalnego ryzyka Wyszczególnienie M1 M2 2 725 Luka bilansowa prosta 2,16 0,53 2,08 Luka Luka prosta bilansowa (z pozabilansem) skumulowana 1,95 1,97 1,74 0,43 1,76 1,73 Luka skumulowana (z pozabilansem) 1,91 1,67 1,68 Dodatkowe zabezpieczenia płynności w ramach zrzeszenia. Bank w ramach zrzeszenia w celu utrzymania płynności może skorzystać ze środków Banku Zrzeszającego w postaci kredytu w rachunku bieżącym lub rewolwingowego oraz kredytów długoterminowych na finansowanie działalności kredytowej lub innego celu. W przypadku niebezpieczeństwa utraty płynności lub wypłacalności w ramach Spółdzielczego Systemu Ochrony, Spółdzielnia może udzielić Bankowi zwrotnej pomocy finansowej, w szczególności w formie: 1) pożyczki płynnościowej, 2) pożyczki restrukturyzacyjnej, 3) kaucji, str. 29 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 4) 5) 6) 7) 8) 9) gwarancji, poręczenia lub innych zabezpieczeń, nabycia wierzytelności, pożyczki długoterminowej na warunkach zobowiązań podporządkowanych, objęcia udziałów członkowskich w celu zwiększenia funduszy własnych Banku, wniesienia wkładów pieniężnych do Banku, objęcia akcji w celu zwiększenia funduszy własnych Banku. 9. 10. Aspekty ryzyka płynności, na które bank jest narażony i które monitoruje. Niedopasowanie terminów zapadalności aktywów do terminów zapadalności pasywów i istnienie niekorzystnej skumulowanej luki płynności w poszczególnych przedziałach, Przedterminowe wycofywanie depozytów przez klientów zaburzające prognozy przypływów pieniężnych Banku, Nadmierna koncentracja depozytów pod względem dużych kontrahentów, Konieczność pozyskiwania depozytów po wysokim koszcie w sytuacji nagłego zapotrzebowania na środki, Brak wypełniania wewnętrznych limitów systemu ochrony oraz limitów wynikających z przepisów prawa (pomimo braku konieczności ich spełniania na poziomie indywidualnym), Wadliwe plany awaryjne płynności nie uwzględniające szokowych zachowań klientów, Wadliwy stosunek depozytów, w tym depozytów stabilnych do akcji kredytowej Banku, Sposób dywersyfikacji źródeł finansowania. Bank dywersyfikuje źródła finansowania poprzez: 1) oferowanie produktów depozytowych klientom z sektora niefinansowego, budżetowego i finansowego, 2) ograniczanie depozytów dużych deponentów, 3) różne terminy wymagalności depozytów, 4) różny charakter depozytów: depozyty terminowe i bieżące itp. 11. Techniki ograniczania ryzyka płynności Do podstawowych technik ograniczania ryzyka płynności można zaliczyć: stosowanie limitów ograniczających ryzyko płynności, w tym wewnętrznych limitów systemu ochrony, systematyczne testowanie planu awaryjnego płynności zapewniającego niezakłócone prowadzenie działalności w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, lokowanie nadwyżek w aktywa płynne, które mają za zadanie zapewnienie przetrwanie w sytuacji skrajnej, przystąpienie do Systemu Ochrony SGB, które zapewnia w uzasadnionych przypadkach pomoc płynnościową z Funduszu Pomocowego, utrzymywanie Minimum depozytowego w Banku Zrzeszającym, str. 30 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 12. określanie prognoz nadwyżki z uwzględnieniem dodatkowego bufora płynności, systematyczne przeprowadzanie audytu systemu zarządzania ryzykiem płynności przez pracowników jednostki zarządzającej systemem ochrony. Pojęcia stosowane w procesie mierzenia pozycji płynności i ryzyka płynności. 1) płynność śróddzienna – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w bieżącym; 2) płynność bieżąca – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie 7 kolejnych dni; 3) płynność krótkoterminowa – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie 30 kolejnych dni; 4) płynność średnioterminowa – zapewnienie wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 1 miesiąca i do 12 miesięcy; 5) płynność długoterminowa – monitorowanie możliwości wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie powyżej 12 miesięcy; 6) płynność płatnicza – zdolność do finansowania aktywów i terminowego wykonania zobowiązań w toku normalnej działalności banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty; 7) bufor płynności – oszacowana przez Bank wysokość potrzebnych aktywów nieobciążonych, stanowiąca zabezpieczenie na wypadek zrealizowania się scenariuszy warunków skrajnych płynności w określonym, w obowiązującej w Banku strategii zarządzania ryzykiem, „horyzoncie przeżycia”; 8) luka płynności - zestawienie niedopasowania terminów płatności (zapadalności i wymagalności) aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych, po ich uprzednim urealnieniu. 13. Sposób odzwierciedlenia ryzyka płynności rynku w procesie zarządzania płynnością płatniczą. Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nadwyżki środków inwestuje w najbardziej płynne aktywa, które zapewniają utrzymanie płynności. Terminy, na które zakładane są lokaty w Banku Zrzeszającym uzależnione są od: 1) planowanych przepływów pieniężnych; 2) prognozy stóp procentowych na rynku międzybankowym; 3) utrzymywania odpowiedniego poziomu nadzorczej normy płynności krótkoterminowej; 4) polityki promowania lokat ustalanej dla banków spółdzielczych przez Bank Zrzeszający. 14. Wykorzystanie sposobów testów warunków skrajnych. Testy warunków skrajnych są wykorzystywane w planowaniu awaryjnym, wyznaczaniu poziomu limitów, procesie szacowania kapitału wewnętrznego. str. 31 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 15. Opis scenariuszy testów warunków skrajnych. W ramach pomiaru ryzyka Bank przeprowadza w okresach kwartalnych następujące testy warunków skrajnych: 1) wrażliwości – w oparciu o które szacowany jest kapitał wewnętrzny oraz wykonywany jest pomiar wpływu zmian parametrów makroekonomicznych na poziom ryzyka płynności; 2) scenariuszowe – w oparciu o które budowane są awaryjne plany płynności oraz wyznaczany jest poziom bufora płynności; 3) odwrócone – w oparciu o które wykonywane są doraźne analizy problemowe. 16. Wskazanie w jaki sposób plan awaryjny uwzględnia wyniki testów warunków skrajnych. Zgodnie z zasadami zarządzania ryzykiem płynności w Braniewsko-Pasłęckim Banku Spółdzielczym z siedzibą w Pasłęku uwzględniających zapisy Rekomendacji P plany awaryjne zostały zintegrowane z testami warunków skrajnych poprzez wykorzystanie testów warunków skrajnych jako scenariuszy uruchamiających awaryjny plan płynnościowy. 17. Polityka utrzymania rezerwy płynności. W celu utrzymywania ryzyka płynności na odpowiednim poziomie oraz sprostania zapotrzebowaniem na środki płynne w sytuacjach kryzysowych Bank utrzymuje odpowiednią wielkość aktywów lub dodatkowych źródeł finansowania, które mogą być natychmiast wykorzystywane przez Bank jako źródło środków płynnych. W ramach alternatywnych źródeł finansowania Bank wyróżnia: 1) sprzedaż wysokopłynnych aktywów lub zaciągnięcie kredytów zabezpieczonych tymi aktywami (aktywa nieobciążone); 2) dodatkowe źródła finansowania w postaci: - wykorzystania przyznanych linii kredytowych; - sprzedaży innych aktywów, w tym kredytów; - pozyskania niezabezpieczonego finansowania z Banku Zrzeszającego; - pozyskania pożyczki płynnościowej ze Spółdzielni; - przyrostu depozytów. Do aktywów, o których mowa w pkt. 1 mogą być zaliczane aktywa, które spełniają wszystkie z wymienionych warunków: 1) brak obciążeń; 2) wysoka jakość kredytowa; 3) łatwa zbywalność; 4) brak prawnych, regulacyjnych i operacyjnych przeszkód do wykorzystania aktywów w celu pozyskania środków; 5) sprzedaż aktywa nie oznacza konieczności podejmowania nadzwyczajnych działań. W celu monitorowania alternatywnych źródeł finansowania Bank prowadzi i na bieżąco aktualizuje rejestr aktywów oraz warunków na jakich może być pozyskiwane dodatkowe finansowanie. str. 32 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 18. Ograniczenia regulacyjne odnośnie transferu płynności w ramach zrzeszenia Bank ma możliwość pozyskania środków z Banku Zrzeszającego oraz Systemu Ochrony SGB. Szczegółowo transfer płynności przedstawiono w pkt. 7. 19. Częstotliwość i rodzaj sprawozdawczości w zakresie ryzyka płynności. System informacji zarządczej z zakresu ryzyka płynności zawiera m.in. dane na temat: 1) struktury i stabilności źródeł finansowania działalności Banku, ze szczególnym uwzględnieniem depozytów; 2) stopnia niedopasowania terminów płatności pozycji bilansowych i pozabilansowych; 3) wpływu pozycji pozabilansowych na poziom ryzyka płynności; 4) analizy wskaźników płynności; 5) ryzyka związanego z płynnością długoterminową; 6) wyników testów warunków skrajnych; 7) stopnia przestrzegania limitów. 19. Dźwignia finansowa Wyliczenia wskaźnika dźwigni finansowej na dzień 31 grudnia 2015 r. dokonano w oparciu o postanowienia Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2015/62 z dnia 10 października 2014 roku zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni. Wskaźnik dźwigni oblicza się jako miarę kapitału instytucji podzieloną przez miarę ekspozycji całkowitej tej instytucji i wyraża się jako wartość procentową. Kapitał TIER I Wartość bilansowa i pozabilansowa ekspozycji Wskaźnik dźwigni finansowej w pełni wprowadzona definicja kapitału 20 718 definicja przejściowa kapitału 257 108 257 108 8,06 8,06 20 718 20. Stosowanie metody IRB w odniesieniu do ryzyka kredytowego Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie stosuje metody IRB w odniesieniu do ryzyka kredytowego. str. 33 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 21. Stosowane techniki ograniczenia ryzyka kredytowego Zasady i procedury dotyczące kompensowania pozycji bilansowych i pozabilansowych oraz zakres, w jakim dana jednostka takie kompensowanie wykorzystuje Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie stosuje kompensowania pozycji bilansowych i pozabilansowych. Zasady i procedury dotyczące wycen zabezpieczeń i zarządzania nimi Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku przyjmując zabezpieczenia rzeczowe ma na celu zagwarantowanie spłaty kredytu i odsetek. W szczególności dotyczy to zabezpieczeń w postaci: 1. zabezpieczenia hipotecznego, 2. zabezpieczenia w formie przewłaszczenia ruchomości, 3. zabezpieczenia w formie zastawu rejestrowego. W celu zapewnienia skutecznego zarządzania nieruchomościami, Bank stosuje odpowiednie procedury zmierzające do wycen bądź aktualizacji wycen przyjmowanych zabezpieczeń. Przedmiotem wyceny zabezpieczeń rzeczowych są w szczególności: 1. przy zabezpieczeniu hipotecznym: a. nieruchomości rolne (grunty orne, łąki, pastwiska itp.), b. nieruchomości zabudowane (grunt oraz budynki, budowle i urządzenia, trwale związane z gruntem), c. nieruchomości fabryczne (grunt i obiekty przemysłowe trwale związane z gruntem). 2. przy zabezpieczeniu w formie przewłaszczenia: a. ruchomości stanowiące rzeczy oznaczone co do tożsamości, b. ruchomości stanowiące rzeczy oznaczone co do gatunku, c. zbiory stanowiące wyodrębnioną gospodarczą całość, d. papiery wartościowe 3. przy zabezpieczeniu w formie zastawu rejestrowego: a. ruchomości, zbiory rzeczy i papiery wartościowe wskazane w pkt 2 lit. a-d, b. wierzytelności i inne prawa majątkowe. Bank może dokonywać wyceny bądź aktualizacji wyceny zabezpieczeń rzeczowych: 1) przy udziale rzeczoznawcy - wartość rynkowa, 2) przy udziale pracowników Banku - ocena wartości, Wyceny zabezpieczeń rzeczowych dokonuje Bank w chwili ich przyjmowania. Aktualizacji wyceny zabezpieczeń dokonuje Bank w trakcie trwania umowy kredytowej, której zabezpieczenia dotyczą. Zarówno przy udzielaniu kredytu jak i w czasie trwania umowy kredytowej obliczany jest przez pracownika Banku wskaźnik LtV (Loan to Value – stosunek kwoty kredytu do wartości zabezpieczenia). str. 34 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Opis głównych rodzajów zabezpieczeń przyjętych przez daną instytucję Zabezpieczenie ma na celu zapewnienie bankowi zwrotu przysługującej mu w stosunku do klienta wierzytelności, w razie gdyby nie dokonał on spłaty tej wierzytelności w terminie ustalonym w umowie. Bank stosuje w szczególności następujące zabezpieczenia: 1. weksel własny in blanco; 2. poręczenie wekslowe (awal); 3. poręczenie cywilne; 4. gwarancja bankowa; 5. przelew (cesja) wierzytelności; 6. przewłaszczenie na zabezpieczenie; 7. zastaw rejestrowy; 8. zastaw finansowy; 9. kaucja; 10. blokada środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych; 11. hipoteka; 12. oświadczenie patronackie. Bank ustala zabezpieczenia w porozumieniu z ustanawiającym biorąc pod uwagę między innymi: 1. rodzaj i wysokość zobowiązania oraz okres na jaki środki zostają przekazane; 2. status prawny ustanawiającego; 3. sytuację finansową i gospodarczą ustanawiającego oraz podmiotów powiązanych z nim kapitałowo lub organizacyjnie; 4. istnienie powiązań organizacyjnych lub gospodarczych pomiędzy kredytobiorcą a ustanawiającym będącym osobą trzecią; 5. typowe oraz indywidualne ryzyko związane z przekazaniem środków; 6. cechy danego zabezpieczenia wynikające z dotyczących go przepisów prawa oraz umów o ustanowienie zabezpieczenia (np. sposób ustanowienia zabezpieczenia, przesłanki i zakres odpowiedzialności wynikającej z zabezpieczenia, sposób realizacji uprawnień banku); 7. przewidywany nakład pracy banku oraz związane z ustanowieniem zabezpieczenia koszty banku oraz klientów banku; 8. realną możliwość oraz długość przewidywanego terminu pełnego zaspokojenia roszczeń banku z przyjętego zabezpieczenia; 9. istniejące już obciążenia na rzeczy mającej stanowić przedmiot zabezpieczenia (w przypadku zabezpieczeń rzeczowych) oraz zadłużenie ustanawiającego (w przypadku zabezpieczenia osobistego); 10. rynkową wartość zabezpieczenia; 11. realną możliwość zaspokojenia się banku z proponowanych zabezpieczeń w trakcie postępowania egzekucyjnego lub upadłościowego. str. 35 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Główne rodzaje gwarantów i kontrahentów kredytowych instrumentów pochodnych oraz ich wiarygodność kredytowa Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie dokonuje transakcji na instrumentach pochodnych. Informacje na temat koncentracji ryzyka rynkowego lub kredytowego w ramach podjętych działań w zakresie ograniczenia ryzyka kredytowego Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku ogranicza ryzyko kredytowe poprzez zarządzanie ryzykiem następujących rodzajów koncentracji zaangażowań: 1) wobec pojedynczego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie (koncentracja podmiotowa); 2) w ten sam sektor gospodarczy (koncentracja branżowa); 3) w ten sam rodzaj zabezpieczenia (koncentracja zabezpieczeń). Bank odstępuje od monitorowania i ustanawiania limitów koncentracji w dany region geograficzny z uwagi na mały i jednolity teren działania. Bank nie monitoruje koncentracji rynkowej, ponieważ Bank prowadzi w ograniczonym zakresie działalność walutową, co zostało ujęte w strategii zarządzania ryzykiem, oraz nie udziela kredytów w walutach obcych. Monitorowanie poziomu wykorzystania ustanowionych limitów jest dokonywane w okresach miesięcznych, informacja w tym zakresie jest przedmiotem informacji zarządczej dla Zarządu i Rady Nadzorczej. Podstawą do określenia limitów koncentracji podmiotowych są normy określone w CRR oraz ustawie Prawo bankowe, którymi są: 1) w jeden podmiot lub grupę podmiotów powiązanych – maksymalnie 25% uznanego kapitału, 2) wobec innego banku krajowego lub grupy podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, składających się co najmniej z jednego banku – maksymalnie 100% uznanego kapitału, 3) wobec członków Rady Nadzorczej, członków Zarządu, pracowników zajmujących kierownicze stanowiska, podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie z członkiem Rady Nadzorczej, członkiem Zarządu, pracownikiem zajmującym kierownicze stanowisko – maksymalnie 25% kapitału podstawowego Tier I. W celu skuteczniejszego ograniczenia ryzyka Bank częściowo przyjął limity na poziomie niższym od określonych przepisami prawa: 1) w jeden podmiot lub grupę podmiotów powiązanych– maksymalnie 23% uznanego kapitału; Ponadto zostały w Banku ustalone dodatkowe limity na łączną kwotę jednostkowych zaangażowani i podmiotowych lub podmiotów powiązanych – 250% uznanego kapitału. Podstawą określenia limitów branżowych są: 1) ocena ryzyka branży; 2) historyczne kształtowanie się poziomu wykorzystania limitów branżowych; str. 36 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 3) cele strategiczne Banku w zakresie zarządzania ryzykiem koncentracji; 4) stopień szkodowości (wielkość kredytów zagrożonych) w danej branży. Bank ustanawia i aktualizuje poziom limitów branżowych przynajmniej raz na rok. Wysokości limitów ustanowionych na poszczególne sektory gospodarcze przedstawiają się następująco: L.p. Nazwa branży 1. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Maksymalna wysokość 70% portfela 600% uznanego kapitału Podstawą określenia limitów zabezpieczeń są: 1) wielkość ryzyka związana z możliwością zaspokojenia się Banku z przedmiotu zabezpieczenia; 2) historyczne (za okres ostatniego roku) kształtowanie się poziomu wykorzystania limitów zabezpieczeń; 3) cele strategiczne Banku w zakresie zarządzania ryzykiem koncentracji; 4) stopień szkodowości (wielkość kredytów zagrożonych) w dany rodzaj koncentracji. Bank ustanawia i aktualizuje poziom limitów zabezpieczeń przynajmniej raz na rok. Wysokości limitów ustanowionych na poszczególne rodzaje zabezpieczenia przedstawiają się następująco: L.p. Nazwa zabezpieczenia 1. Weksel własny 2. Hipoteka pozostała Maksymalna wysokość 35% portfela 300% uznanego kapitału 60% portfela 600% uznanego kapitału str. 37 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Całkowita wartość ekspozycji podana oddzielnie dla każdej kategorii ekspozycji, która jest objęta – po zastosowaniu korekt z tytułu zmienności – uznanym zabezpieczeniem finansowym lub innym uznanym zabezpieczeniem L.p. Klasa ekspozycji 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Wartość ekspozycji objęta uznanym zabezpieczeniem finansowym lub innym uznanym zabezpieczeniem Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych Ekspozycje wobec instytucji Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 12 055 Ekspozycje detaliczne 113 925 Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie 1 199 zobowiązania Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania Ekspozycje kapitałowe Inne pozycje Razem metoda standardowa (SA) 127 179 Wartość ekspozycji objęta gwarancjami - - str. 38 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 22. Stosowanie metod zaawansowanego w odniesieniu do ryzyka operacyjnego pomiaru Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie stosuje zaawansowanego pomiaru w odniesieniu do ryzyka operacyjnego. 23. Stosowanie wewnętrznych modeli pomiaru ryzyka rynkowego Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku nie stosuje wewnętrznych modeli pomiaru ryzyka rynkowego. str. 39 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku ZAŁĄCZNIK NR 1 Informacja o strategii i celach zarządzania ryzykiem Strategia i procesy zarządzania rodzajami ryzyk Podejmowanie ryzyka zmusza Bank do koncentrowania uwagi na powstających zagrożeniach, poszukiwania form obrony przed zagrożeniami i dostosowywania działalności do zmieniających się warunków zewnętrznych, ostrożnościowe podejmowanie ryzyka, oznacza utrzymywanie racjonalnej równowagi pomiędzy prowadzeniem działalności przychodowej i kontrolowaniem ryzyka. W celu przeprowadzania procesów realizowane są zadania, związane z analizą wartości podstawowych mierników charakterystycznych dla poszczególnych rodzajów ryzyka. Do głównych zadań w zakresie zarządzania ryzykiem w Banku należy: dostarczanie informacji na temat ryzyka i jego profilu, stosowanie działań profilaktycznych redukujących ryzyko i jego skutki, monitorowanie dopuszczalnego poziomu ryzyka. Bank zarządza rodzajami ryzyka uznanymi przez Bank za istotne zgodnie z obowiązującymi wewnętrznymi regulacjami zarządzania tymi rodzajami ryzyka. Na system zarządzania każdym rodzajem ryzyka składa się: 1) procedura opisująca zasady zarządzania ryzykiem; 2) identyfikacja, pomiar i monitorowanie; 3) system limitów ograniczających ryzyko; 4) system informacji zarządczej; 5) odpowiednio dostosowana organizacja procesu zarządzania. Do rodzajów ryzyka uznanych przez Bank za istotne, zaliczane są: 1) ryzyko kredytowe (w tym DEK, EKZH) 2) ryzyko operacyjne; 3) ryzyko walutowe, 4) ryzyko koncentracji; 5) ryzyko płynności; 6) ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej, 7) ryzyko kapitałowe; 8) ryzyko braku zgodności. str. 40 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Ryzyko kredytowe, w tym koncentracji Cele strategiczne w zakresie ryzyka kredytowego obejmują : 1) wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem kredytowym zapewniającego stabilny rozwój optymalnego jakościowo portfela kredytowego; 2) dostarczanie Zarządowi Banku informacji o poziomie ryzyka kredytowego umożliwiających podejmowanie ostrożnościowych, zasadnych decyzji dotyczących działalności kredytowej Banku; 3) utrzymywanie jakości portfela kredytowego Banku, wyrażonej udziałem kredytów zagrożonych w kredytach ogółem na poziomie nie wyższym od wskaźnika występującego w sektorze banków spółdzielczych; 4) ograniczanie ryzyka utraty wartości aktywów, wynikającego z pozostałych (poza kredytami) aktywów Banku. Cele strategiczne w zakresie ryzyka koncentracji obejmują: 1) utrzymywanie umiarkowanie zdywersyfikowanego portfela kredytowego w zakresie uwarunkowanym terenem działania Banku; 2) bezwzględne przestrzeganie limitów koncentracji zaangażowań określonych w ustawie Prawo bankowe. Cele strategiczne w zakresie ryzyka związanego z udzielaniem kredytów zabezpieczonych hipotecznie obejmują: 1) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z ekspozycjami zabezpieczonymi hipotecznie, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie; 2) prowadzenie działalności w zakresie związanym z udzielaniem kredytów zabezpieczonych hipotecznie mającej na celu utrzymanie zaangażowania na nieistotnym poziomie; 3) utrzymywanie udziału portfela kredytów zagrożonych zabezpieczonych hipotecznie na poziomie nie wyższym niż wskaźnik obowiązujący w portfelu kredytowym; 4) zaangażowanie się w ekspozycje kredytowe zabezpieczone hipotecznie maksymalnie do 70% ich udziału w portfelu kredytowym. Cele strategiczne w zakresie ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych obejmują: 1) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z detalicznymi ekspozycjami kredytowymi, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania detalicznymi ekspozycjami kredytowymi; 2) prowadzenie działalności w zakresie związanym z udzielaniem detalicznych ekspozycji kredytowych mającej na celu utrzymanie zaangażowania na nieistotnym poziomie; 3) utrzymywanie udziału portfela detalicznych ekspozycji zagrożonych na poziomie nie wyższym od 2% całego portfela detalicznych ekspozycji kredytowych. 4) zaangażowanie się w detaliczne ekspozycje kredytowe maksymalnie do 20% ich udziału w portfelu kredytowym. str. 41 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Ryzyko operacyjne Celem strategicznym w zakresie ryzyka operacyjnego jest: 1) optymalizacja efektywności gospodarowania poprzez zapobieganie i minimalizowanie strat operacyjnych oraz wyeliminowanie przyczyn ich powstawania, racjonalizacja kosztów, jak również zwiększenie szybkości oraz adekwatności reakcji Banku na zdarzenia od niego niezależne; 2) wdrożenie efektywnej struktury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym określenie ról i odpowiedzialności w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym. Ryzyko walutowe Cele strategiczne w zakresie działalności walutowej obejmują: 1) obsługę klientów Banku w zakresie posiadanych uprawnień walutowych; 2) zapewnienie klientom Banku kompleksowej obsługi w zakresie prowadzenia rachunków walutowych bieżących i terminowych, obsługi kasowej, realizacji przelewów otrzymywanych i wysyłanych za granicę oraz wykonywania innych czynności obrotu dewizowego za pośrednictwem banku zrzeszającego; 3) minimalizowanie ryzyka walutowego. Ryzyko stopy procentowej Cele strategiczne w zakresie ryzyka stopy procentowej obejmują: 1) optymalizacja wyniku odsetkowego w warunkach zmienności rynkowych stóp procentowych; 2) ograniczanie negatywnego wpływu zmian stóp procentowych poprzez doskonalenie narzędzi pomiaru i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów wrażliwych na zmiany stóp procentowych; 3) utrzymywanie poziomu ryzyka w ramach ustanowionych limitów opisanych w wewnętrznej procedurze dotyczącej zasad zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Ryzyko płynności Cele strategiczne w zakresie ryzyka płynności obejmują: 1) zapewnienie finansowania aktywów i terminowego wykonywania zobowiązań w toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty; 2) zapobieganie powstania sytuacji kryzysowej, zwłaszcza z powodu czynników wewnątrzbankowych oraz posiadanie aktualnego i skutecznego planu awaryjnego na wypadek wystąpienia takiej sytuacji. Ryzyko kapitałowe Długoterminowe cele strategiczne w zakresie ryzyka kapitałowego obejmują: 1) dążenie do zapewnienia odpowiedniej struktury oraz systematycznego wzrostu funduszy własnych, adekwatnych do skali i rodzaju prowadzonej działalności; 2) ograniczenie wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko do rodzajów ryzyka przewidzianych przez przepisy prawa przy założeniu braku prowadzenia działalności handlowej; 3) posiadanie minimalnej wielkości łącznego współczynnika kapitałowego na poziomie 14%; str. 42 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 4) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału Tier I na poziomie 9%; 5) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału podstawowego Tier I na poziomie 9%; 6) obciążenie kapitałem wewnętrznym funduszy własnych na maksymalnym poziomie 79,24%; tym samym posiadanie wewnętrznego współczynnika kapitałowego na minimalnym poziomie 10,10%; 7) dążenie do takiej struktury funduszy Tier I, aby kapitał rezerwowy stanowił 95% funduszy Tier I; 8) dywersyfikacja funduszu udziałowego poprzez uzyskanie takiej struktury funduszu udziałowego, aby suma znaczących pakietów udziałów, czyli pakietów przekraczających 2% funduszu udziałowego, nie przekroczyła 10% funduszu udziałowego Banku; 9) przekazywanie na fundusze własne minimum 90% nadwyżki bilansowej; 10) dążenie do uzyskania zaangażowania kapitałowego w Banku Zrzeszającym na poziomie minimum 9% funduszy własnych Banku; 11) ograniczenie jednostkowego zaangażowania kapitałowego w instytucjach finansowych, bankach krajowych, zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji – w tym w banku zrzeszającym w taki sposób, aby nie spowodowało to pomniejszania funduszy własnych Banku. 12) utrzymywanie minimalnej wielkości wskaźnika dźwigni finansowej na poziomie 3%. Ryzyko braku zgodności Zarządzanie ryzykiem braku zgodności oznacza: 1) efektywne przeciwdziałanie możliwościom wystąpienia naruszeń przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania; 2) sprawne i skuteczne podejmowanie działań naprawczych w sytuacji zidentyfikowania braku zgodności; 3) dążenie do zgodności regulacji wewnętrznych Banku z przepisami zewnętrznymi; 4) dążenie i dbałość o: a) wizerunek zewnętrzny Banku rozumianego jako instytucja zaufania publicznego, b) pozytywny odbiór Banku przez klientów, c) przejrzystość działań Banku wobec klientów, d) stworzenie kadry pracowniczej identyfikującej się z Bankiem, dobrze zorganizowanej wewnętrznie dla realizacji wspólnych celów wytyczonych przez Bank. Struktura i organizacja odpowiedniej funkcji zarządzania ryzykiem, w tym informacji na temat jej uprawnień i statutu, lub innych odpowiednich rozwiązań w tym względzie W procesie zarządzania ryzykiem bankowym w Banku uczestniczą: 1) Rada Nadzorcza; 2) Zarząd; 3) Komitet zarządzania aktywami i pasywami (Komitet ALCO); 4) Komitet ryzyka operacyjnego (KRO); 5) Komitet ds. ryzyka braku zgodności (KRBZ); 6) komórki organizacyjne (lub wyznaczone osoby w Banku) odpowiedzialne za: str. 43 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku a) b) c) d) e) f) sprawozdawczość dla odbiorców zewnętrznych, zarządzanie nadwyżką środków, zarządzanie bieżącą pozycją walutową, sprzedaż kredytów, identyfikację i akceptację ryzyka kredytowego dla pojedynczych transakcji, pomiar, monitorowanie i kontrolę poszczególnych rodzajów ryzyka bankowego. Rada Nadzorcza: 1) zatwierdza Strategię działania Banku oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, obejmujące m.in. możliwy do zaakceptowania ogólny poziom ryzyka Banku; 2) zatwierdza procedury dotyczące procesów: a) szacowania kapitału wewnętrznego, b) planowania i zarządzania kapitałowego; 3) zatwierdza strukturę organizacyjną Banku, zawartą w Regulaminie organizacyjnym, dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka; 4) zatwierdza ogólne zasady polityki dotyczącej zmiennych składników wynagrodzeń; 5) zatwierdza plan pozyskania i utrzymania środków obcych stabilnych; 6) sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem braku zgodności rozumianym jako skutki nieprzestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania, a także zatwierdza założenia polityki Banku w zakresie ryzyka braku zgodności, ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności; 7) sprawuje nadzór nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka ze Strategią działania i planem finansowym Banku; 8) zapewnia wybór członków Zarządu posiadających odpowiednie kwalifikacje do sprawowania wyznaczonych im funkcji; 9) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania ryzykiem występującym w działalności Banku oraz ocenia adekwatność i skuteczność tego systemu, głównie poprzez zapoznawanie się z raportami i sprawozdaniami dotyczącymi oceny narażenia Banku na poszczególne rodzaje ryzyka (w tym ryzyka braku zgodności) i na ich podstawie dokonuje oceny stopnia efektywności i adekwatności zarządzania ryzykiem; 10) ocenia, czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad działalnością Banku są skuteczne i zgodne z polityką Rady Nadzorczej. Zarząd: 1) odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności, systemu kontroli wewnętrznej, procesu szacowania kapitału wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz za nadzór nad efektywnością tych procesów; 2) odpowiada za zorganizowanie skutecznego procesu oceny adekwatności kapitałowej i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz nadzór nad jego efektywnością, wprowadzając w razie potrzeby niezbędne korekty i udoskonalenia; 3) wprowadza zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka; 4) wprowadza podział zadań realizowanych w Banku, który zapewnia niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej skutkującej podejmowaniem ryzyka przez Bank; str. 44 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 5) zatwierdza rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość dostosowaną do akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka Banku; 6) odpowiada za przejrzystość działań Banku, w szczególności za politykę informacyjną w zakresie działalności Banku, pozwalającą na ocenę skuteczności działania Rady Nadzorczej i Zarządu Banku w zakresie zarządzania Bankiem, monitorowania stanu bezpieczeństwa działalności Banku i za ocenę sytuacji finansowej Banku; 7) zapewnia zgodność działania Banku z obowiązującymi przepisami prawa; 8) zapewnienia, że Bank prowadzi politykę służącą zarządzaniu wszystkimi istotnymi rodzajami ryzyka w działalności Banku i posiada procedury w tym zakresie; 9) odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację polityki zmiennych składników wynagrodzeń; 10) uwzględnia rezultaty badań prowadzonych przez komórkę audytu wewnętrznego oraz biegłych rewidentów przy podejmowaniu decyzji w ramach zarządzania Bankiem; 11) przekazuje Radzie Nadzorczej, okresowe informacje przedstawiające w sposób rzetelny, przejrzysty i syntetyczny rodzaje i wielkość ryzyka w działalności Banku; jednym z elementów informacji zarządczej jest raport z realizacji apetytu na ryzyko (zaprezentowanego w postaci wskaźników ilościowych) ujętego w Dziale IV, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszej strategii. Komitet zarządzania aktywami i pasywami (Komitet ALCO): 1) analizuje wykonanie rocznego planu finansowego Banku; 2) ocenia ryzyka: a) kredytowe, b) koncentracji, c) detalicznych ekspozycji kredytowych, d) płynności, e) stopy procentowej, f) walutowego, g) kapitałowego, h) ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie, i) bancassurance 3) opiniuje propozycje wewnętrznych limitów zaangażowani po weryfikacji sporządzonej przez samodzielne stanowisko ds. zarządzania ryzykiem kredytowym; 4) ocenia nowe produkty bankowe; 5) analizuje wymogi kapitałowe Banku; 6) ocenia realizację polityk założonych w rocznym planie finansowym dotyczących oceniania ryzyk; 7) ocenia realizację strategii; 8) ocenia stopień wykonania programu rozwoju bazy depozytowej (ocena zarządzania bazą depozytową); 9) opiniuje propozycję wewnętrznych limitów przedstawianych przez ZEA w ramach corocznych przeglądów procedur; 10) ocenia wyniki testów warunków skrajnych wynikających ze zamian otoczenia makroekonomicznego, 11) weryfikuje funkcjonujące w Banku mechanizmy i procedury kontroli wewnętrznej, 12) inne zlecone przez Zarząd Banku. str. 45 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Komitet ryzyka operacyjnego (KRO) 1) koordynuje we współpracy ze wszystkimi jednostkami i komórkami organizacyjnymi Banku działania w zakresie identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka; 2) analizuje bezpieczeństwo zarówno systemów, jak i osób i mienia; 3) proponuje podejmowanie działań w celu minimalizacji ryzyka operacyjnego; 4) opiniuje projekty nowych regulacji dotyczących ryzyka operacyjnego lub rekomenduje wprowadzenie zmian w obowiązujących regulacjach w przedmiotowym zakresie; 5) rekomenduje dla potrzeb Zarządu Banku podjęcie działań strategicznych; 6) przekazuje dla potrzeb Zarządu Banku nie rzadziej niż raz na kwartał informacje z działalności oraz analizę i ocenę poziomu ryzyka operacyjnego; 7) inicjuje weryfikację KRI oraz zatwierdza jej wyniki; 8) w przypadku dodania nowych KRI lub zmiany ustalonych limitów występuje do Zarządu o ich akceptację; 9) analizuje przedkładany przez Analizatora raport z monitoringu KRI; 10) ustala termin i zleca na wniosek przewodniczącego KRO przeprowadzanie samooceny procesów ryzyka operacyjnego, jak i procesów krytycznych oraz po wykonaniu weryfikuje jej wyniki; 11) nadzoruje działania zmierzające do utrzymania ryzyka operacyjnego na akceptowalnym poziomie; 12) dokonuje oceny analizy ryzyka operacyjnego nowych produktów w momencie ich wprowadzania. Komitet ds. ryzyka braku zgodności (KRBZ) 1) analizuje sporządzane przez komórkę ds. zarządzania ryzykiem braku zgodności raportów na temat ryzyka braku zgodności i ocenia poziom tego ryzyka, 2) przygotowuje projekty rozwiązań mających na celu ograniczenie ryzyka braku zgodności i przedkłada nadzorującemu to zagadnienie członkowi Zarządu, 3) ocenia ryzyka braku zgodności związanego z wprowadzaniem nowych produktów, angażowanie w nowe rodzaje działalności, 4) prezentuje Zarządowi i Radzie Nadzorczej raporty na temat ryzyka braku zgodności. Komórki organizacyjne (lub wyznaczone osoby w Banku) uczestniczą w procesie zarządzania ryzykiem w ramach przypisanych im zadań w strukturze organizacyjnej Banku oraz w procedurach wewnętrznych, dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. Zakres i charakter systemów raportowania i pomiaru ryzyka Podstawę monitorowania procesu zarządzania ryzykiem w Banku stanowi formalnie ustanowiony system informacji zarządczej. System sprawozdawczości zarządczej dostarcza informacji na temat: 1) rodzajów i wielkości ryzyka w działalności Banku; 2) profilu ryzyka; 3) stopnia wykorzystania limitów wewnętrznych; 4) wyników testów warunków skrajnych; 5) skutków decyzji w zakresie zarządzania ryzykiem. Monitorowanie ryzyka odbywa się z częstotliwością umożliwiającą dostarczenie informacji o zmianach profilu ryzyka Banku. Zakres oraz szczegółowość sprawozdań wewnętrznych są dostosowane do rodzaju raportowanego ryzyka oraz odbiorców informacji. str. 46 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku Rzetelność, dokładność oraz aktualność dostarczanych informacji zapewnia wprowadzony w Banku system kontroli wewnętrznej. Szczegółowe zasady działania systemu informacji zarządczej reguluje w Banku odrębna procedura; ponadto w regulacjach dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka bankowego został określony w sposób ogólny zakres informacji zarządczej z obszaru, którego dotyczy regulacja; szczegółowy wykaz sprawozdań zarządczych określa odrębna regulacja. Strategia w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka, a także strategii i procesów monitorowania stałej skuteczności instrumentów zabezpieczających i czynników łagodzących ryzyko Bank wprowadza odpowiednie do skali i złożoności działalności limity wewnętrzne ograniczające poziom ryzyka występującego w poszczególnych obszarach działania Banku. Procedury wewnętrzne określają zasady ustalania i aktualizowania wysokości limitów oraz częstotliwości monitorowania ich przestrzegania i raportowania. Poziom limitów wewnętrznych jest dostosowany do akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka Banku. Analizy będące podstawą do określenia wysokości limitów wewnętrznych są sporządzane w formie pisemnej. Bank określa wysokość limitów (w zależności od rodzaju ryzyka lub charakteru limitu) w oparciu o następujące przesłanki: 1) analizę historyczną stopnia wykorzystania limitu; 2) apetyt na ryzyko określony przez Radę Nadzorczą; 3) analizę wpływu zrealizowania się limitu w maksymalnej wysokości na sytuację finansową Banku; 4) wysokość ryzyka, którym jest obciążona pozycja objęta limitem. Z zachowaniem limitów określonych w ustawie Prawo bankowe, Bank ustalił i weryfikuje wewnętrzne limity zaangażowani według kryteriów uwzględniających specyfikę ich działalności. Procedury wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem określają sytuacje, w których dopuszczalne jest przekroczenie limitów wewnętrznych, określają warunki akceptacji przekroczeń oraz sposób postępowania w przypadku przekroczenia limitów wewnętrznych. Przyjęte rodzaje limitów wewnętrznych, dotyczących poszczególnych rodzajów ryzyka oraz ich wysokość, zatwierdza Zarząd Banku. Przekroczenia limitów wewnętrznych są monitorowane i poddawane szczegółowej analizie – zadania te wykonują komórki organizacyjne wskazane w procedurach szczegółowych dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. str. 47 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku ZAŁĄCZNIK NR 2 Oświadczenie Zarządu Zarząd Braniewsko-Pasłęckiego Banku Spółdzielczego z siedzibą w Pasłęku niniejszym oświadcza, że ustalenia opisane w Ujawnieniu są adekwatne do stanu faktycznego, a stosowane systemy zarządzania ryzykiem są odpowiednie z punktu widzenia profilu i strategii ryzyka Banku. str. 48 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku ZAŁĄCZNIK NR 3 Raport z realizacji ustalonego przez Radę Nadzorczą apetytu na ryzyko wyrażonego wskaźnikami ilościowymi Wysokość limitu Nazwa limitu Wartość Stopień realizacji Ryzyko kredytowe Łączna wartość aktywów (wg wartości bilansowej) w postaci: papierów wartościowych (niebędących papierami wartościowymi Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, akcjami banku zrzeszającego), jednostek funduszy inwestycyjnych, udziałów 0 0 X Wartość portfela o charakterze handlowym 0 0 X Udział kredytów zagrożonych w portfelu kredytowym Max 6,1% 2,04% 33,52% Udział portfela kredytów podmiotów niefinansowych w sumie bilansowej powiększonej o zobowiązania pozabilansowe udzielone dotyczące finansowania Max 65% 64,75% 99,62% 25% -% -% Udział ekspozycji kredytowych Banku zabezpieczonych hipotecznie w łącznej wartości ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w sektorze bankowym2 Max 2% 0,21% 10,63% Udział ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w portfelu kredytowym Max 70% 53,04% 75,78% Udział zagrożonych ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w portfelu ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie ogółem Max 6,1% 3,53% 57,95% Udział detalicznych ekspozycji kredytowych Banku w łącznej wartości detalicznych ekspozycji kredytowych sektora bankowego3 Max 2% 0,001% 0,07% Udział detalicznych ekspozycji kredytowych w portfelu kredytowym Max 20% 3,88% 57,95% Udział zagrożonych detalicznych ekspozycji kredytowych w portfelu detalicznych ekspozycjach kredytowych ogółem Max 2% 1,01% 50,36% Ilość ekspozycji kredytowych udzielonych poza obowiązującymi standardami kredytowania ------ 118 szt. X Wartość ekspozycji kredytowych udzielonych poza obowiązującymi standardami kredytowania ------ 36 932 tys. zł X Max. 150 tys. zł 10 tys. zł 70 tys. zł 46,66% 8 tys. zł 80,00% 2. Zasady dotyczące zatrudnienia oraz bezpieczeństwo pracy 10 tys. zł 4 tys. zł 40,00% 3. Klienci, produkty i praktyki operacyjne 40 tys. zł ----- 0,00% Limit maksymalnego zaangażowania w jednostki TFI Ryzyko operacyjne Tolerancja na ryzyko (prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyk oraz ich skutki ekonomiczne) 1. Oszustwa wewnętrzne 2 3 Limit monitorowany raz w roku, do końca I kwartału. Limit monitorowany raz w roku, do końca I kwartału. str. 49 Braniewsko-Pasłęcki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Pasłęku 4. Szkody związane z aktywami rzeczowymi 20 tys. zł 11 tys. zł 55,00% 5. Zakłócenia działalności Banku i awarie systemów 10 tys. zł 4 tys. zł 40,00% 6. Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi 60 tys. zł 43 tys. zł 71,66% Max 2% 0,62% 31,00% Ryzyko walutowe Udział całkowitej pozycji walutowej w funduszach własnych Ryzyko płynności Ilość przypadków przekroczenia nadzorczej miary płynności M1 0 0 X Ilość przypadków przekroczenia nadzorczej miary płynności M2 0 0 X Ilość przypadków przekroczenia nadzorczej miary płynności M3 0 0 X Ilość przypadków przekroczenia nadzorczej miary płynności M4 0 0 X Kwota nadwyżki środków ponad kwotę środków wypełniających nadzorczą miarę płynności M1 0 2 726 tys. zł X Ilość przekroczeń limitu luki płynności w okresie do1 roku 0 0 X Ilość przekroczeń limitu luki płynności w okresie powyżej 1 roku 0 0 X Max 10% Max 10% Max 5% 0,3% 0,5% 0,1% 2,75% 5,26% 1,96% 1 0,1 X Min 14% 14,43% 103,07% Max 79,24% 75,45% 95,21% 4 Ryzyko stopy procentowej Wartość luki w przedziałach przeszacowania powyżej 12 m-cy w relacji do funduszy własnych: -w przedziale powyżej 1 roku do 2 lat -w przedziale 2-5 lat -w przedziale pow. 5 lat Iloraz aktywów wrażliwych o oprocentowaniu uzależnionym od stawek własnych Banku w pasywach wrażliwych o oprocentowaniu uzależnionym od stawek własnych Banku 5 Ryzyko kapitałowe Współczynnik wypłacalności Udział kapitału wewnętrznego w funduszach własnych 4 5 Od ostatniego raportu. Nie ma charakteru limitu, jest to sytuacja pożądana. str. 50