Zamawiający: Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie ul. Kard. St. Wyszyńskiego 37, 14 - 200 Iława Wykonawca: Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A. ZAKŁAD W GDAŃSKU ul. Uphagena 27, 80-237 Gdańsk Tel.: (0-58) 341-40-11; Fax: 346-12-75 OPERAT WODNOPRAWNY na odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z projektowanego węzła drogowego do zagłębienia terenowego znajdującego się pomiędzy ulicami: Gen. Wł. Andersa, Skłodowskiej, Wojska Polskiego i Brzozowej w Iławie Umowa nr: PIM z dnia 20.05.2013 r. Miejscowość: Iława Powiat: iławski Województwo: warmińsko - mazurskie Zlewnia: Drwęcy Opracował zespół: Dyrektor mgr Bożena Płutniak nr upr. 051068 Gdańsk, lipiec 2013 r. SPIS TREŚCI 1. OPIS INWESTYCJI W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM .............................................................. 4 2. INFORMACJE OGÓLNE ........................................................................................................................... 5 2.1. DANE DOTYCZĄCE UBIEGAJĄCEGO SIĘ O WYDANIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO ............................... 6 2.2. OKREŚLENIE CELU I ZAKRESU ZAMIERZONEGO KORZYSTANIA Z WÓD ....................................................... 6 2.3. OKREŚLENIE STANU PRAWNEGO NIERUCHOMOŚCI W ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA ZAMIERZONEGO KORZYSTANIA Z WÓD LUB PLANOWANYCH DO WYKONANIA URZĄDZEŃ WODNYCH ............................................ 6 3. PODSTAWY OPRACOWANIA. ................................................................................................................. 7 4. GOSPODARKA WODAMI OPADOWYMI............................................................................................... 8 4.1. CHARAKTERYSTYKA ZLEWNI ..................................................................................................................... 8 4.2. OPIS SIECI KANALIZACJI DESZCZOWEJ ....................................................................................................... 8 4.3. OPIS URZĄDZEŃ PODCZYSZCZAJĄCYCH ..................................................................................................... 8 4.4. ODPROWADZENIE WÓD OPADOWYCH....................................................................................................... 10 4.5. ILOŚĆ WÓD OPADOWYCH ......................................................................................................................... 10 4.6. SKŁAD WÓD OPADOWYCH ........................................................................................................................ 12 5. CHARAKTERYSTYKA ODBIORNIKA ŚCIEKÓW OPADOWYCH ................................................. 13 6. WPŁYW GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ NA WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE ......... 14 7. OKREŚLENIE ZAKRESU I CZĘSTOTLIWOŚCI WYKONYWANIA ANALIZ ODPROWADZANYCH WÓD OPADOWYCH ....................................................................................... 15 8. URZĄDZENIA POMIAROWE .................................................................................................................. 15 9. GOSPODARKA ŚCIEKOWA .................................................................................................................... 15 10. USTALENIA WYNIKAJĄCE Z PLANU GOSPODAROWANIA WODAMI NA OBSZARZE DORZECZA I WARUNKÓW KORZYSTANIA Z WÓD REGIONU WODNEGO ............................ 16 11. OKREŚLENIE ZASAD POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ZATRZYMANIA DZIAŁALNOŚCI BĄDŹ AWARII URZĄDZEŃ WODNYCH .............................................................. 17 12. FORMY OCHRONY PRZYRODY ........................................................................................................... 17 13. OBOWIĄZKI UBIEGAJĄCEGO SIĘ O WYDANIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO W STOSUNKU DO OSÓB TRZECICH ......................................................................................................... 18 14. OBOWIĄZKI UBIEGAJĄCEGO SIĘ O WYDANIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO ........ 18 15. WNIOSEK O UDZIELENIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO .................................................. 19 2 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW TEKSTOWYCH 1. Wypis i wyrys z rejestru gruntów SPIS ZAŁĄCZNIKÓW GRAFICZNYCH 1. Mapa topograficzna w skali 1: 10 000 2. Plan sytuacyjny z przebiegiem projektowanej kanalizacji deszczowej w skali 1: 1000 3. Przekrój poprzeczny i podłużny separatora DS1 4. Przekrój poprzeczny i podłużny separatora DS2 5. Schemat wylotu kolektora odpływowego DW1 6. Schemat wylotu kolektora odpływowego DW2 3 1. OPIS INWESTYCJI W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Ubiegającym się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego jest Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie, ul. Wyszyńskiego 37, 14 – 200 Iława. Korzystanie ze środowiska polegać będzie na odprowadzeniu wód opadowych i roztopowych z projektowanego węzła komunikacyjnego w południowo – zachodniej części miasta Iławy. Węzeł ten połączy ulice Gen. Wł. Andersa z ulicą M. Skłodowskiej. Użytkownikiem tego Przedsięwzięcia będzie Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie. Projektowany węzeł znajduje się w sąsiedztwie terenowego zagłębienia bezodpływowego, do którego przewiduje się odprowadzanie wód opadowych. Zagłębienie, do którego przewiduje się odprowadzanie wód opadowych a także oba projektowane wyloty kolektora odpływowego znajdują się na działce nr 147/31. Jej właścicielem jest Gmina Miejska Iławy. W oparciu o uzyskane dane od użytkownika oraz wizję lokalną na omawianym terenie wydzielono dwie zlewnie Z1 i Z2. Obie zlewnie obejmują głównie tereny utwardzone w postaci dróg i chodników. Obiektom tym towarzyszyć będą tereny nieutwardzone w postaci trawników. Wody opadowe i roztopowe z obu zlewni Z1 i Z2 ujmowane będą przy użyciu korytek ścieków drogowych i grawitacyjnej kanalizacji deszczowej. Wody będą kierowane poprzez separator do zagłębienia terenowego. Średnica rurociągu kanalizacji deszczowej w sąsiedztwie wylotów wynosić będzie dla Z1 - Ø 500 mm i dla Z2 – Ø 400 mm. Rurociągi będą ułożone na podsypce piaskowej o grubości 0,15 m. Powierzchnia zlewni Z1 będzie wynosić 0,68 ha natomiast zlewni Z2 0,62 ha. System kanalizacji deszczowej wyposażony będzie w urządzenia podczyszczające wody opadowe i roztopowe ze względu na powierzchnię dróg, znaczne natężenie ruchu pojazdów i możliwości pojawienia się zanieczyszczeń. W celu oczyszczania ścieków zainstalowane zostaną separatory lamelowe substancji ropopochodnych SLEKOW-B 15/150 i 40/400, których producentem jest UGOS Ochrona Środowiska. W celu zabezpieczenia urządzeń przed skutkami deszczy nawalnych, przewidywane do zastosowania separatory będą wyposażone w wewnętrzne obejście burzowe (by-pass). Zwarta konstrukcja urządzenia, ułatwia jego montaż i wyklucza konieczność stosowania rozbudowanych systemów przelewowych. Odbiornikiem wód opadowych oraz roztopowych z rejonu projektowanych prac jest bezodpływowe zagłębienie terenowe. Wody z wylotów będą spływać przez odpływ skarpowy o długości około 1,8 m (wylot DW1) i 3,6 (wylot DW2) do zagłębienia 4 terenowego. Odcinki te będą umocnione kamieniami z siatką zabezpieczającą. Miejsca wylotowe rur będą dodatkowo umocnione brukiem po około 50 cm z każdej strony. Z uwagi na charakter obiektu – drogowy węzeł komunikacyjny, przewiduje się duże natężenie ruchu pojazdów. Stąd też ścieki deszczowe będą zawierały w swym składzie prócz zawiesiny mineralnej, również węglowodory ropopochodne. Ilość zawiesiny typu mineralnego w wodach deszczowych zależna będzie głównie od stopnia zanieczyszczenia utwardzonych, skanalizowanych powierzchni, natężenia deszczu oraz czasu jego trwania. Większa jej część zostanie zatrzymana w studzienkach rewizyjnych i wpustach ulicznych. Odprowadzane ścieki opadowe będą spełniały warunki zawarte w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984). Zgodnie z ww. rozporządzeniem wody opadowe wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l substancji ropopochodnych. Niniejsze opracowanie obejmuje charakterystykę zagospodarowania wód opadowych. 2. INFORMACJE OGÓLNE Rejon omawianych prac znajduje się w południowej części Iławy pomiędzy ulicami: Andersa, Wojska Polskiego, M. C. Skłodowskiej i Brzozowej. Jest to obszar, na którym projektowany jest nowy węzeł komunikacyjny łączący ulicę Gen. Wł. Andersa i M. Skłodowskiej. Projektowany węzeł znajduje się w sąsiedztwie terenowego zagłębienia bezodpływowego, do którego przewiduje się odprowadzanie wód opadowych. Pod względem morfologicznym Iława jest położona w obrębie Pojezierza Iławskiego, które wchodzi w skład makroregionu Pojezierzy Wschodniopomorskich. Pojezierze Iławskie jest obszarem młodych form akumulacji lodowcowej i wodnolodowcowej, zlodowacenia północnopolskiego. Rejon Iławy jest zlokalizowany w obrębie obszaru sandrowego rozciętego licznymi rynnami jeziornymi, między innymi: Jez. Jeziorak, Karaś, Łąckie. Rzędne terenu w rejonie projektowanych prac wynoszą od około 108,5 do 112 m n.p.m. 5 Iława znajduje się w zlewni rzeki Iławki będącej prawym dopływem Drwęcy. Lokalizację dokumentowanego terenu przedstawiono na załączniku graf. nr 1 i 2. 2.1. Dane dotyczące ubiegającego się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego Ubiegającym się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego jest Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie, ul. Wyszyńskiego 37, 14 – 200 Iława. 2.2. Określenie celu i zakresu zamierzonego korzystania z wód Powiatowy Zarząd Dróg w Iławie, ul. Wyszyńskiego 37, 14 – 200 Iława występuje o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzenie wód opadowych i roztopowych do zagłębienia terenowego znajdującego się pomiędzy ulicami Gen. Wł. Andersa, Wojska Polskiego, Skłodowskiej i Brzozowej. Wody opadowe odprowadzane będą z projektowanego węzła drogowego łączącego ulicę M. Skłodowskiej i Gen. Wł. Andersa. Zakres opracowania dostosowano do wymogów, jakim powinien odpowiadać operat wodnoprawny, dołączony do wniosku o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków opadowych do ziemi (Ustawa z dnia 18.07.2001 r. – Prawo wodne – Dz. U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019, z późniejszymi zm., Ustawa o zmianie Ustawy – Prawo Wodne oraz niektórych innych ustaw z dnia 05.01.2011 r. – Dz. U. z 2011 r. nr 32, poz. 159; Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo wodne (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 145). Niniejszy operat będzie załącznikiem do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych z terenu modernizowanych i nowowykonanych dróg do zagłębienia terenowego znajdującego się w sąsiedztwie ulic Gen. Wł. Andersa, Wojska Polskiego, Skłodowskiej i Brzozowej. Operat opracowano w Przedsiębiorstwie Geologicznym POLGEOL S.A. Zakład w Gdańsku. 2.3. Określenie stanu prawnego nieruchomości w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych Obszary, z których będą odprowadzane wody opadowe, znajdują się na działkach będących własnością Powiatu Iławskiego, Gminy Miejskiej Iława, Pomorskiej Spółki Gazowniczej Sp. z o.o., Oddział w Gdańsku oraz Iławskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Są to działki: nr 122/1, 219, 308, 310, 311 i 472/2 należące do Powiatu 6 Iławskiego, nr 1/31, 147/2, 147/3, 147/31 i 309 należące do Gminy Miejskiej Iława, nr 147/11 należąca do ITBS Sp. z o.o. w Iławie i nr 147/28 należąca do PSG sp. z o.o., Oddział w Gdańsku. Zagłębienie, do którego przewiduje się odprowadzanie wód opadowych a także oba projektowane wyloty kolektora odpływowego znajdują się na działce nr 147/31. Jej właścicielem jest Gmina Miejska Iławy. Wypis i wyrys działek objętych postępowaniem wodnoprawnym stanowi zał. tekst nr 1. Lokalizację wylotów do zagłębienia terenowego przedstawiono na zał. graf. nr 1 i nr 2. 3. PODSTAWY OPRACOWANIA. Akty prawne i materiały wyjściowe 1. Prawo wodne – Ustawa z dnia 18.07.2001r., (Dz. U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019, z późniejszymi zm.) 2. Ustawa o zmianie Ustawy – Prawo Wodne oraz niektórych innych ustaw z dnia 05.01.2011 r. (Dz. U. z 2011 r. nr 32, poz. 159) 3. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo wodne (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 145) 4. Prawo ochrony środowiska – Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. nr 25, poz. 150, z późniejszymi zm.) 5. Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r. (Dz. U. Nr 151, poz. 1220, z późniejszymi zm.) 6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r., Nr 137, poz. 984) 7. Program Funkcjonalno Użytkowy: Budowa węzła integracyjnego w ramach poprawy układu komunikacyjnego w południowo – zachodniej części miasta Iławy. Iława 2012r. 8. Wizja terenowa. 7 4. GOSPODARKA WODAMI OPADOWYMI 4.1. Charakterystyka zlewni W oparciu o uzyskane dane od użytkownika oraz wizję lokalną na omawianym terenie wydzielono dwie zlewnie Z1 i Z2. Sposób zagospodarowania poszczególnych zlewni ma istotny wpływ na jakość wód opadowych spływających do kanalizacji deszczowej. Obie zlewnie obejmują głównie tereny utwardzone w postaci dróg i chodników. Obiektom tym towarzyszyć będą tereny nieutwardzone w postaci trawników. Wody opadowe i roztopowe z obu zlewni Z1 i Z2 ujmowane będą przy użyciu korytek ścieku drogowego i grawitacyjnej kanalizacji deszczowej. Wody będą kierowane poprzez separator do zagłębienia terenowego. Średnica rurociągu kanalizacji deszczowej w sąsiedztwie wylotów wynosić będzie dla Z1 - Ø 500 mm i dla Z2 – Ø 400 mm. Rurociągi będą ułożone na podsypce piaskowej o grubości 0,15 m. Powierzchni zlewni Z1 będzie wynosić 0,68 ha natomiast zlewni Z2 0,62 ha. 4.2.Opis sieci kanalizacji deszczowej Obszar zajmowany przez projektowany węzeł drogowy został podzielony na dwie zlewnie Z1 i Z2. Wody opadowe z terenu dróg będą odprowadzane do odbiornika poprzez system kanalizacji deszczowej i oczyszczane z substancji ropopochodnych poprzez separatory lamelowe z by-passem. Generalnie wody opadowe i roztopowe po oczyszczeniu w separatoratorach odprowadzane będą do zagłębienia terenowego. Sieć kanalizacji deszczowej składać się będzie z: grawitacyjnej sieci kanalizacji deszczowej o średnicy od 200 do 500 mm, separatorów lamelowych substancji ropopochodnych, dwóch wylotów: DW1 o średnicy 500 mm i DW2 o średnicy 400 mm. 4.3. Opis urządzeń podczyszczających System kanalizacji deszczowej wyposażony będzie w urządzenia podczyszczające wody opadowe i roztopowe ze względu na powierzchnię dróg, znaczne natężenie ruchu pojazdów i możliwości pojawienia się zanieczyszczeń. W celu oczyszczania ścieków zainstalowane zostaną separatory lamelowe substancji ropopochodnych SLEKOW-B 15/150 i 40/400, których producentem jest UGOS Ochrona Środowiska. Separatory lamelowe przeznaczone są do wychwytywania ze ścieków substancji ropopochodnych, które to nie mogą zostać wprowadzone do odbiornika (wody 8 powierzchniowe, grunt, komunalna oczyszczalnia ścieków). Powszechne urządzenia te znajdują zastosowanie w oczyszczaniu wód opadowych i roztopowych pochodzących z zanieczyszczonej powierzchni terenów przemysłowych, portów, lotnisk, miast, dróg, a także parkingów i terenów stacji paliw. Separatory te mogą być wykorzystywane również do oczyszczania ścieków procesowych powstających w warsztatach samochodowych, myjniach ręcznych i automatycznych itp. W separatorze lamelowym zintegrowanym z osadnikiem, oprócz substancji ropopochodnych usuwane są także zawiesiny mineralne (piaski, szlamy itp.) W celu zabezpieczenia urządzeń przed skutkami deszczy nawalnych, przewidywane do zastosowania separatory będą wyposażone w wewnętrzne obejście burzowe (by-pass). Zwarta konstrukcja urządzenia, ułatwia jego montaż i wyklucza konieczność stosowania rozbudowanych systemów przelewowych. Urządzenia będą zamontowane przed wylotami odprowadzającymi wody opadowe do zagłębienia terenowego. Zastosowane separatory SLEKOW-B 15/150 i 40/400 w zbiornikach żelbetowych, przeznaczone są do oddzielania substancji ropopochodnych (oleje, benzyny itp.). Pierwsza liczba w oznaczeniu separatora określa przepustowość nominalną urządzenia, przy którym następuje zatrzymanie 97% zanieczyszczeń ropopochodnych, druga liczba określa maksymalną przepustowość hydrauliczną urządzenia. Separatory zatrzymują także część zawiesiny łatwo opadającej. Ilość zawiesiny i piasku będzie zależna od stopnia zanieczyszczenia utwardzonych, skanalizowanych powierzchni, natężenia deszczu i jego trwania. Większa jej część zostanie zatrzymana w studzienkach rewizyjnych i wpustach ulicznych. Parametry separatora lamelowego SLEKOW – B 15/150: Przepływ nominalny (NS) Q nom = 15 [l /s] Przepływ maksymalny (NS) Qmax = 150 [ls] Średnica zbiornika wewnętrzna Dw = 1800 [mm] Parametry separatora lamelowego SLEKOW – B 40/400: Przepływ nominalny (NS) Q nom = 40 [l /s] Przepływ maksymalny (NS) Q max = 400 [ls] Średnica zbiornika wewnętrzna Dw = 2300 [mm] Przekroje poprzeczne i podłużne separatorów przedstawiono na załącznikach nr 3 i 4. 9 4.4. Odprowadzenie wód opadowych Odbiornikiem wód opadowych oraz roztopowych z rejonu projektowanych prac jest bezodpływowe zagłębienie terenowe. Wody z wylotów będą spływały przez odpływ skarpowy o długości około 1,8 m (wylot 1) i 3,6 (wylot 2) do zagłębienia terenowego. Odcinki te są umocnione kamieniami z siatką zabezpieczającą. Miejsca wylotowe rury będą dodatkowo umocnione brukiem po około 50 cm z każdej strony. Współrzędne wylotu kolektorów odpływowych z węzła drogowego do zagłębienia terenowego w układzie współrzędnych WGS 84 wynoszą: φ = 5335’00,2’’ = 1934’12,4’’ (wylot 1) φ = 5335’04,3’’ = 1934’12,8’’ (wylot 2) Przebieg kanalizacji deszczowej przedstawiono na zał. graf. nr 2. Wyloty kolektorów odpływowych do zagłębienia i ich schematy przedstawiono na załącznikach graficznych nr 5 i 6. 4.5. Ilość wód opadowych W celu wyliczenia ilości wód opadowych odprowadzanych z projektowanego węzła komunikacyjnego w Iławie do zagłębienia terenowego, wydzielono 2 zlewnie. Zlewnie zostały określone w oparciu o dane uzyskane od Inwestora oraz obserwacji własnych i przedstawiono je na zał. graf. nr 2. Maksymalna ilość wód opadowych, jaka zostanie odprowadzona z poszczególnych zlewni dla prawdopodobieństwa występowania deszczu miarodajnego została wyliczona w oparciu o następujący wzór: 3 Qdeszczu q F dm , gdzie : s q – natężenie deszczu miarodajnego [dm3/s·ha], ( 131 l/s/ha przy założeniu p = 20% i c = 5 lat) φ – współczynnik spływu, φ = 0,9 ψ – współczynnik opóźnienia spływu: dla powierzchni utwardzonej(place, dachy, drogi wewnętrzne) - 0,8 F – powierzchnia zlewni [ha]: powierzchnia 10 Maksymalna ilość wód odprowadzonych z poszczególnych zlewni omawianego obszaru dla prawdopodobieństwa występowania deszczu miarodajnego wyniesie: Nr zlewni Rodzaj nawierzchni Powierzchnia [ha] Odprowadzenie Max ilość wód opadowych przy deszczu 131 l/s-ha Z-1 powierzchnie utwardzone 0,68 zagłębienie terenowe 64,14 dm3/s Z-2 powierzchnie utwardzone 0,62 zagłębienie terenowe 58,50 dm3/s 122,64 dm3/s RAZEM Sumaryczna ilość wód opadowych odprowadzana z całego obszaru wyniesie 122,64 dm3/s. Średnia ilość wód opadowych, która spłynie do zagłębienia terenowego w ciągu roku z poszczególnych zlewni wyliczono według wzoru: Qdeszczu H 0 (m) F (ha) 10000 m , 3 gdzie H0 =600,0 mm = 0,66 m – opad średni roczny wg Atlasu Hydrologicznego Polski Nr zlewni Rodzaj nawierzchni Powierzchnia [ha] spływ wód opadowych w ciągu roku Q śr r [m3/rok] Qśr d [m3/d] Odprowadzenie Z-1 powierzchnie utwardzone 0,68 3264 8,97 zagłębienie terenowe Z-2 powierzchnie utwardzone 0,62 2976 8,15 zagłębienie terenowe 6240 17,12 RAZEM Średnia ilość wód opadowych, która spłynie do odbiornika z omawianego obszaru wyniesie: Q śr d = 17,12 m3/d 11 Maksymalna ilość wód opadowych, jaka zostanie odprowadzona wylotem DW1 ze zlewni Z1 dla 15 – minutowego deszczu nawalnego została wyliczona w oparciu o następujący wzór: Q 15min = (64,14 [dm3/s] •· 15 [min/d] • 60 [s] ) / 1000 = 57,73 [m3/d] Q max roczne = 57,73 [m3/d] • 365 = 21070 [m3/rok] Q max h = 0,06414 [m3/s] • 3600 [s] = 230,9 [m3/h] Maksymalna ilość wód opadowych, jaka zostanie odprowadzona wylotem DW2 ze zlewni Z2 dla 15 – minutowego deszczu nawalnego została wyliczona w oparciu o następujący wzór: Q 15min = (58,5 [dm3/s] •· 15 [min/d] • 60 [s] ) / 1000 = 52,65 [m3/d] Q max roczne = 57,73 [m3/d] • 365 = 19217,25 [m3/rok] Q max h = 0,0585 [m3/s] • 3600 [s] = 210,6 [m3/h] Podsumowując powyższe obliczenia z terenu projektowanego węzła komunikacyjnego do zagłębienia terenowego zlokalizowanego w południowo – zachodniej części miasta Iława odprowadzana jest następująca ilość wód opadowych: ­ ze zlewni Z1, wylotem DW1: Q max h = 230,9 m3/h Q śr d = 8,97 m3/d Q max roczne = 21070 m3/rok ­ ze zlewni Z2, wylotem DW2: Q max h = 210,6 m3/h Q śr d = 8,15 m3/d Q max roczne = 19217,25 m3/rok Wyliczone powyżej ilości odprowadzanych wód opadowych z poszczególnych zlewni swobodnie zostaną przyjęte przez odbiornik (zagłębienie terenowe), który przy powierzchni 7034 m2 i średniej głębokości 6 m posiada objętość 43824 m3. 4.6. Skład wód opadowych Omawiany obszar, z którego odprowadzane będą wody opadowe i roztopowe stanowi teren o przewadze nawierzchni utwardzonych oraz w mniejszym stopniu 12 nieutwardzonych. Z uwagi na charakter obiektu – drogowy węzeł komunikacyjny, przewiduje się duże natężenie ruchu pojazdów. Stąd też ścieki deszczowe będą zawierały w swym składzie prócz zawiesiny mineralnej, również węglowodory ropopochodne. Ilość zawiesiny typu mineralnego w wodach deszczowych zależna będzie głównie od stopnia zanieczyszczenia utwardzonych, skanalizowanych powierzchni, natężenia deszczu oraz czasu jego trwania. Większa jej część zostanie zatrzymana w studzienkach rewizyjnych i wpustach ulicznych. Jakość ścieków opadowych odprowadzanych do kanalizacji deszczowej powinna odpowiadać dopuszczalnym wartościom substancji określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984). Zgodnie z ww. rozporządzeniem wody opadowe wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l substancji ropopochodnych. 5. CHARAKTERYSTYKA ODBIORNIKA ŚCIEKÓW OPADOWYCH Bezpośrednim odbiornikiem ścieków jest bezodpływowe zagłębienie terenowe znajdujące się pomiędzy ulicami Andersa, Wojska Polskiego, M. C. Skłodowskiej i Brzozowej. W celu rozpoznania budowy geologicznej podłoża wykonano 10 sond penetracyjnych do głębokości około 5 m. Sondy wykonano w dnie zagłębienia i na jego zboczach. W czterech sondach (w dnie zagłębienia) nawiercono mułki o miąższości do 1,0 m. Sondy te wykonano na obrzeżach wschodniej części zagłębienia. W pozostałych otworach nawiercono tylko utwory piaszczyste. W sondach wykonanych na wschodnich zboczach i na zewnątrz zagłębienia nawiercono nasyp niekontrolowany, głównie w postaci gruzu wymieszanego z ziemią, fragmentów betonowych itp. materiałów. W obrębie mułków stwierdzono występowanie sączeń wody na głębokości około 0,15 – 0,7 m, czyli na rzędnych; 101,8 – 102,3 m n.p.m. Intensywność tych sączeń jest zależna od wielkości opadów atmosferycznych. Oznacza to, że w okresach suszy sączenia te mogą zanikać. W trzech sondach wykonanych w dnie zagłębienia nawiercono zwierciadło wody na głębokości około 2,3– 3,5 m p.p.t, tj. na rzędnej około 99,9 – 101 m n.p.m. 13 Obecnie zagłębienie jest zaniedbane, zarośnięte krzakami i chwastami. Część tego zagłębienia została zasypana gruzem. Zostanie ono jednak odpowiednio zagospodarowane i dostosowane do odbioru wód opadowych z projektowanego węzła drogowego. Odprowadzanie wód deszczowych i roztopowych nie wpłynie negatywnie na odbiornik. Spływ skarpowy oraz przylegający do niego teren będzie umocniony podsypką cementowo – piaskową a także kamieniem polnym, który będzie ustabilizowany siatką stalową ocynkowaną. Jakość odprowadzanej wody nie powinna budzić zastrzeżeń. Odbiornik ma powierzchnię około 7.304,21 m2. Przyjmując średnią głębokość zagłębienia około 6 m jego pojemność wyniesie 43.824 m3. Uwzględniając dodatkowo parowanie terenowe, zbiornik ten będzie mógł bez negatywnych skutków przyjąć wyliczoną w rozdziale 4.5 ilość wód opadowych. 6. WPŁYW GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ NA WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE Drogi są źródłem powstawania potencjalnych zanieczyszczeń wód podziemnych poprzez przedostanie się do nich substancji ropopochodnych. Pochodzenie tych substancji może być dwojakie: w trakcie normalnej eksploatacji i w sytuacjach awaryjnych. Podczas normalnej eksploatacji ilość związków ropopochodnych jest minimalna, gdyż pochodzą one z wycieków instalacji olejowej pojazdów lub niesprawnego działania silników. Przedostają się do środowiska poprzez bezpośredni wyciek lub spaliny, które mogą tworzyć tłuste powłoki na powierzchni drogi. Drugą możliwością dostania się substancji ropopochodnych do środowiska są sytuacje awaryjne, które polegają głównie na wycieku dużej ilości płynów z instalacji pojazdów samochodowych. Powodem tych wycieków mogą być kolizje lub wypadki drogowe. Zdarzenia takie wiążą się z bardzo poważnym zagrożeniem środowiska. Rozlewy dużej objętości paliw mogą skazić znaczną powierzchnię terenu, grożąc zanieczyszczeniem wód podziemnych. Ochrona środowiska wodno-gruntowego w warunkach normalnych polega na odpowiednim odwodnieniu i instalacji urządzeń do oczyszczania wód opadowych. Ochrona wód podziemnych w przypadku sytuacji awaryjnej polega na zminimalizowaniu możliwości jej powstania, zaś przy wystąpieniu rozlewów substancji ropopochodnych szybkim usunięciu wycieku przy pomocy sorbentów i ograniczeniu jego infiltracji w głębsze poziomy litosfery. 14 Działający system odwodnienia oraz oczyszczania wód opadowych i roztopowych z węzła drogowego poprawi warunki bezpieczeństwa ruchu pojazdów i przyczyni się do zmniejszenia wystąpienia sytuacji awaryjnych dla wód powierzchniowych i podziemnych. Odprowadzanie oczyszczonych ścieków opadowych i roztopowych z obszaru węzła drogowego do zagłębienia terenowego nie wpłynie negatywnie na jakość wód powierzchniowych oraz wód podziemnych. 7. OKREŚLENIE ZAKRESU I CZĘSTOTLIWOŚCI WYKONYWANIA ANALIZ ODPROWADZANYCH WÓD OPADOWYCH Zgodnie z zapisami art. 21, ust. 2 RMŚ z 24.07.2006 r. badanie jakości odprowadzanych wód opadowych wykonuje się w przypadku posiadania urządzeń podczyszczających o przepustowości nominalnej powyżej 300 l/s. Badanie ścieków deszczowych należy przeprowadzać co najmniej raz do roku, w okresie wiosny w zakresie zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych. Próbki należy pobierać w czasie obfitych opadów deszczu lub bezpośrednio po ich zakończeniu. Prowadzone w ten sposób badania pozwolą na kontrolowanie jakości odprowadzanych wód opadowych. Zgodnie z Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) wody opadowe wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l substancji ropopochodnych. Jako punkt poboru ścieków opadowych do badań w celu oceny ich jakości, proponuje się wyloty kolektorów do zagłębienia terenowego. 8. URZĄDZENIA POMIAROWE Nie projektuje się urządzeń służących do pomiaru ilości odprowadzanych wód opadowych. 9. GOSPODARKA ŚCIEKOWA W trakcie eksploatacji sieci kanalizacyjnej i urządzeń podczyszczających zatrzymywanych jest szereg zanieczyszczeń, wymagających okresowego usuwania. Są to odpady w postaci zawiesin typu mineralnego i organicznego oraz zaolejonych szlamów. 15 Przegląd i czyszczenie studzien osadczych i separatorów oraz utylizowanie odpadów ropopochodnych i tłuszczowych powinno być powierzone specjalistycznej firmie. Serwis separatorów (usunięcie nagromadzonych szlamów) powinien być prowadzony z częstotliwością dwa razy do roku. 10. USTALENIA WYNIKAJĄCE Z PLANU GOSPODAROWANIA WODAMI NA OBSZARZE DORZECZA I WARUNKÓW KORZYSTANIA Z WÓD REGIONU WODNEGO Teren będący przedmiotem opracowania należy do Regionu Wodnego Dolnej Wisły, znajdującego się w obszarze działania Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” z dnia 22 lutego 2011 r., nr 49, poz. 549. Obszar projektowanych prac oraz zagłębienie terenowe należą do zlewni Iławianki do wypływu z jeziora Iławskiego, w Scalonej Jednolitej Części Wód Powierzchniowych (JCWP) DW0310. Znajduje się w ekosystemie Równin Wschodnich. Typ JCWP – DW0310, to cieki łączące jeziora, status – naturalna część wód, ocena stanu – zła i ocena ryzyka – zagrożona. Przesunięcie terminu osiągnięcia celu z powodu konieczności dodatkowych analiz oraz długości procesu inwestycyjnego. Ponadto omawiany obszar znajduje się w obrębie Jednolitej Części Wód Podziemnych nr 40 (JCWPd nr 40), charakteryzującej się dobrym stanem ilościowym i dobrym stanem chemicznym wód podziemnych. Ocena ryzyka jest niezagrożona. Właściwa eksploatacja urządzeń wodnych (tj. wylotów, studzienek, urządzeń podczyszczających) nie spowoduje wzrostu dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych a więc pogorszeniu stanu jakościowego i ilościowego tych wód. Korzystanie ze środowiska, polegające na odprowadzeniu wód opadowych przez system kanalizacji deszczowej, nie będzie sprzeczne z celami środowiskowymi ustalonymi w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły i nie wpłynie negatywnie na ich realizację. 16 11. OKREŚLENIE ZASAD POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ZATRZYMANIA DZIAŁALNOŚCI BĄDŹ AWARII URZĄDZEŃ WODNYCH W okresie bezdeszczowym, czyli w czasie zatrzymania pracy systemu kanalizacji deszczowej należy przeprowadzać konserwacje i czyszczenie w celu zachowania jej drożności. Zapewni to swobodny przepływ odprowadzanych ścieków. Odprowadzane ścieki opadowe powinny na wylocie osiągnąć dopuszczalne wartości węglowodorów ropopochodnych (do 15 mg/l) i zawiesiny ogólnej (do 100 mg/l) określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego(Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984). Systematyczne oczyszczanie studzienek i przeglądy stanu technicznego sieci kanalizacji deszczowej oraz bieżąca likwidacja wszelkich usterek pozwolą ograniczyć możliwość wystąpienia awarii w okresie deszczów nawalnych. 12. FORMY OCHRONY PRZYRODY W zasięgu oddziaływania omawianego terenu brak jest obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej „Natura 2000”. W okolicy Iławy znajdują się obiekty prawnie chronione. Należą do nich: 1. Rezerwat Jeziora Karaś – około 5 km na południowy zachód od Iławy; 2. Park Krajobrazowy Pojezierze Iławskie o powierzchni około 3,75 km2 – około 2 km na północ od Iławy; 3. Obszar chronionego krajobrazu Pojezierza Iławskiego część A i B – około 2 km na północ od Iławy; 4. Dolina Dolnej Drwęcy – około 2 km na południe od Iławy; 5. NATURA 2000: Obszary ptasie – Lasy Iławskie – PLB 280005 Obszary siedliskowe – Ostoja Iławska PLH 280053 Obszary siedliskowe – Jezioro Karaś – PLH 280003 Obszary siedliskowe – Ostoja Radomno – PLH 280035 Obszary siedliskowe – Dolina Drwęcy – PLH 280001 17 13. OBOWIĄZKI UBIEGAJĄCEGO SIĘ O WYDANIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO W STOSUNKU DO OSÓB TRZECICH Wprowadzanie wód opadowych do zagłębienia terenowego nie będzie ograniczać korzystania z innych nieruchomości i w tym zakresie zamierzone korzystanie z wód nie narusza interesów osób trzecich. 14. OBOWIĄZKI UBIEGAJĄCEGO SIĘ O WYDANIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO Ubiegający się o wydanie pozwolenia wondoprawnego powinien: utrzymywać w dobrym stanie technicznym: studzienki ściekowe z komorami osadczymi, wyloty kanalizacji deszczowej wraz z fragmentem zagłębienia, do którego wody opadowe i roztopowe są kierowane, właściwie eksploatować systematyczne sieć kanalizacji urządzeń przeglądy deszczowej, oczyszczających tj. prowadząc studzienek i wylotów, a szczególnie po przejściu deszczy nawalnych, prowadzić kontrole drożności sieci kanalizacji deszczowej, częstotliwość czyszczenia studzienek ściekowych należy dostosować do szybkości ich zamulenia, osady z separatorów winny być usuwane przy pomocy specjalistycznego sprzętu i utylizowane przez wyspecjalizowane firmy z częstotliwością 2 razy w roku, badania składu odprowadzanych wód opadowych zaleca się prowadzić z częstotliwością raz do roku w zakresie zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych. 18 15. WNIOSEK O UDZIELENIE POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO 1. Wnioskuje się o udzielenie pozwolenia wodno prawnego dla powiatowego Zarządu Dróg w Iławie na odprowadzanie ścieków opadowych oraz roztopowych z terenu projektowanego węzła komunikacyjnego w południowo – zachodniej części miasta Iławy do terenowego zagłębienia bezodpływowego w ilości: ­ ze zlewni Z1, wylotem DW1: Q max h = 230,9 m3/h Q śr d = 8,97 m3/d Q max roczne = 21070 m3/rok ­ ze zlewni Z2, wylotem DW2: Q max h = 210,6 m3/h Q śr d = 8,15 m3/d Q max roczne = 19217,25 m3/rok na okres 10 lat. 2. Wnioskuje się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na warunkach zgodnych z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. – w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984), tj. zawiesina ogólna < 100 mg/dm3 węglowodory ropopochodne < 15 mg/dm3 3. Obowiązkami ubiegającego się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego są: utrzymywać w dobrym stanie technicznym: studzienki ściekowe z komorami osadczymi, wyloty kanalizacji deszczowej wraz z fragmentem zagłębienia, do którego wody opadowe i roztopowe są kierowane, właściwie eksploatować sieć kanalizacji deszczowej, prowadząc systematyczne przeglądy urządzeń oczyszczających tj. studzienek i wylotów, a szczególnie po przejściu deszczy nawalnych, prowadzić kontrole drożności sieci kanalizacji deszczowej, częstotliwość czyszczenia studzienek ściekowych należy dostosować do szybkości ich zamulenia, 19 osady z separatorów winny być usuwane przy pomocy specjalistycznego sprzętu i utylizowane przez wyspecjalizowane firmy z częstotliwością 2 razy w roku, badania składu odprowadzanych wód opadowych zaleca się prowadzić z częstotliwością raz do roku w zakresie zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych. 4. Jako punkt poboru ścieków opadowych do badań w celu oceny ich jakości, proponuje się wylot kolektorów. Próbki do badań należy pobierać w czasie obfitych opadów deszczu lub bezpośrednio po ich zakończeniu. 20