WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU FIZJOTERAPIA STUDIA II˚ (niestacjonarne) PRZEDMIOT: FARMAKOLOGIA KIEROWNIK: Prof. dr hab. Jan J. Braszko WYKŁADY: 27.II.2016 (sobota), g. 8.00 - 9.30 28.II.2016 (niedziela), g. 8.00 - 9.30 12.III.2016 (sobota), g. 16.00 - 17.30 17.IV.2016 (niedziela), g. 8.00 - 9.30 4.VI.2016 (sobota), g. 16.00 - 17.30 TEMATY seminariów: Ćwiczenie 1 - 6.III.2016 (niedziela) - 12.00-15.45 (1,2 grupa) Analgezja w fizjoterapii 1. Podział leków przeciwbólowych, mechanizm działania, wskazania do zastosowania i działania niepożądane poszczególnych grup leków przeciwbólowych NLPZ opioidy 2. Drabina analgetyczna wg WHO - leczenie bólu przewlekłego, problemy medycyny paliatywnej 3. Leki i rehabilitacja w terapii: rwy kulszowej choroby zwyrodnieniowej stawów bólów szyjnego i lędźwiowego odcinka kręgosłupa zespołu bolesnego barku zapalenia i uszkodzenia ścięgien, pochewek i mięśni 4. Znaczenie terapeutyczne oraz wykorzystanie dla potrzeb fizjoterapii NLPZ stosowanych miejscowo 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. Wpływ leków na gospodarkę hormonalną i niektóre aspekty metaboliczne. Specyfika działania leku w zależności od wieku Problemy dermatologiczne w medycynie sportowej Wysiłek fizyczny a czynność układu pokarmowego i moczowego. Leki stosowane w terapii schorzeń a fizjoterapia Cukrzyca a aktywność fizyczna i sport. Fizjoterapia w cukrzycy Czynność wydzielnicza nadnerczy u osób uprawiających sport. Wpływ aktywności fizycznej na procesy rozrodcze i na gęstość mineralną układu kostnego w rozwoju ontogenetycznym. Osteoporoza – problem terapeutyczny Anoreksja i bulimia – problem terapeutyczny Farmakoterapia w różnych przedziałach wiekowych a) wpływ leków na płód wskazania i przeciwwskazania do farmakoterapii w ciąży leki a karmienie piersią terapia cukrzycy w ciąży witaminy a ciąża leki tłumiące laktację b) farmakoterapia pediatryczna (0-18 lat) c) specyfika farmakoterapii w wieku podeszłym (> 65 lat) wskazania do stosowania leków z uwzględnieniem fizjologii wieku podeszłego d) farmakoterapia u osób starych (> 75 lat) wskazania do stosowania leków z uwzględnieniem fizjologii wieku podeszłego Ćwiczenie 2 - 14.V.2016 (sobota) - 8.00-11.45 (grupa 1,2) Fizjoterapia w chorobach serca i układu krążenia 1. Czynność układu krążenia podczas wysiłku fizycznego. Zmiany adaptacyjne mięśnia sercowego w odpowiedzi na trening sportowy 2. Ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych i nagłej śmierci sercowej u sportowców 3. Kardiomiopatia przerostowa a aktywność fizyczna i leki 4. Problem nadciśnienia tętniczego w medycynie sportowej - leczenie 5. Choroba niedokrwienna serca a aktywność fizyczna. Aspekty farmakoterapii 6. Zaburzenia rytmu serca u sportowców – leczenie 7. Rehabilitacja kardiologiczna kinezyterapia chorych ze świeżym zawałem mięśnia sercowego rehabilitacja przy niewydolności serca rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych jako leczenie wspomagające farmakoterapię tych schorzeń 8. Układ krzepnięcia i fibrynolizy, wysiłek fizyczny a prewencja choroby niedokrwiennej serca 9. Podstawy pierwszej pomocy – postępowanie w przypadku nagłego zatrzymania krążenia 10. Aspekty kardiologiczne i nadzór kardiologiczny w rehabilitacji narządu ruchu Ćwiczenie 3 - 15.V.2016 (niedziela) - 8.00-11.45 (grupa 1,2) Leczenie zakażeń 1. Leki stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Podział, wskazania, działania niepożądane antybiotyków. 2. Problem chemioterapii i antybiotykooporności u pacjentów leczonych przewlekle. Potrzeba prewencyjnego stosowania antybiotyków 2 3. Infekcje u sportowców – sposoby zapobiegania i leczenia 4. Leki przeciwgrzybicze grupy leków problemy terapeutyczne specyfika pacjentów 5. Leki przeciwwirusowe – korzyści i niebezpieczeństwa stosowania 6. Chemioterapia zakażeń bakteryjnych i grzybiczych w położnictwie 7. Chemioterapeutyki do stosowania miejscowego – rola i znaczenie w fizjoterapii (leczenie ran, odleżyn, miejscowych odczynów zapalnych) Ćwiczenie 4 - 21.V.2016 (sobota) - 8.00-11.45 (grupa 1,2) Układ oddechowy 1. Leki działające na układ oddechowy, wspomagające zabiegi fizykoterapeutyczne (m.in. gimnastyka oddechowa) u pacjentów obłożnie chorych, długotrwale hospitalizowanych, po zabiegach operacyjnych leki wykrztuśne leki przeciwkaszlowe 2. Inhalacje jako metoda lecznicza spasmolytica secretolytica antialergica inne 3. Choroby alergiczne i astma oskrzelowa a wysiłek fizyczny i sport 4. Choroby układu oddechowego a sport 5. Rehabilitacja oddechowa w zapobieganiu i leczeniu astmy oskrzelowej POCHP Przewlekłego serca płucnego 6. Anafilaksja i jej związek z wysiłkiem fizycznym. Podstawy pierwszej pomocy – postępowanie we wstrząsie anafilaktycznym Farmakologia a sport 1. Stres a sport. Płeć a sport wyczynowy 2. Doping farmakologiczny w sporcie „dozwolone” metody poprawy wydolności fizycznej nielegalne wspomaganie wysiłku fizycznego – rodzaje preparatów, efekty natychmiastowe i odległe postępowanie lekarskie i rehabilitacja związana z odstawieniem długotrwale stosowanych preparatów androgenowo-anabolicznych 3. Zespół przetrenowania – zagrożenia, leczenie 4. Zespół przewlekłego zmęczenia 5. Aspekty medyczne nurkowania i wspinaczek wysokogórskich 6. Postępowanie i farmakoterapia w przypadkach: okołotreningowego skurczu mięśni szkieletowych stłuczeń; zerwań, naderwań więzadeł, ścięgien i mięśni skręceń, zwichnięć stawów złamania kości, zmiażdżenia tkanek miękkich krwotoków pourazowych 3 7. Leczenie uszkodzeń rdzenia kręgowego farmakoterapia, pielęgnacja, wczesna rehabilitacja pourazowa leczenie następstw późnych (zespołu bólowe, spastyczność, przykurcze, odleżyny, hipotonia ortostatyczna) 8. Postępowanie i zasady pierwszej pomocy w urazach czaszkowo-mózgowych Ćwiczenie 5 - 4.VI.2016 (sobota) - 12.00-15.45 (1,2 grupa) Wybrane leki działające na ośrodkowy układ nerwowy. Leki zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych 1. Mechanizmy działania, kliniczne zastosowanie leków przeciwdepresyjnych, przeciwpsychotycznych, uspakajających i nasennych. Znaczenie tych leków w praktyce fizjoterapeuty. Efekty pożądane i niekorzystne 2. Leki obniżające napięcie mięśniowe wskazania terapeutyczne powikłania i niebezpieczeństwa stosowania znaczenie w fizjoterapii 3. Leki a zabiegi fizjoterapeutyczne kinezy- i fizykoterapia a leki ćwiczenia jako uzupełnienie terapii schorzeń kardiologicznych, neurologicznych (usprawnianie dzieci, dorosłych hemiplegików), ortopedycznych – reedukacja nerwowo-mięśniowa, leczenie ułożeniowe, ćwiczenia bierne i czynne, ćwiczenia odruchowe, ćwiczenia ogólnie usprawniające, rozluźniające i kształtujące postawę ciała, wyciągi leczenie zimnem – krioterapia leczenie prądem - elektroterapia LITERATURA PODSTAWOWA: Z.S. Herman, K. Kamieciak-Kołoda (red.): „Farmakologia” Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, kompendium dla studentów wydziałów lekarskich i farmaceutów. Katowice 2001 UZUPEŁNIAJĄCA: 1. M. Mądraś (red.): „Medycyna sportowa”. Warszawa 2004 2. G. Rajter-Cynke (red.): „Farmakologia” Podręcznik dla studentów i absolwentów wydziału pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu Akademii Medycznych. Warszawa 1993 3. J. Kiwerski: „Urazy kręgosłupa i ich następstwa”. Warszawa 1993 4. J. Mars-Pujszo: „Terapia bólów szyjnego odcinka kręgosłupa”. Warszawa 2002 5. A. Dziak, S.H. Tayara: „Bolesny bark”. Kraków 1998 6. Z. Askanas (red.): „Rehabilitacja Kardiologiczna”. Warszawa 1971 7. M.S. Gabrysio, A Popieli: „Krioterapia w Medycynie”. Wrocław 2003 8. J. Nowotny, E. Saulicz, K. Gieremek: „Podstawy Fizjoterapii” Podręcznik dla studentów AWF. Katowice 2000 9. J. Kahn: "Elektroterapia" zasady i zastosowanie. PZWL, wyd. III, Warszawa 2002 4