średniowiecze - Gimnazjum Tyczyn

PRZYGOTOWANIE UCZNIÓW
DO EGZAMINU GIMNAZJALNEGO
Z HISTORII
ŚREDNIOWIECZE
PL.
Zadanie 1. Wśród wymienionych wydarzeń wskaż chronologicznie pierwsze i ostatnie.
Wpisz w tabeli, obok pierwszego wydarzenia literę A, a obok ostatniego literę B.
Koronacja Karola Wielkiego
Zdobycie Konstantynopola przez Turków
Narodziny islamu
Rozłam w Kościele zwany schizmą wschodnią
Zadanie 2. ( 0-1 )
Alhambra to jeden z najpiękniejszych
zabytków architektury arabskiej.
Które elementy nie są typowe dla tej
architektury?
A. Wewnętrzne dziedzińce z fontannami
B. Zdobienia w formie arabesek
C. Masywne mury i małe okna
D. Strzeliste i smukłe kolumny
( 0-2 )
Zadanie 3. Porównaj islam z chrześcijaństwem.
( 0-5 )
chrześcijaństwo
islam
czas powstania
miejsce powstania
święta księga
święte miejsca
symbole religijne
Zadanie 4. Które z wymienionych wydarzeń nie uznaje się za koniec epoki średniowiecza? ( 0-1 )
A. Wynalezienie ruchomej czcionki przez Gutenberga
C. Odkrycie Ameryki przez Kolumba
B. Sobór w Konstancji
D. Upadek Konstantynopola
Zadanie 5. Która informacja jest nieprawdziwa?
Sobór w Konstancji rozpoczął się w 1414, czyli :
A. w I połowie XV w.
B. przeszło 500 lat temu.
C. w II dekadzie XV w.
D. w I dekadzie XV w
( 0-1 )
Zadanie 6. Mapa przedstawia :
( 0-1 )
A. Imperium Rzymskie w IV w. ne
C. Podboje Arabów do IX w. ne
C. Podboje Aleksandra Macedońskiego
D. Bizancjum w X w. ne
Zadanie 7. Albigensi, katarzy i husyci to:
A. Zakony rycerskie
C. Zakony żebracze
( 0-1 )
B. Ruchy religijne krytykujące papiestwo
D. Nazwy cechów rzemieślniczych
Zadanie 8. Pójść do Canossy oznacza:
A. Bohaterski czyn
C. Prosić o przebaczenie
( 0-1 )
B. Zgubić drogę, zabłądzić
D. Rozstrzygnąć problem w radykalny sposób
Zadanie 9. Na średniowiecznej miniaturze przedstawiono plan polityczny odbudowy
uniwersalnego cesarstwa
A. Autorem planu był:
A. Karol Wielki
( 0-1 )
B. Otton I
C. Otton III
D. Henryk IV
B. Napisz, w jaki sposób cesarz zamierzał przebudować cesarstwo?
( 0-2 )
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
C. Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.
Wydarzenie, które bezpośrednio wiązało się z realizacją przedstawionych w źródłach zamierzeń, to:
A. chrzest Polski.
B. koronacja Bolesława Śmiałego.
C. wojna polsko-niemiecka w XII wieku.
D. zjazd w Gnieźnie.
Zadanie 10. Cechą wspólną dziejów Rusi i Polski w średniowieczu było:
( 0-1 )
A. przyjęcie tego samego alfabetu
B. uznanie zwierzchnictwa cesarza
C. rozbicie dzielnicowe
D. przyjęcie chrześcijaństwa w obrządku wschodnim
Zadanie 11. Obok każdego z wydarzeń historycznych dopisz cyfrę oznaczającą przyczynę tego
wydarzenia.
( 0-5 )
Wydarzenie
Przyczyna
A. Upadek Konstantynopola
B. Wojna stuletnia
C. Sobór w Konstancji
D. I krucjata
E. Bitwa pod Warną
1. Wielka schizma zachodnia
2. Zagrożenie ze strony krzyżaków
3. Rywalizacja angielsko – francuska
4. Ekspansja Turków w Europie
5. Śmierć Jana Husa na stosie
6. Wzrost znaczenia papiestwa
Zadanie 12. Słowianie połabscy zamieszkiwali tereny pomiędzy:
A. Łabą a Renem
B. Odrą a Wisłą
C. Wisłą a Łabą
( 0-1 )
D. Łabą a Odrą
Zadanie 13. I krucjata była zorganizowana przez :
A. papieża Urbana II
B. cesarza Fryderyka II
C. króla Anglii Ryszarda Lwie Serce
D. króla Francji Ludwika Świętego
( 0-1 )
Zadanie 14. Krucjaty były organizowane w celu :
( 0-1 )
A. Wyzwolenia Konstantynopola z rąk Turków
B. Wyzwolenia Jerozolimy z rąk muzułmanów
C. Wyzwolenia Ziemi Świętej spod władzy
Bizancjum
D. Pomocy Bizancjum w walkach z Arabami
Zadanie 15. Połącz zwroty z objaśnieniami:
( 0-2 )
A. Kruszyć kopie
….....Toczyć o coś spór, walkę
B. Stawać w szranki
….…Walczyć jawnie, otwarcie
C. Walczyć z otwartą przyłbicą
….…Wyzwać kogoś do walki
D. Rzucić rękawicę
….…Uczestniczyć w rywalizacji
Zadanie 16. Ora et labora to dewiza zakonu:
A. franciszkanów
B. templariuszy
( 0-1 )
C. benedyktynów
Zadanie 17. Przedstawione zabytki to przykłady stylu:
A. Renesansowego
………………………….
B. Gotyckiego
C. Barokowego
D. joannitów
( 0-2 )
D. Romańskiego
……………………………
Taśma chronologiczna do zadania 18.
( 0-1 )
Zadanie 18.
Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź spośród podanych.
Początek i koniec rozbicia dzielnicowego w Polsce oznaczono na taśmie chronologicznej
odpowiednio numerami
A. 1. i 5.
B. 1. i 6.
C. 2. i 6.
D. 2. i 7.
Zadanie 19.
( 0-2 )
Przyporządkuj każdemu z podanych opisów odpowiadające mu pojęcie, wybierając
spośród oznaczonych literami A–C. W tabeli zaznacz litery, którymi oznaczono wybrane
pojęcie.
A. Immunitet.
B. Inwestytura.
C. Wolnizna.
20. Przyporządkuj funkcje miasta do opisów wstawiając znak „x”.
A
B
C
gospodarka
D
A. Miasta posiadały mury obronne i mogły przetrwać
długie oblężenie
B. Na rynku dokonywano transakcji handlowych.
Rozwijały się warsztaty i manufaktury.
C. Wnętrze katedry świadczyło o czci, jaką ludność
miasta oddawała Bogu
D. W miastach funkcjonowały warsztaty rzeźbiarskie,
szkoły i uczelnie.
polityka
kultura
religia
21. Najbiedniejszą warstwą w średniowiecznym mieście grupą byli:
A. patrycjusze.
( 0-2 )
B. plebejusze.
C. partacze.
( 0-1 )
D. przedstawiciele pospólstwa.
Ilustracje i teksty do zadania 22.
Tekst 1.
Sześć dni będziesz pracować i wykonywać wszystkie twe zajęcia. Dzień zaś siódmy jest szabatem *
ku czci Pana, Boga twego.
Tekst 2.
Jezus [...] nauczał ich tymi słowami: […] Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego
bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych
nieprzyjaciół […].
Tekst 3.
Abu Bekr* relacjonuje, że Prorok powiedział: „Allah może gniewać się za wszystkie nasze grzechy
– ale za nieposłuszeństwo wobec rodziców czeka cię kara.”
Uzupełnij tabelkę dotyczącą wielkich religii.
religia
Nazwa religii
Numer tekstu
( 0-3 )
Wyznawcy tych religii mieszkają w:
a.
b.
c.
Mapka do zadania 22 – religie świata
Chrześcijaństwo
Islam
Judaizm
Hinduizm
Buddyzm
Ilustracje do zadania 23.
( 0-2 )
Zadanie 23.
(0–1)
Dokończ poniższe zdanie – wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Budowle, które powstały w epoce średniowiecza, są przedstawione na ilustracjach
oznaczonych numerami
A. 1 i 2.
B. 2 i 3.
C. 3 i 4.
D. 1 i 4.
24. Konstantynopol upadł w roku:
A. 1444
B 1396
(0–1)
C 1466
D 1453
25. Konstantynopol został zdobyty przez:
A. Arabów
B. Tatarów
(0–1)
C. Turków
D. Bułgarów
26. Językiem kultury i polityki w Bizancjum
A. była łacina
B. był germański
(0–1)
C. była greka
D. był francuski
27. Do 5 filarów islamu nie zaliczamy
A. modlitwy
B. postu
(0–1)
C. chrztu
D. jałmużny
28. Na podstawie poniższego tekstu sporządź kodeks rycerski.
Pan […] kardynał, ubrany w strój pontyfikalny, wytłumaczył owemu giermkowi[…], co to jest rycerz:
„Każdy, kto chce być żołnierzem, musi być wielkodusznym, wolnie urodzonym, szczodrym, doskonałym
i mężnym […] Zanim jednakże uczynisz ślubowanie swego stanu, usłyszysz z należną rozwagą zasady
reguły. Taka zaś jest reguła stanu rycerskiego: przede wszystkim słuchać codziennie mszy z pobożnym
rozpamiętywaniem męki pańskiej; odważnie walczyć w obronie wiary katolickiej, święty Kościół wraz z
jego sługami uwalniać od jakichkolwiek napastników; wdowy i sieroty wspierać w ich potrzebie; unikać
wojen niesprawiedliwych; nie żądać niesłusznego żołdu; stoczyć pojedynek w obronie każdego
niewinnego; uczęszczać na turnieje tylko dla ćwiczeń rycerskich; cesarzowi rzymskiemu oraz jego
patrycjuszowi z czcią okazywać posłuszeństwo w sprawach świeckich […], dóbr feudalnych królewskich
lub cesarskich wcale nie sprzedawać i żyć nienagannie wobec Boga i ludzi na tym świecie. Jeżeli
będziesz zaś przestrzegać tych zasad rycerskiej reguły […], osiągniesz doczesną cześć na ziemi, a po
tym życiu spokój wieczysty w niebiesiech.
Kodeks rycerski
Kodeks rycerski
1………………………………………………………………………….
2…………………………………………………………………………..
3…………………………………………………………………………..
4………………………………….………………………………………..
5…………………………………………………………………………….
29.Pańszczyzna to:
A.
B.
C.
D.
darmowa praca, którą poddany wykonywał w gospodarstwie pana
praca, którą poddany wykonywał odpłatnie w gospodarstwie pana
najbogatsi mieszkańcy miasta, tzn. zamożni kupcy i rzemieślnicy
dzieło wykonywane przez czeladnika, który wyzwalał się na mistrza
30. Hagia Sophia to wspaniała świątynia ufundowana przez Justyniana Wielkiego w
A. Rzymie
B. Jerozolimie
C. Konstantynopolu
D. Aleksandrii
Ważne strony - proponuję odwiedzić!
* http://klasowka.onet.pl/podrecznik/sladami-przeszlosci-klasa-2-gimnazjum
rozdział II
* http://gwo.pl/strony/2236/seo_link:strefa-ucznia-wszystkie-klasy
Dziedzictwo średniowiecza
* http://aleklasa.pl/testy-z-historii/historia-testy
TEST 4 ŚREDNIOWIECZE - Cesarstwo bizantyjskie. Arabowie – islam. Państwo
Franków.
Ważne daty !
Dla wszystkich – 476, 622, 800, 843, 1054, 1453, 1455, 1492
476 – obalenie cesarza zachodniorzymskiego Romulusa Augustulusa
622 – ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny, od tego wydarzenia zaczyna się początek
ery muzułmańskiej
756- powstanie Państwa Kościelnego i zdobycie władzy świeckiej przez papieży
800 – koronacja Karola władcy państwa Franków na cesarza w Rzymie
843 – traktat w Verdun, czyli podziała państwa Franków po śmierci Karola Wielkiego między jego
trzech synów (na tych terenach powstaną później trzy państwa: Niemcy, Francji i Włochy)
962- koronacja władcy niemieckiego Ottona I na cesarza
1054 – schizma wschodnia – ostateczny rozłam w Kościele między Rzymem a Konstantynopolem
1077 – ukorzenie się króla niemieckiego Henryka IV przed papieżem w Canossie
1096-1099 – I wyprawa krzyżowa zakończona zdobyciem Jerozolimy przez krzyżowców
1348-1350 – epidemia dżumy, zwanej czarną śmiercią, wyludnienie Europy
1414 – początek soboru w Konstancji, który miał zakończyć Wielka Schizmę
1453 – zdobycie Konstantynopola przez Turków
1455 – pierwsza książka wydana drukiem – „Biblia” Jana Gutenberga
1492 – odkrycie Ameryki przez Kolumba
Ważne postacie !
Justynian Wielki – kodeks Justyniana, świątynia Hagia Sophia, odbudowa imperium rzymskiego
Mahomet – twórca islamu
Karol Wielki – odnowił tytuł cesarza, renesans karoliński
Otton III – cesarz, plan budowy cesarstwa uniwersalnego, zjazd w Gnieźnie
Grzegorz VII – papież, konflikt z cesarzem Henrykiem IV – klątwa → pójść do Canossy
Urban II – papież, organizator pierwszej krucjaty
Jan Gutenberg – ruchoma czcionka
Najważniejsze pojęcia związane z feudalizmem!

Senior – dysponował własnością ziemską. Mógł nadawać ziemię, czyli przekazać ją w użytkowanie
wasalowi.

Suzeren – był to senior, który nie był niczyim wasalem. Najczęściej suzerenem był monarcha.

Wasal (lennik) – osoba dysponująca ziemią z nadania seniora.

Lenno (feudum) – ziemia nadana przez seniora wasalowi. W popularnym ujęciu lenno stanowiło
rodzaj nagrody za służbę seniorowi. Rodzina wasala nie mogła dysponować lennem w wypadku jego
śmierci.

Inwestytura – ceremonia przekazania lenna (ziemi, urzędu np. biskupiego) przez seniora wasalowi.
Senior przekazywał wówczas wasalowi przedmiot symbolizujący lenno, np. chorągiew, pastorał,
włócznię.

Rozdrobnienie feudalne (rozbicie dzielnicowe) – zjawisko typowe dla okresu feudalizmu, będące
następstwem decentralizacji władzy, polegające na osłabienie pozycji suwerena (seniora), czasem
zaniku władzy centralnej i podziału monarchii na szereg samodzielnych księstw dzielnicowych.

W średniowieczu obowiązywała zasada – „wasal mego wasala nie jest moim wasalem”. Stała się ona
punktem wyjścia do faktycznej niezależności politycznej możnowładców. W swoim lennie możni byli
faktycznymi seniorami.
Uwaga! Ta zasada nie obowiązywała w Anglii. Tam wszyscy lennicy byli wasalami korony!

Renta feudalna – świadczenie poddanych chłopów na rzecz feudała w zamian za prawo użytkowania
ziemi. Renta feudalna przybierała trzy postacie:

czynszu – chłop płacił właścicielowi co pewien czas określoną kwotę pieniędzy,

odrobku – chłop był zobowiązany do pracy na polu swego właściciela przez określony czas,

zapłaty w naturze – chłop oddawał część swych plonów właścicielowi ziemi.
Zapamiętaj!

Hidżra – umowny początek ery muzułmańskiej, na pamiątkę ucieczki Mahometa z Mekki do Medyny

w 622 r., co oznacza również początek działalności publicznej Proroka.
Dżihad – święta wojna z niewiernymi, śmierć w walce wg Mahometa oznaczała życie wieczne.

Koran – święta księga islamu, zainspirowana judaizmem i chrześcijaństwem.