Narodziny Europy w XI w. Katarzyna Siekanowicz 2PP rok akademicki 2007/08 Plan prezentacji 1. Sytuacja Europy w XI w. 2. Dwa bieguny Europy: -Południe -Północ (Hanza) 3. Targi 4. Jarmarki – miejsca spotkań 5. Epidemia dżumy Sytuacja Europy w XI w. Nowe techniki rolnicze Nadmiar żywności Wysoki przyrost naturalny Wzrost liczby miast Sytuacja Europy w XI w. MIASTO „zamknięte” „Mur oddziela mieszczucha od wieśniaka” Dwa bieguny Europy Przyczyna: Szybkie kształtowanie się dwóch gospodarek regionalnych o szerokim zasięgu Północ Niderlandy Morze Północne Bałtyk Południe Północne Włochy Morze Śródziemne PRZESTRZENIE POŁUDNIA odnowa; przyspieszony rozkwit dzięki kontaktom z krajami islamu i Bizancjum; powrót kupców włoskich na wody M. Śródziemnego Włochy utrzymały przewagę do XVI w. PRZESTRZENIE POŁUDNIA Wenecja – zmuszona do żeglugi. Wiedzie spór o pierwszeństwo: - najpierw z Bizancjum i krajami islamu; - następnie z miastami chrześcijańskim. Złoty dukat wenecki. Na awersie postać św. Marka patrona Wenecji, na rewersie doża Dandalo(1280-1288) klęczy przed św. Markiem Floren, złota moneta wybijana we Florencji od 1252r. PRZESTRZENIE PÓŁNOCY Szybki proces kształtowania się gospodarki; Kraje „nowe”; Mniej złożoności; „przemysłowe” Hanza Związek miast, nie tylko nadmorskich; Handel Szlaki na Bałtyku, M. Północnym, kanale La Manche, M. Irlandzkim; 70 – 170 miast Brugia Przemysł włókienniczy Miasto nie mające sobie równych Lubeka Pomost między Bałtykiem a M. Północnym Godło miasta godłem całego związku Pieczęć Elbląga z ok. 1350 r. Statek hanzeatycki Pieczęć Lubeki z 1226, koga Koga, rysunek na podst. pieczęci m. Gdańska z 1294 r. Koga gdańska z ok.1400, rysunek na podstawie pieczęci m. Gdańska Targi Ujście dla nadwyżek z dóbr senioralnych Zapewniają aprowizację Jarmarki w Szampanii Centrum gospodarcze między 2 biegunami 6 jarmarków w Szampanii i Brie Miejsce spotkań kupców z całej Europy płótno Lagny-sur-Marne Bar-sur-Aube Provins Troyes pieprz korzenie narkotyki jedwab gotówka kredyty Via Francigena Czarna śmierć (1348-1352) Pandemia dżumy w niektórych rejonach zmniejszyła populację o niemal 80%. Podsumowanie „eksplozja” Europy dzięki postępowi w technice rolnej; nadwyżki żywności podstawą handlu; równoczesny, niezależny rozwój dwóch biegunów Europy; Południe „powstaje z gruzów”. Morze Śródziemne staje się, z czasem, „polem bitwy” między konkurującymi między sobą miastami chrześcijańskimi .Wenecja wiedzie prym; Północ „rodzi się”. Liczba miast gwałtownie rośnie. Podstawą handlu są tkaniny: płótna; Hanza – związek miast kupieckich dominuje na wodach Bałtyku i M. Północnego; miejscem spotkań Północy z Południem stają się jarmarki; szlaki handlowe przez ląd lub wzdłuż linii brzegowej; pandemia dżumy drastycznie kształtuje sytuacje ludnościową w Europie. Bibliografia: Braudel Fernand: Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII w. Czas świata. T. III., PIW Warszawa 1992 Małowist Marian: Wschód a zachód Europy w XIII-XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno – gospodarczych. PWN Warszawa 1973. http://en.wikipedia.org/wiki/Via_Francigena http://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCuma http://de.wikipedia.org/wiki/Pest http://en.wikipedia.org/wiki/Bubonic_plague Dziękuję za uwagę