Załącznik do Uchwały NR XXXIV/166/2005

Załącznik do Uchwały NR XXXIV/166/2005
Rady Miejskiej w Nowym Warpnie
z dnia 28 czerwca 2005 roku w sprawie
„Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno”
Urząd Gminy
w Nowym Warpnie
PROGRAM
OCHRONY ŚRODOWISKA
DLA
GMINY NOWE WARPNO
OPRACOWANIE:
ZESPÓŁ
ZAKŁADU TECHNICZNYCH USŁUG KOMUNALNYCH
NARODOWEJ FUNDACJI OCHRONY ŚRODOWISKA
W SZCZECINIE
DR INŻ. RYSZARD MILUNIEC
KATARZYNA LECIEJ
DAGMARA ŁUCZYK
DAGOBERT MILUNIEC
SPIS TREŚCI
1.
Wstęp
1
1.1.
Formalno-prawne podstawy wykonania opracowania
1
1.2.
Merytoryczne podstawy wykonania opracowania
1
1.3.
Sposób i zakres uwzględniania polityki ekologicznej państwa w programie
ochrony środowiska na szczeblu lokalnym
3
1.4.
Cel i zakres opracowania
4
1.5.
Polityka, cele i zadania w dziedzinie ochrony środowiska
5
1.5.1.
Polityka, cele i zadania powiatowego
programu ochrony środowiska
5
1.5.2.
Polityka, cele i zadania w dziedzinie ochrony środowiska dla gminy Nowe
Warpno
7
1. Limity racjonalnego wykorzystania zasobów środowiska
9
2.
Ogólna charakterystyka gminy Nowe Warpno
11
2.1.
Ogólna charakterystyka – położenie, powiązania, parametry
11
2.2.
Infrastruktura społeczna
12
2.3.
Infrastruktura gospodarcza
14
2.4.
Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony środowiska
15
3.
Stan środowiska
17
3.1.
Środowisko przyrodnicze, jego zasoby i zagrożenia
17
3.1.1.
Położenie geograficzne
17
3.1.2.
Geologia i geomorfologia
17
3.1.3.
Zasoby naturalne
18
3.1.4.
Gleby
19
3.1.5.
Hydrogeologia i hydrografia
20
3.1.6.
Klimat
22
3.1.7.
Lasy i tereny zieleni
22
3.1.8.
Użytki rolne
23
3.1.9.
Obszary zdegradowane
24
3.2.
Ochrona przyrody
24
3.2.1.
System ochrony przyrody
24
3.2.2.
Obszary i obiekty prawnie chronione
25
3.2.3.
Waloryzacja botaniczna
26
3.2.4.
Waloryzacja faunistyczna
27
3.2.5.
Zagrożenia środowiska przyrodniczego
29
3.3.
Środowisko kulturowe i krajobrazowe – ochrona i zagrożenia
29
3.3.1.
Rozwój sieci osadniczej
29
3.3.2.
Ochrona środowiska kulturowego i krajobrazu oraz zagrożenia
30
3.4.
Infrastruktura techniczna – stan i zagrożenia
33
3.4.1.
Zaopatrzenie w wodę
34
3.4.2.
Odprowadzanie ścieków
36
3.4.3.
Gospodarka odpadami
37
3.4.4.
Zaopatrzenie w paliwa gazowe, ciepło i energię elektryczną
38
3.4.5.
Telekomunikacja
39
3.4.6.
Układ drogowy i komunikacja
39
3.4.7.
Zagrożenia jakości środowiska
41
3.5.
Edukacja ekologiczna i świadomość społeczna
45
4.
Kierunki działań
47
4.1.
Analiza SWOT
47
4.2.
Kierunki działań w dziedzinie ochrony środowiska
49
4.3.
4.3.1.
4.4.
4.5.
4.5.1.
4.5.2.
4.5.3.
4.5.4.
4.5.5.
4.5.6.
4.5.7.
4.5.8.
4.5.9.
4.6.
5.
6.
7.
8.
Środowisko przyrodnicze
Ochrona przyrody i jej zasobów
Środowisko kulturowe
Infrastruktura techniczna
Zaopatrzenie w wodę
Odprowadzanie ścieków
Gospodarka odpadami
Zaopatrzenie w ciepło
Zaopatrzenie w paliwa gazowe
Zaopatrzenie w energię elektryczną
Możliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii
Telekomunikacja
Układ drogowy i komunikacja
Edukacja ekologiczna
Harmonogram działań 2004-2015 cele i zadania do realizacji
Koszt realizacji programu ochrony środowiska w latach 2005-2008
(szacunkowy)
Zarządzanie środowiskiem oraz programem
Monitoring realizacji programu
ZAŁĄCZNIK NR 1
Koncepcja edukacji ekologicznej mieszkańców gminy Nowe Warpno
ZAŁĄCZNIK NR 2
Lista obecności przedstawicieli gminy Nowe Warpno, współpracujących przy tworzeniu
Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno (spotkanie 16.12.2004r.)
50
50
54
55
55
57
58
59
60
60
60
61
61
63
66
74
77
83
1.WSTĘP
1.1. FORMALNO-PRAWNE PODSTAWY WYKONANIA OPRACOWANIA
„Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno” (zwany dalej
„Programem”) został sporządzony jako realizacja ustaleń ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 roku „Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. nr 62 poz. 627), która w artykułach
17 i 18 wprowadza obowiązek opracowania programów na szczeblu wojewódzkim,
powiatowym i gminnym.
1.2. MERYTORYCZNE PODSTAWY WYKONANIA OPRACOWANIA
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno opracowany został
zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 roku „Prawo Ochrony Środowiska” (Dz. U.
Nr 62 poz. 627), czyli zgodnie z przepisami nowego prawa o ochronie środowiska, a
szczególnie:
„Art. 14.
2. Polityka ekologiczna państwa, na podstawie aktualnego stanu środowiska, określa w
szczególności:
1) cele ekologiczne,
2) priorytety ekologiczne,
3) rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
4) środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki
finansowe.
2. Politykę ekologiczną państwa przyjmuje się na 4 lata, z tym że przewidziane w niej
działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata.
Art. 17.
2. Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki
ekologicznej państwa, sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne
programy ochrony środowiska, uwzględniając wymagania, o których mowa w art. 14.
2. Projekty programów ochrony środowiska są opiniowane odpowiednio przez organ
wykonawczy jednostki wyższego szczebla lub ministra właściwego do spraw środowiska.
3. W miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy gminy, program
ochrony środowiska obejmuje działania powiatu i gminy.
Art. 18.
2. Programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik
województwa, rada powiatu albo rada gminy.
2. Z wykonania programów organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy sporządza co
2 lata raporty, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu
lub radzie gminy.”
Ponadto Program oparty został o „Strategię zrównoważonego rozwoju Polski
do 2025 roku”, „Politykę ekologiczną państwa” na lata 2002-2006, „II Politykę
ekologiczną państwa” oraz sporządzony do niej „Program wykonawczy”, a także
„Program ochrony środowiska województwa zachodniopomorskiego” i „Program
Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego”.























Ponadto do opracowania „Programu” wykorzystano następujące materiały:
II Polityka Ekologiczna Państwa, RM, Warszawa, czerwiec 2000, www.mos.gov.pl,
Indeks aktów prawnych związanych z ochroną środowiska w Polsce, Instytut Ochrony
Środowiska, www.ios.edu.pl,
Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wyznaczenia obszarów specjalnej ochrony
ptaków NATURA 2000, MŚ, Warszawa, marzec 2004, www.mos.gov.pl,
Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terytorium Polski, RM, Warszawa,
1999,
Założenia polityki transportowej państwa na lata 2000-2015, PSM S.C,Warszawa, 1999,
www.psm.pl,
Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego, RBGPWZ, Szczecin,
październik 2002, www.rbgp.pl,
Raport o Stanie Środowiska w Województwie Zachodniopomorskim w 2001 roku, WIOŚ,
Szczecin 2002, www.wios.szczecin.pl,
Plan Zagospodarowania Przestrzennego, RBGPWZ, Szczecin, czerwiec 2002, www.rbgp.pl,
Strategia Rozwoju Gospodarczego Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015, Szczecin
2000, www.rbgp.pl,
Strategia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich województwa zachodniopomorskiego w latach
2002-2015, RCDRRiOW Barzkowice, ODR Koszalin, Koszalin 2002,
Koncepcja międzynarodowych tras rowerowych w województwie zachodniopomorskim,
Szczecin, listopad 2002,
Przez edukację do zrównoważonego rozwoju, Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, MŚ,
Warszawa, 2001,
Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym,
MŚ, Warszawa, grudzień 2002,
Rocznik statystyczny województwa zachodniopomorskiego, Urząd Statystyczny w Szczecinie,
grudzień 2002 r.,
Program Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego, EKSPERT-SITR, Koszalin 2003,
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego, NFOŚ-ZTUK, Szczecin 2003,
Strategia Rozwoju Gminy Nowe Warpno. Plan Rozwoju Lokalnego 2004-2006, Projekt, Nowe
Warpno 2004,
Waloryzacja Przyrodnicza Gminy Nowe Warpno, BKP, Szczecin 1998,
Strategia działań w zakresie ochrony środowiska na terenie Powiatu Polickiego w latach 20012005 (projekt), Police, maj 2001,
Kaliciuk J., Staszewski A. „Ostoje ptaków w polskiej części Zalewu Szczecińskiego”,
Zachodniopomorskie Towarzystwo Ornitologiczne, Szczecin, 1997,
Dane Powiatowego Urzędu Pracy w Policach,
Materiały promocyjne i informacyjne gminy Nowe Warpno,
Informacje o gminie – www.nowewarpno.pl,
1.3. SPOSÓB I ZAKRES UWZGLĘDNIANIA POLITYKI EKOLOGICZNEJ
PAŃSTWA W PROGRAMIE OCHRONY ŚRODOWISKA NA SZCZEBLU
LOKALNYM
Struktura wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony
środowiska powinna nawiązywać do struktury „Polityki ekologicznej państwa na lata
2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010”, a więc powinna
zawierać co najmniej następujące rozdziały:
 racjonalne
użytkowanie
zasobów
naturalnych
(zmniejszanie
materiałochłonności, energochłonności i wodochłonności gospodarki, ochrona gleb,
racjonalna eksploatacja lasów, ochrona zasobów kopalin),
 poprawa jakości środowiska (ochrona wód, ochrona powietrza, gospodarowanie
odpadami, hałas, pola elektromagnetyczne, bezpieczeństwo chemiczne i
biologiczne, poważne awarie, ochrona przyrody i bioróżnorodności),
 narzędzia i instrumenty realizacji programu (wzmocnienie instytucjonalne,
ramy prawa – w zakresie prawa lokalnego i decyzji organów samorządowych,
planowanie przestrzenne, powiązania formalne i merytoryczne z analogicznym
programem niższego i wyższego szczebla administracyjnego w celu zapewnienia
regionalnej spójności programów, mechanizmy finansowania ochrony środowiska,
dostęp do informacji i udział społeczeństwa),
 współpraca przygraniczna (dla województw, powiatów i gmin przygranicznych),
 harmonogram realizacji i nakłady na realizację programu (terminy realizacji,
wielkość nakładów i źródła finansowania, jednostki odpowiedzialne za ich
wykonanie),
 kontrola realizacji programu (procedury kontroli, mierniki realizacji programu,
procedury weryfikacji programu).
Powyższa struktura na charakter ramowy i może być modyfikowana w
zależności od warunków lokalnych. Ponadto jest oczywistym, że programy
wojewódzkie powinny być obszerniejsze niż powiatowe i gminne, natomiast ich
szczegółowość powinna być adekwatna do kompetencji organów szczebla
wojewódzkiego, powiatowego i gminnego.
 Program gminny
Program gminny powinien się składać z dwóch części:
 zadań własnych (pod zadaniami własnymi należy rozumieć te
przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków
będących w dyspozycji gminy),
 zadań koordynowanych (pod zadaniami koordynowanymi należy rozumieć
pozostałe zadania, związane z ochroną środowiska i racjonalnym
wykorzystaniem zasobów naturalnych, które są finansowane ze środków
przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji
organów i instytucji szczebla powiatowego, wojewódzkiego i centralnego).
Zadania własne powinny być w programie ujęte z pełnym zakresem informacji
niezbędnej do kontroli ich realizacji (opis przedsięwzięcia, terminy realizacji,
instytucja
odpowiedzialna,
koszty,
źródła
finansowania).
Zadania
koordynowane powinny być w programie ujęte z takim stopniem szczegółowości, jaki
jest dostępny na terenie gminy.
Jest rzeczą niezbędną, aby do prac nad gminnym programem ochrony
środowiska były włączone wszystkie właściwe ze względu na zasięg swojej
działalności instytucje, związane z ochroną środowiska i zagospodarowaniem
przestrzennym oraz przedsiębiorstwa odziaływujące na środowisko, a także
przedstawiciele społeczeństwa. W tym ostatnim przypadku rozumie się, że są to
organy samorządu terytorialnego, samorządu gospodarczego (jeśli istnieją na terenie
gminy) i ekologiczne organizacje pozarządowe, obejmujące zakresem swej
działalności daną gminę.
Gminny program ochrony środowiska powinien być skoordynowany z:
 lokalnym, miejscowym planem (planami) zagospodarowania przestrzennego,
 lokalnymi planami rozwoju infrastruktury (jeśli są): mieszkalnictwa, transportu,
 zaopatrzenia w energię, itd.,
 gminnym planem gospodarowania odpadami sporządzonym zgodnie z ustawą o
odpadach,
 obejmującym teren gminy programem ochrony powietrza, programem ochrony
środowiska przed hałasem i programem ochrony wód, jeśli takie programy (dla
obszarów obejmujących teren danej gminy) zostały lub zostaną opracowane w
związku z wymaganiami wynikającymi z ustawy Prawo ochrony środowiska
(zgodnie z tą ustawą naprawcze programy ochrony powietrza opracowuje się dla
obszarów, gdzie zostaną stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych poziomów
substancji w powietrzu, natomiast programy ochrony wód – dla wchodzących w
skład dorzeczy obszarów, na których nie są osiągnięte wymagane poziomy jakości
wód),
 programami ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.
1.4.
CEL I ZAKRES OPRACOWANIA
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno sporządza się,
podobnie jak politykę ekologiczną państwa na okres 4 lat (2005-2008).
Ponadto w Programie zasygnalizowano działania długofalowe w perspektywie
do roku 2015.
Program Ochrony Środowiska określa cele ekologiczne, priorytety,
harmonogram działań proekologicznych oraz źródła finansowania niezbędne do
osiągnięcia postawionych celów.
Celem niniejszego opracowania jest stworzenie Programu Ochrony
Środowiska dla Gminy Nowe Warpno, którego realizacja doprowadzi do poprawy
stanu środowiska naturalnego, do efektywnego zarządzania środowiskiem oraz
zapewni skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją, a także
stworzy warunki dla wdrożenia wymagań obowiązującego w tym zakresie prawa Unii
Europejskiej.
Program Ochrony Środowiska określa politykę środowiskową, ustala cele i
zadania środowiskowe oraz szczegółowe programy zarządzania środowiskowego,
odnoszące się do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według
priorytetów.
Przy tworzeniu Programu przyjęto założenie, iż powinien on spełniać rolę
narzędzia w pracy przyszłych użytkowników, ułatwiającego i przyspieszającego
rozwiązywanie zagadnień techniczno-ekonomicznych, związanych z przyszłymi
projektami.
Ponadto celami Programu Ochrony Środowiska są:
 rozpoznanie stanu istniejącego i przedstawienie propozycji zadań niezbędnych do
kompleksowego rozwiązania problemów ochrony środowiska (zadania te w
większości stanowią zadania własne),
 wyznaczenie hierarchii ważności poszczególnych inwestycji (ustalenie
priorytetów),
 przedstawienie rozwiązań technicznych, analiz ekonomicznych, formalnoprawnych dla proponowanych działań proekologicznych,
 wyznaczenie optymalnych harmonogramów realizacji całości zamierzeń
inwestycyjnych ze wskazaniem źródeł finansowania.
Program wspomaga dążenie do uzyskania w gminie sukcesywnego z roku na
rok ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko źródeł zanieczyszczeń,
ochronę i rozwój walorów środowiska oraz racjonalne gospodarowanie z
uwzględnieniem konieczności ochrony środowiska. Stan docelowy w tym zakresie
nakreśla Program Ochrony Środowiska, a dowodów jego osiągania dostarcza ocena
efektów działalności środowiskowej, dokonywana okresowo (według nowej ustawy
co 2 lata).
1.5.
POLITYKA, CELE I ZADANIA W DZIEDZINIE OCHRONY
ŚRODOWISKA
1.5.1. POLITYKA, CELE I ZADANIA POWIATOWEGO PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA
W Programie Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego określone zostały
priorytetowe cele, które będą osiągnięte poprzez realizację określonych w
powyższym dokumencie zadań. Cele te wynikają z wytycznych, określonych w II
polityce ekologicznej państwa, Programie Ochrony Środowiska Województwa
Zachodniopomorskiego, Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego.
Cele priorytetowe programu powiatowego:
Cel 1. „Gorące punkty”
Nie dotyczy gminy Nowe Warpno.
Cel 2. Zaopatrzenie w wodę
 Budowa nowych i modernizacja istniejących ujęć wody, stacji uzdatniania oraz sieci
wodociągowych.
Cel 3. Gospodarka ściekowa
 Uporządkowanie gospodarki ściekowej w gminie Nowe Warpno.
Cel 4. Gospodarka odpadami
 Kompleksowe uporządkowanie w powiecie gospodarki odpadami.
 Unieszkodliwianie i przerób osadów pościekowych oraz osadów wydobywanych podczas
rekultywacji zbiorników i cieków wodnych.
 Likwidacja dzikich wysypisk odpadów.
Cel 5. Poprawa jakości środowiska atmosferycznego
 Utworzenie bazy danych emisji zanieczyszczeń do powietrza na podstawie
przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji.
 Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych mających na celu ograniczenie emisji
zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego, między innymi poprzez modernizację
nieefektywnych systemów grzewczych.
 Przeprowadzenie gazyfikacji we wszystkich miejscowościach, w których zamieszkuje
powyżej 300 osób.
 Realizacja przedsięwzięć mających na celu ograniczenie zużycia energii, między innymi
poprzez modernizację systemów oświetlenia na mniej energochłonne oraz prowadzenie
termomodernizacji budynków użyteczności publicznej.
 Realizacja przedsięwzięć mających na celu ograniczenie hałasu, w tym hałasu
komunikacyjnego.
Cel 6. Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych
 Zalesianie gruntów o małej przydatności rolniczej.
 Utworzenie nowych obszarów chronionych zgodnie z wytycznymi zawartymi w
opracowaniach dotyczących waloryzacji przyrodniczej gminy.
 Ochrona i powiększanie zasobów leśnych.
 Ochrona i realizacja przedsięwzięć mających na celu poprawę jakości wód
powierzchniowych.
 Ochrona zwierząt oraz roślin.
Cel 7. Rozwój energetyki opartej o odnawialne źródła energii
 Uprawa roślin z przeznaczeniem na cele energetyczne.
 Wykorzystanie energii wiatru.
 Wykorzystanie energii wód płynących do wytwarzania energii elektrycznej w małych
elektrowniach wodnych.
 Wykorzystanie energii otoczenia, zwłaszcza energii zawartej w wodach Zalewu
Szczecińskiego, poprzez stosowanie pomp ciepła.
 Wykorzystanie energii powstającej w wyniku kojarzenia źródeł energii odnawialnej.
 Budowa na terenie powiatu zakładu granulacji (peletyzacji) drzewa opałowego i
odpadowego pochodzącego z eksploatacji lasów oraz z upraw energetycznych.
Cel 8. Edukacja ekologiczna
 Utworzenie Powiatowego Centrum Edukacji Ekologicznej.
 Utworzenie w Starostwie Powiatowym, a następnie w Urzędzie Gminy w Nowym
Warpnie systemu gromadzenia i upowszechniania informacji o środowisku.
 Organizowanie cyklicznych szkoleń i akcji informacyjnych o stanie środowiska.
 Współpraca przy tworzeniu strony internetowej, na której zamieszczane będą informacje
dotyczące ochrony środowiska w powiecie.
 Prowadzenie stałej akcji informacyjno –reklamowej poprzez współpracę z lokalnymi
mediami.
Powyższe cele są obligatoryjne dla Gminy Nowe Warpno.
1.5.2. POLITYKA, CELE I ZADANIA W DZIEDZINIE OCHRONY
ŚRODOWISKA DLA GMINY NOWE WARPNO
Podstawowe cele polityki ekologicznej gminy wynikają z Programu Ochrony
Środowiska Powiatu Polickiego. Cele pośrednie wynikają z innych opracowań
szczegółowych.
 CELE I ZADANIA DO REALIZACJI
W RAMACH
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY NOWE WARPNO,
WYNIKAJĄCE
Z PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA POWIATU POLICKIEGO
Cel 1. „Gorące punkty”
Nie dotyczy gminy Nowe Warpno.
Cel 2. Zaopatrzenie w wodę
 opracowanie programu gospodarki wodno–ściekowej dla gminy Nowe Warpno,
 opracowanie niezbędnych projektów technicznych,
 pozyskiwanie środków finansowych na realizację inwestycji związanych z
zaopatrzeniem w wodę,
 systematyczna realizacja poszczególnych zadań inwestycyjnych,
 prowadzenie akcji informacyjnych i uświadamiających społeczność lokalną o
celowości oszczędnego gospodarowania wodą.
Cel 3. Gospodarka ściekowa
 opracowanie projektów technicznych dla systemów gospodarki ściekowej,
 systematyczne realizowanie zadań inwestycyjnych z zakresu gospodarki ściekami,
 pozyskiwanie środków finansowych na realizację inwestycji z zakresu gospodarki
ściekowej.
Cel 4. Gospodarka odpadami
 opracowanie planu gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem
selektywnej ich zbiórki i recyklingu,
 opracowanie programu zintegrowanego unieszkodliwiania i przeróbki osadów
pościekowych oraz osadów wydobywanych podczas rekultywacji i cieków
wodnych,
 opracowanie niezbędnych projektów technicznych,
 propagowanie i wdrażanie technologii produkcyjnych bezodpadowych i
małoodpadowych,
 wdrażanie technologii produkcji nawozów z organicznych odpadów komunalnych i
osadów pościekowych,
 systematyczne prowadzenie działalności informacyjnej i szkoleniowej w zakresie
gospodarki odpadami.
Cel 5. Poprawa jakości środowiska atmosferycznego
 przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń pyłowych i
gazowych do powietrza atmosferycznego,
 opracowanie gminnego planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa
gazowe,
 opracowanie gminnego programu modernizacji oświetlenia drogowego,
 przeprowadzenie badań i oceny zagrożeń w zakresie emisji promieniowania
elektromagnetycznego na obszarze gminy.
Cel 6. Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych
 wyznaczanie obszarów pod zalesienie,
 realizacja niezbędnych przedsięwzięć mających na celu zachowanie funkcji
ochronnej lasów,
 zakładanie tzw. lasów energetycznych,
 opracowanie projektów rekultywacji tzw. dzikich wysypisk,
 opracowanie programu rekultywacji zanieczyszczonych wód powierzchniowych,
 opracowanie programu zadrzewień i zakładania roślinnych pasów ochronnych,
zwłaszcza wzdłuż ciągów komunikacyjnych,
 ograniczenie stosowania środków chemicznych w gospodarce leśnej i ochronie
lasów,
 zadrzewienie nieużytków śródpolnych,
 ograniczenie liczby polowań w obrębie stref faunistycznych,
 upowszechnianie zakładania gospodarstw ekologicznych.
Cel 7. Rozwój energetyki opartej o odnawialne źródła energii
 zakładanie plantacji roślin z przeznaczeniem ich na cele energetyczne,
 wyznaczanie w miejscowych planach przestrzennego zagospodarowania obszarów,
na których mogą być budowane elektrownie wiatrowe,
 opracowanie niezbędnych projektów technicznych.
Cel 8. Edukacja ekologiczna
 opracowanie programu edukacyjnego,
 prowadzenie, co najmniej dwa razy w roku, całodziennych zajęć praktyczno–
dydaktycznych z wybranymi klasami szkół podstawowych,
 systematyczne umieszczanie informacji o tematyce ekologicznej i stanie
środowiska na stronie internetowej,
 pozyskiwanie środków finansowych na edukację ekologiczną.
Powyższe cele należy uzupełnić o cel, związany z ochroną powierzchni ziemi i
ochroną wybrzeża, wynikającym z Programu Ochrony Środowiska Województwa
Zachodniopomorskiego.
 CELE I DZIAŁANIA DO REALIZACJI
W RAMACH
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY NOWE WARPNO,
WYNIKAJĄCE
ZE STRATEGII ROZWOJU GMINY NOWE WARPNO.
PLANU ROZWOJU LOKALNEGO 2004-2006.
MISJA GMINY
Gmina Nowe Warpno wzorcowym transgranicznym ośrodkiem rekreacyjnowypoczynkowym, wykorzystująca swoje walory przyrodnicze, jak również swoje
geograficzno-polityczne położenie nad Zalewem Szczecińskim dla osiągnięcia
zrównoważonego i trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego.









CELE
Budowa sieci gazowniczej, rozbudowa sieci kanalizacyjnej i energetycznej, w tym
wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Poprawa powiązań transportowych.
Zbudowanie nowoczesnej infrastruktury komunalnej.
Stworzenie systemu ochrony środowiska.
Dbałość o środowisko naturalne.
Poprawa dostępności mieszkańców do infrastruktury technicznej (komunalnej).
Promocja ochrony środowiska przyrodniczego (turystyka przyrodnicza).
Wykreowanie „serca” gminy w oparciu o linię brzegową Zalewu Szczecińskiego i
walorów Puszczy Wkrzańskiej.
Rozwój i promocja walorów turystycznych gminy.
1.5.2.1. LIMITY RACJONALNEGO WYKORZYSTANIA ZASOBÓW
ŚRODOWISKA
„Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego”, w
oparciu o wytyczne polityki ekologicznej państwa, określa limity, związane z
racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych i poprawą stanu środowiska.
Powiat Policki przyjął wskaźniki i limity w wysokości przyjętej dla
województwa.
Na podstawie wskaźników wojewódzkich, Gmina Nowe Warpno przyjmuje
następujące limity:
 Zasoby wodne
Limit gminny, podobnie jak wojewódzki szacuje się na wielkość 20% w
zakresie zmniejszenia wodochłonności w produkcji. Jest to podyktowane
średniooszczędnymi technologiami stosowanymi w produkcji i w najbliższym
czasie, czyli do 2010 roku, nie przewiduje się nagłego zmniejszenia zużycia
produkcji.
 Materiałochłonność
W gminie wskaźnik zmniejszenia materiałochłonności zakłada się na poziomie
30%. Jest to związane z restrukturyzacją parku maszynowego i zmianami w
asortymentach produkcji, które to czynniki systematycznie się zmieniają na
korzyść środowiska.
 Energia
Na poziomie gminy zakłada się zmniejszenie zużycia energii elektrycznej o
25%. Jest to podyktowane wprowadzeniem nowych rozwiązań
technologicznych o znacznie mniejszym zużyciu energii. Przedsiębiorstwa
energetyczne zobowiązane są do zwiększenia udziału ilości energii
elektrycznej, wytworzonej w źródłach niekonwencjonalnych i odnawialnych do
7,5% w 2010 r. w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej
(Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15.12.2000 r. w sprawie
obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i
odnawialnych oraz zakresu tego obowiązku - Dz. Ust. Nr 122)
 Surowce wtórne
Zakłada się, że do końca 2008 - 100% mieszkańców gminy, objętych zostanie
zorganizowanym systemem odbioru odpadów komunalnych; Plan Gospodarki
Odpadami dla Powiatu Polickiego zakłada następujące limity dla surowców
wtórnych: 60% dla szkła, 55% dla papieru i kartonu, 50% dla metalu, 20% dla
tworzyw sztucznych (tylko recykling mechaniczny i chemiczny).
 Ładunki zanieczyszczeń do wód
Zakłada się, że ładunki zanieczyszczeń do wód będą musiały spełniać wymogi
Unii Europejskiej w tym zakresie.
 Emisja substancji do powietrza
Zakłada się zmniejszanie poziomu zanieczyszczeń powietrza ze źródeł
komunikacyjnych, przy założeniu udrożnienia sieci komunikacyjnej oraz
wsparcia działań na rzecz rozwoju transportu publicznego.
 Paliwa
Poziom gminny zakłada wycofanie z użytkowania etyliny i przejście na
benzyny bezołowiowe oraz opcjonalnie stosowanie biopaliw (zgodnie z
wymogami prawnymi w tym zakresie).
2.
2.1.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY NOWE WARPNO
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA – POŁOŻENIE, POWIĄZANIA,
PARAMETRY
Gmina Nowe Warpno położona jest w północno-zachodniej części
województwa zachodniopomorskiego.
Od północy i wschodu, poprzez Zalew Szczeciński, graniczy z gminami
Świnoujście i Stepnica. Od południa z gminą Police. Zachodnia granica gminy, to
jednocześnie granica państwowa między Polską a Niemcami (powiat Uecker
Randow).
Pod względem administracyjnym, gmina leży na terenie Powiatu Polickiego.
Nowe Warpno jest gminą miejsko-wiejską.
Siedzibą władz gminnych jest miasto Nowe Warpno.
Mapa nr 2.1.1.
Położenie gminy Nowe Warpno na terenie Powiatu Polickiego
Na podstawie: www.powiatpolicki.pl
Gmina Nowe Warpno zajmuje powierzchnię 197 km2, zamieszkuje ją 1627
mieszkańców, średnia gęstość zaludnienia wynosi 8 mieszkańców/km 2.
W skład gminy wchodzą następujące miejscowości:
 Miasto Nowe Warpno, w skład którego wchodzi część miejska, położona na
Półwyspie Nowowarpieńskim oraz dzielnice (dawne wsie): Podgrodzie, położone
na Półwyspie Podgrodzkim, Miroszewo i Karczno.
 Sołectwa:
- Brzózki, w skład którego wchodzą miejscowości: Brzózki, Myślibórz Wielki,
Myślibórz Mały, Mszczuje, Maszkowo, Popielewo.
- Warnołęka, w skład którego wchodzi miejscowość Warnołęka.
Podstawowymi funkcjami gminy są turystyka (głównie agroturystyka) oraz
rybołóstwo.
Ze względu na fakt, że większość obszaru gminy zajmują lasy oraz wody, nie
rozwinęło się tu rolnictwo.
Głównym atutem gminy jest jej atrakcyjne położenie nad wodami Zalewu
Szczecińskiego oraz obecność dużych kompleksów leśnych Puszczy Wkrzańskiej, w
której występuje wiele gatunków zwierząt oraz setki gatunków ptaków.
Na terenie gminy znajdują się też ciekawe zabytki architektury pomorskiej.
Miasto Nowe Warpno posiada charakterystyczny średniowieczny układ
urbanistyczny w kształcie prostokąta, z jedną główną drogą dojazdową.
Od północnej strony linia brzegowa wyznaczona jest portem komunalnym oraz
morskim przejściem granicznym, które funkcjonuje przez cały rok. Pływające tu
promy przewożą turystów do odległego o 1800 metrów niemieckiego Altwarp oraz do
innych miejscowości, położonych po drugiej stronie granicy, nad Zalewem
Szczecińskim.
Nieskażone i czyste środowisko naturalne, druga i trzecia klasa czystości wód
czynią gminę atrakcyjną pod względem walorów turystycznych i przyrodniczych.
Tabela nr 2.1.1.: Podział administracyjny i ludność gminy.
Ludność
wyszczególnienie
Gmina Nowe Warpno
powierzchnia w km2
sołectwa
197
2
miejscowości
ogółem na 1 km2
8
1627
8
Na podstawie: dane UM Nowe Warpno i US Szczecin (stan na 08.06.2004)
Tabela nr 2.1.2.: Struktura użytkowania terenu na terenie gminy Nowe Warpno
wyszczególnienie
Struktura użytkowania gruntów (w ha)
powierzchnia
użytki
użytki
grunty
wody
inne
ogółem
rolne
leśne
zabudowane i
tereny
zurbanizowane
Gmina
19703
998
7474
437
9793
110
Nowe Warpno
Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy w Nowym Warpnie (stan na grudzień 2004)
2.2. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
 Demografia i struktura osadnicza
Gmina zamieszkiwana jest przez 1627 mieszkańców (stan na grudzień 2004).
Średnia gęstość zaludnienia wynosi 8 mieszkańców/km2.
Procentowa struktura zaludnienia na terenie gminy przedstawia się
następująco:
 Miasto Nowe Warpno – około 77% ludności,
 Sołectwa:
- Brzózki – około 10% ludności,
- Warnołęka – około 13% ludności.
Strukturę
zaludnienia
w
poszczególnych
miejscowościach
gminy
przedstawiono w tabeli nr 2.2.3.
Tabela nr 2.2.1. Ruch naturalny ludności
Wyszczególnienie
Gmina Nowe
Warpno
małżeństwa
5
urodzenia
żywe
Zgony
przyrost
ogółem w tym
naniemo
turalny
-wląt
w liczbach bezwzględnych
20
22
-2
małżeństwa
3,1
urodzenia
żywe
zgony
na 1000 ludności
12,6
13,8
przyrost
naturalny
-1,3
Na podstawie: dane US Szczecin (stan na koniec grudnia 2002)
Tabela nr 2.2.2. Migracje ludności
wyszczególnienie
ogółem
Gmina Nowe
Warpno
36
Napływ
z
Ze
miast wsi
26
10
zza
granicy
-
ogółem
29
odpływ
do
na
miast wieś
27
2
za
granicę
-
saldo
migracji
7
Na podstawie: dane US Szczecin (stan na koniec grudnia 2002)
Tabela nr 2.2.3. Rozmieszczenie ludności na terenie gminy Nowe Warpno
liczba
Miejscowość
mieszkańców
Nowe Warpno
1254
Warnołęka
160
Brzózki
165
Myślibórz Wielki
16
Myślibórz Mały
Mszczuje
19
Maszkowo
2
Popielewo
11
Razem
1627
Na podstawie: dane Urzędu Gminy w Nowym Warpnie (stan na 2004)
 Obsługa ludności
Obsługę ludności w zakresie infrastruktury społecznej na terenie gminy Nowe
Warpno zapewniają różne jednostki i podmioty.
W zakresie obsługi administracyjnej i samorządowej – Urząd Gminy w Nowym
Warpnie.
Na terenie gminy działają następujące urzędy i instytucje:
 Urząd Stanu Cywilnego,
 Urząd Celny,
 Urząd Morski w Szczecinie – Bosmanat Portu,
 Morskie Przejście Graniczne – Bosmanat Portu,
 Urząd Pocztowy,
 PBK S.A., Oddział w Szczecinie, Stanowisko Kasowe w Nowym Warpnie,
 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Gdyni, stacja Miroszewo.
W zakresie oświaty obsługę zapewnia Zespół Szkół, w skład którego wchodzą
szkoła podstawowa i gimnazjum. Ponadto na terenie gminy funkcjonuje jedno
przedszkole.
W zakresie kultury obsługę zapewnia Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna.
Opiekę zdrowotną zapewnia Niepubliczny Ośrodek Zdrowia w Nowym
Warpnie (gabinet lekarza rodzinnego).
Na terenie gminy funkcjonuje Ośrodek Pomocy Społecznej oraz jedna apteka.
Najbliższy szpital oraz przychodnie specjalistyczne znajdują się w Policach.
Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwa Policja (Rewir Dzielnicowych)
oraz Straż Pożarna (jednostki ochotnicze w Nowym Warpnie i w Brzózkach).
 Zatrudnienie i bezrobocie
Tabela nr 2.2.4.: Struktura zatrudnienia na terenie gminy Nowe Warpno
wyszczególnienie
ogółem
w tym
kobiety
146
79
Gmina
Nowe Warpno
przemysł i
budownictwo
rolnictwo,
łowiectwo i
leśnictwo,
rybołóstwo i
rybactwo
-
24
usługi
rynkowe
usługi
nierynkowe
45
77
Na podstawie: dane US Szczecin (stan na 31.12.2002)
wyszczególnienie
Tabela nr 2.2.5. Struktura bezrobocia na terenie gminy Nowe Warpno
Ogółem
Zamieszkali na wsi
razem
Kobiety
razem
kobiety
201
117
33
20
wskaźnik
bezrobocia
20%
Gmina
Nowe Warpno
Na podstawie: dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie (stan na koniec marca 2004)
2.3. INFRASTRUKTURA GOSPODARCZA
 Gospodarka
Tabela nr 2.3.1. Podmioty gospodarki narodowej wg sekcji EKD na terenie gminy Nowe Warpno
(stan na koniec grudnia 2002r)
Wyszczególnienie
Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwoPrzemysł
Budownictwo
Handel i usługi
Hotele, restauracje
Transport, gospodarka magazynowa
Obsługa firm, nauka
Ochrona zdrowia i opieka społeczna
Pozostała działalność usługowa
Pozostałe sekcje
Gmina
13
8
31
43
15
11
47
4
9
19
Na podstawie: dane US Szczecin
Na terenie gminy zarejestrowanych jest 200 podmiotów gospodarczych, z
czego większość zajmuje się handlem i usługami.
Głównymi funkcjami gospodarczymi w gminie są turystyka i rybołóstwo. W tym
kierunku winien następować rozwój gospodarczy.
Dynamicznie rozwijającą się funkcją gospodarki, w ostatnim czasie, jest
funkcja turystyczna. Na terenie gminy rozwija się zwłaszcza agroturystyka,
szczególnie w miejscowościach: Brzózki (4 gospodarstwa), Nowe Warpno (1
gospodarstwo) i Warnołęka (1 gospodarstwo).
Gospodarstwa oferują atrakcyjny wypoczynek na łonie natury, m.in. naukę
jazdy konnej, wycieczki konne, piesze i rowerowe oraz zabiegi naturalne.
Druga funkcja – rybołóstwo, zdominowana jest przez młodych rybaków.
W ramach programu złomowania kutrów, wielu rybaków zarzuciło połowy.
Na terenie gminy funkcjonuje Spółka Cywilna RYB-WAR, która zajmuje się
połowem ryb na wodach Zalewu Szczecińskiego i Jeziora Nowowarpieńskiego.
Odławiany asortyment ryb wg ilości to: leszcz, płoć, okoń, sandacz, szczupak,
boleń, sieja, krąp, rozpiór, miętus i jazgar.
Firma zajmuje się sprzedażą i magazynowaniem ryb.
Firma posiada pomieszczenia magazynowe wraz z wytwornicą lodu
łuskanego, utwardzone nabrzeże rybackie i boksy do cumowania łodzi rybackich.
Na terenie gminy brak jest wielkiego przemysłu oraz firm produkcyjnych,
których działalność wpływałaby na jakość środowiska.
Jedyną firmą, której działalność może wpływać na jakość środowiska
naturalnego w gminie jest baza NAFTOBAZY w okolicach Trzebieży.
2.4.
WSPÓŁPRACA
ŚRODOWISKA
MIĘDZYNARODOWA
W
ZAKRESIE
OCHRONY
Gmina Nowe Warpno do tej pory współpracowała i współpracuje nadal z niżej
wymienionymi partnerami zagranicznymi:
 Gmina Ückerminde (Niemcy)
Podstawę współpracy stanowi Uchwała nr XLIII/138/93 Rady Miasta i Gminy Nowe
Warpno z dnia 29.06.1993r. w sprawie współpracy między gminami oraz porozumienie
z dnia 17.09.2000r. Współpraca dotyczy takich dziedzin, jak ochrona środowiska,
rozwój transportu lokalnego, kultura, turystyka i sport, oświata.
 Miejscowość Altwarp (Niemcy)
Współpraca nie jest sformalizowana żadnym aktem prawnym; dotyczy rozwoju
transportu lokalnego, kultury, turystyki i sportu, ożywienia kontaktów między
mieszkańcami..
 Miejscowość Rieth (Niemcy)
Współpraca nie została sformalizowana żadnym aktem prawnym, prowadzona jest od
1999r. i związana jest z rozwojem imprez integracyjnych; dotyczy rozwoju transportu
lokalnego, kultury, turystyki i sportu oraz ożywienia kontaktów między mieszkańcami.
 Miejscowości: Ahlbeck, Altwarp, Grambin, Hintersee, Leopoldhagen,
Lipengarten, Luckow, Lübs, Meiersberg, Mönkebude, Torgelow-Holländerei,
Vogelsang-Warsin (wszystkie z terenu powiatu Ücker Randow- Niemcy)
Podstawę współpracy stanowi Uchwała Nr XXIV/127/2001 Rady Miejskiej w Nowym
Warpnie z dnia 30 stycznia 2001r. w prawie podpisania porozumienia o współpracy
przygranicznej. Współpraca obejmuje takie dziedziny, jak: wymiana doświadczeń w
dziedzinie kultury, sportu, wymiany młodzieży i dzieci, organizacja wspólnych imprez,
rozwój turystyki, uściślenie kontaktów przygranicznych, wzajemne wspieranie oraz
wymiana doświadczeń, dotyczących rozwoju infrastruktury oraz ochrony środowiska.
 Förderschule Schule zur indywiduellen Lernförderung Norymberga (Niemcy)
Współpraca ta rozpoczęła się w 1998r., dotyczyła wymiany młodzieży szkolnej, spotkań
integracyjnych, wspólnych obozów. W działaniach tych uczestniczył Zespół Szkół w
Nowym Warpnie.
 Gmina Burlöw (Szwecja)
Współpraca została nawiązana w ramach realizacji Programu AGENDA 2000.
Dotyczyła ochrony środowiska. Uczestniczył w niej Zespół Szkół w Nowym Warpnie.
3. STAN ŚRODOWISKA
3.1.
3.1.1.
ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, JEGO ZASOBY I ZAGROŻENIA
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
 Regionalizacja fizyczno-geograficzna
Pod względem fizyczno-geograficznym (Kondracki, 1988), gmina Nowe Warpno
położona jest na obszarze należącym do regionu:
 prowincji: Niż Środkowoeuropejski,
 podprowincji: Pobrzeże Południowobałtyckie,
 makroregionu: Pobrzeże Szczecińskie,
 mezoregionu: Równina Wkrzańska.
 Regionalizacja geobotaniczna
Pod względem geobotanicznym (Szafer, 1972) teren gminy Nowe Warpno należy do
regionu:
 Państwo: Holarktyka,
 Obszar: Euro-Syberyjski,
 Prowincja: Niżowo-Wyżynna Środkowoeuropejska,
 Dział: Bałtycki,
 Poddział: Pas Równin Przymorskich i Wysoczyzn Pomorskich,
 Kraina: Nizina Szczecińska.
 Regionalizacja zoogeograficzna:
Pod względem zoogeograficznym (Kostrowicki, 1991) obszar gminy Nowe Warpno
stanowi część następujących jednostek:
 Państwo: Holarktyka,
 Podpaństwo: Palearktyka,
 Kraina: Eurosyberyjska,
 Prowincja: Nemoralna,
 Obszar: Europejski,
 Region: Środkowoeuropejski,
 Podregion: Środkowy,
 Okręg: Centralny.
3.1.2.
GEOLOGIA I GEOMORFOLOGIA
 Geologia
Cały obszar gminy pokryty jest przez osady czwartorzędowe. W części zachodniej
(antyklina Nowego Warpna) zalegają bezpośrednio na powierzchni osadów mezozoicznych, a
w części wschodniej (obniżenie Trzebieży) na osadach trzeciorzędowych. Miąższość osadów
wynosi od 26 m do ponad 100 m w części wschodniej.
Dominującymi utworami geologicznymi, obejmującymi powierzchnię gminy Nowe
Warpno jest piasek rzeczny i tarasy akumulacyjne, zalegające równiny zastoiskowe.
Na terenach tych występuje krajobraz tarasów z wydmami i krajobraz deltowy.
 Geomorfologia
Rzeźba terenu obszaru gminy Nowe Warpno jest wynikiem procesów, zachodzących w
końcowej fazie deglacjacji lądolodu oraz holoceńskich procesów eolicznych i kumulacji
organicznej.
Jedną z form geologicznych, będącą efektem działalności zlodowacenia bałtyckiego są
terasy odrzańsko-zalewowe. Uważa się je za formę młodszą od innych form, np. sandrów, czy
też moreny czołowej lub dennej.
Najwyższa terasa wznosi się do wysokości 25 m, najniższa, zwana denną, ma wzniesienie
rzadko przekraczające 0,5 m nad powierzchnię wód.
Na terasie, wzdłuż doliny Odry i wokół Zalewu Szczecińskiego powstały największe
torfowiska województwa, nadając temu terenowi specyficzny charakter geomorfologiczny.
Teren gminy obniża się od południa ku północy (w kierunku Zalewu Szczecińskiego).
Na terenie gminy Nowe Warpno wyróżnić można szereg form geomorfologicznych:
 Formy pochodzenia wodnolodowcowego (akumulacyjne i erozyjne)
- kemy (wzdłuż granicy państwowej),
- równiny erozyjne wód roztopowych (obszar Puszczy Wkrzańskiej, piaszczysta
równina, nachylona ku północy w stronę Zalewu Szczecińskiego),
- zagłębienia powstałe po martwym lodzie (jezioro Myśliborskie Małe i Wielkie,
brzeg Zalewu Szczecińskiego i jeziora Nowowarpieńskiego).
 Formy pochodzenia denudacyjnego
- ostańce (dolina Myśliborki).
 Formy pochodzenia eolicznego
- wydmy i równiny piasków przewiewnych (pagórki wydmowe obszaru Puszczy
Wkrzańskiej, kompleks wydmowy Piaskowej Góry, Białcza Góra na zachód od
Trzebieży).
 Formy pochodzenia rzecznego
- dna dolin rzecznych (w dolinie Myśliborki, Karwia Struga),
- dolinki, parowy i młode rozcięcia erozyjne,
- równiny deltowe (na zachód od portu jachtowego w Trzebieży).
 Formy pochodzenia jeziornego i morskiego
- mierzeje ( w pobliżu Nowego Warpna i Podgrodzia),
- strefa abrazji (linia brzegowa Zalewu Szczecińskiego na odcinku od Nowego
Warpna do Trzebieży),
- równiny jeziorne (obniżenia jeziorne Myśliborskiego Wielkiego).
 Formy utworzone przez roślinność
- równiny torfowe (torfowiska koło Warnołęki, między Nowym Warpnem a
Podgrodziem, w dnach dolin rzecznych Karwiej Strugi).
 Formy antropogeniczne
- wały przeciwpowodziowe, groble, tamy, nasypy (między Nowym Warpnem a
Podgrodziem, na obszarze miasta Nowe Warpno).
3.1.3. ZASOBY NATURALNE
Najcenniejszą kopaliną występującą na terenie gminy Nowe Warpno, mogącą mieć
znaczenie gospodarcze, są torfy.
Występuje tu duża ilość torfowisk, reprezentowanych przez wszystkie trzy typy:
niskie, wysokie i przejściowe. Geneza ich powstania, związana jest z zarastaniem
zbiorników wodnych lub oddziaływaniem wód zalewowych w obrębie młodych dolin
rzecznych.
W granicach gminy Nowe Warpno występują następujące torfowiska:
 Podgrodzie,
 Warnołęka,
 Brzózki,
 Zatoka Nowowarpieńska,
 Jez. Myśliborskie,
 Wieli Karcz.
Złoża torfów, występujące na obszarze Równiny Wkrzańskiej charakteryzują się wysoką
wartością geobotaniczną i zdolnością retencji wód. W związku z tym, wszelkie działania,
mające na celu plany ich pozyskiwania, winny być wstrzymane.
Torfy na obszarze Puszczy Wkrzańskiej były eksploatowane przed 1945 rokiem, w
chwili obecnej nie są wykorzystywane jako baza surowcowa.
Występują tu również inne surowce, takie jak:
 gytie,
 gliny zwałowe,
 piaski.
Surowce te nie mają jednak większego znaczenia.
3.1.4. GLEBY
Na podstawie przeprowadzonej analizy glebowej oraz waloryzacji rolniczej przestrzeni
produkcyjnej, stwierdzono, że warunki środowiskowe, a zwłaszcza glebowe na terenie gminy
Nowe Warpno należą do bardzo słabych.
Decydują o tym następujące elementy:
 98% gruntów ornych i 76% użytków zielonych należy do V i VI klasy bonitacyjnej
(występują głównie w okolicach Nowego Warpna i Brzózek),
 wśród kompleksów glebowych, największy udział ma kompleks 7-żytni bardzo
słaby (48% powierzchni użytków rolnych), pozostałe kompleksy, to 6 żytni bardzo
słaby (19% powierzchni użytków rolnych) i 9 zbożowo-pastewny słaby (33%
powierzchni użytków rolnych), użytki zielone słabe i bardzo słabe zajmują 71%
powierzchni.
W obniżeniach terenu, na siedliskach podmokłych wytworzyły się gleby torfowe i
murszowe.
W centralnej części gminy na glebach piaszczystych występują kompleksy leśne Puszczy
Wkrzańskiej.
Znaczną powierzchnię zajmują gleby leśne utworzone na piaszczysto–żwirowych
utworach wodnolodowcowych lub rzecznych, które charakteryzują się odczynem kwaśnym i
bardzo kwaśnym. Duże zwarte obszary gleb bardzo kwaśnych występują na obszarze Puszczy
Wkrzańskiej.
W glebach leśnych Puszczy Wkrzańskiej występują niskie zawartości następujących
pierwiastków: glinu, wapnia, kobaltu, chromu, żelaza, magnezu, niklu, tytanu i wanadu.
3.1.5. HYDROGEOLOGIA I HYDROGRAFIA
 Hydrografia (wody powierzchniowe)
Gmina Nowe Warpno leży w zlewni Zalewu Szczecińskiego.
Wody powierzchniowe zajmują łącznie ponad 50% powierzchni gminy.
Należą do nich cieki i zbiorniki wodne.
Na obszarze gminy zlokalizowanych jest kilka cieków oraz zbiorników wód słodkich i
lekko słonawych.
Największą powierzchnię zajmują akweny Zalewu Szczecińskiego.
W gminie występują jeziora: Nowowarpieńskie, Myśliborskie Wielkie, Myśliborskie
Małe oraz Piaski. Wszystkie jeziora posiadają owalne kształty, płaskie brzegi i płytkie
zamulone dna.
Cieki na terenie gminy, to: rzeczki Myśliborka i Karwia Struga oraz liczne kanały
odwadniające poldery. Cieki, występujące na obszarze gminy są łącznikami pomiędzy
jeziorami lub torfowiskami a Zalewem Szczecińskim.
Na obszarze Puszczy Wkrzańskiej istnieje szereg zbiorników i oczek wodnych, w
większości bezimiennych. Ich powierzchnia liczy od kilku arów do kilku hektarów.
Największy z nich, to niedostępny zbiornik, utworzony w wyniku podtopienia torfowiska
– Wielki Karcz.
Część z nich to zbiorniki okresowe, w których obecność wody uzależniona jest od
opadów w okresie jesienno-wiosennym. Pełnią one ważną rolę jako środowisko bytowania
wielu gatunków roślin i zwierząt, nierzadko cennych. Są również ważnym elementem
krajobrazotwórczym.
 Zalew Szczeciński
Jest to przejściowy zbiornik przybrzeżny wód rzecznych, połączony z Morzem
Bałtyckim trzema przesmykami, dzięki czemu stanowi jednocześnie miejsce
intensywnego wlewu wód morskich.
Powierzchnia – 687 km2, z czego po stronie polskiej – 410 km2,
Średnia głębokość – 3,8 m,
Ogólne zasolenie – 1%.
 Jezioro Nowowarpieńskie
Jest to jezioro, będące częścią Zalewu Szczecińskiego.
Powierzchnia – około 18 km2, z czego po polskiej stronie – około 8,9 km2,
Średnia głębokość – 1,5 – 2 m.
Na jeziorze zlokalizowane są dwie wyspy: Łysa Wyspa oraz Riether Werde.
Od strony południowej do jeziora wpływa Myśliborka oraz kilka bezimiennych cieków,
płynących po stronie niemieckiej.
Od północy jezioro jest na stałe połączone z Zalewem Szczecińskim poprzez dwie
cieśniny o szerokości kilkuset metrów każda, które rozdziela Łysa Wyspa.
 Jezioro Myśliborskie Wielkie
Największe słodkowodne jezioro gminy.
Przez środek jeziora przebiega granica państwa.
Jezioro należy do zlewni Myśliborki.
Posiada połączenie z Zalewem Szczecińskim.
Powierzchnia – 134 ha, z czego w granicach gminy 53,6 ha.
Głębokość maksymalna - 2,8 m.
Jezioro typu sandaczowego.
Poziom wody regulowany jest przy pomocy zastawki piętrzącej.
 Jezioro Myśliborskie Małe
Jezioro to połączone jest z Myśliborskim Wielkim za pomocą kanału.
Powierzchnia – 41,4 ha.
Średnia głębokość – 2,0 m.
Jezioro linowo-szczupakowe.
Regulację przepływu wody umożliwia śluza, zlokalizowana w kanale, łączącym
omawiane jeziora.
 Myśliborka
Rzeczka, zwana inaczej Myśliborską Strugą.
Główny ciek, przepływający przez gminę.
Stanowi granicę państwową na tym obszarze.
Wypływa z jeziora i przepływa przez jezioro Myśliborskie Wielkie, płynąc w kierunku
północnym i uchodząc do jeziora Nowowarpieńskiego.
Długość – 5,5, km.
Powierzchnia zlewni – 45 km2.
Średni przepływ – 0,24m3/s.
 Karwia Struga
Wypływa z mokradeł w pobliżu leśniczówki Drogoradz (gmina Police).
Długość – 9 km, z czego w granicach gminy – 6,3 km.
 Hydrogeologia (wody podziemne)
 Wody podziemne w utworach czwartorzędowych
Warstwa górna wód czwartorzędowych występuje na całym omawianym obszarze.
Występuje w obrębie równiny rzeczno-rozlewiskowej, tarasu zalewowego rozwiniętego
wokół Zalewu Szczecińskiego w dolinie Myśliborki.
Poziom czwartorzędowy zasilany jest głównie przez infiltrację opadów atmosferycznych
(miejscami utrudnioną przez występowanie słabo przepuszczalnych utworów
przypowierzchniowych).
Pod względem twardości wody poziomu użytkowego zaliczane są do klas wód średnio
twardych i twardych.
 Wody podziemne w utworach trzeciorzędowych
Mułki i piaski pliocenu nie mają dużego znaczenia gospodarczego. Piaski mułkowate i
mułki przewarstwione węglem brunatnym, mioceńskie, występujące na terenie gminy Nowe
Warpno w podłożu czwartorzędu mogą być dobrym kolektorem wód podziemnych.
Mioceńskie osady piaszczysto-mułkowate nie mają jednak dużego rozprzestrzenienia,
nieznana jest także ich miąższość, utrudnia to orientację w zakresie możliwości zasobowych
tego poziomu.
 Wody podziemne w utworach górnokredowych
Poziom wodonośny w utworach kredy górnej występuje w obrębie antykliny Nowego
Warpna, na głębokości 34-60 metrów p.p.t. Stanowią go margle piaszczyste i wapienie
margliste kampanu. Prowadzi wody słodkie o składzie chemicznym, zbliżonym do składu
wód czwartorzędowych.
Strefa antykliny Nowego Warpna charakteryzuje się występowaniem wód o
podwyższonej mineralizacji od głębokości 50 m.p.p.t. Poza strefą antykliny Nowego Warpna
poziom ten nie ma znaczenia użytkowego ze względu na jego występowanie na znacznych
głębokościach.
3.1.6. KLIMAT
Gmina Nowe Warpno, ze względu na otaczające ją wody Zalewu Szczecińskiego,
posiada specyficzny klimat.
Cechuje go zdecydowany wpływ morski, co silnie zaznacza się w wilgotności powietrza,
długotrwałości zim i amplitudach temperatur.
Wg Koźmińskiego i Prawdzica (1983), gmina Nowe Warpno należy do I Krainy
Klimatycznej (Zalew Szczeciński).
Wybrane dane klimatyczne dla gminy:
 średnia temperatura roczna: 8,0 – 8,1°C,
 średnia temperatura okresu V-VII: 13,3 – 13,6°C,
 długość okresu wegetacyjnego: 217 – 224 dni,
 średnia suma opadów atmosferycznych w roku: 540 – 600 mm,
 suma opadów atmosferycznych w okresie IV-X: 350 – 400 mm.
3.1.7.
LASY I TERENY ZIELENI
Lasy mają szczególne znaczenie w ochronie środowiska naturalnego, mają istotne
znaczenie gospodarcze i są kluczowym elementem bezpieczeństwa ekologicznego.
Lasy gminy Nowe Warpno zajmują powierzchnię 7474 ha, co stanowi 38% lesistości.
Przeciętny wiek drzewostanu wynosi około 55 lat.
Gospodarkę leśną na obszarze gminy Nowe Warpno prowadzi Nadleśnictwo Trzebież z
siedzibą w Zalesiu.
Ze względu na to, że większość lasów spełnia rolę lasów ochronnych, gospodarka leśna
polega na prowadzeniu zabiegów pielęgnacyjnych, a w mniejszym stopniu na pozyskiwaniu
drewna. Gospodarka leśna prowadzona jest zgodnie z planem urządzenia gospodarstwa
leśnego w Trzebieży.
Lasy gminy wchodzą w skład należny do kompleksu Puszczy Wkrzańskiej i podlegają
nadzorowi Nadleśnictwa Trzebież.
Na terenie gminy występują przeważnie lasy mieszane.
W lasach gminy wyodrębniono dwa bory: bór świeży i bór bagienny.
Na terenie Puszczy Wkrzańskiej najpospolitszym zbiorowiskiem leśnym jest las bukowo
– dębowy. Drzewostan w płatach zbliżonych do postaci naturalnej buduje dąb szypułkowy i
brzoza, a w domieszce jest sosna i buk.
Na terenie gminy występują zbiorowiska zaroślowe. Zespoły te występują wokół jezior i
koło obszarów wilgotnych, na glebach torfowych lub torfowo – mineralnych.
Na ogólną ilość lasów 7474 ha, Skarb Państwa posiada (ile?) ha, gmina (ile?) ha,
prywatne lasy stanowią (ile?) ha.
Lasy prywatne są bardzo zaniedbane i wymagają zwiększonej pielęgnacji oraz nadzoru
technicznego.
Na terenie gminy znajduje się znaczny obszar gruntów V, VI i VIz, z których część
zostanie przeznaczona do zalesienia przez właścicieli zgodnie z Ustawą z dnia 8 czerwca
2001 r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia.
Dużym zagrożeniem dla lasów są anomalia pogodowe – huraganowe wiatry, połączone z
obfitymi opadami deszczów i gradu oraz wahania poziomu wód gruntowych, pożary lasów (I
stopień zagrożenia pożarowego), a także rozwój masowej turystyki.
Najbardziej uciążliwy jest właśnie rozwój turystyki.
Puszcza Wkrzańska, to „zielone płuca” dla mieszkańców Powiatu Polickiego i Szczecina.
Jest to miejsce licznych wycieczek, wędrówek, spotkań na łonie natury.
Palenie ognisk, grilowanie, zbieranie runa leśnego, a co za tym idzie – zaśmiecanie
terenów leśnych – staje się nagminną plagą, panującą w lasach.
Lasy wokół obiektów turystycznych, wzdłuż dróg publicznych oraz sąsiadujące z
miastem Nowe Warpno i wsiami są systematycznie zanieczyszczane odpadami.
Podczas porządkowania lasów i likwidacji dzikich wysypisk, w samym Nadleśnictwie
Trzebież, miesięcznie zbiera się średnio 100-150 Mg różnego rodzaju odpadów.
Wartościowy element krajobrazu gminy stanowią parki, aleje oraz starodrzewy
przykościelne i cmentarne.
Na terenie gminy występują dwa obiekty o charakterze zieleni ozdobnej.
Są to dwa cmentarze, pochodzące sprzed drugiej wojny światowej
3.1.8. UŻYTKI ROLNE
Ze względu na jakość gleb, na terenie gminy Nowe Warpno nie rozwinęło się rolnictwo.
Ogólna powierzchnia użytków rolnych na terenie gminy wynosi 998 ha.
Na terenie gminy zarejestrowanych jest 147 gospodarstw rolnych.
Ogólna powierzchnia upraw wynosi 22 ha.
Kierunek produkcji rolnej nastawiony jest głównie na hodowlę bydła i produkcję mleka.
Tabela nr 3.1.8.1. Struktura użytków rolnych na terenie gminy Nowe Warpno
wyszczególnienie powierzchnia (w ha)
grunty orne
269
Odłogi
238
Ugory
9
Pastwiska
88
Łąki
524
lasy i grunty leśne
25
pozostałe grunty
89
Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno
Tabela nr 3.1.8.2. Struktura gospodarstw rolnych na terenie gminy Nowe Warpno
wielkość gospodarstwa ilość gospodarstw
do 1 ha
50
od 1 do 5 ha
53
od 5 do 10 ha
14
od 10 do 15 ha
8
15 ha i więcej
22
Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno
Tabela nr 3.1.8.3. Rodzaj i powierzchnia upraw na terenie gminy Nowe Warpno
rodzaj uprawy powierzchnia (w ha)
Ziemniaki
3
Jęczmień
4
Żyto
3
Pszenica
3
Owies
2
Pszenżyto
5
Pozostałe
2
Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno
3.1.9. OBSZARY ZDEGRADOWANE
Do obszarów zdegradowanych na terenie gminy Nowe Warpno zaliczyć
należy:
 zniszczony i niszczejący zabytkowy pałac w Brzózkach,
 dzikie wysypiska odpadów, znajdujące się na obszarach leśnych oraz na obrzeżach
wsi i samego miasta Nowe Warpno.
3.2.
3.2.1.
OCHRONA PRZYRODY
SYSTEM OCHRONY PRZYRODY
Ochrona przyrody oznacza: zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz
odnawianie zasobów przyrody i jej składników.
Celem ochrony przyrody jest:
 utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,
 zachowanie różnorodności biologicznej,
 zachowanie dziedzictwa geologicznego,
 zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin lub zwierząt wraz z siedliskami
poprzez utrzymywanie lub przywracanie ich do właściwego stanu,
 utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych, a
także innych zasobów przyrody i jej składników,
 kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody.
Ochrona przyrody jest obowiązkiem każdego obywatela, organów
administracji publicznej, a także jednostek organizacyjnych oraz osób prawnych i
fizycznych prowadzących działalność wpływającą na przyrodę.
Zasady i formy ochrony przyrody uchwalane są na mocy ustawy o ochronie
przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz.U. Nr 92.z 2004r. poz.880).
Poddanie pod ochronę następuje przez:
 tworzenie parków narodowych (PN),
 uznawanie za rezerwaty przyrody (R),
 tworzenie parków krajobrazowych (PK),
 wyznaczanie obszarów chronionego krajobrazu (OChK),
 wprowadzanie ochrony gatunkowej roślin i zwierząt,
 wprowadzanie ochrony indywidualnej.
Obecny i projektowany system ochrony przyrody na terenie gminy Nowe
Warpno przedstawiony został w dokumencie Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe
Warpno.
Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że w miarę coraz lepszego rozpoznania
walorów środowiska i stanu ich zagrożenia, pojawiają się na ogół nowe argumenty
na rzecz obejmowania ochroną kolejnych terenów bądź też nadawania wyższej rangi
ochrony.
W chwili obecnej przeważa kierunek ochrony przyrody polegający na
kontynuacji obejmowania różnymi formami ochrony coraz to nowych obszarów i
obiektów wraz z wprowadzaniem ograniczeń w stosunku do różnych rodzajów
działalności gospodarczej.
Ograniczenia te powodowane są obserwowaną degradacją środowiska w
wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazuje się w ten sposób na błędy
w gospodarowaniu i nieprzestrzeganie praw przyrody.
W przyszłości należy oczekiwać, że każdorazowo będzie następowało
dostosowanie prowadzonej działalności gospodarczej do istniejących uwarunkowań
środowiska, a więc będzie prowadzone zgodnie z zasadami zrównoważonego
rozwoju.
3.2.2. OBSZARY I OBIEKTY PRAWNIE CHRONIONE
Na terenie gminy Nowe Warpno zaewidencjonowano 2 obszarowe formy
ochrony przyrody (użytki ekologiczne), 3 pomniki przyrody oraz 15 stref ochronnych
dla zwierząt.
 użytki ekologiczne
„Łysa Wyspa”
Obiekt o wartości ponadregionalnej, także w kategoriach międzynarodowych.
Lokalizacja:
Wyspa na Zalewie Szczecińskim.
Przedmiot ochrony:
Wyspa z naturalną roślinnością szuwarową, w tym zbiorowiskami halofilnymi,
stanowiskami rzadkich i zagrożonych zwierząt.
Charakterystyka przyrodnicza:
Wyspa jest miejscem stale lub okresowo zalewanym przez słonawe wody Zalewu
Szczecińskiego. Pokrywają ją zbiorowiska szuwarowe, w tym roślinność słonolubna.
Stanowisko rozrodu oraz miejsce schronienia w okresie polęgowym dla zagrożonych
gatunków ptaków wodnych (m.in. perkozy, czaple, gęsi, kaczki, chruściele).
Wskazania do ochrony:
- zachowanie istniejących zbiorowisk roślinności (w tym zakaz
pozyskiwania trzciny),
- zakaz prowadzenia wszelkich robót hydrotechnicznych na wyspie,
- zakaz wchodzenia i przebywania w okresie całego roku (w tym zakaz
wędkowania i polowania na wyspie i w sąsiedztwie w strefie 100m),
- zakaz używania widnego sprzętu motorowodnego w strefie 100 m od
brzegów,
- zakaz zmiany przeznaczenia terenu.
„Półwysep Podgrodzie”.
Lokalizacja:
Cypel na północnym krańcu Półwyspu Nowowarpieńskiego łącznie z przybrzeżną
strefą wód.
Przedmiot ochrony:
Obiekt o znaczeniu biocenotycznym i faunistycznym, mozaika fitocenoz
turzycowiskowych, stanowiska chronionych zwierząt lęgowych, przelotnych i
zimujących.
Charakterystyka przyrodnicza:
Naturalne zalewane lub podtapiane zbiorowiska szuwarowe ( w tym słonolubne),
położone w strefie brzegowej Zalewu Szczecińskiego. Jest to miejsce rozrodu lub
stałego przebywania m.in. żab, węży, ptaków (perkozów, gęsi, kaczek, ptaków
drapieżnych, chruścieli) oraz licznych ssaków.
Wskazania do ochrony:
- zachowanie istniejących stosunków wodnych,
- zachowanie fragmentów brzegu z istniejącą tam roślinnością,
- zakaz prowadzenia robót hydrotechnicznych,
- zachowanie zbiorowisk roślinnych (w tym zakaz pozyskiwania trzciny i
wypalania łąk),
- zakaz prowadzenia gospodarki łowieckiej i wędkowania z jednoczesnym
utrzymaniem ekstensywnej gospodarki łąkarskiej na terenach łąkowych,
- wykluczenie zabudowy rekreacyjnej.
 pomniki przyrody
lp
1
2
3
miejscowość
Nowe Warpno
Mszczuje
Brzózki
opis pomnika przyrody
7 lip drobnolistnych (obw. 416-590 cm)
buk zwyczajny (obw. 405 cm, wys. 25 m)
Dąb bezszypułkowy (obw. 359 cm, wys. 30 m)
 strefy ochronne dla zwierząt
W gminie Nowe Warpno istnieją strefy ochronne dla zwierząt, ustanowione na
podstawie § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów
Naturalnych i Leśnictwa z 6 stycznia 1995 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.
Należą do nich strefy ochronne bielika, kani rudej i rybołowa, których jest łącznie 15.
Odnoście stanowisk wyżej wymienionych zwierząt obowiązuje zakaz dokonywania
zmian, obejmujących wycinanie drzew i krzewów, prowadzenia robót melioracyjnych,
wznoszenia obiektów, urządzeń i instalacji oraz innych prac mających wpływ na
ochronę miejsc rozrodu i regularnego przebywania gatunków chronionych, a także
przebywania poza miejscami wyznaczonymi.
Na obszarze gminy Nowe Warpno występują:
- 3 stanowiska kani rdzawej na terenach Nadleśnictwa Trzebież,
- 29 stanowisk bielika na terenach Nadleśnictwa Trzebież,
- 1 stanowisko rybołowa na terenach Nadleśnictwa Trzebież.
3.2.3.
WALORYZACJA BOTANICZNA
Szata roślinna gminy Nowe Warpno jest dobrze rozpoznana.
Na szatę roślinną składają się:
- roślinność potencjalna,
- roślinność wodna i szuwarowa,
- zbiorowiska ziołoroślowe,
- zbiorowiska łąkowe,
- torfowiska,
- zbiorowiska muraw na piaskach,
- zbiorowiska halofilne (słonawy),
- lasy,
- parki, cenne zadrzewienia, pomniki przyrody.
Na terenie gminy Nowe Warpno zarejestrowano łącznie 576 gatunków roślin
naczyniowych, uwzględniając, poza gatunkami rodzimymi także niektóre rośliny
uprawne i ogrodowe oraz niektóre drzewa obcego pochodzenia trwale u nas
zadomowione.
Wykaz flory obejmuje 14 gatunków paprotników, 5 gatunków roślin iglastych,
pozostałe to rośliny okrytozalążkowe.
Na terenie gminy stwierdzono 23 gatunki roślin objętych całkowitą ochroną, 10
gatunków roślin, objętych częściową ochroną oraz 45 gatunków, godnych ochrony w
skali lokalnej. Stwierdzono również co najmniej 11 gatunków roślin, które wyginęły.
Zdecydowana większość, to taksony związane ze zbiorowiskami
torfowiskowymi, solniskowymi, podmokłymi łąkami.
Do obszarów, najbardziej wartościowych pod względem botanicznym
(stwierdzonych w granicach gminy) należą:
- Torfowisko Wielki Karcz – cenny bór bagienny i inne fitocenozy
torfowiskowe,
- Jezioro Piaski – torfowisko i jezioro,
- Dolina Myśliborki i jej prawego dopływu – mozaika siedlisk i cennych
fitocenoz łąkowych i leśnych,
- Dolina Karwiej Strugi – fragmenty przyległych lasów, z dobrze
zachowanymi zbiorowiskami łąkowymi i rzadkimi gatunkami roślin,
- Słonawy na terenie Nowego Warpna – między dzielnicą Karczno a
miastem.
3.2.4.
WALORYZACJA FAUNISTYCZNA
W ramach prac nad waloryzacją przyrodniczą dokonano inwentaryzacji
faunistycznej na terenie gminy Nowe Warpno.
Wynika z niej, że na obszarze gminy bytują co najmniej 2 gatunki
bezkręgowców i 6 gatunków kręgowców z Europejskiej Czerwonej Listy Zwierząt
oraz 11 bezkręgowców i 19 kręgowców z Polskiej Czerwonej Listy Zwierząt.
Świadczy to o bardzo wysokich walorach biocenotycznych tego obszaru.
Ogółem stwierdzono występowanie następującej ilości gatunków kręgowców:
- ryby – 39 gatunków,
- płazy – 11 gatunków,
- gady – 6 gatunków,
- ptaki – 200 gatunków,
- ssaki – 38 gatunków.
W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji, na obszarze gminy wyodrębniono
48 elementarnych stref faunistycznych, które mają istotne znaczenie dla
bezkręgowców, ichtiofauny, herpetofauny, awifauny lęgowej, przelotnej i zimującej
oraz teriofauny. W związku z tym, że niektóre z nich wzajemnie się na siebie
nakładają lub uzupełniają, wytypowano siedem węzłowych – zbiorczych stref
faunistycznych.
Strefy faunistyczne:
- akwen Zalewu Szczecińskiego,
- akwen jeziora Nowowarpieńskiego,
- mozaika terenów podmokłych nad Zalewem Szczecińskim,
- bory i lasy wyniesione nad Zalewem Szczecińskim,
- jeziorno-leśna zlewnia rzeczki Myśliborki,
- izolowana zlewnia śródleśnego jeziora Piaski,
- leśna zlewnia rzeczki Karwia Struga.
Nad Zalewem Szczecińskim (także i na terenie gminy Nowe Warpno) znajduje
się wiele cennych dla ptaków terenów. Tereny te zwane są ostojami. Do tej pory, w
polskiej części Zalewu Szczecińskiego wyodrębniono 19 takich obszarów. Jeden z
nich – Pobrzeże Południowe – znajduje się na terenie gminy Nowe Warpno.
W tym miejscu należy podkreślić, że Zalew Szczeciński wraz z przyległymi do
niego obszarami, jest jednym z najcenniejszych, nie tylko w Polsce ale i na całym
świecie, terenem występowania ptactwa.
 Ostoja ptaków - Pobrzeże Południowe
Położenie.
Pobrzeże Południowe rozciąga się wzdłuż brzegów Zalewu Szczecińskiego w
gminie Nowe Warpno, między miejscowościami Nowe Warpno (konkretnie dzielnica
Podgrodzie) a Trzebież.
Status ochronny.
Brak prawnych form ochrony terenu.
Szata roślinna.
Pobrzeże w tej części Zalewu jest wyjątkowo zróżnicowane krajobrazowo.
W okolicach Miroszewa i Podgrodzia występują piaszczyste brzegi z urwistymi
skarpami. Dalej - między Miroszewem a Brzózkami rozciąga się piaszczysta plaża, w
znacznej części zarośnięta trzcinowiskami, miejscami pojawiają się tu płaty oczeretu
jeziornego i Tabernemontana, rzadziej tataraku.
Bliżej lądu, na namuliskach występują zbiorowiska z rdestem, uczepem,
komosą siną i jaskrem jadowitym. Wzdłuż brzegu ciągnie się wał ziemny, za którym
rozciągają się zmeliorowane turzycowiska i szuwary mozgowe, koszone i wypasane
łąki, na których stwierdzono występowanie także słonolubnego situ Gerarda.
Wał porośnięty jest w większości przez zarośla wierzbowe, a na odkrytych
fragmentach panuje lepiężnik kutnerowaty i wydmuchrzyca piaskowa.
Dalej, między Brzózkami a Trzebieżą ciągnie się wysoka skarpa porośnięta
głównie bukami, dębami i sosnami.
U jej podnóża tworzą się bagienne zastoiska z roślinnością szuwarową.
Ptaki.
Na Pobrzeżu Południowym stwierdzono występowanie 138 gatunków ptaków,
w tym 72 lęgowe.
Do najciekawszych gniazdujących tu ptaków należą:
Ohar
2-3 pary
Błotniak stawowy
2Brzegówka
3 pary
280 par
Świerszczak
1Krakwa
7- 2 pary
8 par
Sieweczka rzeczna
Zimorodek
1-2 pary
1 para
Brzęczka
5Gągoł
5- 6 par
6 par
Kuliczek
2Wąsatka
1- 3 pary
2 pary
Na Południowym Pobrzeżu Zalewu można często obserwować gniazdujące w
pobliskiej Puszczy Wkrzańskiej bieliki, rybołowy i kanie rude.
Rejon ten jest regularnym pierzowiskiem kaczkowatych, głównie czernicy (do
6000 osobników), głowienki (do 1000 osobników) i łabędzi niemych (do 60
osobników). Latem nielęgowe perkozy dwuczube tworzą tu skupienia liczące do 880
ptaków. Na noclegowiskach przebywają tu wielkie stada mew, głównie śmieszek,
liczące do 12000 osobników.
Do najbardziej niezwykłych i unikatowych w skali Polski, należą letnie masowe
przeloty rybitw czarnych, których stada mogą tu osiągać liczebność 10000
osobników.
W okresie przelotów i zimą można tu obserwować niewielkie stadka wielu
gatunków siewkowców i wielotysięczne stada ptaków wodnych, głównie czernic,
głowienek, ogorzałek i nurogęsi.
Spotyka się tu również rzadsze gatunki, takie jak: łabędź krzykliwy, łabędź
czarnodzioby, bernikla obrożna i rybitwa białowąsa.
Zagrożenia.
Największym zagrożeniem są plany wszelkiego rodzaju inwestycji, mogących
zmienić charakter tutejszego krajobrazu i zagrozić występującym tu rzadkim ptakom.
Należy do nich przede wszystkim plan budowy w Jasienicy (gmina Police) tzw.
"suchego doku" wraz z dużym portem dla barek. Wzrastający ruch turystyczny w tym
rejonie, szczególnie na plażach, może spowodować wycofanie się z tego terenu
kuliczka i sieweczki rzecznej. Podobnie dużym zagrożeniem dla tych gatunków jest
zarastanie otwartych brzegów trzcinowiskami. Innego rodzaju niebezpieczeństwem
jest zbyt gęste stawianie sieci przez rybaków, co stwarza zagrożenie dla
zatrzymujących się tu licznie ptaków nurkujących.
3.2.5. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
Analiza zagrożeń środowiska przyrodniczego pozwala sformułować wnioski,
że obszary cenne zagrożone są głównie przez:
 zanieczyszczenie wód (ścieki, pestycydy, nawozy sztuczne, dzikie wysypiska
śmieci, wylewiska nieczystości),
 zachwianie stosunków wodnych (melioracje),
 ruch samochodowy (kolizje dróg ze szlakami komunikacyjnymi zwierząt),
 antropopresję (wycinanie drzew, itp.).
3.3. ŚRODOWISKO KULTUROWE I KRAJOBRAZOWE – OCHRONA I
ZAGROŻENIA
3.3.1. ROZWÓJ SIECI OSADNICZEJ
Według najnowszych interpretacji obecna lokalizacja Nowego Warpna miała
miejsce około 1295 roku lub nieco wcześniej. Prawdopodobnie w tym właśnie okresie
miała miejsce translokacja ośrodka miejskiego z terenów Podgrodzia, gdzie był
wcześniej gród z Podgrodziem (nazwany Starym Miastem), na obszary obecnie
zajmowane.
Pokój w Osnabrück (1648) podzielił księstwo zachodniopomorskie, do którego
należało Nowe Warpno, pomiędzy Szwecję i Brandenburgię.
Szwedzi, którzy panowali tam do roku 1720, objęli część ziem na zachód od
linii Odry wraz z jej ujściem oraz znaczne terytoria na prawym brzegu rzeki
z miastami: Kamień Pomorski, Gryfice, Goleniów, Banie i Dąbie.
W skład Pomorza Szwedzkiego włączone zostało również Nowe Warpno,
które leżąc na kresach granicznych, wyznaczone zostało, podobnie jak i inne miasta
nadgraniczne, do sprawowania funkcji miasta twierdzy.
Szwedzi, którzy przygotowali kolejną wojnę północną o sukcesje, wnosząc
pretensje do polskiego tronu, zainteresowani byli szybkim i silnym umocnieniem
nowo zdobytych ziem. W tym celu w roku 1678 szwedzki fortyfikator Christian
Kanxdorff wykonał prace nad projektem mającej powstać w Nowym Warpnie
twierdzy.
Do całkowitej realizacji tego projektu nigdy nie doszło. Prace fortyfikacyjne
wykonano tylko częściowo. Pożar miasta w roku 1692 przekreślił dalsze prace nad
twierdzą. Zniszczeniu uległ także kościół i ratusz oraz znaczna część pozostałej
zabudowy. Z pożaru ocalało tylko pięć domów mieszkalnych, a mieszkańcy
przenieśli się do Starego Warpna i do Wolina.
W ciągu kilkudziesięciu kolejnych lat miasto zostało odbudowane. Mieszkańcy
chcąc uniknąć w przyszłości podobnych tragedii wyposażyli je w dostateczną ilość
sprzętu przeciwpożarowego. W czasie wojny siedmioletniej (1756-1763) Nowe
Warpno zajęte zostało przez wojska rosyjskie.
Do końca XVIII wieku miasto liczyło około 1300 mieszkańców, czyli prawie tyle
co dzisiaj. W połowie XIX wieku podjęto decyzję o połączeniu Nowego Warpna ze
Starym Warpnem. Połączenie to miało przebiegać groblą, łączącą obydwa brzegi
Zatoki Nowowarpieńskiej.
Plany i kosztorys tego przedsięwzięcia zostały zatwierdzone przez ówczesne
władze. Zamiar ten nigdy jednak nie został zrealizowany.
Walory turystyczne Nowego Warpna zostały dostrzeżone dopiero na początku
XX wieku, co spowodowało znaczny jego rozwój. Ważne było również wybudowanie
połączenia kolejowego do Stolca, a następnie do Pasewalku.
W mieście, poza handlem tradycyjnym stacjonarnym istniała również forma
handlu obwoźnego. W mieście znajdowała się też szkoła.
Przed ostatnią wojną światową funkcjonowała w mieście duża, dobrze
prosperująca mleczarnia.
W okresie międzywojennym istniały tez dwa stale połączenia promowe i
żeglugowe, łączące Stare i Nowe Warpno z Trzebieżą i Szczecinem.
Na terenie miasta, w omawianym okresie, było sześć piekarń, warsztat
kuśnierski, dwa warsztaty złotnicze, cztery zakłady krawieckie, trzy masarnie i pięciu
szewców. Miasto zatrudniało dwóch lekarzy, oraz dwóch stomatologów i akuszerkę.
Ludność zajmowała się głównie pracą związaną z gospodarką morską.
Czynne były trzy stocznie, gdzie budowano jednostki rybackie i małe statki.
Bardzo wielu mieszkańców trudniło się rybołówstwem, a przerób ryb
postawiony był na wysokim poziomie.
W kwietniu 1945 roku Nowe Warpno zostało wyzwolone przez tzw. II front
białoruski. Przez jakiś czas miasteczko należało do Niemiec.
Na mocy układu konferencji poczdamskiej, we wrześniu 1945 roku, Nowe
Warpno przyznane zostało państwu polskiemu, a w dniu 4 października 1945 roku
powołano w nim Urząd Pełnomocnika Rządu Weleckiego.
3.3.2. OCHRONA ŚRODOWISKA KULTUROWEGO I KRAJOBRAZU ORAZ
ZAGROŻENIA
Na obszarze gminy Nowe Warpno można zlokalizować kilka obszarów o
odrębnych cechach krajobrazu. Są to:
 Zalew Szczeciński, Jezioro Nowowarpieńskie i ich wybrzeża,
 Półwysep Nowowarpieński,
 łąki i użytki zielone,
 Puszcza Wkrzańska,
 inne obszary cenne pod względem krajobrazowym,
 obiekty kultury materialnej i obszary silnie przekształcone w wyniku działalności
człowieka.
Na obszarze gminy zlokalizowanych jest kilka miejscowości, tworzących
wyodrębnione układy przestrzenne krajobrazu kulturowego.
W większości przypadków stanowią one cenny element urozmaicający
krajobraz naturalny i półnaturalny.
Tworzą je następujące układy pochodzenia antropogenicznego:
 Nowe Warpno – miasto zachowało do dzisiaj dawny układ zabudowy miejskiej i
cenne zabytki architektury, wpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków w Szczecinie, m.in.: budynek mieszkalny przy Placu
Zwycięstwa
3
nr
rej.
1038,
budynek
mieszkalny
przy ulicy Kościelnej 2 - nr rej. 1037, kościół Św. Huberta - nr rej. 542, kościół
Wniebowzięcia NMP - nr rej. 295, poczta przy ulicy Kościuszki 58 - nr rej. 1240,
ratusz - nr rej. 178, Stare Miasto - nr rej. 232,
 Podgrodzie (część miasta Nowe Warpno) – położone u nasady cypla
podgrodzkiego. Znajduje się tu drzewostan typu parkowego o powierzchni ponad
70 ha,
 Warnołęka – do niedawna wieś rybacko-rolnicza z domami krytymi strzechą,
znajduje się tu zabytkowy kościół ryglowy z XVIII w. o prostej bryle
architektonicznej oraz cmentarz, obydwa obiekty wpisane do rejestru zabytków
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie pod nr rej. 1356,
 Brzózki – wieś tzw. ulicówka , o długości ponad 2 km, znajduje się tu drewniany
kościółek i zabudowania ryglowe, oraz obiekty wpisane do rejestru zabytków
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie: park dworski - nr rej. 862
oraz pałac - nr rej. 16 (obecnie mocno zdewastowany),
 Myślibórz Wielki – osada położona na południowym brzegu jeziora
Myśliborskiego Małego. W ostatnich latach nastąpił tu intensywny rozwój
budownictwa rekreacyjnego,
 Myślibórz Mały – niewielka śródleśna osada na północnym krańcu jeziora
Myśliborskiego Wielkiego, pozostały tu tylko dwa zabudowania.
Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy obserwuje się powszechną przebudowę
obiektów mieszkalnych, polegającą na zmianie kształtu okien, zamurowywaniu
frontowych drzwi, okładaniu ścian panelami, itp. Proces ten w ostatnich latach
szczególnie się nasilił. Istnieje więc pilna potrzeba rozwiązania problemu pogodzenia uzasadnionych aspiracji mieszkańców do podniesienia standardu
mieszkaniowego z przeciwdziałaniem niszczeniu zabytkowych budynków wątpliwymi
modernizacjami.
Ochrona zabytków oraz towarzyszącej im zieleni zabytkowej – parków,
cmentarzy i obsadzeń dróg, położonych na terenie miasta Nowe Warpno, a także
pozostałych miejscowości gminy, stała się obecnie jedną z najtrudniejszych dziedzin
konserwatorskich.
Czynniki, które decydują o możliwościach przetrwania większości zabudowy
miejskiej i wiejskiej mają zdecydowanie negatywny charakter.
Podstawowym zagrożeniem jest niedostosowanie istniejącego zasobu do
dzisiejszych wzorców kulturowych i cywilizacyjno-technicznych.
Brak jest ekonomicznego i funkcjonalnego uzasadnienia do eksploatacji wielu
obiektów gospodarczych i produkcyjnych.
Brak też środków u właścicieli na remonty generalne, a nawet bieżące, co przy
niedostatku lokalnych warsztatów rzemieślniczych, znających tradycyjne technologie
budowlane utrudnia możliwie tanie utrzymanie budynków.
Krajobraz gminy Nowe Warpno zagrożony jest przez wiele czynników,
zarówno pochodzenia naturalnego, jak i antropogeniczne.
Do zagrożeń pochodzenia naturalnego należy zaliczyć:
 naturalne procesy abrazji brzegu Zalewu Szczecińskiego,
 powodzie, wywołane cofką wód Zalewu Szczecińskiego,
 zniszczenia, wywołane klęskami żywiołowymi (wichury, pożary, śnieżyce).
Do zagrożeń antropogenicznych zaliczyć należy:
 fragmentację krajobrazu poprzez chaotyczną zabudowę nowych terenów, (np. łąk
na torfowisku pod Warnołęką) oraz lokowanie obiektów o charakterze dominant
krajobrazowych (wież, słupów, linii przesyłowych, masztów, itp.) w
eksponowanych miejscach (np. na wzniesieniach),
 budowę nowych obiektów na obszarach zabudowanych bez uwzględnienia
ukształtowanego krajobrazu kulturowego,
 likwidację tradycyjnej zabudowy (np. przejście z pokrycia strzechą na inne
materiały, zmiana elewacji starych budynków, typowych dla tego regionu),
 zabudowę wysp,
 zręby zupełne drzewostanów lub też zalesienia nowych terenów, zwłaszcza
cennych krajobrazowo, ze względu na swoją ekspozycję,
 zmianę
dotychczas
ukształtowanego
układu
(stref)
na
Półwyspie
Nowowarpieńskim,
 budowę nowych dróg lub rozbudowę już istniejących,
 intensywne melioracje, prowadzące do zubożenia bioróżnorodności i
przekształcenia terenu, np. osuszenia,
 budowę wysokich wałów przeciwpowodziowych,
 zabudowę wybrzeża, a także obrzeży jezior, zwłaszcza lokalizacja domków
kempingowych,
 lokalizację dużych tablic dla ekspozycji reklam,
 wtórne podziały własności,
 zmiany sposobu użytkowania terenów (intensywna gospodarka rolna),
 powstawanie zabudowy jednorodzinnej według bardzo zróżnicowanych projektów
na zbyt małych działkach, bez stosowania komponowanej zieleni, mogącej
ograniczać negatywne eksponowanie nowych form architektonicznych,
 powstawanie osiedli rekreacyjnych bez projektów urbanistycznych, pozbawionych
kompozycji i odpowiednich przestrzeni publicznych,
 znaczna liczba różnych obiektów tymczasowych: kiosków, pawilonów, garaży,
magazynów i wiat,
 nieprzemyślane krajobrazowo lokalizowanie farm elektrowni wiatrowych.
Do czynników bezpośrednio zagrażających zachowaniu historycznej
(powstałej do 1945 r.) zabudowy należą współczesne metody modernizacji i
adaptacji polegające na:
 powiększaniu i wymianie okien oraz powiększaniu wrót i wymiana ich stolarki z
naruszeniem zasad pierwotnych podziałów i kompozycji na elewacji,
 ocieplaniu budynków i związaną z tym likwidacją wystroju ceglanego i tynkowego,
a w przypadku konstrukcji szkieletowej przyspieszanie jej destrukcji biologicznej,
 wymianie pokryć dachowych i upraszczaniu geometrii dachów,
 adaptacjach zabudowy gospodarczej, bez profesjonalnych opracowań
projektowych,
 fragmentarycznym tynkowaniu i malowaniu elewacji,
 likwidacji tradycyjnych (drewnianych, murowanych i kamiennych) ogrodzeń i
płotów na rzecz betonowych prefabrykatów czy systemowych rozwiązań
metalowych,
 likwidacji brukowanych nawierzchni podwórzy,
 rozbudowa układów przestrzennych poprzez dodawanie dobudówek, garaży i wiat.
Zagrożone są relikty osadnictwa pradziejowego i średniowiecznego, położone w
granicach wsi i samego miasta Nowe Warpno.
Przypadkowe lokalizacje nowych siedlisk i zabudowy rekreacyjnej, melioracje, a
także zalesienia mogą skutecznie zniszczyć zawartą w strukturach ziemnych wiedzę o
dziejach najstarszych, o których nie wspominają źródła pisane.
Zagrożone są również zespoły zabytkowej zieleni. Dla licznych jeszcze obsadzeń dróg
nadal zagrożeniem mogą być metody ich modernizacji, choć jako podstawowe zagrożenie
należy wskazać brak regularnej pielęgnacji i planowego uzupełniania ubytków. Część parków
i założeń parkowych jest zaniedbana i pozostawiona własnemu losowi, dziczeją zatrącając
pierwotny charakter mający tworzyć w naturalnym krajobrazie tło kolorystyczne i oparcie
przestrzenne dla terenów osadniczych. Zagrożeniem dla walorów komponowanej zieleni
mogą być również nieprofesjonalnie prowadzone nasadzenia, z naruszeniem warunku
utrzymywania składu gatunkowego przy uzupełnianiu ubytków oraz stosowania nasadzeń np.
z egzotycznych drzew ozdobnych lub szpilkowych w miejscach, na terenach, i w rejonie
obiektów architektonicznych, gdzie może dojść do unieczytelnienia pierwotnej, zamierzonej
kompozycji projektowej
Formy i zasady ochrony dóbr kultury i krajobrazu winny znaleźć się w
opracowaniu
„Studium
Uwarunkowań
i
Kierunków
Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy Nowe Warpno” (na dzień dzisiejszy gmina nie posiada
takiego opracowania).
3.4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA – STAN I ZAGROŻENIA
Stan i ochrona środowiska jest ściśle związana z rozwojem infrastruktury
technicznej. Właściwe wyposażenie gminy w urządzenia techniczne jest podstawą
ochrony wszystkich jego komponentów, a także ma istotny wpływ na zdrowie
mieszkańców. Wraz z rozwojem zabudowy i wodociągów powinno iść tworzenie
systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków, co ma kluczowe znaczenie dla
jakości wód powierzchniowych.
Rozwój sieci gazowych i cieplnych wpływa na ograniczenie spalania paliw
stałych, a tym samym na ochronę powietrza.
Niezwykle istotne dla ochrony powierzchni ziemi, wód gruntowych
i powierzchniowych jest wyeliminowanie tzw. dzikich składowisk odpadów poprzez
objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanym systemem wywozu odpadów i
selektywnej zbiórki niektórych ich rodzajów.
Modernizacja dróg, tworzenie obwodnic zmniejsza uciążliwość hałasu
i emisji pogarszających zdrowie i komfort mieszkańców.
Dla tworzenia właściwie funkcjonujących systemów wskazana jest współpraca
międzygminna (pomiędzy gminami Powiatu Polickiego), w szczególności w zakresie
gospodarowania odpadami.
3.4.1. ZAOPATRZENIE W WODĘ
Prawidłowo prowadzona gospodarka
powiązana w łańcuch następujących zależności:
ROZWÓJ
WODOCIĄGÓW
WZROST ILOŚCI
ŚCIEKÓW
ODPROWADZENIE DO WÓD
POWIERZCHNIOWYCH LUB
GRUNTU
ŚCIEKÓW
OCZYSZCZONYCH
wodno–ściekowa
powinna
być
ODPROWADZENIE
DO SYSTEMU
KANALIZACJI
OCZYSZCZALNIA
ŚCIEKÓW
Zaspokajanie potrzeb poprzez system wodociągowy wiąże się ze spełnieniem
dwóch imperatywów:
 zachowania wymagań jakościowych wobec wody dostarczanej na różne cele,
 zapewnienia dostarczania wody w oczekiwanej, racjonalnie uzasadnionej
potrzebami ilości.
Wody, występujące w przyrodzie narażone są na różnego rodzaju
zanieczyszczenia, rozumiane jako nadmierne w stosunku do dopuszczalnych dla
danego rodzaju użytkowania wód stężenia związków mineralnych, organicznych lub
bakterii.
Wody powierzchniowe i podziemne narażone są na zanieczyszczenie azotem,
metalami
ciężkimi,
fosforanami,
siarczanami,
chlorkami,
substancjami
powierzchniowo – czynnymi, fenolami, fluorkami, bakteriami chorobotwórczymi, itd.
W zanieczyszczonych wodach wzrasta biologiczne i chemiczne
zapotrzebowanie tlenu (zmniejsza się stężenie tlenu rozpuszczonego), zmienia się
ich barwa, zapach, odczyn i temperatura.
Na terenie gminy Nowe Warpno źródło wody surowej dla potrzeb miejscowych
wodociągów, stanowi woda pochodząca z ujęć wód podziemnych w Nowym Warpnie
i Brzózkach.
Na obszarze Półwyspu Nowowarpieńskiego występują dwa poziomy
wodonośne: czwartorzędowy i górnokredowy.
Podstawową funkcję zaopatrzenia w wodę rejonu Nowego Warpna spełnia
tzw. górnokredowe piętro wodonośne, czyli poziom wodonośny, występujący
w utworach kredy górnej.
Każde z tych ujęć wyposażone jest w dwie studnie głębinowe i w jedną stację
uzdatniania wody.
Ujęcie wody w Nowym Warpnie zaopatruje w wodę odbiorców,
zlokalizowanych wyłącznie na terenie miasta Nowe Warpno, w dzielnicach miejskich:
Nowe Warpno, Karczno, Miroszewo i Podgrodzie.
Natomiast ujęcie wody w Brzózkach zaopatruje w wodę odbiorców,
zlokalizowanych na terenie sołectw Brzózki oraz Warnołęka, głównie we wsiach
Brzózki i Warnołęka.
W roku 2002 Rada Miejska w Nowym Warpnie Uchwałą Nr XXXIX/194/2002
przyjęła Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń
kanalizacyjnych.
Zużycie wody w gminie szacowane jest na 33,1 m3/mieszkańca/rok.
Tabela nr 3.4.1.1. Charakterystyka ujęć wody
ujęcie wody ujęcie wody
lp rodzaj parametru technicznego lub eksploatacyjnego
Nowe Warpno
Brzózki
1. ilość studni
2
2
2. rodzaj studni
głębinowa głębinowa
3. rok budowy studni
1970, 1971
1975
4. maksymalna wydajność ujęcia
68 m3/h
32 m3/h
5. ilość pobranej wody ‘2001
84.565 m3 22.480 m3
6. średni dobowy pobór wody ‘2001
232 m3
62 m3
3
7. maksymalny dobowy pobór wody ‘2001
370 m
141 m3
3
8. minimalny dobowy pobór wody ‘2001
150 m
45 m3
9. długość sieci wodociągowej
9,9 km
6,0 km
10. ilość odbiorców wody
467
101
w tym:
- usługobiorcy domowi
369
87
- usługobiorcy inni
96
14
- usługobiorcy produkcyjni
2
0
Na podstawie:
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych
Siecią wodociągową na terenie gminy objętych jest około 90% mieszkańców.
Woda z ujęcia Brzózki pobierana bezpośrednio ze studni głębinowych,
charakteryzuje się podwyższoną zawartością żelaza i manganu.
Woda podziemna przepompowywana jest do stacji uzdatniania wody (SUW),
gdzie poddawana jest filtracji, odmanganianiu i odżelazianiu. Ujęcie eksploatowane
jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.
Ponadto, na potrzeby Ośrodka Wypoczynkowo–Szkoleniowego w Brzózkach,
należącego do ZCH „Police” S.A. eksploatowane jest własne ujęcie wody, w postaci
studni wierconej. Zatwierdzona wydajność studni wynosi 23 m 3/godzinę,
zapotrzebowanie na wodę do celów przeciwpożarowych wynosi 72 m 3/godzinę.
Woda z ujęcia w Nowym Warpnie nie wymaga uzdatniania (jedynie jest
okresowo chlorowana).
Tabela 3.4.1.2. Wodociągi grupowe na terenie gminy
Nazwa ujęcia
wody
Obsługiwane
miejscowości
Nowe Warpno
Nowe Warpno
Brzózki
Brzózki, Warnołęka
Sprzedaż wody wraz ze
sprzedażą hurtową według
danych z 2001 roku m3/rok
% mieszkańców korzystających
z sieci wodociągowej (wartość
szacunkowa)
59 100
18 000
Na podstawie:
opracowanie własne wykonawcy, oparte na informacjach
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (SANEPiD)
99.8
99.8
3.4.2. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW
Nieuporządkowane usuwanie ścieków z domostw i obiektów gospodarki,
najczęściej w pobliżu miejsca wytwarzania, zagraża poważnie jakości wód
podziemnych i powierzchniowych.
Uporządkowanie gospodarki wodno–ściekowej, w tym budowa systemów
kanalizacji, powiązanych z oczyszczaniem ścieków, jest jednym z priorytetowych
zadań gminy.
Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy Nowe Warpno, sieć kanalizacyjną
posiada jedynie miasto Nowe Warpno (w dzielnicach miejskich: Nowe Warpno,
Podgrodzie, Karczno (około 80%).
Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 13 km.
Ścieki trafiają na oczyszczalnię w Nowym Warpnie.
Pozostałe miejscowości wyposażone są w zbiorniki bezodpływowe (szamba
i oczyszczalnie przydomowe), a ścieki dowożone są wozami asenizacyjnymi do
punktu zlewnego, zlokalizowanego na terenie oczyszczalni ścieków w Nowym
Warpnie.
Oczyszczalnia komunalna w Nowym Warpnie
Mechaniczno–biologiczna oczyszczalnia ścieków w Nowym Warpnie
o przepustowości 800 m3/dobę eksploatowana jest przez Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym Warpnie.
W skład oczyszczalni wchodzą następujące obiekty: punkt zlewny ścieków
dowożonych, krata schodkowa, piaskownik szczelinowy, pompownia ścieków, blok
oczyszczania biologicznego SBR z możliwością strącania fosforu, komora
pomiarowa, instalacja odwadniania osadu DRAINMAD.
Oczyszczalnia jest niedociążona, przyjmuje 150 - 200 m3/dobę.
Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest pośrednio (przez rów melioracyjny)
Zalew Szczeciński.
Oczyszczalnia przewidziana jest do modernizacji (system napowietrzania).
Oczyszczalnia osiąga parametry określone pozwoleniem wodnoprawnym.
3.4.3. GOSPODARKA ODPADAMI
Gmina Nowe Warpno objęta jest zaleceniami Planu Gospodarki Odpadami dla
Powiatu Polickiego. Aktualnie opracowywany gminny plan gospodarki odpadami,
zgodnie z przepisami prawa będzie dokumentem podrzędnym w stosunku do planu
powiatowego.
Podmiotem organizującym gospodarkę odpadową na terenie gminy jest
Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.
Na terenie gminy, w zależności od rodzaju zabudowy, funkcjonują dwa
sposoby zbiórki odpadów:
 w zabudowie jednorodzinnej, rozproszonej – pojemniki jednostkowe, dzierżawione
mieszkańcom przez firmę obsługująca dany teren,
 w zabudowie wielorodzinnej, zwartej – pojemniki zbiorcze (kontenery), ustawione
w punktach ogólnie dostępnych dla mieszkańców.
System zbiórki odpadów obejmuje przede wszystkim odpady komunalne,
niesegregowane.
Zbieraniem i transportem odpadów komunalnych zajmują się firmy, które
uzyskały stosowne decyzje administracyjne na świadczenie tego typu usług tj.:
 firmy prywatne,
 firmy publiczne (przedsiębiorstwa usług komunalnych).
Największym problemem w dziedzinie gospodarki odpadami na terenie gminy
jest fakt, iż nie wszyscy mieszkańcy objęci są zorganizowanym odbiorem odpadów.
Sytuacja taka prowadzi do powstawania dzikich wysypisk odpadów.
Dzikie wysypiska są na bieżąco inwentaryzowane i likwidowane.
Na dzień zbierania danych, na terenie gminy zlokalizowano dwa duże dzikie
składowiska: teren działki nr 104 w miejscowości Brzózki oraz na terenie lasów
(obręb nr 3) w okolicach Nowego Warpna.
W gminie Nowe Warpno rozpoczęto selektywną zbiórkę trzech rodzajów
odpadów (PET- szkło - papier).
Na terenie gminy rozstawiono 7 kompletów, przeznaczonych do selektywnej
zbiórki (eksploatowane są przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie).
Gmina posiada składowisko odpadów komunalnych, które jest przewidziane
do zamknięcia w roku 2006.
Planowana wcześniej inwestycja rozbudowy istniejącego składowiska z
punktu widzenia nowych przepisów jest aktualnie nieopłacalna.
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego przewiduje inne
rozwiązanie dla tego terenu.
Zamiast projektowanego składowiska odpadów, w miejscu jego lokalizacji,
może powstać tzw. Gminny Punkt Segregacji i Magazynowania Odpadów.
Na terenie punktu miałyby być magazynowane i wstępnie przetwarzane
odpady z terenu gminy Nowe Warpno, zebrane selektywnie (z uwzględnieniem
odpadów portowych) oraz odpady niebezpieczne w ramach tworzenia tzw. Gminnych
Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON). Ponadto na terenie
omawianego punktu przewidziana jest prosta stacja przeładunkowa odpadów oraz
punkt stabilizowania osadów ściekowych.
3.4.4. ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE, CIEPŁO I ENERGIĘ
ELEKTRYCZNĄ
Gmina Nowe Warpno nie posiada koncepcji zaopatrzenia w ciepło, paliwa
gazowe i energię elektryczną.
ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE
Zastosowanie gazu ziemnego do ogrzewania w indywidualnych
gospodarstwach domowych jest jedną z najbardziej efektywnych metod ograniczenia
emisji zanieczyszczeń powietrza oraz uzyskania wysokiej sprawności energetycznej
i komfortu użytkowania.
Spośród paliw naturalnych używanych w gospodarce gaz ziemny jest
najczystszym nośnikiem energii.
Gmina Nowe Warpno nie posiada sieci gazowej średniego ciśnienia.
ZAOPATRZENIE W CIEPŁO
Zaopatrzenie w ciepło w rozumieniu ustawy prawo energetyczne, to procesy
związane z dostarczaniem do odbiorców energii cieplnej – w gorącej wodzie, parze,
lub innych nośnikach.
Uciążliwość tych procesów jest związana z rodzajem użytego nośnika.
Najbardziej uciążliwe dla powietrza jest spalanie paliw stałych (węgla, koksu),
powoduje to tzw. niską emisję.
Rozwiązania w zakresie infrastruktury komunalnej i mieszkalnictwa mają
wpływ na jakość powietrza.
Na dzień dzisiejszy, ciepło na terenie gminy wytwarzane jest przez źródła
indywidualne lub lokalne, opalane paliwami stałymi lub płynnymi. Na terenie gminy
nie ma scentralizowanych systemów ciepłowniczych, gdyż nie ma takiej potrzeby.
Tworzenie nowoczesnego systemu zaopatrzenia w ciepło na terenie gminy
polegać będzie na:
 zamianie lokalnych kotłowni węglowo–koksowych na samoobsługowe kotłownie
olejowe, gazowe lub na biomasę,
 podłączaniu indywidualnych gospodarstw do sieci gazowych.
ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ
W energię elektryczną gminę zaopatruje Grupa Energetyczna ENEA S.A
w Szczecinie. Gmina zasilana jest sieciami napowietrznymi 15 kV o długości 40 km,
w tym 10 km izolowanej, na trasie Brzózki - Myślibórz Wielki - Dobieszczyn.
Gmina zasilana jest głównie liniami napowietrznymi.
Długość sieci kablowej wynosi 3 km.
Gmina wykorzystuje około 25% możliwości linii przesyłowych.
Na terenie gminy znajdują się 23 stacje transformatorowe, będące własnością
ENEA S.A. Oddział Szczecin, 3 gminne stacje i 7 obcych.
3.4.5. TELEKOMUNIKACJA
Telefonia stacjonarna
Abonenci w gminie Nowe Warpno obsługiwani są przez centrale
automatyczne (Nowe Warpno i Trzebież), obejmujące obszar całej gminy.
Przez Nowe Warpno biegnie linia światłowodowa w kierunku Świnoujścia, ale
nie jest wykorzystywana na potrzeby gminy.
Telefonia bezprzewodowa (komórkowa)
Na terenie gminy Nowe Warpno na dzień dzisiejszy rozmieszczone są cztery
stacje bazowe telefonii komórkowej.
Rozmieszczenie stacji bazowych zapewnia dostępność łączy cyfrowych dla
abonentów gminy Nowe Warpno na całym terenie administracyjnym. Przewiduje się
dalsze inwestycje w zakresie telefonii bezprzewodowej.
Bezobsługowe stacje bazowe telefonii komórkowej przeznaczone są do
realizacji bezprzewodowej łączności telefonicznej typu komórkowego.
Źródło emisji energii do środowiska stanowią zainstalowane na masztach
anteny nadawcze (lub ich równoważne zamienniki), które składają się z anten
sektorowych o częstotliwości 870-960 lub 900-1800 MHz oraz anten radiolinii
radiowych o częstotliwości 38 MHz.
Jak wynika z danych, uzyskanych w Urzędzie Gminy w Nowym Warpnie,
wszystkie stacje bazowe zlokalizowane na terenie gminy Nowe Warpno spełniają
wymagania przepisów ochrony środowiska. W miejscach dostępnych dla ludności
pola elektromagnetyczne nie przekraczają wartości dopuszczalnych, określonych w
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30.10.2003 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, a także sposobów sprawdzania
dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883).
Stacje bazowe, zlokalizowane na terenie gminy:
 Stacja bazowa telefonii komórkowej - Polska Telefonia Komórkowa
CENTERTEL Sp. z o.o. – Nowe Warpno,
 Stacja bazowa telefonii komórkowej - Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. –
wieża BJS 33962 – Mszczuje,
 Stacja bazowa telefonii komórkowej – POLKOMTEL S.A. – teren Bosmanatu
Portu w Nowym Warpnie – Morskie Przejście Graniczne,
 Stacja bazowa telefonii komórkowej – TP EmiTel Sp. z o.o. – Myślibórz Wielki.
3.4.6. UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA
Gmina Nowe Warpno znajduje się poza układem dróg krajowych.
W sąsiedztwie gminy przebiega linia kolejowa (Szczecin-Police-Trzebież), na
terenie gminy Nowe Warpno znajduje się 1100 m tej linii (ruch pociągów na tej trasie
jest w chwili obecnej wstrzymany – aż do odwołania).
Powiązania gminy zapewnia droga wojewódzka nr 114 (Nowe WarpnoTrzebież-Police-Tanowo) oraz drogi powiatowe 41 403 (Lubieszyn-Myślibórz Wielki)
i 41 402 Nowe Warpno-Dobieszczyn.
Drogi wojewódzkie i powiatowe uzupełnia sieć dróg gminnych.
Długość dróg gminnych i ulic miejskich na terenie gminy wynosi 36,1 km,
z czego utwardzonych 10,5 km i gruntowych 25,5 km.
Stan techniczny można określić jako dobry.
Wiele dróg wymaga jednak wymiany nawierzchni, m. in. droga gminna,
łącząca miejscowość Mszczuje z drogą wojewódzką nr 114.
Remontu nawierzchni wymagają także niektóre z ulic w mieście (ul. Wiejska
i Słoneczna).
Drogi powiatowe:
Nr 41 402 Nowe Warpno - Dobieszczyn, łączy Nowe Warpno poprzez drogę 41 409
(Dobieszczyn - Szczecin) ze Szczecinem (z ominięciem terenów zainwestowanych,
tzw. nadodrzańskich),
Nr 41 403 Trzebież - Myślibórz Wielki, droga łącznikowa przeznaczona dla ruchu
gospodarczego i turystycznego.
Drogi dojazdowe do gminy (nie przechodzące przez jej teren)
krajowe:
Nr 3 Świnoujście - Szczecin - Gorzów Wielkopolski - Zielona Góra - Lubin –
Legnica - Jelenia Góra - Jakuszyce- Granica Państwa (PL-CZ),
Nr 10 Granica Państwa (PL-D) - Lubieszyn - Szczecin - Piła - Bydgoszcz - Fordon Toruń - Drobin – Płońsk.
wojewódzkie:
Nr 115 Szczecin – Tanowo – Dobieszczyn,
Powiatowe:
Nr 41 406 Karpin – Police, droga łącznikowa, stanowi dodatkowe połączenie gminy
Nowe Warpno z Policami.
Przejścia graniczne
Na terenie gminy znajduje się morskie przejście graniczne.
Zostało ono oddane do użytku w 1996 r.
Przejście znajduje się na terenie portu rybackiego (na wydzielonym terenie).
Obsługuje główne połączenie promowe pomiędzy Nowym Warpnem a
miejscowością Altwarp w Niemczech oraz ruch jednostek na Zalewie Szczecińskim
i Jeziorze Nowowarpieńskim.
Przejście wymaga modernizacji w zakresie hydrotechnicznym i lądowym.
Przejście nie obsługuje odprawy samochodowej.
Komunikacja zbiorowa
Gmina obsługiwana jest przez autobus
Samochodowej oraz bus, należący do linii prywatnej.
Państwowej
Komunikacji
Transport wodny
Transport wodny obsługuje Zalew Szczeciński oraz Jezioro Nowowarpieńskie.
Transport obsługiwany jest przez promy pasażerskie.
Ścieżki rowerowe
Istotnym, z punktu widzenia jakości i czystości środowiska, są ścieżki
rowerowe. W chwili obecnej na terenie gminy nie ma wytyczonych konkretnych
ścieżek. W ramach prac nad Strategią rozwoju gminy Nowe Warpno, opracowywana
jest koncepcja przebiegu ścieżek i tras rowerowych przez teren gminy.
Szlaki konne
Na terenie gminy Nowe Warpno następuje intensywny rozwój turystyki, a
zwłaszcza agroturystyki. Gospodarstwa agroturystyczne, poza nauką jazdy konnej,
oferują rekreację, związaną z szeroko pojętą hippiką.
Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy brak jest wyznaczonych szlaków do
jazdy konnej.
3.4.7. ZAGROŻENIA JAKOŚCI ŚRODOWISKA
O stanie środowiska przyrodniczego świadczy jakość czystości wiodących
elementów przyrody nieożywionej (powietrza, wód, gleby) oraz stopień zachowania
walorów krajobrazowych, kondycji przyrody ożywionej – świata roślinnego
zwierzęcego. Funkcjonowanie środowiska (utrzymanie stanu równowagi
ekologicznej) zależy w dużej mierze od odporności (potencjału samoregulacyjnoodpornościowego) poszczególnych terenów i wielkości niekorzystnych zmian
wprowadzonych przez człowieka.
Zagrożenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych
Zagrożenie dla jakości wód podziemnych i powierzchniowych na terenie gminy
może stanowić:
 powstawanie dzikich wysypisk,
 brak kanalizacji na terenach wiejskich,
 zły stan zbiorników bezodpływowych i zanieczyszczenie wód gruntowych
przez infiltrację zanieczyszczeń (źle zabezpieczone szamba),
 oddziaływanie odcieków spod składowiska odpadów w Nowym Warpnie.
Zagrożenie powodzią
Zagrożenie powodziowe w gminie dotyczy obszarów położonych
bezpośrednio nad Zalewem Szczecińskim.
Obwałowanie miasta Nowe Warpno od strony południowej jest wykonane
obecnie do wysokości 1,20 m.
Nieobwałowany odcinek do granicy państwowej wynosi około 10 km.
Z drugiej strony miasta nieobwałowany jest odcinek brzegu od portu w
Podgrodziu do klifu w Miroszewie.
Od dzielnicy miejskiej Miroszewo do miejscowości Brzózki, linia brzegowa jest
obwałowana.
Od miejscowości Brzózki do ośrodka wypoczynkowego Z.Ch. „Police” S.A.,
linia brzegowa nie jest obwałowana. Podtopienia i zalanie jednakże tam nie
występowały. Poza tym są to tereny leśne niezamieszkałe. Bezpośrednio za
ośrodkiem Z. Ch. ”Police” S.A. rozpoczynają się brzegi klifowe o wysokości do 10 m.
Klify biegną do granicy gminy.
Podtopienia mogą występować przy stanach alarmowych powyżej 605 cm, ale
tylko na południowym brzegu jeziora Nowowarpieńskiego. Teren ten zabudowano
domkami letniskowymi.
Zgodnie z Programem Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego, zagrożenie
powodziowe na terenie gminy występuje na obszarze 141 ha.
Powierzchnia zalewowa na terenie gminy wynosi 7,2 km2 i obejmuje obszar
Nowego Warpna i Warnołęki.
Na terenie gminy zlokalizowane są dwie przepompownie melioracyjne.
Lp.
Nazwa wału
Tabela nr 3.4.9.1. Wały przeciwpowodziowe
Polder (dolina) chroniony
1.
Nowe Warpno – dzielnica miejska
Podgrodzie
Nowe Warpno – dzielnica miejska
Podgrodzie
2.
Miroszewo - Brzózki
Warnołęka – Brzózki
długość
km
w
2,66
8,0
Na podstawie: Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Police
Zagrożenie jakości powietrza
Największym zagrożeniem dla powietrza jest spalanie paliw stałych,
co przyczynia się do jego zapylenia i zanieczyszczenia związkami siarki i węgla.
Drugą, co do ważności, jest emisja pochodząca ze spalin pojazdów
samochodowych. W gminie Nowe Warpno, zanieczyszczeniem spowodowanym
przez ruch pojazdów narażone jest miasto Nowe Warpno, przez które przechodzi
droga wojewódzka nr 114.
Wpływ na jakość powietrza mają również Zakłady Chemiczne „Police” S.A.
(emisja fluoru i amoniaku), jednakże nie są przekroczone normy stężeń tych
zanieczyszczeń.
Ocenę jakości powietrza dla gmin Powiatu Polickiego (w tym gminy Nowe
Warpno) wykonano w oparciu o prowadzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno –
Epidemiologiczną w punkcie zlokalizowanym w Policach przy ul. Siedleckiej i przez 4
punkty pomiarowe należące do ZCH „Police” S.A. (pomiar SO2, fluoru i amoniaku),
a także w oparciu o wyniki badań tzw. stacji pasywnych.
Jedna z takich stacji zlokalizowana jest w Nowym Warpnie.
Na badanym obszarze pomiary nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych
norm średniorocznych stężeń: SO2, NO2 i pyłu zawieszonego ogółem.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska klasyfikuje poziomy stężeń:
 A
nieprzekraczający wartości dopuszczalnej
 B
powyżej wartości dopuszczalnej lecz nie przekraczający wartości
dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji*
 C
powyżej wartości dopuszczalnej* powiększonej o margines tolerancji
 B/C zachodzi możliwość przekroczenia wartości dopuszczalnej
powiększonej o margines tolerancji.
*z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń określonych w RMŚ w sprawie dopuszczalnych poziomów
Poziom
B
wymaga
określenia
obszarów
przekroczeń
wartości
dopuszczalnych. Poziom C wymaga określenia obszarów przekroczeń wartości
dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji oraz opracowania Programu
Ochrony Powietrza (POP). Poziom B/C wymaga określenia obszarów przekroczeń
wartości dopuszczalnych oraz potencjalnych obszarów przekroczeń wartości
dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji, a także przeprowadzenia
dodatkowych badań w celu określenia czy konieczne jest opracowanie POP.
Powiat Policki sklasyfikowano pod względem zawartości zanieczyszczeń,
pod kątem ochrony zdrowia, przy uwzględnieniu stężeń średniorocznych):
 stężenia dwutlenku siarki SO2
( znajduje się w strefie A),
 stężenia dwutlenku azotu NO2
( znajduje się w strefie A),
 stężenia pyłów zawieszonych PM10
( znajduje się w strefie A),
 stężenia ołowiu Pb
( znajduje się w strefie A),
 stężenia benzenu C6H6
( znajduje się w strefie A),
 stężenia tlenku węgla CO
( znajduje się w strefie A),
 zawartości ozonu O3
( znajduje się w strefie A).
Analogiczną ocenę poziomów zanieczyszczeń dokonano przy uwzględnieniu
kryterium ochrony roślin i gminy Powiatu Polickiego sklasyfikowano na
poziomie A.
W klasyfikacji powiatu pod względem ochrony zdrowia może wystąpić
przekroczenie dwutlenku siarki i pyłu zawieszonego, tzw. jednogodzinnego (strefa B).
Zalecane jest na poziomie powiatu wzmocnienie systemu pomiarowego tych
zanieczyszczeń.
Wpływ gazyfikacji na środowisko
Ogrzewanie paliwami stałymi (węgiel, koks) powoduje powstawanie tzw.
niskiej emisji i zanieczyszczenie powietrza związkami siarki, węgla i azotu oraz jego
zapylenie.
Gmina Nowe Warpno do tej pory nie jest zgazyfikowana.
Przejście na paliwa gazowe ma istotny wpływ w ograniczeniu wspomnianych
zanieczyszczeń.
Wprowadzenie gazyfikacji sprzyja ochronie środowiska poprzez eliminację
lokalnej emisji pyłów i toksycznych składników spalin.
Tworzenie sieci gazowej średniego ciśnienia związane jest z koniecznością
zapewnienia dostawy paliwa ekologicznego dla rejonu.
Pozwala to na stopniowe wdrażanie systemu ogrzewania gazowego
mieszkań, zastępując tradycyjne systemy grzewcze, oparte na paliwach stałych
węglowych.
Realizacja inwestycji nie powoduje uciążliwych emisji zanieczyszczeń.
Sieci gazowe nie mają wpływu na skażenie wód podziemnych i nie powodują
zakłóceń w istniejących warunkach środowiska gruntowo–wodnego.
Oddziaływanie występuje wyłącznie w fazie realizacji.
Zagrożenia związane z hałasem
Jednym z głównych czynników wpływających na jakość środowiska
akustycznego jest komunikacja i związany z nią hałas.
Gmina Nowe Warpno położona jest poza siecią dróg krajowych, jednakże zły
stan nawierzchni części dróg przyczynia się do zwiększonego oddziaływania hałasu.
Zakłada się sukcesywny remont lub wymianę nawierzchni dróg na terenie
gminy.
Zagrożenia związane z promieniowaniem elektromagnetycznym
Głównym źródłem promieniowania elektromagnetycznego jest infrastruktura
elektroenergetyczna, czyli linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia i stacje
elektroenergetyczne oraz instalacje elektryczne odbiorcze np. stacje bazowe telefonii
komórkowej.
Przez teren gminy nie przechodzą linie wysokiego napięcia.
Zlokalizowane są tu 4 stacje bazowe telefonii komórkowej.
Zagrożenie jakości gleb
Głównym zagrożeniem dla jakości gleb na terenie gminy Nowe Warpno jest
powstawanie tzw. dzikich wysypisk i wylewisk odpadów.
Nie wszyscy mieszkańcy gminy objęci są zorganizowanym wywozem
odpadów. Fakt ten przyczynia się do powstawania dzikich składowisk odpadów.
Niektóre z nich zajmują duże powierzchnie. Jak wynika z danych Urzędu Gminy oraz
z Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego, dzikie wysypiska odpadów na
terenie gminy są na bieżąco likwidowane.
Największe zinwentaryzowane dzikie składowiska mieszczą się na terenie
działki nr 104 w miejscowości Brzózki oraz na terenie lasów (obręb nr 3) w okolicach
Nowego Warpna.
Określenie oddziaływania na środowisko i otoczenie składowiska
w Nowym Warpnie
Składowisko w Nowym Warpnie zaliczone jest do kategorii składowisk innych
niż niebezpieczne i obojętne.
Składowiskiem zarządza Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
(ul. Kościuszki 47a, 72 – 022 Nowe Warpno). Zarządca jest zakładem budżetowym
gminy.
Składowisko zlokalizowane jest w odległości 1 km od Nowego Warpna.
Jest to teren użytków rolnych VI klasy, położonych wśród lasów.
Od strony zachodniej do ogrodzenia przylega oczyszczalnia ścieków, którą
eksploatuje Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.
Składowisko może stanowić poważne zagrożenie dla wód gruntowych,
ponieważ posiada uszczelnienie w postaci warstwy torfu, nie posiada systemu
odprowadzenia odcieku. Budowa geologiczna wykazuje jednak, iż odciek nie ma
kontaktu z użytkowanym poziomem wodonośnym, osłanianym kilkumetrową warstwą
zwięzłych utworów gliniastych i ilastych.
Odciek może mieć kontakt z pierwszym poziomem wodonośnym w grubej
warstwie piaszczystej.
Do badania wód gruntowych służą cztery otwory piezometryczne (badania
wykazały nieznaczne zmiany niektórych wskaźników w stosunku do tła).
Składowisko nie jest odgazowane.
Gruba warstwa zieleni izolacyjnej chroni przed rozprzestrzenianiem pyłów
i zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Od strony północnej i południowej składowisko otoczone jest lasami.
Od wschodu do składowiska przylega pas użytków rolnych, poza którym
znajdują się użytki rolne bezpośrednio przylegające do Zalewu Szczecińskiego.
Do najbliższych terenów upraw rolnych, od zachodu, odległość wynosi 500 m.
Najbliższe zabudowania Nowego Warpna położone są o około 1 km od
składowiska, a w odległości 400 m znajduje się cmentarz komunalny.
Użytki rolne położone po zachodniej stronie składowiska stanowią kompleks
żytni bardzo słaby.
Składowisko nie ma wyznaczonej strefy ograniczonego użytkowania.
Od zachodu do terenów przeznaczonych na cele gospodarki ściekowej
przylegają tereny przewidziane jako rezerwa.
Pomiędzy cmentarzem a oczyszczalnią ścieków, na terenie byłego wyrobiska
zlokalizowane było dzikie wylewisko, aktualnie teren zajęty jest przez oczyszczalnię
ścieków.
Eksploatacja składowiska przewidziana jest do 2006 r.
Gmina stanie przed problemem rekultywacji składowiska i prowadzenia
monitoringu poeksploatacyjnego (30 lat).
3.5. EDUKACJA EKOLOGICZNA I ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA
Edukacja ekologiczna na terenie gminy Nowe Warpno prowadzona jest w
różnorodnej formie – od edukacji formalnej do nieformalnej.
W ramach edukacji formalnej prowadzona jest w placówkach oświatowych
wszystkich szczebli – przedszkole oraz szkoła podstawowa i gimnazjum (tzw. Zespół
Szkół).
Edukacja ekologiczna na terenie Zespołu Szkół w Nowym Warpnie
prowadzona jest na bardzo wysokim poziomie.
Dotychczasowe działania na niwie ekologicznej, szeroko pojętej ochrony
środowiska lokalnego opierały się na współpracy z:
 Radą Pedagogiczną,
 Radą Rodziców,
 Samorządem Szkolnym,
 ZHP,
 Urzędem Gminy (Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska,
Opieka Społeczna, radni, ZGK),
 Nadleśnictwem Trzebież,
 Urzędem Morskim (obwód ochrony wybrzeża),
 Adler Schiffe,
 Żeglugą Pomorską S.A.,
 Kołem Łowieckim „Bór”,
 Starostwem Powiatowym w Policach,
 Ośrodkiem Rehabilitacyjno-Wypoczynkowym w Podgrodziu,
 Przedszkolem Miejskim,
 Ośrodkami Doskonalenia Nauczycieli,
 Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną,
 Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną w Policach,
 Parafią Rzymsko-Katolicką w Nowym Warpnie,
 Miejskim Ośrodkiem Kultury w Policach,
 Policją,
 Szkołami z regionu, województwa, kraju,
 Sołectwami,
 Mediami,

Szkołami zagranicznymi (współpraca nauczycieli, uczniów, wizyty w
poszczególnych krajach – uczestniczących w programach ekologicznych).
W ramach edukacji formalnej do tej pory odbywały się następujące projekty,
programy, akcje, konkursy i imprezy, itp.:
 Światowy Dzień Ziemi:
W ramach obchodów tego święta odbywały się lekcje ekologiczne, wystawy prac,
konkursy wiedzy przyrodniczej i ekologicznej, konkursy fotograficzne, literackie,
akcje porządkowania różnych terenów, degustacje zdrowej żywności, akcje na
rzecz schroniska dla zwierząt, prace na rzecz środowiska lokalnego
(porządkowanie i upiększanie skwerów, placów, parkingów, plaży, wydm, itp.),
parady ulicami miasta, happenigi).
 Imprezy turystyczne, środowiskowe:
W ramach tych imprez odbywały się różnorodne gry, turnieje, zabawy, aerobic,
udział w ogólnoświatowej akcji „Sprzątanie Świata”, organizacja „Tygodnia
Ekologicznego”, organizacja festynu z okazji „Dnia Dziecka”, skierowanego
również do społeczności lokalnej (z akcentami ekologicznymi).
 Wycieczki piesze, rowerowe, zagraniczne w ramach realizacji ścieżek
edukacyjnych (w tym ekologicznej), wycieczki po gminie, regionie, kraju, za
granicą (np. Ogród Dendrologiczny w Przelewicach, Glinna, Leśnictwo
Trzebież, itp.),
 Udział w konkursach powiatowych, wojewódzkich, ogólnopolskich,
międzynarodowych (tematyka przyrodnicza i ekologiczna),
 Miesiąc Ochrony Przyrody (październik),
 Światowy Dzień Walki z AIDS (grudzień),
 Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka (grudzień),
 Światowy Dzień Chorych (luty),
 Światowy Dzień Ochrony Środowiska (czerwiec),
 Dzień Lasu (czerwiec).
W ramach działań edukacyjnych Zespół Szkół brał udział w programach
„Młodzi Strażnicy Przyrody”, „Agenda 21”. W ramach tych projektów odbywały się
prezentacje dorobku ekologicznego w Szwecji, Rosji, na Malcie, w Danii, Niemczech,
Polsce (Szczecin, Gdynia, Przelewice). Była to wieloletnia współpraca, podczas
której następowała wymiana uczniów oraz korespondencja dzieci.
Ponadto uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół prezentowali swój dorobek
podczas festynów przygranicznych, w prasie powiatowej, poprzez internet.
Uczniowie i nauczyciele ze swoimi działaniami ekologicznymi obecni byli
praktycznie wszędzie (klasy szkolne, zebrania z rodzicami, Urząd Gminy, sklepy,
zakłady pracy, promy).
Ponadto Zespół Szkół realizował bardzo obszerny program edukacyjny pod
hasłem „ZIELONA WRAŻLIWOŚĆ – I TEN MAŁY I TEN DUŻY CHCE ZIELONYM
BYĆ”. Głównym założeniem tego programu były działania, mające na celu
wykształcenie wśród młodych ludzi odpowiedzialności za swoje postępowanie w
stosunku do otaczającego środowiska, troski o środowisko lokalne.
Edukacja nieformalna na terenie gminy Nowe Warpno nie jest mocno
rozwinięta. Brak jest programów edukacyjnych, skierowanych do dorosłej części
społeczeństwa.
4. KIERUNKI DZIAŁAŃ
4.1. ANALIZA SWOT
Analizę sytuacji w zakresie szeroko pojętej ochrony środowiska na terenie
gminy (stan środowiska przyrodniczego, stan infrastruktury technicznej i komunalnej,
edukacja ekologiczna, itp.). wspomaga wykonanie analizy SWOT.
SWOT - skrót od angielskich słów oznaczających mocne strony (strengths),
słabe strony (weaknesses), szanse (opportunities) i zagrożenia (threats).
Mocne i słabe strony określają wewnętrzne problemy gminy, natomiast szanse
i zagrożenia odnoszą się do problemów spoza gminy.
Analiza ta polega na wybraniu wszystkich mocnych i słabych stron w
dziedzinie szeroko pojętej ochrony środowiska na terenie gminy oraz określeniu
szans i zagrożeń w rozwijaniu i określaniu celów i zadań, niezbędnych przy realizacji
niniejszego Programu.
Analiza SWOT przyczynia się do określenia konkretnych kierunków działań.
SŁABE STRONY
brak opracowań
planistycznych,
dotyczących
zagospodarowania
przestrzennego w gminie
brak opracowań
strategicznych
dla gminy
MOCNE STRONY
najpiękniejsza przyroda w
Polsce
SZANSE
stabilna sytuacja w
zakresie zarządzania
gminą
ZAGROŻENIA
nieumiejętność
pozyskiwania funduszy
przez władze gminy
położenie na obszarze
Puszczy Wkrzańskiej
niespójność prawa –
częste zmiany
brak pełnej kanalizacji
na terenie gminy
położenie nad Zalewem
Szczecińskim
niezmodernizowana
oczyszczalnia ścieków
walory przyrodnicze
zła jakość wody pitnej w
Brzózkach
walory turystyczne –
korzystne położenie
źle zabezpieczone szamba
duża powierzchnia zalesień
brak gazyfikacji na terenie
gminy
czyste powietrze
stworzenie programu
ochrony środowiska oraz
pozyskanie, przekonanie
mieszkańców do
angażowania się w jego
realizację
obecność reliktów
przyrodniczych (m.in.
fragmenty pierwotnej
puszczy)
rozwój turystyki,
turystyki wiejskiej i
agroturystyki
pozyskanie środków
finansowych na realizację
działań, związanych z
ochroną środowiska
podniesienie
atrakcyjności terenu (pod
kątem walorów
przyrodniczych i
turystycznych)
napływ obcego kapitału
brak finansów w gminie
niekompetencja i brak
zaangażowania władz
wykonawczych gminy
brak plaży
Nadmierne zaśmiecanie
terenów
zaniechanie lub brak
realizacji inwestycji
kanalizacyjnych i
SŁABE STRONY
MOCNE STRONY
SZANSE
słaba organizacja
gospodarki
odpadami
brak zakładów
przemysłowych i innych
uciążliwych dla środowiska
większe zainteresowanie
mediów walorami gminy
zapełnienie komunalnego
składowiska odpadów
rozwój agroturystyki i
turystyki wiejskiej
obecność dzikich
wysypisk
na terenie gminy
m.in. wokół
jeziora
Nowowarpieńskiego
duża emisja spalin
z pieców węglowokoksowych
ogólna dewastacja
środowiska
pierwsze kroki w rozwoju
gospodarstw ekologicznych
- agroturystycznych
pełna realizacja
zamierzeń programu
ochrony środowiska i
planu gospodarki
odpadami
współpraca gminy z
sąsiadami zza Odry
brak gospodarki
morskiej w zakresie
porostu dzikich drzew
od strony południowej
Nowego Warpna
spadek ilości
wczasowiczów i
turystów
odwiedzających gminę
czynna oczyszczalnia
ścieków
doprowadzenie gazu
perła architektury
rozwój żeglarstwa
zanieczyszczanie brzegów
jeziora
Nowowarpieńskiego
zaniedbana plaża w
Nowym Warpnie (brak
zainteresowania)
niska świadomość
ekologiczna mieszkańców
cenne zabytki architektury
budowa stacji paliw
rozpoczęcie modernizacji
sieci wodociągowej
budowa mariny
wprowadzenie i
rozpowszechnianie
selektywnej zbiórki
odpadów
rozpoczęcie budowy
ścieżek rowerowych
rozwój budownictwa,
głównie letniskowego
ogólna bieda,
powodująca degradację
środowiska
brak realizacji planów
powodujących poprawę
dróg dojazdowych
zanieczyszczenia
spowodowane erozją
brzegów
nadmierny wzrost
wodorostów w okresie
letnim
kurczenie się zasobów
ryb
korzystne warunki do
uprawiania sportów
wodnych
poprawa wyglądu plaży
w Nowym Warpnie
(dojście do wody,
wycięcie nadmiernej
ilości trzciny)
budowa plaży
zaprzestanie realizacji
niektórych projektów z
zakresu
edukacji ekologicznej
brak działań z zakresu
edukacji ekologicznej
(szczególnie dorosłej
części społeczeństwa)
brak współpracy z
organizacjami
ekologicznymi
zdewastowane obiekty
architektoniczne (pałac w
Brzózkach)
zabytki, wymagające
działań rewitalizacyjnych
Wewnętrzne spory
mnogość dzikiej zwierzyny
bardzo dobra jakość wody
pitnej w Nowym Warpnie
duży potencjał zasobów
ludzkich, zainteresowanych
rozwojem gminy pod kątem
turystyki, co wiąże się z
ochroną środowiska
ZAGROŻENIA
drogowych
możliwość wystąpienia
powodzi
uruchomienie
samochodowego
przejścia promowego
budowa ścieżek
rowerowych i szlaków
konnych
rozpoczęcie nowych
inwestycji w gminie
pozyskanie środków
finansowych na realizację
zadań
Niniejsza analiza SWOT powstała w oparciu o wyniki spotkania z radnymi
miejskimi, przedstawicielami różnych instytucji i podmiotów, działających na terenie
gminy Nowe Warpno.
Spotkanie odbyło się 16.12.2004 r. w Urzędzie Gminy Nowym Warpnie.
4.2. KIERUNKI DZIAŁAŃ W DZIEDZINIE OCHRONY SRODOWISKA
W zakresie ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego, celem
nadrzędnym jest zachowanie zrównoważonego rozwoju na obszarze gminy Nowe
Warpno.
W związku z tym proponuje się następujące kierunki działań w dziedzinie
ochrony środowiska, które są obligatoryjne przy realizacji założeń niniejszego
Programu:
 wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w tym studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
 uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej,
 poprawa jakości wody pitnej w Brzózkach,
 uporządkowanie gospodarki odpadami,
 opracowanie koncepcji lub planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i
paliwa gazowe,
 gazyfikacja gminy,
 zamiana lokalnych kotłowni koksowo-węglowych na paliwa gazowe, płynne lub
biomasę,
 dalszy rozwój turystyki, a zwłaszcza agroturystyki i turystyki wiejskiej,
 prowadzenie edukacji ekologicznej mieszkańców i turystów, odwiedzających
gminę,
 prowadzenie edukacji ekologicznej w placówkach oświatowych,
 ochrona wszystkich obiektów i obszarów przyrodniczych prawnie chronionych na
podstawie przepisów szczególnych,
 wskazania do ochrony prawnej i planistycznej innych obszarów o cennych
walorach przyrodniczych i krajobrazowych lub szczególnie wrażliwych
ekologicznie,
 ochrona strefowa ostoi zwierząt chronionych gatunków,
 zachowanie zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych, oczek wodnych, skarp
porośniętych roślinnością trawiasto-krzaczastą, torfowisk i niewielkich bagienek
w obniżeniach wytopiskowych, dolinach i rynnach,
 ochrona przed osuszeniem i przekształceniem rejonów źródliskowych rzek,
 zalesienie terenów o najsłabszych glebach, nieprzydatnych dla gospodarki rolnej,
 pielęgnacja i rekonstrukcja dawnych parków i starodrzewów, w tym cmentarnych,
wzbogacających przyrodę i krajobraz,
 rewitalizacja zniszczonych i zdewastowanych obiektów (m.in. pałac w
Brzózkach),
 rewitalizacja zabytków architektury,
 modernizacja dróg (szczególnie odcinek Nowe Warpno-Dobieszczyn),
 wykorzystanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych do celów rekreacji i rozwoju
turystyki, głównie w zakresie agroturystyki, wędrówek pieszych, rowerowych,
konnych, wędkarstwa i zbieractwa runa leśnego, ziół leczniczych ( w tym budowa
plaży, rozważenie możliwości budowy mariny z zapleczem typu stacja paliw),



utworzenie ścieżek rowerowych wokół Zalewu Szczecińskiego i Jeziora
Nowowarpieńskiego,
otwarcie przejścia rowerowo-pieszego Nowe Warpno-Rieth
uporządkowanie i poprawa wyglądu plaży w Nowym Warpnie (dojście do wody,
wycięcie nadmiernej ilości trzciny).
4.3. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE
4.3.1.OCHRONA PRZYRODY I JEJ ZASOBÓW
Ingerencja człowieka w środowisko przyrodnicze staje się, zwłaszcza w
ostatnim czasie, czynnikiem naruszającym stan biologicznej równowagi i przyczynia
do wielu zagrożeń zasobów naturalnych. Negatywnymi skutkami antropopresji są
odpady, zanieczyszczenia, nadmierna eksploatacja zasobów.
Skutki te mają charakter strat gospodarczych (wymiernych, finansowych) i
społecznych (niewymiernych bądź trudno mierzalnych finansowo), związanych
głównie z warunkami życia pracy i wypoczynku ludzi.
Ochrona zasobów środowiska naturalnego stanowi zatem jedno z zadań
priorytetowych polityki strukturalnej i rozwoju obszaru gminy Nowe Warpno.
Problematyka z tym związana obejmuje między innymi:
 Zalesianie (zadrzewianie) gruntów.
 Ochronę gatunków roślin i zwierząt.
 Ochronę wód podziemnych i gruntowych.
 Redukcję zanieczyszczeń.
 Zachowanie krajobrazu i cennych obiektów przyrodniczych.
 Zagospodarowanie odpadów, itd.
Przyjęcie przez Polskę ustawodawstwa Unii Europejskiej wymaga podjęcia
wielu działań związanych z ochroną środowiska, przyrody i krajobrazu.
Zgodnie z przyjętymi celami rozwoju przestrzennego gminy zasadniczą rolę w
procesie ich realizacji pełnić będą przyjęte kierunki ochrony środowiska
przyrodniczego.
Podstawowe zasady ochrony środowiska przyrodniczego określa się poniżej w
odniesieniu do ochrony:
 cennych zbiorowisk roślinnych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
 cennych siedlisk faunistycznych,
 istniejących form geomorfologicznych i gleb,
 czystości powietrza,
 zasobów wodnych,
 ekosystemów leśnych,
 terenów zieleni urządzonej.
Według ustawodawcy ideą ochrony przyrody jest zachowanie potencjału
przyrodniczego biosfery, w szczególności poprzez zachowanie ciągłości istnienia
rodzimych gatunków i ekosystemów.
W celu realizacji tych zadań niezbędne jest:
 dokonanie szczegółowej inwentaryzacji dóbr przyrody (gmina posiada
dokument Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno),
 sukcesywne tworzenie obszarów chronionych, które wraz z lasami i terenami
zieleni komunalnej połączone byłyby korytarzami ekologicznymi,

optymalne kształtowanie struktury przestrzennej rozmieszczania lasów
poprzez nowe zalesienia, jak również objęcie szczególnym nadzorem lasów
pozostających poza własnością Skarbu Państwa.
Przedmiotem szczególnej ochrony są cenne zbiorowiska oraz chronione
gatunki roślin, a także siedliska wielu gatunków zwierząt, których obecność
udokumentowano na podstawie odpowiednich badań i inwentaryzacji.
Celem ochrony w/w ekosystemów jest zachowanie pełnej różnorodności
świata roślin i zwierząt, a w szczególności gatunków zagrożonych wskutek
różnorakiej działalności człowieka.
Dla zachowania wymienionych ekosystemów, w dokumencie Waloryzacja
przyrodnicza gminy Nowe Warpno (1998) zaproponowano powołanie:
 1 parku krajobrazowego,
 5 rezerwatów przyrody,
 6 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
 1 pomnika przyrody,
 7 użytków ekologicznych,
 3 stanowisk dokumentacyjnych.
Ponadto wskazano także 9 obszarów cennych przyrodniczo (OC) o dużym
znaczeniu biocenotycznym.
Opracowanie „Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno” podaje
zalecenia, dotyczące utworzenia, zaprojektowania i powołania obszarów i obiektów
cennych ze względu na walory przyrodnicze i środowiskowe.
Nie wszystkie propozycje powołania obszarowych form ochrony przyrody będą
mogły być zrealizowane.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że gmina Nowe Warpno nie posiada jeszcze
dokumentów, takich jak: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
W związku z tym propozycje zwarte w Waloryzacji przyrodniczej gminy Nowe
Warpno nie zostały jeszcze zweryfikowane.
Należy poddać je weryfikacji w opracowaniach planistycznych.
W najbliższej przyszłości np., nie jest możliwe powołanie parku
krajobrazowego o nazwie „Puszcza Wkrzańska”, ponieważ w Programie Ochrony
Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego (który jest nadrzędny w stosunku
do niniejszego Programu) nie ma zapisu o powołaniu takiego parku.
Z kolei zaproponowany w waloryzacji przyrodniczej obiekt Łysa Wyspa jako
rezerwat przyrody funkcjonuje w chwili obecnej jako użytek ekologiczny i taką funkcję
należy pozostawić.
Ponadto powołanie rezerwatów wiąże się z obowiązkiem opracowania planów
ochrony. W związku z tym, że kondycja ekonomiczna gminy jest bardzo słaba i w
najbliższej przyszłości nie przewiduje się większych zmian w tym względzie,
proponuje się rozważenie zamiany powołania zaproponowanych rezerwatów na
użytki ekologiczne.
Podsumowując:
W trakcie prac inwentaryzacyjnych do studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania
przestrzennego
gminy
oraz
miejscowych
planów
zagospodarowania przestrzennego należy zweryfikować ilość i rodzaj
proponowanych do ochrony obiektów i form obszarowych, zgodnie z intencjami
Urzędu Gminy Nowe Warpno oraz Nadleśnictwa Trzebież, ale również zgodnie z
propozycjami, przedstawionymi w waloryzacji przyrodniczej.
Obszary, stanowiące elementy systemu ESOCh na terenie gminy Nowe Warpno

Strefy Faunistyczne
Na obszarze gminy Nowe Warpno istnieje 48 cząstkowych stref
faunistycznych, pełniących rolę miejsc rozrodu i stałego przebywania zwierząt:
 strefy mające istotne znaczenie dla istnienia ichtiofauny,
 strefy, mające istotne znaczenie dla herpetofauny,
 strefy, mające istotne znaczenie dla awifauny lęgowej,
 strefy, mające znaczenie dla awifauny przelotnej i zimującej,
 strefy, mające istotne znaczenie dla fauny ssaków.
Na obszarze gminy, ze względu na fakt, że część stref faunistycznych nakłada
się na siebie, wyodrębniono 7 dużych zbiorczych stref faunistycznych
(charakterystyka stref zawarta jest w dokumencie „Waloryzacja przyrodnicza gminy
Nowe Warpno”).
 Korytarze ekologiczne
Korytarze ekologiczne są łącznikami pomiędzy, niekiedy odległymi, terenami
zasiedlanymi przez różne populacje zwierząt i umożliwiają im migracje i ekspansję
na nowe obszary.
Naturalne drogi wędrówek wiążą się przede wszystkim z lasami oraz
obszarami bagiennymi i dolinami rzecznymi. Dlatego korytarze ekologiczne
wyznaczono wzdłuż rzeki, kanałów oraz większych i mniejszych cieków wodnych i
kanałów melioracyjnych. Wzdłuż brzegów rosną tu najczęściej drzewa i krzewy, a na
terenach bagiennych szuwary, ziołorośla i łozowiska. Zaletą cieków wodnych są
przepusty, zbudowane pod drogami i szosami, ułatwiające przemieszczanie się
zwierząt.
Korytarze ekologiczne należy dolesić lub zakrzewić w miejscach, gdzie brak
takiej roślinności, by stanowiły one spokojne i bezpieczne szlaki dla zwierząt,
zwłaszcza leśnych.
Łąki i pastwiska ze swą roślinnością i specyfiką gospodarowania są
korytarzami dla niektórych grup zwierząt, natomiast grunty orne stanowią dla
zwierząt teren o wiele trudniejszy do przebycia.
Korytarze ekologiczne mogą mieć znaczenie dla lokalnej fauny, ale mogą też
pełnić swe funkcje łącznikowe na szczeblu ponadregionalnym.
Gmina Nowe Warpno pokrywa swym obszarem jeden z ważniejszych na
Pomorzu Zachodnim fragmentów Ekologicznej Sieci Obszarów Chronionych
(ESOCh).
W jej granicach istnieje jeden z głównych korytarzy ekologicznych, mających
znaczenie ponadregionalne – Zalew Szczeciński.
Jest to korytarz, łączący obiekty w gminie oraz w sąsiednich gminach. Ma on
ogromne znaczenie dla fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny,
awifauny, teriofauny. Łączy obiekty i obszary o znaczeniu ponadregionalnym,
położone w zlewni Odry z Zatoką Pomorską.
Poza tym, na terenie gminy występują korytarze o znaczeniu lokalnym, wśród
nich największe znaczenia mają:
 rzeczka Myśliborka:
Łączy jezioro Nowowarpieńskie i Zalew Szczeciński ze zbiornikami (jeziora:
Myśliborskie Małe i Wielkie) i terenami podmokłymi (torfowisko Wielki Karcz, Łąki
Dąbrowieckie), położonymi wewnątrz Puszczy Wkrzańskiej. Ma znaczenie dla
fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny, awifauny, niektórych
gatunków ssaków.
 rzeczka Karwia Struga:
Łączy ujście Odry do Zalewu Szczecińskiego z terenami podmokłymi (torfowiska
na północ od Drogoradza), położonymi wewnątrz Puszczy Wkrzańskiej. Ma
znaczenie dla fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny,
awifauny, niektórych gatunków ssaków.
 tereny podmokłe (lasy, łąki) między Brzózkami a Podgrodziem:
Korytarz, łączący położone na lądzie, wzdłuż Zalewu Szczecińskiego, strefy
faunistyczne, mający znaczenie dla fauny wodnej oraz wielu kręgowców
lądowych.

Bariery ekologiczne
Bariery ekologiczne stanowią zwykle zabudowania lub ciągi komunikacyjne,
które rozrywają ciągłe zasięgi zbiorowisk roślinnych.
Ze względu na brak na terenie gminy infrastruktury przemysłowej, fauna nie
napotyka tu na większe przeszkody.
Główny problem stanowi stałe niebezpieczeństwo kolizji samochodów z
płazami oraz ssakami.
Lokalną barierę ekologiczną stanowi kompleks urbanistyczno-osadniczy Nowe
Warpno (z dzielnicami Podgrodzie i Karczno).
Barierę dla ryby stanowią wadliwie zbudowane albo nieprawidłowo
funkcjonujące śluzy i zapory.
Pewien rodzaj barier stanowić mogą także zbyt wysokie stężenia substancji
zawartych w wodzie, które przekraczają granice tolerancji w stosunku do określonych
gatunków.
Do sztucznych barier ekologicznych istotnie wpływających na los bytującej
fauny należą:
 droga Dobieszczyn – Nowe Warpno,
 droga Trzebież – Nowe Warpno,
 droga Trzebież – Myślibórz Wielki,
 droga Police – Trzebież.
Do barier naturalnych należy zaliczyć ukształtowanie terenu, zwłaszcza duże
różnice w wysokości terenu. Stanowią one często barierę nie do przebycia dla
niektórych płazów.

Natura 2000
Polska, zgodnie z Traktatem Akcesyjnym podpisanym w 2003 r. w Atenach,
zobowiązana jest przedstawić Komisji Europejskiej listę proponowanych specjalnych
obszarów ochrony siedlisk (SOO), składających się na Europejską Sieć Ekologiczną
Natura 2000, na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w
sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (zwana Dyrektywą
Siedliskową).
Podstawę prawną wyznaczenia obszaru Natura 2000 stanowi nowa ustawa o
ochronie przyrody, która weszła w życie 1 maja 2004 r.
Obszary Natura 2000 wyznacza się w celu ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz gatunków roślin i zwierząt wymienionych w załącznikach I i II do Dyrektywy
Siedliskowej, a więc ochronie nie podlegają wszystkie składniki przyrody tak jak w
innych formach ochrony przyrody np. w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.
Zgodnie z Dyrektywą Siedliskową, podejmując działania ochronne dla
zachowania siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których
zostały wyznaczone obszary Natura 2000, należy uwzględniać uwarunkowania
gospodarcze, społeczne, kulturalne oraz cechy regionalne i lokalne. Dyrektywa ta nie
zakazuje realizacji planów i przedsięwzięć na obszarach Natura 2000, lecz określa
stosowne procedury postępowania w przypadku, gdy mogą one w istotny sposób
oddziaływać na siedliska lub gatunki o znaczeniu priorytetowym dla wspólnoty.
Działania ochronne dla różnych siedlisk i gatunków w obszarach Natura 2000
będą określone w planach ochrony.
Zgodnie z zapisem w ustawie o ochronie przyrody art. 36 ust 1: „Na obszarach
Natura 2000 nie podlega ograniczeniu działalność związana z utrzymaniem urządzeń
i obiektów służących bezpieczeństwu przeciwpowodziowemu oraz działalność rolna,
leśna, łowiecka i rybacka, a także amatorski połów ryb, jeżeli nie zagrażają one
zachowaniu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin lub zwierząt, ani nie wpływają
w sposób istotny negatywnie na gatunki roślin i zwierząt, dla których ochrony został
wyznaczony obszar Natura 2000.” oraz ust 2: „Jeżeli gospodarka rolna, leśna,
łowiecka lub rybacka wymaga dostosowania do wymogów ochrony obszaru Natura
2000, na którym nie mają zastosowania programy wsparcia z tytułu obniżenia
dochodowości, wojewoda może zawrzeć umowę z właścicielem lub posiadaczem
obszaru, z wyjątkiem zarządców nieruchomości Skarbu Państwa, która zawiera
wykaz niezbędnych działań, sposoby i terminy ich wykonania oraz warunki i terminy
rozliczenia należności za wykonane czynności.”
Analiza polskiego prawa leśnego oraz obowiązujących zasad gospodarki
leśnej, objęcie lasów obszarami Natura 2000 nie spowodują potrzeby zmian w tym
zakresie.
Jeżeli zajdzie potrzeba dostosowania gospodarki rolnej do potrzeb ochrony
siedlisk lub gatunków, dla których obszar został wyznaczony, wówczas będzie mogło
to nastąpić wyłącznie na podstawie dobrowolnie zawartej z rolnikiem umowy
określającej wysokość dodatku finansowego. Może to być szczególnie korzystne
w przypadku, gdy dotychczasowe użytkowanie gruntu rolnego jest nieopłacalne dla
rolnika. Nie ulegnie tez ograniczeniu dotychczasowe zagospodarowanie turystyczne,
gospodarka łowiecka, rybacka, wędkarstwo itp. w działalności.
Głównymi zasadami funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000 jest ochrona
siedlisk przyrodniczych oraz gatunków w warunkach gospodarczego użytkowania
terenu.
Wyznaczenie obszarów Natura 2000 może podnieść rangę gminy w zakresie
atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej.
Niniejszy Program proponuje włączyć do obszarów Natura 2000 tereny
obecnych i planowanych obszarów chronionych na terenie gminy.
4.4.ŚRODOWISKO KULTUROWE
Dziedzictwo kulturowe jest istotnym czynnikiem integrującym środowisko
lokalne i winno być przedmiotem troski władz publicznych wszystkich szczebli.
Dlatego też należy kontynuować działania związane z kształceniem i
doskonaleniem animatorów kultury i lokalnych liderów.
Na terenie gminy Nowe Warpno zaewidencjonowano cenne zabytki
architektoniczne.
Obowiązek ich właściwego utrzymania spoczywa na właścicielach i
użytkownikach, natomiast organy państwowe i samorządowe zobowiązane są do
zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych ochrony.
Ochronie podlegają wszystkie obszary i obiekty wraz ze strefami ochronnymi
znajdujące się w rejestrze zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i
Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.
Dla pozostałych dóbr kultury, nie wpisanych do rejestru zabytków, zasady
ochrony określa Rada Miejska w prawie miejscowym.
Uwarunkowania wynikają z konieczności ochrony dziedzictwa kulturowego, w
tym zabytków, ich otoczenia i ekspozycji, krajobrazu kulturowego, w tym
wartościowych historycznie układów zabudowy i zieleni z nimi związanej, charakteru
tej zabudowy oraz stanowisk archeologicznych.
Równocześnie należy pamiętać, że jakość krajobrazu kulturowego decyduje w
dużej mierze o atrakcyjności turystycznej obszaru.
Gmina Nowe Warpno posiada bardzo wartościowe zabytki wpisane do rejestru
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i podlegające wraz z najbliższym
otoczeniem ściśle określonej ochronie prawnej. Są to głównie kościoły, parki,
założenia pałacowe i dworskie oraz cmentarze.
Na terenie gminy znajdują się obiekty, zamieszczone w ewidencji
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, miasto Nowe Warpno oraz niektóre wsie
posiadają zachowane historyczne układy przestrzenne, stanowiące wartościowe
elementy krajobrazu kulturowego.
Zalecenia dotyczące zasad ochrony krajobrazu kulturowego winny być
uwzględnione w następujących dokumentach: studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w opracowaniu ruralistycznym i
kulturowym.
W opracowaniach tych winien znaleźć się szczegółowy wykaz i opis zasobów
dóbr kultury.
Ochrona dziedzictwa kulturowego na terenach zabudowy historycznej
realizowana winna być poprzez działania gminy w zakresie:
 zachowania obiektów dziedzictwa kulturowego, należytego ich utrzymania i
wykorzystywania zgodnie z właściwą im funkcją, udostępniania dla celów
badawczych i wychowawczych, tak by były czynnym składnikiem życia i
kultury współczesnego społeczeństwa,
 zapobiegania powstawania ubytków w istniejącej zabudowie,
 tworzenia warunków do ponownej zabudowy opuszczonych siedlisk,
 podnoszenia estetyki zabudowy,
 kształtowanie estetyki nowej zabudowy mieszkalnej, rekreacyjno-turystycznej,
poprzez nawiązywanie w formie tradycji i wartości regionalnych, miejscowych.
4.5.INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
4.5.1. ZAOPATRZENIE W WODĘ
Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003-2006, na terenie gminy
Nowe Warpno planuje się utrzymanie dotychczasowego zakresu usług
wodociągowych, z jednoczesnym wzrostem ilości odbiorców wody, ponieważ
istniejąca sieć wodociągowa umożliwia podłączanie do niej kolejnych nieruchomości.
Zamiar ewentualnej rozbudowy miejskiej lub wiejskiej części sieci
wodociągowej powinien być poprzedzony analizą techniczno-ekonomiczną i może
mieć miejsce dopiero w przypadku potwierdzenia takich potrzeb.






W zakresie zaopatrzenia w wodę zakłada się:
utrzymanie istniejącego systemu zaopatrzenia w wodę z dopuszczeniem
rozbudowy istniejących wodociągów (w oparciu o potrzeby i warunki
hydrogeologiczne),
prowadzenie zintegrowanego monitoringu w zakresie jakości oraz ilości
poboru wód podziemnych,
lokalizację studni awaryjnych w każdej miejscowości - do celów innych niż
pitne,
modernizację procesów technologicznych uzdatniania wody poprzez
zastosowanie nowoczesnych urządzeń i technologii, w celu zapewnienia
odbiorcom dostawy większej ilości dobrej jakościowo wody,
wymianę i modernizację sieci wodociągowej w Nowym Warpnie, Warnołęce
i Brzózkach,
wymianę odcinków sieci wodociągowych.
PRZEDSIĘWZIĘCIA MODERNIZACYJNE
W latach 2005-2006 planuje się realizację najpilniejszych potrzeb w zakresie
modernizacji urządzeń wodociągowych, których zestawienie zawiera poniższa
tabela:
lp
1
2
3
4
5
6
7
8
Tabela nr 4.5.1.1 Planowane przedsięwzięcia
wartość
rodzaj przedsięwzięcia modernizacyjnego
miejsce
termin
w tys. PLN
wymiana wkładu odżelaziacza
4 Brzózki
2005
wymiana wkładu odmanganiacza
4 Brzózki
2006
modernizacja oświetlenia
3 Brzózki
2005
wymiana okien
8 Brzózki
2006
wymiana drzwi
4 Brzózki
2006
wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody
80 Nowe Warpno 2005
a Podgrodziem
80 Nowe Warpno 2006
wymiana drzwi w rozdzielni nn
6 Nowe Warpno 2005
montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania wody
5 Nowe Warpno 2005
Na podstawie:
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych
w latach 2003-2006
Gmina
Nowe
Warpno
wystąpiła
do
Powiatowego
Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Policach o przyznanie dotacji na
realizację zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska,
środki przeznaczone będą na zadania:
 modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie (kwota wnioskowanej
dotacji wynosi 193000 zł.),
 wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody pitnej wraz
z modernizacją stacji uzdatniania w miejscowościach Brzózki i Warnołęka
(kwota wnioskowanej dotacji wynosi 50.000 zł).
PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE ZUŻYCIE WODY
Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003 – 2006, do
najważniejszych przedsięwzięć racjonalizujących zużycie wody, które powinny być
zrealizowane w latach 2005-2006 zaliczyć należy przede wszystkim instalację
wodomierzy głównych w nieruchomościach rozliczanych do tej pory ryczałtowo, a
także zastąpienie hydrantów nadziemnych hydrantami podziemnymi oraz
inwentaryzację, a następnie likwidację przyłączy wodociągowych i przyłączy
kanalizacyjnych, wykonanych niezgodnie z przepisami prawa.
Szczegółowe zestawienie potrzeb w tym zakresie zawiera poniższa tabela:
Tabela nr 4.5.2.2.Planowane przedsięwzięcia
wartość
lp rodzaj przedsięwzięcia racjonalizującego
miejsce
termin
w tys. PLN
wymiana hydrantów nadziemnych
1
24 Brzózki
2005
na podziemne
wymiana hydrantów nadziemnych
2
20 Warnołęka 2006
na podziemne
Na podstawie:
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych
w latach 2003-2006
4.5.2. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW
Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń
wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003-2006, na terenie gminy
Nowe Warpno planuje się rozszerzenie dotychczasowego zakresu usług
kanalizacyjnych poprzez rozbudowę miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej,
umożliwiającej podłączanie do niej kolejnych nieruchomości.
Zamiar ewentualnej budowy wiejskiej sieci kanalizacyjnej powinien być
poprzedzony analizą techniczno-ekonomiczną.
W zakresie odprowadzania ścieków zakłada się:
 podłączenie nowych gospodarstw domowych do istniejącej sieci
kanalizacyjnej w Nowym Warpnie,
 modernizację oczyszczalni w Nowym Warpnie, polegającą na usprawnieniu
procesu napowietrzania,
 kanalizację wsi Warnołęka i Brzózki – z odprowadzeniem na oczyszczalnię
ścieków w Nowym Warpnie.
Gmina
Nowe
Warpno
wystąpiła
do
Powiatowego
Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o przyznanie dotacji na realizację zadań
modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska, środki
przeznaczone będą na zadania:
 likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście Nowe Warpno
(kwota wnioskowanej dotacji wynosi 30.000 zł),
 modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej oczyszczalni
w Nowym Warpnie (kwota wnioskowanej dotacji wynosi 150.000 zł).
PRZEDSIĘWZIĘCIA MODERNIZACYJNE
W latach 2005 - 2006 planuje się realizację najpilniejszych potrzeb w zakresie
modernizacji urządzeń kanalizacyjnych, których zestawienie zawiera poniższa
tabela:
Tabela nr 4.5.2.1. Planowane przedsięwzięcia
wartość
lp.
rodzaj przedsięwzięcia modernizacyjnego
miejsce
termin
w tys. PLN
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
1
80 Nowe Warpno 2005
(I ciąg)
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
2
80 Nowe Warpno 2006
(I ciąg)
Na podstawie:
Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych
w latach 2003-2006
4.5.3. GOSPODARKA ODPADAMI
Kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami wynikają wprost z Planu
Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego.
Zgodnie z jego założeniami, gmina Nowe Warpno wraz z pozostałymi gminami
powiatu winna prowadzić wspólną kompleksową gospodarkę odpadami.
Do roku 2006 winno zostać zamknięte składowisko odpadów w miejscowości
Nowe Warpno.
Projektowane składowisko odpadów komunalnych ma być, zgodnie z
założeniami planu powiatowego, przekształcone na tzw. Gminny Punkt Segregacji i
Magazynowania Odpadów. Zaproponowano, aby w miejscu tym powstała stacja
przeładunkowa, Gminny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON) oraz
punkt stabilizowania osadów ściekowych.
Po roku 2012, na terenie Powiatu Polickiego działać będzie jedno okręgowe
składowisko odpadów – Zakład Odzysku i Składowania Odpadów Komunalnych
(ZOiSOK) w Leśnie Górnym (gmina Police).
Ponadto, zgodnie z założeniami planu powiatowego, wszyscy mieszkańcy
gminy Nowe Warpno winni zostać objęci zorganizowaną zbiórką odpadów do roku
2008.
W przyszłości na terenie całego powiatu, czyli także na terenie gminy
oddzielane będą następujące rodzaje odpadów:
 PET,
 szkło,
 papier,
 puszki aluminiowe,
 odpady ulegające biodegradacji,
 odpady niebezpieczne,
 odpady balastowe.
Na lata 2005-2008 przewidziana jest wspólna międzygminna organizacja
kompleksowego systemu gospodarki odpadami na terenie powiatu.
W związku z tym gminie Nowe Warpno zaleca się:
 opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami,
 wdrażanie nowych systemów zbiórki i transportu,
 zamknięcie składowiska w Nowym Warpnie (do roku 2006),
 budowę na bazie obecnego składowiska tymczasowego punktu składowania
odpadów i stacji przeładunkowej,
 bieżącą inwentaryzację i likwidację dzikich wysypisk i wylewisk,
 wyposażanie domów jednorodzinnych i gospodarstw w kompostowniki
przydomowe,
 wyposażanie domów wielorodzinnych w pojemniki do odbioru odpadów
ulegających biodegradacji,
 budowa płyt na gnojowicę i obornik, na terenie gospodarstw rolnych w gminie,
 prowadzenie kampanii edukacyjnych,
 budowę Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON).
4.5.4. ZAOPATRZENIE W CIEPŁO
Na terenie gminy Nowe Warpno nie przewiduje się tworzenia centralnego
systemu zaopatrzenia w ciepło (wyklucza możliwość budowy ciepłowni centralnej
i sieci cieplnej).
Celowe z punktu widzenia ochrony środowiska jest zastępowanie paliw
stałych paliwami gazowymi, ciekłymi lub alternatywnymi (np. kotły na biomasę).
Planowana gazyfikacja gminy umożliwi pokrycie potrzeb cieplnych nośnikiem
gazowym, nie należy jednak wykluczać wykorzystania innych nośników energii do
celów grzewczych.
Decyzje w tym względzie powinny być podejmowane przez użytkowników w
oparciu o kalkulacje ekonomiczne i indywidualne potrzeby.
Zgodnie ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, konieczne
jest opracowanie Planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną
gminy Nowe Warpno.
Na terenie gminy Nowe Warpno zakłada się utrzymanie wszystkich
istniejących w chwili obecnej źródeł dużych, małych i lokalnych na paliwa płynne i
gazowe. Przewiduje się, że likwidacji ulegną wszystkie źródła na paliwa stałe
(zostaną one zastąpione przez kotłownie gazowe lub olejowe, a w przypadku
budynków mieszkalnych przez kotłownie lokatorskie jedno- lub dwufunkcyjne na
gaz). Budowane w przyszłości duże, małe i lokalne źródła ciepła będą zużywały
paliwa płynne lub gazowe.
W gospodarstwach mieszkaniowych i rolnych na terenie gminy Nowe Warpno
zakłada się możliwość utrzymania wszystkich stosowanych obecnie sposobów
pokrycia potrzeb ciepła, w tym również źródeł ciepła na paliwa stałe.
Proponuje się pozostawienie możliwości swobodnego wyboru źródła ciepła i
rodzaju paliwa.
Zabiegi termomodernizacyjne
Zabiegi te mają fundamentalne znaczenie dla ograniczenia strat ciepła
i poszanowania energii.
Zabiegi termomodernizacyjne budowlane, czyli:
 poprawa właściwości termicznych przegród budowlanych, uszczelnienie
miejsc o nadmiernej infiltracji poprzez:
- ocieplenie ścian zewnętrznych, stropodachu, stropu poddasza i stropu
nad nieogrzewanymi piwnicami,
- wymiana lub poprawa stanu okien (dodatkowa szyba), stolarki okiennej,
- wymiana lub poprawa stanu drzwi - uszczelnienie, ocieplenie,
- poprawa stanu otoczenia budynku - osłony, zadrzewienia,
Łączna oszczędność wynosi około 40%.
4.5.5. ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE
Zaleca się opracowanie planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię
elektryczną dla gminy Nowe Warpno, w którym zawarte zostaną szczegółowe
propozycje, dotyczące zapotrzebowania na gaz na terenie gminy.
Gmina nie posiada koncepcji gazyfikacji.
W okresie perspektywicznym, zgodnie z „Planem zagospodarowania
przestrzennego województwa zachodniopomorskiego” zakłada się doprowadzenie
gazu gazociągiem wysokiego ciśnienia Police–Nowe Warpno, ze stacją redukcyjnopomiarową pierwszego stopnia w Nowym Warpnie (dzielnica miejska Karczno), a
następnie rozprowadzenie gazu gazociągami średniego ciśnienia do wszystkich
miejscowości gminy.
4.5.6. ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ
Zaleca się opracowanie planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię
elektryczną.
Zakłada się utrzymanie istniejącego systemu zaopatrzenia w energię
elektryczną na poziomie 15 kV:
Dla rozbudowy sieci energetycznej zakłada się:
 budowę nowych linii średniego napięcia oraz stacji transformatorowych dla
nowych terenów przeznaczanych pod inwestycje,
 modernizację i rozbudowę elementów oświetlenia ulicznego na terenach
miasta oraz budowę nowych systemów w miejscowościach na terenie gminy,
 wymianę przewodów na większe przekroje, popierając realizację nowych
odcinków zapewniających dwustronne zasilanie poszczególnych miejscowości
 realizację nowych stacji 15/0,4 kV,
 zamknięcie pierścienia linii 15 kV,
 dalszą wymianę linii nieizolowanych na izolowane (szczególnie biegnąca
przez Puszczę Wkrzańską - zadanie ENEA S.A),
 zasilanie awaryjne od strony Dobieszczyna,
 budowę stacji GPZ Trzebież z liniami 110 kV do Polic (zadanie ponadgminne).
Rozwijanie alternatywnych źródeł pozyskiwania energii, takich jak elektrownie
wiatrowe związane jest z rozbudową infrastruktury koniecznej do odbierania energii
i jej przesyłu (na terenach wskazanych do rozwoju tych form działalności należy
przewidzieć rezerwę terenu pod GPZ).
4.5.7. MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ
ENERGII
Po przeanalizowaniu możliwości lokalizacyjnych i ograniczeń z nich
wynikających, a także analizy technicznej i ekonomicznej, na terenie gminy Nowe
Warpno możliwe jest wykorzystanie energii wiatrowej. Należy jednak pamiętać o
ograniczaniu lokalizacji elektrowni wiatrowych do obszarów nie posiadających
walorów krajobrazowych i przyrodniczych wymagających ochrony.
Lasy i tereny leśne zajmują 38% powierzchni gminy, zatem możliwe jest
wykorzystywanie energii zawartej w biomasie (odpadowe drewno).
Na terenie gminy nie zakłada się wykorzystywania wód geotermalnych, jako
źródła energii cieplnej.
Przewiduje się tzw. pasywne wykorzystanie energii słonecznej do ogrzewania
budynków:
 ściany kolektorowo–akumulacyjne,
 izolacje transparentne,
 strefy buforowe,
 nowe typy okien,
oraz do podgrzewania ciepłej wody użytkowej:
 baterie słoneczne,
 kolektory wodne,
 zespoły kombinowane.
Winny to być jednak indywidualne decyzje inwestorów, wynikające nie tylko ze
względów ekonomicznych.
Należy pamiętać, że według niektórych źródeł danych opłacalność
ekonomiczna występuje przy nasłonecznieniu rocznym 1500 kWh/m 2, według innych
przy 2500 kWh/m2. Nasłonecznienie roczne w rejonie Nowego Warpna jest na
poziomie około 1000 kWh/m2.
4.5.8. TELEKOMUNIKACJA
Przewiduje się dalszy rozwój telekomunikacji przewodowej, a zwłaszcza
poprawę standardów technicznych i dostępności sieci, w tym uwzględnienie infolinii.
W związku z szybkim rozwojem telefonii bezprzewodowej, nie można też
wykluczyć budowy nowych stacji bazowych w postaci wież lub instalacji dachowych
(dotyczy to również możliwości budowy infrastruktury informatycznej w postaci
radiolinii).
Ze względu na brak wymogów w zakresie strefy ochronnej, obiekty takie mogą
być realizowane także w wyznaczonych strefach zabudowy przy zachowaniu
warunków technicznych wynikających z „Prawa budowlanego” i spełnieniu warunków
formalnych wynikających z „Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym”. Ponadto lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej winna
spełniać wymagania obowiązujących przepisów ochrony środowiska.
4.5.9.UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA
Modernizacja układu drogowego na terenie gminy Nowe Warpno winna
uwzględniać w głównej mierze ochronę zwierząt (drogi jako bariery ekologiczne) oraz
problematykę ochrony przed hałasem.
Na proces kształtowania i wprowadzenia zasadniczych zmian w układzie
transportowym gminy ma wpływ szereg czynników zewnętrznych i wewnętrznych.
Zakłada się utrzymanie istniejącego układu drogowego. Część dróg
powiatowych i gminnych wymaga modernizacji.
Modernizacja drogi powiatowej z Dobieszczyna do Nowego Warpna wpłynie
na zwiększenie ruchu samochodowego z Niemiec do Nowego Warpna,
z jednoczesnym odciążeniem drogi wojewódzkiej 114 z Trzebieży do Nowego
Warpna.
Zaleca się:
 budowę nowych obiektów zaplecza modernizacji,
 modernizację drogi Dobieszczyn - Nowe Warpno do szerokości 6 m,
 budowę wiaduktów ekologicznych (przejść dla zwierząt),
 modernizację nawierzchni dróg,
 ujednolicenie przekrojów jezdni na całej długości dróg, budowę chodników
w obrębie miejscowości,
 poszerzenie dróg,
 budowę nowych odcinków.
Proponowane zmiany w ciągu drogi wojewódzkiej nr 114:
 budowa obejścia wsi Warnołęka,
 wybudowanie nowego odcinka drogi omijającej Nowe Warpno w okolicy
dzielnicy miejskiej Karczno,
Infrastruktura turystyczna - cele inwestycyjne
 uruchomienie przejścia granicznego, rowerowo–pieszego Nowe WarpnoRieth,
 uruchomienie promu samochodowego Nowe Warpno –Altwarp,
 budowa chodników w dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w miejscowościach
Warnołęka i Brzózki,
 budowa zaplecza turystycznego: parkingi, pola namiotowe, sanitariaty przy
plażach w Nowym Warpnie, dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w
miejscowościach Warnołęka i Brzózki.
 budowa promenady spacerowej nad jeziorem Nowowarpieńskim,
 opracowanie i oznakowanie szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych,
szlaków konnych, ścieżek edukacyjnych.
 stworzenie ścieżki rowerowej wokół jeziora Nowowarpieńskiego.
 usprawnienie (przywrócenie) komunikacji zbiorowej Nowe Warpno–Police,
Nowe Warpno–Szczecin,
 udział w tworzeniu międzynarodowej ścieżki rowerowej wokół Zalewu
Szczecińskiego.
Komunikacja przyjazna środowisku
Zgodnie z opracowaną przez Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski
„Koncepcją międzynarodowych ścieżek rowerowych”, na terenie gminy Nowe
Warpno wytyczono trasę ścieżek rowerowych o nazwie „Trasa wokół Zalewu
Szczecińskiego”.
Trasa ta przebiega od Nowego Warpna przez Szczecin, Goleniów, Stepnicę,
Kamień Pomorski, Wolin do Świnoujścia, okrążając Zalew Szczeciński i rzekę
Dziwnę z Zalewem Kamieńskim.
Nowe Warpno jest wytyczone jako jedna z węzłowych miejscowości tej trasy.
Ponadto na terenie gminy planuje się utworzenie ścieżki rowerowej wokół
jeziora Nowowarpieńskiego.
W ramach projektu „Berlin - Wolin na rowerze” przygotowano niemiecko
i polskojęzyczną informację o ścieżkach rowerowych, która ma za zadanie ułatwić
turystykę rowerową po obu stronach granicy. Informacja ta znajduje się na stronie
internetowej www.berlin-wolin-na-rowerze.pl/c_inderpresse.php .
Znajdują się tu szczegółowe informacje o dwóch trasach rowerowych między
Berlinem a Wolinem:
 trasie zachodniej,
 trasie wschodniej.
Obie trasy (zachodnia i wschodnia) uwzględniają już istniejące zamiejscowe
trasy rowerowe i regionalne ścieżki po polskiej i niemieckiej stronie.
Składają się na nie w większości dobrze utwardzone drogi leśne
i polne, a także szosy z niewielkim ruchem samochodowym.
Trasa zachodnia (fragment
trasy pokazany na mapie) prowadzi
przez Schorfheide w Barnimie. Szlak
prowadzi przez Prenzlau i płaski,
mało zasiedlony Randow-Tal aż do
Penkun. Granicę do Szczecina
przekracza się w Rosówku i jedzie
dalej wzdłuż zachodniego brzegu
Zalewu Szczecińskiego w kierunku
Nowego Warpna. Za pomocą
połączeń promowych można dotrzeć
przez
Stare
Warpno
lub
Ückermünde do Świnoujścia i Wyspy
Wolin.
Ponadto na terenie gminy
planuje
się
utworzenie
oznakowanego systemu ścieżek
(m.in.
wokół
jeziora
Nowowarpieńskiego)
i
szlaków
hippicznych.
Przejścia graniczne
W okresie perspektywicznym
planuje się otwarcie przejścia Nowe
Warpno-Rieth dla małego ruchu granicznego (przejście piesze i rowerowe).
Obecnie przejście otwierane jest okazyjnie.
Otwarcie przejścia ożywi ruch turystyczny na terenie gminy i jest ważne przy
tworzeniu ścieżek rowerowych wokół jeziora Nowowarpieńskiego i wokół Zalewu
Szczecińskiego.
4.6. EDUKACJA EKOLOGICZNA
Niezbędnym elementem powodzenia realizacji „Programu”, zarówno w okresie
krótkoterminowym, jak i długoterminowym, jest program edukacji społeczeństwa,
który musi wyprzedzać wszelkie działania, związane z ochroną środowiska na
terenie całej gminy.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno zawiera propozycję
koncepcji edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie ochrony środowiska.
Propozycję tę zawiera załącznik nr 1.
Powodzenie realizacji działań założonych i zaproponowanych w niniejszym
programie, w dużej mierze zależy od świadomości, aktywności i zmiany nawyków
społeczeństwa.
Potrzebne jest więc wskazanie celu i konieczności wprowadzenia tych
systemów w życie. Niezbędna jest zatem informacja i motywacja wyboru określonej
metody. W propagowaniu tematu powinna być zachowana ciągłość.
Edukacja ekologiczna nie jest bowiem działaniem chwilowym. Aby osiągnąć
zamierzony cel trzeba czasu, bywa, że dochodzi się do niego latami. Sukces zależy
w dużym stopniu od skutecznej kampanii edukacyjnej. Warunkiem tego powodzenia
jest jednak szeroki udział społeczeństwa.
Program edukacyjny powinien być skierowany praktycznie do wszystkich.
Dla sprawnego przebiegu kampanii edukacyjnej mieszkańców niezbędna jest
informacja. Program edukacji mieszkańców powinien być realizowany na wielu
płaszczyznach i różnymi metodami.
Metody i sposoby edukacji mogą być wielorakie, od edukacji formalnej (szkoły)
poprzez akcje, kampanie, konferencje po wielofunkcyjny ośrodek edukacji
ekologicznej.
Istotą takiego programu winno być połączenie edukacji z praktycznymi
działaniami na rzecz ochrony środowiska.
Naczelnym i wiodącym celem programu jest osiągnięcie poprawy stanu
środowiska.
Zakłada się, że do końca 2007 roku zostanie opracowany, a następnie
wdrożony Kompleksowy Program Edukacji Ekologicznej Mieszkańców Gminy Nowe
Warpno, zgodny z założeniami Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej, a w
następnych latach wdrożony.
Edukacja jest niezwykle istotnym aspektem podejmowania działań w zakresie
ochrony środowiska, mogącym zadecydować o powodzeniu Programu w
perspektywie długookresowej. Tradycyjnie edukacją objęta jest młodzież szkolna,
uczestnicząca w imprezach organizowanych na terenie gminy.
Ważne jest, aby informować, szkolić i promować zachowania przyjazne
środowisku również wśród osób dorosłych. Z tego względu edukacja ekologiczna
powinna obejmować nie tylko programy szkolne, ale też kampanie informacyjne i
promocyjne dla wszystkich mieszkańców gminy.
Działania podnoszące świadomość ekologiczną mieszkańców, pomogą
spełnić wszystkie cele Programu.
W szczególności należy prowadzić kampanie edukacyjne w zakresie:
 gospodarki odpadami. Proponowane jest prowadzenie kampanii na rzecz
selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, kontynuacja corocznych akcji:
Sprzątanie Świata oraz innych, polegających np. na przeprowadzaniu akcji
informacyjnej odnoszącej się do szkodliwości spalania odpadów w warunkach
domowych (wspólnie z gminami powiatu),
 wdrażania odpowiednich praktyk w gospodarce ściekowej na terenach
nieskanalizowanych,
 promocji ekologicznych sposobów ogrzewania i uświadamiania skutków
spalania odpadów w paleniskach domowych,
 promocji lokalnych walorów przyrodniczych w programach szkolnych i
poprzez wydawane publikacje o środowisku regionu,
 działania zachęcające do oszczędności zużycia wody przez mieszkańców,
 upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o środowisku leśnym oraz o
wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarce leśnej,

podnoszenia świadomości społeczeństwa w zakresie racjonalnego
korzystania z wszystkich funkcji lasu.
Należy mieć na uwadze, że na efekty działań podejmowanych w zakresie
edukacji ekologicznej trzeba będzie cierpliwie poczekać.







Kierunki:
opracowanie programu edukacji ekologicznej skierowanego do wszystkich
mieszkańców gminy,
utworzenie ośrodka lub salki edukacji ekologicznej z zapleczem
dydaktycznym,
organizacja festynów i innych imprez o charakterze ekologicznym,
organizacja i realizacja programów edukacyjnych i akcji ekologicznych,
wprowadzenie większej ilości ścieżek przedmiotowych w większej ilości szkół
na terenie gminy,
opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie gminy,
współpraca różnych instytucji w zakresie edukacji ekologicznej i ochrony
środowiska.
5. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ 2004-2015 CELE I ZADANIA DO REALIZACJI
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
wymiana wkładu odżelaziacza w miejscowości Brzózki,
wymiana wkładu odmanganiacza w miejscowości Brzózki,
modernizacja oświetlenia na terenie stacji uzdatniania wody miejscowości
Brzózki,
wymiana okien i drzwi na terenie stacji uzdatniania wody w miejscowości
Brzózki,
wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody
a Podgrodziem,
wymiana drzwi w rozdzielni nn w Nowym Warpnie,
montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania wody
2005
2006
2005
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej
w Nowym Warpnie,
użytkownicy środowiska
CEL 1 ZAOPATRZENIE W WODĘ
1
modernizacja urządzeń
wodociągowych na terenie gminy
Nowe Warpno
2006
2005-2006
2005
2005
2
modernizacja sieci wodociągowej w
Nowym Warpnie
modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie
2005
3
system powszechnego opomiarowania
wody oraz modernizacja stacji
uzdatniania wody w miejscowościach
Brzózki i Warnołęka
racjonalizacja zużycia wody
wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody pitnej wraz z
modernizacją stacji uzdatniania w miejscowościach Brzózki i Warnołęka
2005
wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości Brzózki,
wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości
Warnołęka
2005
4
2006
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie,
użytkownicy środowiska
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie
Urząd Gminy,
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Nowym
Warpnie
CEL 2 GOSPODARKA ŚCIEKOWA
1
likwidacja szamb
likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście Nowe
Warpno
2005
2
modernizacja systemu napowietrzania
ścieków
modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej oczyszczalni
w Nowym Warpnie
2005
3
modernizacja urządzeń
kanalizacyjnych
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
(I ciąg),
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
(I ciąg)
2005
opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami
2004
Urząd Gminy
wdrażanie nowych systemów zbiórki i transportu,
zamknięcie składowiska w Nowym Warpnie (do roku 2006),
budowa na bazie obecnego składowiska tymczasowego punktu
składowania odpadów i stacji przeładunkowej,
bieżąca inwentaryzacja i likwidacja dzikich wysypisk i wylewisk,
wyposażanie domów jednorodzinnych i gospodarstw w kompostowniki
przydomowe,
wyposażanie domów wielorodzinnych w pojemniki do odbioru odpadów
ulegających biodegradacji,
budowa płyt na gnojowicę i obornik,
prowadzenie kampanii edukacyjnych,
budowa Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych.
2005-2008
Urząd Gminy,
Powiat,
Zakład Gospodarki
Komunalnej,
użytkownicy środowiska,
firmy zajmujące się
gospodarką odpadami na
terenie gminy
2006
CEL 3 GOSPODARKA ODPADAMI
1
2
kompleksowe uporządkowanie
gospodarki odpadami
realizacja gospodarki odpadami
wspólnie z gminami Powiatu
Polickiego
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
CEL 4 POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA ATMOSFERYCZNEGO
plan zaopatrzenia gminy w paliwa
gazowe, ciepło i energię elektryczną
baza danych emisji zanieczyszczeń do
powietrza,
opracowanie planu zaopatrzenia w paliwa gazowe, ciepło i energię
elektryczną dla potrzeb gminy Nowe Warpno
przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń do
powietrza atmosferycznego na terenie gminy dla potrzeb powiatowej bazy
danych
2005
Urząd Gminy
2005
modernizacja systemów grzewczych oraz termomodernizacja budynków
2005-2010
4
ograniczenie emisji zanieczyszczeń do
powietrza atmosferycznego
gazyfikacja gminy
2005-2010
5
rozbudowa sieci energetycznej
6
ograniczenie zanieczyszczeń spalinami
doprowadzenie gazu gazociągiem wysokiego ciśnienia Police–Nowe
Warpno, ze stacją redukcyjno-pomiarową I° w Nowym Warpnie (dzielnica
miejska Karczno), a następnie rozprowadzenie gazu gazociągami
średniego ciśnienia do wszystkich miejscowości gminy.
budowa nowych linii średniego napięcia oraz stacji transformatorowych
dla nowych terenów przeznaczanych pod inwestycje,
modernizacja i rozbudowa elementów oświetlenia ulicznego na terenach
miasta oraz budowa nowych systemów w miejscowościach na terenie
gminy,
wymiana przewodów na większe przekroje, popierając realizację nowych
odcinków zapewniających dwustronne zasilanie poszczególnych
miejscowości,
realizacja nowych stacji 15/0,4 kV,
zamknięcie pierścienia linii 15 kV,
dalsza wymiana linii nieizolowanych na izolowane (szczególnie biegnąca
przez Puszczę Wkrzańską - zadanie ENEA S.A),
zasilanie awaryjne od strony Dobieszczyna,
budowa stacji GPZ Trzebież z liniami 110 kV do Polic.
budowa ścieżek rowerowych,
opracowanie „Planu realizacyjnego budowy i oznakowania oraz promocji
ścieżek rowerowych w gminie Nowe Warpno”
budowa obejścia drogowego miejscowości Warnołęka,
Urząd Gminy,
WIOŚ, Powiat,
Zarządcy dróg,
Spółdzielnie mieszkaniowe
Urząd Gminy,
Spółdzielnie Mieszkaniowe
Urząd Gminy
1
2
3
2005-2015
ENEA S.A.,
użytkownicy środowiska,
Urząd Gminy
2005-2008
2005-2006
Urząd Gminy,
Nadleśnictwo Trzebież,
użytkownicy środowiska,
zarządcy dróg
2005-2015
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
wybudowanie nowego odcinka drogi omijającej Nowe Warpno w okolicy
dzielnicy miejskiej Karczno,
usprawnienie (przywrócenie) komunikacji zbiorowej Nowe Warpno–
Police, Nowe Warpno–Szczecin.
2005-2015
2005-2010
CEL 5 RACJONALNE UŻYTKOWANIE ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH
1
utworzenie nowych obszarów
chronionych
2
ochrona zwierząt
3
specjalistyczne opracowania
planistyczne
4
turystyka wiejska i agroturystyka
5
program zalesień
wytyczenie, a następnie tworzenie nowych obszarów chronionych, zgodnie
z propozycjami zweryfikowanymi przez planowane do opracowania
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego
Gminy Nowe Warpno
budowa wiaduktów ekologicznych (przejść dla zwierząt),
2005-2010
Urząd Gminy,
Wojewoda
2005-2010
wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w tym studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
rozwój turystyki wiejskiej i agroturystyki,
promocja usług turystycznych – agroturystyka, turystyka konna, usługi
gastronomiczne, wynajem miejsc noclegowych,
opracowanie i utworzenie szlaków konnych,
przygotowanie koncepcji zagospodarowania campingu,
przygotowanie oferty dla inwestorów na zagospodarowanie campingu,
przygotowanie gruntów pod zabudowę letniskową,
budowa zaplecza turystycznego: parkingi, pola namiotowe, sanitariaty
przy plażach w Nowym Warpnie, dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w
miejscowościach Warnołęka i Brzózki,
budowa promenady spacerowej nad jeziorem Nowowarpieńskim,
uruchomienie przejścia granicznego, rowerowo–pieszego Nowe WarpnoRieth,
uruchomienie promu samochodowego Nowe Warpno –Altwarp,
zalesianie terenów o najsłabszych glebach, nieprzydatnych dla gospodarki
rolnej,
2005-2008
Urząd Gminy,
Nadleśnictwo Trzebież,
zarządcy dróg
Urząd Gminy
ciągły
ciągły
2005-2006
2005-2006
2005-2006
Urząd Gminy,
Nadleśnictwo Trzebież,
gospodarstwa agroturystyczne,
użytkownicy środowiska
2005-2006
2005-2010
2005-2010
Ciągły
Starostwo Powiatowe w
Policach,
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
opracowanie planu urządzenia lasu wraz z programem ochrony przyrody
ciągły
Urząd Gminy,
Nadleśnictwo Trzebież
Nadleśnictwo Trzebież
realizacja funkcji produkcyjnych na zasadzie racjonalnej gospodarki
leśnej,
wprowadzanie bezpiecznych technik i technologii prac leśnych
dostosowanie składu gatunkowego drzewostanów do siedliska w oparciu o
rozpoznanie warunków-glebowo-siedliskowych obszarów lesnych
realizacja ustaleń planu urządzenia lasu w zakresie renaturyzacji
drzewostanów,
realizacja zbiegów pielęgnacyjnych,
ochrona lesnych zasobów genowych,
wprowadzenie do gospodarki leśnej zasad kształtowania stref ekontowych
(przejściowych)
opracowanie programu udostępniania i zagospodarowania lasów do celów
rozwoju turystyki i wypoczynku, edukacji ekologicznej, itp.
ciągły
Nadleśnictwo Trzebież
ciągły
Nadleśnictwo Trzebież
ciągły
Nadleśnictwo Trzebież
ciągły
Nadleśnictwo Trzebież,
Starostwo Powiatowe w
Policach,
Urząd Gminy
Wojewoda,
Nadleśnictwo Trzebież,
Polski Związek Łowiecki,
Koła łowieckie
6
7
ochrona i powiększanie zasobów
leśnych
racjonalne użytkowanie zasobów
leśnych
8
poprawa struktury gatunkowej lasów
9
zwiększanie odporności lasów
10
dostosowanie lasów do pełnienia
zróżnicowanych funkcji
przyrodniczych i społecznych
11
program reintrodukcji ginących i
zagrożonych zwierząt gatunków
chronionych
opracowanie zasad przeprowadzania reintrodukcji dzikich gatunków
ciągły
12
opracowanie regionalnej listy zwierząt
gatunków chronionych i łownych
udział w opracowaniu i sukcesywna aktualizacja list zwierząt gatunków
chronionych i łownych w województwie
ciągły
13
racjonalizacja gospodarowania
zwierzętami łownymi
realizacja programu gospodarowania zwierzętami łownymi,
realizacja programu zwalczania kłusownictwa
ciągły
14
program utrzymania i rozwoju terenów
projekt konserwacji i bieżącego utrzymania istniejących obiektów
2005-2006
Nadleśnictwo Trzebież,
Polski Związek Łowiecki,
Koła łowieckie
Nadleśnictwo Trzebież,
Polski Związek Łowiecki,
Koła łowieckie
Urząd Gminy,
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
zielonych
zielonych,
projekt rozwoju terenów zielonych
rewitalizacja zabytków na terenie gminy
2005-2006
2005-2015
Zakład Gospodarki
Komunalnej
Urząd Gminy,
Wojewódzki Konserwator
Zabytków
2010
Urząd Morski
ciągły
Urząd Morski,
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
15
zachowanie krajobrazu kulturowego
CEL 6 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI
1
2
3
ochrona strefy brzegowej i zaplecza
brzegów Zalewu Szczecińskiego
ochrona gleb przed erozją
program zagospodarowania linii
brzegowej
utrzymanie przedwali (sztuczne zasilanie),
modernizacja/budowa opasek,
stopniowe podnoszenie rzędnych wałów przeciwpowodziowych do +3,5
m,
aktualizacja i wdrożenie Zintegrowanego Zarządzania Obszarami
Przybrzeżnymi Zalewu Szczecińskiego
program zalesień dla gleb erodowanych
przygotowanie projektu zagospodarowania plaży południowej,
przygotowanie projektu budowy portu jachtowego
2006
2005-2006
2005-2006
CEL 7 ROZWÓJ ENERGETYKI OPARTEJ O ŹRÓDŁA ODNAWIALNE
1
opracowanie programu rozwoju
energetyki, opartej o surowce
odnawialne
rozpoznanie możliwości w tym zakresie
2008-2009
Urząd Gminy
realizacja programu edukacji ekologicznej mieszkańców wg koncepcji,
zawartej w załączniku nr 1.
ciągły
Urząd Gminy, Zespół Szkół,
Miejsko-Gminna Biblioteka
Publiczna, Nadleśnictwo
Trzebież
CEL 8 EDUKACJA EKOLOGICZNA
1
gminny program edukacji ekologicznej
lp.
Zadanie
opis przedsięwzięcia
Okres
realizacji
odpowiedzialny
1
2
3
4
5
2
promocja walorów przyrodniczych
gminy
opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie gminy,
opracowanie pakietów edukacyjnych i informacyjnych promujących
walory gminy.
2007-2008
3
działalność ośrodka (salki) edukacji
ekologicznej na terenie gminy
ciągły
4
5
edukacja leśna
program rolno-środowiskowy
6
Święto Leszcza
utworzenie ośrodka lub salki edukacji ekologicznej z zapleczem
dydaktycznym,
organizacja festynów i innych imprez o charakterze ekologicznym,
organizacja i realizacja programów edukacyjnych i akcji ekologicznych,
wprowadzenie większej ilości ścieżek przedmiotowych w większej ilości
szkół na terenie gminy,
współpraca różnych instytucji w zakresie edukacji ekologicznej i ochrony
środowiska.
prowadzenie i promocja edukacji przyrodniczo leśnej
opracowanie gminnego programu rolno-środowiskowego,
szkolenie rolników w zakresie rolnictwa ekologicznego, agroturystyki i
KDPR (Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej)
promocja i organizacja imprezy Święto Leszcza
Urząd Gminy, Zespół Szkół,
Miejsko-Gminna Biblioteka
Publiczna, Nadleśnictwo
Trzebież, gospodarstwa
agroturystyczne, ośrodki
rekreacyjno-turystyczne,
stowarzyszenia i instytucje z
terenu gminy
Urząd Gminy, Zespół Szkół,
Miejsko-Gminna Biblioteka
Publiczna, Nadleśnictwo
Trzebież, instytucje i
stowarzyszenia z terenu gminy
monitoring Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno,
doroczne raporty,
aktualizacja co dwa lata
ciągły
2005-2007
2005-2010
Nadleśnictwo Trzebież
Urząd Gminy
2005
Urząd Gminy
2005-2008
Urząd Gminy
CEL 9 MONITORING ŚRODOWISKA
1
monitoring Programu
6. KOSZT REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA W LATACH 2005-2008
(SZACUNKOWY)
Cel
rodzaj działania/inwestycji
Cel 1
Zaopatrzenie w wodę
wymiana wkładu odżelaziacza w miejscowości Brzózki,
wymiana wkładu odmanganiacza w miejscowości Brzózki,
modernizacja oświetlenia na terenie stacji uzdatniania wody
miejscowości Brzózki,
wymiana okien i drzwi na terenie stacji uzdatniania wody w
miejscowości Brzózki,
wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody
a Podgrodziem,
wymiana drzwi w rozdzielni nn w Nowym Warpnie,
montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania
wody
modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie
Cel 2 Gospodarka
ściekowa
okres
realizacji
2005
2006
2005
2006
2005-2006
Źródła finansowania
szacunkowy koszt
(tys. PLN)
4
4
3
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
UE i zagraniczne
8
4
160
2005
2005
6
5
2005
200
wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody
pitnej wraz z modernizacją stacji uzdatniania w
miejscowościach Brzózki i Warnołęka
2005
100
wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w
miejscowości Brzózki,
wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w
miejscowości Warnołęka
likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście
Nowe Warpno
2005
24
2006
20
2005
50
modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej
oczyszczalni
w Nowym Warpnie
2005
200
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
UE i zagraniczne
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW, środki własne
użytkowników środowiska
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
UE i zagraniczne
Cel
Cel 3
Gospodarka odpadami
rodzaj działania/inwestycji
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
(I ciąg),
zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych
(I ciąg)
opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami
realizacja założeń planu gospodarki odpadami
Cel 4.
Poprawa jakości
środowiska
atmosferycznego
Cel 5
Racjonalne
użytkowanie zasobów
przyrodniczych
okres
realizacji
2005
Źródła finansowania
szacunkowy koszt
(tys. PLN)
2006
80
Budżet Gminy, środki własne Zakładu
Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW,
WFOŚiGW
2004
16
Budżet Gminy, PFOŚiGW
2005-2015
80
opracowanie planu zaopatrzenia w paliwa gazowe, ciepło i
energię elektryczną dla potrzeb gminy Nowe Warpno
2005
koszt oszacowany w
opracowaniu
Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy
Nowe Warpno
50
przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń
do powietrza atmosferycznego na terenie gminy dla potrzeb
powiatowej bazy danych
2005
40
budowa ścieżek rowerowych,
2005-2008
300
opracowanie „Planu realizacyjnego budowy i oznakowania
oraz promocji ścieżek rowerowych w gminie Nowe Warpno”
2005-2006
30
wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w
tym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy oraz miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego
opracowanie i utworzenie szlaków konnych,
przygotowanie koncepcji zagospodarowania campingu,
przygotowanie oferty dla inwestorów na zagospodarowanie
campingu,
przygotowanie gruntów pod zabudowę letniskową,
2005-2008
600
2005-2006
2005-2006
2005-2006
100
30
30
2005-2006
60
podano w opracowaniu Plan Gospodarki
Odpadami dla Gminy Nowe Warpno
Budżet Gminy, PFOŚiGW, środki
pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, środki
pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
zagraniczne, UE
Cel
Cel 6
Ochrona powierzchni
ziemi
Cel 8
Edukacja ekologiczna
rodzaj działania/inwestycji
projekt konserwacji i bieżącego utrzymania istniejących
obiektów zielonych,
projekt rozwoju terenów zielonych
program zalesień dla gleb erodowanych
Źródła finansowania
szacunkowy koszt
(tys. PLN)
80
2005-2006
2006
40
30
przygotowanie projektu zagospodarowania plaży
południowej,
przygotowanie projektu budowy portu jachtowego
2005-2006
30
2005-2006
40
realizacja programu edukacji ekologicznej mieszkańców wg
koncepcji, zawartej w załączniku nr 1.
2005-2008
80
opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie
gminy,
opracowanie pakietów edukacyjnych i informacyjnych
promujących walory gminy.
opracowanie gminnego programu rolno-środowiskowego,
szkolenie rolników w zakresie rolnictwa ekologicznego,
agroturystyki i KDPR (Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej)
2007-2008
50
promocja i organizacja imprezy Święto Leszcza
Cel 9
Monitoring
Środowiska
okres
realizacji
2005-2006
Monitoring Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe
Warpno
20
Budżet Gminy, PFOŚiGW
Budżet Gminy, środki własne
Nadleśnictwa Trzebież, WFOŚiGW,
PFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe,
zagraniczne, UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe krajowe, zagraniczne,
UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe krajowe, zagraniczne,
UE
2005-2007
2005-2010
20
20
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe krajowe, zagraniczne,
UE
2005
30
2005-2008
40
Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW,
środki pomocowe krajowe, zagraniczne,
UE
Budżet Gminy, PFOŚiGW
7. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM ORAZ PROGRAMEM
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno będzie realizowany w
długim okresie czasu. W wyniku podejmowanych działań stopniowo będą osiągane
jego cele i w związku z tym będą zmieniały się priorytety.
Na początku realizacja Programu powinna doprowadzić do rozwiązania
najpilniejszych problemów – osiągnięcia najważniejszych celów.
Po tym czasie do osiągnięcia pozostaną cele, które obecnie są oceniane jako
mniej ważne, a w przyszłości staną się priorytetami.
Rysunek 7.1. Schemat zarządzania Programem Ochrony Środowiska
PLANOWANIE
Podstawowe zadanie kierownictwa,
opierające się na ciągłym określaniu
nowych celów i programów z zakresu
ochrony środowiska
KOREKTA
REALIZACJA
Podejmowanie działań naprawczych w
stosunku do zdefiniowanych, na etapie
oceny, odchyleń od stanu docelowego
Osiąganie wcześniej założonych celów
poprzez wdrażanie nowych rozwiązań,
procedur postępowania, technologii
OCENA
Opracowanie efektywnego systemu
rejestracji i przetwarzania danych
zapewniającego ocenę stopnia realizacji
ustalonych celów
Narzędzia i instrumenty realizacji programu
Niniejszy rozdział opisuje instrumenty wspomagające realizację programu
ochrony środowiska, tzw. instrumenty polityki ekologicznej, zasady zarządzania
środowiskiem, wynikające z zakresu kompetencyjnego administracji samorządowej
szczebla gminnego.
W zarządzaniu środowiskiem szczególną rolę pełni „Program ochrony
środowiska”, który to program, może być postrzegany jako instrument koordynacji
działań na rzecz ochrony środowiska oraz intensyfikacji współpracy różnych instytucji
/ organizacji, opartej o dobrowolne porozumienia na rzecz efektywnego wdrażania
niniejszego Programu.
Instrumentarium służące realizacji polityki ochrony środowiska wynika z
szeregu ustaw, wśród których najważniejsze to prawo ochrony środowiska, prawo
wodne, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o ochronie przyrody, o
odpadach, prawo geologiczne i górnicze, prawo budowlane. Tradycyjny podział
instrumentów zarządzania środowiskiem wyróżnia instrumenty o charakterze
prawnym, finansowym i społecznym.
Instrumenty prawne
Poniżej wymieniono ważniejsze kompetencje gminy w zakresie ochrony
środowiska:
 Eliminowanie lub ograniczanie określonych zagrożeń powodowanych
funkcjonowaniem społeczności lokalnych, tj. zanieczyszczenie wód,
powstawanie odpadów komunalnych, niszczenie gleby, powierzchni ziemi i
terenów zielonych,
 Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków,
 Przyjęcie programu ochrony środowiska (wraz z planem gospodarki
odpadami), sporządzanie co 2 lata raportów z jego realizacji,
 Podejmowanie działań związanych z gospodarowaniem przestrzenią, tak aby
w ich trakcie realizowane były cele ochrony środowiska (zapobieganie
powstawaniu zanieczyszczeń, przywracanie środowiska do właściwego stanu,
zachowanie walorów krajobrazowych),
 Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych (w celu kontroli
częstotliwości ich opróżniania) i przydomowych oczyszczalni ścieków (w celu
kontroli częstotliwości pozbywania się osadów ściekowych),
 Wprowadzanie określonych form ochrony przyrody (rezerwaty, obszary
chronionego krajobrazu, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne
przyrody nieożywionej, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, użytki
ekologiczne, itp.),
 Przyjmowanie wyników pomiarów wielkości emisji z instalacji,
 Wydawanie zezwoleń na usuwanie drzew i krzewów z terenu nieruchomości,
 Wydawanie decyzji zobowiązującej do prowadzenia dodatkowych (poza
określone ustawą) pomiarów wielkości emisji z instalacji oraz przyjmowanie
wyników tych pomiarów,
 Wydawanie decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z
miejsc nie przeznaczonych do ich składowania lub magazynowania,
wskazując sposób wykonania tej decyzji,
 Przyjmowanie zgłoszenia instalacji nie wymagającej pozwolenia emisyjnego,
 Wydawanie decyzji ustalającej wymagania dotyczące ochrony środowiska dla
instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia,
 Wydawanie pozwoleń na świadczenie określonych usług komunalnych,
 Przyjmowanie od wskazanych podmiotów i przekazywanie wojewodzie
informacji o wykorzystanych substancjach stwarzających szczególne
zagrożenie dla środowiska,
 Przyjmowanie informacji o wystąpieniu poważnej awarii,
 Współdziałanie przy tworzeniu planu operacyjno-ratowniczego,
 Przyjmowanie wykazu dotyczącego składowanych odpadów,
 Wydawanie zezwoleń w drodze decyzji na prowadzenie zbiorowego
zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków,
 Wydawanie decyzji wyznaczającej część nieruchomości umożliwiającej
dostęp do wody,
 Podejmowanie uchwał wyznaczających miejsca wydobywania kamienia,
żwiru, piasku i innych materiałów z wód,
 Wydawanie decyzji nakazującej właścicielowi gruntu przywrócenie do
poprzedniego stanu wody,



Nakładanie w drodze decyzji obowiązku wykonania przez osobę fizyczną
czynności zmierzających do ograniczeni negatywnego oddziaływania instalacji
lub urządzenia na środowisko oraz ze wstrzymywaniem eksploatacji instalacji,
Możliwość ustanawiania ograniczenia, co do czasu funkcjonowania instalacji
lub korzystania z urządzeń, z których emitowany hałas może negatywnie
oddziaływać na środowisko,
Dysponowanie środkami gminnego funduszu ochrony środowiska.
Instrumenty finansowe
Do instrumentów finansowych należą przede wszystkim opłaty za
gospodarcze korzystanie ze środowiska, kary za przekroczenie wartości
dopuszczalnych i fundusze celowe.
Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska
Opłaty pobierane są za:
 wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
 pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
 składowanie odpadów,
 wyłączanie gruntów rolnych i leśnych z produkcji,
 usuwanie drzew i krzewów.
System opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska skłania
przedsiębiorstwa do minimalizowania negatywnego oddziaływania na środowisko
m.in. poprzez lokalizację produkcji, dobór technologii, oszczędniejsze korzystanie z
zasobów naturalnych czy instalowanie urządzeń ochronnych. Gromadzone środki
finansowe przekazywane są następnie do Funduszy Ochrony Środowiska różnych
szczebli oraz funduszu ochrony gruntów.
Osoby fizyczne, nie będące przedsiębiorcami ponoszą opłaty za korzystanie
ze środowiska w zakresie, w jakim to korzystanie wymaga pozwolenia na
wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenia
wodnoprawnego na pobór wód w rozumieniu przepisów ustawy Prawo wodne.
Należy także wspomnieć, że podobne opłaty pobiera się na podstawie
przepisów prawa górniczego i geologicznego za działalność koncesjonowaną.
Administracyjne kary pieniężne.
Kary pobiera się w tych samych sytuacjach, co opłaty, lecz za działania
niezgodne z prawem.
W odniesieniu do wód, powietrza, odpadów i hałasu, karę wymierza
wojewódzki inspektor ochrony środowiska, a w odniesieniu do drzew i krzewów organ gminy. Stawki kar zwykle są kilkakrotnie wyższe niż opłaty i trafiają do
funduszy celowych. Ustawa POŚ przewiduje możliwość odraczania, zmniejszania lub
umarzania administracyjnych kar pieniężnych.
Fundusze celowe
Środki funduszy przeznacza się na finansowanie ochrony środowiska i
gospodarki wodnej w celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, a w
szczególności na:
 edukację ekologiczną oraz propagowanie działań proekologicznych i zasady
zrównoważonego rozwoju,
 wspomaganie realizacji zadań państwowego monitoringu środowiska,










wspomaganie innych systemów kontrolnych i pomiarowych oraz badań stanu
środowiska, a także systemów pomiarowych zużycia wody i ciepła,
realizowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie
środowiska i gospodarce wodnej, w tym instalacji lub urządzeń ochrony
przeciwpowodziowej i obiektów małej retencji wodnej,
urządzanie i utrzymywanie terenów zieleni, zadrzewień, zakrzewień oraz
parków,
realizację przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami,
wspieranie działań przeciwdziałających zanieczyszczeniom,
profilaktykę zdrowotną dzieci na obszarach, na których występują
przekroczenia standardów jakości środowiska,
wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz pomoc
dla wprowadzania bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii,
wspieranie ekologicznych form transportu,
działania z zakresu rolnictwa ekologicznego bezpośrednio oddziałujące na
stan gleby, powietrza i wód, w szczególności na prowadzenie gospodarstw
rolnych produkujących metodami ekologicznymi, położonych na obszarach
szczególnie chronionych na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody,
inne zadania ustalone przez Radę Miejską, służące ochronie środowiska i
gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na
programy ochrony środowiska.
Instrumenty społeczne
Instrumenty społeczne wspomagają realizację programu ochrony środowiska.
Wśród instrumentów społecznych można wyróżnić narzędzia dla usprawniania
współpracy i budowania partnerstwa, tzw. „uczenie się poprzez działanie” z
podziałem na dwie kategorie wewnętrzne. Pierwsza (I) z nich dotyczy działań
samorządów, druga (II) polega na budowaniu powiązań między władzami
samorządowymi a społeczeństwem.
Narzędziami w poszczególnych kategoriach są:
 dokształcanie profesjonalne i systemy szkoleń (I),
 interdyscyplinarny model pracy (I),
 współpraca i partnerstwo w systemach sieciowych (I),
 udział społeczeństwa w zarządzaniu poprzez systemy konsultacji i debat
publicznych (II),
 wprowadzanie mechanizmów tzw. budowania świadomości np. kampanie
edukacyjne (II).
Narzędzia dla formułowania, integrowania i wdrażania polityk środowiskowych:
 środowiskowe porozumienia, karty, deklaracje, statuty,
 strategie i plany działań,
 systemy zarządzania środowiskiem,
 ocena wpływu na środowisko,
 ocena strategii środowiskowych.
Narzędzia dla pomiaru, oceny i monitorowania skutków rozwoju zrównoważonego:
 wskaźniki równowagi środowiskowej,


ustalenie wyraźnych celów operacyjnych,
monitorowanie skuteczności procesów zarządzania.
Stosowanie instrumentów społecznych winno być wspierane przez edukację
ekologiczną. Działania edukacyjne realizowane są w różnych formach i na różnych
poziomach, począwszy od szkół wszystkich szczebli, a skończywszy na
tematycznych szkoleniach adresowanych do poszczególnych grup zawodowych i
organizacji.
Wypracowane procedury i strategie działań powinny po ustaleniu i weryfikacji
stać się rutyną i podstawą współpracy pomiędzy partnerami różnych szczebli
decyzyjnych.
Kontrola realizacji programu
Głównym realizatorem Programu Ochrony Środowiska Gminy Nowe Warpno
jest Burmistrz.
Proponuje się wyznaczenie przez Burmistrza osoby odpowiedzialnej za
wdrażanie Programu (Kierownika Programu). Osoba ta pełniłaby rolę koordynatora
pomiędzy samorządem lokalnym, organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorstwami
i instytucjami monitorującymi stan środowiska. Byłaby także odpowiedzialna za
monitorowanie efektów Programu i uruchamianie procedur korygujących.
Za realizację poszczególnych zadań odpowiadać będą osoby lub jednostki
organizacyjne, które po zakończeniu prac nad zadaniami obowiązane będą do
sporządzenia sprawozdania z wykonania zadania, obejmujące m.in. przedmiot i
poniesione nakłady. Podstawą zarządzania Programem będzie stałe monitorowanie
uzyskiwanych efektów, stwierdzanych jako poprawa jakości środowiska,
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz skutki podejmowanych działań.
W celu monitorowania stanu środowiska proponuje się zastosowanie
wskaźników stanu środowiska, oddziaływania na środowisko oraz wskaźników
reakcji na złą jakość środowiska albo na nadmierne oddziaływania. Przydatne jest
pokazywanie tendencji zmian poszczególnych wskaźników w kolejnych latach.
Zgodnie z Prawem ochrony środowiska, co dwa lata będzie sporządzany
przez Kierownika Programu raport szczegółowy z wykonania Programu, a dotyczący
szczególnie działań, które są związane z likwidacją przekroczenia przepisów prawa,
wynikami monitorowania jakości środowiska, konieczności wprowadzenia korekt do
Programu itp. Raporty szczegółowe winny być przedstawiane na posiedzeniach
Rady Miejskiej. Wskazane jest, by korekty Programu były wprowadzane w drodze
uchwały Rady Miejskiej. Na potrzeby tworzenia raportów należy wykorzystywać
wszelkie dostępne dane i informacje.
Poszczególne informacje są dostępne m.in. w:
 Starostwie Powiatowym w Policach,
 Wydziałach Urzędu Gminy w Nowym Warpnie,
 Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej,
 WIOŚ w Szczecinie,
 Urzędzie Statystycznym w Szczecinie,
 RDLP w Szczecinie oraz w Nadleśnictwie Gryfino,
 Dyrekcji Parku Krajobrazowego „Dolina Dolnej Odry”.
Źródłem informacji mogą być także przeprowadzone badania i wykonane
opracowania.
Tabela nr 7.1. Organizacja zarządzania Programem Ochrony Środowiska
JEDNOSTKA
ODPOWIEDZIALNA
ZAKRES
ODPOWIEDZIALNOŚCI
TERMIN
Burmistrz
Główny realizator
Programu
Okres realizacji Programu
Rada Miejska
Uchwalenie Programu,
przyjmowanie raportów
szczegółowych na sesjach Rady
Miejskiej
Co dwa lata
Kierownik Programu
Koordynacja prac, monitorowanie
realizacji, uruchamianie korekty,
przygotowanie rocznego
sprawozdania zbiorczego oraz
raportów szczegółowych
Zarządzanie Programem – stale,
Raporty szczegółowe - co 2 lata
Osoba/Jednostka Odpowiedzialna
za realizację zadania
Nadzór nad realizacją zadania,
sporządzenie sprawozdania z jego
wykonania i przekazanie
Kierownikowi Programu
Czas realizacji zadania
Podmioty Gospodarcze
Realizacja zadań
Czas realizacji zadania
8. MONITORING REALIZACJI PROGRAMU
W procesie wdrażania Programu ważna jest kontrola przebiegu tego procesu
oraz ocena stopnia realizacji zadań w nim wyznaczonych, z punktu widzenia
osiągnięcia założonych celów. Z tego względu ważne jest wyznaczenie systemu
monitorowania, na podstawie którego będzie możliwe dokonanie oceny procesu
wdrażania, jak również będą mogły być dokonane ewentualne modyfikacje
Programu.
Monitoring powinien być sprawowany w następujących zakresach:
 monitoring środowiska,
 monitoring programu,
 monitoring odczuć społecznych.
Monitoring środowiska – system kontroli środowiska, jest narzędziem
wspomagającym prawne, finansowe i społeczne instrumenty zarządzania
środowiskiem. Dostarcza informacji o efektach wszystkich działań na rzecz ochrony
środowiska i może być traktowany jako podstawa do oceny całej polityki ochrony
środowiska. Jest jednym z najważniejszych kryteriów, na podstawie których tworzona
jest nowa polityka. Mierniki efektów ekologicznych są w znacznym stopniu dostępne
jako wielkości mierzone w ramach istniejących systemów kontroli i monitoringu.
Pomiary poziomów emisji i imisji, zanieczyszczenia wód powierzchniowych i
podziemnych są wykonywane w ramach działalności np. WIOŚ, RZGW, IMGW, a
przyrost obszarów aktywnych przyrodniczo (lasów, łąk, terenów parkowych, użytków
ekologicznych) znany jest instytucjom takim, jak np. Urząd Gminy, RDLP,
Nadleśnictwo Trzebież.
Monitoring programu – najważniejszym wskaźnikiem jest monitorowanie
realizacji poszczególnych zadań, które powinno się odbywać np. co roku, na
podstawie zestawienia planu działań przewidzianych do realizacji z postępem ich
wdrożenia. W przypadku nie osiągnięcia zaplanowanych zamierzeń należy dokonać
analizy sytuacji i poznać jej przyczyny. Powodem mogą być np. brak czasu, środków
finansowych, zasobów ludzkich lub też zmiana kolejności przewidzianych w
programie zadań priorytetowych.
Monitoring odczuć społecznych – jest on sprawowany na podstawie badań
opinii społecznej i specjalistycznych opracowań służących jakościowej ocenie udziału
społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska, a także ocenie
odbioru przez społeczeństwo efektów Programu, między innymi przez ilość i jakość
interwencji zgłaszanych do Urzędu Gminy (Wydział Ochrony Środowiska).
Wśród wskaźników odczuć społecznych można wymienić:
 udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska (wg oceny
jakościowej),
 liczbę i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców,
 liczbę, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnych.
Szczecin 2004
ZAŁĄCZNIK
KONCEPCJA EDUKACJI EKOLOGICZNEJ MIESZKAŃCÓW
GMINY NOWE WARPNO
W procesie realizacji i wdrażania Programu Ochrony Środowiska ważna jest
edukacja ekologiczna, a zwłaszcza jej koordynacja.
Jeżeli działania edukacyjne będą rozproszone, nawet najlepsze pomysły,
najlepszy program edukacyjny nie powiodą się. Spowodowane to będzie właśnie
brakiem koordynacji.
Główne cele edukacji ekologicznej to:
 stworzenie nowego wzorca zachowań osób, grup i społeczeństw w odniesieniu do
środowiska,
 zapewnienie każdemu dostępu do wiedzy, wartości, zaangażowania i umiejętności
niezbędnych dla ochrony środowiska i poprawy jego stanu,
 popieranie świadomości i zainteresowania gospodarczymi, socjalnymi,
politycznymi i ekologicznymi zależnościami miast i wsi.
W ramach koncepcji edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie szeroko
pojętej ochrony środowiska proponuje się powołanie specjalnej komórki w Urzędzie
Gminy lub (lepsze rozwiązanie) Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej, w
celu skoordynowania działań edukacyjnych.
Gminny Ośrodek/Salka Edukacji Ekologicznej zajmowałby się informacją i
koordynacją działań w zakresie edukacji ekologicznej.
Wszelkie programy i inicjatywy pobudzające wrażliwość na problematykę
środowiska życia, poczucie odpowiedzialności za stan zasobów przyrodniczych oraz
stan zdrowotny ludności w Polsce spotykają się z poparciem i pomocą ze strony
organizacji rządowych i samorządowych. Odczuwana jest natomiast potrzeba
koordynacji , rzetelnej informacji i właściwej organizacji tych wszystkich działań oraz
zapewnienie im w miarę stabilnego finansowania.
Proponowany Ośrodek/Salka w swej działalności merytorycznej wymagać
będzie współpracy z organizacjami i instytucjami zainteresowanymi problematyką
edukacji ekologicznej.
Celem utworzenia Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej (GOEE)
jest upowszechnianie wiedzy ekologicznej w szerokich kręgach społeczeństwa w
zakresie funkcjonowania człowieka w harmonii ze środowiskiem i kształtowania
zachowań przyjaznych środowisku.
W koncepcyjności realizacji celu założono, że Ośrodek/Salka działa
dwutorowo:
I. Jako instytucja inspirująca, wspomagająca, informująca oraz koordynująca
różnorodne działania w sferze edukacji.
II. Jako instytucja realizująca i rozwijająca nowatorskie projekty i programy
edukacyjne.
Gminny Ośrodek/Salka Edukacji Ekologicznej w zamyśle projektodawców, nie
będzie wyręczać już istniejących organizacji, czy instytucji, kierując się założeniami,
że w różnorodności form i metod działania tkwi ich siła i skuteczność.
Przyjęto więc zasadę, że Ośrodek/Salka przede wszystkim pełnić będzie
funkcję koordynującą i wspierającą organizacyjnie i merytorycznie tych wszystkich,
którzy występują z inicjatywami popartymi projektami pobudzającymi świadomość i
aktywność ekologiczną dzieci, młodzieży i dorosłych oraz kształtowanie w nich
pożądanych umiejętności i nawyków.
Zasadnicze kierunki i zakres programowy Ośrodka/Salki byłyby następujące:
1. Wprowadzanie treści ekologicznych do systemu edukacji szkolnej poprzez
inspirowanie i wspieranie prac nad podstawowymi programami, małymi
formami programowymi oraz ich obudową dydaktyczną (podręczniki, książki,
poradniki, przewodniki, filmy, plakaty itp.), doskonalenie zawodowe
nauczycieli, współpraca ze szkołami wyższymi.
2. Rozwijanie i wspieranie pozaszkolnych form edukacji ekologicznej poprzez
wspieranie różnych instytucji i organizacji proekologicznych w zakresie
inicjowania i organizowania konkursów, olimpiad, imprez artystycznych i
innych działań na rzecz kształtowania zachowań przyjaznych środowisku.
3. Stworzenie systemu informacji nt. edukacji ekologicznej poprzez
gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie informacji ekologicznych.
4. Tworzenie międzygminnych związków partnerskich poprzez nawiązanie
kontaktów i współpracę z instytucjami i organizacjami zajmującymi się
edukacją ekologiczną na terenie sąsiednich gmin i zagranicznych miast
partnerskich.
5. Dążenie do wykreowania spójnego i zaangażowanego ruchu na rzecz
edukacji ekologicznej poprzez kształtowanie lobby edukacji ekologicznej,
wyrażanie opinii środowisk zajmujących się edukacją ekologiczną.
6. Doskonalenie i poszukiwanie nowych technik, sposobów i metod
prowadzenia edukacji ekologicznej poprzez organizowanie i prowadzenie
warsztatów, szkoleń, konferencji i seminariów, współpraca z innymi
podobnymi ośrodkami.
Przedstawione wyżej cele będą realizowane przez Gminny Ośrodek/Salkę
Edukacji Ekologicznej przy ścisłej współpracy z Urzędem Gminy, organizacjami
społecznymi, przedstawicielami biznesu, itp.
Zadaniem Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej będzie
opracowanie, prowadzenie i koordynacja kompleksowego programu edukacji
ekologicznej mieszkańców gminy.
Decyzje podejmowane na szczeblu lokalnym oddziaływują bezpośrednio na
środowisko człowieka w miejscu zamieszkania. Jest to jedna z najskuteczniejszych
ścieżek edukacji ekologicznej.
Adresatami programu edukacyjnego, opracowanego dla potrzeb ośrodka/salki
będą:
 dzieci,
 młodzież szkolna,
 przedstawiciele administracji lokalnej,
 przedstawiciele samorządów lokalnych,
 przedstawiciele administracji i spółdzielczości mieszkaniowych,
 służby specjalne (policja, straż pożarna, itp.),
 nauczyciele,
 dziennikarze,
 księża,
 ekolodzy i działacze ochrony przyrody,
 przedstawiciele organizacji społecznych,
 przedstawiciele organizacji związkowych,





przedstawiciele ugrupowań i partii politycznych,
przedstawiciele biznesu,
przedstawiciele związków wyznaniowych,
gospodynie domowe,
bezrobotni.
Opracowanie pierwszego programu edukacyjnego dla potrzeb gminy Nowe
Warpno należy powierzyć doświadczonym jednostkom.
Naczelnym i wiodącym celem programu edukacji ekologicznej dla potrzeb
gminy Nowe Warpno jest osiągnięcie poprawy stanu świadomości ekologicznej
wśród mieszkańców gminy i odwiedzających ją turystów.
Inne bardzo istotne cele, to:
 podniesienie wśród mieszkańców gminy świadomości i wrażliwości ekologicznej
oraz wyzwolenie aktywności indywidualnej w sferze ochrony środowiska,
 wykształcenie „gustów przyjaznych środowisku” wśród osób, biorących udział w
programie, pozwalające ograniczyć działalność, zmierzającą do postępującej
degradacji środowiska,
 wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do wody i jej zasobów,
upowszechnianie wiedzy na temat możliwości poszanowania i oszczędzania
zasobów wody,
 wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do odpadów
wytwarzanych w gospodarstwach domowych i upowszechnianie wiedzy na
temat możliwości powtórnego wykorzystania odpadów oraz płynących z tego
korzyści ekologicznych i gospodarczych,
 wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do energii i jej nośników,
upowszechnianie wiedzy na temat możliwości wykorzystywania różnych źródeł
energii,
 wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do roślin i zwierząt,
upowszechnianie wiedzy na temat fauny i flory regionu,
 promocja w środowisku nauczycieli nowoczesnej metodyki edukacji
ekologicznej, przydatnej we wdrażaniu nowego programu nauczania,
 aktywizacja procesów rozwojowych dzieci i młodzieży poprzez ich udział w
zajęciach proponowanych przez Gminny Ośrodek/Salkę Edukacji Ekologicznej.
Zadaniem Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej ma być szeroko
pojęta edukacja ekologiczna. Ośrodek powinien zająć się przede wszystkim
powszechną edukacją dzieci i młodzieży, krzewieniem wiedzy ekologicznej wśród
ludzi dorosłych, podnoszeniem świadomości ekologicznej kadry zatrudnionej w
administracji, gospodarce i oświacie. Ośrodek powinien koordynować lokalną sieć
edukacji ekologicznej, stanowić forum dla osób i organizacji w gminie, prowadzić
lokalny ośrodek informacji, a także stworzyć lokalną bibliotekę wydawnictw o
tematyce ekologicznej.
Zasięg działalności ośrodka/salki winien objąć teren całej gminy.
Ośrodek/Salka ponadto winien organizować szereg zajęć dla dzieci, młodzieży
i dorosłych, takich jak warsztaty, gry i zabawy dydaktyczne, szkolenia i seminaria, a
także konkursy, wystawy, prelekcje, itp.
Poza programem stałym, ośrodek/salka winien proponować, promować i
rozpowszechniać różnego rodzaju imprezy okazjonalne, organizowane przez
podmioty z zewnątrz.