NOWY PROGRAM STUDIÓW 2009/2010 Koordynator przedmiotu: Dr Jacek Tomaszewski Wykładowcy uczestniczący w opracowaniu sylabusa: 1. Dr Jacek Tomaszewski 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Sygnatura: 231750 - 0701 Tytuł oferty Ang. Zarządzanie ryzykiem finansowym w przedsiębiorstwie Corporate Financial Risk Management Część A Syntetyczna charakterystyka przedmiotu (około 400 znaków): (opis w jęz. polskim) Klasyfikacja ryzyka, budowa systemu zarządzania ryzykiem, metody pomiaru ryzyka, ryzyko rynkowe – ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko kredytowe, ryzyko operacyjne, wewnętrzne techniki zarządzania ryzykiem, instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem, zasady corporate governance a zarządzanie ryzykiem. (opis w jęz. angielskim) Risk classification, risk management system building blocks, risk measurements, market risk – foreign exchange risk, interest rate risk, credit risk, operational risk, internal risk management techniques, derivative instruments in risk management, corporate governance rules and risk management. Część B Cele zajęć z przedmiotu: (opis w jęz. polskim) Podstawowy cel wykładu to przedstawienie podstawowych koncepcji z zakresu zarządzania ryzykiem finansowym. W szczególności wyniku uczestnictwa w wykładzie studenci powinni: 1. Zrozumieć pojęcie ryzyka, potrafić zidentyfikować jego źródła i wpływ na działalność przedsiębiorstwa, 2. Poznać zasady budowy systemu zarządzania ryzykiem finansowym, 3. Być w stanie dokonać pomiaru ryzyka i dokonać wyboru odpowiednich narządzi i strategii zarządzania ryzykiem, adekwatnych do sytuacji przedsiębiorstwa. (opis w jęz. angielskim) The main goal of the course is to present the basic concepts of financial risk management. In particular after completing the course students should: 1. Gain the understanding of the concept of risk, ability to identify its sources and its effect on the operations of an enterprise, 2. Learn the concepts of risk management system building, 3. Be able to measure the risk and choose appropriate tools and strategies of risk management, most suitable in particular environment of company operations. Efekty kształcenia: To stwierdzenia określające, co student powinien wiedzieć, rozumieć i/lub potrafić zrobić po zakończeniu okresu kształcenia (w ramach przedmiotu). W tych stwierdzeniach należy używać czasowników w stronie czynnej, odnoszącej się do wiedzy, rozumienia, praktycznego zastosowania, analizy, syntezy, oceny, itp.) (opis w jęz. polskim) Wiedza 1. Pojęcie ryzyka w tym ryzyka finansowego 2. Wpływ ryzyka na działalność przedsiębiorstwa 3. Formy występowania ryzyka finansowego 4. Narzędzia zarządzania ryzykiem (opis w jęz. angielskim) 1. Concept of risk, including financial risk, 2. Effect of risk on enterprise operations, 3. Main forms of financial risk, 4. Risk management tools. Umiejętności (opis w jęz. polskim) Identyfikowanie źródeł ryzyka, Umiejętność pomiaru ryzyka, Umiejętność wyboru celu zarządzania ryzykiem Umiejętność doboru narzędzi ryzyka do charakteru ryzyka i zasobów przedsiębiorstwa, 5. Umiejętność budowy kompleksowego systemu zarządzania ryzykiem, 6. Umiejętność oceny efektów działania systemu zarządzania ryzykiem 1. 2. 3. 4. (opis w jęz. angielskim) 1. Ability to identify sources of risk, 2. Ability to measure the extent of risk, 3. Ability to determine the goal of risk management process, 4. Ability to choose risk management tools appropriate for the type of risk and available corporate resources, 5. Ability to build complete enterprise-wide risk management system, 6. Ability to assess effects of risk management system implementation. Inne kompetencje (opis w jęz. polskim) (opis w jęz. angielskim) Część C Semestralny plan zajęć: (opis w jęz. polskim) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Ryzyko definicja, istota, klasyfikacja Podstawy budowy systemu zarządzania ryzykiem Pomiar ryzyka: miary zmienności Pomiar ryzyka: miary wrażliwości Pomiar ryzyka: miary zagrożenia, metodologia VaR Ryzyko rynkowe: ryzyko stopy procentowej, ekspozycja na ryzyko stopy procentowej w korporacjach niefinansowych Ryzyko stopy procentowej II: analiza czasu trwania i wypukłości, ryzyko portfela instrumentów dłużnych Instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej Ryzyko rynkowe: ryzyko walutowe Wewnętrzne techniki zarządzania ryzykiem walutowym Instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem walutowym, studium przypadku: zero-kosztowe struktury opcyjne Ryzyko kredytowe – charakterystyka, modele pomiaru ryzyka kredytowego Instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem kredytowym Ryzyko operacyjne: obszary występowania i metody zarządzania ryzykiem Zarządzanie ryzykiem w korporacji a zasady corporate governance (opis w jęz. angielskim) 1. Risk – definition, sources, classification 2. Risk management system – basic issues 3. Risk measures – volatility measures 4. Risk measures – sensititvity measures 5. Risk measures – downside risk measures, VaR terminology 6. Market risk – interest rate risk, interest risk exposure of non-financial corporations 7. Interest rate risk II – duration and convexity, fixed income securities portfolio risk management 8. Risk management with interest rate derivatives 9. Market risk: exchange rate risk 10. Internal techniques of exchange rate risk management 11. Risk management with currency derivatives, case study – zero-cost currency option structures 12. Credit risk – characteristics, credit risk models 13. Risk management with credit derivatives 14. Operational risk – sources of risk and risk management techniques 15. Risk management and corporate governance Literatura podstawowa: 1. Zarządzanie ryzykiem – praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Jajugi, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007 Literatura uzupełniająca: 2. Ryzyko bankowe – Małgorzata Iwanicz-Drozdowska, Agnieszka Nowak, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2002 3. Zarządzanie wartością i ryzykiem przy wykorzystaniu instrumentów pochodnych – Zenon Marciniak, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2001 Część D Prerekwizyt: nie jest wymagany Proponowane usytuowanie przedmiotu w planie studiów: Rok studiów: IV Semestr: VII Proponowana liczba punktów ECTS za przedmiot (w stosunku do 30 ECTS za semestr): 3 Wymiar i forma zajęć (w godzinach) Metody zajęć: (opis w jęz. polskim): wykład z wykorzystaniem prezentacji audiowizualnych Ogółem : 30 Studia stacjonarne i popołudniowe: 30 Propozycja dla studiów niestacj. sobniedz. : 15 (opis w jęz. angielskim): traditional lecture supported by audiovisual presentation Wykład Ćwiczenia Konwersatorium Laboratorium Inna forma (jaka?) 30 - 15 - Kejsy (Nie) Gry ( Nie) Referaty ( Nie) Dyskusje (Tak) Przy udziale praktyków ( Nie) Inne (jakie?) --- Elementy oceny końcowej (ogółem 100%), w tym: Charakterystyka wymagań w trakcie zajęć i na egzaminie końcowym: Egzamin pisemny-tradycyjny Egzamin testowy Egzamin ustny Kolokwium Prace domowe, referaty Ocena z ćwiczeń Inne (jakie?) opis w jęz. polskim) Aktywne uczestnictwo w dyskusji w trkacie wykładów. Na egzaminie wymagana znajomość treści wykładów i zalecanej literatury. Zalecane posiadanie kalkulatora finansowego. Kryteria selekcji na zajęcia: Lista rankingowa (Nie) Kolejność zgłoszeń (Tak) Ocena z prerekwizytu (Nie ) Znajomość języka ( Nie ) 100% (opis w jęz. angielskim) Active participation in the lecture topics discussion during classes is encouraged. Knowledge of course presentations and suggested readings is required during final exam. Financial calculator is highly recommended during both lectures and final exam. Inne uwagi: Wielkość grupy: 60 Wymóg laboratorium komputerowego - nie Sala wyposażona w video – wystarczy komputer i projektor multimedialny Inne (jakie?) opis w jęz. polskim) (opis w jęz. angielskim)