runda 4 wyżyny i płaskowyże 22.12.2015 – 1.02.2016

RUNDA 4
WYŻYNY I PŁASKOWYŻE
22.12.2015 – 1.02.2016
I. OBLICZ
1. Wiedząc, że w województwie lubelskim mieszka 2,2 mln ludzi i średnia gęstość zaludnienia wynosi
88 os/km2, oblicz powierzchnię tego województwa. 2 pkt
2. Po II wojnie światowej liczba ludności miejskiej w Polsce wzrosła z 34% w 1946 roku do 62% w 2003 roku.
Wymień dwie przyczyny tego zjawiska. 2 pkt
3. Oblicz rzeczywistą odległość w linii prostej między Warszawą a Wrocławiem, jeśli na mapie w skali 1:4 500 000
odległość między tymi miastami wynosi 6,7 cm. 2 pkt
4. Oblicz temperaturę powietrza na szczycie Świnicy (2301 m n.p.m.), gdy w Zakopanem na wysokości
850 m n.p.m. zanotowano 10°C. 2 pkt
5. Na podstawie danych zawartych w poniższej tabeli sporządź wykres liniowy przedstawiający wydobycie węgla
kamiennego w Polsce w latach 1946–2003, a następnie:
a) scharakteryzuje dynamikę wydobycia węgla kamiennego w Polsce w latach 1946 – 2003,
b) podaj przyczyny, które spowodowały zmiany w wielkości wydobycia węgla między rokiem 1980 a 2000. 6 pkt
Miesiące
1946
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2003
Węgiel kamienny
(mln t)
47
78
104
140
193
147
102
100
6. Oblicz wskaźnik urbanizacji, jeżeli 24 mln osób mieszka w miastach w państwie o liczbie ludności wynoszącej
30 mln osób. 2 pkt
7. Oblicz, która godzina czasu strefowego jest w mieście X – strefa czasowa południka 450E, jeżeli w mieście
Y – strefa czasowa południka 450 W jest 4:33
2 pkt
8. Oblicz wartość stopnia geotermicznego (10/m), jeżeli temperatura skał na głębokości 600 m wynosi 50C,
a na 1000 m wynosi 130C. 2 pkt
II. ODPOWIEDZ
A. Zapoznaj się z opisami różnych wyżyn i na ich podstawie podaj ich nazwy:
1. Wyżyna śródgórska w południowo-zachodniej części USA, rozcięta głębokimi kanionami.
Występują tam liczne złoża rud metali m.in. złoto, uran wanad.
2. Najwyższym szczytem tej wyżyny jest Bandeira 2890 m n.p.m., porasta ja roślinność
sawannowa. Dużą powierzchnię zajmują plantacje m.in. kawy.
3. Rozległa wyżyna w Etiopii z najwyższym szczytem Ras Daszan 4620 m n.p.m. Pocięta jest
licznymi dolinami i rowami tektonicznymi.
4. Najwyżej położona wyżyna na świecie. Lud zamieszkujący tę wyżynę walczy o utworzenie
własnego państwa.
5. Wyżyna o powierzchni 1 mln km2, leży na półwyspie, obrzeżona krawędziami gór (Ghaty
Wschodnie i Ghaty Zachodnie).
6. Część pasa wyżynnego na zachód od Wisły. Wyżynę tę tworzą 4 mniejsze krainy.
7. Wyżyna w Chinach w zakolu rzeki Huang-he o wysokości 1000 – 2000 m n.p.m. Roślinność
pustynna i półpustynna. Rozwinęło się tylko pasterstwo koczownicze.
8. Położona między wielkimi rzekami syberyjskimi. Najwyższy szczyt Kamień 1701 m n.p.m.
9. Od południa przylegają do tej wyżyny Alpy. Największym miastem jest Monachium.
10. Wyżyna w północno-zachodniej Australii, rozcięta rzekami Ord, Fitzroy. Maksymalna wysokość
936 m n.p.m.
10 pkt.
B. Polskie wyżyny od A do Z. Podane niżej hasła przyporządkuj do odpowiednich krain
należących do pasa wyżyn w Polsce.
Węgiel kamienny, gips, siarka, rudy cynku i ołowiu, zjawisko krasowe, wąwozy lessowe, gołoborza,
jaskinia Raj, jaskinia Łokietka, Igła Deotymy, zamek w Chęcinach, klasztor na Jasnej Górze, Spodek,
Sztolnia Czarnego Pstrąga, Roztoczański PN, Ojcowski PN, Świętokrzyski PN, Puszcza Jodłowa,
dolina Prądnika, Maczuga Herkulesa, Góra św. Anny, Łysogóry, Wielki Dział, Łysica, Ogrodzieniec,
Pieskowa Skała, Pustynia Błędowska, Szlak Orlich Gniazd, Zamość – UNESCO, Lublin, Kielce,
Busko – Zdrój, Katowice, Częstochowa, Sandomierz, Jędrzejów, Nida, Wieprz, Przemsza, Warta.
20 pkt
Wyżyna Śląska:…………………………………………
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska: ………………..
Niecka Nidziańska: ……………………………………
Wyżyna Kielecko-Sandomierska:……………………..
Wyżyna Lubelska i Roztocze:…………………………
C. Wyjaśnij czym różni się wyżyna od płaskowyżu 2 pkt
D. Podaj nazwę państw, w których leżą wyżyny: Lessowa, Siedmiogrodzka. 2 pkt
III. KRZYŻÓWKA
Ułóż krzyżówkę, której głównym hasłem będzie płaskowyżu NAZCA.
Pytania i hasła mogą dotyczyć tylko i wyłącznie nazw wyżyn i płaskowyżów.
Dodatkowo podaj zwięzłą informację na temat płaskowyżu Nazca. 6 pkt
Powodzenia!