Nie oznacza to, że w 2014 r. obowiązek podatkowy od zaliczek

Zmiany w opodatkowaniu zaliczek na poczet eksportu towarów w 2014 r.
Zmiany w opodatkowaniu zaliczek na poczet eksportu towarów, które wejdą w życie z dniem 1
stycznia 2014 r. związane są z uchyleniem art. 19 ustawy o VAT. Wprawdzie dodany został art. 19a,
jednak nie zawiera on regulacji odpowiadającej tej, która zawarta jest obecnie w art. 19
ust. 12 ustawy.
Nie oznacza to, że w 2014 r. obowiązek podatkowy od zaliczek wpłaconych na poczet eksportu
towarów nie będzie powstawał. Przepisy dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego
określone w dodanym art. 19a ustawy, będą bowiem dotyczyły nie tylko dostaw krajowych, ale
również eksportowych. Ustawodawca nie przewidział szczególnych uregulowań w zakresie
obowiązku podatkowego w stosunku do eksportu towarów. Jedynie w stosunku do dostawy
wewnątrzwspólnotowej będą obowiązywały odrębne przepisy dotyczące momentu powstania
obowiązku podatkowego.
Zgodnie więc z art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą dokonania
dostawy towarów. Natomiast w sytuacji, gdy przed dokonaniem dostawy towaru podatnik otrzyma
całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy
powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ustawy).
Z powyższych przepisów wynika, że otrzymanie zaliczki na poczet eksportu towarów od 1
stycznia 2014 r. będzie rodziło obowiązek podatkowy w podatku VAT w każdym przypadku, bez
względu na to, kiedy towary zostaną wywiezione.
Ustawodawca ograniczył jednak czasowo (i to znacznie), możliwość opodatkowania otrzymanej
zaliczki stawką VAT 0%. W dodanym do art. 41 ust. 9a ustawy wskazano, że zastosowanie 0%
stawki podatku w stosunku do otrzymanej zaliczki będzie możliwe, jeśli wywóz towarów nastąpi
w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę oraz
dokument potwierdzający wywóz towaru poza UE.
Przykład
Spółka otrzyma zaliczkę na poczet eksportu towarów w styczniu 2014 r. Zaliczkę tę powinna wykazać
w deklaracji za styczeń. Spółka ma prawo zastosować stawkę VAT w wysokości 0%, jeśli wywóz
towarów nastąpi do końca marca 2014 r. i spółka otrzyma dokument potwierdzający wywóz.
Z uzasadnienia zmian do ustawy o VAT wynika, że warunek wywozu będzie spełniony, jeśli podatnik
otrzyma dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej w terminie
określonym w art. 41 ust. 6 i 7 ustawy o VAT, tj. co do zasady, przed upływem terminu do złożenia
deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin, w jakim miał nastąpić
wywóz towarów.
Niespełnienie warunku dotyczącego posiadania dokumentu potwierdzającego wywóz towarów,
spowoduje obowiązek zastosowania stawki właściwej dla sprzedaży danego towaru w kraju. Jeśli
podatnik otrzyma ten dokument w terminie późniejszym, to będzie mógł dokonać korekty podatku
należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał ten dokument (art. 41
ust. 9 ustawy).
Stawka VAT 0% będzie miała zastosowanie również w sytuacji, gdy wywóz nastąpi w terminie
późniejszym niż 2 miesiące od otrzymania zapłaty, ale termin ten uzasadniony będzie specyfiką
realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu
towarów. Kluczowe znaczenie w tym przypadku będą miały umowy zawarte pomiędzy kontrahentami.
Przykład
Polski przedsiębiorca zawarł z rosyjskim nabywcą umowę na dostawę urządzeń, z której wynika, że
wytworzenie tych towarów wiąże się ze skomplikowanym i długim okresem produkcyjnym, dlatego
wywóz towarów będzie miał miejsce dopiero we wrześniu 2014 r.
W styczniu 2014 r. zagraniczny nabywca uiści zaliczkę na poczet przyszłej dostawy. Polski podatnik
będzie miał prawo opodatkować otrzymaną część należności stawką VAT 0% w deklaracji za styczeń
2014 r. pomimo tego, że wywóz nie nastąpi w terminie 2 miesięcy od otrzymania zaliczki. Wynika to ze
specyfiki tej dostawy oraz zawartych w umowie postanowień odnośnie wysyłki towarów.