Choroby wewnetrzne

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU
na rok akademicki 2014/2015
Opis przedmiotu kształcenia - Program nauczania
Nazwa przedmiotu: Choroby wewnętrzne
Kod modułu: E
(od A do G)
Wydział:
Kierunek studiów:
Poziom studiów
Forma studiów
Rok studiów: IV
Typ przedmiotu
Język kształcenia:
Lekarski
lekarski
jednolite magisterskie
stacjonarne X niestacjonarne X
Semestr studiów:
7i8
obowiązkowy
polski
Nazwa jednostki realizującej przedmiot
Katedra i Klinika Pulmonologii i Nowotworów
Płuc
Katedra i Klinika Angiologii, Nadciśnienia
Tętniczego i Diabetologii
Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny
Transplantacyjnej
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
Razem:
Semestr zimowy (godz.)
W
Ć
S
Semestr letni (godz.)
W
Ć
S
0
20
4
8
16
3
0
18
3
7
19
4
7
20
4
0
20
4
8
15
17
75
4
15
0
15
20
75
3
14
Cele kształcenia (cele zajęć stawiane przez prowadzącego, powiązane z efektami kształcenia, max. 6 pozycji)
C1.
1. Zapoznanie się z etiopatogenezą, symptomatologią, leczeniem
chorób wewnętrznych
chorób płuc , nerek , naczyń i przewodu pokarmowego).
2. Opanowanie wiedzy z zakresu działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu chorób
układu moczowego, naczyniowego , przewodu pokarmowego i chorób płuc.
3. Wykształcenie umiejętności interpretacji badań medycznych , stawiania diagnozy, prowadzenia
diagnostyki różnicowej i dokumentacji medycznej.
4. Student powinien posiąść umiejętność sprawnego zbierania wywiadu lekarskiego, prawidłowej
techniki badania przedmiotowego z właściwą interpretacją stwierdzanych badaniem lekarskim
odchyleń od normy.
5. Zapoznanie studentów z wiedzą podstawową z zakresu znajomości podstawowych badań
laboratoryjnych i diagnostycznych w chorobach wewnętrznych wraz ze znajomością odchyleń
wyników badań w podstawowych jednostkach chorobowych.
6. Wykształcenie umiejętności prowadzenia diagnostyki różnicowej, wykonania prostych badań
diagnostycznych wraz z postawieniem rozpoznania, zaplanowaniem terapii w podstawowych
jednostkach chorób wewnętrznych.
Efekty kształcenia
Numer
efektu
kształcenia
Opis efektu kształcenia (zgodnie ze
szczegółowymi efektami kształcenia
zawartymi w standardach
właściwymi dla przedmiotu)
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów
kształcenia*
Forma zajęć
dydaktycznych**:
W01
Student wyjaśnia związek między E.W.1
nieprawidłowościami
morfologicznymi a funkcją
zmienionych narządów i układów
oraz objawami klinicznymi a
możliwościami diagnostyki i
leczenia
Test i odpowiedź
ustna
ĆWS
W02
Stosuje podstawowe metody
badania lekarskiego oraz
uzasadnia stosowanie badań
dodatkowych w rozpoznawaniu ,
monitorowaniu, rokowaniu i
profilaktyce zaburzeń
narządowych i układowych
E.W.2
Obserwacja i
odpowiedź ustna
Ć
W03
klasyfikuje przyczyny
E.W.3
diagnozowania, rozróżnia objawy,
zasady diagnozowania i
postępowania terapeutycznego w
odniesieniu do najczęstszych
chorób wewnętrznych
występujących u osób dorosłych
oraz ich powikłań:
chorób układu
naczyniowego,oddechowego,moc
zowego i przewodu pokarmowego
wykonuje podstawowe procedury
i zabiegi lekarskie,
Test i odpowiedź
ustna
ĆWS
W04
przedstawia listę materiałów
biologicznych wykorzystywanych
w diagnostyce laboratoryjnej oraz
zasady pobierania materiału do
badań;
E.W.4
Obserwacja ,
odpowiedź ustna
i test
ĆWS
W05
interpretuje podstawy teoretyczne E.W.5
i praktyczne diagnostyki
laboratoryjnej;
Test i odpowiedź
ustna
ĆWS
Odniesienie do
efektu kształcenia
ze standardów
(np. A.W1, A.U1)
U01
przeprowadza wywiad lekarski z
pacjentem dorosłym;
E.U.1
Obserwacja i
odpowiedź ustna
ĆS
U02
Podsumowuje stan somatyczny
pacjenta
rozróżnia stany bezpośredniego
zagrożenia życia; decyduje o
kwalifikacji pacjenta do
leczenia domowego i szpitalnego;
E.U.2
Obserwacja i
odpowiedź ustna
ĆS
U03
Potrafi wykonać pełne i
ukierunkowane badanie fizykalne
pacjenta dorosłego;
Porządkuje postępowanie
diagnostyczne i terapeutyczne w
przypadku najczęstszych chorób
osób dorosłych
E.U.3
Obserwacja i
odpowiedź ustna
ĆS
U04
Analizuje wyniki badań
laboratoryjnych
E.U.4
Obserwacja i
odpowiedź ustna
ĆS
U05
Rozróżnia prawidłowe i
patologiczne struktury i narządy
w dodatkowych badaniach
obrazowych (RTG, USG, TK)
E.U.5
Obserwacja i
odpowiedź ustna
ĆS
*np. test, prezentacja, odpowiedź ustna, esej, raport, kolokwium, egz. ustny, egz. pisemny; egz. praktyczny
** W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning.
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS)
Zajęcia na uczelni ( godz.)
Praca własna (godz.)
Sumaryczne obciążenie pracą studenta
Punkty ECTS przedmiotu
210
84
294
14,5
Treść zajęć: (proszę wpisać tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na
zamierzone efekty kształcenia)
1.
Tematyka poszczególnych wykładów i ćwiczeń
Tematyka wykładów (8 godzin)
Katedra i Klinika Pulmonologii i Nowotworów Płuc
Wykład 1
Wykład 3
Zakażenia układu oddechowego,
symptomatologia postępowanie
diagnostyczno-terapeutyczne
Zarostowe zapalenie oskrzelików ,
alergiczne zapalenie pęcherzyków
płucnych, zmiany płucne w chorobach
innych narządów
Choroby opłucnej
Wykład 4
Grzybice płuc.
Wykład 2
Prof. dr hab. Renata
Jankowska
Prof. dr hab. Renata
Jankowska
Prof. dr hab. Renata
Jankowska
Prof. dr hab. Renata
Jankowska
Tematyka wykładów (7 godzin)
Katedra i Klinika Angiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Wykład 1
Miażdżyca – współczesne spojrzenie na
Prof. dr hab. Rajmund
patogenezę choroby
Adamiec
Wykład 2
Zapalne choroby naczyń
Prof. dr hab. Rajmund
Adamiec
Wykład 3
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa:
Prof. dr hab. Rajmund
interdyscyplinarny problem współczesnej Adamiec
medycyny.
Wykład 4
Nadciśnienie tętnicze w cukrzycy.
Prof. dr hab. Rajmund
Korzyści terapii hipotensyjnej
Adamiec
wykraczające poza redukcję ciśnienia
tętniczego
Tematyka wykładów ( 7 godzin)
Wykład 1
Wykład 2
Wykład 3
Wykład 4
Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej
Zasady terapii zakażeń układu
Prof.dr hab.Marian Klinger
moczowego
Od diety do terapii genowej –
możliwości leczenia przewlekłych
chorób nerek
Leczenie nefropatii cukrzycowej
czynnikiem spowalniającym progresję
cukrzycy
Metody terapii nerkozastępczej w ostrej
i przewlekłej niewydolności nerek
Prof.dr hab.Marian Klinger
Prof.dr hab.Marian Klinger
Prof.dr hab.Marian Klinger
Tematyka wykładów (8 godzin)
Wykład 1
Wykład 2
Wykład 3
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
Choroby przewodu pokarmowego
Dr hab. Leszek Paradowski,
związane z kwasem solnym
prof. nadzw.
Nieswoiste zapalenie jelit
Dr hab. Leszek Paradowski,
prof. nadzw.
Zespoły złego trawienia i
Dr hab. Leszek Paradowski,
Wykład 4
wchłaniania
Przewlekłe zapalenie wątroby
etymologii niezakaźnej.
prof. nadzw.
o Dr hab. Leszek Paradowski,
prof. nadzw.
Tematyka ćwiczeń (20 godzin semestr zimowy i 16 godzin semestr letni)
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3
Ćwiczenie 4
Ćwiczenie 5
Ćwiczenie 6
Ćwiczenie 7
Katedra i Klinika Pulmonologii i Nowotworów Płuc
Badania czynnościowe układu oddechowego i przewlekła obturacyjna
choroba płuc
Rak płuca
Choroby śródmiąższowe płuc, w tym sarkoidoza
Astma oskrzelowa
Zapalenia płuc
Ostre stany w pulmonologii
Zaburzenia oddechowe w czasie snu
Tematyka ćwiczeń (18 godzin-semestr zimowy)
Katedra i Klinika Angiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Ćwiczenie 1
Podstawy badania angiologicznego:
- wywiad z uwzględnieniem czynników ryzyka miażdżycy oraz
innych czynników predysponujących do chorób naczyń
obwodowych
- badanie przedmiotowe z oceną ukrwienia obwodowego
tętniczego, układu żylnego i limfatycznego
- badania dodatkowe (przyrządowe) oraz diagnostyka
laboratoryjna w chorobach naczyń obwodowych
Przewlekłe niedokrwienie tętnicze obwodowe:
- typy zamknięć, okresy niedokrwienia obwodowego i
znaczenie prognostyczne
- miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych
- zapalenie tętnic obwodowych w przebiegu chorób z
autoagresji
- choroba Buergera
Leczenie zachowawcze przewlekłego niedokrwienia obwodowego:
- farmakologiczne, rehabilitacja, profilaktyka chorób tętnic
Ćwiczenie 2
Ostre niedokrwienie tętnicze:
etiologia, rozpoznawanie i postępowanie terapeutyczne
Zespół górnego otworu klatki piersiowej: patogeneza, diagnostyka
różnicowa, leczenie
Objaw Raynaud, siność siatkowata: patogeneza, diagnostyka
różnicowa, leczenie
Ćwiczenie 3
Powikłania naczyniowe cukrzycy:
patogeneza i obraz kliniczny mikroangiopatii i makroangiopatii
cukrzycowej
Zespół stopy cukrzycowej:
epidemiologia, patogeneza, profilaktyka, leczenie farmakologiczne,
inwazyjne (wskazania do zabiegów wewnątrznaczyniowych,
angiochirurgicznych,
amputacji),
postępowanie
miejscowe,
rehabilitacja
Tematyka ćwiczeń ( 19 godzin - semestr letni)
Katedra i Klinika Angiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Ćwiczenie 4
Symptomatologia i diagnostyka chorób układu żylnego
Trombofilia : definicja, diagnostyka
Zapalenia żył powierzchownych: etiologia, objawy, leczenie
Ćwiczenie 5
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa: zatorowość płucna, zakrzepica
żył głębokich
- zasady diagnostyki
- program terapii farmakologicznej
- wskazania do założenia filtra do żyły czczej dolnej
Zespół pozakrzepowy. Profilaktyka zmian troficznych
Ćwiczenie 6
Przewlekła niewydolność limfatyczna.
Leczenie owrzodzeń na podłożu przewlekłej niewydolności układu
żylnego i limfatycznego kończyn
Stany zagrażające życiu w przebiegu chorób naczyniowych:
Rozwarstwienie aorty. Tętniak aorty.
Nadciśnienie tętnicze wtórne w przebiegu zwężenia
tętnicy
nerkowej. Wskazania do angioplastyki tętnic nerkowych
Ćwiczenie 7
Tematyka ćwiczeń (20 godzin semestr zimowy i 20 godzin semestr letni)
Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej
Ćwiczenie 1
Analiza moczu. Chory z nieprawidłowym badaniem ogólnym moczu. Ocena
czynności nerek. Badania obrazowe w chorobach nerek. Przyczyny
uszkodzenia nerek u osób w wieku podeszłym.
Ćwiczenie 2
Chory z białkomoczem. Chory z obrzękami. Diagnostyka różnicowa
obrzęków. Leczenie objawowe obrzęków. Podstawy leczenia
immunosupresyjnego KZN.
Ćwiczenie 3
Diagnostyka różnicowa krwiomoczu. Posiew moczu – wskazania, zasady
wykonania badania, interpretacja wyników. Badania diagnostyczne w
kamicy. Chory z bólem w okolicy lędźwiowej. Postępowanie profilaktyczne
w kamicy.
Ćwiczenie 4
Algorytm postępowania diagnostycznego. Zasady leczenia nadciśnienia
tętniczego w chorobach nerek. Chory z nieprawidłowym ciśnieniem
tętniczym krwi, kryza nadciśnieniowa.
Ćwiczenie 5
Nefropatie w przebiegu chorób układowych. Toczeń układowy. Cukrzyca.
Dysproteinemie.
Chory z nagłym pogorszeniem czynności nerek. Ostra martwica kanalików
nerkowych. Stany zagrożenia życia w ostrym uszkodzeniu nerek. Rola
wskaźników nerkowych w diagnostyce ostrej niewydolności nerek. Leczenie
hiperkaliemii i hiperkalcemii.
Ćwiczenie 6
Ćwiczenie 7
Chory z podwyższonym stężeniem kreatyniny w surowicy – przyczyny,
diagnostyka różnicowa. V okres przewlekłej choroby nerek. Wskazania
do rozpoczęcia leczenia nerkozastępczego. Zasady wyboru terapii
nerkozastępczej: dializa otrzewnowa, hemodializa, przeszczep nerki.
.
Tematyka ćwiczeń (17 godzin - semestr zimowy i 20 godz. semestr letni)
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
Symptomatologia schorzeń przewodu pokarmowego.
Badania diagnostyczne w gastroenterologii. Wskazania i
przeciwwskazania do badań inwazyjnych. Interpretacja uzyskanych
wyników badań..
Choroby przełyku.
Choroba refluksowa. Przełyk Barretta. Kurcz wpustu. Rozlany kurcz
przełyku. Przepuklina rozworu przełykowego. Uchyłek przełyku.
Żylaki przełyku.
Zespół Mallory-Weissa. Zespół Plummersa-Vinsona. Chemiczne
uszkodzenia przełyku. Rak przełyku.
Zapalenie żołądka i dwunastnicy. Niestrawność czynnościowa
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Rak żołądka. Infekcja
Helicobacter pylori. Wskazania do leczenia eradykacyjnego
Choroby jelit.
Zespół złego trawienia i wchłaniania. Diagnostyka różnicowa
przewlekłych biegunek.
Leczenie dietetyczne w zespołach złego wchłaniania.
Choroba trzewna. Powikłania nieswoistych zapaleń jelit.
Choroba Leśniowskiego-Crohna.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Rzekomobłoniaste zapalenie jelit. Zespół przewlekłego niedokrwienia
jelit.
Choroba uchyłkowa jelita grubego. Polipy jelita grubego. Rak jelita
grubego.
Zespół jelita drażliwego. Dieta w zespole jelita drażliwego.
Zaparcia nawykowe.
Stany nagłe w gastroenterologii.
Ostry brzuch. Krwawienie z przewodu pokarmowego. Ostre zapalenie
pęcherzyka żółciowego, wyrostka robaczkowego. Ostre zatrucia.
Wskazania do żywienia sztucznego i zasady żywienia.
Stany przednowotworowe przewodu pokarmowego.
Tematyka ćwiczeń (20 godz. semestr letni)
Ćwiczenie 4
Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii
Badania diagnostyczne w chorobach wątroby, dróg żółciowych i
trzustki
Toksyczne uszkodzenia wątroby. Stłuszczenie wątroby. Wskazania do
biopsji wątroby.
Marskość
wątroby.
Podziały
marskości
wątroby.
Etiologia,
rozpoznawanie i leczenie.
Ćwiczenie 5
Niewydolność wątroby. Rozpoznawanie i leczenie encefalopatii
wątrobowej, wodobrzusza, zaburzeń hemostazy. Wskazania do
transplantacji wątroby.
.Leczenie krwotoku z żylaków przełyku.
Nowotwory wątroby pierwotne i przerzutowe.
Ćwiczenie 6
Diagnostyka różnicowa żółtaczek.
Choroby dróg żółciowych. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg
żółciowych. Zapalenie pęcherzyka żółciowego. Zapalenie dróg
żółciowych. Dyskinezy dróg żółciowych. Nowotwory pęcherzyka
żółciowego i dróg żółciowych.
Ćwiczenie 7
Choroby trzustki. Diagnostyka chorób trzustki. Ostre zapalenie
trzustki. Przewlekłe zapalenie trzustki. Nowotwory trzustki. Biopsja
cienkoigłowa.
Leczenie dietetyczne w chorobach wątroby i trzustki
Seminaria - Klinika Pulmonologii i Nowotworów Płuc sem. zimowy 4 sem. letni 3 godz
1.Krwioplucie , przyczyny i trudności diagnostyczne
2. Duszność u otyłego chorego
3. Duszność przewlekła , kwalifikacja do przeszczepu płuc
4. Diagnostyka przewlekłego kaszlu
5. Zakażenia układu oddechowego u chorych z immunosupresją
6. Rak płuca w 30 r. życia
7. Duszność napadowa u rolnika
8. Zatorowość płucna
Seminaria – Klinika Gastroenterologii i Hepatologii sem. zimowy 4 sem. letni 4
1. Kamica żółciowa. Diagnostyka różnicowa żółtaczek. Interpretacja badań biochemicznych w
chorobach wątroby. Marskość wątroby. Niewydolność wątroby.
2. Przewlekłe zapalenie trzustki.
3. Leczenie dietetyczne w chorobach przewodu pokarmowego.
4. Choroba wrzodowa. Przewlekłe zapalenie żołądka. Etiologia dolegliwości okolicy nadbrzusza.
5 Przewlekła biegunka – diagnostyka różnicowa. Choroba trzewna. Zespół upośledzonego
wchłaniania.
6.Zespół jelita drażliwego. Objawy alarmujące w chorobach przewodu pokarmowego. Rak
okrężnicy i odbytnicy.
7.
Przewlekłe zapalenie jelit. Choroba Crohna. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Seminaria: Klinika Angiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii sem. zimowy 3 sem.
letni 4
1. Miażdżyca tętnic obwodowych – obraz kliniczny, zasady leczenia
2. Trombofilia – definicja i diagnostyka Zespół stopy cukrzycowej
3. Zakrzepowo- zarostowe zapalenie naczyń- diagnostyka różnicowa, zasady leczenia
4. Badania obrazowe w diagnostyce chorób naczyń Wskazania i przeciwwskazania do procedur
wewnątrznaczyniowych
5. Owrzodzenia kończyn w chorobach naczyń – diagnostyka różnicowa, zasady leczenia
Seminaria - Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej sem . zimowy 4 sem. letni 4
1. Epidemiologia chorób nerek. Choroby nerek jako problem społeczny. Przyczyny wzrostu zachorowań na
choroby nerek. Objawy chorób nerek. Definicja przewlekłej choroby nerek i jej stadia. Przydatność
oznaczania i wyliczania filtracji kłębuszkowej GFR.
2. Ostre i przewlekłe kłębuszkowe zapalenia nerek (KZN) – przyczyny, udział układu immunologicznego w
patogenezie KZN. Zespoły objawów klinicznych: zespół nerczycowy i nefrytyczny, subnerczycowy
białkomocz, nadciśnienie tętnicze. Postaci histopatologiczne KZN.
3. Śródmiąższowe zapalenie nerek. Zakażenia układu moczowego, diagnostyka, podział, zasady terapii.
Kamica nerek, predyspozycje metaboliczne i czynniki sprzyjające powstawaniu złogów. Torbielowatość
nerek. Nefropatia polekowa. Nefropatia po środkach kontrastowych. Nowotwory nerek.
4. Etiologia i patomechanizm nadciśnienia tętniczego w chorobach nerek. Nefropatia niedokrwienna i
nadciśnieniowa. Nadciśnienie nerkopochodne i naczyniowo-nerkowe.
5. Zajęcie nerek w przebiegu chorób immunologicznych, cukrzycy i nowotworów.
6. Ostre uszkodzenie nerek - przednerkowa, nerkowa i pozanerkowa niewydolność nerek. Jatrogenne
uszkodzenia nerek. Zajęcie nerek we wstrząsie, posocznicy i chorobach serca.
7. Przewlekła choroba nerek – ocena zaawansowania, objawy, leczenia. Możliwości spowolnienia progresji
niewydolności nerek (IEK, ARB II, kontrola zaburzeń lipidowych i ograniczenie spożycia soli, leczenie
niedokrwistości). Choroby nerek w ciąży. Ciąża u chorej z przewlekłą chorobą nerek.
Literatura podstawowa (max po 3 pozycje):
1.A. Szczeklik - Choroby wewnętrzne, przyczyny, rozpoznanie i leczenie. Kraków 2012
2.G. Herold - Medycyna wewnętrzna, PZWL, 2003
3.T.R. Harrison - Interna, wyd . Czelej sp.
Literatura uzupełniająca:
1. Polskie Wytyczne profilaktyki i leczenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej Medycyna
Praktyczna 4/2009
2. Rozpoznawanie i leczenie chorób nerek red B. Rutkowski, S. Czekalski, Termedia, 2008
3. Antczak A. (red).: Wielka Interna. Pulmonologia. Medical Tribune. Warszawa 2010
4. Dąbrowski.(red). – Wielka Interna, Gastroenterologia, wyd . Czelej sp. 2011
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…)
Rzutnik multimedialny, laptop, ekran, nośniki pamięci (pendrive)
Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu (określić formę i warunki zaliczenia zajęć wchodzących w zakres
przedmiotu, zasady dopuszczenia do egzaminu końcowego teoretycznego i/lub praktycznego, jego formę oraz
wymagania jakie student powinien spełnić by go zdać, a także kryteria na poszczególne oceny):
Test, obecność na zajęciach, czynny udział w zajęciach, odpowiedź ustna.
Zaliczenie
Kryteria
Egzamin
ocena:
Bardzo dobry
Ponad dobry
Dobry
Kryteria
(5,0)
(4,5)
(4,0)
Dość dobry
Dostateczny
(3,5)
(3,0)
Nazwa i adres jednostki realizującej przedmiot, kontakt (tel./email):
Katedra i Klinika Pulmonologii i Nowotworów Płuc 53-439 Wrocław ul. Grabiszyńska 105
Tel. 71 33-49-559; fax 71 33-49-596; e-mail: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za przedmiot na danym roku:
prof. dr hab. n. med. Renata Jankowska
Podpis Kierownika jednostki realizującej zajęcia
.………....…..…
Data sporządzenia sylabus 15.10.2014
Podpis Dziekana
……….………..……