KILKA SŁÓW O MIAŻDŻYCY I ZAPOBIEGANIU JEJ Co to jest miażdżyca? Miażdżyca to stopniowe odkładanie się złogów tłuszczowych w ścianie naczyń krwionośnych, które stają się przeszkodą dla przepływającej krwi. Jest to proces długotrwały, rozwijający się w trzech zasadniczych fazach: Początkowo dochodzi, w sposób nie do końca poznany i wyjaśniony, do uszkodzenia delikatnej błony wyściełającej naczynie od wewnątrz. Przyczyniają się do tego: wysokie ciśnienie krwi, składniki dymu tytoniowego. Osłabiają one wyściółkę tętnic i sprawiają, że łatwiej ulega pęknięciom. Zawarte we krwi tłuszcze i cholesterol przyklejają się w miejscach drobnych uszkodzeń i pęknięć wyściółki. Z czasem cholesterol wapnieje, zmieniając się w twardą płytkę miażdżycową. Płytki miażdżycowe zwężają światło tętnicy i powodują ograniczenie dopływu krwi do mięśnia sercowego, mózgu, mięśni kończyn dolnych i innych narządów. Jakie są następstwa miażdżycy? Rozwój blaszek miażdżycowych w naczyniach powoduje ich zwężenie. Przez to zmniejsza się dopływ krwi do narządów i zmniejsza się ilość dostarczanego tlenu i związków odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego ich funkcjonowania. Miażdżyca występująca w naczyniach doprowadzających krew do serca (tzw. naczyniach wieńcowych) jest przyczyną choroby niedokrwiennej serca. Objawia się ona wysiłkowymi bólami w klatce piersiowej. Sztywna, zwapniała blaszka miażdżycowa może pęknąć, oderwać się i całkowicie zablokować przepływ krwi przez tętnicę. Skutkiem tego jest zawał serca. Miażdżyca utrudnia przepływ krwi w mózgu: może powodować przemijające niedokrwienie, które prowadzi do powstania mniejszego lub większego uszkodzenia komórek nerwowych. Miażdżyca rozwijająca się w naczyniach doprowadzających krew do kończyn dolnych jest przyczyną bólów nóg podczas chodzenia (tzw. chromanie przestankowe), a w konsekwencji nawet do martwicy stóp. Najczęściej miażdżyca ma charakter uogólniony, występuje w różnych narządach i rejonach ciała. Dolegliwości, które odczuwamy dotyczą tego narządu, w którym jest ona najbardziej zaawansowana. Jak zapobiegać miażdżycy? Choroby układu krążenia rozwijające się głównie na skutek miażdżycy tętnic są podstawowym problemem współczesnej medycyny i pomimo znacznego rozwoju sposobów i metod leczenia przyczyniają się do ok. 50% wszystkich zgonów. Dlatego podstawowe znaczenie ma zapobieganie temu procesowi. Oto cztery proste sposoby: zaprzestanie palenia papierosów, regulacja ciśnienia krwi, obniżenie poziomu cholesterolu, regularny wysiłek fizyczny. W ogóle nie sięgaj po papierosy! Jeśli już palisz, koniecznie zrezygnuj z tego nałogu. Palenie powoduje chemiczne uszkodzenie wewnętrznej powierzchni naczynia. Ponadto nikotyna obkurcza naczynia i powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz obniża ilość tlenu we krwi. Kontroluj ciśnienie krwi, postaraj się utrzymać je na prawidłowym poziomie. Łatwo możesz to osiągnąć: Dbaj o właściwą masę ciała. Nadmiar tkanki tłuszczowej sprzyja wzrostowi ciśnienia tetniczego krwi, powoduje większe obciążenie serca i układu krążenia. Zwracaj większą uwagę na swój stan emocjonalny taki jak złość lub lęk. Generuje on wydzielanie adrenaliny – hormonu podnoszącego ciśnienie krwi. Żyj wolniej, unikaj stresu, pośpiechu, agresywności. Prowadź regularny tryb życia. Nie nadużywaj alkoholu! Alkohol przyspiesz czynność serca, a tym samym podnosi ciśnienie krwi. Codzienne wypijanie większych ilości alkoholu prowadzi do utrwalenia podwyższonego ciśnienia krwi. Dodatkowo alkohol niszczy komórki nerwowe Twojego mózgu. Jeżeli masz nadciśnienie, lecz je systematycznie, ściśle przestrzegając zaleceń lekarza. Obniż poziom cholesterolu we krwi: Ograniczaj jedzenie tłuszczów nasyconych (zwierzęcych) i potraw zawierających cholesterol. Zmniejszenie ilości zjadanych tłuszczów do 25% wszystkich przyjmowanych kalorii jest już korzystne. Redukcja tłuszczów w jedzonych pokarmach do 10% wszystkich kalorii stwarza szansę cofnięcia się zmian, nacieków tłuszczowych w naczyniach. Zwróć się po poradę dietetyczną do lekarza lub pielęgniarki – pomogą Ci ustalić właściwą dietę. Unikaj stresu. Adrenalina nie tylko podnosi ciśnienie krwi, ale też wpływa niekorzystnie na metabolizm tłuszczów. Jeżeli chorujesz na cukrzycę, dąż do dobrej kontroli poziomu cukru we krwi. Wzrost poziomu glukozy powoduje również zaburzenia gospodarki tłuszczowej. Uprawiaj sport. Odpowiednio dobrane ćwiczenia są korzystne dla każdego, niezależnie od wieku, masy ciała czy współistniejących chorób. Wzmacniają serce i poprawiają stan układu krążenia, relaksują, zmniejszają stres, poprawiają sen, pomagają obniżyć stężenie związków tłuszczowych we krwi, obniżają poziom cukru u chorych na cukrzycę, sprawiają, że czujesz się młodo. Ćwiczenie trzy razy w tygodniu po 30 minut wystarczy, by być w formie.