Polska po II wojnie światowej

Polska po II wojnie
światowej
w latach 1945-1947
Rafał Nowicki
źródła - Internet, (http://historia-polski.klp.pl/a-6269.html)
obrazki - Wikipedia
TERYTORIUM –GRANICE LUDNOŚĆ
Obszar Polski po II wojnie światowej wynosił
ok. 311 tys. km2- „pod polską administrację” zostały oddane:
Górny Śląsk, Pomorze Zachodnie I Szczecin,
Pomorze Gdańskie z Gdańskiem, Warmia i Mazury
Sytuacja wewnętrzna
Polska po II wojnie światowej była po względem
politycznym, gospodarczym i strategicznym uzależniona
od ZSRR. Na terytorium Polski stacjonowało ponad 1,5
mln żołnierzy radzieckich.
Powstały w czerwcu 1945r. Tymczasowy Rząd Jedności
Narodowej był zdominowany przez polityków
komunistycznych związanych ideologicznie ze
Związkiem Radzieckim.
Sytuacja wewnętrzna
Kościół Katolicki w Polsce poniósł ogromne straty
( śmierć wielu księży, zniszczonych wiele kościołów i
budynków należących do kościoła katolickiego i innych
związków wyznaniowych).
Prymas Polski , kardynał August Hlond,
dokonał reorganizacji administracji
kościelnej w Polsce włączając do struktury
administracyjnej polskiego
Kościoła katolickiego Ziemie Odzyskane.
Mimo przeciwdziałania władz komunistycznych zaczęło się
rozwijać polskie życie polityczne- powstały partie i stronnictwa
opozycyjne wobec rządów komunistycznych.
22 sierpnia 1945r.
z połączenia Stronnictwa Ludowego i grup działaczy ludowych
powstało Polskie Stronnictwo Ludowe- prezesem został Wincenty
Witos, pierwszoplanową rolę odgrywał wiceprezes i były premier
rządu polskiego w Londynie, Stanisław Mikołajczyk. PSL cieszyło
się popularnością wśród Polaków; w praktyce jako jedyna
niezależna partia stało się partią opozycyjną.
14 listopada 1945r. Reaktywowane zostało Stronnictwo Pracy- na
czele Karol Popiel. Od początku pozostawało pod dużym wpływem
komunistów. Otrzymało 16 miejsc w KRN.
Dominującą role na polskiej scenie politycznej odgrywała Polska
Partia Robotnicza, ściśle współpracując z politykami radzieckimi;
komuniści kierowali najważniejszymi dziedzinami życia krajugospodarką, wojskiem, policją, wymiarem sprawiedliwości.
2 września 1945r. powstało Zrzeszenia Wolności i Niezawisłość
z płk. Janem Rzepeckim.
30 czerwca 1946r. odbyło się referendum w którym Polacy mieli
odpowiedzieć „3 razy tak” na następujące pytania:
1. Czy chcesz zniesienia Senatu?
2. Czy jesteś za utrwaleniem reform społecznogospodarczych?
3. Czy chcesz utrwalenia polskiej granicy zachodniej
na Odrze i Nysie Łużyckiej?
Oficjalne wyniki: frekwencja 85,3% uprawnionych,
„Tak” na pierwsze pytanie- ponad 68% głosów,
na drugie ponad 77%
na trzecie ponad 91%.
19 stycznia 1947r. odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego –
wyniki, podobnie jak rezultat referendum zostały sfałszowane.
5 lutego 1947r. prezydentem państwa został teoretycznie
bezpartyjny Bolesław Bierut.
Na czele rządu stanął Józef Cyrankiewicz, stanowiska
wicepremierów objęli Władysław Gomułka i Antoni Korzycki.
19 lutego 1947r. Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę, która
regulowała na czas przejściowy relacje między organami władzy.
Mała Konstytucja wprowadzała:
jednoizbowy Sejm- władza ustawodawcza;
instytucję prezydenta,
Radę Państwa
rząd – władza wykonawcza.
Z nazwy niezawisłe sądy- to władza sadownicza.
W celu umocnienia swojej pozycji władza ludowa stosowała szeroką
akcję terroru wobec prawdziwych i domniemanych wrogów nowych
porządków- reżim Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, Urzędu
Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej i innych formacji
paramilitarynych.
Na przełomie lat 40. i 50. XXw. w Polsce rozpoczął się okres
nazywany stalinowskim. W warunkach polskich stalinizm oznaczał
próbę wzorowania na rządach stalinowskich i ścisłą współpracę
polityczną, gospodarczą i wojskową między Polską a ZSRR
- pełne podporządkowanie Polski ZSRR.
GOSPODARKA
Gospodarka polska była po wojnie prawie całkowicie
zrujnowana- ok. 65% zakładów przemysłowych uległo
zniszczeniu, nastąpił całkowity upadek rolnictwa. Wiele
miast legło w gruzach: Warszawa, Wrocław, Gdańsk,
Szczecin. Ruina gospodarki polskiej była bezpośrednio
związana ze zniszczeniami wojennymi i rabunkową
polityką żołnierzy Armii Czerwonej.
13 listopada 1945r. Utworzono Ministerstwo Ziem
Odzyskanych, którego zadaniem było jak najszybsze
zagospodarowanie i scalenie gospodarcze ziem polskich na
zachodzie z pozostałymi częściami państwa, rozpoczęto
akcję zasiedlenia tych ziem przez Polaków repatriowanych
z kresów wschodnich dawnej Rzeczpospolitej.
3 stycznia 1946r. KRN wydala ustawę o nacjonalizacji przemysłu.
Państwo miało bez odszkodowania przejąć majątki poniemieckie,
zarządzane przez Niemców i majątki osób współpracujących z
okupantem.
Państwo przejęło kontrolę i monopol w sektorze finansowym
i bankowym. Emisja papierowych pieniędzy, nie mających
pokrycia w złocie lub dewizach, zakaz obrotu obcymi walutami,
doprowadziły do szybkiej inflacji i powstania „czarnego rynku”.
Gospodarka polska po wojnie weszła, zgodnie z modelem
radzieckim, na tory planowania.
W listopadzie 1945r. Powstał Centralny Urząd Planowania.
Pierwsze krótkofalowe plany pojawiły się jeszcze w latach
1945-1946 i udało się je zrealizować.
W lipcu 1947r. Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę
o planie 3-letnim-Plan Odbudowy Gospodarczej na lata 1947-1949.
Zakładał on:
* podniesienie stopy życiowej Polaków( poziom życia miał
przewyższyć wskaźniki przedwojenne)
* likwidację szkód wojennych
* pełne złączenie Ziem Odzyskanych z resztą Polski
* ugruntowania nowego modelu gospodarczego
* osiągnięcie przedwojennego poziomu produkcji w przemyśle
* wzrostu o 10% produkcji rolnej w porównaniu do stanu
przedwojennego
* pełne odbudowanie zniszczonych przedsiębiorstw