Zagadnienia do egzaminu z przedmiotu Bromatologia IV rok farmacja Podstawowe definicje w bromatologii i żywieniu człowieka. Zasady racjonalnego żywienia w profilaktyce schorzeń cywilizacyjnych. Warunki jakie powinna spełniać prawidłowo zaplanowana dieta. Rodzaje zaleceń żywieniowych Zapotrzebowanie człowieka na energię, podstawowa i całkowita przemiana materii, pożywienie jako źródło energii, współczynniki energetyczne składników odżywczych. bilans energii; normy żywieniowe; rodzaje norm Tłuszcze - główny składnik energetyczny pożywienia: charakterystyka chemiczna; pokarmowe źródła tłuszczów; skład kwasów tłuszczowych w tłuszczach pokarmowych; wpływ różnych grup kwasów tłuszczowych na gospodarkę lipidową organizmu. Zapotrzebowanie organizmu na tłuszcze w zależności od wieku, płci, stanu fizjologicznego i aktywności fizycznej (normy spożycia dla osoby dorosłej) Węglowodany pożywienia: charakterystyka chemiczna; pokarmowe źródła węglowodanów prostych i złożonych; rola cukrów prostych w organizmie; rola błonnika pokarmowego i skrobi w organizmie; spożycie węglowodanów prostych a zdrowie; zalecenia żywieniowe dotyczące spożywania węglowodanów prostych i złożonych; wskaźnik indeksu i ładunku glikemicznego. Zapotrzebowanie organizmu na węglowodany w zależności od wieku, płci, stanu fizjologicznego i aktywności fizycznej (normy spożycia dla osoby dorosłej) Białka pożywienia – skład aminokwasowy białek a ich wartość odżywcza; charakterystyka białek w zależności od pochodzenia i ich wartości żywieniowej; źródła białek w diecie; niedobory białka w pożywieniu i skutki zdrowotne; marasmus i kwashiorkor; zapotrzebowanie organizmu na białko w zależności od wieku, płci, stanu fizjologicznego i aktywności fizycznej (normy spożycia dla osoby dorosłej) Niezbędne składniki mineralne pożywienia – podział na makro i mikroelementy; ogólna charakterystyka i podział w zależności od funkcji w organizmie; czynniki warunkujące bioprzyswajalność pierwiastków niezbędnych; ich źródła w pożywieniu; pokarmowe czynniki ograniczające lub nasilające przyswajanie wapnia, magnezu, żelaza, jodu; zapotrzebowanie organizmu na poszczególne składniki mineralne (normy spożycia dla osoby dorosłej) Witaminy dostarczane z pożywieniem i ich regulująca rola w organizmie; charakterystyka i funkcje witamin rozpuszczalnych w wodzie i rozpuszczalnych w tłuszczach; skutki zdrowotne niedoborów witamin w diecie; główne źródła witamin w pokarmach; zapotrzebowanie organizmu na poszczególne witaminy (normy spożycia dla osoby dorosłej) Charakterystyka głównych grup produktów spożywczych, ich wartość odżywcza, produkty spożywcze specjalnego żywieniowego przeznaczenia; suplementy diety; żywność wzbogacana. Dodatki do żywności – warunki dopuszczenia i stosowania substancji dodatkowych, podział i uzasadnienie stosowania barwników w żywności, rodzaje dopuszczonych barwników, uzasadnienie stosowania konserwantów w żywności oraz przeciwutleniaczy, substancji aromatycznych, wzmacniających smak i zapach, przykłady substancji dodatkowych Zanieczyszczenia żywności, podział, źródła i przyczyny zanieczyszczeń żywności, charakterystyka poszczególnych grup zanieczyszczeń, jakość zdrowotna żywności i kontrola bezpieczeństwa żywności. Woda – jej znaczenie w żywieniu człowieka, źródła wody do picia, warunki jakie musi spełniać woda zdatna do picia, definicje: wód mineralnych, źródlanych, stołowych; podział w zależności od stopnia mineralizacji i wysycenia dwutlenkiem węgla, Interakcje leków i żywności – wpływ pokarmu i poszczególnych składników odżywczych na wchłanianie, transport, metabolizm i wydalanie wybranych leków doustnych; współoddziaływanie leków i substancji farmakologicznie czynnych zawartych w żywności. Wpływ leków doustnych na stan odżywienia, wchłanianie, transport, metabolizm i wydalanie poszczególnych składników odżywczych – przykłady leków. Zalecenia dla pacjentów wynikające ze stwierdzonych interakcji pomiędzy lekami a żywnością