program nauczania dla zawodu
advertisement
PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICWA I KLIMATYZACJI 311929 O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ TYP SZKOŁY: TECHNIKUM RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2015 Autorzy: mgr inż. Krzysztof Konkol, mgr inż. Andrzej Mrzygłód, inż. Tadeusz Sierżęga Recenzenci: mgr inż. Tadeusz Łuczak, mgr inż. Jerzy Stachowiak Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej 02-637 Warszawa ul. Spartańska 1B WWW.koweziu.edu.pl Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 2 SPIS TREŚCI 1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ............................................................................................................................................................................. 4 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ...................................................................................................................................................................... 4 3. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI ............................................................................................................................................... 5 4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTEA I KLIMATYZACJI ................................................................................................ 5 5. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Z INNYMI ZAWODAMI ............................................................................................................ 5 6. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI ........................................................................................................ 6 7. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM ........................................................................................................................................................................................... 6 8. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .............................................................................................................................................................................................................................................................. 6 9. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK CHLODNICTWA I KLIMATYZACJI ..................................................................................................................................... 7 10. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW W ZAWODZIE TECHNIK CHLODNICTWA I KLIMATYZACJI ............................................... 10 1. Podstawy konstrukcji maszyn ............................................................................................................................................................................... 11 2. Termodynamika techniczna .................................................................................................................................................................................................. 16 3. Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji ................................................................................................................................................. 20 4. Technologia instalacji i urządzeń chłodniczych ..................................................................................................................................................................... 32 5. Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych .............................................................................................................................................................. 39 6. Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji ........................................................................................................................................................ 48 7. Język obcy zawodowy w chłodnictwie i klimatyzacji ............................................................................................................................................................ 52 8. Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.................................................................................................................. 56 9. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych .................................................................................................................................................... 62 10. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. ........................................................................................................................................... 68 11. Praktyki zawodowe .................................................................................................................................................................................................................................... 74 ZAŁĄCZNIKI ................................................................................................................................................................................................................................................................ ZAŁĄCZNIK 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH ......................................................................................................................................................................... 79 ZAŁĄCZNIK 2 POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI .................................................................... 85 ZAŁĄCZNIK 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI .............................................................. 96 Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 3 1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2011 r., Nr 205, poz. 1206) oraz ustawy z dnia 30 maja 2014 r. ozmiania ustawy o systemie oświaty oraz niektórych immych ustaw (Dz.U. z 2041 r., poz. 811) rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2012 r., poz. 7) oraz rozporządzenie MEN z dnia 8 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. z 2014 r., poz. 1140), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r., poz. 184) oraz rozporządzenie MEN z dnia 29 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowejkształcenia w zawodach (Dz.U. z 2015 r., poz. 130), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 204) oraz rozporządzenie MEN z dnia 16 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w ramowych programow nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1993), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2012 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. 2014 r., poz. 909), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.). 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 4 Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego. 3. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Technik chłodnictwa i klimatyzacji jest nowym zawodem wprowadzonym do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Kształcenie w tym zawodzie wynika z potrzeby przygotowania odpowiedniej kadry do wykonywania zadań związanych z zapewnieniem określonych warunków klimatycznych, czyli właściwej temperatury i wilgotności powiertza w różnych pomieszczeniach. Działania te niezbędne są do utrzymania odpowiedniech warunków pracy umożliwiajacych prawidłowe funkcjonowanie człowieka, stworzenia optymalnych warunków dla określonych procesów technologicznych w różnych dziedzinach gospodarki, a także zapewnienia odpowiednich warunków do przechowywania i transportu artykułów wymagających niskich temperatur. Zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu w pomieszczeniach wiąże się to ze wzrostem zapotrzebowania na urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne. W związku z tym zachodzi potrzeba przygotowania odpowiednio wykwalifikowanych specjalistów do montażu i obsługi tych urządzeń. Technik chłodnictwa i klimatyzacji organizuje i wykonuje prace zwiazane z montażem, uruchamianiem oraz obsługą instalacji oraz urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, a także wykonywaniem remontów oraz usuwaniem awarii. Technicy chłodnictwa i klimatyzacji mogą znaleźć zatrudnienie na stanowiskach produkcyjnych, handlowych i usługowych branży chłodnictwa i klimatyzacji, a także nadzoru technicznego urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych w przemyśle spożywczym, budownictwie, transporcie, rolnictwie, służbie zdrowia oraz wykonywać usługi dla ludności. 4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTEA I KLIMATYZACJI Chłodnictwo i klimatyzacja jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin przemysłu. Urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne umożliwiają zapewnienie odpowiedniego komfortu termicznego w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie, w pomieszczeniach produkcyjnych oraz obiektach o innym przeznaczeniu. Technicy chłodnictwa i klimatyzacji należą do grupy najbardziej poszukiwanych pracowników na rynku pracy. Absolwenci tego zawodu mogą znaleźć zatrudnienie w przedsiębiorstwach zajmujących się montażem, obsługą i naprawą instalacji urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła, a także w innych działach gospodarki. Szybkie przeobrażenia w technice, technologii chłodniczej i klimatyzacyjnej, organizacji produkcji i usługach wymagają przygotowania specjalistów w tym zawodzie. Osoby przedsiębiorcze mogą również prowadzić własną działalność gospodarczą. 5. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Z INNYMI ZAWODAMI Podstawa kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji uwzględnia efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(E.a), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczohutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(M.a) oraz efekty kształcenia charakterystyczne dla tego zawodu PKZ(B.m). PKZ(E.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik chłodnictwa i klimatyzacji. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 5 PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler, technik chłodnictwa i klimatyzacji. PKZ(B.m) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji. 6. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) montowania i uruchamiania urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; 2) oceniania stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; 3) obsługi i konserwacji urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; 4) naprawy oraz modernizacji urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; 5) organizowania prac związanych z montażem i eksploatacją urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; 6) demontażu urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła, a także odzysku i uzdatniania czynników roboczych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia, określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji: Kształcenie w tym zawodzie realizowane na podstawie opracowanego programu nauczania umożliwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. 7. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: fizyka i matematyka realizowane w zakresie rozszerzonym. 8. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Program nauczania dla zawodu Technik chłodnictwa i klimatyzacji uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie, nowe technologie stosowane w branży oraz najnowsze koncepcje nauczania. W programie nauczania uwzględniono umiejętności nabyte w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej, umieszczone w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 6 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji uwzględniono powiązania kształcenia zawodowego z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. W zakresie matematyki uczeń na wcześniejszym etapie kształcenia powinien opanować takie umiejętności, jak: dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie (także z wykorzystaniem kalkulatora) liczb wymiernych zapisanych w postaci ułamków zwykłych lub rozwinięć dziesiętnych, zamieniać ułamki zwykłe na ułamki dziesiętne, zamieniać ułamki dziesiętne skończone na ułamki zwykłe, zaokrąglać rozwinięcia dziesiętne liczb, obliczać wartości nieskomplikowanych wyrażeń arytmetycznych, procent danej liczby, liczbę na podstawie procentu, wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych. W ramach podstaw przedsiębiorczości uczeń powinien opanować: poznawanie mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz związanych z nią najważniejszych instytucji (bank centralny, giełdy itp.); zapoznanie z podstawowymi zasadami podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w różnych formach. Edukacja dla bezpieczeństwa ma dać przygotowanie do podjęcia działań ratowniczych oraz umożliwić nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, przedstawić typowe zagrożeń zdrowia i życia podczas pożaru, powodzi, paniki itp., scharakteryzować zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu oraz umiejętność zdobywania i krytycznego analizowania informacji, formułowania hipotez i ich weryfikacji. 9. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK CHLODNICTWA I KLIMATYZACJI Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne przeznaczono 735 godzin i na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 minimalna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe wynosi: 450 godzin - na realizację efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów, efektów kształcenia wspólnych dla zawodów w ramach obszaru elektrycznoelektronicznego stanowiących podbudowę do kształcenia w grupie zawodów, obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiących podbudowę do kształcenia w grupie zawodów oraz obszaru budowlanego stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji, 450 godzin - na realizację efektów kształcenia określonych w kwalifikacji E.30. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych, 450 godzin - na realizację efektów kształcenia określonych w kwalifikacji E.31. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 7 Tabela. Plan nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji Liczba godzin w okresie nauczania Klasa Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I II III I II I II I IV II I II tygodniowo łącznie Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Podstawy konstrukcji maszyn 2 2 2 2 4 120 2 Termodymamika techniczna 1 1 2 2 3 90 3 Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji 2 2 3 3 5 150 4 Technologia iInstalacji i urządzeń chłodniczych 2 2 5 150 5 5 150 1 30 2 60 25 750 3 3 Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 3 3 6 Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji 1 1 7 Język obcy zawodowy w chłodnictwie i klimatyzacji Łączna liczba godzin 5 5 9 4 2 2 6 9 7 9 0 Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym** 8 Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych 3 3 2 2 2 2 7 210 9 Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych 2 2 5 5 2 2 9 270 10 Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 2 2 4 5 5 9 270 25 750 50 1750 Praktyki zawodowe Łączna liczba godzin 5 5 9 9 8 9 5 Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 10 10 18 18 15 18 11 0 4 tygodnie 160 Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 8 Tabela. Wykaz przedmiotów i działów programowych dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji Nazwa obowiązkowych zajęć edukacyjnych 1. Podstawy konstrukcji maszyn (120) 2. Termodynamika techniczna (90 godz.) 3. Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji (150 godz.) 4. Technologia instalacji i urządzeń chłodniczych (150godz.) 5. Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych (150 godz.) 6. Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji (30 godz.) 7. Język obcy zawodowy w chłodnictwie i klimatyzacji (60 godz.) 8. Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych (210 godz.) Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych (270 godz.) 9. 10. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych (270 godz.) Nazwa działu programowego 1.1 Rysunek techniczny 1.2 Podstawy konstrukcji mechanicznych 2.1. Podstawy termodynamiki 2.2. Termodynamika w chłodnictwie i klimatyzacji 3.1 Podstawy elektrotechniki i elektroniki 3.2. Miernictwo elektryczne 3.3. Instalacje elektryczne 3.4. Maszyny elektryczne 3.5. Automatyka urządzeń chołodniczych i klimatyzacyjnych 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych 4.2. Zasady eksploatacji instalacji i urządzeń chłodniczych 5.1 Podstawy budownictwa 5.2. Zasady montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 5.3. Zasady eksploatacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 6.1. Podstawy prawne działalności gospodarczej 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej 7.1. Terminologia zawodowa 7.2. Posługiwanie się językiem obcym zawodowym 8.1. Pomiary parametrów elektrycznych 8.2. Pomiary parametrów nieelektrycznych 9.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń chłodniczych 9.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń chłodniczych 10.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 10.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 9 Liczba godzin przeznaczona na dział 60 60 45 45 30 20 38 20 42 90 60 30 75 45 15 15 30 30 60 150 150 120 150 120 10. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW W ZAWODZIE TECHNIK CHLODNICTWA I KLIMATYZACJI W programie zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 10 1. Podstawy konstrukcji maszyn 1.1. Rysunek techniczny 1.2. Podstawy konstrukcji mechanicznych 1.1. Rysunek techniczny Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(B.m)(5)1 scharakteryzować rodzaje rysunków technicznych; PKZ(B.m)(5)2 zorganizować stanowisko rysunkowe zgodnie z wymaganiami ergonomii; PKZ(B.m)(5)3 wykonać szkice i rysunki odręczne; PKZ(B.m)(5)4 zastosować zasady rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego; PKZ(B.m)(5)5 wykonać rysunki rozwinięć i przekrojów brył; PKZ(B.m)(5)6 wykonać rzuty aksonometryczne i prostokątne brył oraz detali budowlanych i instalacyjnych; PKZ(M.a)(17)1 posłużyć się normami dotyczącymi rysunku technicznego; PKZ(B.m)(5)7 sporządzić rysunki techniczne elementów instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych; PKZ(M.a)(1)1 scharakteryzować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego; PKZ(M.a)(1)2 sporządzić rysunki techniczne maszynowe; PKZ(M.a)(1)3 scharakteryzować zasady wymiarowania rysunku technicznego maszynowego; Poziom wymagań programowych P P P P P Kategoria taksonomiczna B B B C B P B P B P B P B P B P B PKZ(M.a)(1)4 zastosować zasady wymiarowania rysunku technicznego maszynowego; P C PKZ(M.a)(1)5 zastosować zasady oznaczania chropowatości i kierunkowości powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych maszynowych; P C PKZ(M.a)(2)1 wykonać szkice typowych części maszyn; P B PKZ(M.a)(2)2 wykonać wymiarowanie szkiców części i typowych zespołów maszyn; P B PKZ(M.a)(6)5 oznaczyć tolerancje i pasowania na rysunkach technicznych; P C P B P C P C PKZ(M.a)(3)1 zozróznić rodzaje programów stosowanych do sporządzania rysunków technicznych; PKZ(M.a)(3)2 posłużyć się programami komputerowymi do sporządzania rysunków technicznych; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej. Materiał nauczania Rodzaje rysunków technicznych. Organizacja stanowiska do wykonywania rysunków. Szkice i rysunki odręczne. Zasady sporządzania rysunków technicznych. Normy dotyczące sporządzania rysunków technicznych. Rodzaje rzutowania. Widoki. Przekroje. Zasady wymiarowania. Tolerancje wymiarowe i pasowania. Uproszczenia rysunkowe. Oznaczanie chropowatości i kierunkowości powierzchni. Programy do sporządzania rysunków. Zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego. Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń. Dokumentacja projektowa budynków. Dokumentacja instalacji budowlanych. Wykonywanie rysunków z zastosowaniem specjalistycznych programów komputerowych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 11 1.1. Rysunek techniczny Planowane zadania / ćwiczenia 1. Wykonywanie rysunku odręcznego bryły w rzucie prostokątnym Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie sporządzenie rysunku odręcznego bryły foremnej w rzucie prostokątnym, na trzy płaszczyzny rzutowania. Zadanie to uczniowie wykonują indywidualnie dla różnych rodzajów brył foremnych. 2. Wykonywanie rysunku złożeniowego określonego zespołu maszyny Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie sporządzenie rysunku złożeniowego określonych zespołów maszyny. Przed wykonaniem ćwiczenia nauczyciel powinien udzielić uczniom szczegółowego instruktażu. Podczas wykonywania ćwiczeń uczniowie mogą korzystać z katalogów maszyn i urządzeń oraz poradników. Ćwiczenie to uczniowie wykonują indywidualnie. 3. Wykonywanie rysunku technicznego z wykorzystaniem specjalistycznego programu komputerowego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie wykonanie rysunku technicznego wybranej części maszyny i jej zwymiarowanie. Przed wykonaniem ćwiczenia nauczyciel powinien zapoznać uczniów z zasadami korzystania z określonego programu komputerowego. Uczniowie wykonują zadanie indywidualnie i przygotowują prace do sprawdzenia w formie wydruków. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni rysunku technicznego, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, ploterem, skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych, stanowiska rysunkowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych. Środki dydaktyczne Pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, modele rzutni geometrycznych, bryły płaskie i przestrzenne, części i typowe zespoły maszyn, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, a także przykładowe dokumentacje konstrukcyjne maszyn i urządzeń, dokumentacje projektowe obiektów budowlanych oraz dokumentacje instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania – uczenia się proponuje się stosowanie następujących metod dydaktycznych: wykładu informacyjnego oraz pokazu z objaśnieniem. Szczególnie zaleca się stosowanie metody ćwiczeń, która umożliwi kształtowanie umiejętności szkicowania oraz wykonywania rysunków technicznych. Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na organizację stanowiska pracy, rozmieszczenie materiałów i przyborów rysunkowych na stołach kreślarskich, prawidłową postawę uczniów podczas wykonywania rysunków oraz przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Wszystkie ćwiczenia dotyczące wykonywania rysunków odręcznych oraz wykreślania, wymiarowania i opisywania rysunków technicznych, powinny być poprzedzone pokazem z objaśnieniem. W trakcie wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien zwrócić uwagę na poprawność posługiwania się oprogramowaniem komputerowym wspomagającym wykonywanie rysunków. Formy organizacyjne Podczas realizacji programu zaleca się stosować indywidualne i zespołowe formy pracy uczniów. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach do 16 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do sprawdzania efektów kształcenia proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych i pisemnych, obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń oraz dokonywanie analizy sporządzonych rysunków. Oceniając osiągnięcia uczniów należy uwzględnić następujące kryteria: poprawność wykonanych rysunków, sposób prezentacji, opracowanie graficzne rysunków. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 12 1.2. Podstawy konstrukcji mechanicznych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych P P P P P P Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A A A A B A P B P P P P P B A B C A PKZ(M.a)(6)2 scharakteryzować rodzaje pasowań; P B PKZ(M.a)(6)3 dobrać pasowania i tolerancje do rodzaju połączeń; PKZ(M.a)(7)1 posłużyć się pojęciami z zakresu materiałoznawstwa; PKZ(M.a)(7)2 rozpoznać materiały konstrukcyjne stosowane w budowie maszyn i urządzeń oraz określić ich właściwości; PKZ(M.a)(7)3 scharakteryzować materiały stosowane podczas eksploatacji maszyn i urządzeń; P P C A P C P C PKZ(M.a)(10)1 scharakteryzować rodzaje korozji; P B PKZ(M.a)(10)2 określić przyczyny korozji; P C PKZ(M.a)(10)3 scharakteryzować sposoby ochrony przed korozją; P A PKZ(M.a)(10)4 dobrać sposoby i środki ochrony antykorozyjnej; P C PKZ(M.a)(16)1 sklasyfikować maszyny i urządzenia; P B PKZ(M.a)(16)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania maszyn i urządzeń; P C PKZ(M.a)(16)3 rozróżnić zespoły i podzespoły maszyn i urządzeń; P B PKZ(M.a)(16)4 scharakteryzować układy funkcjonalne maszyn i urządzeń; P B PKZ(M.a)(16)5 posłużyć się dokumentacją techniczną i instrukcjami obsługi maszyn P B PKZ(M.a)(4)1 sklasyfikować maszyny według określonych kryteriów; PKZ(M.a)(4)2 scharakteryzować konstrukcje mechaniczne; PKZ(M.a)(4)3 scharakteryzować osie i wały maszynowe; PKZ(M.a)(4)4 scharakteryzować rodzaje i budowę łożysk tocznych i ślizgowych; PKZ(M.a)(4)5 scharakteryzować sprzęgła i hamulce; PKZ(M.a)(4)6 sklasyfikować przekładnie mechaniczne; PKZ(M.a)(4)7 wyjaśnić budowę i zasadę działania mechanizmów ruchu postępowego i obrotowego; PKZ(M.a)(4)8 dobrać znormalizowane części maszyn; PKZ(M.a)(5)1 sklasyfikować rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)2 określić zastosowanie połączeń rozłącznych i nierozłącznych; PKZ(M.a)(5)3 dobrać sposoby łączenia elementów konstrukcyjnych; PKZ(M.a)(6)1 scharakteryzować rodzaje tolerancji; Klasyfikacja maszyn. Konstrukcje mechaniczne. Części i zespoły maszyn. Połączenia rozłączne i nierozłączne. Tolerancje kształtu i położenia. Pasowanie według zasady stałego otworu i stałego wałka. Materiały konstrukcyjne stosowane w budowie maszyn – metale i ich stopy, tworzywa sztuczne. Materiały eksploatacyjne. Rodzaje korozji oraz przyczyny jej powstawania. Metody ochrony przed korozją. Środki ochrony antykorozyjnej. Budowa i zasady działania maszyn. Układy funkcjonalne maszyn i urządzeń. Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń. Normy, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. Metody wytwarzania maszyn i urządzeń. Proces technologiczny produkcji maszyn i urzadzeń. Produkcja jednostkowa, małoseryjna, seryjna i masowa. Rodzaje obróbki ręcznej. Narzędzia do obróbki ręcznej. Narzędzia i przyrządy pomiarowe. Rodzaje obróbki maszynowej. Obrabiarki - rodzaje i zastosowanie. Metody kontroli jakości wykonania obróbki ręcznej i maszynowej. Transport elementów, podzespołów i zespołów w procesie produkcyjnym. Środki transportu wewnętrznego. Sposoby składowania materiałów. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 13 1.2. Podstawy konstrukcji mechanicznych i urządzeń; PKZ(M.a)(16)6 rozpoznać elementy konstrukcyjne w zespołach i podzespołach maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17)1 skorzystać z z różnych źródeł informacji technicznych dotyczących maszyn i urządzeń; P B P B PKZ(M.a)(17)2 dokonać analizy schematów strukturalnych, funkcjonalnych i zasadniczych maszyn; P C PKZ(M.a)(17)3 posłużyć się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń; P C PKZ(M.a)(17)4 przestrzegać norm dotyczących rysunku technicznego; P D PKZ(M.a)(18)1 posłużyć się programami komputerowym symulującymi działanie układów napędowych elektrycznych, hydraulicznych i pneumatycznych maszyn i urządzeń; P C PKZ(M.a)(18)2 skorzystać z programów komputerowych wspomagających sporządzanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń; P D PKZ(M.a)(11)1 scharakteryzować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; P B P D P C PKZ(E.a)(11)1 wyjaśnić zasady wykonywania czynności z zakresu obróbki ręcznej; P C PKZ(M.a)(12)2 scharakteryzować rodzaje obróbki maszynowej; P A PKZ(M.a)(12)3 rozróżnić narzędzia do obróbki ręcznej; P C PKZ(M.a)(12)4 scharakteryzować rodzaje obrabiarek stosowanych do obróbki maszynowej; P B P A P P P C B C P P B B P P P C C B PKZ(M.a)(11)2 scharakteryzować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń zależnie od skali produkcji; PKZ(M.a)(12)1 scharakteryzować rodzaje obróbki ręcznej; PKZ(M.a)(13)1 sklasyfikować przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(13)2 dobrać przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(15)1 scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(15)2 dobrać metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(8)1 scharakteryzować środki transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9)1 dobrać środki do transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9)2 dobrać miejsce i sposób składowania materiałów; KPS (1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS (6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 14 1.2. Podstawy konstrukcji mechanicznych Planowane zadania / ćwiczenia Opis pracy: 1. Rozpoznawanie materiałów konstrukcyjnych stosowanych do budowy maszyn i urzadzeń Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie, na podstawie próbek, materiałów konstrukcyjnych stosowanych do budowy maszyn i urządzeń, określenie właściwości oraz możliwości zastosowania. Uczniowie powinni przedstawić wyniki pracy w formie tabeli. Ćwiczenie uczniowie wykonują w 2-3 osobowych zespołach. 2. Rozpoznawanie rodzajów korozji oraz określanie przyczyn jej powstawania Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie rodzajów korozji na podstawie analizy skorodowanych elementów maszyn, określenie przyczyn jej powstania oraz dobieranie metod ochrony antykorozyjnej. Ćwiczenie uczniowie wykonują w 2-3 osobowych zespołach, a wyniki prac przentują w formie prezentacji multimedialnej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni dydaktycznej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Specjalistyczne programy komputerowe, filmy dydaktyczne, dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń, przykładowe dokumentacje procesów technologicznych, próbki materiałów stosowanych w budowie maszyn, części i podzespoły maszyn i urządzeń, modele i przekroje maszyn, normy ISO i PN, katalogi części maszyn. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod dydaktycznych: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w kilkuosobowych zespołach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie przedstawionych kryteriów. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno dostarczyć informacji dotyczących zakresu i stopnia opanowania wiedzy i umiejętności określonych w programie działu. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 15 2. Termodynamika techniczna 2.1. Podstawy termodynamiki technicznej 2.2. Obliczenia termodynamiczne 2.1. Podstawy termodynamiki technicznej Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(B.m)(8)1 posłużyć się terminologią z zakresu termodynamiki; P A PKZ(B.m)(8)2 scharakteryzować podstawowe parametry stanu czynnika termodynamicznego; P B PKZ(B.m)(8)3 scharakteryzować podstawowe przemiany termodynamiczne; P B PKZ(B.m)(8)4 zastosować prawa pierwszej i drugiej zasady termodynamiki; P B PKZ(B.m)(8)5 scharakteryzować obiegi termodynamiczne; P B PKZ(B.m)(8)6 wykonać obliczenia parametrów czynnika w procesach termodynamicznych; P B E(30).2(4)1 scharakteryzować przemiany fazowe czynników chłodniczych; P B E(30).2(4)2 wykonać obliczenia cieplne obiegów chłodniczych; P B E(30).2(4)3 zastosować prawa z zakresu mechaniki płynów; E(30).2(4)4 obliczyć parametry charakteryzujące przepływ płynów; P P C B E(30).2(4)5 scharakteryzować sposoby wymiany ciepła; P B E(30).2(4)6 scharakteryzować parametry przepływu ciepła; E(30).2(4)7 scharakteryzować właściwości termodynamiczne roztworów; P P B C E(30).2(4)8 określić parametry charakteryzujące roztwory; P C PKZ(B.m)(7)1 scharakteryzować parametry powietrza wilgotnego; P B P B E(31).1(4)3 wyjaśnić zjawiska zachodzące w procesie obróbki powietrza; E(31).1(4)4 scharakteryzować metody obróbki powietrza; P P B C PKZ(B.m)(7)3 scharakteryzować urządzenia stosowane do obróbki powietrza. P B KPS (1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).1(4)2 określić przemiany zachodzące w powietrzu wilgotnym; Materiał nauczania Podstawowe pojęcia termodynamiki. Parametry stanu czynnika termodynamicznego. Gaz jako czynnik termodynamiczny. Przemiany termodynamiczne. Pierwsza zasada termodynamiki. Druga zasada termodynamiki. Obiegi termodynamiczne. Procesy termodynamiczne zachodzące w sprężarkach. Obiegi parowe. Termodynamika roztworów. Absorpcyjne obiegi chłodnicze. Sposoby wymiany powietrza. Charakterystyka powietrza wilgotnego. Przemiany powietrza wilgotnego. Wykres Moliera dla powietrza wilgotnego. Przepływy czynnika termodynamicznego. Sposoby rozchodzenia się ciepła. Wymienniki ciepła- rodzaje, budowa, zastosowanie. Metody obróbki powietrza. Urządzenia do obróbki powietrza. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 16 2.1. Podstawy termodynamiki technicznej Planowane zadania / ćwiczenia 1. Identyfikowanie czynników chłodniczych Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie rodzaju czynnika chłodniczego na podstawie pomiarów jego ciśnienia i temperatury oraz tablic właściwości czynników chłodniczych. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 2. Określanie masy gazu doskonałego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie obliczenie masy gazu doskonałego o określonej objętości, temperaturze i ciśnieniu. Nauczyciel powinien przygotować dane do wykonania ćwiczenia. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 3. Określanie temperatury zamarzania wybranych roztworów wodnych soli kuchennej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie określenie temperatury zamarzania roztworów wodnych soli kuchennej na podstawie pomiarów ich gęstości. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczniowie mogą korzystać tablic i wykresów przedstawiających zależności temperatury zamarzania i gęstości roztworów. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne zaleca się prowadzić w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Przyrządy do pomiaru ciśnienia, temperatury, gęstości i prędkości przepływu płynów, schematy, filmy dydaktyczne z zakresu termodynamiki technicznej, tablice i wykresy określające właściwości czynników chłodniczych, gazów, nośników ciepła, roztworów, olejów chłodniczych, normy, katalogi urządzeń chłodniczych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu proponuje się stosowanie następujących metod dydaktycznych: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie metody ćwiczeń, która umożliwi kształtowanie umiejętności wykonywania obliczeń oraz korzystania z różnych źródeł informacji. W procesie nauczania - uczenia się nauczyciel powinien odwoływać się do wiedzy uczniów nabytej na zajęciach dydaktycznych z fizyki oraz chemii. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form pracy uczniów. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Podczas sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów zaleca się stosowanie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania oraz poziom wykonania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 17 2.2. Obliczenia termodynamiczne Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna E(30).1(3)1 obliczyć bilans cieplny chłodni; P C E(30).1(3)2 obliczyć strumień ciepła przenikającego przez przegrody; P D E(30).1(3)3 obliczyć powierzchnię wymienników ciepła; P B E(30).1(3)4 wykonać obliczania oporów przepływu w rurociągach chłodniczych; P C P B P C PKZ(B.m)(7)2 dobrać parametry powietrza wilgotnego; P B E(31).1(4)1 przedstawić przemiany powietrza wilgotnego na wykresie Moliera; P C E(31).1(4)5 obliczyć straty ciepła w pomieszczeniach klimatyzowanych; P D E(31).1(4)6 obliczyć opory przepływu powietrza w przewodach wentylacyjnych; P C P B P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).1(3)5 wyznaczyć obiegi chłodnicze na wykresie logp-h dla różnych czynników chłodniczych; E(30).1(3)6 obliczyć moc chłodniczą urządzenia; E(31).1(4)7 wyznaczyć obiegi pomp ciepła na wykresie logp-h dla czynników chłodniczych; E(31).1(4)8 obliczyć zapotrzebowanie na moc pompy ciepła. Materiał nauczania Bilans cieplny chłodni. Strumień ciepła przenikającego przez przegrody. Obiegi chłodnicze. Obliczenia mocy chłodniczej urządzeń. Obliczenia wielkości powierzchni wymienników ciepła. Parametry powietrza wilgotnego. Opory przepływu w rurociągach chłodniczych. Obliczenia strat ciepła w pomieszczeniach klimatyzowanych. Opory przepływu powietrza w przewodach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Obliczenia wydajności grzejnej pomp ciepła. Sprawność urządzeń chłodniczych. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Obliczanie bilansu cieplnego komory chłodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie obliczenie bilansu cieplnego komory chłodniczej na podstawie założonych parametrów technologicznych. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie. W trakcie wykonywania ćwiczenia powinni korzystać z norm, katalogów urządzeń chłodniczych oraz literatury zawodowej. 2. Obliczanie powierzchni parownika w komorze chłodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie obliczenie powierzchni parownika w komorze chłodniczej na podstawie założonych parametrów technologicznych. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych. W trakcie wykonywania ćwiczenia należy umożliwić uczniom korzystanie z norm oraz katalogów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Przyrządy pomiarowe do pomiaru ciśnienia, temperatury, gęstości i prędkości przepływu płynów. Schematy, przekroje urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Filmy dydaktyczne z zakresu termodynamiki technicznej. Tablice i wykresy określające właściwości czynników chłodniczych, gazów, nośników ciepła, roztworów, olejów chłodniczych. Normy, katalogi urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 18 2.2. Obliczenia termodynamiczne Zalecane metody dydaktyczne Skuteczność nauczania w dużym stopniu zależy od właściwego doboru treści i metod nauczania. Dokonując wyboru metod należy preferować takie, które zapewniają: – wdrożenie ucznia do samodzielnego i logicznego myślenia, – aktywny udział w rozwiązywaniu zadań i problemów, – stosowanie zdobytej przez ucznia wiedzy w praktyce, – kształtowanie u uczniów określonych umiejętności i nawyków. Kształtowanie umiejętności wynikających z założonych efektów kształcenia wymaga stosowania różnych metod i form pracy z uczniami oraz właściwego doboru środków dydaktycznych. Wskazane jest, aby program nauczania realizować metodami: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie metody ćwiczeń, która umożliwia kształtowanie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji, stosowania nabytej wiedzy w praktyce oraz wykonywania obliczeń termodynamicznych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Podczas sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów zaleca się stosowanie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki sprawdzianów i testów osiągnięć szkolnych oraz poziom wykonania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 19 3. Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji 3.1. Podstawy elektrotechniki i elektronik 3.2. Miernictwo elektryczne 3.3. Instalacje elektryczne 3.4. Maszyny elektryczne 3.5. Automatyka urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych 3.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P P A B P B P P P P P P C B B B B C P B P C P C P C P P P P P P P P P B B B B B B C C C PKZ(E.a)(1)1 posłużyć się terminologią dotyczącą prądu elektrycznego; PKZ(E.a)(1)2 scharakteryzować wielkościi fizyczne stosowanew elektrotechnice; PKZ(E.a)(1)3 określić warunki przepływu prądu elektrycznego w obwodzie elektrycznym; PKZ(E.a)(1)4 posłużyć się pojęciami z zakresu elektrotechniki i elektroniki; PKZ(E.a)(1)5 rozpoznać materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice; PKZ(E.a)(2)1 wyjaśnić zjawiska związane z prądem stałym; PKZ(E.a)(2)2 wyjaśnić zjawiska związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a)(3)1 scharakteryzować wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a)(3)2 przeliczyć wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a)(4)1 określić wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); PKZ(E.a)(4)2 obliczyć wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); PKZ(E.a)(5)1 obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem praw elektrotechniki; PKZ(E.a)(5)2 obliczyć wartości wielkości elektrycznych w układach elektronicznych z zastosowaniem praw elektrotechniki; PKZ(E.a)(6)1 rozpoznać elementy oraz układy elektryczne; PKZ(E.a)(6)2 rozpoznać elementy oraz układy elektroniczne; PKZ(E.a)(8)1 określić parametry elementów elektrycznych; PKZ(E.a)(8)2 określić parametry elementów elektronicznych; PKZ(E.a)(8)3 określić parametry układów elektrycznych; PKZ(E.a)(8)4 określić parametry układów elektronicznych; KPS (1)1 zastosować zasady kultury i etyki; KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; Materiał nauczania Wielkości elektryczne i ich jednostki - napięcie, natężenie prądu, rezystancja, moc, energia. Pojemność elektryczna. Kondensatory. Źródła energii elektrycznej. Rodzaje prądów. Łączenie odbiorników -szeregowe, równoległe, w gwiazdę lub trójkąt. Łączenie źródeł energii elektrycznej - szeregowe, równoległe, mieszane. Materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice. Elementy obwodu elektrycznego. Prawo Ohma. Prawa Kirchhoffa. Prawo Joule´a-Lenza Obwody nierozgałęzione. Obwody rozgałęzione. Obliczanie obwodów - metodą przekształcania, metodą praw Kirchhoffa. Moc w obwodach prądu sinusoidalnie zmiennego. Przebiegi sinusoidalne -powstawanie, wielkości, przesunięcie fazowe. Termistory NTC i PTC. Diody LED. Diody prostownicze. Tyrystory. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 20 3.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. P P B B Tranzystory. Termoelementy. Prostowniki. Falowniki. Parametry elementów i układów elektrycznych. Parametry elementów i układów elektronicznych. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Obliczanie wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem podstawowych praw elektrotechniki Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie obliczenie ilości ciepła wydzielonego przez grzejnik elektryczny w czasie 1 h, przy założeniu, że napięcie zasilania grzejnika U=230 V, a rezystancja grzejnika R=46 Ω. Uczniowie mogą wykonać ćwiczenie indywidualnie. Podczas wykonywania ćwiczenia powinni korzystać z instrukcji do wykonywania ćwiczeń oraz innych źródeł informacji. 2. Przeliczanie jednostek wielkości fizycznych z zastosowaniem wielokrotności i podwielokrotności systemu SI Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie obliczenie ilości energii cieplnej otrzymanej z 1 kWh energii elektrycznej. Wyniki obliczeń należy przedstawić w J (dżulach). Uczniowie mogą wykonać ćwiczenie indywidualnie lub w klilkuosobowych zespołach. 3. Rozpoznawanie materiałów stosowanych w elektrotechnice i elektronice Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie materiałów stosowanych w elektrotechnice i elektronice na podstawie próbek tych materiałów oraz określenie ich właściwości i możliwości zastosowania. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Specjalistyczne programy komputerowe, filmy dydaktyczne, schematy obwodów elektrycznych, katalogi, elementy elektryczne i elektroniczne, próbki materiałów stosowanych w elektrotechnice i elektronice. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod dydaktycznych: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie pokazu z objaśnieniem oraz ćwiczeń umożliwiających kształtowanie umiejętności przeliczania wartości wielkości fizycznych oraz wykonywania obliczeń związanych z przepływem prądu elektrycznego. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w kilkuosobowych zespołach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie określonych kryteriów. Powinno ono dostarczyć informacji dotyczących zakresu i stopnia opanowania wiedzy i umiejętności określonych w programie działu. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 21 3.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 22 3.2. Miernictwo elektryczne Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B P B P C P B P C P B P C P B P P P C C B P B PKZ(E.a)(14)1 scharakteryzować metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)2 rozpoznać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)4 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(15)1 określić zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)2 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)3 wykonać pomiary wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)4 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)5 określić zakresy pomiarowe przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; KPS (1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS (3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS (6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji. Materiał nauczania – Metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych. Przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych. Dokładność pomiarów. Pomiar parametrów prądu. Pomiar napięcia. Pomiar napięcia w obwodach z przekształtnikami energoelektronicznymi. Pomiar rezystancji. Sprawdzanie ciągłości przewodów ochronnych. Pomiar rezystancji izolacji. Mierniki rezystancji izolacji. Pomiar mocy. Pomiar energii elektrycznej. Elektryczne pomiary temperatury. Termometr oporowy w układzie mostkowym. Multimetry cyfrowe, wskazówkowe, cęgowe funkcje, zakresy, zasady obsługi. Mierniki wskazówkowe - rodzaje, skale. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Przygotowywanie multimetru cyfrowego do pomiaru wartości skutecznej napięcia Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie przygotowanie multimetru cyfrowego do pomiarów napięcia na podstawie instrukcji jego obsługi. Uczniowie przygotowują miernik wielofunkcyjny do pomiaru napięcia w obwodzie jednofazowym prądu przemiennego o parametrach wskazanych przez nauczyciela. Ćwiczenie wykonują indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 2. Wykonywanie pomiarów wartości rezystancji Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie przygotowanie multimetru cyfrowego do pomiarów na podstawie instrukcji obsługi oraz wykonanie pomiaru rezystancji w kilku rezystorach wskazanych przez nauczyciela. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, multimetry cyfrowe, multimetr wskazówkowy, miernik rezystancji izolacji. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 23 3.2. Miernictwo elektryczne Środki dydaktyczne Przyrządy pomiarowe, instrukcje obsługi przyrządów pomiarowych, schematy układów pomiarowych, normy ISO i PN, katalogi przyrządów pomiarowych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem podczas realizacji treści dotyczących budowy i obsługi mierników cyfrowych i wskazówkowych oraz pokazu z instruktażem dotycząego wykonywania pomiarów wielkości elektrycznych i elektronicznych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w kilkuosobowych zespołach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie określonych kryteriów. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 24 3.3. Instalacje elektryczne Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B P P C C P B P C P B P C P A P B P B P B P A P B P P P P C C C B P B P B PKZ(E.a)(7)1 zastosować symbole graficzne na schematach ideowych i montażowych układów elektrycznych; PKZ(E.a)(7)2 sporządzić schematy ideowe układów elektrycznych; PKZ(E.a)(7)4 sporządzić schematy montażowe układów elektrycznych; PKZ(E.a)(12)1 określić funkcje elementów i układów elektrycznych na postawie dokumentacji technicznej; PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(13)2 wyjaśnić zasady wykonywania połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(17)1 skorzystać z dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; BHP(1)1 wyjaśnić pojęcia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz ergonomii; BHP(4)1 określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)2 rozpoznać zagrożenia bezpieczeństwa mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5)1 rozróżniać zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6)1 określić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka BHP(10)1 udzielać pierwszej pomocy w sytuacji poparzenia chemicznego lub termicznego; BHP(10)2 udzielać pierwszej pomocy w sytuacji porażenia prądem elektrycznym; KPS (1)1 zastosować zasady zasad kultury osobistej; KPS (3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji. Materiał nauczania – Schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych. – Symbole graficzne stosowane na schematach ideowych i montażowych. – Przewody elektroenergetyczne. – Przewody elektroenergetyczne z izolacją olejoodporną. – Kable energetyczne. – Styczniki. – Przekaźniki elektromagnetyczne. – Przekaźniki czasowe. – Wyłączniki silnikowe. – Przekaźniki termiczne. – Wyłączniki nadmiarowo-prądowe. – Wyłączniki ochronne różnicowoprądowe. – Ograniczniki przepięć. – Bezpieczniki instalacyjne. – Rozłączniki. – Instalacje elektryczne w korytkach. – Instalacje elektryczne na drabinkach. – Instalacje elektryczne prowadzone w rurkach. – Osprzęt instalacji elektrycznych prowadzonych w korytkach, na drabinkach oraz w rurkach. – Grzałki elektryczne. – Lampy LED w chłodnictwie. – Lampy fluorescencyjne w chłodnictwie. – Schematy wyposażenia elektrycznego urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. – Dokumentacja instalacji elektrycznych. – Schematy ideowe obwodów zasilania, sterowania i sygnalizacji. – Zagrożenia wynikające z działania prądu na organizm człowieka. – Pierwsza pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy. – Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące montażu mechanicznego i elektrycznego Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 25 3.3. Instalacje elektryczne – – – – w układach elektrycznych. Układy sieci w urządzeniach elektroenergetycznych do 1 kV. Ochrona od porażeń prądem w instalacjach o napięciu znamionowym do 1 kV. Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące podczas pracy z układami elektrycznymi i elektronicznymi. Przepisy ochrony przeciwpożarowej dotyczace pracy z układami elektrycznymi i elektronicznymi. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Porównywanie budowy i zasady działania styczników oraz wyłączników silnikowych Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie zapoznanie się z budową i zasadą działania styczników i wyłączników silnikowych, określenie ich cech wspólnych oraz różnic, a następnie podanie przykładów ich zastosowania. Uczniowie mogą wykonać ćwiczenie na podstawie katalogów lub obiektów rzeczywistych. Wyniki powinni uczniowie przedstawić w postaci tabeli przedstawiającej cechy wspólne i różnice styczników oraz wyłączników silnikowych, oraz zaprezentować rezultaty pracy zespołu. Uczniowie mogą wykonać ćwiczenie w 3-4 osobowych zespołach. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Schematy ideowe i montażowe obwodów zasilania, sterowania i zabezpieczeń w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotyczące montażu instalacji elektrycznych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń elektrycznych, normy ISO i PN, katalogi elementów instalacji, elementy instalacji elektrycznych, przykładowe dokumentacje instalacji elektrycznych, schematy układów sieci, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Zalecane metody dydaktyczne W trakcie realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Podczas realizacji treści dotyczących budowy i zasady działania elementów instalacji elektrycznych zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem, natomiast treści dotyczące udzielania pierwszej pomocy zaleca się realizować z zastosowaniem metody pokazu z instruktażem oraz metody przypadków, gdzie uczniowie na podstawie opisu określonego zdarzenia analizują przyczyny zaistnienia nietypowej sytuacji oraz poszukują trafnych rozwiązań powstałych problemów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w grupach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie określonych kryteriów. Powinno ono dostarczyć informacji dotyczących zakresu i stopnia realizacji celów kształcenia określonych w programie działu w formie oczekiwanych efektów kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz poziomu wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji programu działu proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 26 3.4. Maszyny elektryczne Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P C P B P B P B P B P C P C P C P B P B P B P C P B P P C C E(30).1.(10)1 rozpoznać elektryczne układy zasilania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)2 rozpoznać elektryczne układy sterowania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)3 rozpoznać elektryczne układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)4 rozpoznać elektryczne elementy stosowane w układach zasilania instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)5 rozpoznać elektryczne elementy stosowane w układach sterowania instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)6 określić elektryczne elementy stosowane w układach zabezpieczeń instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)7 okreslić zasady montażu układów zasilania, sterowania oraz zabezpieczeń stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(31).1.(13)1 rozpoznać elektryczne układy zasilania stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)2 rozpoznać elektryczne układy sterowania stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)3 rozpoznać elektryczne układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)4 określić elektryczne elementy w układach zasilania instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).1.(13)5 określić elektryczne elementy w układach sterowania instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).1.(13)6 określić elektryczne elementy w układach zabezpieczeń instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).1.(13)7 okreslić zasady montażu układów zasilania, sterowania oraz zabezpieczeń stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; PKZ(E.a) (10)1 rozpoznać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji; KPS (1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS (3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; Materiał nauczania Elektryczne układy zasilania stosowane w instalacjach chłodniczych. Układy sterowania stosowane w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła. Układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła. Zasady montażu układów zasilania, sterowania oraz zabezpieczeń stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła. Narzędzia i przyrządy pomiarowe stosowane podczas montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Maszyny elektryczne stosowane w chłodnictwie i klimatyzacji– rodzaje, charakterystyka. Silniki elektryczne – rodzaje, zastosowanie. Silniki jednofazowe klatkowe z fazą rozruchową kondensatorową. Silniki trójfazowe asynchroniczne klatkowe. Silniki trójfazowe asynchroniczne klatkowe. z dzielonymi uzwojeniami. Przemienniki częstotliwości. Rozruch silników sprężarek. Przekaźniki rozruchowe prądowy i napięciowy. Czujnik kolejności i zaniku fazy. Regulacja prędkości obrotowej silników wentylatorów. Regulacja prędkości obrotowej silników pomp obiegowych. Regulacja prędkości obrotowej silników Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 27 KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. P P P P B B B B sprężarek chłodniczych. Zintegrowane zabezpieczenia termiczne silników. Zasady bezpiecznej pracy podczas obsługi maszyn elektrycznych. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Sporządzanie schematu obwodu głównego silnika indukcyjnego trójfazowego do rozruchu gwiazda – trójkąt Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie sporządzenie schematu obwodu głównego silnika indukcyjnego trójfazowego klatkowego, w układzie gwiazda – trójkąt, wykorzystywanego podczas rozruchu. W tym układzie uczniowie wykorzystają styczniki. 2. Analizowanie sposobów rozruchu silników indukcyjnych trójfazowych Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie dokonanie analizy sposobów rozruchu silników trójfazowych, asynchronicznych, klatkowych napędzających sprężarki chłodnicze, na podstawie rzeczywistych silników indukcyjnych trójfazowych oraz ich dokumentacji. Wyniki prac uczniowie mogą opracować w formie prezentacji multimedialnej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, modele dydaktyczne, dodatkowo sala dydaktyczna może być wyposażona w stanowisko do demonstracji regulacji prędkości obrotowej wentylatora. Środki dydaktyczne Modele dydaktyczne sprężarek chłodniczych z silnikami elektrycznymi, modele dydaktyczne pomp obiegowych z silnikami elektrycznymi, regulatory prędkości obrotowej, plansze poglądowe, tabliczki znamionowe silników i urządzeń elektrycznych, elementy rzeczywiste, dokumentacje techniczne, katalogi sprężarek, pomp i wentylatorów, czasopisma branżowe. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem podczas realizacji treści dotyczących budowy i zasady działania maszyn i urządzeń energoelektronicznych. Ćwiczenia można realizować metodą tekstu przewodniego. Uczniowie wówczas samodzielnie wykonują zadania za pomocą przygotowanych przez nauczyciela tekstów przewodnich oraz planują wykonanie zadania korzystając z materiałów źródłowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w grupach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie określonych kryteriów. Powinno ono dostarczyć informacji dotyczących zakresu i stopnia realizacji celów kształcenia określonych w programie działu w formie założonych efektów kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz poziomu wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 28 3.5. Automatyka urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych PKZ(E.a)(12)2 określić funkcje elementów i układów elektronicznych na postawie dokumentacji technicznej; P PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(17)1 skorzystać z dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; PKZ(E.a)(18)1 dobrać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(E.a)(18)2 skorzystać ze specjalistycznych programów komputerowych; E(30).2.(5)1 rozpoznać urządzenia sterujące stosowane w chłodnictwie; E(30).2.(5)2 określić funkcje urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(30).2.(5)3 wyjaśnić działanie urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(31).2.(6)1 rozpoznać urządzenia sterujące stosowane w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2.(6)2 określić funkcje urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2.(6)3 wyjaśnić działanie urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; KPS (1)1 zastosować zasad kultury osobistej; KPS (3)2 przewidywać skutki podejmowanych działań; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(1)3 zaplanować sposób wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Wykonywanie nastawy sterownika elektronicznego sterującego pracą sprężarki Kategoria taksonomiczna B P C P P C P P P P P C B B B P P P P P P P P P C Materiał nauczania B B B C C B B B C C Podstawy automatki. Funkcje elementów i układów elektronicznych. Schematy układów elektronicznych. Zastosowanie elementów i układów elektronicznych w automatyce urzadzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Regulacja automatyczna urządzeń stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji - podstawy teoretyczne. Charakterystyki regulatorów. Układy regulacji. Sterowniki zespołów sprężarkowych i wentylatorów skraplaczy. Sterowniki parowników chłodniczych. Sterowniki nadrzędne. Sterowniki podrzędne. Magistrale komunikacyjne. Elektroniczne przetworniki ciśnienia. Elektroniczne zawory rozprężne. Zawory elektromagnetyczne. Regulatory temperatury. Regulatory ciśnienia. Specjalistyczne programy komputerowe. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 29 3.5. Automatyka urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Rysunek 1. Schemat układu sterowania temperaturą w komorze chłodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie wykonanie nastawy sterownika elektronicznego sterującego pracą sprężarki na podstawie określonej temperatury w komorze chłodniczej oraz instrukcji obsługi sterownika. Przed dokonaniem nastawy należy: – określić typ czujnika: PT/PTC, – ustawić zegar czasu rzeczywistego, – określić jednostkę wskazań temperatury, – ustawić temperaturę na sterowniku, – określić górny i dolny limit nastawy temperatury, – dokonać korekty pomiaru temperatury (na podstawie termometru wzorcowego), – określić minimalny i maksymalny czas pracy sprężarki. Po dokonaniu wstępnych nastaw uczniowie powinni uruchomić układ sterowania temperaturą w komorze chłodniczej i porównać temperaturę odczytaną ze sterownika z temperaturą wskazywaną przez termometr wzorcowy. Pracę sprężarki można zasymulować za pomocą ogniwa Peltiera z zainstalowanymi radiatorami i czujnikiem temperatury po stronie „zimnej” modułu. Sterownik odczytując wartość temperatury i porównując ją z wartością zadaną załącza i wyłącza zasilanie modułu w celu osiągnięcia nastawionej temperatury. Strona „zimna” z zamontowanym radiatorem powinna zostać zamknięta w izolowanej komorze. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, elementy stosowane w systemach monitoringu i automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych, trenażery i mierniki temperatury. Środki dydaktyczne Katalogi sterowników, sterowniki różnego typu stosowane w systemach monitoringu i automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych, instrukcje obsługi sterowników, plansze poglądowe, schematy montażowe i ideowe obwodów monitoringu, komputerowe programy demonstracyjne. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu proponuje się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Szczególnie zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem podczas realizacji treści dotyczących budowy i zasady działania sterowników. W trakcie prowadzenia zajęć dydaktycznych należy obserwować pracę uczniów, zwracając uwagę na umiejętność pracy w grupie, samodzielność i spostrzegawczość, dokładność wykonywania ćwiczeń, opracowywanie i interpretowanie wyników pomiarów. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 30 3.5. Automatyka urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form organizacyjnych: pracy z całą klasą, pracy w grupach oraz pracy indywidualnej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie okreśnych kryteriów. Osiągnięcia uczniów należy ocenić na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz poziomu wykonania ćwiczeń. Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu dydaktycznego z zakresu programu całego działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 31 4. Technologia instalacji i urządzeń chłodniczych 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych 4.2. Zasady eksploatacji urządzeń chłodniczych 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P A P A P B P B P B P A P B P B P B P B P B P B P C P P P P P P B C A B B B P B BHP(1)2 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej obowiązujące w branży chłodniczej; BHP(1)3 sklasyfikować środki gaśnicze; BHP(1)4 określić wymagania ergonomii dotyczące organizacji stanowisk pracy technika chłodnictwa i klimatyzacji; BHP(2)1 scharakteryzować instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3)1 określić prawa i obowiązki pracownika dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 określić obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia warunków bezpieczeństwa i higieny pracy pracownikom; BHP(3)3 posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; BHP(4)3 scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka wynikające ze stosowania czynników chłodniczych; BHP (6)3 określić skutki działania czynników chłodniczych na organizm człowieka; PKZ(B.m)(9)1 scharakteryzować rodzaje czynników chłodniczych stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(9)2 scharakteryzować rodzaje nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(9)3 scharakteryzować rodzaje olejów stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(12)1 określić wpływ czynników chłodniczych na atmosferę ziemską; PKZ(B.m)(12)2 scharakteryzować alternatywne czynniki chłodnicze; E(30).1(1)1 scharakteryzować rodzaje instalacji chłodniczych; E(30).1(1)2 rozróżnić elementy instalacji chłodniczych; E(30).1(1)3 określić funkcje poszczególnych elementów instalacji chłodniczych; E(30).1(1)4 scharakteryzować rodzaje armatury chłodniczej i określić jej funkcje; E(30).1(2)1 sklasyfikować urządzenia chłodnicze według określonych kryteriów; Materiał nauczania Pojęcia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska. Wymagania ergonomii. Zasady ochrony przeciwpożarowej obowiązujące w chłodnictwie i klimatyzacji. Środki gaśnicze – rodzaje, zastosowania. Instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce. Prawa i obowiązki pracownika dotyczące przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązki pracodawcy dotyczace bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników. Zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych. Charakterystyka czynników chłodniczych, olejów i nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka wynikające ze stosowania czynników chłodniczych. Rodzaje instalacji chłodniczych. Elementy instalacji chłodniczych i ich funkcje. Sprężarki chłodnicze. Wymienniki ciepła. Aparaty pomocnicze. Przewody i armatura chłodnicza. Przyrządy pomiarowe stosowane w chłodnictwie Aparatura regulacyjno-zabezpieczająca stosowana w chłodnictwie. Agregaty chłodnicze. Materiały stosowane w instalacjach chłodniczych, Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 32 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych E(30).1(2)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania urządzeń chłodniczych oraz określić ich zastosowanie; E(30).1(2)3 scharakteryzować urządzenia regulacyjno-zabezpieczające stosowane w chłodnictwie; E(30).1(7)1 rozróżnić rodzaje materiałów stosowanych w instalacjach chłodniczych i określić ich właściwości; E(30).1(7)2 rozróżnić rodzaje połączeń stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(7)3 wyjaśnić zasady wykonywania połączeń rurociągów chłodniczych; E(30).1(7)4 rozpoznać rodzaje narzędzi stosowanych do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych oraz określić zasady ich użytkowania; E(30).1(8)1 określić zasady prowadzenia przewodów instalacji chłodniczych; E(30).1(8)2 określić zasady montażu urządzeń chłodniczych oraz uzbrojenia; E(30).1(12) 1 scharakteryzować rodzaje prób szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(12) 2 określić zasady wykonywania prób szczelności; E(30).1(13)1 rozróżnić rodzaje izolacji stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(13)2 określić właściwości materiałów izolacyjnych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(13)3 scharakteryzować zasady wykonywania izolacji antykorozyjnych, termicznych, przeciwwilgociowych i przeciwdrganiowych; PKZ(B.m)(11)1 scharakteryzować zasady transportu czynników chłodniczych; PKZ(B.m)(11)2 określić zasady przechowywania czynników chłodniczych; PKZ(B.m)(11)3 określić zasady gospodarki czynnikami chłodniczych; E(30).1(14)1 scharakteryzować metody napełniania instalacji chłodniczych; E(30).1(14)2 określić zagrożenia związane ze stosowaniem czynników chłodniczych; E(30).2(6) 1 rozróżnić przyrządy stosowane do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).2(6)2 scharakteryzować działanie przyrządów pomiarowych; E(30).2(6)3 określać czułość i bezwładność przyrządów pomiarowych; E(30).2(6)4 obliczyć błąd pomiaru; E(30).1(16)1 wyjaśić zasady wykonywania pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych; E(30).1(16)2 zinterpretować wyniki pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych; E(30).1(15)1 określić zasady uruchomiania instalacji i chłodniczych; E(30).1(15)2 określić zasady regulacji instalacji chłodniczych; E(30).1(5)2 określić zasady sporządzania zapotrzebowania na materiały stosowane do montażu instalacji chłodniczych; E(30).1(5)3 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; P B P B P B P P B C P B P P P P P B C C D C P B P B P P P P P B B B C C P B P P PP B C C P C P P PP D B C P B P C ich właściwości. Rodzaje połączeń elementów instalacji chłodniczych. Zasady wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych. Narzędzia stosowane do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych. – rodzaje, zasady użytkowania. Zasady prowadzenia i montażu przewodów instalacji chłodniczych. Zasady montażu urządzeń chłodniczych, uzbrojenia oraz aparatury regulacyjno-zabezpieczającej. Próby szczelności instalacji chłodniczych – rodzaje, zasady wykonywania. Rodzaje izolacji stosowanych w instalacjach chłodniczych. Zasady wykonywania izolacji antykorozyjnych, termicznych, przeciwwilgociowych i przeciwdrganiowych. Metody napełniania instalacji chłodniczych. Parametry pracy urządzeń chłodniczych. Przyrządy do pomiaru parametrów instalacji i urządzeń chłodniczych. Zasady uruchomiania instalacji chłodniczych. Regulacja instalacji chłodniczych. Rodzaje odbiorów technicznych. Zasady przeprowadzania odbiorów instalacji chłodniczych. Kalkulacja kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych. Dokumentacja odbioru instalacji chłodniczych Dokumentacja instalacji, instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 33 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych E(30).1(17)1 scharakteryzować rodzaje odbiorów technicznych i określić ich zakres; P B E(30).1(18)1 określić zasady wykonywania obmiarów instalacji chłodniczych; P B E(30).1(18)2 określić zasady wykonywania odbiorów instalacji chłodniczych; P B E(30).1(18)3 wyjaśnić zasady sporządzania dokumentacji odbioru instalacji P B chłodniczych; E(30).1(4)1 posłużyć się dokumentacją instalacji chłodniczych; P B E(30).1(4)2 skorzystać z instrukcji obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; P B P C KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności P B zawodowych; P B OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Rozpoznawanie elementów instalacji chłodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie elementów instalacji chłodniczej na podstawie dokumentacji technicznej lub modeli dydaktycznych oraz określenie ich funkcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. W trakcie wykonywania ćwiczenia uczniowie mogą korzystać z literatury zawodowej oraz innych źródeł informacji. 2. Rozpoznawanie materiałów stosowanych do wykonania izolacji termicznej instalacji chodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie materiałów termoizolacyjnych na podstawie próbek oraz określenie ich właściwości i możliwości zastosowania. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 3. Dobieranie technik łączenia przewodów instalacji chłodniczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie dobranie technik połączeń przewodów chłodniczych w zależności od rodzaju stosowanych materiałów oraz parametrów pracy instalacji. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczniowie mogą korzystać z poradników, katalogów oraz dokumentacji technicznej. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Modele dydaktyczne instalacji chłodniczych, próbki materiałów stosowanych w instalacjach chłodniczych, urządzenia chłodnicze, przyrządy do pomiaru ciśnienia, temperatury, gęstości i prędkości przepływu płynów, schematy, przekroje urządzeń chłodniczych, filmy dydaktyczne dotyczące montażu oraz eksploatacji urządzeń chłodniczych, przykładowa dokumentacja instalacji chłodniczych, instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń, normy, katalogi urządzeń chłodniczych. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się wskazane jest stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Podczas realizacji treści dotyczących budowy i zasady działania instalacji i urządzeń chłodniczych zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem. Przed prezentacją filmów dydaktycznych dotyczących montażu oraz eksploatacji urządzeń chłodniczych nauczyciel powinien ukierunkować obserwację uczniów. Ćwiczenia można realizować metodą tekstu przewodniego, wówczas uczniowie samodzielnie wykonują zadania za pomocą przygotowanych przez nauczyciela tekstów przewodnich. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem różnych form organizacyjnych pracy uczniów. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 34 4.1. Zasady montażu Instalacji i urządzeń chłodniczych Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Podczas sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów zaleca się stosowanie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów szczególną uwagę należy zwracać na: rozpoznawanie elementów instalacji chłodniczych, rozpoznawanie materiałów stosowanych w instalacjach chłodniczych oraz określanie ich właściwości, dobieranie narzędzi do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych w określonej technologii, określanie zasad montażu instalacji i urządzeń chłodniczych, korzystanie z dokumentacji instalacji chłodniczych, norm oraz katalogów. W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki stasowanych sprawdzianów i testów osiągnięć szkolnych oraz poziom wykonania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 35 4.2 Zasady eksploatacji instalacji i urządzeń chłodniczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).2(10)1 scharakteryzować metody zamrażania żywności oraz innych materiałów; E(30).2(10)2 scharakteryzować metody przechowywania żywności oraz innych materiałów; E(30).2(10)4 określić zastosowanie chłodnictwa w procesach technologicznych przemysłu spożywczego; PKZ(B.m)(10)1 określić wpływ procesów chłodzenia, zamrażania i rozmrażania na jakość produktów; PKZ(B.m)(10)2 scharakteryzować zjawiska biochemiczne zachodzące podczas procesu schładzania i zamrażania produktów spożywczych; E(30).2(2)1 scharakteryzować rodzaje przeglądów technicznych, określić ich zakres i terminy wykonywania; E(30).2(2)2 określić zasady wykonywania przeglądów technicznych urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(2)3 określić zasady prowadzenia dokumentacji przeglądów; E(30).2(3)1 scharakteryzować metody oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(7)1 określić metody pomiaru parametrów pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(7)2 skontrolować parametry pracy urządzeń chłodniczych podczas eksploatacji; E(30).2(7)3 scharakteryzować zasady regulacji instalacji chłodniczych; E(30).2(8)1 rozróżnić rodzaje konserwacji instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(8)2 określić zakres prac konserwacyjnych; E(30).2(8)3 scharakteryzować zasady wykonywania prac konserwacyjnych; E(30).2(8)4 scharakteryzować materiały stosowane podczas konserwacji instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(11)1 scharakteryzować rodzaje zagrożeń związanych z wyciekiem czynników chłodniczych; E(30).2(11)2 określić skutki wycieku czynników chłodniczych; E(30).2(11)3 określić sposoby zapobiegania zagrożeniom związanym z wyciekiem czynników chłodniczych; E(30).2(12)1 scharakteryzować metody odzyskiwania i uzdatniania czynników chłodniczych; Poziom wymagań programowych P Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania B P B P B P C P B P B P C P B P B P B P B P P P P B B B B P B P B P C P B P B Metody zamrażania żywności oraz innych materiałów. Metody przechowywania żywności oraz innych materiałów z zastosowaniem technik chłodniczych. Procesy zachodzące w żywności podczas zamrażania, przechowywania i rozmrażania. Zastosowanie procesów chłodzenia w przemyśle spożywczym. Rodzaje przeglądów technicznych - ich zakres i terminy wykonywania. Zasady wykonywania przeglądów urządzeń i instalacji chłodniczych. Zasady prowadzenia dokumentacji przeglądów. Metody oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych. Zasady regulacji parametrów pracy instalacji chłodniczych. Konserwacja instalacji i urządzeń chłodniczych – rodzaje i zakres. Zasady wykonywania prac konserwacyjnych. Materiały stosowane podczas konserwacji instalacji i urządzeń chłodniczych. Zagrożenia związane z wyciekiem czynników chłodniczych – skutki, sposoby zapobiegania. Metody odzyskiwania i uzdatniania czynników chłodniczych. Utylizacja czynników i olejów chłodniczych. Przepisy dotyczące zasad postępowania z czynnikami chłodniczymi. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 36 4.2 Zasady eksploatacji instalacji i urządzeń chłodniczych E(30).2(12)2 scharakteryzować metody utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).2(12)2 skorzystać z przepisów dotyczących zasad postępowania z czynnikami chłodniczymi; P B P B KPS(1)1 zastosować zasady kultury osbistej; P C KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; P B KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności P B zawodowych; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. P B Planowane zadania / ćwiczenia 1. Planowanie czynności związanych z konserwacją agregatu chłodniczego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie określenie rodzaju i zakresu konserwacji agregatu chłodniczego oraz zaplanowanie kolejnych czynności związanych z jego konserwacją, na podstawie oceny stanu technicznego urządzenia oraz instrukcji jego obsługi. Uczniowie ćwiczenie wykonują w zespołach 2-3 osobowych. 2. Dobieranie materiałów i narzędzi do wykonania określonych prac konserwacyjnych Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie dobranie materiałów i narzędzi do wykonania prac związanych z konserwacją urządzenia chłodniczego po długotrwałej jego eksploatacji. Do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować opis sytuacji oraz dokumentację urzadzenia. Ćwiczenie to uczniowie mogą wykonać indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 3. Określanie przyczyn wycieku czynnika chłodniczego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie ustalenie rodzaju czynnika chłodniczego zastosowanego w instalacji oraz określenie przyczyn jego wycieku czynnika. Uczniowie ćwiczenie wykonują w zespołach 2-3 osobowych.na podstawie opisu sytuacji oraz dokumentacji technicznej instalacji. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Narzędzia serwisowe, materiały i narzędzia do wykonywania prac konserwacyjnych, wykrywacze nieszczelności, modele dydaktyczne instalacji chłodniczych, próbki materiałów stosowanych w instalacjach chłodniczych, urządzenia chłodnicze, przyrządy do pomiaru ciśnienia, temperatury, gęstości i prędkości przepływu płynów, schematy, przekroje urządzeń chłodniczych, przykładowa dokumentacja instalacji chłodniczych, instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń. Normy, katalogi urządzeń chłodniczych, katalogi handlowe elementów urządzeń chłodniczych, filmy dydaktyczne dotyczące montażu oraz eksploatacji urządzeń chłodniczych. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się zaleca się stosować następujące metody nauczania: wykład informacyjny, dyskusja dydaktyczna, metoda przypadków, pokaz z objaśnieniem oraz ćwiczenia. Wskazane jest, aby nauczyciel dostosował stopień trudności zaplanowanych ćwiczeń do możliwości uczniów. Ćwiczenia powinny być poprzedzane pokazem z objaśnieniem. W trakcie wykonywania ćwiczeń należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, katalogów, instrukcji obsługi instalacji i urządzeń chłodniczych oraz dokumentacji technicznej. Podczas realizacji programu szczególną uwagę należy zwrócić na potrzebę prowadzenia okresowych przeglądów, konserwacji oraz naprawy uszkodzonych elementów instalacji chłodniczych, a także wyjaśnić zależność zachodzącą między prawidłową ich eksploatacją a bezawaryjną pracą. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem różnych form organizacyjnych pracy uczniów. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 37 4.2 Zasady eksploatacji instalacji i urządzeń chłodniczych Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Podczas sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów zaleca się stosowanie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów szczególną uwagę należy zwracać na: – określanie rodzaju i zakresu prac konserwacyjnych, – określanie zasad postępowania z czynnikami chłodniczymi, – rozpoznawie zagrożeń związanych z wyciekiem czynników chłodniczych oraz określanie ich skutków. W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć szkolnych oraz poziom wykonania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 38 5. Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 5.1. Podstawy budownictwa 5.2. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 5.3. Eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 5.1. Podstawy budownictwa Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(B.m)(1)1 rozpoznać rodzaje obiektów budowlanych; P C PKZ(B.m)(1)2 rozpoznać elementy obiektów budowlanych i określić ich funkcje; P B PKZ(B.m)(2)1 rozróżnić rodzaje materiałów budowlanych i określić ich właściwości; P B PKZ(B.m)(2)2 scharakteryzować rodzaje izolacji i określić ich zastosowanie; P B PKZ(B.m)(3)1 rozróżnić rodzaje obciążeń; P B PKZ(B.m)(3)2 wykonać podstawowe obliczenia statyczne; P B PKZ(B.m)(3)3 wykonać podstawowe obliczenia wytrzymałościowe; P C P C P C PKZ(B.m)(4)3 scharakteryzować rodzaje materiałów instalacyjnych i określić ich właściwości; P C PKZ(B.m)(6)1 skorzystać z dokumentacji projektowej obiektu budowlanego; P C PKZ(B.m)(6)2 posłużyć się dokumentacją instalacji budowlanych; P C KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; P B KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; P C KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; P B KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(B.m)(4)1 rozróżnić rodzaje instalacji budowlanych oraz określić ich zasady montażu; PKZ(B.m)(4)2 rozpoznać elementy instalacji budowlanych; Materiał nauczania – – – – – – – – – – – – – – – – – Obiekty budowlane. Materiały budowlane. Fundamenty, ściany, stropy. Dachy. Okna, drzwi, bramy. Kanały kominowe. Podstawowe obliczenia wytrzymałościowe dotyczące obiektów budowlanych. Hydroizolacje,izolacje termiczne i akustyczne. Materiały instalacyjne. Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne. Instalacje grzewcze. Instalacje gazowe. Instalacje wentylacyjne. Instalacje elektryczne. Charakterystyka energetyczna budynku świadectwo, audyt energetyczny budynku. Dokumentacja projektowa obiektów budowlanych. Dokumentacja instalacji budowlanych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 39 5.1. Podstawy budownictwa Planowane zadania / ćwiczenia 1. Rozpoznawanie materiałów budowlanych oraz określanie ich właściwości Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie materiałów budowlanych na podstawie próbek, określenie ich właściwości oraz możliwości zastosowania. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczniowie mogą korzystać z katalogów, prospektów, literatury i czasopism zawodowych. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 2. Analizowanie rozmieszczenia instalacji i urządzeń sanitarnych w budynku mieszkalnym Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie rodzajów instalacji i urządzeń sanitarnych zamontowanych w budynku mieszkalnym, określenie ich funkcji oraz dokonanie analizy rozmieszczenia urządzeń sanitarnych na podstawie przykładowej dokumentacji instalacji. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, ploterem, skanerem oraz projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Przykładowe dokumentacje projektowe obiektów budowlanych, przykładowe dokumentacje instalacji sanitarnych, próbki materiałów budowlanych i instlacyjnych, katalogi i cenniki materiałów, przepisy prawa budowlanego i energetycznego dotyczące odbioru technicznego budynków i instalacji; zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, czasopisma branżowe, filmy dydaktyczne i prezentacje dotyczące konstrukcji obiektów budowlanych. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się wskazane jest stosowanie następujących metod dydaktycznych: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej i ćwiczeń. Zamieszczone w programie ćwiczenia stanowią propozycję, którą nauczyciel może wykorzystać w czasie zajęć lub opracować inne ćwiczenia wspomagające realizację programu działu. Podczas realizacji programu należy zwracać uwagę na rodzaje i konstrukcje obiektów budowlanych, materiały budowlane i ich właściwości, a także na rodzaje instalacji budowlanych, ich funkcje oraz zasady montażu. Wiedza z tego zakresu stanowi podbudowę do kształtowania umiejętności dotyczących montażu oraz eksploatacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów może odbywać się na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych oraz obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. Podczas sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów szczególną uwagę należy zwracać na: rozpoznawanie obiektów budowlanych, rozróżnianie stosowanych w nich instalacji oraz korzystanie z dokumentacji budowlanych i instalacyjnych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 40 5.2. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna E(31).1(1)1 rozróżnić rodzaje i elementy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(1)2 określić funkcje poszczególnych elementów instalacji klimatyzacyjnej; E(31).1(1)3 scharakteryzować parametry powietrza oraz warunki komfortu cieplnego w pomieszczeniach o określonym przeznaczeniu; E(31).1(2)1 sklasyfikować urządzenia klimatyzacyjne według określonych kryteriów; E(31).1(2)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania urządzeń klimatyzacyjnych oraz określić ich zastosowanie; E(31).1(3)1 sklasyfikować pompy ciepła według określonych kryteriów; E(31).1(3)2 rozróżnić elementy instalacji pomp ciepła; P P B C P p C C P C P P C B P C P P B C PP C P C P B P C P B P B P B P B P B P B PP C P C E(31).1(3)3 scharakteryzować budowę i zasadę działania oraz zastosowanie pomp ciepła; E(31).1(3)4 określić funkcje poszczególnych elementów instalacji pomp ciepła; E(31).1(3)5 scharakteryzować czynności związane z montażem pomp ciepła; E(31).1(3)6 posłużyć się przepisami dotyczącymi stosowania czynników chłodniczych w pompach ciepła; E(31).1(3)7 scharakteryzować zasady współpracy pompy ciepła z instalacją grzewczą budynku; E(31). 1(3)8 rozróżnić czynniki wpływające na efektywność energetyczną pomp ciepła; E(31).1(3)9 scharakteryzować zasady współpracy pomp ciepła z odnawialnymi źródłami energii; E(31).1(5)1 rozróżniać rodzaje materiałów stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych i określać ich właściwości; E(31).1(5)2 scharakteryzować metody i techniki łączenia przewodów rurowych i kanałów wentylacyjnych; E(31).1(5)3 scharakteryzować sposoby mocowania instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(5)4 rozpoznać rodzaje narzędzi stosowanych do montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(5)5 określić zasady prowadzenia przewodów instalacji klimatyzacyjnych w pomieszczeniach; E(31).1(5)6 określić zasady montażu urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(6)1 posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7)1 rozróżnić materiały stosowane do montażu instalacji klimatyzacyjnych Materiał nauczan a – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Instalacje klimatyzacyjne – rodzaje, elementy, funkcje. Urządzenia chłodnicze stosowane w klimatyzacji. Wentylatory - budowa, zasada działania oraz charakterystyki techniczne. Odzysk ciepła w instalacjach wentylacyjnych – rekuperatory. Odzysk ciepła w instalacjach chłodniczych. Chłodzenie swobodne pośrednie i bezpośrednie (freecooling). Pompy - budowa, działanie, charakterystyki techniczne. Wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych pomieszczeniach. Komfort termiczny, parametry powietrza. Rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych. Systemy klimatyzacji komfortu. Systemy klimatyzacji technologicznej. Urządzenia klimatyzacyjne – rodzaje, budowa i zasada działania. Chłodnice z układem bezpośredniego odparowania oraz chłodnice wodne. Sekcje nawilżania, nawilżacze. Nagrzewnice. Osuszanie powietrza. Filtracja powietrza. Pompy ciepła – funkcja, budowa i działanie. Dolne źródła pomp ciepła. Współpraca pompy ciepła z węzłem cieplnym. Montaż pomp ciepła. Czynniki chłodnicze stosowane w pompach ciepła. Nośniki ciepła stosowane w pompach ciepła. Efektywność energetyczna pomp ciepła. Urządzenia i systemy odnawialnych źródeł energii współpracujące z pompami ciepła. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 41 5.2. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych i okreśklić ich właściwości; E(31).1(7)2 rozróżnić narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(9)1 określić zasady montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(9)2 określić zasady montażu pomp ciepła; E(31).1(9)3 wyjaśnić zasady zabezpieczania i oznakowania miejsc montażu; E(31).1(9)1 scharakteryzować prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(10)1 określić zasady prowadzenia przewodów wentylacyjnych; E(31).1(10)2 określić zasady montażu uzbrojenia oraz aparatury kontrolnopomiarowej stosowanej w instalacjach klimatyzacyjnenych; E(31).1(11)1 scharakteryzować zasady montażu przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)2 scharakteryzować zasady montażu przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu; E(31).1(12)1 scharakteryzować metody montażu instalacji chłodniczych w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).1(12)2 scharakteryzować rodzaje oraz funkcje instalacji stosowanych w sekcjach nawilżania urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(12)3 scharakteryzować metody montażu instalacji współpracujących z pompami ciepła; E(31).1(14)1 rozpoznać materiały izolacyjne stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych i określić ich właściwości; E(31).1(14)2 rozróżnić sposoby mocowania materiałów izolacyjnych; E(31).1(15)1 scharakteryzować czynniki wpływają na jakość montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16)1 określić czynności związane z uruchomianiem instancji klimatyzacyjnych; E(31).1(16)2 określać zasady regulacji instalacji klimatyzacyjnej; E(31).1(16)3 określić czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(18)1 określać zasady wykonywania obmiarów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(19)1 scharakteryzować rodzaje odbiorów technicznych i określić ich zakres; E(31).1(19)2 określić zasady wykonywania odbiorów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(19)3 wyjaśnić zasady sporządzania dokumentacji odbioru instalacji klimatyzacyjnych. E(31).1(8)1 scharakteryzować rodzaje kosztorysów i określić ich funkcje; E(31).1(8)2 określić zasady sporządzania zapotrzebowania na materiały i sprzęt stosowany do montażu instalacji klimatyzacyjnych; – P C – P P P C C C – P C P B P B – P B – P B – P C – P B – P B – P B P B P C – P P C C – P C – – P P P B B B – P B P C P B – – – – – – – Przepisy dotyczące stosowania czynników chłodniczych i nośników ciepła. Materiały stosowane do montażu instalacji klimatyzacyjnych. Sposoby łączenia przewodów rurowych i kanałów wentylacyjnych. Sposoby mocowania instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Narzędzia do montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Zasady prowadzenia przewodów instalacji klimatyzacyjnych. Dokumentacja techniczna instalacji klimatyzacyjnych. Materiały stosowane do montażu instalacji klimatyzacyjnych. Narzędzia i przyrządy pomiarowe stosowane podczas montażu instalacji klimatyzacyjnych. Montaż urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Zasady bezpieczeństwa podczas montażu instalacji klimatyzacyjnych oraz oznakowania miejsc montażu. Montaż instalacji klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych. Montaż instalacji klimatyzacyjnych w środkach transportu. Montaż instalacji chłodniczych w urządzeniach klimatyzacyjnych. Instalacje w sekcji nawilżania. Instalacje rurowe współpracujące z pompami ciepła. Materiały izolacyjne - rodzaje, sposoby mocowania. Ocena jakości prac montażowych. Uruchomienie i regulacja instalacji klimatyzacyjnych. Obmiar instalacji klimatyzacyjnych. Dokumentacja odbioru instalacji i urządzeń Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 42 5.2. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych E(31).1(8)3 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; PS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Określanie parametrów powietrza zewnętrznego oraz w pracowni dydaktycznej Opis pracy: P B P PP P P PP C D C B D P B – – klimatyzacyjnych. Kosztorysy, rodzaje i funkcje. Kalkulacja kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Zadaniem ucznia będzie: a) wykonanie dwóch pomiarów temperatury i wilgotności względnej powietrza w pracowni dydaktycznej i na zewnątrz budynku, b) naniesienie na wykres Molliera i-x wyników pomiarów, odczytanie entalpii właściwej, gęstości i zawartości wilgoci w powietrzu. Uczniowie powinni wykonać ćwiczenie indywidualnie na wykresach otrzymanych od nauczyciela. 2. Wyznaczenie wilgotności względnej powietrza Opis pracy: Zadaniem ucznia będzie wykonanie pomiarów temperatury oraz wyznaczenie wilgotności względnej powietrza za pomocą psychrometru Assmana oraz odczytanie z tablic wartości wilgotności względnej na podstawie wykonanego pomiaru. Uczniowie powinni wykonać, co najmniej dwa pomiary temperatury w środowiskach różniących się zasadniczo parametrami temperatury. Pomiar temperatury uczniowie powinni wykonać w zespołach 2-3 osobowych, natomiast odczyt wartości z tablic wykonać indywidualnie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, drukarkę, ploter, skaner oraz projektor multimedialny, pakiet programów biurowych; urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne do demonstracji czynności związanych z ich obsługą i eksploatacją; elementy układów automatyki chłodniczej; przyrządy do pomiarów ciśnienia, temperatury i wilgotności powietrza oraz gęstości i prędkości przepływu płynów. Środki dydaktyczne Modele dydaktyczne instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych, schematy i przekroje urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, filmy dydaktyczne dotyczące montażu oraz eksploatacji urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych, przykładowa dokumentacja instalacji klimatyzacyjnych, instrukcje obsługi urządzeń klimatyzacyjnych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń, normy, katalogi urządzeń klimatyzacyjnych, specjalistyczne programy komputerowe; przepisy prawa budowlanego i energetycznego, polskie i UE przepisy prawa dotyczące chłodnictwa i klimatyzacji. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, metody przypadków, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń. Podczas realizacji treści dotyczących budowy i zasady działania oraz montażu urządzeń klimatyzacyjnych zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem. Zastosowanie różnorodnych metod nauczania sprzyja zrozumieniu zjawisk oraz procesów technologicznych oraz kształtowaniu umiejętności stosowania wiedzy w sytuacjach typowych i problemowych. Formy organizacyjne Zalecane formy organizacyjne pracy uczniów: zbiorowa praca jednolita, zespołowa lub indywidualna. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 43 5.2. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosować sprawdziany ustne i pisemne, testy osiągnięć szkolnych oraz obserwację czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości uczna. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 44 5.3. Eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C PP C P C – PP C – P P P C C B – P C P B P B P B P B P P P P P C P C P C P C – P C – P C – E(31).2(1)1 posłużyć się instrukcjami obsługi instalacji oraz urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(1) 1 scharakteryzować czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(2)2 określić czynności związane z obsługą i konserwacją pomp ciepła; E(31).2(3)1 określić zakres i częstotliwość przeglądów technicznych urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)1 dokonać oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5)1 określić parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(3) 10 scharakteryzować zasady eksploatacji pomp ciepła; E(31).2(5)2 określić parametry pracy urządzeń chłodniczych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych; E(31).2(7)1 rozpoznać materiały stosowane podczas eksploatacji urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(7)2 rozpoznać rodzaje filtrów powietrza stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).2(7)3 scharakteryzować przyrządy do pomiaru wydajności, ciśnienia, sprężu wentylatorów, temperatury i wilgotności powietrza; E(31).2(7)4 scharakteryzować przyrządy do pomiaru ciśnienia i temperatury czynnika chłodniczego stosowanego w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).2(8)1 scharakteryzować rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8)2 scharakteryzować cele regulacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9)1 wyjaśnić zasady konserwacji urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(9)2 scharakteryzować czynności związane z konserwacją pomp ciepła; E(31).2(10)1określić wpływ czynników chłodniczych na środowisko naturalne; E(31).2(10)2 skorzystać z przepisów dotyczących używania oraz obrotu substancjami kontrolowanymi oraz olejami w stosowanzmi w instalacjach chłodniczych; E(31).2(10)3 posłużyć się normami dotyczącymi odzyskiwania i uzdatniania czynników chłodniczych; E(31).2(10)4 wyjaśnić zasady obsługi stacji do odzysku czynników chłodniczych; E(31).3(1)1 scharakteryzować przyczyny i skutki awarii podzespołów urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(1)2 scharakteryzować przyczyny i skutki awarii układu chłodzenia stosowanego w urządzeniach klimatyzacyjnych; B B B B Materiał nauczania – – – – – – – – – – – – – – – Zasady obsługi instalacji oraz urządzeń klimatyzacyjnych. Czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Ocena stanu technicznego urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych – zakres, częstotliwość. Parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Materiały eksploatacyjne. Filtry powietrza stosowane w urządzeniach klimatyzacyjnych. Przyrządy pomiarowe. Regulacja urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Czynności konserwacyjne. Czynniki chłodnicze - ich wpływ na środowisko Przepisy prawa dotyczące substancji kontrolowanych. Odzyskiwanie czynników – przepisy, czynności. Przyczyny i skutki awarii instalacji oraz urządzeń chłodniczych stosowanych w klimatyzacji. Demontaż urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Zasady utylizacji zużytych części i urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Zasady eksploatacji pomp ciepła. Narzędzia i materiały do naprawy instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Zasady opróżniania instancji chłodniczych stosowanych w klimatyzacji i pompach ciepła. Napełnianie instalacji chłodniczych stosowanych w klimatyzacji i pompach ciepła. Próby szczelności układów chłodniczych Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 45 5.3. Eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych E(31).3(2)1 ocenić stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(3)1 wyjaśnić zasady demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych; E(31).3(3)1 określić zasady demontażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(2)2 określić czynności związane z demontażem urządzeń i instalacji chłodniczych; E(31).3(2)3 określić zasady utylizacji zużytych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(3)1 zaplanować czynności związane z demontażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31). 3(3)2 sporządzić harmonogramy prac związanych z demontażem; E(31). 3(3)3 wyjaśnić zasady zabezpieczania i oznakowania miejsc demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; (31). 3(3)4 wyjaśnić zasady demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych E(31). 3(3)5 wyjaśnić zasady demontażu pomp ciepła; E(31).1(3)10 scharakteryzować zasady eksploatacji i naprawy pomp ciepła; E(31).3(5)1 rozróżnić materiały i narzędzia stosowane podczas naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(6)1 określać czynności związane z opróżnianiem instalacji chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(6)2 określać czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(7)1 scharakteryzować przyczyny awarii urządzeń chłodniczych stosowanych w klimatyzacji oraz metody ich usuwania; E(31).3(8)1 scharakteryzować metody wykonywania prób szczelności po wykonaniu naprawy układu chłodniczego współpracującego z urządzeniem klimatyzacyjnym; E(31).3(9)1 określać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10)1 scharakteryzować metody naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11)1 określać rodzaje dokumentacji dotyczącej naprawy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12)1 rozpoznać zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12)2 rozpoznać zagrożenia związane z obsługą urządzeń chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(12)3 wyjaśnić sposoby eliminowania zagrożeń związanych z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(4) 1 okreslić zasady sporządzania kosztorysów naprawy urządzeń i instalacji PP C P B P C P C P C P C P C P C P P P C C C P B P B P C P B P B P C P B P C P C P C P C P C – – – – – – – stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych i pompach ciepła. Uruchomienie instancji klimatyzacyjnej po naprawie. Naprawa i wymiana izolacji stosowanych w instancjach i urządzeniach klimatyzacyjnych. Zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Zagrożenia związane z obsługą urządzeń chłodniczych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych. Sposoby eliminacji zagrożeń wynikających z obsługi urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Dokumentacja eksploatacyjna instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Kalkulacja kosztów dotyczaca eksploatacji instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 46 5.3. Eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych klimatyzacyjnych; E(31).3(4)2 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z naprawą instalacji P C i urządzeń klimatyzacyjnych. P C KPS(1)1 zastosować zasadY kultury osobistej; P C KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; P C KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; P B PP D KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; P B KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Określanie parametrów pracy urządzenia klimatyzacyjnego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie określenie parametrów pracy urządzenia klimatyzacyjnego, takich jak: zakres temperatury, tryb pracy, wymiary, masa oraz dokonanie analizy nastepujących procesów: chłodzenia, grzania, osuszania, nawilżania. Ćwiczenie należy wykonać na podstawie analizy instrukcji obsługi urządzenia klimatyzacyjnego. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2 – 3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, drukarkę, ploter, skaner oraz projektor multimedialny, pakiet programów biurowych; urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne do demonstracji czynności związanych z ich obsługą i eksploatacją; elementy układów automatyki chłodniczej; przyrządy do pomiarów ciśnienia, temperatury i wilgotności powietrza oraz gęstości i prędkości przepływu płynów. Środki dydaktyczne Modele dydaktyczne instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych. Schematy, przekroje urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Filmy dydaktyczne dotyczące montażu oraz eksploatacji urządzeń klimatyzacyjnych chłodniczych. Przykładowa dokumentacja instalacji klimatyzacyjnych, instrukcje obsługi urządzeń klimatyzacyjnych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń. Katalogi urządzeń klimatyzacyjnych. plansze, schematy i przekroje sprężarek, pomp oraz innych elementów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; specjalistyczne programy komputerowe; przepisy prawa budowlanego i energetycznego, polskie i UE przepisy prawa dotyczące chłodnictwa i klimatyzacji. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, pokazu z objaśnieniem, dyskusji dydaktycznej, metody projektów oraz ćwiczeń. Podczas realizacji treści dotyczących eksploatacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych zaleca się stosowanie metody pokazu z objaśnieniem oraz prezentowanie filmów dydaktycznych. Formy organizacyjne Formy organizacyjne pracy uczniów: zbiorowa praca jednolita oraz indywidualna. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosowanie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych, obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. W procesie oceniania należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych metod sprawdzania oraz ocenę za wykonanie i prezentacje projektów. Ocena osiągnięć edukacyjnych powinna motywować i aktywizować ucznia do nauki oraz wpływać na kształtowanie dyscypliny, pracowitości i odpowiedzialności za wykonaną pracę. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 47 6. Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji 6.1. Podstawy prawne działalności gospodarczej 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej 6.1. Podstawy prawne działalności gospodarczej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PDG(1)1 posłużyć się pojęciami dotyczącymi funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2)1 skorzystać z przepisów prawa pracy; PDG(2)2 posłużyć się przepisami prawa dotyczące ochrony danych osobowych; Poziom wymagań programowych P PDG(2)3 zastosować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)4 określić prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy wynikające z przepisów prawa pracy; PDG(2)5 określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów dotyczących ochrony danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania B P C P C P C PDG(3)1 zastosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P C P C PP D P B P B P B KPS(1)1zastosować zasad kultury osobistej; P C KPS(3)2 przewidzieeć skutki podejmowanych działań; p C KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; P B KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy. P B PDG(3)2 określić następstwa wynikające z nieprzestrzegania przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4)1 rozróżnić przedsiębiorstwa i instytucje funkcjonujące w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej oraz określić powiązania między nimi; PDG(4)2 określić rodzaj i zakres działalności przedsiębiorstw i instytucji funkcjonujących w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(5)1 określić działania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(5)2 określić wpływ różnych czynników na funkcjonowanie przedsiębiorstw branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. Przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych, prawa podatkowego. Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. Następstwa wynikające z nieprzestrzegania przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwa branży chłodniczej i klimatyzacyjnej – zakres, rodzaj działalności. Rodzaj i zakres planowanej działalności gospodarczej. Dokumentacja dotycząca podejmowania działalności gospodarczej. Opodatkowanie działalności gospodarczej. Rozliczenia podatkowe działalności gospodarczej. Czynniki wpływające na efektywne funkcjonowanie przedsiębiorstw branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. Planowane zadania/ćwiczenia 1. Przygotowywanie dokumentów związanych z podjęciem działalności gospodarczej w branży chłodnicczej i klimatyzacyjnej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie przygotowanie dokumentów niezbędnych do założenia działalności gospodarczej w branży chłodnictwa i klimatyzacji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 48 6.1. Podstawy prawne działalności gospodarczej W trakcie wykonywania ćwiczenia uczniowie mogą korzystać z urzędowych wzorów dokumentów, zasobów Internetu, poradników oraz innych źródeł informacji. Ćwiczenie to uczniowie mogą wykonywać w zespołach 2 -3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni dydaktycznej, wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką. Środki dydaktyczne Przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, przepisy prawa pracy. Formularze oraz wzory pism dotyczące podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Poradniki, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu proponuje się stosowanie następujących metod nauczania: wykładu informacyjnego, dyskusji dydaktycznej, metody przypadków, tekstu przewodniego, metody projektów oraz ćwiczeń. Nabycie przez uczniów umiejętności dotyczących zakładania własnej działalności i posługiwania się przepisami prawa ułatwi im funkcjonowania na rynku pracy. Szczególnie zaleca się stosowanie metody tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne gromadzenie i analizowanie informacji dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, rozpoznanie przedsiębiorstw funkcjonujących na lokalnym rynku pracy oraz dokonanie wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form pracy uczniów. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. W ocenie końcowej osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz ocenę za wykonanie i prezentację ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb oraz możliwości ucznia. Wskazane jest, aby nauczyciel: dostosowywał stopień trudności ćwiczeń do możliwości uczniów, korzystał z wiedzy uczniów z zakresu przedsiębiorczości, nabytej na wcześniejszych etapach nauki, przygotowywał zadania o różnym stopniu trudności i złożoności, zachęcał uczniów do korzystania z różnych źródeł informacji dotyczącej podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 49 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PDG(5)3 scharakteryzować metody badania rynku; P B PDG(5)4 przeprowadzić badanie rynku w zakresie prowadzonej działalności; P C P C PP D P C P B P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P P P PP P C C B D B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PDG(6)1 dokonać analizy ofert przedsiębiorstw branży branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(6)2 podjąć współpracę z przedsiębiorstwami działającymi w branży branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(6)3 określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(6)4 okreslić czynniki kształtujqce popyt, podaż oraz ceny w branży branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(7)1 sporządzić dokumentację niezbędną do uruchomienia działalności gospodarczej; PDG(7)2 sporządzić dokumentację niezbędną do prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)3 sporządzić biznesplan własnej działalności gospodarczej; PDG(8)1 określić rodzaje korespondencji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)2 wykonać czynności związane z prowadzeniem korespondencji dotyczącej działalności gospodarczej; PDG(9)1 posłużyć się urządzeniami biurowymi; PDG(9)2 zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10)1 ocenić efektywność prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(10)2 zaplanować działania marketingowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(10)3 ocenić efektywność działań marketingowych prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)1 określić zależności między kosztami i przychodami prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)2 obliczyć koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(1)2 zastosować zasady etyki; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności Materiał nauczania Metody badania rynku. Zasady współpracy z kontrahentami. Czynniki ksztattujqce popyt, podaż i ceny w branży branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. Biznesplan. Korespondencja tradycyjna i elektroniczna w działalności firmy. Pisma i dokumentacja w działalności firmy. Prowadzenie korespondencji. Programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej. Elementy marketingu. Elementy kosztorysowania. Koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Ocena efektywności prowadzonej działalności gospodarczej. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 50 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej zawodowych; KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole. P B Planowane zadania / ćwiczenia 1. Planowanie działań marketingowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie rozpoznanie sytuacji rynkowej w zakresie popytu na produkty lub usługi branży chłodniczej oraz zaplanowanie odpowiednich działań marketingowych. Do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien przygotować materiały dydaktyczne oraz podać odpowiednie źródła informacji. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2 – 3 osobowych. 2. Projektowanie kampanii reklamowej przedsiębiorstwa branży klimatyzacyjnej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie przygotowanie materiałów reklamowych oraz zaplanowanie działań związanych z organizacją kampanii reklamowej przedsiębiorstwa branży klimatyzacyjnej. W wyniku realizacji zadania uczniowie powinni opracować i zaprezentować projekt kampanii reklamowej przedsiębiorstwa branży klimatyzacyjnej. Wskazane jest, aby uczniowie opracowali materiały reklamowe w zespołach 2 – 3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni dydaktycznej wyposażonej w: rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, wizualizer (opcjonalnie), komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką. Środki dydaktyczne Przepisy prawa dotyczace działalności gospodarczej i prawa pracy. Formularze oraz wzory pism dotyczące podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Poradniki, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania-uczenia się zaleca się stosowanie metod problemowych takich jak: metoda projektów, metoda przypadków, metoda symulacyjna, metoda decyzyjna, dyskusja dydaktyczna. W trakcie realizacji programu należy odwoływać się do wiedzy uczniów nabytej na zajęciach edukacyjnych „Podstawy przedsiębiorczości” oraz zwracać uwagę na kształtowanie umiejętności prowadzenia własnej działalności, oceniania jej efektywności, a także planowania działań marketingowych. Formy organizacyjne Formy organizacyjne pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana i zespołowa. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. W ocenie końcowej osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz ocenę za wykonanie ćwiczeń. Proces sprawdzania i oceniania powinien dotyczyć przede wszystkim: diagnozy poziomu wiedzy i umiejętności uczniów na początku procesu kształcenia, identyfikacji postępów uczniów, oceny poziomu wiedzy i umiejętności uczniów po zakończeniu realizacji programu działu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 51 7. Język obcy w branży chłodnictwie i klimatyzacji 7.1. Terminologia zawodowa 7.2. Posługiwanie się językim obcym zawodowym 7.1. Terminologia zawodowa Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna JOZ(1)1 udzielić informacji o osobach, miejscach, przedmiotach związanych z wykonywanym zawodem; JOZ(1)2 zastosować nazwy instalacji, urządzeń oraz materiałow i narzędzi stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji; P B P C JOZ(1)3 posłużyć się terminologią ogólnotechniczną dotyczącą maszyn i urządzeń; JOZ(1)4 posłużyć się terminologią dotyczacą realizacji zadań zawodowych; JOZ(1)5 posłużyć się terminologią dotyczacą bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(2)1 udzielić informacji dotyczących obowiązków i oczekiwań pracodawcy; JOZ(2)2 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym; P C P P P C C C P B P C P C P B P P C B P B Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: JOZ(2)3 przeczytać i przetłumaczyć instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; JOZ(5)1 skorzystać ze słowników jedno- i dwujęzycznych ogólnych i branżowych; JOZ(5)2 skorzystać z obcojęzycznych źródeł informacji zawodowej; JOZ(5)3 odczytać informacje zawodowe zamieszczone w dokumentacji, prasie, literaturze; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole. Materiał nauczania − Terminologia dotycząca funkcjonowania przedsiębiorstwa branży chłodniczoklimatyzacyjnej. − Terminologia zawodowa dotycząca: − instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. − materiałow i narzędzi stosowanych podczas montażu oraz eksploatacji instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych. − budowy i zasady działania urządzeń i instalacji chłodniczych, − budowy i zasady działania urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych, − budowy i zasady działania pomp ciepła, − zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, − realizacji zadań zawodowych. − Instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych opracowane w języku obcym. − Dokumentacja techniczna instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych opracowana w języku obcym. Planowane zadania /ćwiczenia 1. Opracowywanie słownika terminologii zawodowej Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie sporządzenie wykazu najczęściej stosowanego słownictwa w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej oraz przetłumaczenie go na język obcy. W trakcie wykonywania ćwiczenia uczniowie powinni korzystać z słowników oraz obcojęzycznej literatury zawodowej. Ćwiczenie uczniowie wykonują indywidualnie. Warunki osiągania efektów kształcenia, w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni językowej z dostępem do Internetu, wyposażonej w: projektor multimedialny, sprzęt do nagrywania i odtwarzania dźwięków, sprzęt audiowizualny, drukarkę, skaner. Środki dydaktyczne Słowniki jedno- i dwujęzyczne ogólne oraz techniczne, obcojęzyczne dokumentacje techniczne instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, czasopisma branżowe, katalogi, Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 52 7.1. Terminologia zawodowa schematy ideowe i montażowe, filmy, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Zalecane metody dydaktyczne Zajęcia powinny być prowadzone z zastosowaniem metod aktywizujących. Formy prowadzenia zajęć: konwersacje, analiza tekstów dokumentacji technicznej. Realizacja programu działu umożliwi kształtowanie umiejętności posługiwania się terminologią zawodową, komunikowania się w języku obcym z zakresie realizowanych zadań zawodowych, czytania ze zrozumieniem, pisania, redagowania wypowiedzi i pism oraz korzystania z obcojezycznej literatury zawodowej. Wskazane jest, aby realizację programu nauczania rozpocząć od sprawdzenia umiejetności językowych uczniów i zaplanować na tej podstawie metody nauczania oraz formy organizacji zajęć dydaktycznych. Formy organizacyjne Zajęcia lekcyjne powinny być prowadzone w pracowni językowej, w grupach o maksymalnej liczbie 15 osób. Podczas wykonywania zadań uczniowie powinni pracować indywidualnie lub w parach. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Stopień opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności językowych zaleca się sprawdzać za pomocą testów gramatycznych i leksykalnych. Umiejgtność komunikowania się można oceniać podczas dialogu ucznia z innymi uczniami lub nauczycielem. W wypowiedziach ustnych nalezy oceniać poprawność leksykalną i gramatycznq, poprawność i plynność wymowy, zgodność wypowiedzi z tematem. W wypowiedziach pisemnych oceniać należy poprawność leksykalną i gramatyczną, styl, zgodność wypowiedzi z tematem. Umiejetnosci uczniów można oceniać na podstawie krótkich sprawdzianbw, testów osiągnięć szkolnych, tlumaczeń na jezyk obcy, wypowiedzi ustnych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wskazane jest, aby nauczyciel przygotował zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowane potrzeby. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 53 7.2. Posługiwanie się językim obcym zawodowym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zastosowaniem podstawowych zasad gramatyki i − Obcojęzyczne teksty zawodowe. P C ortografii teksty zawodowe z branży chłodniczo – klimatyzacyjnej; − Sporządzanie notatek. − Redagowanie pism w języku obcym. JOZ(3)2 sporządzIć notatki na temat wysłuchanego tekstu; P C − Korespondencja biznesowa tradycyjna JOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne teksty dotyczące zasady działania PP D i elektroniczna. oraz obsługi urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; − Komunikacja interpersonalna. JOZ(3)4 odczytać informacje producenta dotyczące urządzeń technicznych P C − Rozmowa zawodowa ze współpracownikami. stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych; − Biznesowa rozmowa telefoniczna. JOZ(3)5 skonstruować proste pisma w języku obcym; P C − Obcojęzyczna korespondencja. JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy, wykorzystując słownictwo P C − Wyrażanie opinii, wydawanie poleceń. zawodowe z zakresu chłodnictwa i klimatyzacji; − Udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące JOZ(2)4 wydawać polecenia w języku obcym dotyczące montażu oraz eksploatacji P C realizacji zadań zawodowych. instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych; − Rozmowa kwalifikacyjna. JOZ(4)2 przeprowadzić rozmowy towarzyskie i biznesowe; PP D − Aktywne poszukiwanie pracy. JOZ(4)3 zabrać głos w dyskusji i argumentować własne poglądy dotyczące PP D − Sporządzanie w języku obcym, dokumentów wykonywanego zawodu; związanych z zatrudnieniem. JOZ(4)4 wyrazić swoje opinie i pomysły związane z wykonywaną pracą; PP D JOZ(4)5 przeprowadzić rozmowę z przełożonym i podwładnym w zakresie wykonywania P C zadań zawodowych; JOZ(5)2 odszukać w prasie, literaturze zawodowej i na stronach internetowych P B potrzebne informacje zawodowe; JOZ(5)3 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu w trakcie poszukiwania pracy; P C JOZ(5)4 sporządzić dokumenty związane z zatrudnieniem; P C JOZ(5)5 zrozumieć i zinterpretować usłyszane informacje dotyczące wykonywanego P C zawodu; JOZ(2)6 przygotować w języku obcym dokumenty związane z zatrudnieniem; P C KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; P B KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole. P B Planowane zadania / ćwiczenia 1. Sporządzanie dokumentów związanych z zatrudnieniem Opis pracy Zadaniem uczniów będzie przygotowanie w języku polskim i w języku obcym życiorysu zawodowego, listu motywacyjnego oraz podania o pracę. W trakcie wykonywania ćwiczenia uczniowie mogą korzystać z przykładowo opracowanych dokumentów zamieszczonych w internecie oraz słowników polskich i obcojęzycznych. Wskazane jest, aby każdy uczeń samodzielnie opracował zestaw wymienionych dokumentów. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 54 7.2. Posługiwanie się językim obcym zawodowym Warunki osiągania efektów kształcenia, w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni językowej z dostępem do Internetu, wyposażonej w: projektor multimedialny i sprzęt umożliwiający nagrywanie i odtwarzanie dźwięków., drukarkę, skaner, słowniki. Środki dydaktyczne Słowniki jedno i dwujęzykowe ogólne oraz techniczne, obcojęzyczne dokumentacje techniczne instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, czasopisma branżowe, katalogi, zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu szczególnie zaleca się stosowanie aktywizujących metod nauczania. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia, przygotowują ucznia do prowadzenia komunikacji interpersonalnej w języku obcym z zakresie zadań zawodowych technika chłodnictwa i klimatyzacji. Realizacja programu nauczania z zastosowaniem metod aktywizujących, takich jak: inscenizacja, dialog, metody doskonalące kompetencje komunikacyjne. Dominującą metodą powinny być ćwiczenia, które ułatwią kształtowanie poprawnej wymowy, wzbogacą obcojęzyczne słownictwo zawodowe. Formy organizacyjne Zajęcia lekcyjne powinny być prowadzone w pracowni językowej, w grupach o maksymalnej liczbie 15 osób. Podczas wykonywania zadań uczniowie powinni pracować indywidualnie lub w parach. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie osiągnięć uczniów może być prowadzone na podstawie prezentacji nabytych umiejętności językowych oraz na podstawie prezentacji rozwiązanego zadania. Ocenie będzie podlegać jakość wykonanego zadania i prawidłowe posługiwanie się językiem obcym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowany poziom wiedzy i umiejętności językowych. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się aktywni byli podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 55 8. Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych 8.1 Pomiary parametrów elektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych 8.2 Pomiary parametrów nieelektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych 8.1. Pomiary parametrów elektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P B P C P C P C P C P C P C P C P C P B P C P C P P P B C C P C P C BHP(9)2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP (5)2 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(7)2 zorganizować stanowisko pomiarów elektrycznych; BHP(10)2 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(13)3 posłużyć się schematami ideowymi i montażowymi podczas wykonywania połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(13)4 wykonać połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych PKZ(E.a)(14)3 dobrać metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)4 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(15)2 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)3 odczytać wyniki pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)4 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)6 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a)(16)1 opracować wyniki pomiarów elektrycznych w formie tabelarycznej; PKZ(E.a)(16)2 przedstawić wyniki pomiarów elektrycznych w formie graficznej; PKZ(E.a)(17)1 skorzystać z dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; E(30).2.(5)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących Materiał nauczania Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska Regulaminy obowiązujące w pracowni. Zagrożenia związane z wykonywaniem pomiarów elektrycznych. Zagrożenia związane z obsługą urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Ochrona przeciwporażeniowa. Procedury udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Organizacja stanowiska pomiarowego. Schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych. Połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych. Dobór metod pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych. Stosowanie przyrządów do pomiaru parametrów układów elektrycznych. Pomiary natężenia prądów metodą bezpośrednią. Pomiary napięcia metodą bezpośrednią w obwodach zasilających, jednofazowym i trójfazowym. Pomiary rezystancji. Pomiary mocy w układach jednofazowych i trójfazowych. Pomiary energii elektrycznej. Pomiary prędkości obrotowej silników. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 56 8.1. Pomiary parametrów elektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; Opracowywanie wyników pomiarów wielkości KPS(1)2 zastosować zasady etyki; P C elektrycznych. KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; Analiza stanów sygnałów sterujących wejściowych PP D i wyjściowych sterownika. KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; P C Obsługa sterowników stosowanych w chłodnictwie KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; P B i klimatyzacji. KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności P B zawodowych; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; P C OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; P C OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami. P C Planowane zadania / ćwiczenia 1. Wykonywanie pomiarów mocy w obwodzie jednofazowym prądu przemiennego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie wykonanie pomiarów prądu, napięcia i mocy czynnej odbiornika rezystancyjno-indukcyjnego przy pomocy multimetra cyfrowego oraz obliczenie biernej i pozornej mocy odbiornika. Po wykonaniu tych czynności uczniowie powinni wykonać pomiary bezpośrednie mocy pozornej i biernej odbiornika. W celu wykonania ćwiczenia uczniowie powinni: zgromadzić odpowiednie przyrządy i elementy elektryczne, zapisać oznaczenia wybranych przyrządów, połączyć układy pomiarowe zgodnie ze schematem pomiarowym, wybrać tryby pracy i zakresy pomiarowe mierników, wykonać pomiary prądu, napięcia i mocy, obliczyć wartości mocy pozornej i biernej, porównać wyniki pomiarów z wartościami obliczonymi i sformułować wnioski, sporządzić sprawozdanie z przeprowadzonego ćwiczenia. Podczas wykonania zadania uczniowie powinni zastosować multimetry cyfrowe, autotransformator jednofazowy oraz odbiornik rezystancyjno-indukcyjny (dławik i rezystor). Uczniowie powinni pracowach w dwu- lub trzyosobowych zespołach. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni elektrotechniki i elektroniki wyposażonej w: stanowiska pomiarowe, zawierające stoły laboratoryjne (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową z wyłącznikami awaryjnymi i wyłącznikiem awaryjnym centralnym; Pracownia powinna być wyposażona również w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym. Środki dydaktyczne Zasilacze stabilizowane napięcia stałego, autotransformatory, przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, zestawy elementów elektrycznych i elektronicznych, przewody elektryczne; trenażery z układami elektrycznymi i elektronicznymi zasilającymi wentylatory, sprężarki i pompy, przystosowane do pomiarów, elektryczne i elektroniczne elementy instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych, modele i plansze maszyn, urządzeń elektrycznych, układów sterowania, regulacji i zabezpieczeń stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych, mierniki rezystancji izolacji, mierniki prędkości obrotowej, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy z układami i urządzeniami elektrycznymi. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 57 8.1. Pomiary parametrów elektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod nauczania: pokazu z instruktażem, metody przewodniego tekstu, metody przypadków oraz ćwiczeń praktycznych. Wykonywanie ćwiczeń ma na celu kształtowanie umiejętności doboru przyrządów, wykonywania pomiarów, interpretowania wyników pomiarów, a także efektywnego współdziałania w zespole, radzenia sobie w sytuacjach problemowych oraz organizowania i oceniania własnej pracy. Formy organizacyjne Z uwagi na bezpieczeństwo uczniów (praca pod napięciem) zajęcia powinny odbywać się w grupach do 12 osób. Podczas wykonywania ćwiczenia, uczniowie powinni pracować w dwuosobowych lub trzyosobowych zespołach. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie osiągnięć ucznia powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu działu, na podstawie określonych kryteriów. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. W ocenie końcowej osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela oraz ocenę za wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 58 8.2 Pomiary parametrów nieelektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B P C P B P D P P P P P P P P P P P B B B C B C B B C C D P C P C P P P P P C B B D C P C P A P C BHP(4)4 scharakteryzować zagrożenia związane z wykonywaniem pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)4 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy sprzęt zabezpieczający przed szkodliwym działaniem czynników chłodniczych; BHP(10)1 udzielać pierwszej pomocy w przypadku zatrucia lub poparzenia czynnikiem chłodniczym; E(30).2(6)5 określić warunki wykonywania pomiarów; PKZ(M.a)(14)1 dobrać przyrządy pomiarowe do mierzonych wielkości warsztatowych; PKZ(M.a)(14)3 wykonać pomiary z zachowaniem zasad miernictwa warsztatowego; PKZ(M.a)(14)4 dokonać analizy wyników pomiarów oraz oszacować błęd pomiaru; E(30).1(16)4 wykonać pomiary temperatury i ciśnienia; E(30).1(16)5 wykonać pomiary strumienia płynów; E(30).1(16)6 wykonać pomiary wilgotności powietrza; E(30).1(16)7 wykonać pomiary stężenia roztworów; E(30).1(16)8 wykonać pomiary przewodności cieplnej; E(30).1(16)10 wykonać badania charakterystyki pomp; E(30).1(16)11 wykonać badania charakterystyki sprężarek chłodniczych; E(30).1(16)12 wykonać badania charakterystyki wymienników ciepła oraz urządzeń chłodniczych; E(30).2(4)1 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji chłodniczych podczas ich eksploatacji; E(30).2(4)2 ocenić jakość pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(4)3 wykonać badania komór chłodniczych; E(30).2(7)1 zaplanować czynności związane z regulacją instalacji chłodniczych; E(30).2(7)2 przeprowadzić regulację zasilania parowników; E(30).2(7)3 dokonać regulacji układów automatyki chłodniczej; E(31).1(17)1 zaplanować pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(17)2 dobrać przyrządy do pomiarów temperatury i wilgotności powietrza; E(31).1(17)3 wykonać pomiary parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnej oraz pomp ciepła; Materiał nauczania Zagrożenia związane z wykonywaniem pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Zasady organizacji stanowiska do wykonywania pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Zasady miernictwa warsztatowego. Przyrządy do pomiaru wielkości warsztatowych Pomiary temperatury i ciśnienia. Pomiery strumienia objętości i masy płynow. Pomiart wilgotności powietrza. Pomiary stężenia roztworów. Pomiary przewodności cieplnej izolacji. Analiza wyników pomiarów. Charakterystyki pomp, wentylatorów, sprężarek chłodniczych. Pomiary parametrów pracy urządzeń chłodniczych. Ocena jakości pracy urządzeń chłodniczych. Regulacja zasilania parownikow. Regulacja układów automatyki chłodniczej. Pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Ocena jakości pracy pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 59 8.2 Pomiary parametrów nieelektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych E(31).2(5)1 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych w czasie eksploatacji; E(31).2(5)2 ocenić jakość pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5)3 dokonać regulacji urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS (8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Sprawdzanie poprwaności wskazań manometru Opis pracy: P C P P PP PP C C D D P B PP P P P D B C C Zadaniem uczniów będzie sprawdzenie poprwaności wskazań manometru za pomocą praski hydraulicznej do wytworzenia ciśnienia i manometru kontrolnego, w celu sprawdzenia dokładności pomiaru. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. 2. Wykonywanie pomiarów strumienia objętości i masy powietrza Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie pomiar strumienia objętości i masy powietrza za pomocą różnych metod pomiarowych oraz porównanie i ocena wyników dokonanych pomiarów. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie lub w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni chłodnictwa i klimatyzacji, wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i skanerem oraz projektorem multimedialnym oraz stanowiska do: demonstracji pomiarów temperatury, ciśnienia, wilgotności powietrza, badania pomp wirowych i zębatych, pomiaru przewodności cieplnej izolacji, badania pracy wentylatorów, badania lepkości olejów, badania pracy sprężarek, regulacji automatyki chłodniczej, badania wydajności chłodniczej i oceny jakości pracy urządzenia chłodniczego, badania komór chłodniczych, demonstracji i pomiaru prędkości przepływu płynów. Środki dydaktyczne Modele dydaktyczne instalacji chłodniczych, butle z czynnikami chłodniczymi gazami roztworami, instalacje i urządzenia chłodnicze z pełnym wyposażeniem pomiarowym, urządzenia klimatyzacyjne wyposażone w aparaturę pomiarową umożliwiającą przeprowadzanie pomiarów cieplnych. Pompa próżniowa, schematy, przekroje urządzeń chłodniczych, filmy dydaktyczne z zakresu termodynamiki technicznej, tablice i wykresy określające właściwości czynników chłodniczych, gazów, nośników ciepła, roztworów, olejów chłodniczych, normy, katalogi urządzeń Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 60 8.2 Pomiary parametrów nieelektrycznych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych chłodniczych, przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy z instalacjami i urządzeniami chłodniczymi, klimatyzacyjnymi oraz pompami ciepła. Zalecane metody dydaktyczne Zajęcia powinny być prowadzone z zastosowaniem metod praktycznych, takich jak: pokaz z instruktażem, metoda tekstu przewodniego oraz ćwiczenia praktyczne. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń praktycznych, której zastosowanie umożliwi kształtowanie umiejętności praktycznych dotyczących wykonywania pomiarów parametrów pracy instalacji i urzadzeń chłodniczych oraz klimatyzacyjnych, a także kształtowanie kompetencji personalnych i społecznych takich jak: umiejętność współpracy w zespole, przewidywanie skutków podejmowanych działań, kreatywność, otwartość na zmiany. Formy organizacyjne Z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa uczniom (praca pod napięciem) oraz odpowiednich warunków do wykonywania ćwiczeń, zajęcia dydaktyczne należy prowadzić w grupach do 12 osób. Podczas wykonywania ćwiczeń, uczniowie powinni pracować w dwu- lub trzyosobowych zespołach. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych i praktycznych oraz obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów szczególną uwagę należy zwracać na: dobieranie przyrządów do wykonywania pomiarów parametrów pracy instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, wykonywanie pomiarów, korzystanie z dokumentacji instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych, norm oraz katalogów. W końcowej ocenie osiągnięć uczniów należy uwzględnić poprawność wykonywania ćwiczeń, jakość opracowania sprawozdań z wykonanych pomiarów, umiejętność oceny błędów pomiarowych oraz interpretowania wyników pomiarów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 61 9. Montaż i eksploatacja urządzeń chłodniczych 9.1. Montaż instalacji i urządzeń chłodniczych 9.2. Eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych 9.1. Montaż instalacji i urządzeń chłodniczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna p B p B P C P C P C P C P C P B P B BHP(4)4 rozpoznać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z instalowaniem i uruchamianiem instalacji i urządzeń chłodniczych; BHP(5)2 określić zagrożenia występujące w środowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(6)4 określić sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych ze stosowaniem substancji chemicznych i czynników chłodniczych; BHP(7)4 dobrać sprzęt zabezpieczający środowisko pracy przed szkodliwym działaniem czynników chłodniczych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej do prac związanych z demontażem i montażem, naprawą, eksploatacją, uruchamianiem, instalowaniem i konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; BHP(9)3 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas montażu i obsługi instalacji i urządzeń chłodniczych; PKZ(E.a)(9)1 posłużyć się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych; PKZ(E.a)(10)2 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych; PKZ(E.a)(10)3 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektronicznych; PKZ(E.a)(10)4 wykonać montaż mechaniczny elementów i urządzeń elektrycznych; Materiał nauczania P B PKZ(E.a)(10)5 wykonać montaż mechaniczny elementów i urządzeń elektronicznych; P B E(30).1(7)4 dobrać materiały do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; P C E(30).1(7)5 dobrać narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; P B P B E(30).1(4)3 posłużyć się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).1(6)1 zaplanować prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; P C E(30).1(6)2 zorganizować prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych P B E(30).1(8)3 wyznaczyć trasę prowadzenia przewodów instalacji chłodniczych; P B Organizacja stanowiska pracy. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Wymogania ergonomii. Narzędzia stosowane do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych –zasady doboru. Wykonywanie połączeń rozłącznych i nierozłącznych. - - Wykonywanie prac z zakresu obróbki ręcznej. Montaż mechaniczny elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Wyznaczanie trasy przewodów instalacji oraz miejsc montażu urządzeń chłodniczych. Montaż urządzeń chłodniczych, uzbrojenia oraz aparatury regulacyjno-zabezpieczającej. Montaż układów zasilania, sterowania i zabezpieczeń w instalacjach chłodniczych. Próby szczelności instalacji chłodniczych – zasady wykonywania. Dobór materiałów izolacyjnych. Wykonywanie izolacji antykorozyjnych, termicznych, przeciwwilgociowych i przeciwdrganiowych. Zapobieganie zagrożeniom związanym ze stosowaniem czynników chłodniczych. Procedury postępowania w sytuacji zagrożenia związanego ze stosowaniem czynników chłodniczych. Napełnianie instalacji chłodniczych. Pomiary parametrów pracy urządzeń chłodniczych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 62 9.1. Montaż instalacji i urządzeń chłodniczych E(30).1(8)4 wyznaczyć miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych; P B E(30).1(9)1 wykonać montaż sprężarek i aparatów urządzeń chłodniczych; P B P C P D P A P C P B P C P C P B P C P C P B E(30).1(16)3 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; P C E(30).1(15)3 wykonać czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; P C E(30).1(9)2 wykonać połączenia i montaż rurociągów w instalacjach i urządzeniach chłodniczych; E(30).1(9)3 wykonać montaż i regulację elementów automatyki chłodniczej instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)4 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych stosowanych w obiektach przemysowych; E(30).1(9)5 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych w budynkach mieszkalnych; E(30).1(9)6 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych w środkach transportu; E(30).1.(10)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elektrycznych elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)8 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(11)1 ocenić jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12)3 wykonać próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).2.(5)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(30).2(6)2 dobrać narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych w czasie montażu i urządzeń chłodniczych; E(30).1(17)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; P C KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; PP D KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS (8)1 podjąć samodzielne decyzje; PP D KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; P B OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; P C OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; PP D OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; P C Stosowanie przyrządów do pomiaru parametrów instalacji i urządzeń chłodniczych. Uruchomianie instalacji chłodniczych. Regulacja instalacji chłodniczych. Obmiary instalacji chłodniczych. Przygotowywanie instalacji chłodniczych do odbiorów. Dokumentacja odbioru instalacji chłodniczych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 63 9.1. Montaż instalacji i urządzeń chłodniczych OMZ(4)1 skontrolować jakość wykonywanych czynności zawodowych na PP D poszczególnych etapach realizacji zadania. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Wykonywanie montażu rurociągów chłodniczych Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie dobranie metody łączenia rurociągów do rodzaju materiału z którego zostały wykonane, dobranie narzędzi oraz przygotownie łączonych elementów do montażu, a następnie wykonanie montażu elementów instalacji chłodniczej zgodnie z dokumentacją techniczną. Ćwiczenie powinno być poprzedzone instruktażem nauczyciela. Podczas wykonywania czynności związanych z montażem rurociągów chłodniczych uczniowie mogą korzystać instrukcji obsługi urządzeń stosowanych podczas montażu, katalogów rur i złączek oraz z poradników producenta. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych z zastosowaniem odpowiednich środków ochrony indywidualnej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych wyposażonych w stanowiska ślusarskie oraz stanowiska montażu instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Narzędzia i przyrządy do trasowania, przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki ręcznej metali, wiertarkę, szlifierkę, nożyce do cięcia blachy, , przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki rur stalowych, miedzianych, aluminiowych oraz rur z tworzyw sztucznych; narzędzia i urządzenia do wykonywania połączeń zgrzewanych, lutowanych, spawanych, klejonych, zaciskowych, gwintowych i kołnierzowych, środki ochrony indywidualnej. Środki dydaktyczne Katalogi, normy, przykładowe dokumentacje instalacji chłodniczych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń, instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod dydaktycznych: pokazu z objaśnieniem, pokazu z instruktażem. tekstu przewodniego oraz ćwiczeń praktycznych. Dominującą metodą dydaktyczną powinna być metoda ćwiczeń praktycznych, która umożliwi zastosowanie nabytej wiedzy teoretycznej w praktyce oraz ułatwi uczniom kształtowanie umiejętności praktycznych na określonych stanowiskach pracy. Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien zapoznać uczniów z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska obowiązującymi na danym stanowisku pracy oraz przeprowadzić instruktaż wstępny dotyczący zasad montażu elementów instalacji chłodniczej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach, ćwiczenia uczniowie powinni wykonywać indywidualnie lub zespołach dwuosobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia na zajęciach warsztatowych nauczyciel powinien dokonać na podstawie obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji zadań oraz efektów wykonanych prac. W ocenie końcowej osiągnięć uczniów należy uwzględnić: jakość wykonanej pracy, samodzielność, dyscyplinę oraz przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 64 9.2. Eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych P Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania C P C P C P C P C P C E(30).2(7)4 wykonać regulację instalacji chłodniczych; P B E(30).2(8)5 wykonać prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; P C P C P B P C P C PP C P C PP D P C P C PP D P C E(30).2(1)2 wykonać czynności związane obsługą maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).2(2)4 zaplanować przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(3)3 skontrolować stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych w czasie eksploatacji; E(30).2(7)1 określić parametry pracy urządzeń chłodniczych na podstawie tabliczek znamionowych; E(30).2(7)2 dobrać metody pomiaru rzeczywistych parametrów pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(7)3 zastosować zasady regulacji instalacji chłodniczych; (30).2(8)6 organizować prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(9)1 prowadzić dokumentacją związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12)4 wykonać czynności doprowadzające do odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(3)2 ocenić stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(3)3 zdiagnozować przyczyny nieprawidłowości pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5)1 dobrać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6)3 wykonać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(7)1 określić przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)2 zastosować zasady usuwania awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)3 wykonać czynności związane z usuwaniem awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)4 ocenić jakość wykonania prac związanych z usuwaniem awarii instalacji chłodniczych; Przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych. Ocena stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych w czasie eksploatacji. Pomiary parametrów pracy urządzeń chłodniczych. Zasady obsługi instalacji i urządzeń chłodniczych. Regulacja pracy instalacji i urządzeń chłodniczych. Kontrola działania układów elektrycznych i elektronicznych stosowanych w instalacjach chłodniczych. Organizacja prac związanych z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych. Analiza przyczyn nieprawidłowości pracy urządzeń i instalacji chłodniczych. Materiały i narzędzia stosowane podczas naprawy instalacji i urządzeń chłodniczych. Awarie urządzeń i instalacji chłodniczych. Naprawa lub wymiana uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń chłodniczych. Próby szczelności instalacji chłodniczych po naprawie. Czynniki chłodnicze - zagrożenia, zasady postępowania. Wykonywanie czynności związane z opróżnianiem instalacji chłodniczych. Napełnianie instalacji chłodniczych po naprawie. Uruchomienie instalacji chłodniczych po naprawie. Prowadzenie dokumentacji związanej z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych. Ocena stanu technicznego izolacji stosowanych w instalacjach chłodniczych. Wymiana uszkodzonych elementów izolacji antykorozyjnych, termicznych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 65 9.2. Eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych E(30).3(8)1 wykonać próby szczelności instalacji chłodniczych po wykonanej naprawie; PP D PP D PP D P B E(30).3(11)1 wykonać czynności związane z wymianą czynników chłodniczych; PP D E(30).3(11)2 wykonać czynności związane z wymianą olejów chłodniczych; PP D E(30).3(11)3 wykonać czynności związane z wymianą chłodniczych nośników ciepła; PP D P C PP D E(30).3(13)2 ocenić jakość pracy instalacji chłodniczych po jej naprawie; P C KPS(1)2 zastosować zasady etyki; P P KPS(2)3 dobierać innowacyjne rozwiązania problemów; P C KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; PP D KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; P B KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; P B OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; P B OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; PP D OMZ(3)2 nadzorować wykonanie przydzielonych zadań; PP D OMZ(4)2 ocenić jakość wykonywanych zadań; PP D OMZ(5)2 zaproponować zmiany organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; PP D OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy. PP D E(30).3(9)1 wykonać czynności związane z napełnieniem instalacji czynnikiem chłodniczym; E(30).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(101) sporządzić dokumentację związaną z naprawą instalacji chłodniczych; E(30).3(12)1 ocenić stan izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).3(13)1 wykonać czynności związane z wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; przeciwwilgociowych i przeciwdrganiowych. Parametry pracy urządzeń chłodniczych. Przyrządy do pomiaru parametrów instalacji i urządzeń chłodniczych w czasie obsługi i naprawy. Ocena jakości pracy instalacji chłodniczych po jej naprawie. Odbiory techniczne instalacji chłodniczych po ich naprawie. Planowane zadania 1. Wykonywanie czynności związanych z wymianą czynników chłodniczych Opis pracy: Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 66 9.2. Eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych Zadaniem uczniów będzie usunięcie czynnika chłodniczego z urządzenia, przygotowanie urządzenia do ponownego jego napełnienia oraz napełnienie nowym czynnikiem chłodniczym. Wymianę czynnika chłodniczego należy wykonać z zastosowaniem stacji do odzysku czynnika i pompy próżniowej oraz odpowiednich narzędzi i środków ochrony indywidualnej. Ćwiczenie powinno być poprzedzone pokazem nauczyciela, ze zwróceniem szczególnej uwagi na przestrzeganie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Uczniowie wykonują ćwiczenie w zespołach 2-3 osobowych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia dotyczące montażu i eksploatacji urządzeń chłodniczych powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych wyposażonych w stanowiska stanowiska ślusarskie, stanowiska montażu instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, stanowiska konserwacji oraz napraw urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, zaopatrzone w przyrządy pomiarowe i narzędzia do trasowania, obróbki ręcznej metali, wiertarka, szlifierka, nożyce do cięcia blachy, narzędzia do obróbki rur stalowych, miedzianych, aluminiowych oraz rur z tworzyw sztucznych; narzędzia i urządzenia do wykonywania połączeń zgrzewanych, lutowanych, spawanych, klejonych, zaciskowych, gwintowych i kołnierzowych, działające urządzenie klimatyzacyjne z układem chłodniczym, pompa próżniowa, waga elektroniczna do czynników chłodniczych, wykrywacze nieszczelności, zestaw manometrów, termometry, przyrządy do pomiaru parametrów powietrza, butle z czynnikiem chłodniczym, stację napełniania i odzysku czynnika chłodniczego, zestaw narzędzi do wykonywania połączeń rozłącznych, cęgowy miernik uniwersalny. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien posiadać świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do zajmowania się montażem i eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Środki dydaktyczne Katalogi, normy, przykładowe dokumentacje instalacji chłodniczych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń , instrukcje obsługi urządzeń chłodniczych. Zalecane metody dydaktyczne W procesie nauczania- uczenia się zaleca się stosowanie następujących metod dydaktycznych: pokazu z objaśnieniem, pokazu z instruktażem. tekstu przewodniego oraz ćwiczeń praktycznych. Dominującą metodą dydaktyczną powinna być metoda ćwiczeń praktycznych, która umożliwi zastosowanie nabytej wiedzy w praktyce oraz będzie sprzyjała kształtowaniu umiejętności praktycznych przydatnych w przyszłej pracy zawodowej. Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien udzielić instruktażu wstępnego dotyczącego przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, organizacji stanowiska pracy, zasad stosowania narzędzi i urządzeń oraz środków ochrony indywidualnej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach, ćwiczenia uczniowie powinni wykonywać indywidualnie lub zespołach dwuosobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do sprawdzania i oceniania osiagnięc uczniów proponuje się stosowanie obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania zadań, sprawdzianów praktycznych oraz ocenę jakości wykonanych prac. Ocena osiągnięć ucznia powinna uwzględniać następujące kryteria: dyscyplina, samodzielność pracy, jakość wykonanej pracy, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 67 10. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 10.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 10.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych 10.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B P B P C BHP(4)4 rozpoznać zagrożenia dla mienia i środowiska związanych z instalowaniem i uruchamianiem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; BHP(5)2 określić zagrożenia występujące w środowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania prac związanych z demontażem i montażem, naprawą, eksploatacją, uruchamianiem, instalowaniem i konserwacją instalacji i urzązdeń klimatyzacyjnych; BHP(9)3 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas montażu i obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; BHP(4)4 rozpoznać zagrożenia dla mienia i środowiska związanych z instalowaniem i uruchamianiem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; BHP(5)2 określić zagrożenia występujące w środowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; E(31).1(6)2 posłużyć się projektem wykonawczym instalacji klimatyzacyjnej oraz pomp ciepła; E(31).1(6)3 posłużyć się instrukcjami montażu i obsługi urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(7)3 dobrać materiały do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; Materiał nauczania E(31).1(7)4 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(9)4 zaplanować czynności związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(9)5 sporządzić harmonogramy prac montażowych; P B P C P B P B P B P C P C P C P C P C P C P C E(31).1(10)3 wyznaczać trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11)3 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)4 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu; Zagrożenia występujące w środowisku pracy. Środki ochrony indywidualnej stosowane podczas montażu i eksploatacji instalacji i urzązdeń klimatyzacyjnych. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Organizacja stanowiska pracy. Projekt wykonawczy instalacji klimatyzacyjnej. Instrukcje montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Materiały i narzędzia stosowane do montażu instalacji klimatyzacyjnych. Harmonogram prac montażowych. Wyznaczanie trasy przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Montowanie przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych. Montowanie przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu. Montowanie instalacji chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych. Montowanie instalacji współpracujących z pompami ciepła. Montowanie instalacji wodnych, kanalizacyjnych, parowych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych i grzewczych. Wykonywanie izolacji termicznej i przeciwwilgociowej. Wykonywanie izolacji akustycznej i przeciwdrganiowej. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 68 10.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych EE(31).1(12)4 wykonać montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła oraz instalacji wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych i grzewczych; E(31).1.(13)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elektrycznych elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)8 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1(14)3 wykonać izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(18)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C PP D PP D P C P C PP D P C P C KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; PP D KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; P B KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; PP D KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; P B PP D OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; PP D OMZ(3)2 nadzorować wykonanie przydzielonych zadań; PP D OMZ(4)2 ocenić jakość wykonywanych zadań; PP D PP D P B OMZ(5)3 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. Wykonywanie obmiarów. Uruchomianie instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Planowane zadania / ćwiczenia 1. Wykonywanie połączeń rur i kształtek miedzianych za pomocą lutowania miękiego Opis pracy: Zadaniem uczniów będzie dobór rur i kształtek wykonanych z miedzi do montażu, dobór odpowiednich narzędzi, przygotowanie elementów do łączenia oraz wykonanie połączenia z zastosowaniem lutów. Wykonanie ćwiczenia powinien poprzedzić pokaz z instruktażem zaprezentowany przez nauczyciela. Uczniowie powinni wykonać ćwiczenie w zespołach Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 69 10.1. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych dwuosobowych stosując odpowiednie środki ochrony indywidualnej. Podczas wykonywania ćwiczenia uczniowie powinni przestrzegać obowiązujących przepisów bezpieczeństwa. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w warsztatach szkolnych wyposażonych w stanowiska stanowiska ślusarskie, stanowiska montażu instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, stanowiska konserwacji oraz napraw urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Narzędzia i przyrządy do trasowania, przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki ręcznej metali, wiertarka, szlifierka, nożyce do cięcia blachy, przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki rur stalowych, miedzianych, aluminiowych oraz rur z tworzyw sztucznych; narzędzia i urządzenia do wykonywania połączeń zgrzewanych, lutowanych, spawanych, klejonych, zaciskowych, gwintowych i kołnierzowych, działające urządzenie klimatyzacyjne z układem chłodniczym, pompa próżniowa, waga elektroniczna do czynników chłodniczych, wykrywacze nieszczelności, zestaw manometrów, termometry, przyrządy do pomiaru parametrów powietrza, butle z czynnikiem chłodniczym, stację napełniania i odzysku czynnika chłodniczego, zestaw narzędzi do wykonywania połączeń rozłącznych, cęgowy miernik uniwersalny do pomiaru wielkości elektrycznych; środki ochrony indywidualnej. Środki dydaktyczne Katalogi, normy, przykładowe dokumentacje instalacji klimatyzacyjnych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń , instrukcje obsługi urządzeń klimatyzacyjnych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji działuproponuje się stosowanie następujących metod dydaktycznych: pokazu z objaśnieniem, pokazu z instruktażem. tekstu przewodniego oraz ćwiczeń praktycznych. Szczególnie zalecana metodą dydaktyczną jest metoda ćwiczeń praktycznych, ponieważ umożliwia kształtowanie umiejętności praktycznych oraz przygotowanie uczniów do wykonywania czynności zawodowych w sytuacjach typowych i problemowych. W trakcie zajęć dydaktycznych należy obserwować pracę uczniów, zwracając uwagę na umiejętność pracy w grupie, samodzielność i spostrzegawczość, dokładność wykonywania ćwiczeń, opracowywanie i interpretowanie wyników obserwacji. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach, ćwiczenia uczniowie powinni wykonywać indywidualnie lub zespołach dwuosobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do sprawdzania i oceniania osiagnięć uczniów proponuje się stosowanie sprawdzianów ustnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, sprawdzianów praktycznych. W ocenie końcowej osiągnięć uczniów należy uwzględnić wyniki wszystkich zastosowanych metod sprawdzania orza oraz ocenę uwzględniającą jakość wykonanych prac. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 70 10.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B PP D PP C P C P C PP D PP D PP D P C PP D P C P C P C P C P C KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(2)3 dobierać innowacyjne rozwiązania problemów; P C KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; P C KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; P B E(31).2(1)3 skorzystać z instrukcji obsługi urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).2(2)4 wykonać czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)3 skontrolować stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń w systemach monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń; E(31).2(8)3 przeprowadzać regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9)3 wykonać czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3)6 Zorganizować prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(5)2 dobrać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6)3 wykonać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(7)2 usunąć awarie instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; Materiał nauczania E(31).3(8)2 wykonać próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10)2 wykonać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11)2 sporządzić dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; Instrukcje obsługi urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Wykonywanie czynności obsługowych urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Kontrolowanie stanu technicznego instalacji klimatyzacyjnych. Obsługa sterowników urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Regulacja instancji urządzeń klimatyzacyjnych Konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. Demontaż instalacji, urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Narzędzia i materiały stosowane podczas naprawy instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Usuwanie awarii w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych. Wykonywanie prób szczelności instalacji klimatyzacyjnych po naprawie lub wymianie uszkodzonych elementów. Uruchomienie instalacji i urzrządzeń klimatyzacyjnych po naprawie. Prowadzenie dokumentacji związanej z naprawą instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 71 10.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; P C KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; P B OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; P C OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; PP D OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; PP D OMZ(4) ocenić jakość wykonania zadań; PP D OMZ(5)2 zaproponować zmiany organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; PP D OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy. PP D Planowane zadania/ćwiczenia 1. Wykonywanie pomiarów ciśnienia parowania i skraplania czynnika chłodniczego w klimatyzatorze typu Split Opis pracy: W celu wykonania pomiaru ciśnień parowania i skraplania czynnika chłodniczego w klimatyzatorze typu Split zadaniem uczniów będzie: a) podłączenie manometrów do urządzenia, b) c) pomiar ciśnień w trybie chłodzenia, pomiar ciśnień w trybie grzania, d) odłączenie manometrów od urządzenia, Wskazane jest, aby ćwiczenie to uczniowie wykonywali w dwuosobowych zespołach. Ćwiczenie to powinien porzedzić pokaz z instruktażem wykonany przez nauczyciela. W trakcie wykonywania ćwiczenia uczniowie powinni stosować fartuchy robocze, rękawice i okulary ochronne. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w warsztatach szkolnych wyposażonych w stanowiska ślusarskie, stanowiska montażu instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, stanowiska konserwacji oraz napraw urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Narzędzia i przyrządy do trasowania, przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki ręcznej metali, wiertarka, szlifierka, nożyce do cięcia blachy, przyrządy pomiarowe, narzędzia do obróbki rur stalowych, miedzianych, aluminiowych oraz rur z tworzyw sztucznych; narzędzia i urządzenia do wykonywania połączeń zgrzewanych, lutowanych, spawanych, klejonych, zaciskowych, gwintowych i kołnierzowych, działające urządzenie klimatyzacyjne z układem chłodniczym, pompa próżniowa, waga elektroniczna do czynników chłodniczych, wykrywacze nieszczelności, zestaw manometrów, termometry, przyrządy do pomiaru parametrów powietrza, butle z czynnikiem chłodniczym, stację napełniania i odzysku czynnika chłodniczego, zestaw narzędzi do wykonywania połączeń rozłącznych, cęgowy miernik uniwersalny do pomiaru wielkości elektrycznych, instrukcje i poradniki dotyczące wykonywania połączeń; środki ochrony indywidualnej. Środki dydaktyczne Katalogi, normy, instrukcje obsługi urządzeń klimatyzacyjnych, instrukcje obsługi pomp ciepła, przykładowe dokumentacje instalacji klimatyzacyjnych. Zalecane metody dydaktyczne W trakcie realizacji programu działu zaleca się stosowanie następujących metod dydaktycznych: pokazu z objaśnieniem, pokazu z instruktażem, metody tekstu przewodniego oraz ćwiczeń praktycznych. Metoda tekstu przewodniego wymaga przygotowania przez nauczyciela materiałów do wykonania ćwiczeń: pytań prowadzących i formularzy do wypełnienia. Szczególnie zalezaną metodą dydaktyczną powinna być metoda ćwiczeń praktycznych, która daje możliwość zastosowania wcześniej zdobytej wiedzy, pozwala na efektywne wykorzystanie czasu oraz Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 72 10.2. Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych samodzielne wykonywanie czynności zawodowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach, ćwiczenia uczniowie powinni wykonywać indywidualnie lub zespołach dwuosobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do sprawdzania i oceny osiągnięć uczniów zaleca się stosować sprawdziany ustne, sprawdziany praktyczne oraz oceniać jakość wykonanych prac. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 73 11. PRAKTYKI ZAWODOWE Praktyki zawodowe Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(6)1 określić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7)1 określić wymagania dotyczące ergonomii na stanowisku pracy; BHP(7)2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska obowiązujące na stanowisku pracy; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)1 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9) 2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9)3 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z montażem i obsługą instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)4 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych; E(30).1(9)3 wykonać regulację elementów automatyki chłodniczej; E(30).1(9)5 wykonać montaż urządzeń chłodniczych stosowanych w budynkach mieszkalnych; E(30).1(17)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12)3 wykonać czynności związane z prowadzeniem prób szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(16)3 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych podczas montażu; E(30).1(9)1 wykonać montaż sprężarek i aparatów urządzeń chłodniczych w budynkach; E(30).1(9)2 wykonać połączenia i montaż rurociągów instalacji chłodniczych; E(30).1(10)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego zasilania i zabezpieczeń elektrycznych elementów w instalacjach chłodniczych; E(30).1(15)3 wykonać czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych po montażu; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P C P C P C P B P C P PP C D P C P C PP D P C P D P C PP D P B Materiał nauczania Zapoznanie z programem praktyk i harmonogramem praktyk, regulaminem oraz innymi przepisami wewnętrznymi obowiązującymi w przedsiębiorstwie. Zapoznanie z systemem ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie. Poznanie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Stosowanie środków ochrony indywidualnej. Organizacja stanowiska pracy. Dobór materiałów i narzędzi do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych. Posługiwanie się dokumentacją techniczną instalacji chłodniczych. Wykonywanie pomiarów parametrów pracy urządzeń i instalacji chłodniczych. Wykonywanie montażu i regulacji regulację automatyki chłodniczej instalacji i urządzeń chłodniczych. Wykonywanie montażu elementów instalacji chłodniczych. Wykonywanie obmiaru robót związanych z montażem instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych. Wykonywanie prób szczelności instalacji chłodniczych. Wykonywanie montażu sprężarek i aparatów urządzeń chłodniczych. Wykonywanie połączeń rurociągów chłodniczych. Wykonywanie montażu instalacji i urządzeń chłodniczych. Wykonywanie czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych po montażu. Wykonywanie prac z zakresu montażu mechanicznego zasilania i zabezpieczeń elektrycznych elementów w instalacjach chłodniczych. Wykonywanie prac związanych z konserwacją instalacji Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 74 Praktyki zawodowe E(30).2(1)2 obsłużyć maszyny i urządzenia chłodnicze; E(30).2(4)1 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji chłodniczych podczas ich eksploatacji; E(30).2(8)5 wykonać prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12)4 wykonać czynności związane z odzyskiwaniem, uzdatnianiem lub utylizacją czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(11)1 wykonać czynności związane z wymianą czynników chłodniczych; P B PP C p B PP P PP P E(30).3(11)2 wykonać czynności związane z wymianą olejów chłodniczych; PP D E(30).3(11)3 wykonać czynności związane z wymianą nośników ciepła; P B P B P C P D P C P C P C PP D PP D PP D P C P P C C p p C C E(30).3(13)1 wykonać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach ;chłodniczych; E(31).1(11)3 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)4 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu; E(31).1(12)4 wykonać montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, instalacji wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych i grzewczych; E(31).1(14)3 wykonać izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(18)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16) wykonać czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9)3 wykonać czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3)7 wykonać czynności związane z demontażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych; E(31).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; KPS(2)3 dobrać innowacyjne metody rozwiązania problemów; i urządzeń chłodniczych. Wykonywanie czynności związanych z wymianą olejów czynników chłodniczych i nośników ciepła. Wykonywanie czynności związanych z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych. Wykonywanie montażu przewodów oraz aparatury kontrolno pomiarowej. Wykonywanie montażu instalacji urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Montowanie izolacji termicznych, akustycznych, przeciwdrganiowych i przeciwwilgociowych instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Wykonywanie montażu przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych. Wykonywanie montażu instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych i grzewczych. Obsługa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Naprawa instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Konserwacja i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. Demontaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych. Wykonywanie pomiarów pomiary parametrów pracy urządzeń klimatyzacyjnych. Udział w pracach związanych z odbiorem i rozruchem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 75 Praktyki zawodowe KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; p p C C PP D P B P PP P PP PP P B D B D D C P P P B B C P C P C PP D OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; OMZ(4)2 ocenić jakość wykonywanych zadań; OMZ(5)1 dokonać analizy organizacji pracy; OMZ(5)2 zaproponować zmiany organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(5)3 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy. P PP P C D C PP D PP D OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. P PP P C D B KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczoklimatyzacyjnej; KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(8)1 podjąć samodzielne decyzje; KPS(8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS (8)3 określić skutki podejmowanych decyzji. KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; OMZ(1)3 zaplanować sposób wykonania przydzielonych zadań. OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 76 Praktyki zawodowe Warunki osiągania efektów kształcenia Program praktyki zawodowej powinien być realizowany jest przez 4 tygodnie. Zaleca się, aby uczniowie odbywali praktyki w przedsiębiorstwach chłodniczych i klimatyzacyjnych, stanowiących potencjalne miejsca pracy. W programie praktyki należy uwzględnić specyfikę przedsiębiorstw, w których uczniowie będą odbywali praktyki zawodowe. Mogą to być przedsiębiorstwa specjalizujące się w produkcji urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych, wykonywaniu usług związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych w Polsce, a także na terenie państw Unii Europejskiej. W czasie odbywania praktyki uczniowie powinni uczestniczyć w wykonywaniu zadań zawodowych na różnych stanowiskach pracy. Zaleca się, aby uczniowie brali udział w pracach zwiazanych z montażem, naprawą oraz konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych oraz klimatyzacyjnych. Zadania do wykonania przez uczniów w trakcie praktyki zawodowej powinny być skorelowane z efektami kształcenia zawodowego osiągniętymi przez ucznia w szkole. Praktyka zawodowa powinna być tak zorganizowana, aby uczniowie mieli możliwość zastosowania i pogłębiania zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Zaleca się, aby w miarę możliwości uczniowie mogli poznać pracęw różnych działach przedsiębiorstwa. Zadania praktyczne uczniowie powinni wykonywać pod kierunkiem wyznaczonych przez pracodawcę pracowników. Uczniowie powinni mieć możliwość samodzielnego wyboru przedsiębiorstwa, w którym mogą odbyć praktykę zawodową, pod warunkiem akceptacji wyboru przez kierownika praktyki. W trakcie praktyki uczniowie powinni prowadzić dzienniczki praktyk, dokumentując w nich przebieg praktyki. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia na praktyce zawodowej dokonuje opiekun praktyk zawodowych na podstawie obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji zadań oraz zapisów w dzienniczku praktyki zawodowej. Ocena osiągnięć ucznia powinna uwzględniać następujące kryteria: jakość wykonanej pracy, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, zaangażowanie w wykonywanie zadań i dyscyplinę pracy. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 77 ZAŁĄCZNIKI Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 78 ZAŁĄCZNIK 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHLODNICTWA I KLIMATYZACJI ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Język obcy ukierunkowany zawodowo JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 79 Efekty kształcenia KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Organizacja pracy małych zespołów OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(B.m)(1) rozpoznaje rodzaje, elementy oraz konstrukcje obiektów budowlanych; PKZ(B.m)(2) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości; PKZ(B.m)(3) wykonuje podstawowe obliczenia statyczne i wytrzymałościowe; PKZ(B.m)(4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz określa ich funkcje; PKZ(B.m)(5) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.m)(6)rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej obiektów budowlanych; PKZ(B.m)(7) określa wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych rodzajach pomieszczeń; PKZ(B.m)(8) określa procesy termodynamiczne płynów i powietrza wilgotnego; PKZ(B.m)(9) rozpoznaje rodzaje czynników chłodniczych, olejów i nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.m)(10) określa wpływ procesu chłodzenia i zmrażania na jakość przechowywanych materiałów; PKZ(B.m)(11) przestrzega zasad transportu, przechowywania oraz gospodarki czynnikami chłodniczych; PKZ(B.m)(12) określa wpływ czynników chłodniczych na środowisko; PKZ(B.m)(13) przestrzega przepisów prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu czynnikami chłodniczymi; PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 80 Efekty kształcenia PKZ(M.a)(2) sporządza szkice części maszyn; PKZ(M.a)(3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; PKZ(M.a)(8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe; PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; PKZ(M.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań PKZ(E.a) (1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; PKZ(E.a) (2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; PKZ(E.a) (3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a) (4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = Asin(ωt+φ); PKZ(E.a) (5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych I układach elektronicznych; PKZ(E.a) (6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; PKZ(E.a) (7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; PKZ(E.a) (10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; PKZ(E.a) (12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; PKZ(E.a) (13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych; PKZ(E.a) (14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 81 Efekty kształcenia PKZ(E.a) (15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; PKZ(E.a) (17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; PKZ(E.a) (18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie Kwalifikacja E.30. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych 1. Montaż urządzeń i instalacji chłodniczych E(30).1(1) rozpoznaje elementy instalacji chłodniczych oraz określa ich funkcje; E(30).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń chłodniczych oraz określa ich zastosowanie; E(30).1(3) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji chłodniczych; E(30).1(4) posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).1(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(6) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(13)wykonuje izolacje antykorozyjne, termiczne, przeciwwilgociowe i przeciwdrganiowe instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).1(15)wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).1(17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(18) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji chłodniczych. 2. Eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).2(2) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(3) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).2(7) przeprowadza regulację instalacji chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 82 Efekty kształcenia E(30).2(8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(9) prowadzi dokumentacją związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(10) rozpoznaje procesy technologiczne związane z zamrażaniem i przechowywaniem żywności oraz innych materiałów; E(30).2(11) rozpoznaje zagrożenia związane z wyciekiem czynników chłodniczych oraz stosuje sposoby zapobiegania; E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych. 3. Naprawa urządzeń i instalacji chłodniczych E(30).3(1) określa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(2) planuje czynności związane z demontażem urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(3) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(4) kalkuluje koszty naprawy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(7) usuwa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych po wykonanej naprawie; E(30).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(10) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji chłodniczych; E(30).3(11) wykonuje czynności związane z wymianą czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(12) ocenia stan izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).3(13) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie Kwalifikacja E.31. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych 1. Montaż urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła 1 E(31).1(1) rozpoznaje elementy instalacji klimatyzacyjnych i określa ich funkcje; E(31).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych i określa ich zastosowanie; E(31).1(3) rozpoznaje rodzaje pomp ciepła oraz określa ich funkcje i zasady działania; E(31).1(5) określa zasady montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(6) posługuje się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(8) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 83 Efekty kształcenia E(31).1(12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych; E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych; E(31).1(14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(15) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(18) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(19) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji klimatyzacyjnych. 2. Eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła E(31).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych pomp ciepła; E(31).2(2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(3) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(7) dobiera materiały eksploatacyjne, narzędzia oraz przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(10) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych stosowanych w klimatyzacji; E(31).2(11) prowadzi dokumentację związaną z eksploatacją i konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła. 3 Naprawa urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła E(31).3(1) rozpoznaje przyczyny awarii urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(2) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(4) kalkuluje koszty napraw urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12) rozpoznaje zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz stosuje sposoby zapobiegania. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 84 ZAŁĄCZNIK 2 POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHŁODNICTWA I KLIMATYZACJI klasa Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ I II III I II I II X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Uczeń: Kształcenie zawodowe teoretyczne 1. Podstawy konstrukcji maszyn PKZ(B.m)(5) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego PKZ(M.a)(2) sporządza szkice części maszyn; PKZ(M.a)(3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; PKZ(M.a)(16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; PKZ(M.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe; BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 85 I IV II I II Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności. X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 2. Termodynamika techniczna PKZ(B.m)(8) określa procesy termodynamiczne płynów i powietrza wilgotnego; X X X X X X X X X X X X X X X X E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(30).1(3) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji chłodniczych X X X X X X X X X X X X E(31).1(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji klimatyzacyjnych; X X X X KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X X X X X PKZ(B.m)(9) rozpoznaje rodzaje czynników chłodniczych, olejów i nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.m)(8) określa procesy termodynamiczne płynów i powietrza wilgotnego; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; PKZ(B.m)(7) określa wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych rodzajach pomieszczeń; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności. Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 3. Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; PKZ(E.a)(1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; PKZ(E.a)(2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; PKZ(E.a)(3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a)(4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); PKZ(E.a)(5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych; PKZ(E.a)(6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; PKZ(E.a)(7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; PKZ(E.a) (10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 86 120 90 150 PKZ(E.a)(12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; X X X X PKZ(E.a)(13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; X X X X PKZ(E.a)(14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; X X X X PKZ(E.a)(15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; X X X X PKZ(E.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; X X X X PKZ(E.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; X X X X E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; X X X X E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; X X X X E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; X X X X E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; X X X X KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X X OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; X X X X X X X X OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 4. Technologia instalacji i urządzeń chłodniczych BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; E(30).1(1) rozpoznaje elementy instalacji chłodniczych oraz określa ich funkcje; E(30).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń chłodniczych oraz określa ich zastosowanie; E(30).1(3) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji chłodniczych; E(30).1(4) posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 87 150 150 E(30).1(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(13)wykonuje izolacje antykorozyjne, termiczne, przeciwwilgociowe i przeciwdrganiowe instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).1(15)wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot 5. Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych PKZ(B.m)(1) rozpoznaje rodzaje, elementy oraz konstrukcje obiektów budowlanych; PKZ(B.m)(2) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości; PKZ(B.m)(3) wykonuje podstawowe obliczenia statyczne i wytrzymałościowe; PKZ(B.m)(4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz określa ich funkcje; PKZ(B.m)(6)rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej obiektów budowlanych; PKZ(B.m)(10) określa wpływ procesu chłodzenia i zmrażania na jakość przechowywanych materiałów; PKZ(B.m)(11) przestrzega zasad transportu, przechowywania oraz gospodarki czynnikami chłodniczych; PKZ(B.m)(13) przestrzega przepisów prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu czynnikami chłodniczymi; E(31).1(1) rozpoznaje elementy instalacji klimatyzacyjnych i określa ich funkcje; E(31).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych i określa ich zastosowanie; E(31).1(3) rozpoznaje rodzaje pomp ciepła oraz określa ich funkcje i zasady działania; E(31).1(5) określa zasady montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(6) posługuje się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(8) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 88 150 E(31).1(9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(31).1(12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych; E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych; E(31).1(14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(15) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(18) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych E(31).1(19) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych pomp ciepła; E(31).2(2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(3) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(7) dobiera materiały eksploatacyjne, narzędzia oraz przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(10) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych stosowanych w klimatyzacji; E(31).2(11) prowadzi dokumentację związaną z eksploatacją i konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła.(?) E(31).3(1) rozpoznaje przyczyny awarii urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(2) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(4) kalkuluje koszty napraw urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X E(31).3(7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X E(31).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; X X X X E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; X X X X Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 89 E(31).3(10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12) rozpoznaje zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz stosuje sposoby zapobiegania; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5)potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe. 6. Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; X X PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi, PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 30 X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot KPS(3)przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności; 6. Język obcy zawodowy w chłodnictwie i klimatyzacji JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; X X JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; X X JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X X X Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 90 150 30 60 JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5)potrafi radzić sobie ze stresem; X X X X X X X X X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(10) współpracuje w zespole. Kształcenie zawodowe praktyczne 7. Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X X X X X X X X X X X PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe; PKZ(E.a) (13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych; X X X X X X X X X X X X PKZ(E.a) (14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(E.a) (15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; PKZ(E.a) (17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).2(7) przeprowadza regulację instalacji chłodniczych; E(31).1(17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 91 60 750 10 100 100 E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; X X X X X X X X X X X X E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(10) współpracuje w zespole. 8. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń chłodniczych PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X E(30).1(15)wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; E(30).1(17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(18) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji chłodniczych. X X X X X X X X X X X X X E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; X E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych X E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; X X X X X X X X X X X X X X X X E(30).2(8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(9) prowadzi dokumentacją związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X PKZ(E.a) (9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; PKZ(E.a) (10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; E(30).1(4) posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).1(6) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(13)wykonuje izolacje antykorozyjne, termiczne, przeciwwilgociowe i przeciwdrganiowe instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych. E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 92 210 270 E(30).3(3) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(7) usuwa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych po wykonanej naprawie; E(30).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(11) wykonuje czynności związane z wymianą czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(13) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot KPS(10) współpracuje w zespole; 9. Montaż instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X X X X X X X X X X X E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; E(31).1(11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(31).1(12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 93 270 10 260 E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych; E(31).1(14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; X X X X X X E(31).2(7) dobiera materiały eksploatacyjne, narzędzia oraz przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; X X X X X X E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; X X X X X X E(31).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; X X X X X X E(31).3(7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; X X X X X X E(31).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; X X X X X X E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; X X X X X X E(31).3(10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; X X X X X X E(31).3(11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; X X X X X X KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 94 OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X X X X X OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; X X X X X X OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na przedmiot Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe praktyczne Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 95 270 750 ZAŁĄCZNIK 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK CHłODNICTWA I KLIMATYZACJI Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 1. Podstawy konstrukcji maszyn PKZ(B.m)(5)1 scharakteryzować rodzaje rysunków technicznych; PKZ(B.m)(5)2 zorganizować stanowisko rysunkowe zgodnie z wymaganiami ergonomii; PKZ(B.m)(5)3 wykonać szkice i rysunki odręczne; PKZ(B.m)(5)4 zastosować zasady rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego; PKZ(B.m)(5)5 wykonać rysunki rozwinięć i przekrojów brył; PKZ(B.m)(5)6 wykonać rzuty aksonometryczne i prostokątne brył oraz detali budowlanych i instalacyjnych; PKZ(B.m)(6)1 scharakteryzować rodzaje dokumentacji projektowej budynku; PKZ(B.m)(5) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.m)(6) rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej obiektów budowlanych; PKZ(B.m)(6)2 scharakteryzować dokumentację instalacji budowlanych; PKZ(M.a)(17)1 posłużyć się normami dotyczącymi rysunku technicznego; PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; PKZ(B.m)(5) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.m)(5)7 sporządzić rysunki techniczne; PKZ(M.a)(1)1 scharakteryzować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego; PKZ(M.a)(1)2 sporządzić rysunek techniczny maszynowy zgodnie z zasadami; PKZ(M.a)(1)3 scharakteryzować zasady wymiarowania rysunku technicznego maszynowego; PKZ(M.a)(1)4 zastosować zasady wymiarowania rysunku technicznego maszynowego; PKZ(M.a)(1)5 zastosować zasady oznaczania chropowatości i kierunkowości powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych maszynowych; PKZ(M.a)(2)1 wykonać szkice typowych części maszyn; PKZ(M.a)(2)2 wykonać wymiarowanie szkiców części i typowych zespołów maszyn; PKZ(M.a)(6)5 oznaczyć tolerancje i pasowania na rysunkach technicznych; PKZ(M.a)(3)1 rozróżnić programy stosowane do sporządzania rysunków technicznych; PKZ(M.a)(3)2 posłużyć się programami komputerowymi do sporządzania rysunków technicznych; PKZ(M.a)(4)1 sklasyfikować maszyny według określonych kryteriów; PKZ(M.a)(4)2 sklasyfikować konstrukcje mechaniczne; PKZ(M.a)(4)3 scharakteryzować osie i wały maszynowe; PKZ(M.a)(4)4 scharakteryzować budowę i rodzaje łożysk tocznych i ślizgowych; PKZ(M.a)(4)5 scharakteryzować sprzęgła i hamulce; PKZ(M.a)(4)6 sklasyfikować przekładnie mechaniczne; PKZ(M.a)(4)7 wyjaśnić budowę i zasadę działania mechanizmów ruchu postępowego i obrotowego; PKZ(M.a)(4)8 dobrać znormalizowane części maszyn; PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego; PKZ(M.a)(2) sporządza szkice części maszyn; PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; PKZ(M.a)(3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 96 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(M.a)(5)1 sklasyfikować rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)2 określić zastosowanie połączeń rozłącznych i nierozłącznych; PKZ(M.a)(5)3 dobrać sposób połączenia elementów konstrukcyjnych; PKZ(M.a)(6)1 scharakteryzować rodzaje tolerancji; PKZ(M.a)(6)2 scharakteryzować rodzaje pasowań; PKZ(M.a)(6)3 dobrać pasowania i tolerancje do rodzaju połączeń; PKZ(M.a)(7)1 posłużyć się pojęciami z zakresu materiałoznawstwa; PKZ(M.a)(7)2 rozpoznać materiały konstrukcyjne stosowane w budowie maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(7)3 rozróżnić materiały stosowane w eksploatacji maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(10)1 scharakteryzować rodzaje korozji; PKZ(M.a)(10)2 określić przyczyny korozji; PKZ(M.a)(10)3 scharakteryzować sposoby ochrony przed korozją; PKZ(M.a)(10)4 dobrać sposoby i środki ochrony przed korozją; PKZ(M.a)(16)1 sklasyfikować maszyny i urządzenia; PKZ(M.a)(16)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(16)3 rozróżnić zespoły i podzespoły maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(16)4 scharakteryzować układy funkcjonalne maszyny i urządzenia; PKZ(M.a)(16)5 posłużyć się dokumentacją i instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(16)6 rozpoznać elementy konstrukcyjne w zespołach i podzespołach maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17) skorzystać z z różnych źródeł informacji technicznych dotyczących maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17)2 skorzystać z z różnych źródeł informacji technicznych dotyczących maszyn i urządzeń;; PKZ(M.a)(17)3 posłużyć się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17)4 przestrzegać norm dotyczących rysunku technicznego; PKZ(M.a)(18)1 posłużyć się programami komputerowym symulującymi działanie układów napędowych elektrycznych, hydraulicznych i pneumatycznych maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(18)2 skorzystać z programów komputerowych wspomagających sporządzanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(11)1 scharakteryzować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(11)2 scharakteryzować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń zależnie od skali produkcji; PKZ(E.a)(11)1 wyjaśnić zasady wykonywania czynności z zakresu obróbki ręcznej; PKZ(M.a)(13)1 sklasyfikować przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(13)2 dobrać przyrządy pomiarowe do obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(15)1 scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; PKZ(M.a)(16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; PKZ(M.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; PKZ(E.a)(11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 97 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(M.a)(15)2 dobrać metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ(M.a)(8)1 scharakteryzować środki transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9)1 dobrać środki do transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9)2 dobrać sposób składowania materiałów; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. PKZ(M.a)(8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; PKZ(M.a)(9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. 2. Termodynamika techniczna PKZ(B.m)(8)1 posłużyć się terminologią z zakresu termodynamiki; PKZ(B.m)(8)2 scharakteryzować podstawowe parametry stanu czynnika termodynamicznego; PKZ(B.m)(8)3 scharakteryzować podstawowe przemiany termodynamiczne; PKZ(B.m)(8)4 zastosować prawa pierwszej i drugiej zasady termodynamiki; PKZ(B.m)(8)5 scharakteryzować obiegi termodynamiczne; PKZ(B.m)(8)6 wykonać obliczenia parametrów czynnika w procesach termodynamicznych; E(30).2(4)1 scharakteryzować przemiany fazowe czynników chłodniczych; E(30).2(4)2 wykonać obliczenia cieplne obiegów chłodniczych; E(30).2(4)3 zastosować prawa zakresu mechaniki płynów; E(30).2(4)4 obliczyć parametry charakteryzujące przepływ płynów; E(30).2(4)5 scharakteryzować sposoby wymiany ciepła; E(30).2(4)6 scharakteryzować parametry przepływu ciepła; E(30).2(4)7 scharakteryzować właściwości termodynamiczne roztworów; E(30).2(4)8 określić parametry charakteryzujące roztwory; PKZ(B.m)(7)1 scharakteryzować parametry powietrza wilgotnego; PKZ(B.m)(8) określa procesy termodynamiczne płynów i powietrza wilgotnego; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; PKZ(B.m)(7) określa wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych rodzajach pomieszczeń; E(31).1(4)2 określić przemiany zachodzące w powietrzu wilgotnym; (31).1(4)3 wyjaśnić zjawiska zachodzące w procesie obróbki powietrza; E(31).1(4)4 scharakteryzować metody obróbki powietrza; E(30).1(3)1 obliczyć bilans cieplny chłodni; E(30).1(3)2 obliczyć strumień ciepła przez przegrody; E(30).1(3)3 obliczyć powierzchnię wymienników ciepła; E(30).1(3)4 wykonać obliczania oporów przepływu w rurociągach chłodniczych; E(30).1(3)5 wyznaczyć obiegi chłodnicze na wykresie logp-h dla różnych czynników chłodniczych; E(31).1(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji klimatyzacyjnych; E(30).1(3) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 98 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).1(3)6 obliczyć moc chłodniczą urządzenia; E(30).1(3)1 obliczyć bilans cieplny chłodni; E(31).1(5)2 analizować procesy zachodzące w procesie obróbki powietrza; E(31).1(5)1 analizować przemiany na wykresie i- X dla powietrza wilgotnego; PKZ(B.m)(7)2 dobrać parametry powietrza wilgotnego; PKZ(B.m)(7)3 dobrać metody obróbki powietrza; E(31).1(4)1 przedstawić przemiany na wykresie Moliera dla powietrza wilgotnego; E(31).1(4)2 określić przemiany zachodzące w powietrzu wilgotnym; E(31).1(4)3 wyjaśnić zjawiska zachodzące w procesie obróbki powietrza; E(31).1(4)4 scharakteryzować metody obróbki powietrza; E(31).1(4)5 obliczyć straty ciepła w pomieszczeniach klimatyzowanych; E(31).1(4)6 obliczyć oporu przepływu w przewodach wentylacyjnych; E(31).1(4)7 wyznaczyć obiegi pomp ciepła na wykresie logp-h dla czynników chłodniczych; E(31).1(4)8 obliczyć zapotrzebowanie na moc pompy ciepła; KPS(6) 1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów. OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; PKZ(B.m)(7) określa wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych rodzajach pomieszczeń; E(31).1(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji klimatyzacyjnych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; 3. Elektrotechnika i elektronika w chłodnictwie i klimatyzacji PKZ(E.a)(1)1 posłużyć się terminologią dotyczącą prądu elektrycznego; PKZ(E.a)(1)2 scharakteryzować wielkościi fizyczne stosowanew elektrotechnice; PKZ(E.a)(1)3 określić warunki przepływu prądu elektrycznego w obwodzie elektrycznym; PKZ(E.a)(1)4 posłużyć się pojęciami z zakresu elektrotechniki i elektroniki; PKZ(E.a)(1)5 rozpoznać materiały stosowane w elektrotechnice i elektronice. PKZ(E.a)(2)1 wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem stałym; PKZ(E.a)(2)2 wyjaśnić zjawiska zawiązane z prądem zmiennym. PKZ(E.a)(3)1 scharakteryzować wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a)(3)2 przeliczyć wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym. PKZ(E.a)(4)1 określić wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); PKZ(E.a)(4)2 obliczyć wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); PKZ(E.a)(5)1 obliczyć wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych z zastosowaniem praw elektrotechniki; PKZ(E.a) (1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; PKZ(E.a) (2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; PKZ(E.a) (3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; PKZ(E.a) (4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = Asin(ωt+φ); PKZ(E.a) (5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych I układach elektronicznych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 99 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: PKZ(E.a) (6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; PKZ(E.a) (7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych PKZ(E.a) (8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji; PKZ(E.a) (11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; PKZ(E.a) (12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; PKZ(E.a) (13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych; PKZ(E.a) (14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(E.a)(5)2 obliczyć wartości wielkości elektrycznych w układach elektronicznych z zastosowaniem praw elektrotechniki; PKZ(E.a)(6)1 rozpoznać elementy oraz układy elektryczne; PKZ(E.a)(6)2 rozpoznać elementy oraz układy elektroniczne; PKZ(E.a)(7)1 zastosować symbole graficzne na schematach ideowych i montażowych układów elektrycznych; PKZ(E.a)(7)2 sporządzić schematy ideowe układów elektrycznych; PKZ(E.a)(7)3 sporządzić schematy ideowe układów elektronicznych; PKZ(E.a)(7)4 sporządzić schematy montażowe układów elektrycznych; PKZ(E.a)(7)5 sporządzić schematy montażowe układów elektronicznych; PKZ(E.a)(7)6 zastosować symbole graficzne na schematach ideowych i montażowych układów elektronicznych; PKZ(E.a)(8)1 określić parametry elementów elektrycznych; PKZ(E.a)(8)2 określić parametry elementów elektronicznych; PKZ(E.a)(8)3 określić parametry układów elektrycznych; PKZ(E.a)(8)4 określić parametry układów elektronicznych; PKZ(E.a) (10)1 rozpoznać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji; PKZ(E.a)(11)3 przewidzieć skutki niewłaściwego użytkowania narzędzi podczas prac z zakresu obróbki ręcznej; PKZ(E.a)(12)1 określić funkcje elementów i układów elektrycznych na postawie dokumentacji technicznej; PKZ(E.a)(12)2 określić funkcje elementów i układów elektronicznych na postawie dokumentacji technicznej; PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(13)2 wyjaśnić zasady wykonania połączeń elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(14)1 scharakteryzować metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)2 rozpoznać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)4 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(15)1 określić zakresy pomiarowe przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)2 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 100 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)3 odczytać wyniki pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)4 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)5 określić zakresy pomiarowe przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a) (17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; PKZ(E.a)(17)1 skorzystać z dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; PKZ(E.a) (18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; PKZ(E.a)(18)1 dobrać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; PKZ(E.a)(18)2 skorzystać ze specjalistycznych programów komputerowych; E(30).1.(10)1 rozpoznać elektryczne układy zasilania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)2 rozpoznać elektryczne układy sterowania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)3 rozpoznać elektryczne układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)4 określić elektryczne elementy w układach zasilania instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)5 określić elektryczne elementy stosowane w układach sterowania instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)6 określić elektryczne elementy stosowane w układach zabezpieczeń instalacji chłodniczych; E(30).1.(10)7 okreslić zasady montażu układów zasilania, sterowania oraz zabezpieczeń stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).2.(5)1 rozpoznać urządzenia sterujące stosowane w chłodnictwie; E(30).2.(5)2 określić funkcje urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(30).2.(5)3 wyjaśnić działanie urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; E(30).2.(5)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń w systemach monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)1 rozpoznać elektryczne układy zasilania stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)2 rozpoznać elektryczne układy sterowania stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)3 rozpoznać elektryczne układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)4 określić elektryczne elementy w układach zasilania instalacji klimatyzacyjnych Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 101 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: i pomp ciepła; E(31).1.(13)5 określić elektryczne elementy w układach sterowania instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).1.(13)6 określić elektryczne elementy w układach zabezpieczeń instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).2.(6)1 rozpoznać urządzenia systemu monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń, instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).2.(6)2 określić funkcje urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2.(6)3 wyjaśnić działanie urządzeń systemu monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń, instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła. 4. Technologia instalacji i urządzeń chłodniczych BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(9)przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.m)(9) rozpoznaje rodzaje czynników chłodniczych, olejów i nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz określa ich właściwości; BHP(1)2 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w branży chłodniczej; BHP(1)3 rozróżnić środki gaśnicze ze względu na zakres ich zastosowania; BHP(1)4 wyjaśnić znaczenie pojęcia ergonomia w odniesieniu do stanowisk pracy technika chłodnictwa i klimatyzacji; BHP(2)1 wymienić instytucje i uprawnienia oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3)1 wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 wskazać obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia warunków bezpieczeństwa i higieny pracy pracownikom; BHP(3)3 zinterpretować podstawowe prawa i obowiązki pracownika związane z bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. BHP(4)3 scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka wynikające z kontaktu z czynnikami chłodniczymi; BHP (6)3 wskazać skutki działania czynników chłodniczych na organizm człowieka; BHP(9)1 opisać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.m)(9)1 scharakteryzować rodzaje czynników chłodniczych stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(9)2 scharakteryzować rodzaje nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(9)3 scharakteryzować rodzaje olejów stosowanych w instalacjach chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 102 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).1(1) rozpoznaje elementy instalacji chłodniczych oraz określa ich funkcje; E(30).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń chłodniczych oraz określa ich zastosowanie; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).1(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(13) wykonuje izolacje antykorozyjne, termiczne, przeciwwilgociowe i przeciwdrganiowe instalacji i urządzeń chłodniczych PKZ(B.m)(11) przestrzega zasad transportu, przechowywania oraz gospodarki czynnikami chłodniczych; E(30).1(14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).1(15)wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(B.m)(12)1 określić wpływ czynników chłodniczych na atmosferę ziemską; PKZ(B.m)(12)2 zastosować alternatywne czynniki chłodnicze; E(30).1(1)1 scharakteryzować rodzaje instalacji chłodniczych; E(30).1(1)2 rozróżnić elementy instalacji chłodniczych; E(30).1(1)3 określić funkcje poszczególnych elementów instalacji chłodniczych; E(30).1(1)4 scharakteryzować rodzaje armatury chłodniczej i określić jej funkcje; E(30).1(2)1 sklasyfikować urządzenia chłodnicze według określonych kryteriów; E(30).1(2)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania urządzeń chłodniczych oraz określić ich zastosowanie; E(30).1(2)3 scharakteryzować urządzenia regulacyjno-zabezpieczające stosowane w chłodnictwie; E(30).2(6)1 rozróżnić narzędzia i przyrządy pomiarowe w instalacjach i urządzeniach chłodniczych; E(30).2(6)2 scharakteryzować zasadę działanię przyrządów pomiarowych; E(30).1(7)1 rozróżnić rodzaje materiałów stosowanych w instalacjach chłodniczych i określić ich właściwości; E(30).1(7)2 rozróżnić rodzaje połączeń stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(7)3 wyjaśnić zasady wykonywania połączeń rurociągów chłodniczych; E(30).1(7)4 rozpoznać rodzaje narzędzi stosowanych do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych oraz określić zasady ich użytkowania; E(30).1(8)1 określić zasady prowadzenia przewodów instalacji chłodniczych; E(30).1(8)2 określić zasady montażu urządzeń chłodniczych oraz uzbrojenia; E(30).1(12) 1 scharakteryzować rodzaje prób szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(12) 2 określić zasady wykonywania prób szczelności; E(30).1(13)1 rozróżnić rodzaje izolacji stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(13)2 określić właściwości materiałów izolacyjnych stosowanych w instalacjach chłodniczych; PKZ(B.m)(11)1 przestrzegać zasady transportu czynników chłodniczych; PKZ(B.m)(11)2 przestrzegać zasady przechowywania zynników chłodniczych; PKZ(B.m)(11)3 przestrzegać zasady gospodarki czynnikami chłodniczych; E(30).1(14)1 scharakteryzować metody napełniania instalacji chłodniczych; E(30).1(14)2 określić zagrożenia związane ze stosowaniem czynników chłodniczych; E(30).2(6) 1 rozróżnić przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).2(6)2 scharakteryzować działanie przyrządów pomiarowych; E(30).2(6)3 określać czułość i bezwładność przyrządów pomiarowych; E(30).2(6)4 obliczać błąd pomiaru; E(30).1(15)1 określić zasady uruchomiania instalacji i chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 103 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).1(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(18) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji chłodniczych; E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych E(30).2(2) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(3) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(7) przeprowadza regulację instalacji chłodniczych; E(30).2(8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(10) rozpoznaje procesy technologiczne związane z zamrażaniem i przechowywaniem żywności oraz innych materiałów; PKZ(B.m)(10) określa wpływ procesu chłodzenia i zmrażania na jakość przechowywanych materiałów; PKZ(B.m)(13) przestrzega przepisów prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu czynnikami chłodniczymi; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).1(15)2 określić zasady regulacji instalacji chłodniczych; E(30).1(16)1 określić zasady wykonywania pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych; E(30).1(16)2 zinterpretować wyniki pomiarów parametrów urządzeń chłodniczych; E(30).1(5)2 określić zasady sporządzania zapotrzebowania na materiały stosowane do montażu instalacji chłodniczych; E(30).1(5)3 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(17)1 określić zasady wykonywania obmiarów instalacji chłodniczych; E(30).1(18)1 scharakteryzować rodzaje odbiorów technicznych i określić ich zakres; E(30).1(18)2 określić zasady wykonywania odbiorów instalacji chłodniczych; E(30).1(18)3 wyjaśnić zasady sporządzania dokumentacji odbioru instalacji chłodniczych; E(30).2(1)1 skorzystać z instrukcji obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).2(2) 1 scharakteryzować rodzaje przeglądów technicznych, określić ich zakres i terminy ich wykonywania; E(30).2(2)2 określić zasady wykonywania przeglądów technicznych urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(2) 3 określić zasady prowadzenia dokumentacji przeglądów; E(30).2(3) 1 scharakteryzować metody oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych. E(30).2(7)1 skontrolować parametry pracy urządzeń chłodniczych w czasie eksploatacji; E(30).2(7)2 określić metody pomiaru parametrów pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(8) 1 rozróżnić rodzaje konserwacji instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(8) 2 określić zakres prac konserwacyjnych; E(30).2(8) 3 scharakteryzować zasady wykonywania prac konserwacyjnych; E(30).2(8) 4 scharakteryzować materiały stosowane do konserwacji instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(10)1 scharakteryzować metody zamrażania żywności oraz innych materiałów; E(30).2(10)2 scharakteryzować metody przechowywania żywności oraz innych materiałów; E(30).2(10)4 określić zastosowanie chłodnictwa w procesach technologicznych przemysłu spożywczego; PKZ(B.m)(10)1 określić wpływ metod chłodzenia, zamrażania i rozmrażania na cechy jakościowe produktów; PKZ(B.m)(10)2 scharakteryzować zjawiska biochemiczne zachodzące podczas procesu schładzania i zamrażania produktów spożywczych; PKZ(B.m)(13) przestrzega przepisów prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu czynnikami chłodniczymi; PDG(2)2 przestrzegać przepisy prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 104 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).2(11) rozpoznaje zagrożenia związane z wyciekiem czynników chłodniczych oraz stosuje sposoby zapobiegania; E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(1) określa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(2) planuje czynności związane z demontażem urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(3) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(4) kalkuluje koszty naprawy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. czynnikami chłodniczymi; E(30).2(11)1 scharakteryzować rodzaje zagrożeń związanych z wyciekiem czynników chłodniczych; E(30).2(11)2 określić skutki wycieku czynników chłodniczych; E(30).2(11)3 zapobiec zagrożeniom związanym z wyciekiem czynników chłodniczych; E(30).2(12)1 scharakteryzować metody odzyskiwania i uzdatniania czynników chłodniczych; E(30).2(12)2 scharakteryzować metody utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).2(12)3 skorzystać z przepisów dotyczących zasad postępowania z czynnikami chłodniczymi; E(30).3(1)1 określić nieprawidłowości pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(1)2 określić przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(1)3 scharakteryzować metody usuwania awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(2) 1 określić zasady opróżniania instalacji chłodniczych; E(30).3(2) 2 określić zasady demontażu urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(2) 3 określić zakres czynności związanych z demontażem urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(3)1 określić metody oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(4) 1 określić koszty naprawy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5)1 dobrać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6) 1 określić czynności związane z opróżnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(6) 2 określić czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS (10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; KPS(10)3 dokonać analizy współpracy w zespole; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. 5. Technologia instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych E(31).1(1) rozpoznaje elementy instalacji klimatyzacyjnych i określa ich funkcje; E(31).1(2) rozpoznaje rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych i określa ich zastosowanie; E(31).1(1)1 rozróżnić elementy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(1)2 określić funkcje poszczególnych elementów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(2)1 sklasyfikować urządzenia klimatyzacyjne według określonych kryteriów; E(31).1(2)2 scharakteryzować budowę i zasadę działania urządzeń klimatyzacyjnych oraz określić ich zastosowanie; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 105 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).1(3) rozpoznaje rodzaje pomp ciepła oraz określa ich funkcje i zasady działania; E(31).1(3) rozpoznaje rodzaje pomp ciepła oraz określa ich funkcje i zasady działania; E(31).1(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(5) Określa zasady montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepla; E(31).1(6) posługuje się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(8) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).1(3)1 sklasyfikować pompy ciepła według określonych kryteriów; E(31).1(3)2 rozróżnić elementy instalacji pomp ciepła; E(31).1(3)3 scharakteryzować budowę i zasadę działania oraz zastosowanie pomp ciepła; E(31).1(3)4 określić funkcję poszczególnych elementów instalacji pomp ciepła; E(31).1(3)5 scharakteryzować czynności związane z montażem pomp ciepła; E(31).1(3)6 posłużyć się przepisami dotyczącymi stosowania czynników chłodniczych w pompach ciepła; E(31).1(3)7 scharakteryzować zasady współpracy pompy ciepła z instalacją grzewczą budynku; E(31).1(3)8 rozróżniać czynniki wpływające na efektywność energetyczną pomp ciepła; E(31).1(3)9 scharakteryzować zasady współdziałania pomp ciepła z odnawialnymi źródłami energii; E(31).1(3)10 scharakteryzować czynności związane eksploatacją i naprawą pomp ciepła; E(31).1(4)2 określić przemiany zachodzące w powietrzu wilgotnym; E(31).1(4)3 wyjaśnić zjawiska zachodzące w procesie obróbki powietrza; E(31).1(4)4 scharakteryzować metody obróbki powietrza; E(31).1(5)1 rozróżnić rodzaje materiałów stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych i określi ich właściwości; E(31).1(5)2 scharakteryzować metody i techniki łączenia przewodów rurowych i kanałów wentylacyjnych; E(31).1(5)3 scharakteryzować sposoby mocowania instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(5)4 rozpoznać rodzaje narzędzi stosowanych do montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(5)5 określić zasady prowadzenia instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(5)6 określić zasady montażu urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(6)1 scharakteryzować zasady posługiwania się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(6)2 posłużyć się projektem wykonawczym instalacji klimatyzacyjnej; E(31).1(6)3 posłużyć się instrukcjami montażu i obsługi urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7)1rozróżniać materiały do montażu instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(7)2 rozróżniać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(7)3 dobrać materiały do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(7)4 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(8)1 scharakteryzować rodzaje kosztorysów i określić ich funkcje; E(31).1(8)2 określić zasady sporządzania zapotrzebowania na materiały i sprzęt stosowane do Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 106 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).1(9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(31).1(12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych; E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: montażu instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(8)3 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(9)1 rozróżniać prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(9)2 rozróżniać prace związane z montażem instalacji i pomp ciepła; E(31).1(9)3 wyjaśnić zasady zabezpieczania i oznakowania miejsc montażu; E(31).1(9)4 zaplanować czynności związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(9)5 sporządzić harmonogramy prac montażowych; E(31).1(10)1 określić zasady prowadzenia tras przewodów wentylacyjnych; E(31).1(10)2 określić zasady montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(10)3) wyznaczać trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11)1 scharakteryzować zasady montażu przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)2 scharakteryzować zasady montażu przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu; E(31).1(11)3 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)4 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportowych; E(31).1(12)1 scharakteryzować metody montażu instalacji chłodniczych w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).1(12)2 scharakteryzować rodzaje oraz funkcję instalacji wodnych, kanalizacyjnych i parowych stosowanych w sekcjach nawilżania urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(12)3 określić metody montażu instalacji współdziałających z pompami ciepła; E(31).1(12)4 wykonać montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych i grzewczych; E(31).1(13)1 rozróżniać rodzaje przewodów zasilających i sterowniczych; E(31).1(13)2 scharakteryzować sposoby układania przewodów zasilających i sterujących; E(31).1(13)3 rozróżniać funkcje zabezpieczeń elektrycznych; E(31).1.(13)1 rozpoznać układy zasilania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(31).1.(13)2 rozpoznać układy sterowania stosowane w instalacjach chłodniczych; E(31).1.(13)3 rozpoznać układy zabezpieczeń stosowane w instalacjach chłodniczych; E(31).1.(13)4 określić elementy w układach zasilania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)5 określić elementy w układach sterowania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)6 określić elementy w układach zabezpieczeń instalacji chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 107 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).1(14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(15) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(18) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(19) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji klimatyzacyjnych. E(31).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych pomp ciepła; E(31).2(2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).1.(13)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elementów w układach zasilania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)8 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elementów w układach sterowania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)9 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elementów w układach zabezpieczeń instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)10 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zasilania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)11 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach sterowania instalacji chłodniczych; E(31).1.(13)12 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zabezpieczeń instalacji chłodniczych; E(31).1(14)1 rozpoznawać materiały izolacyjne i ich właściwości, stosowane w instalacjach klimatyzacyjnych; E(31).1(14)2 rozróżniać sposoby mocowania materiałów izolacyjnych; E(31).1(14)3 wykonać izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(15)1 scharakteryzować czynniki wpływają na ocenę jakości prac montażowych instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16)1 scharakteryzować czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instancji klimatyzacyjnych; E(31).1(16)2 wyjaśnić czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16)3 określić zasady regulacji instalacji klimatyzacyjnej; E(31).1(17)1 scharakteryzować parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(17)2 rozróżniać metody pomiarowe parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(18)1 określać zasady wykonywania obmiarów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(18)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(19)1 scharakteryzować rodzaje odbiorów technicznych i określić ich zakres; E(31).1(19)2 określić zasady wykonywania odbiorów instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(19)3 wyjaśnić zasady sporządzania dokumentacji odbioru instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(2)1 określić zaklresy czynności związanych z obsługą urzadzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(2)2 określić czynności związane z obsługą i konserwacją pomp ciepła; E(31).2(2)3 scharakteryzować czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 108 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).2(3) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).2(7) dobiera materiały eksploatacyjne, narzędzia oraz przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: klimatyzacyjnych; E(31).2(2)4 wykonać czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(3)1 określać zakres i częstotliwość przeglądów technicznych urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(3)2 planować przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)1 dokonać oceny stanu technicznego urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)2 ocenić elementy określające poprawny stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)3 kontrolować stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5)1 określać parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5)2 określać parametry pracy urządzeń chłodniczych stosowanych w instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5)3 kontrolować parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6)1 rozróżniać rodzaje systemów monitoringu; E(31).2(6)2 scharakteryzować sposoby zdalnego przesyłania parametrów pracy instalacji; E(31).2.(6)3 rozpoznać urządzenia systemu monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).2.(6)4 określać funkcje urządzeń systemu monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).2.(6)5 wyjaśnić działanie urządzeń systemu monitoringu oraz automatycznego; E(31).2.(6)6 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń w systemach monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(7)1 rozróżniać materiały eksploatacyjne urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(7)2 rozróżnia klasy filtrów powietrza stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).2(7)3 omówić przyrządy służące do pomiaru wydajności, spadku ciśnienia, sprężu wentylatorów, temperatury i wilgotności powietrza; E(31).2(7)4 scharakteryzować przyrządy do pomiaru ciśnienia i temperatury czynnika chłodniczego stosowanego w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).2(8)1 scharakteryzować rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8)2 scharakteryzować cele regulacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych w tym urządzeń chłodniczych pracujących na potrzeby klimatyzacji; E(31).2(8)2 scharakteryzować cele regulacji instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(8)3 przeprowadzać regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9)1 wyjaśnić zasady konserwacji urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(9)2 scharakteryzować czynności związane z konserwacją pomp ciepła; E(31).2(9)3 wykonać czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 109 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).2(10) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(1) rozpoznaje przyczyny awarii urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(2) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(4) kalkuluje koszty napraw urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; oraz pomp ciepła; E(31).2(10)1 określić wpływ czynników chłodniczych na środowisko naturalne; E(31).2(10)2 skorzystać z przepisów dotyczących używania oraz obrotu substancjami kontrolowanymi oraz olejami w stosowanymi w instalacjach chłodniczych; E(31).2(10)3 posłużyć się normami dotyczącymi odzyskiwania i uzdatniania czynników chłodniczych; E(31).3(1)1 scharakteryzować przyczyny i skutki awarii podzespołów urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(1)2 scharakteryzować przyczyny i skutki awarii układu chłodzenia stosowanego w urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(1)3 rozpoznawać przyczyny awarii urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(2)1 ocenić stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(3)1 zaplanować czynności związane z demontażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31). 3(3)2 sporządzić harmonogramy prac związanych z demontażem; E(31). 3(3)3 wyjaśnić zasady zabezpieczania i oznakowania miejsc demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31). 3(3)4 wyjaśnić zasady demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31). 3(3)5 wyjaśnić zasady demontażu pomp ciepła; E(31).3(3)6 organizować prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3)7 wykonać czynności przy demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych; E(31).3(4)1 okreslić zasady sporządzania kosztorysów naprawy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(4)2 określić zasady kalkulacji kosztów robót związanych z naprawą instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(5)1 rozróżniać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(5)2 dobierać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6)1 określać czynności związane z opróżnianiem instalacji chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(6)2 określać czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(6)3 wykonać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 110 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(31).3(7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12) rozpoznaje zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz stosuje sposoby zapobiegania; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. 6. Działalność gospodarcza w chłodnictwie i klimatyzacji PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).3(7)1 scharakteryzować przyczyny awarii urządzeń chłodniczych stosowanych w klimatyzacji oraz metody ich usuwania; E(31).3(7)2 usuwać przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(8)1 scharakteryzować metody wykonywania prób szczelności po wykonaniu naprawy układu chłodniczego współpracującego z urządzeniem klimatyzacyjnym; E(31).3(8)2 wykonać próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9)1 określać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10)1 scharakteryzować metody naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(10)2 wykonać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11)1 określać rodzaje dokumentacji dotyczącej naprawy instalacji klimatyzacyjnych E(31).3(11)2 sporządzić dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12)1 rozpoznawać zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).3(12)2 rozpoznać zagrożenia związane z obsługą urządzeń chłodniczych stosowanych w urządzeniach klimatyzacyjnych i pompach ciepła; E(31).3(12)3 zastosować sposoby eliminowania zagrożeń wynikające z obsługi urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. PDG(1)1 posłużyć się pojęciami dotyczącymi funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2)1 skorzystać z przepisów prawa pracy; PDG(2)2 posłużyć się przepisami prawa dotyczące ochrony danych osobowych; PDG(2)3 zastosować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)4 scharakteryzować przepisy prawa autorskiego; PDG(2)5 określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 111 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PDG(3)1 zastosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2 określić następstwa wynikające z nieprzestrzegania przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4)1 rozróżnić przedsiębiorstwa i instytucje funkcjonujące w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej oraz określić powiązania między nimi; PDG(4)2 określić rodzaj i zakres działalności przedsiębiorstw i instytucji w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. PDG(5)1 okreslić działania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; PDG(5) 2 określić wpływ różnych czynników na na funkcjonowanie przedsiębiorstw branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. PDG(6)1 podjąć wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży chłodnictwa i klimatyzacji;. PDG(7) 1 określić dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)2 sporządzić dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)3 sporządzić biznesplan dla własnej działalności gospodarczej; PDG(8)1 określić rodzaje korespondencji związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)2 wykonać czynności związane z prowadzeniem korespondencji dotyczącej działalności gospodarczej; PDG(9)1 posłużyć się urządzeniami biurowymi; PDG(9)2 zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej. PDG(10)1 ocenić efektywność prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(10)2 zaplanować działania marketingowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(10)3 ocenić efektywność działań marketingowych prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)1 określić zależności między kosztami i przychodami prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)2 obliczyć koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; KPS(3)2 zanalizować skutki podejmowanych działań w zakresie prowadzonej działalności; KPS(7)1 wyjaśnić pojęcie tajemnicy zawodowej; KPS(7)2 określić informacje objęte tajemnicą zawodową; KPS(9)1 dobrać techniki negocjacji; KPS(9)2 wynegocjować warunki porozumień; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 112 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 7. Język obcy zawodowy w chłodnictwie i klimatyzacji JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; JOZ(1)1 udzielić informacji o osobach, miejscach, przedmiotach związanych z wykonywanym zawodem; JOZ(1)2 zastosować nazwy instalacji, urządzeń oraz materiałow i narzędzi stosowanych w chłodnictwie i klimatyzacji; JOZ(1)3 posłużyc się terminologią ogółnotechniczną dotycząco maszyn i urządzeń; JOZ(1)4 posłużyć się terminologią dotycząca realizacji zadań zawodowych; JOZ(1)5 posłużyć się terminologią dotycząca bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(2)1 udzielić informacji dotyczących obowiązków i oczekiwań pracodawcy; JOZ(2)2 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym; JOZ(1)3 posłużyć się terminologią ogólnotechniczną dotyczącą maszyn i urządzeń; JOZ(2)3 przeczytać i przetłumaczyć instrukcje obsługi urzązeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; JOZ(5)1 skorzystać ze słowników jedno- i dwujęzycznych; JOZ(5)2 skorzystać z obcojęzycznych źródeł informacji; JOZ(5)3 odczytac informacje zawodowe zamieszczone w dokumentacji, prasie, literaturze; KPS(1)1 zastosowac zasady kultury osobistej; KPS(1)2 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(10)1 określić zasady współpracy w zespole; JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo zawodowe z zakresu chłodnictwa i klimatyzacji; JOZ(4)2 prowadzić rozmowy towarzyskie i biznesowe; JOZ(4)3 zabrać głos w dyskusji i argumentować własne poglądy dotyczące wykonywania zawodu; JOZ(4)4 wyrazić swoje opinie i pomysły związane z wykonywaną pracą; JOZ(4)5 prowadzić rozmowę z przełożonym i podwładnym w zakresie wykonywania zadań zawodowych; JOZ(5)1 skorzystać ze słowników jedno i dwujęzycznych ogólnych i branżowych; JOZ(5)2 odszukać w prasie, literaturze fachowej i na stronach internetowych potrzebne informacje związane z wykonywaniem zawodu; JOZ(5)3 korzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu w poszukiwaniu zatrudnienia; JOZ(5)4 zrozumieć informacje dotyczące wykonywanego zawodu usłyszane w mediach obcojęzycznych; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(1)2 zastosować zasady etyki; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 113 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: zawodowych; KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; KPS(10)3 ocenić jakość pracy zespołowej. KPS(10) współpracuje w zespole; 7. Pomiary parametrów instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych BHP(4)1 rozpoznać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)2 opisać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5)1 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP (5)2 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(7)1 opisać stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)2 zorganizować stanowiska pomiarów elektrycznych; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(E.a) (13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych; BHP(8)1 scharakteryzować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 sklasyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)3 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)1 opisać zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9) 2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10)1 wybrać sposób udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; BHP(10)2 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych; PKZ(E.a)(13)3 posłużyć się schematami ideowymi i montażowymi podczas wykonywania połączeń elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 114 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: PKZ(E.a) (14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a) (16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(E.a)(13)4 wykonać połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych I montażowych; PKZ(E.a)(13)1 odczytać schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych oraz elektronicznych. PKZ(E.a)(14)1 scharakteryzować metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)2 rozpoznać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)3 dobrać metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)4 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)1 scharakteryzować metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)2 rozpoznać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)3 dobrać metody pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(14)4 dobrać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(E.a)(15)1określić zakresy pomiarowe przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)2 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)3 wykonać pomiary wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)4 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektrycznych; PKZ(E.a)(15)5 określić zakresy pomiarowe przyrządów do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a)(15)6 dobrać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a)(15)7 odczytać wyniki pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a)(15)8 oszacować dokładność pomiarów wielkości elektrycznych elementów i układów elektronicznych; PKZ(E.a)(16)1 zapisać wyniki pomiarów elektrycznych w formie tabelarycznej; PKZ(E.a)(16)2 przedstawić wyniki pomiarów elektrycznych w formie graficznej; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 115 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: PKZ(E.a) (17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(31).1(17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(E.a)(17)1 skorzystać z dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; E(30).2.(5)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń w systemach monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń w systemach monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń, instalacji klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(30).2(6)5 określać warunki przeprowadzania pomiarów; E(30).2(6)6 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe; PKZ(M.a)(14)1 dobrać przyrządy pomiarowe do mierzonych wielkości; PKZ(M.a)(14)2 wykonać pomiary z zachowaniem zasad miernictwa warsztatowego; PKZ(M.a)(14)3 dokonać analizy wyników pomiarów oraz szacowania błędu pomiaru; E(30).1(16)4 wykonać pomiary temperatury i ciśnienia; E(30).1(16)5 wykonać pomiary strumienia płynów; E(30).1(16)6 wykonać pomiary wilgotności powietrza; E(30).1(16)7 wykonać pomiary stężenia roztworów; E(30).1(16)8 wykonać pomiary przewodności cieplnej; E(30).1(16)9 wykonać pomiary lepkości olejów; E(30).1(16)10 wykonać badania charakterystyki pomp; E(30).1(16)11 wykonać badania charakterystyki sprężarek chłodniczych; E(30).1(16)12 wykonać badania charakterystyki wymienników ciepła urządzeń chłodniczych; E(30).2(4)1 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji chłodniczych podczas ich eksploatacji; E(30).2(4)2 ocenić jakość pracy urządzenia chłodniczego; E(30).2(4)3 wykonać badania komór chłodniczych; E(30).2(7)1 planować regulację instalacji chłodniczych po montażu; E(30).2(7)2 przeprowadzić regulację układów odtajania parowników, regulacji temperatury, ciśnienia i przepływu; E(31).1(17)1 planować pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(17)2 wykonać pomiary temperatur i wilgotności powietrza urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(17)3 planować pomiary parametrów pracy instalacji pomp ciepła; E(31).1(17)4 wykonać pomiary parametrów pracy instalacji pomp ciepła; E(31).2(5)1 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych w czasie eksploatacji; E(31).2(5)2 ocenić jakość pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 116 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(31).2(5)3 regulować pracę urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych. E(31).2(6)1 korzystać z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; KPS(1)2 zastosować zasady etyki; KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; KPS(10)3 ocenić jakość pracy zespołowej; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; OMZ(1)3 zaplanować sposób wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; 9. Montaż i eksploatacja urządzeń chłodniczych BHP(2)rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3)3 zinterpretować podstawowe prawa i obowiązki pracownika związane z bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; BHP(3)4 zinterpretować podstawowe prawa i obowiązki pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej; BHP(4)4 rozpoznać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z instalowaniem i uruchamianiem instalacji i urządzeń chłodniczych; BHP(5)2 określić zagrożenia występujące w środowisku pracypodczas wykonywania zadan zawodowych; BHP(6)4 okreslić sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych z substancjami chemicznymi i czynnikami chłodniczymi; BHP(7)4 dobrać sprzęt zabezpieczający środowisko przed wpływem czynników chłodniczych; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; przepisami BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(E.a) (9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywania zadań zawodowych związanych z demontażem i montażem, naprawą, eksploatacją, uruchamianiem, instalowaniem i konserwacją instalacji i urzązdeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; BHP(9)3 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z montażem i obsługą instalacji i urządzeń chłodniczych; PKZ(E.a)(9)1 posłużyć się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych; PKZ(E.a)(9)2 posłużyć się rysunkiem technicznym podczas prac instalacyjnych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 117 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).1(11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; PKZ(E.a)(10)1 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych; PKZ(E.a)(10)2 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektronicznych; PKZ(E.a)(10)3 wykonać montaż mechaniczny elementów i urządzeń elektrycznych; PKZ(E.a)(10)4 wykonać montaż mechaniczny elementów i urządzeń elektronicznych; E(30).1(7)4 dobrać materialny do montażu urządzeń chłodniczych; E(30).1(7)5 dobrać narzędzia do montażu urządzeń chłodniczych; E(30).1(4)3 posłużyć się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych przy planowaniu i wykonywaniu prac montażowych; E(30).1(6)1 zaplanować prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(6)2 zorganizować prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(8)3 wyznaczyc trasę prowadzenia przewodow instalacji chłodniczych; E(30).1(8)4 wyznaczyc miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)1 wykonać montaż sprężarek i aparatów urządzeń chłodniczych w budynkach E(30).1(9)2 wykonać połączenia i montaż rurociągów w instalacjach i urządzeniach chłodniczych; E(30).1(9)3 wykonać montaż i regulację automatyki chłodniczej instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)4 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych w przedsiębiorstwach wytwarzających urządzenia chłodnicze E(30).1(9)5 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych w budynkach mieszkalnych E(30).1(9)6 wykonać montaż elementów instalacji chłodniczych w środkach transportu E(30).1.(10)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elektrycznych elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach chłodniczych; E(30).1.(10)8 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(11)1 ocenić jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(12)3 wykonać próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).2(5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych; E(30).2(6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych; E(30).2.(5)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w chłodnictwie; (30).2(6)2 dobrać narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych w czasie montażu i urządzeń chłodniczych; E(30).1(16)3 wykonać pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych podczas montażu; E(30).1(15)3 wykonać czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych PKZ(E.a) (10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; E(30).1(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(4) posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).1(6) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).1(15) wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 118 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: po montażu; E(30).1(17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(17)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych E(30).2(2) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(1)2 wykonać obsługę zgodnie z instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).2(2)4 zaplanować przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(3)3 skontrolować stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych w czasie eksploatacji; E(30).2(7)1 określić znamionowe parametry pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(7)2 określić metody pomiaru parametrów pracy urządzeń chłodniczych; E(30).2(7)3 scharakteryzować zasady regulacji instalacji chłodniczych; E(30).2(7)3 wykonać regulację instalacji chłodniczych; E(30).2(8)5 wykonać prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(8)6 organizować prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(9)1 prowadzić dokumentacją związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12)4 wykonać czynności doprowadzające do odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(3)2 ocenić stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(3)3 zdiagnozować przyczyny nieprawidłowości pracy urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5)1 dobrać materiały do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(5)1 dobrać narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6)3 wykonać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(7)1 określić przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)2 przestrzegać zasady usuwania przyczyn awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)3 usuwać przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(7)4 ocenić jakość wykonanych prac po awarii i naprawie urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(8)1 wykonać próby szczelności instalacji chłodniczych po wykonanej naprawie; E(30).3(9)1 przestrzegać zasady i związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(9)3 ocenić jakość pracy po uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(101) prowadzić dokumentację związaną z naprawą instalacji chłodniczych; E(30).2(3) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).2(7) przeprowadza regulację instalacji chłodniczych; E(30).2(8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(9) prowadzi dokumentacją związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych. E(30).3(3) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych; E(30).3(7) usuwa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych; E(30).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych po wykonanej naprawie; E(30).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie; E(30).3(10) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 119 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: E(30).3(11) wykonuje czynności związane z wymianą czynników i olejów chłodniczych E(30).3(12) ocenia stan izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).3(13) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych. KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).3(11)1 wykonuje czynności związane z wymianą czynników chłodniczych; E(30).3(11)2 wykonuje czynności związane z wymianą olejów chłodniczych; E(30).3(11)3 wykonuje czynności związane z wymianą chłodniczych nośników ciepła; E(30).3(12)1 ocenić stan izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).3(13)1 wykonać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(4) wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; PS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(8)1 podjąć samodzielne decyzje; KPS(8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS (8)3 określić skutki podejmowanych decyzji; OMZ(5)1 dokonać analizy organizacji pracy; OMZ(5)2 zaproponować zmiany organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(5)3 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; 10. Montaż i eksploatacja instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(4)1 określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)2 określić zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5)1 rozróżniać zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6)1 określić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)2 określić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka występujących w środowisku pracy; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 120 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(E.a) (9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; E(31).1(6) posługuje się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(31).1(12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych; E(31).1(13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1(14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(7)1 określić obowiązujące wymagania dla stanowisk pracy pod względem ergonomii i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7)2 określić obowiązujące wymagania dla stanowisk pracy pod względem ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8)1 scharakteryzować środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 scharakteryzować środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)3 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)1 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9)2 stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(E.a)(9)1 posłużyć się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych; PKZ(E.a)(9)2 posłużyć się rysunkiem technicznym podczas prac instalacyjnych; E(31).1(6)2 posłużyć się projektem wykonawczym instalacji klimatyzacyjnej; E(31).1(6)3 posłużyć się instrukcjami montażu i obsługi urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(7)3 dobrać materiały do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(7)4 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).1(9)4 zaplanować czynności związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).1(9)2 sporządzić harmonogramy prac montażowych; E(31).1(10)3 wyznaczać trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji; E(31).1(11)3 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych; E(31).1(11)4 wykonać montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w środkach transportu EE(31).1(12)4 wykonać montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych i grzewczych; E(31).1.(13)7 wykonać prace z zakresu montażu mechanicznego elektrycznych elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1.(13)8 wykonać prace z zakresu montażu elektrycznego elementów w układach zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz pompach ciepła; E(31).1(14)3 wykonać izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 121 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(18) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych pomp ciepła; E(31).2(2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(18)2 wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).1(16)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2(1)3 skorzystać z instrukcji obsługi urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła; E(31).3(5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; E(31).2(2)4 wykonać czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2(4)3 kontrolować stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych; E(31).2.(6)4 wprowadzić wartości parametrów do pamięci urządzeń sterujących stosowanych w klimatyzatorach i pompach ciepła; E(31).2(9)3 wykonać czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).2(8)3 przeprowadzać regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(3)6 organizować prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3)7 wykonać czynności przy demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych; E(31).3(5)2 dobierać materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(6)3 wykonać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(7)2 usuwać przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).3(8)2 wykonać próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie; E(31).3(9)2 wykonać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; E(31).3(10)2 wykonać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych; E(31).3(11)2 prowadzić dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS (2)2; zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; KPS(2)3 dobrać innowacyjne metody rozwiązania problemów; KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 122 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; PS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(6)2 skorzystać z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 wyjaśnić pojęcie tajemnicy zawodowej; KPS(7)2 określić informacje objęte tajemnicą zawodową; KPS (8)1 podjąć samodzielne decyzje; KPS (8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS (8)3 określić skutki podejmowanych decyzji; KPS(9)1 dobrać techniki negocjacji; KPS(9)2 wynegocjować warunki porozumień; KPS (10)1 określić zasady współpracy w zespole; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; KPS(10)3 ocenić jakość pracy zespołowej; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; OMZ(1)3 zaplanować sposób wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; OMZ(3)2 nadzorować wykonanie przydzielonych zadań; OMZ(3)3 ocenić jakość wykonania zadań; OMZ(4)1 skontrolować jakość wykonywanych czynności zawodowych na poszczególnych etapach realizacji zadania; OMZ(4)2 ocenić jakość wykonywanych zadań; OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 123 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: 11. Praktyki zawodowe BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(30).1(17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych; E(30).1(9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu; E(30).1(15)wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych; E(30).1(10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych; BHP(6)1 określić wpływ czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)2 określić skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka występujących w środowisku pracy; BHP(7)1 określić wymagania dotyczące ergonomii na stanowisku pracy; BHP(7)2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska obowiązujące na stanowisku pracy; BHP(8)1 zastosować środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywania prac związanych z demontażem i montażem, naprawą, eksploatacją, uruchamianiem, instalowaniem i konserwacją instalacji i urzązdeń chłodniczych i klimatyzacyjnych; BHP(8)3 zastosować środki ochrony indywidualnej podczas napełniania i wymiany czynnika chłodniczego; BHP(9)1 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9) 2 zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9)3 scharakteryzować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z montażem i obsługą instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)3 wykonywać montaż i regulację automatyki chłodniczej instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).1(9)4 wykonywać montaż elementów instalacji chłodniczych w przedsiębiorstwach wytwarzających urządzenia chłodnicze; E(30).1(9)5 wykonywać montaż elementów instalacji chłodniczych w budynkach mieszkalnych; E(30).1(17)2 wykonywać obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(12)3 wykonywać próby szczelności instalacji chłodniczych; E(30).1(16)3 wykonywać pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych podczas montażu; E(30).1(9)1 wykonywać montaż sprężarek i aparatów urządzeń chłodniczych w budynkach E(30).1(9)2 wykonywać połączenia i montaż rurociągów w instalacjach i urządzeniach chłodniczych; E(30).1(15)3 wykonywać czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych po montażu; E(30).1(10)7 wykonywać prace z zakresu montażu mechanicznego zasilania i zabezpieczeń elektrycznych elementów w instalacjach chłodniczych; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 124 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: E(30).2(1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych; E(30).2(8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych. E(30).2(11) rozpoznaje zagrożenia związane z wyciekiem czynników chłodniczych oraz stosuje sposoby zapobiegania; E(30).3(13) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).1(11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(31).1(16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; KPS(1przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; E(30).2(1)2 obsłużyć maszyny i urządzenia chłodnicze; E(30).2(8)5 wykonywać prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych; E(30).2(12)4 wykonać czynności związane z odzyskiwaniem, uzdatnianiem lub utylizacją czynników i olejów chłodniczych; E(30).3(11)1 wykonać czynności związane z wymianą czynników chłodniczych; E(30).3(11)2 wykonać czynności związane z wymianą olejów chłodniczych; E(30).3(11)3 wykonać czynności związane z wymianą chłodniczych nośników ciepła; E(30).3(13)1 wykonywać czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych; E(30).1(11)1 ocenić jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych; E(30).1(14)1 wykonać czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych; E(31).1(16) wykonywać czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych; E(31).2(9)3 wykonywać czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła; E(31).3(3)7 wykonywać czynności przy demontażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych, pomp ciepła oraz instalacji i urządzeń chłodniczych w nich stosowanych; E(31).3(6)3 wykonywać czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji; E(31).3(9)2 wykonywać czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie; PDG(2)4 przestrzegać przepisów prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3)3 zastosować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4)2 rozróżnić działalność przedsiębiorstw i instytucji występujących w branży energetycznej i powiązania między nimi; PDG(5)3 zanalizować działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży energetycznej; PDG(6)2 zorganizować wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży energetycznej; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(2)1 wykazać się kreatywnością podczas wykonywania zadań zawodowych; KPS (2)2 zaplanować możliwości rozwiązywania problemów; KPS(2)3 dobrać innowacyjne metody rozwiązania problemów; KPS(3)1 zaplanować realizację podejmowanych przedsięwzięć; Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 125 Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane zadania; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań; KPS(3)3 rozwiązać problemy powstające podczas realizacji zadań zawodowych; KPS(4)1 dokonać analizy zmian zachodzących w branży chłodniczo-klimatyzacyjnej; KPS(4)2 wykazać się otwartością na zmiany zachodzące w procesie pracy; KPS(5)1 zastosować techniki radzenia sobie ze stresem; KPS(6)1 skorzystać z możliwości aktualizowania wiedzy; KPS(8)1 podjąć samodzielne decyzje; KPS(8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS (8)3 określić skutki podejmowanych decyzji; KPS(10)2 podjąć pracę w zespole zadaniowym; OMZ(1)1 określić zadania do realizacji; OMZ(1)2 przydzielić zadania poszczególnym członkom zespołu; OMZ(1)3 zaplanować sposób wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1 rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; OMZ(2)2 rozdzielić podzadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 dobrać osoby kompetentne do realizacji określonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)2 ocenić jakość wykonywanych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(5)1 dokonać analizy organizacji pracy; OMZ(5)2 zaproponować zmiany organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(5)3 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy. OMZ(6)1 określić formy porozumiewania się ze współpracownikami; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. OMZ(6)2 zadbać o dobre relacje z uczestnikami procesu pracy; OMZ(6)3 zastosować formy komunikacji interpersonalnej. Wykonywanie Program nauczania dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929 o strukturze przedmiotowej 126
