STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2014/2015 Nazwa przedmiotu: Choroby Wewnętrzne Wydział: Kierunek studiów: Poziom studiów Forma studiów Rok studiów: Typ przedmiotu Język kształcenia: Opis przedmiotu kształcenia - Program nauczania Kod modułu: E Lekarski Lekarski jednolite magisterskie stacjonarne X niestacjonarne X Semestr studiów: V IX i X obowiązkowy polski Nazwa jednostki realizującej przedmiot Semestr IX, zimowy (115 godz.) W Ć S Semestr X, letni (115 godz.) W Ć S Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i 2 22,5 3,75 3 18,5 2,5 Leczenia Izotopami Katedra i Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi 3 22,5 3,75 2 18,5 2,5 i Transplantacji Szpiku Katedra i Klinika Kardiologii 2 22,5 3,75 3 19 2.5 Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, 3 22,5 3,75 2 19 2.5 Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób 15 5 Wewnętrznych Razem: 10 90 15 10 90 15 230 Cele kształcenia (cele zajęć stawiane przez prowadzącego, powiązane z efektami kształcenia, max. 6 pozycji) C1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe osoby dorosłej. C2. Wiedza o symptomatologii chorób układu wydzielania wewnętrznego, układu krwiotwórczego, układu krążenia, chorób zawodowych i reumatoidalnych u dorosłych. C3. Umiejętność interpretacji badań dodatkowych (laboratoryjnych, obrazowych, czynnościowych) w chorobach wewnętrznych. C4. Umiejętność diagnostyki różnicowej chorób wewnętrznych. C5. Znajomość współczesnej terapii chorób wewnętrznych. Efekty kształcenia Numer efektu kształcenia Opis efektu kształcenia (zgodnie ze szczegółowymi efektami kształcenia zawartymi w standardach właściwymi dla przedmiotu) Odniesienie do efektu kształcenia ze standardów (np. A.W1, A.U1) Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia* Forma zajęć dydaktycznych: W.1 Zna uwarunkowania genetyczne, środowiskowe i epidemiologiczne poszczególnych chorób wewnętrznych E.W1 W.2 Zna i rozumie procesy patogenezy poszczególnych jednostek chorobowych, E.W7 Zaliczenie W,S,Ć cząstkowe i końcowe ćwiczeń, egzamin testowy i praktyczny Zaliczenie W,S,Ć cząstkowe i U.1 wymienia i porównuje ich objawy, różnicuje, objaśnia diagnostykę, zna powikłania poszczególnych jednostek chorobowych oraz leczenie, w tym: chorób układu krążenia: choroby niedokrwiennej serca, wad serca, chorób wsierdzia, mięśnia serca, osierdzia, niewydolności serca (ostrej i przewlekłej), chorób naczyń tętniczych i żylnych, nadciśnienia tętniczego (pierwotnego i wtórnego), nadciśnienia płucnego chorób układu wydzielania wewnętrznego: chorób przysadki i podwzgórza, tarczycy, przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy, chorób jajników i jąder, guzów neuroendokrynnych, zespołów wielogruczołowych, różnych typów cukrzycy i zespołu metabolicznego, hipoglikemii, otyłości, dyslipidemii, metabolizmu tkanki kostnej, osteoporozy, chorób układu krwiotwórczego: aplazji szpiku, niedokrwistości, granulocytopenii i agranulocytozy, małopłytkowości, białaczek ostrych, nowotworów mieloproliferacyjnych i mielodysplastyczno-mieloproliferacyjnych, zespołów mielodysplastycznych, nowotworów z dojrzałych limfocytów B i T, skaz krwotocznych, trombofilii, stanów bezpośredniego zagrożenia życia w hematologii, zaburzeń krwi w chorobach innych narządów; krwiodawstwa i krwiolecznictwa, przeszczepu szpiku, chorób zawodowych, zaburzeń wodnoelektrolitowych i kwasowo-zasadowych: stanów odwodnienia, przewodnienia, zaburzeń gospodarki elektrolitowej, kwasicy i zasadowicy, nadciśnienia tętniczego pierwotnego i wtórnego, chorób reumatycznych: chorób układowych tkanki łącznej, układowych zapaleń naczyń, zapaleń naczyń z zajęciem kręgosłupa, chorób metabolicznych kości, w szczególności osteoporozy i choroby zwyrodnieniowej stawów, dny moczanowej Przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem E.U1 dorosłym U.2 Przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego E.U3 U.3 Potrafi interpretować wyniki badań E.U 24 końcowe ćwiczeń, egzamin testowy i praktyczny Egzamin praktyczny, zaliczenie cząstkowe ćwiczeń Egzamin praktyczny, zaliczenie cząstkowe ćwiczeń Odpowiedź Ć Ć S,Ć laboratoryjnych i identyfikować przyczyny odchyleń od stanu prawidłowego ustna zaliczenie cząstkowe ćwiczeń, egzamin testowy, egzamin praktyczny Wykonuje podstawowe procedury i zabiegi E.U 29 Zaliczenie Ć U.4 lekarskie cząstkowe ćwiczeń, egzamin praktyczny *np. test, prezentacja, odpowiedź ustna, esej, raport, kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny; egzamin praktyczny ** W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Zajęcia na uczelni (godz.) 230 (115 + 115) Praca własna (godz.) 133,5 (49,5+84) Sumaryczne obciążenie pracą studenta 363,5 Punkty ECTS przedmiotu 12,5 (6+6,5) Treść zajęć: (proszę wpisać tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na zamierzone efekty kształcenia) Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Wykłady - Semestr IX (zimowy) 1. Osteoporoza 2. Wtórne przyczyny osteoporozy Wykłady - Semestr X (letni) 1. Plejotropowe działanie witaminy D 2. Guzy neuroendokrynne układu pokarmowego 3. Zespoły wielogruczołowe (MEN) Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Prof. dr hab. Marek Bolanowski Prof. dr hab. Marek Bolanowski Ćwiczenia - semestr IX (zimowy) Tematyka ćwiczeń (22,5 godz.) Ćwiczenie1. Nadczynność tarczycy: kluczowe elementy badania przedmiotowego i podmiotowego , badanie fizykalne tarczycy, choroby przebiegające z nadczynnością tarczycy, diagnostyka różnicowa, interpretacja wyników badań biochemicznych i obrazowych, metody leczenia. Ćwiczenie 2. Niedoczynność tarczycy. Zapalenia tarczycy. Przyczyny , objawy i diagnostyka . Ćwiczenie badania podmiotowego i przedmiotowego ukierunkowanego na tarczycę. Badanie ultrasonograficzne tarczycy, przydatność badania USG w różnych schorzeniach tarczycy. Ćwiczenie 3. Rak tarczycy - etiologia i patogeneza raka tarczycy, rodzaje raka tarczycy. Diagnostyka laboratoryjna, obrazowa, metody leczenia. Patogeneza, diagnostyka i leczenie wola. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa wady, zalety, przydatność w diagnostyce raka i innych chorób tarczycy. Ćwiczenie 4. Zasady leczenia cukrzycy typu 2- nowoczesne metody leczenia cukrzycy typu 2,zasady doboru osoby prowadzące zajęcia profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki Ćwiczenie 5. Ćwiczenie 6. Ćwiczenie 7. leków doustnych i insuliny w cukrzycy typu 2. Wybrane zaburzenia endokrynne przebiegające z nadciśnieniem tętniczym. Ukierunkowane badanie podmiotowe i przedmiotowe. Zasady postępowania diagnostycznego i terapeutycznego u chorych z nadciśnieniem hormonozależnym. Diagnostyka różnicowa endokrynopatii przebiegających z nadciśnieniem. Ostre stany w cukrzycy: kwasica ketonowa, nieketonowa śpiączka hipermolarna, kwasica mleczanowa, hipoglikemia. Postępowanie w chorobach układu wydzielania wewnętrznego u kobiet w ciąży. Choroby tarczycy a ciąża, odrębność przebiegu, leczenia, diagnostyka laboratoryjna. Cukrzyca w ciąży: rozpoznanie, leczenie. profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki SEMINARIA (semestr zimowy): 1. Nadczynność tarczycy – prof. dr hab. Grażyna Bednarek-Tupikowska 2. Niedoczynność tarczycy i zapalenia tarczycy - dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej 3. Wole obojętne. Rak tarczycy - dr n. med. Jadwiga Szymczak 4. Zasady leczenia cukrzycy typu 2 - dr hab. Jacek Daroszewski 5. Endokrynopatie przebiegające z nadciśnieniem - dr n. med. Anna Bohdanowicz-Pawlak 6. Stany ostre w cukrzycy - lek. Aleksandra Zdrojowy-Wełna 7. Choroby tarczycy i cukrzyca a ciąża - lek. Katarzyna Pukajło Ćwiczenia, semestr X (letni) Tematyka ćwiczeń (18,5 godz.) Ćwiczenie 1. Choroby podwzgórza i przysadki: ukierunkowane badanie podmiotowe i przedmiotowe. Badania laboratoryjne (w tym testy czynnościowe) i badania obrazowe służące do rozpoznania, diagnostyki różnicowej oraz oceny skuteczności leczenia. Analizowanie wyników badań, rozwiązywanie problemów – przypadki kliniczne. Ćwiczenie 2. Podstawy andrologii - specjalistyczne badanie podmiotowe i przedmiotowe, problem hipogonadyzmu hipo- i hipergonadotropowego. Problem andropauzy. Możliwości diagnostyki laboratoryjnej i leczenia. Ćwiczenie 3. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej, nadczynność i niedoczynność przytarczyc. Badanie podmiotowe i przedmiotowe ukierunkowane na choroby przebiegające z tymi zaburzeniami. Diagnostyka laboratoryjna, możliwości obrazowania. Zasady leczenia. Ćwiczenie 4. Choroby nadnerczy - ukierunkowane badanie podmiotowe i przedmiotowe, obraz kliniczny, podstawy diagnostyki (laboratoryjnej i obrazowej) chorób nadnerczy przebiegających z ich nadczynnością i niedoczynnością. Ćwiczenie 5. Praktyczna insulinoterapia – zajęcia połączone z praktyczna nauką posługiwania się penami z insuliną, glukometrami, pompą insulinową. Praktyczne ustalanie dawek insulin o różnym czasie działania na konkretnych przykładach – kart cukrzycowych pacjentów z wartościami glikemii. osoby prowadzące zajęcia profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki Ćwiczenie 6. Zaburzenia miesiączkowania - przyczyny, ukierunkowany wywiad lekarski, badanie przedmiotowe, diagnostyka laboratoryjna (podstawowe badania hormonalne oraz testy czynnościowe), badania obrazowe. Zasady leczenia. profesorowie, adiunkci i asystenci kliniki SEMINARIA (semestr letni): 1. Choroby podwzgórza i przysadki - prof. dr hab. Marek Bolanowski 2. Podstawy andrologii – prof. dr hab. Marek Mędraś 3. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej - prof. dr hab. Zygmunt Zdrojewicz 4. Choroby nadnerczy, obraz kliniczny i podstawy diagnostyki niedoczynności i nadczynności kory nadnerczy - dr n. med. Aleksandra Jawiarczyk-Przybyłowska 5. Insulinoterapia praktyczna - dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej 6. Zaburzenia miesiączkowania - prof. dr hab. Bożena Bidzińska-Speichert Katedra i Klinika Kardiologii Wykłady – semestr zimowy Wykład 1 Wstrząs kardiogenny Prof. dr hab. Andrzej Mysiak Wykład 2 Intensywna terapia kardiologiczna Prof. dr hab. Andrzej Mysiak Ćwiczenia – semestr zimowy Ćwiczenie 1 Profilaktyka schorzeń układu krążenia, czynniki ryzyka - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 2 Choroba niedokrwienna serca: diagnostyka nieinwazyjna, leczenie postaci stabilnej - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 3 Zawał mięśnia sercowego typu STEMI - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 4 Zawał mięśnia sercowego typu NSTEMI - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 5 Ciąża a choroby serca - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 6 Zastawkowe choroby serca - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 7 Komorowe zaburzenia rytmu serca – diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Ćwiczenia – semestr letni Ćwiczenie 1 IZW i zapalenie osierdzia - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 2 Zatorowość płucna – patofizjologia, klasyfikacja, leczenie - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 3 Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca – diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 4 Przewlekła niewydolność serca – patofizjologia, diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 5 Ostra niewydolność serca - wszyscy nauczyciele Ćwiczenie 6 Choroby mięśnia sercowego - wszyscy nauczyciele Seminaria – semestr zimowy Seminarium 1 Profilaktyka schorzeń układu krążenia, czynniki ryzyka - wszyscy nauczyciele Seminarium 2 Choroba niedokrwienna serca: diagnostyka nieinwazyjna, leczenie postaci stabilnej - wszyscy nauczyciele Seminarium 3 Zawał mięśnia sercowego typu STEMI - wszyscy nauczyciele Seminarium 4 Zawał mięśnia sercowego typu NSTEMI - wszyscy nauczyciele Seminarium 5 Ciąża a choroby serca - wszyscy nauczyciele Seminarium 6 Zastawkowe choroby serca - wszyscy nauczyciele Seminarium 7 Komorowe zaburzenia rytmu serca – diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Seminaria – semestr letni Seminarium 1 IZW i zapalenie osierdzia - wszyscy nauczyciele Seminarium 2 Zatorowość płucna – patofizjologia, klasyfikacja, leczenie - wszyscy nauczyciele Seminarium 3 Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca – diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Seminarium 4 Przewlekła niewydolność serca – patofizjologia, diagnostyka, leczenie - wszyscy nauczyciele Seminarium 5 Ostra niewydolność serca - wszyscy nauczyciele Seminarium 6 Choroby mięśnia sercowego - wszyscy nauczyciele Ćwiczenia i seminaria prowadzą: prof. dr hab. Andrzej Mysiak, prof. dr hab. Wojciech Kosmala, dr hab. Marta Negrusz-Kawecka, dr hab. Jacek Gajek, prof. nadzw., dr hab. Monika Przewłocka-Kosmala, dr n. med. Małgorzata KobusiakProkopowicz, dr n. med. Dariusz Biały, dr n. med. Tomasz Grzebieniak, dr n. med. Marcin Protasiewicz, lek. med. Konrad Kaaz, lek. med. Aleksandra Rojek, lek. med. Tomasz Bańkowski, lek. med. Dariusz Łuciuk. Katedra i Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku 1.Wykłady 1. Ostre białaczki i zespoły mielodysplastyczne 2. Chłoniaki złośliwe 3. Skazy krwotoczne Prof. dr hab. Kazimierz Kuliczkowski Prof. dr hab. Kazimierz Kuliczkowski Prof. dr hab. Kazimierz Kuliczkowski Ćwiczenia semestr zimowy - prowadzą asystencji i adiunkci Katedry Ćwiczenie1. Zapoznanie studentów z normami hematologicznymi, diagnostyką chorób krwi, podstawowymi badaniami oraz szczegółowymi badaniami diagnostycznymi w hematologii, zmianami cytogenetycznymi w chorobach krwi. Ćwiczenie 2. Przedstawienie schematu postępowania w różnych zaburzeniach hematologicznych. Przedstawienie i wyjaśnienie roli i znaczenia cytokin hematopoetycznych w hematologii. Ćwiczenie 3. Zapoznanie z patomechanizmem, objawami, diagnostyką i leczeniem niedokrwistości niedoborowych, hemolitycznych, aplastycznych i w zespołach mielodysplastycznych. Ćwiczenie 4. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii w ostrych białaczkach szpikowych. Zapoznanie z leczeniem objawowym w ostrych białaczkach. Ćwiczenie 5. Przedstawienie i wyjaśnienie procedury przeszczepu szpiku w chorobach hematologicznych. Zapoznanie z powikłaniami wczesnymi i późnymi po transplantacji szpiku, wyjaśnienie postępowania terapeutycznego. Ćwiczenie 6. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii przewlekłych nowotworów mieloproliferacyjnych (PNM). Charakterystyka przewlekłej białaczki szpikowej, czerwienicy, nadpłytkowości samoistnej, pierwotnego zwłóknienia szpiku oraz chorób z pogranicza PNM/MDS. Ćwiczenia semestr letni - prowadzą asystencji i adiunkci Katedry Ćwiczenie 1. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii przewlekłej białaczki limfatycznej, chłoniaków złośliwych nieziarniczych i choroby Hodgkina. Zapoznanie i scharakteryzowanie metod leczenia przeciwciałami monoklonalnymi typu hybrydowego i ludzkiego. Ćwiczenie 2. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii dyskrazji plazmocytowych. Zapoznanie z procedurą plazmaferezy. Ćwiczenie 3. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii nabytych i wrodzonych skazy krwotocznych: naczyniowych, płytkowych i osoczowych oraz trombofilii. Ćwiczenie 4. Przedstawienie zasad krwiolecznictwa w hematologii. Scharakteryzowanie wczesnych i późnych powikłań potransfuzyjnych. Ćwiczenie 5. Przedstawienie patogenezy, diagnostyki, objawów i terapii aplazji szpiku, hipoplazji szpiku, PRCA, agranulocytozy oraz pancytopenii. Ćwiczenie 6. Scharakteryzowanie i przedstawienie chemio- i radioterapii w hematologii, zwrócenie uwagi na nowoczesne metody diagnostyczne - immunofenotypizację i cytogenetykę. Zapoznanie studentów z aspektami psychologicznymi w relacji lekarz-pacjent hematologiczny. Seminaria semestr zimowy. Seminarium 1. Przedstawienie diagnostyki powiększonych węzłów chłonnych, różnicowanie stanów zapalnych i nowotworowych. Zapoznanie z postępowaniem diagnostycznym w leukocytozie oraz leukopenii. Seminarium 2. Przedstawienie diagnostyki, obrazu klinicznego i leczenia w nabytych i wrodzonych skazach krwotocznych Seminarium 3. Zapoznanie z przyczynami i diagnostyką i niedokrwistości. Seminaria semestr letni. Seminarium 1. Przedstawienie problemu zmian skórnych w hematologii, scharakteryzowanie chłoniaków nieziarniczych skóry. Seminarium 2. Przedstawienie problemu zmian kostnych w nowotworach krwi. Scharakteryzowanie diagnostyki osteoporozy i osteolizy nowotworowej Zapoznanie z badaniami obrazowymi stosowanymi w uszkodzeniach układu kostnego (CT, MRI, scyntygrafia) Seminarium 3. Zapoznanie z przyczynami i diagnostyką i nadkrwistości. Ćwiczenia i seminaria prowadzą: Prof. dr hab. Kazimierz Kuliczkowski, prof. dr hab. Dariusz Wołowiec, prof. dr hab. Lidia UsnarskaZubkiewicz, prof. dr hab. Maria Podolak-Dawidziak, prof. dr hab. Małgorzata Kuliszkiewicz-Janus, dr hab. Tomasz Wróbel prof. nadzw., dr hab. Katarzyna Kapelko-Słowik, dr n. med. Donata UrbaniakKujda, dr n. med. Marek Kiełbiński, dr n. med. Stanisław Potoczek, dr n. med. Justyna Rybka, lek. Jakub Dębski Katedra i Klinika Chorób wewnętrznych, Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego Wykłady - Semestr letni Tematyka wykładów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Wykład 1. Stany nagłe w chorobach wewnętrznych i zawodowych. Prof. dr hab. Anna Skoczyńska Wykład 2. Środowiskowe zagrożenia cywilizacyjne w XXI wieku Dr hab. Arkadiusz Derkacz Ćwiczenia - Semestr zimowy Tematyka ćwiczeń Ćwiczenie 1. stratyfikacja ryzyka sercowonaczyniowego Ćwiczenie 2. diagnostyka różnicowa i ocena powikłań narządowych nadciśnienia tętniczego Ćwiczenie 3. zasady farmakoterapii nadciśnienia Ćwiczenie 4. nadciśnienie tętnicze oporne Ćwiczenie 5. – nadciśnienie tętnicze jatrogenne Ćwiczenie 6. choroby zawodowe – 1 Ocena całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego. Kluczowe elementy badania podmiotowego i przedmiotowego chorego z nadciśnieniem tętniczym z ukierunkowaniem na możliwe powikłania narządowe. Badania dodatkowe w stratyfikacji ryzyka sercowo-naczyniowego - ocena sztywności naczyń, ocena wskaźnika kostka-ramię, badanie FMD. Klasyfikacja do poszczególnych grup ryzyka chorych z nadciśnieniem tętniczym Badania laboratoryjne i obrazowe w diagnostyce różnicowej etiologii nadciśnienia tętniczego. Kwalifikacja do poszerzonej diagnostyki obrazowej, badanie polisomnograficzne, interpretacja badania dopplerowskiego tętnic nerkowych, angiografii. Sposoby pomiaru ciśnienia. Automatyczna rejestracja ciśnienia tętniczego (ABPM ambulatory blood pressure monitoring) i jej interpretacja. Praktyczna analiza pojęć: średnie ciśnienie tętnicze, ładunek ciśnienia, profil dobowy. Wartości prawidłowe i nieprawidłowe w pomiarach domowych i gabinetowych. Standaryzacja pomiaru ciśnienia tętniczego. Pojęcie centralnego ciśnienia tętniczego i sposoby jego rejestracji. Zasady kompleksowej oceny powikłań narządowych choroby nadciśnieniowej Zasady postępowania terapeutycznego w szczególnych grupach chorych z nadciśnieniem tętniczym (zespół metaboliczny, cukrzyca, udar mózgowy, ciąża, wiek podeszły, zespół metaboliczny, przewlekłe choroby nerek). Zasady doboru leków zależnie od profilu chorego - leczenie etiotropowe, indywidualizacja farmakoterapii zgodnie z zasadami EBM. Stany zagrożenia życia w hipertensjologii oraz metody ich leczenia. Chory z opornym nadciśnieniem tętniczym – przyczyny, diagnostyka, leczenie. Pojęcie rzekomoopornego nadciśnienia tętniczego, maskowanego nadciśnienia tętniczego, „nadciśnienia białego fartucha” oraz „efektu białego fartucha”. Diagnostyka non-compliance osoby prowadzące zajęcia asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci Jatrogenne nadciśnienie tętnicze (doustna antykoncepcja hormonalna, HTZ, steroidoterapia, leczenie immunosupresyjne, leki zawierające sympatykomimetyki) i nadciśnienie indukowane egzogennie asystenci i adiunkci Choroby zawodowe o podłożu alergicznym. Choroby zawodowe układu oddechowego asystenci i adiunkci Przewlekłe zawodowe narażenie na ołów i inne metale ciężkie asystenci i adiunkci Ćwiczenie 7. choroby zawodowe - 2 Ćwiczenia - Semestr letni Tematyka ćwiczeń Ćwiczenie 6. Kwasica oddechowa i metaboliczna. Zasadowica oddechowa i metaboliczna. Mechanizmy kompensacyjne. Zasady diagnostyki i terapii. Stany odwodnienia i przewodnienia organizmu. Hipo- i hipernatremia, kaliemia, -kalcemia. Hipofosfatemia. Zasady postępowania Zaostrzenie POChP, zaostrzenie astmy, zapalenie płuc - zasady postępowania Jatrogenne działanie leków i środków kontrastowych. Nefropatia kontrastowa - zasady profilaktyki i rozpoznawania. NSF indukowane gadolinem. Wskazania do badań z podaniem środków kontrastowych a ryzyko powikłań. Zasady postępowania. Zatrucia lekami. Wskazania do monitorowania stężeń leków w surowicy. Interakcje między lekami. Toksykologia w medycynie pracy. Zatrucie tlenkiem węgla. Ostre stany zagrożenia życia wtórne do zaburzeń hemostazy. Zatorowość płucna - zasady rozpoznawania, kwalifikacja do leczenia zabiegowego, postępowanie farmakologiczne, zakrzepice - diagnostyka stanów predysponujących do zakrzepicy, postępowanie lecznicze, DIC - zasady diagnostyki i leczenia, skazy krwotoczne, w tym jatrogenne przedawkowanie antykoagulantów, krwotok u pacjenta leczonego środkami łamiącymi hemostazę. Dekompensacja niewydolności serca, diagnostyka, czynniki sprzyjające dekompensacji, klasyfikacja hemodynamiczna, zasady farmakoterapii; Udar mózgu - zasady postępowania. Ocena świadomości pacjenta wg skali Glasgow. Ćwiczenie 7. Podstawy EBM. Test zaliczeniowy. Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Ćwiczenie 3. Ćwiczenie 4. Ćwiczenie 5. osoby prowadzące zajęcia asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci asystenci i adiunkci Seminaria - Semestr zimowy Tematyka seminariów Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5. Seminarium 6. Seminarium 7. Nadciśnienie tętnicze jako choroba cywilizacyjna. Epidemiologia, czynniki ryzyka, rozpoznanie i klasyfikacja wg ESC/ESH i WHO. Ocena całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego wg skali SCORE, Framingham. Kluczowe elementy badania podmiotowego i przedmiotowego chorego z nadciśnieniem tętniczym. Zasady interpretacji EKG. Przebieg naturalny choroby nadciśnieniowej. Subkliniczne powikłania narządowe, metody ich wykrywania, choroby współistniejące z nadciśnieniem tętniczym. Ogólne cele i zasady terapii hipotensyjnej. Pojęcie ciśnienia docelowego oraz krzywej J w leczeniu hipotensyjnym. Wdrażanie leczenia. Podstawowe grupy leków hipotensyjnych i wskazania do ich zastosowania. Leczenie skojarzone oraz indywidualizacja terapii. Podstawy chronoterapii nadciśnienia tętniczego. Zasady EBM w terapii hipotensyjnej (przegląd randomizowanych badań kontrolowanych w hipertensjologii). Metody leczenia niefarmakologicznego nadciśnienia. Wtórne postacie nadciśnienia tętniczego. Podstawy diagnostyki, interpretacji badań dodatkowych oraz leczenia przyczynowego. Nadciśnienie tętnicze jako choroba parazawodowa. Narażenie środowiskowe i zawodowe na czynniki fizyczne i chemiczne jako przyczyna nadciśnienia tętniczego. Zawodowe czynniki ryzyka w służbie zdrowia. Skutki zawodowego i środowiskowego narażenia na promieniowanie jonizujące i elektromagnetyczne/ wibracje i hałas Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia dr hab Rafał Poręba dr hab. Arkadiusz Derkacz dr Anna SzymańskaChabowska dr Helena Martynowicz prof. Anna Skoczyńska dr Anna Jodkowska dr Bogusław Beck Seminaria - Semestr letni Tematyka seminariów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia dr Beata KaczmarekWdowiak Seminarium 1. Ostra niewydolność oddechowa, posocznica - standardy postępowania Seminarium 2. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej w chorobach wewnętrznych i zawodowych. Zasady diagnostyki, interpretacja badań dodatkowych, standardy postępowania. prof. Anna Skoczyńska Seminarium 3. Zatrucia - jako całość (gazy) ze szczególnym naciskiem na CO dr Bogusław Beck Seminarium 4. Stany nagłe w zaburzeniach metabolicznych. dr Adrian Doroszko Seminarium 5. Udar mózgu, zatorowość płucna, zakrzepice - standardy postępowania Lek. Maciej Podgórski Seminarium 6. Podstawy Evidence Based Medicine (EBM). dr Anna SzymańskaChabowska Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych 1. Podział chorób reumatycznych. Reumatoidalne zapalenie stawów. Problemy: Wprowadzenie do chorób układu mięśniowo-szkieletowego. Charakterystyczne cechy wywiadu i badania fizykalnego w reumatologii. Klasyfikacja chorób reumatycznych. Epidemiologia, etiopatogeneza, objawy, diagnostyka, różnicowanie i terapia reumatoidalnego zapalenia stawów. Znaczenie prawidłowego prowadzenia leczenia farmakologicznego oraz rehabilitacji w opóźnieniu powstania niepełnosprawności z powodu chorób reumatycznych. 2. Układowe choroby tkanki łącznej. Problemy: Kryteria rozpoznawania, epidemiologia, różnicowanie oraz zasady postępowania w toczniu układowym, twardzinie układowej, zapaleniu skórno-mięśniowym oraz zespole Sjogrena. Znaczenie oznaczania przeciwciał w krwi obwodowej w chorobach reumatycznych. 3. Choroba zwyrodnieniowa stawów. Krystalopatie. Problemy: Epidemiologia, czynniki ryzyka, objawy, diagnostyka, różnicowanie oraz zasady leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Krystalopatie. Hiperurykemia pierwotna i wtórna. Ostry napad dny moczanowej – czynniki wywołujące, charakterystyczne objawy, leczenie (farmakoterapia oraz dieta). Dna moczanowa przewlekła. 4. Spondyloartropatie seronegatywne. Badanie płynu stawowego. Problemy: Podział oraz kryteria diagnostyczne spondyloartropatii seronegatywnych, ze szczególnym uwzględnieniem cech bólu zapalnego kręgosłupa. Zesztywniające zapalenie stawów – objawy, diagnostyka, leczenie farmakologiczne i rehabilitacyjne. Wskazania do leczenia sanatoryjnego w chorobach reumatycznych. Znaczenie badania płynu stawowego. 5. Osteoporoza i jej powikłania. Problemy: Definicja i określanie czynników ryzyka osteoporozy. T-score, Z-score. BMD. Osteoporoza pierwotna i wtórna. Objawy, badania diagnostyczne, różnicowanie oraz leczenie. Seminaria i ćwiczenia prowadzą: prof. dr hab. Piotr Wiland, dr hab. Jerzy Świerkot, dr n. med. Katarzyna Gruszecka, dr n. med. Magdalena Szmyrka-Kaczmarek, dr n. med. Renata Sokolik, dr n. med. Krzysztof Borysewicz, dr n. med. Marta Madej, dr n. med. Ewa Morgiel. Literatura podstawowa i uzupełniająca (max po 3 pozycje) Literatura podstawowa: 1. Szczeklik A. (red) Choroby Wewnętrzne, Medycyna Praktyczna 2013 Literatura uzupełniająca: 1. 2. 3. 4. Milewicz A. (red) Endokrynologia Kliniczna. Podręcznik dla studentów. AM Wrocław 2007 MSD - Merck Manual for Healthcare Professionals, 2013 Wiland P. (red) Monitorowanie stanu pacjenta w chorobach reumatycznych. Wyd. Górnicki 2008 Wytyczne ESC 2010-2014 Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…) Sala wykładowa, sala seminaryjna, sale chorych, sale dydaktyczne, rzutnik multimedialny z ekranem i zaciemnieniem pomieszczenia, komputery. Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu (określić formę i warunki zaliczenia zajęć wchodzących w zakres przedmiotu, zasady dopuszczenia do egzaminu końcowego teoretycznego i/lub praktycznego, jego formę oraz wymagania jakie student powinien spełnić by go zdać, a także kryteria na poszczególne oceny): Zaliczenie bez oceny. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu będzie uzyskanie zaliczenia 90% zajęć prowadzonych w Katedrze. Warunkiem uzyskania zaliczenia zajęć wchodzących w skład przedmiotu (wykłady, seminaria i ćwiczenia) jest obecność na zajęciach oraz ustne zaliczenie (na zal.) u asystenta prowadzącego ćwiczenia na podstawie odnotowanej przez nauczyciela aktywności: prezentacja przypadku, udział w dyskusji, obserwacja, odpowiedź ustna, test. Jest to jednocześnie warunek dopuszczenia do egzaminu końcowego. Egzamin końcowy składa się z dwóch części: egzaminu testowego (100 pytań z wszystkich dziedzin chorób wewnętrznych, czas egzaminu 100 minut), oraz poszerzonego egzaminu praktycznego, który obejmuje wywiad lekarski i badanie pacjenta oraz interpretację badań dodatkowych jak EKG, badania laboratoryjne, zdjęcia radiologiczne. Zaliczenie egzaminu testowego (co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi) będzie stanowić o dopuszczeniu do egzaminu praktycznego. Niezaliczenie testu będzie skutkować zdawaniem egzaminu w terminie poprawkowym. Obowiązuje losowanie egzaminatora. ocena: Bardzo dobry (5,0) Ponad dobry (4,5) Dobry (4,0) Dość dobry (3,5) Dostateczny (3,0) Kryteria Co najmniej 85 prawidłowych odpowiedzi testowych, bardzo dobra ocena poszerzonego egzaminu praktycznego. Co najmniej 80 prawidłowych odpowiedzi testowych, ponad dobra ocena poszerzonego egzaminu praktycznego. Co najmniej 75 prawidłowych odpowiedzi testowych, dobra ocena egzaminu poszerzonego praktycznego. Co najmniej 70 prawidłowych odpowiedzi testowych, dość dobra ocena poszerzonego egzaminu praktycznego. Co najmniej 60 prawidłowych odpowiedzi testowych, dostateczna ocena poszerzonego egzaminu praktycznego. Nazwa i adres jednostki realizującej przedmiot, kontakt (tel./email): Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami, Kierownik: Prof. dr hab. Marek Bolanowski Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr1 50-367 Wrocław, ul. Pasteura 4, tel. 71 784 2546, email: [email protected] Katedra i Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku, Kierownik: Prof. dr hab. Kazimierz Kuliczkowski Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr1 50-367 Wrocław, ul. Pasteura 4, tel. 71 784 2576, email: [email protected] Katedra i Klinika Kardiologii Kierownik Prof. dr hab. Andrzej Mysiak Akademicki Szpital Kliniczny 50-556 Wrocław, ul. Borowska 213, tel. 71 736 4200, email: [email protected]. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego Kierownik: Prof. dr hab. Grzegorz Mazur Akademicki Szpital Kliniczny 50-556 Wrocław, ul. Borowska 213 tel. +48 71 736 4000, email: [email protected], Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Kierownik: Prof. dr hab. Piotr Wiland Akademicki Szpital Kliniczny ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław tel. 71 734 3300, e-mail: [email protected] Osoba odpowiedzialna za przedmiot na danym roku Podpis Kierownika jednostki realizującej zajęcia Data sporządzenia sylabusa: 28.08.2014 Prof. dr hab. Marek Bolanowski Podpis Dziekana