Projektowana eksploatacja złoża węgla brunatnego

Dr inż. Janusz Fiszer
Politechnika Wrocławska
Instytut Górnictwa
Złoże węgla brunatnego Gubin - lokalizacja
Schematyczny przekrój pionowy
Zasięg pokładów węgla brunatnego
Możliwy wariant okonturowania złoża uzasadniony
względami górniczymi
Okonturowanie złoża uwzględniające uwarunkowania
środowiskowe
Obszary chronionego krajobrazu
• 27-Dolina Nysy
• 30A-Zachodnie Okolice Lubska
Rezwerwaty
• Rez. Uroczysko Węglińskie
• Ostoja Bielika
Natura 2000
• Jeziora Brodzkie
• Uroczyska Borów Zasieckich
• Mierkowskie Wydmy
Lasy i gleby w konturach eksploatacji
• Głównie tereny rolne i
nieużytki
• Niewielkie kompleksy
leśne
• Duży kompleks leśny poza
zarysem odkrywki
Etapy eksploatacji
• Wkop – Sękowice/Pleśno
• Rozpoczęcie przy granicy
państwa
• Zakończenie w centralnej
części złoża
• Rozbiórka części
zwałowiska zewnętrznego
• Zakończenie w centralnej
części złoża w dwóch
gminach
Postęp eksploatacji i zwałowania - rok 2
• Elektrownia w okolicy
miejscowości Koperno
• Wkop – ok. Sękowic
• Zwałowisko zewnętrzne ok.
kol. Grabice
• Początek w gminie Gubin
Postęp eksploatacji i zwałowania - rok 4
• Postęp odkrywki w kierunku
m. Grabice
• Zakończone zwałowanie
zewnętrzne
• Rozpoczęte zwałowanie
wewnętrzne (w wyrobisku)
Postęp eksploatacji i zwałowania - rok 17
• Postęp odkrywki w kierunku
m. Wierzchno, Sieńsk
• Zwałowisko zewnętrzne –
rekultywacja leśna już od.
13-15 lat
• Zwałowisko wewnętrzne –
częściowo zrekultywowane
od. 5-12 lat
• Wyrobisko przechodzi do
gminy Brody
Postęp eksploatacji i zwałowania - rok 30
• Postęp odkrywki w kierunku
m. Grodziszcze, Datyń
• Zwałowisko zewnętrzne – las
już od. 26 lat
• Zwałowisko wewnętrzne –
las już od 18-25 lat
• Na płaskim zwałowisku
wewnętrznym rekultywacja
rolna
• Wyrobisko w gm. Brody
Zakończenie wydobycia nadkładu (ok. roku 47)
• Wyrobisko końcowe w m.
Wielotów, Węgliny,
Kumiałtowice
• Zwałowisko zewnętrzne –
częściowo zlikwidowane
• Do rekultywacji – wyrobisko
i część terenów wokół
wyrobiska
• Wyrobisko końcowe w gm.
Gubin i Brody
Zagospodarowanie powierzchni po
zakończeniu eksploatacji - wariant I
Projektowane odwodnienie wgłębne
Prognozy hydrogeologiczne i działania
minimalizujące oddziaływanie
odwodnienie wgłębnego na środowisko
Stan zerowy dla odwodnienia KWB Gubin (2025 r.)
- poziom czwartorzędowy
Stan zerowy dla odwodnienia KWB Gubin (2025 r.)
- poziom międzywęglowy
Maksymalne zasiegi lejów depresji
Schemat działań minimalizujących zasięg leja depresji
w górnictwie odkrywkowym węgla brunatnego
Projektowany system rozsączania wód z odwadniania wgłębnego
dla ochrony obszaru Natura 2000 Jeziora Brodzkie
Prognoza dopływów wód podziemnych do systemu
odwodnienia
Odprowadzanie wód podziemnych
 do elektrowni w celach chłodniczych (60÷100 m3/min),
 do rzeki Lubszy (20 m3/min),
 do zasilenia systemu rozsączania na obszarze Natura
2000 „Jeziora Brodzkie” (23.7÷42.5 m3/min),
 do Odry przy pomocy kanału KO (tylko nadmiar).
Oddziaływanie odwodnienia
wgłębnego na rzeki
Sieć hydrograficzna
 Rzeka Nysy Łużycka - maksymalna prognozowana strata przepływu w tej
rzece wynosi 79.6 m3/min. Jest ilość wody która zasila zarówno lej depresji
kopalni Jänschwalde jak i kopalni Gubin. Już w roku 2025 prognozowana strata
przepływu wynosi 47.7 m3/min i jest w dużej mierze spowodowane systemem
odwodnienia kopalni niemieckiej. Nawet obliczona maksymalna ilość
odpływającej z rzeki do leja depresji wody, nie stanowi zagrożenia dla jej
przepływów. W stanach średnich niskich przepływ ten wynosi 586.8 m3/min. Tak
więc maksymalna obliczona wielkość odpływu wód z tej rzeki, stanowić będzie
13.5% tego przepływu.
 Rzeka Lubsza – będzie drugą rzeką zasilającą w znaczny sposób lej depresji
kopalni Gubin. Maksimum tego zasilania wynosi wg prognoz 26.2 m3/min.
Stanowi to 12% jej przepływu średniego i 77% przepływu średniego niskiego.
Oznacza to, że przez większą część roku nie będą występowały również i dla tej
rzeki zagrożenia utratą przepływu. Jednakże w stanach niskich istnieje realne
zagrożenie zmniejszenia wielkości jej przepływu poniżej stanu nienaruszalnego.
W celu minimalizacji tego zagrożenia, projektuje się odprowadzanie części wód z
odwodnienia kopalni do tej rzeki.
 Rzeka Wodra - musi zostać przełożona poza obręb odkrywki, przepływa
bowiem przez obszar objęty planowaną eksploatacją.
Ochrona odkrywki przed
napływem wód powierzchniowych
i opadowych
System powierzchniowego odwodnienia kopalni
Rekultywacja wyrobiska
poeksploatacyjnego w kierunku
wodnym
Zbiornik poeksploatacyjny
Wymiary zbiornika:
•powierzchnia………….…………………..23 ,4 km2
•głębokość……………………………..….70-100 m
•objętość całkowita…………………......1,7 mld m3
•rzędna zwierciadła wody …55 .5 – 57.5 m n.p.m.
•objętość do 55.5 m n.p.m. ………..549.0 mln m3
•objętość do 57.5 m n.p.m. …..….1597.5 mln m3
•pojemność retencyjna…..……………48.5 mln m3
Prognozowany czas napełniania:
•do rzędnej 55.5 m n.p.m. …………18.6 lat
•do rzędnej 57.5 m n.p.m. …………19.9 lat