Konkurs Geograficzny - 2013-2014 - rejon

Konkurs Geograficzny
dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego
w roku szkolnym 2013/2014
Etap rejonowy
Drogi Uczniu!
Przed przystąpieniem do pracy z testem zakoduj swoje dane na karcie odpowiedzi
zgodnie z poleceniem komisji konkursowej.
Za chwilę będziesz rozwiązywać test, który składa się z 40 zadań zamkniętych. Każde
zawiera cztery odpowiedzi, z których tylko jedna jest poprawna. Znajdź ją i zaznacz
wyłącznie na załączonej karcie odpowiedzi.
W przypadku pomyłki błędną odpowiedź obwiedź kółkiem i zaznacz nową, poprawną.
Jeżeli zaznaczysz więcej niż jedną odpowiedź bez wskazania, która jest prawidłowa, to żadna
z nich nie będzie uznana.
Pracuj spokojnie i uważnie. W czasie rozwiązywania zadań możesz używać linijki
i prostego kalkulatora. Na karcie odpowiedzi nie używaj ołówka, gumki ani korektora.
Po zakończeniu pracy sprawdź, czy udzieliłeś wszystkich odpowiedzi.
Na rozwiązanie zadań masz 90 minut.
Powodzenia!
Zadanie 1.
Przedmiotem badań geografii fizycznej nie jest:
A. budowa wnętrza Ziemi.
B. rozmieszczenie ludności na Ziemi.
C. środowisko przyrodnicze.
D. rozmieszczenie mórz i oceanów.
Zadanie 2.
Zjawiska na mapach można przedstawiać za pomocą różnych metod. Poniżej zaprezentowano
cztery z nich. Metodę kartodiagramu ilustruje rysunek:
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
rys 1.
rys 2.
rys 3.
rys 4.
2
Zadanie 3.
Mapy, w zależności od przeznaczenia, wykonuje się w różnych skalach, dlatego często
posługujemy się terminami małej i dużej skali. Porównaj podane odpowiedzi i wskaż tę,
w której skale uszeregowano od największej do najmniejszej.
A. 1:1 000 000,
1:250 000,
1 cm → 50 km,
1 cm → 250 m
………………………………………………………………………………………
B. 1 cm → 50 km,
1:1 000 000, 1:250 000,
1 cm → 250 m
………………………………………………………………………………………
C. 1 cm → 250 m,
1:250 000,
1:1 000 000,
1 cm → 50 km
………………………………………………………………………………………
D. 1 cm → 250 m,
1:250 000,
1 cm → 50 km,
1:1 000 000
………………………………………………………………………………………
Zadanie 4.
W pewnej miejscowości, położonej na wysokości 280 m n.p.m., zaprojektowano pomnik
Marszałka Józefa Piłsudskiego. Monument upamiętniający wielkiego Polaka miał stanąć na
szczycie usypanego kopca o wysokości 34 m. Jaka jest wysokość względna tego kopca?
A. 280 m
B. 246 m
C. 34 m
D. 314 m
Zadanie 5.
Jaki rzeczywisty obszar zajmuje wyspa Wolin, jeśli na mapie w skali 1:250 000 wyspa ta
zajmuje powierzchnię 4240 mm2 ?
A. 280 km2
B. 246 km2
C. 26,5 km2
D. 265 km2
3
Zadanie 6.
Spłaszczenie Ziemi, które przy biegunach wynosi ponad 21 km, jest następstwem:
A. nachylenia osi ziemskiej do płaszczyzny orbity Ziemi.
B. jej ruchu obiegowego.
C. jej ruchu obrotowego.
D. nachylenia płaszczyzny równika do płaszczyzny orbity Ziemi.
Zadanie 7.
Na załączonym schemacie zaznaczono położenie geograficzne punktów A, B, C.
Porównaj współrzędne geograficzne tych punktów i wskaż zdanie, które nie jest prawdziwe.
A. Punkty A i B są położone na półkuli wschodniej.
B. Punkt B jest położony na półkuli wschodniej, a punkt C na półkuli zachodniej.
C. Punkty A i B są położone na 60° szerokości geograficznej północnej.
D. Punkt A jest położony na półkuli północnej, a punkt C na półkuli południowej.
Zadanie 8.
Wskaż odpowiedź, która jest prawidłowym zakończeniem zdania: Lato na półkuli północnej
jest wtedy, gdy promienie słoneczne padają prostopadle na:
A. zwrotnik Koziorożca.
B. zwrotnik Raka.
C. koło podbiegunowe północne.
D. równik.
4
Zadanie 9.
W jakim kierunku możesz pójść, gdy stoisz na biegunie południowym?
A. północnym
B. wschodnim
C. południowym
D. każdym
Zadanie 10.
Uczniowie ze szkół położonych w miastach oznaczonych na mapie literami A, B, C, D
22 czerwca dyskutowali na forum internetowym o swoich wakacyjnych planach. Dyskusja
była tak ciekawa, że uczniowie rozmawiali aż do wieczora. Wtedy odkryli, że miejsca ich
pobytu różnią się długością trwania dnia. Szybko doszli do wspólnego wniosku, że dzień
najdłużej trwał w mieście zaznaczonym na mapie literą:
A.
B.
C.
D.
5
Zadanie 11.
Długość dnia zmienia się tam nieznacznie. Tylko w tej strefie Słońce góruje w zenicie.
Jest to fragment opisu jednej ze stref oświetlenia Ziemi. Której?
A. strefy umiarkowanej
B. strefy międzyzwrotnikowej
C. strefy podbiegunowej
D. żadnej z wyżej wymienionych
Zadanie 12.
Badania naukowców zajmujących się wnętrzem Ziemi pokazały, że w budowie naszej planety
możemy wyodrębnić kilka warstw. W wielkim uproszczeniu budowę wnętrza Ziemi
przedstawia poniższy schemat.
Zaznacz poprawne zestawienie kolejności warstw wnętrza Ziemi.
A. skorupa ziemska, płaszcz zewnętrzny, płaszcz wewnętrzny, jądro wewnętrzne,
jądro zewnętrzne
B. płaszcz zewnętrzny, skorupa ziemska, płaszcz wewnętrzny, jądro wewnętrzne,
jądro zewnętrzne
C. skorupa ziemska, płaszcz wewnętrzny, płaszcz zewnętrzny, jądro zewnętrzne,
jądro wewnętrzne
D. skorupa ziemska, płaszcz zewnętrzny, płaszcz wewnętrzny, jądro zewnętrzne,
jądro wewnętrzne
6
Zadanie 13.
W którym podpunkcie uporządkowano nazwy zlodowaceń Polski od najstarszego
do najmłodszego?
A. północnopolskie, południowopolskie, środkowopolskie
B. środkowopolskie, południowopolskie, północnopolskie
C. południowopolskie, środkowopolskie, północnopolskie
D. północnopolskie, środkowopolskie, południowopolskie
Zadanie 14.
Wśród poniższych zestawów skał wskaż ten, w którym znajdują się tylko skały osadowe.
A. glina, granit, piaskowiec, węgiel kamienny
B. wapień, bazalt, kreda, ropa naftowa,
C. less, piaskowiec, gips, wapień
D. marmur, sól kamienna, kreda, siarka
Zadanie 15.
Rysunek przedstawia profil hipsometryczny Ameryki Południowej i przyległych części
oceanów wzdłuż zwrotnika Koziorożca. Odszukaj na rysunku Ocean Atlantycki i wskaż
numer odpowiadający stokowi kontynentalnemu w zachodniej części dna tego oceanu.
A. 1
B. 6
C. 5
D. 7
7
Zadanie 16.
Miejsce na powierzchni Ziemi, do którego fale sejsmiczne docierają najszybciej, to:
A. ognisko.
B. epicentrum.
C. hipocentrum.
D. strefa zero.
Zadanie 17.
Elementy klimatu składają się na jego charakterystykę. Czynniki klimatotwórcze to cechy
środowiska przyrodniczego, które mają wpływ na klimat. Który z wymienionych poniżej
terminów odnosi się do czynników klimatotwórczych?
A. temperatura powietrza
B. opady atmosferyczne
C. prądy morskie
D. wiatr
Zadanie 18.
Na podstawie danych zawartych w tabeli oblicz roczną amplitudę temperatury powietrza
w Krakowie.
Kraków (50°N, 20°E) 220 m n.p.m.
Miesiące
I
II
III
Średnia temp. miesięczna (°C) -3,3 -1,6 2,4
Puls Ziemi – Nowa Era, Warszawa 2012., str.67
A. 17,5 ˚C
IV
7,9
V
13,1
VI
16,2
VII
17,5
VIII
16,9
IX
13,1
X
8,3
XI
3,2
XII
-1,0
(miejsce na obliczenia)
B. 14,2 ˚C
C. 7,7 ˚C
D. 20,8 ˚C
8
Zadanie 19.
Jest to układ ciśnienia atmosferycznego na danym terenie. Najwyższe ciśnienie znajduje się
w środku układu, skąd maleje na wszystkie strony. Opis dotyczy:
A. niżu barycznego.
B. wyżu barycznego.
C. frontu atmosferycznego.
D. klina niżowego.
Zadanie 20.
Rysunek przedstawia rozmieszczenie głównych stref klimatycznych Ziemi. Którą cyfrą
oznaczono strefę klimatów podzwrotnikowych?
A. III
B. II
C. IV
D. I
9
Zadanie 21.
W czasie wycieczki na Islandię pani od geografii udało się w kilkusekundowych odstępach
sfotografować określony typ źródła. Na fotografiach uwieczniła:
A. źródło warstwowe.
B. gejzer.
C. źródło krasowe.
D. źródło artezyjskie.
Zadanie 22.
Rysunki przedstawiają typy wybrzeży morskich. Wybrzeże dalmatyńskie ilustruje rysunek:
A,
B,
C,
D.
10
Zadanie 23.
Obszar, z którego wody spływają do jednej rzeki, nazywamy:
A. dopływem.
B. dorzeczem.
C. zlewiskiem.
D. działem wodnym.
Zadanie 24.
Schemat przedstawia odcinek rzeki zwany biegiem środkowym z wyraźnie wykształconą
doliną rzeczną. Ważnymi elementami tej doliny są formy powstałe w wyniku erozji bocznej:
meandry i starorzecza. Jakim numerem oznaczono na rysunku starorzecza?
A. 6
B. 3
C. 5
D. 2
Zadanie 25.
Jezioro Dąbie, położone w dolinie dolnej Odry, jest jeziorem:
A. morenowym.
B. rynnowym.
C. deltowym.
D. przybrzeżnym.
11
Zadanie 26.
Lodowce górskie występują we wszystkich strefach klimatycznych, mają charakterystyczną
budowę. W zależności od ukształtowania powierzchni terenu oraz ilości opadów śniegu
lodowce przybierają różne formy. W ich budowie wyróżnia się pole firnowe położone
powyżej granicy wiecznego śniegu. Poniżej umieszczono schemat ilustrujący lodowiec typu
alpejskiego. Którą cyfrą na rysunku zaznaczono pole firnowe?
A. 6
B. 8
C. 4
D. 1
Zadanie 27.
Na podstawie poniższego opisu rozpoznaj formację roślinną.
Składa się głównie z roślinności zielnej, wieloletnich krzewinek, mchów, porostów, karłowatej
brzozy i wierzby. Rośliny rozwijają się w czasie bardzo krótkiego lata.
A. sawanna
B. step
C. tundra
D. tajga
12
Zadanie 28.
Rekultywacja to pojęcie związane z:
A. odświeżaniem, odnawianiem zabudowy.
B. przywracaniem terenom zdewastowanym przez działalność człowieka wartości
użytkowych i przyrodniczych.
C. kultywowaniem pamięci narodowej.
D. wykorzystywaniem surowców wtórnych i odpadowych do produkcji nowych
wyrobów.
Zadanie 29.
Mapa przedstawia podział polityczny Europy. Jaką cyfrą oznaczono na niej Islandię?
1
.
2
.
4
3
.
.
A. 3
B. 2
C. 1
D. 4
13
Zadanie 30.
Granica pomiędzy Europą a Azją przebiega między innymi przez cieśniny:
A. Skagerrak i Kattegat.
B. Beringa i Malakka.
C. Bosfor i Dardanele.
D. Gibraltarska i Bab al Mandab.
Zadanie 31.
Większość państw sąsiadujących z Polską utworzona zastała na skutek podziałów, które
miały miejsce w Europie pod koniec XX wieku. Na zajęcia z geografii Adam przygotował
następującą charakterystykę państwa: Znaczną część powierzchni tego kraju zajmują tereny
bagienne i torfowiska. Jest to jednocześnie kraj odznaczający się ujemnym przyrostem
naturalnym i należący do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw Europy. Który
z krajów został scharakteryzowany?
A. Litwa
B. Słowacja
C. Białoruś
D. Ukraina
Zadanie 32.
Pogodę w Polsce kształtują różne masy powietrza. Napływają one nad nasz kraj niemal
ze wszystkich kierunków, kształtując określone typy pogody w różnych porach roku.
Z wieloletnich obserwacji wiemy, że powietrze polarno-morskie latem:
A. przynosi słoneczną i upalną pogodą.
B. przynosi ochłodzenie, wzrost zachmurzenia i opady.
C. przynosi upały i burze w godzinach popołudniowych.
D. ma niewielki wpływ na stan pogody.
14
Zadanie 33.
Mapa przedstawia wyspę Wolin i otaczające ją akweny wodne. Którą cyfrą oznaczono Zalew
Kamieński?
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Zadanie 34.
Podkreśl nazwę najżyźniejszej gleby występującej na Nizinie Szczecińskiej.
A. gleba bielicowa
B. gleba brunatna
C. rędzina
D. czarne ziemie
Zadanie 35.
Wskaźnik urbanizacji to:
A. stosunek liczby ludności czynnej zawodowo do liczby ludności zawodowo biernej.
B. odsetek ludności mieszkającej w miastach.
C. stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn.
D. odsetek ludności mieszkającej na wsi.
15
Zadanie 36.
Schemat przedstawia szacowane zasoby ropy naftowej na świecie. Największa ilość złóż tego
surowca znajduje się na Bliskim Wschodzie. Kraj tego regionu, który nie należy
do czołowych producentów ropy naftowej, to:
A. Arabia Sudyjska.
B. Iran.
C. Zjednoczone Emiraty Arabskie.
D. Jordania.
Zadanie 37.
Areał uprawny zbóż wynosi ok. 70% ogólnej powierzchni upraw na świecie. Największą
powierzchnię w strukturze zasiewów zbóż na świecie zajmują uprawy:
A. pszenicy, ryżu i sorgo.
B. pszenicy, ryżu i żyta.
C. ryżu, jęczmienia i owsa.
D. pszenicy, ryżu i kukurydzy.
16
Zadanie 38.
Unia Europejska jest najważniejszą organizacją międzynarodową na naszym kontynencie.
Polska wstąpiła do Unii Europejskiej:
A. 4 czerwca 1989 r.
B. 12 marca 1999 r.
C. 1 maja 2004 r.
D. 4 lipca 2006 r.
Zadanie 39.
Mapa ilustruje podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego. Największe
jednostki administracyjne to powiaty, których w województwie jest 21 (w tym 3 grodzkie).
Które cyfry oznaczają powiaty grodzkie?
A.
B.
C.
D.
6
.
2, 3, 5
3, 4, 6
1, 3, 6
2, 4, 5
1
.
5
.
2
.
3
.
4
.
17
Zadanie 40.
Mapa przedstawia układ głównych dróg województwa zachodniopomorskiego. Droga
krajowa nr 10, biegnąca ze Szczecina w kierunku Bydgoszczy, nie została poprowadzona
przez powiat:
A. choszczeński.
B. pyrzycki.
C. stargardzki.
D. drawski.
BRUDNOPIS
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
18