SIECI KOMPUTEROWE - podział sieci komputerowych Definicja: Siecia komputerową (ang network) nazywamy zbiór wzajemnie połączonych komputerów, które pracując samodzielnie, mogą wymieniać ze sobą informacje. 1.1 Podział sieci komputerowych w zależności od rozmiaru. LAN (Local Area Network) - sieć lokalna, najczęściej obejmuje jedno przedsiębiorstwo i łączy użytkowników zgromadzonych na niewielkim obszarze (kilka budynków), wykonana w jednej technologii (np.: Ethernet). MAN (Metropolitan Area Network) - sieć miejska, łączy oddzielne sieci LAN na przestrzeni jednego miasta. Przykładowo sieć Lodman. WAN (Wide Area Network) - sieć rozległa łącząca ze sobą sieci MAN na terenie jednego kraju. Przykładowo sieć Pol34. Intranet – wewnętrzna sieć rozległa, łączy ze sobą wszystkie sieci należące do jednego użytkownika. Jest to sieć zamknięta. Np. sieć łącząca wszystkie sieci oddziałów banku w kraju. Internet - tzw. "sieć sieci", łączy ze sobą wszystkie rodzaje sieci. 1.2 Podział sieci komputerowych w zależności od sposobu komunikacji komputerów. 1.2.1. Sieci równorzędne (peer-to-peer). Ten typ sieci określany równie często terminem każdy-z-każdym (ang. peer-to-peer) obsługuje nieustrukturalizowany dostęp do zasobów sieciowych. Charakterystyczną cecha tego typu sieci jest to, że każdy komputer w takiej sieci może być zarówno klientem jak i serwerem. Poza tym każde urządzenie sieci jest zdolne do bezpośredniego pobierania danych. Każdy komputer jest tu równorzędny, to znaczy, że nie ma tu hierarchii. Sieci tego typu są stosunkowo łatwe we wdrożeniu i obsłudze ponieważ stanowią zbiór komputerów-klientów pracujący pod nadzorem operacyjnego systemu sieciowego dzięki któremu możliwym jest udostępnianie równorzędne. Taki system sieciowy zawarty jest między innymi w systemach operacyjnych: Win’3.11, Win’95, Win’98, Win Me, Win 2000, Win XP. Poza systemem sieciowym siec tego typu wymaga jeszcze zainstalowania okablowania oraz koncentratora (względnie przełącznika). Sieci tego typu doskonale nadają się do potrzeb małych instytucji i firm dysponujących ograniczonym budżetem na cele informatyczne. Innym zastosowaniem ich jest instalacja w celu współdzielenia informacji w ramach grup roboczych będących częścią większej organizacji. 1.2.2. Sieć typu klient-serwer. W sieciach tego typu znajduje się wydzielony komputer zarządzający pracą sieci i udostępniający swoje zasoby, zwany serwerem, i komputery do niego podłączone, zwane klientami (stacjami roboczymi). Serwer służy również do zarządzania pracą sieci. Serwer dedykowny to taki komputer, który służy do zarządzania pracą sieci bez możliwości pracy na nim. Serwer niededykowny to taki komputer, który służy do zarządzania pracą sieci z możliwością pracy na nim (zainstalowano np.: aplikacje biurowe). Wśród udostępnionych zasobów na serwerze można wyróżnić: pliki - serwer plików, aplikacje - serwer aplikacji, drukarki - serwer drukarek (wydruku), bazy danych serwer baz danych, strony WWW - serwer stron internetowych, pocztę e-mail - serwer poczty. Serwery te mogą występować osobno, a także można je zainstalować na jednej maszynie. Współdzielenie zasobów przez serwer niesie ze sobą zarówno korzyści jak i wady. Do korzyści płynących z połączenia serwer-klient zaliczyć należy: bezpieczeństwo – zarządza się nim centralnie, nie ma tu elementu „najsłabszego ogniwa łańcucha” jak np. w sieci typu peer-to-peer. Tu mamy kolejną korzyść: mniejsza ilość haseł do zapamiętania do minimum (najczęściej jest to jedno hasło). Tworzenie kopii zapasowych przeprowadzane może być stale i w sposób wiarygodny dzięki centralizacji zasobów, wydajność – sieci tego typu maja większą wydajność komputerów które się na nią składają. Dzieje się tak dlatego ponieważ z klienta zdjęty jest ciężar obsługi żądań innych klientów. Żądania te przejmuje serwer specjalnie skonfigurowany do tego typu zadań, administracja – kontrola na taka siecią jest ułatwiona dzięki sieciowemu systemowi operacyjnemu, który zainstalowany jest na serwerze. Do sieciowych systemów możemy zaliczyć: Win NT, Win 2000 Serwer, Win serwer 2003, Novell, Unix. Sieć taką łatwo można skalować czyli zmieniać jej rozmiary i to niezależnie od liczby przyłączonych do niej klientów. Główną wadą jest koszt. Koszt związany z eksploatacją i instalacją sieci. Wynika to z tego, że wymagany jest tu zakup dodatkowego dość mocnego komputera pełniącego rolę serwera oraz zainstalowanie na nim specjalistycznego oprogramowania umożliwiającego obsługę klientów. Administrator sieci komputerowej to specjalista, zajmujący się budowaniem, integracją oraz obsługą sieci komputerowych Szczegółowe zadania administratora to zarządzanie sieciami komputerowymi w firmie lub w instytucji, nadzorowanie pracy składników sieci (serwery, routery, terminale, komputery osobiste) oraz pracowników przy nich zatrudnionych. Administrator tworzy sieci lokalne i integruje mniejsze całości w większe, a potem - jeśli jest taka potrzeba - łączy je z Internetem. Musi zapewnić bezawaryjną pracę sprzętu, obsługuje systemy poczty elektronicznej, serwery WWW, informuje i instruuje użytkowników na temat zagrożeń i problemów sieci, a także zapewnia jej bezpieczeństwo poprzez system haseł i innych zabezpieczeń (np. skanerów antywirusowych, zapór ogniowych i innych). Urządzenia w sieci Wyróżniamy następujące urządzenia sieciowe: Wzmacniak (repeater) - jest to urządzenie wzmacniające sygnał (regeneruje i przedłuża sygnały sieciowe). Na przykład, jeśli jest sieć zrobiona na skrętce UTP kategori 5 Ethernet to maksymalna długość, na którą można wysyłać dane wynosi 100 metrów. Wzmacniak może być użyty do powiększenia tej długości. Koncentrator (hub) - jest urządzeniem podobnym do wzmacniaka. w zasadzie jest to wieloportowy wzmacniak. Koncentratory wysyłają sygnał na wszystkie swoje porty czyli jak dany host wysyła komunikat, to jest on wysyłany do każdego hosta podłączonego do koncentratora. Most (bridge) - tworzy dwa lub więcej segmentów sieci. O co chodzi? w przypadku wzmacniaka i koncentratora dane wysyłane są wszędzie, a w przypadku mostu dane przekazywane są do odpowiedniego segmentu. Mosty przetwarzają dane w sieci i kierują ruchem tych danych. Dla przykładu, sieć składa się z 8 komputerów podłaczonych w ten sposób, że: 4 komputery połączone są ze sobą koncentratorem, druga czwórka komputerów połączonych jest ze sobą drugim koncentratorem, obydwa koncentratory połączone są ze sobą za pomocą mostu. I teraz tak. Most stworzył dwa segmenty po 4 komputery. w przypadku wysyłania danych pomiędzy hostami w jednym segmencie, hosty w drugim segmencie nie przetwarzają danych. Wniosek jest taki, że dzięki mostom można lepiej wykorzystać pasmo. Przełącznik (switch) - jest to wieloportowy most. Gdy podłączone zostanie np. 8 komputerów za pomocą przełącznika to w przypadku wysyłania danych z hosta o numerze 1 do hosta o numerze 3, dane odbierze tylko host o numerze 3. Przełącznik zadecyduje o tym gdzie dane zostaną wysłane. w przypadku hub'a dane wysłane byłyby do każdego z hostów co zwiększyłoby ruch w sieci. Router - jest to urządzenie, które wyznacza najlepszą ścieżkę w sieci. Router podejmuje decyzje na podstawie adresów sieci (IP), posiada on tablicę routingu z docelowymi adresami IP i wysyła dane do właściwej podsieci i hosta. Różnica między routerem, a mostem i przełącznikiem jest taka, że mosty i przełączniki podejmują decyzje na podstawie adresów MAC. Adresy MAC znajdują się na karcie sieciowej, a adresy IP przypisuje administrator.