Sieciowe Systemy Operacyjne 1 Podstawowym zadaniem sieciowego systemu operacyjnego (SSO) jest umożliwienie korzystanie z sieciowych zasobów i usług poprzez stacje robocze. Funkcje SSO to między innymi: Połączenie stacji roboczych w sieć wraz z urządzeniami peryferyjnymi Umożliwienie wymiany danych Umożliwia współdzielenie drukarek Oferowanie usług sieciowych (np.: DNS, FTP, WWW) 2 Sieciowe systemy operacyjne: Klient-Serwer System z wydzielonym serwerem, który spełnia różne funkcje i udostępnia różne usługi dla użytkowników (Novell NetWare, Unix, Windows NT, Windows 2000/2003 Serwer) Równy z Równym (Peer-to-Peer) Wszystkie komputery pracujące w sieci są równorzędne, funkcje serwerów i stacji roboczych nie są sztywno rozdzielone. Architektura dla nie dużych grup roboczych. (Windows for Workgroups) 3 Serwery sieciowe: Serwer plików: • Przechowuje programy narzędziowe i inne moduły systemu operacyjnego • Przechowuje programy i dane użytkownika • Zarządza systemem plików • Dostarcza narzędzia dla zarządzania siecią i monitorowaniem jej pracy • Ochrania dane i programy za pomocą tworzenia kopi zapasowych i współpracuje z systemami zasilania rezerwowego Serwer poczty elektronicznej: • Świadczy klienta usługi poczty elektronicznej różnych systemów 4 Serwery sieciowe: Serwer komunikacyjny: • Realizuje zadania polegające na właściwym łączeniu ze sobą wszystkich komputerów oraz podsieci Serwer bazy danych: • Służy do przechowywania i przetwarzania uporządkowanych danych. Jest to zwykle komputer o dużej mocy obliczeniowe, wykonujący większość zadań dotyczących wyszukiwania informacji w bazach danych i do sporządzania raportów Serwer drukarek Serwer archiwizujący: • Dba o tworzenie kpi zapasowych 5 Serwery sieciowe: Serwer WWW • Obsługuje zadania protokołu HTTP • łączy się z nim przeglądarka internetowa, by załadować wskazaną przez użytkownika stronę WWW • Pośredniczy w realizacji innych usług, np. zleca przetwarzanie pliku źródłowego serwerowi PHP • Najpopularniejszym serwerem WWW jest Apache. Serwer WWW 6 Cechy dobrze zorganizowanych SSO: Dostarczenie użytkownikom wszechstronnych usług sieciowych Łatwość dostępu uprawnionego użytkownika do zasobów System zabezpieczeń powinien zapewnić wysoką niezawodność Usługi komunikacyjne muszą umożliwiać współpracę z systemami o innej architekturze 7 Cechy dobrze zorganizowanych SSO: Funkcje komunikacyjne powinny być zoptymalizowane pod kątem ich przydatności Dostępność narzędzi do administracji i zarządzania sieciami umożliwiające analizę i diagnozę sieci 8 Sterowanie dostępem: Mechanizmy sterowania dostępem zapewniają, że wszystkie bezpośrednie dostępy do różnych obiektów są uznawane za legalne. Skuteczność sterowania dostępem opiera się na: Poprawnej identyfikacji użytkowników lub obiektów zabiegających o dostęp do zasobów poprzez procedury sprawdzania i weryfikacji tożsamości Kontrolowaniu dostępu do zasobów za pomocą praw dostępu, które są chronione przed nieuprawnioną modyfikacją. 9 Zagrożenia niedozwolonego dostępu: Intruzi Wirusy Szpiegostwo Sabotaż 10 Metody weryfikacji użytkowników Hasła Identyfikatory Numery PIN 11 Hasła: Większość systemów wymaga podczas identyfikacji podania identyfikatora użytkownika oraz hasła Hasła są kodowane algorytmami szyfrującymi umożliwiającymi łatwe zakodowanie i jednocześnie będące bardzo trudne do deszyfracji Hasła są przechowywane w systemie oraz przesyłane w sieci komputerowej w formie zakodowanej 12 Liczba różnych haseł: 13 Czas potrzebny na pełen przegląd haseł przy założeniu weryfikacji 100 000 haseł na sekundę: 14 Metody utrudniania haseł: Dołączanie do haseł tzw. domieszek Wymuszanie od użytkowników odpowiednio długich nazw Wymuszenie na użytkownikach czasowej zmiany haseł Hasło generowane komputerowo Hasła jednorazowe 15