Monitor Sektorowy

Monitoring Branżowy
Analizy Sektorowe
24 marca 2017
Rozwój sektora produkcji drobiu może spowolnić w 2017 r.
Trendy bieżące
Branżowy flash
 Produkcja drobiu, szczególnie kurcząt, w Polsce rozwija się dynamicznie z uwagi na
wysoką konkurencyjność cenową w połączeniu z jakością produkcji oraz rosnące światowe zapotrzebowania na tanie źródło białka zwierzęcego.
Analizy
Wysoka Makroekonomiczne/Sektorowe
efektywność wynika z wciąż znacznego dostępu do relatywnie tanich pasz
i wykwalifikowanej siły roboczej, sprzyjającego otoczenia regulacyjnego, silnego poziomu koncentracji i integracji produkcji.
 Polska jest największym producentem drobiu w Unii Europejskiej (14%) i drugim, po
Holandii, eksporterem – w 2016 r. wystąpił wzrost produkcji drobiu o 16%, a jego eksportu o 21%.
 Rozwój ptasiej grypy jest czynnikiem negatywnym dla branży – straty w produkcji
i ograniczenia eksportowe wprowadzone przez kraje pozaunijne osłabiły produkcję
i eksport na przełomie roku. Do 23 marca 2017 r. w Polsce stwierdzono 65 przypadków
ptasiej grypy w stadach produkcyjnych.
Departament Analiz Ekonomicznych
[email protected]
Zespół Analiz Sektorowych
Mariusz Dziwulski
tel. (22) 521 81 88
Perspektywy
 W 2017 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji i eksportu, mimo ograniczenia jego
dynamiki, co pozwoli wzmocnić pozycję polskim producentom na rynku unijnym.
 Ceny żywca mogą utrzymywać się na relatywnie niskim poziomie i przy drożejących
paszach osłabiać opłacalność produkcji drobiu. W 2q17 możliwe jednak wzrosty cen r/r
w wyniku dość znacznego ograniczenia wstawień kurcząt na poziomie UE.
 Możliwa stabilizacja rynku ze względu na prawdopodobieństwo zniesienia ograniczeń
handlowych w 2h17 (jednak w dużej mierze uzależnione od skuteczności zwalczania
rozwoju ptasiej grypy). Ryzyko odbudowy produkcji w pozostałych krajach UE mogące
oznaczać wzrost presji na ceny w 2h17.
 Korzystne długoterminowe uwarunkowania na rynku drobiu ze względu na wzrost
popytu na świecie (szczególnie Afryka oraz Azja).
Dynamika produkcji drobiu w Polsce i UE-28
35%
Ceny kurcząt brojlerów w Polsce i UE-28
r/r
4,50
EUR/kg
PLN/kg
2,05
30%
25%
4,00
1,95
3,50
1,85
3,00
1,75
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
2,50
sty-13
sty-14
sty-15
UE
Źródło: Eurostat, PKO Bank Polski
sty-16
Polska
sty-17
2013-01-07
1,65
2014-01-07
PL (L)
Źródło: Eurostat, PKO Bank Polski
2015-01-07
2016-01-07
UE-28 (P)
2017-01-07
Monitoring Branżowy
Ryenk drobiu, marzec 2017
Wysoka konkurencyjność cenowa polskiego drobiu –
wzrost znaczenia Polski w unijnej produkcji
Struktura unijnej produkcji drobiu (% ubojów w tys. t)
 Wg prognoz Komisji Europejskiej (KE) produkcja
mięsa drobiowego w UE-28 wzrośnie w 2017 r. o 0,6%
do 14,5 mln t, wobec 4,4% wzrostu w 2016 r. Znaczne
zmniejszenie liczby wstawień kurcząt brojlerów na przełomie roku pozwala prognozować istotne zmniejszenie
dynamiki produkcji w 1q17. W grudniu 2016 r., wg KE
wstawienia brojlerów na poziomie UE były aż o 45%!
niższe r/r. Szacuje się, że unijna produkcja drobiu (mierzona ubojami) w lutym 2017 r. spadła o 52% r/r.
Polska
16%
Pozostałe
38%
Francja
13%
 Na przełomie roku dynamika produkcji drobiu
w Polsce wyhamowała (4% w lutym 2017 r., 6% styczniu 2017 r., 10% w grudniu 2016 r., 16% w całym 2016
r.). Wzrost był jednak wciąż wyższy niż w pozostałych
krajach UE (spadek ubojów kurcząt odnotowano m.in.
we Francji), co dało możliwość dalszego zwiększenia
udziału Polski w unijnej produkcji tego gatunku mięsa.
Niemcy
12%
Hiszpania
10%
Wlk. Brytania
11%
Źródło: Eurostat, PKO Bank Polski
Dynamika produkcji mięsa drobiowego w Polsce
30%
 Zmniejszenie tempa wzrostu związane jest z występowaniem ognisk ptasiej grypy w Polsce (również
w fermach produkujących jaja wylęgowe). Do dnia 23
marca 2017 r. (od grudnia 2016 r.) w kraju stwierdzono
65 przypadków ptasiej grypy wśród stad hodowlanych.
Ptasia grypa w większym wymiarze dotknęła jednak
pozostałe kraje Unii (we Francji liczba ognisk od listopada 2016 r. do marca 2017 r. przekroczyła 400), w których odnotowano spadki produkcji.
r/r
25%
20%
15%
10%
5%
Wolniejsza dynamika unijnego eksportu wskutek ograniczeń w handlu
0%
I
III V VII IX XI
2014
I
III V VII IX XI
I
2015
Źródło: GUS, PKO Bank Polski
Prognoza eksportu mięsa drobiowego z UE-28
1 600
tys. t
1 400
1 200
1 000
800
600
P - prognoza
Źródło: KE, PKO Bank Polski
III V VII IX XI
2016
I
III
2017
 Wg prognoz KE w 2017 r. nastąpi prawdopodobny
spadek dynamiki eksportu drobiu z UE-28 do 1% (wobec 9,4% r/r w 2016 r.) m.in. wskutek wprowadzonych
restrykcji eksportowych i jednoczesnej stabilizacji
unijnej produkcji (+0,7% r/r vs 4,4% w 2016 r.). Bardziej pesymistyczne prognozy USDA mówią nawet
o możliwym spadku (-9% r/r) eksportu mięsa drobiowego z UE-28. Amerykański Departament ds. Rolnictwa
oczekuje jednocześnie wzrostu unijnej produkcji mięsa
o 1,1% r/r, co oznaczałoby konieczność wchłonięcia
nadwyżek na rynku wewnętrznym po niższych cenach.
 Uwarunkowania zewnętrzne rozwoju eksportu są
umiarkowanie pozytywne dla europejskiego sektora.
Z jednej strony wg USDA w 2017 r. eksport z USA wzrośnie 5% do 3,1 mln t, co oznaczałoby nasilenie konkurencji międzynarodowej. Z drugiej, w marcu 2017 r. Chiny i UE zakazały importu drobiu z Brazylii (największy
światowy eksporter tego gatunku mięsa i największy
dostawca na rynek chiński) wskutek afery korupcyjnej
i informacji o sprzedaży mięsa nieświeżego i skażonego
salmonellą przez największe firmy produkcyjne w tym
kraju.
Monitoring Branżowy
Ryenk drobiu, marzec 2017
 Z drugiej strony wciąż wysokie zapotrzebowanie na
Eksport drobiu (CN0207) z Polski
1 200
drób ze strony Chin (które same zmagają się z problemem ptasiej grypy) oznaczać może zmiany w kierunkach handlu światowego. Wg prognoz USDA import
drobiu przez Chiny w 2017 r. zwiększy się o 36% r/r.
Oznaczać to może również korektę prognoz dla eksportu europejskiego i mieć odzwierciedlenie we wzrostach cen na rynku unijnym w 2017 r.
tys. t
1 000
800
600
400
Polski eksport drobiu może również spowolnić
w 2017 r.
200
0
2010
2011
2012
UE
2013
2014
2015
2016
Pozostałe
Źródło: Eurostat, MRiRW, PKO Bank Polski
Dynamika eksportu drobiu z Polski w miesiącach
45%
r/r
40%
 Silnie rosnący eksport jest kluczowym czynnikiem
rozwoju branży drobiarskiej w Polsce w ostatniej dekadzie. W latach 2010-2016 średnioroczne tempo wzrostu
sprzedaży zagranicznej wyniosło 16,4%. W 2016 r. eksport osiągnął rekordowy wolumen 1,023 mln t (+21%
r/r). Czołowym odbiorcą drobiu z Polski jest Unia Europejska (76%), jednak w ostatnich latach silnego znaczenia nabrał również eksport do krajów pozaunijnych,
głównie azjatyckich i na Ukrainę (por. wykres).
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
sty-14
sty-15
sty-16
sty-17
Linia oznacza moment wystąpienia pierwszego ogniska ptasiej grypy z Polsce i wprowadzenie ograniczeń w handlu
Źródło: Eurostat, MRiRW, PKO Bank Polski
Udział krajów, które wprowadziły restrykcje handlowe w łącznym
eksporcie drobiu z Polski (%)
Kraje, które
wprowadziły
restrykcje
eksportowe
8,4%
Pozostałe
91,6%
Źródło: Eurostat, MRiRW, PKO Bank Polski
 Utrudnienia w obrocie międzynarodowym, związane
z ptasią grypą, mogą jednak zahamować rozwój eksportu w 2017 r. W grudniu 2016 r. restrykcje na eksport
drobiu z Polski wprowadziły m.in. Ukraina, Białoruś,
Chiny, Wietnam, Tajwan czy RPA. W dwóch pierwszych
przypadkach zakaz obejmował tylko województwa, gdzie
stwierdzono występownanie ptasiej grypy. Pozostałe
kraje nie uznały zasady regionalizacji. Udział eksportu
z Polski do krajów, które wprowadziły ograniczenia
handlowe, jest nieznaczny - w eksporcie ogółem wynosi 8,4% (1-3q16), w odniesieniu do całej produkcji
w Polsce to tylko 3,4%. Są to jednocześnie rynki zbytu
dla tańszych elementów tuszek drobiowych, o relatywnie mniejszym udziale w wartości sprzedaży zagranicznej.
 Wprowadzenie restrykcji w handlu nie wpłynęło na
spadek eksportu z Polski, choć jego dynamika znacznie
się obniżyła (7,8% w styczniu 2017 r., 3,0% w grudniu
2016 r. – najniższe wzrosty w ostatnich 3 latach). Mimo ograniczeń ze strony Ukrainy w styczniu 2017 r.
sprzedaż w tym kierunku wzrosła o 6,1% r/r. Przy zamkniętym rynku chińskim, o 94% r/r zwiększył się natomiast eksport drobiu do Hongkongu. Widoczne jest
też przekierowanie części sprzedaży do krajów unijnych,
które zmagają się z ptasią grypą i ograniczają produkcję
mięsa tj. Węgier (+41%) oraz Francji (+17%).
 Odbudowanie produkcji i eksportu w pozostałych
krajach unijnych jest możliwe najwcześniej w 2h17
i uzależnione będzie od skuteczności działań podejmowanych przez branżę w celu zwalczania skutków ptasiej
grypy.
Monitoring Branżowy
Ryenk drobiu, marzec 2017
Perspektywy wzrostu spożycia drobiu w wybranych krajach do 2025 r.
prognozowany wzrost w latach 2015-2025
120%
Filipiny
100%
+181
80%
RPA
+92
60%
Wietnam
+301
Ghana
+441
40%
Arabia Saudyjska
+122
20%
Większe szanse na znaczny wzrost sprzedaży poza
UE w perspektywie średnio-długookresowej
 Popyt na mięso drobiowe dynamicznie wzrasta.
Oczekuje się, że w 2025 r. będzie najczęściej konsumowanym gatunkiem mięsa na świecie, przed wieprzowiną.
 Największy wzrost popytu jest oczekiwany w krajach
Azji i Afryki – wzrost konsumpcji do 2025 r. odpowiednio
o 18% i 25% (vs 2,3% w UE-28). Możliwe jest dalsze
zwiększenie eksportu z Polski na rynki trzecie w perspektywie średnioterminowej. Wprowadzone restrykcje
handlowe odwlekają w czasie szansę na zdobycie perspektywicznych rynków, takich jak RPA czy Wietnam.
+229
+152
Chiny
UE-28
0%
-1%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
udział w światowym imporcie w 2015 r.
Nasycający się rynek UE – konieczność poszukiwania nowych rynków zbytu
Liczba w kole oznacza wolumen zmian w imporcie mięsa drobiowego w latach 2015-2025 (tys. t)
Źródło: FAO OECD, PKO Bank Polski,
 Prognozowane spowolnienie wzrostu konsumpcji
per capita w Unii Europejskiej w 2017 i 2018 r. (odpowiednio o 0,8% i 1,6% r/r vs 4,2% przeciętnie w latach
2011-16) oznacza wzrost presji na spadek cen przy
zamkniętych istotnych rynkach eksportowych, szczególnie w 2017 r. W dłuższej perspektywie oczekuje się,
że konsumpcja drobiu również nie będzie wzrastać tak
szybko, jak w pozostałych regionach świata.
 Podobne tendencje będą obserwowane w Polsce.
W 2017 r. oczekiwany jest dalszy (1,7%) wzrost spożycia mięsa drobiowego, kosztem mniejszej konsumpcji
wieprzowiny, ale nie tak znaczący jak w latach poprzednich.
Konsumpcja mięsa drobiowego per capita w Polsce i UE
27
kg/os
26
25
24
23
22
21
20
19
18
EU-15
EU-N13
Wzrost cen drobiu mimo ptasiej grypy
p-prognoza
Źródło: KE, PKO Bank Polski
Ceny skupu żywca drobiowego w Polsce
4,50
zł/kg
zł/kg
7,00
4,10
6,50
3,70
6,00
3,30
5,50
2,90
5,00
2,50
4,50
I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VIIIX XI I III
2013
2014
kurczęta (L)
Źródło: MRiRW, PKO Bank Polski
2015
2016
indory (P)
2017
 Ceny drobiu rzeźnego od 2013 r. do 1q17 wykazywały tendencje spadkowe r/r wskutek zwiększającej się
produkcji na poziomie kraju i UE oraz taniejących pasz.
Wystąpienie ognisk ptasiej grypy w Polsce było kolejnym czynnikiem w kierunku spadku cen (produkcja
rosła szybciej od eksportu), niemniej od lutego 2017 r.
pojawiają się sygnały ożywienia na rynku.
Zmiany cen kurcząt w dużej mierze mają charakter sezonowy, dynamika wzrostu jest jednak silniejsza niż
przeciętnie w latach poprzednich m.in. wskutek ograniczenia wzrostu produkcji w skali UE w 1q17. W 3 tyg.
marca 2017 r. cena skupu kurcząt brojlerów przekroczyła poziom z roku poprzedniego. Podwyżki
w mniejszym stopniu dotyczą pozostałych gatunków
drobiu. Na niskim poziomie pozostają szczególnie ceny
skupu indyków (por. wykres).
 Możliwe przyspieszenie dynamiki cen żywca drobiowego w kolejnych miesiącach (2q17) pod wpływem
czynników podażowych, co oznacza podniesienie presji
na marże w branży przetwórczej.
Monitoring Branżowy
Ryenk drobiu, marzec 2017
Opłacalność produkcji kurcząt brojlerów (relacja cen kurcząt do
ceny mieszanki pełnoporcjowej)
3,40
pkt.
3,20
3,00
2,80
2,60
 Mimo wzrostów cen kurcząt w 1q17, opłacalność
produkcji wciąż relatywnie niska. W pierwszych dwóch
miesiącach 2017 r. odnotowano podwyżki cen pasz, co
przyczyniło się do utrzymania gorszej relacji ceny żywca
do ceny mieszanek pełnoporcjowych. W 2h17 możliwe
nieznaczne wzrosty cen zbóż w wyniku prognozowanych
niższych (r/r) zbiorów na świecie przy tylko nieznacznym zmniejszeniu poziomu zapasów.
2,40
2,20
2,00
I
V IX I
V IX I
V IX I
V IX I
V IX I
V IX I
V IX I
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 2017
relacja cena kurcząt/cena paszy
średnia w latach 2011-2015
Źródło: MRiRW, PKO Bank Polski
Liczba ognisk ptasiej grypy w stadach towarowych - województwa
2
1
1
2
14
20
6
2
2
2
7
Perspektywy stabilizacji rynku w 2h17
 Z danych Głównego Lekarza Weterynarii wynika, że
segment produkcji kurcząt brojlerów został w relatywnie niewielkim stopniu dotknięty ptasią grypą
(jeden przypadek w stadzie towarowym; 3% wszystkich ptaków znajdujących się w fermach, w których
stwierdzono ogniska zachorowań). Stosowanie wymogów bioasekuracji, większa świadomość hodowców
i produkcja w nowoczesnych obiektach ograniczyła
ryzyko występowania choroby. Skutki ptasiej grypy
wśród stad brojlerów kurzych sprowadzają się jednak
w dużym stopniu do utraty części rynków eksportowych.
4
Źródło: GIW, PKO Bank Polski
Struktura ognisk ptasiej grypy w Polsce wg gatunków drobiu
(liczba ptaków)
kurczęta różne
8%
brojlery
3%
gęsi
6%
kaczki
19%
kury nioski
31%
Źródło: GIW, PKO Bank Polski
indyki
33%
 W największym stopniu problem ptasiej grypy
dotyczy producentów indyków oraz kur niosek – odpowiednio 33% i 31% ptaków znajdujących się w fermach z ptasią grypą. Kury nioski ubite w stadach,
w których wykryto ogniska stanowiły niespełna 1% ich
krajowej populacji.
 Wprowadzone działania mające na celu utrzymanie
drobiu w zamknięciu, kary za nieprzestrzeganie przepisów bioasekuracji oraz czynniki naturalne (pogoda)
mogą zmniejszyć intensywność lub zahamować pojawianie się nowych przypadków ptasiej grypy i w konsekwencji przyczynić się do zniesienia restrykcji w handlu
z Polską.
Monitoring Branżowy
Ryenk drobiu, marzec 2017
Ptasia grypa – częstotliwość pojawiania się ognisk w Polsce
4
80
3
60
2
40
1
20
0
0
skumulowana liczba ognisk (P)
 Uznanie za kraj wolny od ptasiej grypy może nastąpić 3 miesiące po stwierdzeniu ostatniego przypadku
choroby. W Polsce najwcześniej będzie to w 2h17. Poprzednie doświadczenia wskazują, że proces ten może
potrwać jednak dłużej.
Dane GIW wskazują na wyhamowanie tempa pojawiania się nowych ognisk zachorowań w kraju od marca
2017 r.
liczba ognisk ptasiej grypy (L)
Źródło: GIW, PKO Bank Polski
Wskaźniki finansowe branży 10.12
jedn.
Podmioty gospodarcze
Udział rentownych jednostek
Przychody ogółem
Koszty ogółem
Udział eksportu w przychodach
Nakłady inwestycyjne
Wynik finansowy netto
Stopa zysku netto
ROE
Podwyższona płynność
Współczynnik długu
2013
2014
2015 1-3q15 1-3q16
liczba
66
64
61
%
82
94
89
mld zł 10,48 10,61 10,95
mld zł 10,36 10,40 10,71
%
0,23 0,25 0,28
mln zł 196
286
349
mln zł 103
194
209
%
1,02 1,90 1,97
%
7,36 14,63 14,35
x
0,80 0,88 0,92
%
0,61 0,61 0,61
60
83
7,91
7,76
0,27
250
126
1,67
12,06
0,85
0,63
65
86
8,76
8,55
0,29
265
188
2,24
15,56
0,89
0,62
Niższe przychody branży przetwórczej
 Spowolnienie w eksporcie, połączone w wolniejszym
wzrostem konsumpcji mięsa drobiowego w kraju, przełożyć się mogą na niższą dynamikę przychodów firm
zajmujących się przetwórstwem mięsa białego. W 1q17
możliwe są przejściowe problemy z pozyskaniem surowca do przetwórstwa wskutek ograniczenia liczby
wstawień na przełomie roku. Rosnące ceny kurcząt
w 1g17 podnosić mogą koszty surowcowe firm przetwórczych. Z drugiej strony, okresowy spadek produkcji
drobiu w Unii pociąga za sobą wzrosty cen mięsa, co
oddziałuje w kierunku poprawy rentowności. W 2h17
możliwa jest poprawa wyników finansowych pod wpływem oczekiwanej większej stabilizacji rynku.
Źródło: PONT Info. GOSPODARKA, PKO Bank Polski, firmy o liczbie pracujących 50 i więcej osób
Perspektywy
W krótkim okresie
 osłabienie dynamiki eksportu i produkcji w 2017 r. zarówno na poziomie unijnym i krajowym,
 możliwy wzrost cen r/r w 2q17 wskutek znacznego ograniczenia wstawień kurcząt, dodatkowe wzmocnienie presji na
wzrost poprzez ograniczenie w krótkim okresie roli Brazylii w światowym handlu (zakaz importu wprowadzony przez
Chiny, Koreę Płd. i UE-28),
 ryzyko szybkiej odbudowy produkcji w krajach UE- m.in. we Francji, może być czynnikiem osłabiającym ceny w 2h17,
 deprecjacja PLN wpierająca konkurencyjność polskiego drobiu na rynku unijnym i tym samym wzrost eksportu,
 możliwe zniesienie restrykcji handlowych pod warunkiem zahamowania pojawiania się nowych ognisk ptasiej grypy,
czemu sprzyjają działania zapobiegające na szczeblu weterynaryjnym i administracyjnym oraz uwarunkowania naturalne - wolniejsze rozprzestrzenianie się wirusa w wyższej temperaturze,
 przeciętne ceny kurcząt średnio w 2017 r. kształtować się mogą na relatywnie niskim poziomie, wzrost cen zbóż w 2h17
może osłabiać opłacalność produkcji,
W średnim okresie (2-4 lata)
 nasilająca się konkurencja międzynarodowa – Brazylia, USA – wzrost presji na marże producentów.
 silny wzrost popytu w krajach Afryki i Bliskiego Wschodu – możliwy wzrost eksportu bardziej z Polski niż z innych krajów
unijnych ze względu na wciąż wysoką konkurencyjność produkcji w Polsce,
 wzrost kosztów pracy w Polsce i jej dostępności – powolne zmniejszanie przewag komparatywnych w sektorze drobiu.
Niniejszy materiał ma charakter informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako
forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci
Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamie szczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł