II wojna światowa - przyczyny, przebieg, skutki
advertisement
II wojna światowa - przyczyny, przebieg, skutki Głównymi przyczynami II wojny światowej były postanowienia traktatu wersalskiego, a raczej niezadowolenie, jakie wzbudziły w społeczeństwie niemieckim. Niezwykle surowe potraktowanie tego kraju wzbudziło u jego obywateli chęć zrewanżowania się. Właśnie w takiej atmosferze możliwe było dojście Hitlera do władzy i zorganizowanie III Rzeszy. Polityka Hitlera od samego początku miała na celu wzmocnienie Niemiec oraz doprowadzenie do konfliktu w Europie. Wobec biernej postawy Anglii i Francji, w momencie, gdy Stany Zjednoczone prowadziły politykę izolacji, począwszy od 1935, Hitler łamał wszelkie postanowienia traktatu pokojowego. Sojuszników znalazł we Włoszech i Japonii – kraje te wspólnie stworzyły tzw. Pakt Antykominternowski. Ekspansywna polityka Niemiec rozwijała się przy tajnym przyzwoleniu ze strony rosyjskiej, z którą zawarto 23 sierpnia 1939 roku pakt o nieagresji. Społeczeństwa Zachodu, mając w pamięci doświadczenia I wojny nie zamierzały dobrowolnie angażować się w żadne konflikty. Nic zatem nie było w stanie powstrzymać nazistów. Plany bojowe Hitlera zakładały prowadzenie tzw. blitzkriegu – wojny błyskawicznej, bez tworzenia regularnego frontu. Niezwykle mobilna armia miała brnąć jak najdalej jej się uda. W ten sposób udało się zwyciężyć z Dania i Norwegią, dłużej opór stawiali Polacy. Nadzwyczaj szybko, bo zaledwie miesiąc po rozpoczęci walk, skapitulowała Francja. Prowadzona przez lotnictwo bitwa o Anglię była pierwszym większym niepowodzeniem nazistów na zachodnim froncie europejskim. Włosi w tym czasie walczyli w Afryce z wojskami brytyjskimi. Rok 1941 okazał się przełomowy. W czerwcu Niemcy zaatakowały dotychczasowego cichego wspólnika – ZSRR. Natomiast armia japońska z zaskoczenia przypuściła atak na bazę amerykańską na Hawajach – Pearl Harbor, co spowodowało przyłączenie się do wojny Stanów Zjednoczonych. Armia niemiecka toczyła więc walki zarówno na wschodzie z Rosją, jak i w Afryce z wojskami brytyjsko-amerykańskimi. Amerykanie ponadto walczyli z Japończykami na Dalekim Wschodzie. Kluczowy dla działań wojennych okazał się rok 1943, wtedy to bowiem potężna armia generała Wermachtu von Paulusa skapitulowała pod Stalingradem. W następnym roku siły alianckie przeszły do kontrataku. Desantem w Normandii otworzyli II front w Europie i powoli posuwali się w głąb Francji. Przewaga rosła również na południu, w 1944 siły alianckie walczyły już we Włoszech. Ostateczna kapitulacja Niemiec nastąpiła w nocy z 8 na 9 maja 1945 roku. Trzy miesiące później, po zrzuceniu przez USA bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki, poddała się Japonia. W II wojnie światowej uczestniczyło aż 61 państw, śmierć poniosło 53 miliony osób, kolejnych 35 mln. zostało rannych. Europa była zdewastowana przez działania wojenne. Pozmieniały się granice, rozpadł się system kolonialny. Na pozycję nowych mocarstw awansowały USA i ZSRR i to one podzieliły świat na swoje strefy wpływów. Najbardziej dramatycznymi wydarzeniami nie były jednak te, które miały miejsce na froncie i związane były z walkami zbrojnymi. Zarówno bowiem naziści, jak i Rosjanie, dopuścili się ludobójstwa na ludności cywilnej. Ci pierwsi konsekwentnie realizowali plan wyniszczenia całego narodu żydowskiego oraz narodów słowiańskich. W tym celu zbudowano sieć obozów koncentracyjnych, które choć pozornie były jedynie obozami pracy, w rzeczywistości dokonywano w nich eksterminacji ludzi na masową skalę, Zwłaszcza w obozie Auschwitz Birkenau. Rosjanie natomiast dopuścili się ludobójstwa na polskich oficerach uwięzionych w roku 1939. Zostali oni rozstrzelani w Katyniu. Sytuacja Polaków w trakcie wojny była niezwykle trudna. Po przegranej kampanii wrześniowej kraj znalazł się pod okupacją hitlerowską. Polska jednak nigdy nie podpisała kapitulacji. Niemal natychmiast rozpoczęto organizować ruch oporu oraz struktury Polskiego Państwa Podziemnego. Organizowano akcje dywersyjne jak i informacyjne. Aktywnie działała polska dyplomacja prowadzona przez premierów Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka. Polscy żołnierze, którym udało się wydostać z kraju walczyli z nazistami u boku aliantów na zachodzie. Niezwykle prężnie działała Armia Krajowa, jednak powstanie, jakie zostało wzniecone w roku 1944 w Warszawie zakończyło się klęską. Polacy nie byli w stanie wyzwolić się sami. Oznaczało to, iż dokona tego Armia Czerwona.
