Załącznik nr 5b do Uchwały nr 21/2013 Senatu KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek Profil kształcenia Położnictwo □ ogólnoakademicki x praktyczny □ inny jaki………………………………………. Nazwa jednostki realizującej moduł/przedmiot: Kontakt (tel./email): Zakład Higieny i Epidemiologii / Zakład Zdrowia Publicznego Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Osoba(y) prowadząca(e) prof. dr hab. Andrzej Szpak prof. dr hab. J. Karczewski, dr A. Karwowska (Zakład Higieny i Epidemiologii - ZH) prof. dr hab. Andrzej Szpak, dr n. med. Angelika Charkiewicz, mgr Agnieszka Paszko (Zakład Zdrowia Publicznego - ZZP) Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Poziom studiów: - Rodzaj studiów: stacjonarne □ niestacjonarne □ Rok studiów I x Nazwa modułu/przedmiotu: ZDROWIE PUBLICZNE Typ modułu/ przedmiotu: Rodzaj modułu/ przedmiotu: Język wykładowy: Miejsce realizacji : Obowiązkowy □ fakultatywny □ Kształcenia ogólnego □ podstawowy polski □ obcy □ ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH - 85 748 55 60, [email protected] / (85) 686 50 56, [email protected] I stopnia (licencjackie) □ II stopnia (magisterskie) □ II □ III □ PRAKTYK ZAWODOWYCH FORMA KSZTAŁCENIA Wykład Seminarium Ćwiczenia Samokształcenie Liczba godzin 45 (ZH) + 20 (ZZP) 25 (ZZP) 10 (ZH) + 5 (ZZP) Semestr studiów: 1 x 2 x 3 □ 4 □ 5 □ 6 □ ECTS 3 - x kierunkowy/profilowy Kod modułu □ inny………………………………□ Laboratorium E-learning Zajęcia praktyczne Praktyki zawodowe Inne …………………… RAZEM Założenia i cel przedmiotu: Opis przedmiotu: Metody dydaktyczne Narzędzia dydaktyczne 55 (ZH) + 50 (ZZP) Celem przedmiotu jest przekazanie studentom wiedzy oraz nabycie przez studentów umiejętności z zakresu zdrowia publicznego. W procesie kształcenia zostanie przekazana wiedza z zakresu: pojęć dotyczących zdrowia i czynników warunkujących zdrowie; polityki społecznej i zdrowotnej; promocji zdrowia i profilaktyki chorób; ekonomiki zdrowia. Student nabędzie umiejętność oceny wpływu poszczególnych czynników na stan zdrowia jednostki i populacji. Program obejmuje również aspekty prawne i organizacyjne systemu ochrony zdrowia w Polsce, Unii Europejskiej i na świecie. Student powinien posiąść umiejętność interpretacji wyników badań epidemiologicznych, czytania literatury z krytyczną oceną zawartych w nich informacji epidemiologicznej oraz umiejętność skonstruowania poprawnego modelu badania epidemiologicznego w zakresie chorób zakaźnych i niezakaźnych. Student powinien znać: - przyczyny szerzenia się chorób zakaźnych i niezakaźnych - podstawowe pojęcia, terminy stosowane w epidemiologii - praktyczne wykorzystanie wiedzy z zakresu epidemiologii w zdrowiu publicznym Ponadto student powinien posiąść podstawową wiedzę z zakresu higieny ze szczególnym uwzględnieniem higieny powietrza, wody, gleby, ergonomii oraz higieny żywienia. Wykład, dyskusja, pokaz z objaśnieniem, analiza literatury, burza mózgów rzutnik multimedialny MACIERZ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU /PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA, METOD WERYFIKACJI ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ORAZ FORMY REALIZACJI ZAJĘĆ. Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Odniesienie do kierunkowyc h efektów kształcenia Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: Formujące *** Podsumowujące ** obserwacja pracy studenta kolokwium pisemne Forma zajęć dydaktycznych* wpisz symbol WIEDZA B.W02 (ZH) zna problematykę relacji człowiek - środowisko społeczne i mechanizmy funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych M1B_W02 W B.W31 (ZH, ZZP) różnicuje podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby M1B_W31 obserwacja pracy studenta kolokwium pisemne W B.W32 (ZH, ZZP) klasyfikuje czynniki warunkujące zdrowie w ujęciu jednostkowym i globalnym M1B_W32 obserwacja pracy studenta kolokwium pisemne W M1B_W33 obserwacja pracy studenta kolokwium pisemne W M1B_W34 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W B.W33(ZH) omawia zasady racjonalnego żywienia w świetle najnowszych badań naukowych B.W34 (ZH, ZZP) charakteryzuje istotę profilaktyk i prewencji chorób B.W29 (ZZP) przedstawia genezę, założenia i zadania zdrowia publicznego w ramach systemowej koncepcji ochrony zdrowia M1B_W29 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W B.W30 (ZZP) wskazuje kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia publicznego M1B_W30 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W B.W35 (ZZP) omawia podstawy organizacji Narodowego Systemu Zdrowia w Polsce M1B_W35 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W, Ć B.W36 (ZZP) zna działania w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo na rzecz zdrowia publicznego M1B_W36 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W B.W38 (ZZP) wymienia zasady funkcjonowania rynku usług medycznych w Polsce oraz w wybranych krajach Unii Europejskiej M1B_W38 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W, Ć C.W10 (ZZP) omawia paradygmaty zdrowia, zachowania zdrowotne i czynniki wpływające na stan zdrowa M1C_W10 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W C.W13 (ZZP) zna podstawowe zagadnienia dotyczące promocji zdrowia, profilaktyki i edukacji zdrowotnej M1C_W13 bieżąca informacja zwrotna kolokwium pisemne W UMIEJĘTNOŚCI B.U01 (ZH) B.U18 (ZH, ZZP) B.U30 (ZH) B.U19 (ZZP) D.K02 (ZH, ZZP) opracowuje zestawienia podstawowych determinantów zdrowia M1B_U01 ocena aktywności studenta w czasie zajęć ocenia globalne trendy dotyczące ochrony zdrowia w aspekcie M1B_U18 ocena aktywności najnowszych danych epidemiologicznych i demograficznych studenta w czasie zajęć kontroluje czynniki obciążające w pracy położnej oraz sprzyjające M1B_U30 ocena aktywności występowaniu chorób zawodowych i wypadków przy pracy studenta w czasie zajęć analizuje i ocenia funkcjonowanie różnych systemów opieki M1B_U19 ocena aktywności medycznej oraz identyfikuje źródła ich finansowania studenta w czasie zajęć KOMPETENCJE SPOŁECZNE / POSTAWY realizacja zleconego zadania W realizacja zleconego zadania Ć realizacja zleconego zadania W realizacja zleconego zadania Ć systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu przedłużona obserwacja przez nauczyciela prowadzącego Ć M1D _K02 obserwacja studenta podczas zajęć wymagających wiedzy i umiejętności NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS) Forma nakładu pracy studenta Obciążenie studenta (h) (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.) Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów) Udział w wykładach (wg planu studiów) Udział w ćwiczeniach(wg planu studiów) Udział w seminariach (wg planu studiów) Udział w konsultacjach związanych z zajęciami Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich (zajęcia praktyczne) (wg planu studiów) Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta) Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń 45 (ZH) + 20 (ZZP) 25 (ZZP) - - Samodzielne przygotowanie do seminariów Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, samokształcenia itd………………………………. Przygotowanie do zajęć praktycznych Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów) Przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia i udział w egzaminie Sumaryczne obciążenie pracy studenta 10 (ZH) + 5 (ZZP) 55 (ZH) + 55 (ZZP) Godziny ogółem Punkty ECTS za moduł/przedmiotu 1 (ZH) + 2 (ZZP) TREŚĆ PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ: Liczba godzin WYKŁADY (ZH) 1. Podstawowe pojęcia i definicje epidemiologii, cel badań epidemiologicznych, zadania epidemiologii, współczesne podejście epidemiologiczne. 2. Charakterystyka demograficzna populacji, ruchy ludnościowe, dynamika przyrostu naturalnego, starzenie się populacji, ruch naturalny, ocena stanu zdrowia w oparciu demografię. 3. Strategia badania epidemiologicznego. Typy badań epidemiologicznych - epidemiologia opisowa, - epidemiologia analityczna ( badania prospektywne i retrospektywne ), - epidemiologia doświadczalna, - podstawy wnioskowania o przyczynowości. 4. Badania screningowe ( wywiad standaryzowany, testy diagnostyczne) 5. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych, charakterystyka czynników ryzyka, podstawowe zasady profilaktyki, kierunki działań prewencyjnych, choroby cywilizacyjne, epidemiologia nowotworów. 6. Higiena środowiska: powietrze. Wpływ temperatury, wilgotności, ciśnienia na organizm ludzki. Zanieczyszczenia pyłowe, gazowe i biologiczne powietrza. Metody oznaczania zanieczyszczeń. 7. Higiena środowiska: woda. Wpływ parametrów fizykochemicznych na jakość wody przeznaczonej do spożycia. Normy mikrobiologiczne i konsekwencje zdrowotne ich przekroczenia. Sposoby oczyszczania i odkażania wody. Ujęcia wody – Białystok. 8. Higiena środowiska: gleba. Właściwości fizyko-mechaniczne gleby i ich wpływ na zdrowie człowieka. Zagrożenia zdrowotne wywołane przez drobnoustroje bytujące w glebie. Procesy samooczyszczania i znaczenie higieniczne gleby. 9. Higiena pracy. Definicja pracy fizycznej (statyczna i dynamiczna) i psychicznej. Metody pomiaru obciążenia pracą. Cele, zadania, zastosowanie i podział ergonomii. Czynniki szkodliwe w miejscu pracy (fizyczne, chemiczne i biologiczne). Choroby zawodowe – definicja i kryteria kwalifikacji. Wykaz chorób 45 4 6 6 4 4 3 3 3 3 zawodowych. 10. Rodzaje obciążenia pracą. Praca statyczna, praca dynamiczna. Kryteria oceny pracy. Rola oświetlenia w miejscu pracy. Wpływ wibracji i hałasu na organizm człowieka. 11. Higiena żywienia człowieka. Zasady prawidłowego żywienia. Błędy i skutki wadliwego żywienia. WYKŁADY (ZZP) 1. Geneza, cele i zadania zdrowia publicznego (B.W29) 2. Pojęcie zdrowia i choroby. Społeczne, ekonomiczne i środowiskowe uwarunkowania stanu zdrowia (B.W31, B.W32, B.W30, C.W10) 3. Polityka społeczna i zdrowotna – zarys problematyki (B.W36) 4. Międzynarodowa polityka zdrowotna. Ochrona zdrowia w Unii Europejskiej (B.W36) 5. Miejsce promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w zdrowiu publicznym (B.W34, C.W13) 6. Podstawowe zagadnienia z zakresu ochrony zdrowia, opieki zdrowotnej i opieki medycznej (B.W29, B.W35) 7. System ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce (B.W29, B.W35 B.W38, ) ĆWICZENIA (ZZP) SAMOKSZTAŁCEN IE (ZZP) Interdyscyplinarność zdrowia publicznego. Obszary zdrowia publicznego (B.W29, D.K02) Globalizacja – wyzwania i zagrożenia (B.W32, B.U18) Choroby cywilizacyjne XXI wieku (BW32, B.U18, D.K02) Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania (B.U18) Organizacja ochrony zdrowia w Polsce: podstawowa opieka zdrowotna, opieka specjalistyczna i opieka wysokospecjalistyczna (B.W35, B.U19) 5. Podstawy ekonomiki zdrowia. Zasady funkcjonowania rynku usług medycznych . Źródła finansowania ochrony zdrowia (B.W38, B.U19) 6. Analiza funkcjonowania wybranych systemów opieki zdrowotnej. Ewolucja systemów opieki zdrowotnej (B.U19, D.K02) Analiza i ocena funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej z uwzględnieniem źródeł finansowania: przygotowanie i przedstawienie prezentacji na temat wybranego systemu opieki zdrowotnej na świecie LITERATURA PODSTAWOWA 1. 2. 2. 3. 4. 3 6 25 3 3 4 3 4 4 4 20 3 3 3 3 3 3 3 5 1. Sygit M.: Zdrowie publiczne, Oficyna a Wolters Kluwer business. Warszawa 2010 2. Leowski J.: Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne, CeDeWu. Warszawa 2010 3. Wojtczak A., Zdrowie publiczne: wyzwania dla systemów zdrowia XXI wieku. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 4. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk C. W. (red): Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia. Tom I, Tom II, Wydawnictwo Medyczne Vesalius, Kraków 2000 5. Ryć K., Skrzypczak Z. (red.), Ochrona zdrowia na świecie, LEX a Wolters Kluwer business. Warszawa 2011 6. Suchecka J (red.): Finansowanie ochrony zdrowia, Wybrane zagadnienia. ABC, Warszawa, 2011 7. Bzdęga J., Gębska-Kuczerowska A. (red.): Epidemiologia w zdrowiu publicznym. Wydawnictwo Lekarskie PZWL , Lublin 2010 UZUPEŁNIAJĄCA 8. Jędrychowski W. (red): Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010 9. Jabłoński L. (red): Epidemiologia. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wyd. Folium, Lublin 1996 10. Jędrychowski W. (red): Epidemiologia. Wprowadzenie i metody. Wyd. PZWL, Warszawa 1999 11. Marcinkowski J. T. (red): Higiena. Profilaktyka w zawodach medycznych. Dział Wydawnictw Akademia Medyczna w Poznaniu 2002 12. Karczewski J. (red.): Higiena. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002 1. Karwat I. D., Jabłoński L.: Podstawy epidemiologii ogólnej, epidemiologia chorób zakaźnych. Wyd. PZWL, Warszawa 2002 2. Heczko P., Wójkowska-Mach J.: Zakażenia szpitalne. Podręcznik dla zespołów kontroli zakażeń. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2009 KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne ……………………..formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA B.W02-B.U01 NA OCENĘ 3 NA OCENĘ 3.5 Student uzyskał min. 60% punktów ze sprawdzianu wiedzy (kolokwium pisemne) Student uzyskał min. 70% punktów ze sprawdzianu wiedzy (kolokwium pisemne) NA OCENĘ 4 Student uzyskał min. 80% punktów ze sprawdzianu wiedzy (kolokwium pisemne) B.U01- B.U19 Student uzyskał minimum Student uzyskał minimum Student uzyskał 60% punktów za realizację 70% punktów za realizację minimum 80% zleconych zadań zleconych zadań punktów za realizację zleconych zadań D.K02P Student wykazał się danymi Student wykazał się danymi Student wykazał się kompetencjami w stopniu kompetencjami stopniu danymi minimalnym, minimalnym, kompetencjami w wystarczającym do wystarczającym do stopniu dobrym, zaliczenia zaliczenia i rokującym na świadczącym o dalszy rozwój pełnym opanowaniu treści kształcenia WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: NA OCENĘ 4.5 NA OCENĘ 5 Student uzyskał min. 90% punktów ze sprawdzianu wiedzy (kolokwium pisemne) Student uzyskał min. 95% punktów ze sprawdzianu wiedzy (kolokwium pisemne) Student uzyskał minimum 90% punktów z realizację zleconych zadań Student uzyskał minimum 95% punktów za realizację zleconych zadań Student wykazał się danymi kompetencjami w stopniu świadczącym o pełnym zrozumieniu treści kształcenia Student wykazał się danymi kompetencjami w stopniu optymalnym Dopuszczenie do egzaminu końcowego przedmiotu związane jest z uzyskaniem minimum stopnia dostatecznego w każdym z trzech obszarów efektów: wiedza, umiejętności, kompetencje uzyskanych podczas zajęć przewidywanych programem. Jeśli student uzyska na tych zajęciach średnią z trzech obszarów ww efektów równą lub powyżej 4,5 uzyskuje za jego zgodą ocenę ostateczną przedmiotu na uzyskany stopień. Pozostali studenci przystępują do egzaminu końcowego przedmiotu, który jest końcowym sprawdzianem pisemnym. Na sprawdzian ten składa się część weryfikująca wiedzę (test wiedzy) oraz część sprawdzająca umiejętności (opisowa). Uzyskanie zaliczenia egzaminu końcowego wymaga uzyskania minimum stopnia dostatecznego z zakresu wiedzy (wg kryteriów jak wyżej) i umiejętności (wg kryteriów jak wyżej). Na ocenę końcową wiedzy i umiejętności wlicza się ocenę z zajęć i wyniki z egzaminu w proporcji: 30%/70%. Ostateczna ocena końcowa z przedmiotu jest średnią uzyskaną z efektów: wiedzy (ocena z zajęć i egzaminu - j.w.), umiejętności (ocena z zajęć i egzaminu - j.w.) i kompetencji (ocena z zajęć). W ramach poszczególnych części ćwiczeniowych przedmiotu studenta obowiązuje: wykazanie się wiedzą (ocenianą wg kryteriów jak wyżej), wykazanie się umiejętnościami (ocenianymi wg kryteriów jak wyżej). W trakcie zajęć student jest oceniany w zakresie jego kompetencji (wg kryteriów jak wyżej). Nieobecność na zajęciach należy usprawiedliwić oraz uzgodnić z prowadzącym formę zaliczenia. OSIĄGNIĘCIE ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA I □ pozytywny wynik końcowego egzaminu □ egzamin teoretyczny pisemny □ egzamin teoretyczny ustny □ egzamin praktyczny □ zaliczenie Oświadczenie i podpis prowadzącego zajęcia Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy /współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe Data……02.09.2013 r.……………………… PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ ZAJĘCIA …………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………. Data sporządzenia sylabusa ……02.09.2013 r.………………………………………. AKCEPTACJA DZIEKANA WYDZIAŁU Data…………………………………………… ……………………………………………………………….