Raport tworzeniu potwierdzający dokumentu udział organizacji pn.:„Zasady pozarządowych współpracy w pomiędzy samorządowymi władzami Elbląga a organizacjami pozarządowymi.” Przemiany, które nastąpiły w Polsce po roku 1989, pozwoliły na swobodne tworzenie elbląskich organizacji się organizacji pozarządowych pozarządowych. odzwierciedlał Również wolę i rozwój gotowość społeczeństwa do współkształtowania otaczającego świata. Wyróżnikiem podmiotów skupionych w trzecim sektorze jest to, że działają dla najwęziej rozumianego, ale zawsze wspólnego dobra pewnej grupy ludzi, kategorii społecznej czy społeczności. Doceniając ich rolę i zaangażowanie w sprawy społeczne samorząd Elbląga wytyczył wspólną drogę Miasta i działających w nim organizacji. Stała, instytucjonalna współpraca z sektorem pozarządowymi rozpoczęła się w Elblągu w 1996 roku z chwilą powołania w Urzędzie Miejskim Pełnomocnika Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych. Jego głównym zadaniem było ujednolicenie i usystematyzowanie współpracy z organizacjami, przygotowanie bazy organizacji działających na terenie Elbląga, a także wypracowanie formuły pracy w Urzędzie Miejskim, która to wpływała na koordynacją procesu współpracy. Jednocześnie Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych przygotowywał projekt aktu prawa lokalnego regulującego zasady współpracy. Współpraca z organizacjami na przełomie lat 1996-2003 polegała przede wszystkim na: szkoleniu Liderów organizacji konsultacjach dotyczących działań oraz realizacji zadań podejmowanych przez organizacje pozarządowe na rzecz mieszkańców Elbląga doradztwie wypływającym z oceny dotychczasowych działań organizacji udzielaniu informacji, szczególnie o funkcjonowaniu samorządu, jego kompetencjach i możliwościach finansowych oraz o innych zewnętrznych źródłach pomocy finansowej 1 uczestnictwie Pełnomocnika na uroczystych posiedzeniach władz organizacji, jubileuszach, świętach okolicznościowe, itp. współpracy finansowej, polegającej na przekazywaniu z budżetu Miasta środków finansowych na realizację przez organizacje pozarządowe zadań publicznych na rzecz mieszkańców miasta. Jednocześnie w początkowym okresie współpracy Elbląski Samorząd, aby dotrzeć do większej rzeszy organizacji z bieżącymi informacjami dotyczącymi III sektora podjął się współfinansowania periodyków Pozarządowiec i Razem z Tobą. Wychodząc naprzeciw wnioskom elbląskich organizacji władze miasta zainicjowały powstanie Centrum Organizacji Pozarządowych. W związku z tym elbląski samorząd przekazał, po uprzednim wyremontowaniu, nieodpłatnie pomieszczenia w budynku należącym do zasobów komunalnych miasta. Z chwilą powstania COP i współfinansowania go przez samorząd część zadań informacyjno szkoleniowych przejęła ta instytucja. Ponadto głównym zadaniem COP jest udrożnienie przepływu informacji pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi oraz pomiędzy samymi organizacjami. Efektem dalszej współpracy było utworzenie Fundacji Elbląg – Funduszu Lokalnego Regionu Elbląskiego oraz powołanie Powiatowej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych. W roku 1999 podjęto decyzję o przystąpieniu gminy miasto Elbląg do Fundacji Elbląg – Funduszu Lokalnego Regionu elbląskiego. Decyzja ta otrzymała ostateczny kształt na Sesji Rady Miejskiej gdzie Uchwałą nr IX/380/99 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 26.08.1999 r. w sprawie przystąpienia gminy – miasto Elbląg do “Fundacji Elbląg – Fundusz Lokalny Regionu Elbląskiego” (wydaną na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. “g” ustawy o samorządzie gminnym), uznano za celowe ustanowienie Fundacji, wspólnie z Elbląskim Stowarzyszeniem Wspierania Inicjatyw Pozarządowych oraz Elbląską Izbą Przemysłowo – Handlową. Wkład pieniężny ustalono w wysokości 150 tys. zł. ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie miasta. 2 Wejście w życie Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie stworzyło podstawy prawne do systematycznej współpracy organów administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi. Ustawa ta określiła formy współpracy organizacji pozarządowych z administracją publiczną, tryb zlecania realizacji zadań publicznych oraz przyznawania środków finansowych na realizację tych zadań. Ponadto Ustawa nałożyła obowiązek współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi w sferze zadań publicznych, określonych w art. 4 ustawy (tj. w zakresie prowadzonej przez nie działalności pożytku publicznego). Zobowiązała także organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do corocznego uchwalania programu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Odgórne usystematyzowanie współpracy z organizacjami spowodowało konieczność ewaluacji obecnych Zasad współpracy samorządu z trzecim sektorem. Dotychczasowa Uchwała Rady Miejskiej (Nr XIX/250/96 z roku 1996) regulująca współpracę spełniła swe zadanie i pozwoliła wypracować ramy współdziałania między samorządem a organizacjami. Wpłynęła również znacząco na kształtowanie demokratycznego ładu społecznego w środowisku lokalnym, poprzez budowanie partnerstwa między administracją publiczną i organizacjami pozarządowymi. Nowe unormowania prawne oraz wyciągnięte wnioski z oceny realizacji dotychczasowej współpracy umożliwiły elbląskiemu samorządowi powołanie Zespołu Koordynacyjnego ds. współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi, którego zadaniem było wypracowanie dostosowanych do obecnych unormowań prawnych zasad współpracy pomiędzy samorządowymi władzami miasta Elbląga a organizacjami pozarządowymi działającymi w sferze pożytku publicznego na terenie Elbląga. Zespół tworząc nowy program współpracy opierał się na zasadach: pomocniczości, suwerenności, partnerstwa, 3 efektywności, uczciwej konkurencji i jawności. Ponadto zadaniem Zespołu było opisanie przyjaznego i zrozumiałego dla organizacji i urzędników systemu współpracy, umożliwiającego pełne włączenie się organizacji w działania samorządu oraz wykorzystanie przez samorząd zasobów, jakimi dysponują elbląskie organizacje pozarządowe. W myśl tych zasad samorząd traktuje organizacje pozarządowe jako równoprawnych uczestniczenia partnerów w pracach i oczekuje grup od zadaniowych, organizacji aktywnego organizowanych przez samorząd. Wypracowane wspólnie zasady współpracy, które weszły w życie Zarządzeniem Nr 311/2004 Prezydenta Miasta Elbląga w grudniu 2004 r., mają na celu wprowadzenie czytelnych i jednolitych dla wszystkich podmiotów kryteriów i warunków zapewniających wspieranie na terenie naszego miasta organizacji pozarządowych, a także stworzenie systemu zintegrowanych działań wszystkich sektorów działających w mieście w celu pełniejszego zaspokajania potrzeb społecznych. Opracowany dokument jest swoistym poradnikiem dla organizacji mówiący o tym jak się poruszać po świecie samorządu. Priorytetem w tworzeniu zasad współpracy są istniejące zapisy w Strategii Rozwoju Elbląga 2001-2015. Tak, więc to realizacja zapisów umieszczonych w Strategii jest podstawą współpracy samorządu z organizacjami. W elbląskich Zasadach Współpracy o ich roli wykonawczej świadczy określenie celu współpracy, którym jest dobrze zorganizowany przyjazny system organizacji pozarządowych. Praca Zespołu polegała na spotkaniach członków Zespołu, na których zapoznawano się z istniejącymi rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi trzeciego sektora. Na kolejnych posiedzeniach Zespołu odbył się cykl spotkań konsultacyjnych z Skarbnikiem Miasta oraz Naczelnikami Wydziałów współpracujących bezpośrednio z organizacjami. Zasady Współpracy przedstawiają m.in. partnerów, przedmiot i formy współpracy. 4 Partnerzy współpracy: Ze strony samorządu partnerami są Prezydent Miasta oraz Rada Miejska, którzy wytyczają kierunki polityki społecznej miasta oraz określają wysokość środków przeznaczonych na realizację zadań publicznych przez organizacje pozarządowe. Natomiast Zasady współpracy określone przez Prezydenta Miasta realizują między innymi Wydziały Urzędu Miejskiego i inne jednostki organizacyjne podległe Prezydentowi Miasta w tym Pełnomocnicy Prezydenta Miasta ds. Kombatantów oraz Osób Niepełnosprawnych. Stały i bliski kontakt ze środowiskiem organizacji pozarządowych utrzymuje Pełnomocnik Prezydenta d/s Organizacji Pozarządowych. Pełni on funkcję łącznika w sprawach roboczej koordynacji działań pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Urzędu Miejskiego, a przedstawicielami poszczególnych organizacji oraz ich reprezentacją: Radą Elbląskich Organizacji Pozarządowych. On to ogłasza konkursy, przyjmuje oferty i kieruje do wydziałów wszystkie sprawy związane z organizacjami. Przedmiot współpracy: Dotyczy on przede wszystkim zadań własnych samorządu i zawiera się w sferach pożytku publicznego określonych ustawą. Formy współpracy Zespół opracowujący zasady współpracy formy współpracy podzielił na dwie grupy: 1. współpraca finansowa – czyli wszelkiego rodzaju wsparcie finansowe dotyczące projektów oraz działań organizacji opierające się głównie na procedurze powierzania i dofinansowania zadań zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Dla przejrzystości i zapewnienia obiektywizmu przy ocenie składanych przez organizacje ofert Zespół, przygotowujący zasady współpracy, opracował formularz oceny projektu. Formularz składa się z trzech podstawowych części: oceny zdolności i przygotowania organizacji do realizacji zadania; sposobu realizacji zadania; budżetu zadania. 2. współpraca pozafinansowa – czyli wszelkiego rodzaju działania zmierzające do poprawy jakości pracy i usług organizacji. Składają się na nie następujące działania: 5 rekomendacja projektów - Samorząd Elbląga stoi na stanowisku, że organizacje pozarządowe powinny pozyskiwać środki finansowe ze źródeł pozalokalnych. W tym celu Prezydent Elbląga może rekomendować składany przez organizację wniosek do organizacji lub instytucji grantodawczej. Partnerstwo formalne oraz partnerstwo nieformalne - Samorząd może być partnerem w projektach kierowanych przez organizacje pozarządowe do funduszy europejskich. Pomoc w nawiązywaniu kontaktów zagranicznych Udostępnianie lokali i budynków Współpraca z organizacjami w zakresie tworzenia aktów prawa lokalnego oraz wymiana informacji Współpraca w zakresie promocji miasta Współpraca z przedsiębiorcami prywatnymi. Przyjęte współpracy do realizacji pomiędzy przez Prezydenta samorządowymi Miasta Elbląga władzami Zasady Elbląga a organizacjami pozarządowymi to trwałe wkomponowanie organizacji pozarządowych w strukturę działań samorządu i przykład dobrej praktyki współpracy. Polegającej nie tylko na przekazywaniu przez samorząd środków finansowych, lecz przede wszystkim na partnerskiej współpracy, wymianie doświadczeń i dążeniu do rozwoju Elbląga, a także do wzmocnienia współpracy partnerów lokalnej polityki społecznej, którymi są: biznes, organizacje pozarządowe i administracja. Program współpracy pomiędzy samorządem miasta Elbląga, a podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2005 został przyjęty uchwałą Rady Miejskiej w Elblągu Nr XX/467/2004 z dnia 30 grudnia 2004 roku. 6