PROPOZYCJA Rady Elbląskich Organizacji Pozarządowych w zakresie celów i zadań Strategii rozwoju Elbląga do roku 2020 w proponowanym obszarze „Społeczeństwo obywatelskie Elbląga” Elbląg, maj 2009 1. Należy określić rozumienie społeczeństwa obywatelskiego oraz kapitału społecznego. 2. Należy sporządzić opis obszaru na podstawie dokonanego badania (aktywność społeczna mieszkańców, aktywność organizacji pozarządowych, aktywność przedsiębiorców w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu, aktywność przedsiębiorstw społecznych), co stanowić będzie punkt wyjścia do wprowadzanej poprzez strategię zmiany w tym zakresie. 2. Należy określić główne zasady regulujące współpracę samorządu z mieszkańcami i tworzonymi przez nich organizacjami: partycypacja, solidarność, pomocniczość, partnerstwo, dobro wspólne, jawność życia publicznego, konsultowanie decyzji i in. Wizja Elbląg to miasto silnych organizacji świadomych społecznie i obywatelsko, organizacji współpracujących na warunkach partnerskich między sobą, z samorządem i biznesem, realizujących działania o wysokim standardzie na rzecz społeczności lokalnej. Elbląskie organizacje pozarządowe są w pełni identyfikowane przez swoje grupy docelowe, a mieszkańcy, świat biznesu i samorząd znają ich rolę oraz postrzegają je jako odpowiedzialne, fachowe i godne zaufania. Organizacje posiadają dobrze przygotowaną kadrę, odpowiedzialną i świadomą swoich zadań. Każda z nich zapewnia optymalne warunki pracy i rozwoju własnego kapitału ludzkiego. Niezależne finansowo organizacje są znaczącym pracodawcą na elbląskim rynku pracy, a poparcie społeczne wynikające z pełnej jawności przekłada się na ich wynik finansowy. Każda z organizacji posiada wszelkie niezbędne narzędzia do realizacji podejmowanych przez nią działań. Uwaga – brak wizji co do aktywności mieszkańców Cel główny obszaru 1. Elbląg miastem świadomych i aktywnych obywateli Cel ogólny 1.1. Wzrost świadomości i aktywności mieszkańców Elbląga w życiu publicznym Cele szczegółowe 1.1.1 Edukacja obywatelska - wprowadzenie do szkół edukacji obywatelskiej - przygotowanie osób do prowadzenia edukacji obywatelskiej - realizacja programów edukacji obywatelskiej pozaszkolnej - prowadzenie kampanii społecznych z zakresu edukacji obywatelskiej - prowadzenie innych form edukacji obywatelskiej Wskaźniki realizacji: - liczba przygotowanych osób do prowadzenia edukacji obywatelskiej - liczba opracowanych programów do edukacji obywatelskiej w szkołach - liczba przeprowadzonych godzin lekcyjnych w elbląskich szkołach z zakresu edukacji obywatelskiej - liczba kampanii społecznych z zakresu edukacji obywatelskiej 1.1.2 Tworzenie mechanizmów włączania obywateli w sprawy publiczne - utworzenie systemu dialogu społecznego (m.in. tworzenie kanałów informacyjnych pomiędzy władzami i instytucjami samorządowymi a mieszkańcami, opracowanie i uchwalenie procedur konsultacyjnych, organizowanie skutecznych konsultacji społecznych, organizowanie debat publicznych itp.) - wspieranie osób i grup mieszkańców podejmujących inicjatywy na rzecz swoich ulic, dzielnic itp. (pomoc dla samopomocy) - prowadzenie kampanii społecznych z zakresu włączania się mieszkańców w sprawy publiczne Wskaźniki realizacji: - liczba przeprowadzonych konsultacji społecznych i liczba osób biorących w nich udział - liczba przeprowadzonych debat i liczba osób biorących w nich udział - liczba wejść na stronę internetową samorządu - liczba zgłoszonych przez mieszkańców wniosków i uwag - liczba mieszkańców biorących udział w wyborach 1.1.3 Aktywizacja mieszkańców poprzez partnerstwa (budowanie kapitału społecznego) - inicjowanie i wspieranie partnerstw publiczno-społecznych pomiędzy samorządem i jego jednostkami i organizacjami pozarządowymi - inicjowanie i wspieranie partnerstw pomiędzy przedsiębiorcami i organizacjami pozarządowymi - promowanie dobrych praktyk w zakresie partnerstw kreujących kapitał społeczny Wskaźnik realizacji: - liczba partnerstw projektowych realizowanych przez samorząd z organizacjami - liczba partnerstw dwu i trójsektorowych zorientowanych na rozwiązywanie problemów społecznych miasta 1.2 Rozwój instytucji społeczeństwa obywatelskiego w mieście 1. 2.1. Tworzenie lokalnej infrastruktury dla działań obywatelskich - rozwój Elbląskiego Centrum Organizacji Pozarządowych - rozwój Elbląskiego Centrum Wolontariatu - utworzenie Elbląskiego Centrum Młodzieży oraz sieci osiedlowych Klubów Młodzieży - utworzenie Elbląskiego Biura Porad Obywatelskich - utworzenie Elbląskiego Centrum Seniorów - utworzenie sieci Klubów Seniorów w dzielnicach Elbląga Wskaźnik realizacji: - liczba utworzonych podmiotów wsparcia - liczba kontraktów i wysokość środków finansowych przeznaczonych z budżetu miasta na funkcjonowanie podmiotów wsparcia 1.2.2 Wspieranie infrastruktury rozwoju trzeciego sektora - kontraktowanie realizacji zadań w zakresie: aktywności lokalnej, wspierania organizacji pozarządowych: informacja, doradztwo, szkolenia, itp., wspierania wolontariatu, rozwoju filantropii i in. - funkcjonowanie funduszu wkładów własnych Wskaźnik realizacji: - liczba kontraktów i wysokość środków finansowych przeznaczonych z budżetu miasta na wspieranie infrastruktury sektora pozarządowego - kwota wydatkowana ze środków budżetu miasta na wkład własny dla projektów organizacji finansowanych ze środków pozabudżetowych 1.3 Wdrożenie nowoczesnego zarządzania publicznego samorządu w oparciu o zasady pomocniczości, partnerstwa, partycypacji i dialogu obywatelskiego 1.3.1 Wzmocnienie organizacji pozarządowych jako partnera w realizacji zadań publicznych - podniesienie kwalifikacji członków, pracowników i wolontariuszy organizacji - wzmacnianie zasobów materialnych i finansowych organizacji w zakresie realizacji zadań publicznych (m.in. lokale, wyposażenie, udzielanie niskooprocentowanych pożyczek z budżetu miasta na kredytowanie realizowanych projektów) - realizacja projektów partnerskich z samorządem - wsparcie samoregulacji sektora pozarządowego (m.in. zasada publikowania sprawozdań rocznych) Wskaźnik realizacji: - kwota wydatkowana ze środków budżetu miasta na działania organizacji pozarządowych - liczba podpisanych kontraktów wieloletnich oraz kwota na jakie opiewają - liczba i powierzchnia lokali komunalnych udostępnionych organizacjom pozarządowym - liczba organizacji publikujących na stronie internetowej sprawozdanie roczne 1.3.2 Rozwój partnerskiej współpracy samorządu z organizacjami - prowadzenie systematycznych badań sektora pozarządowego i aktywności obywatelskiej - partycypacja w tworzeniu programów społecznych - stały monitoring i ewaluacja systemu współpracy samorządu i organizacji połączone z wdrażaniem rekomendacji - zlecanie realizacji zadań publicznych w pierwszej kolejności organizacjom pozarządowym (zasada pomocniczości) - wprowadzenie zasady standaryzacji i kontraktowania usług zlecanych organizacjom Wskaźnik realizacji: - liczba organizacji pozarządowych w Elblągu - liczba organizacji mających status organizacji pożytku publicznego - liczba członków i pracowników organizacji - liczba zbiórek publicznych, kwota uzyskanych środków ze zbiórek publicznych - wysokość kwot z tytułu 1 % pozyskane przez opp - liczba wystandaryzowanych zadań zlecanych organizacjom pozarządowym 1.4 Rozwój przedsiębiorczości społecznej 1.4.1 Wsparcie przedsiębiorstw społecznych - edukacja w zakresie przedsiębiorczości społecznej, w tym młodzieży szkolnej - promocja i wsparcie przedsiębiorczości społecznej - zlecanie usług przez samorząd przedsiębiorstwom społecznym zatrudniającym osoby wykluczone społecznie Wskaźnik realizacji: - liczba spółdzielni socjalnych - liczba organizacji pozarządowych będących przedsiębiorstwami społecznymi - liczba i kwota zadań zleconych przez samorząd, jednostki samorządowe i przedsiębiorstwa komunalne przedsiębiorstwom społecznym 1.4.2. Społeczna odpowiedzialność biznesu - promocja społecznej odpowiedzialności biznesu wśród elbląskich przedsiębiorstw - promowanie zaangażowania społecznego pracowników na rzecz organizacji i akcji społecznych - wsparcie wspólnych inicjatyw organizacji i przedsiębiorstw Wskaźnik realizacji: - liczba elbląskich przedsiębiorstw oświadczających na swoich stronach internetowych postępowanie zgodne z zasadami społecznej odpowiedzialności biznesu - liczba i wartość finansowa inicjatyw organizacji finansowanych ze środków pozyskanych od przedsiębiorców Zredagował Arkadiusz Jachimowicz