Biologia-jako-nauka

Lekcja
Temat: Biologia jako nauka.
Cel edukacyjny lekcji …
 Dowiesz się czym zajmuje się biologia.
 Określisz wspólne cechy i czynności życiowe organizmów.
 Poznasz kolejne poziomy budowy organizmów
wielokomórkowych
Podstawa programowa:
Znajomość różnorodności biologicznej oraz podstawowych zjawisk i procesów biologicznych. Uczeń:
1. Definiuje biologię jako dziedzinę nauki oraz wymienia dziedziny biologii,
2. Omawia poziom organizacji ciała roślin i zwierząt oraz omawia czynności życiowe organizmów żywych.
Czy pamiętasz z klasy IV co to jest przyroda?
A PRZYRODA.
Czym zajmuje się przyroda? Jakie treści były
poruszane na tym przedmiocie?
Czy pamiętasz jakie składniki zaliczamy do
przyrody ożywionej a jakie do nieożywionej?
Jak myślisz, czy biologia również należy do
nauk przyrodniczych?
Co to jest za nauka? Czym się zajmuje? Co
rozumiesz pod pojęciem BIOLOGIA?
https://pl.freepik.com/
CO TO ZA NAUKA?
Biologia – to nauka zajmująca się
badaniem budowy i czynności
życiowych organizmów, ich
wzajemnych zależności oraz relacji
pomiędzy nimi a środowiskiem.
Nazwa pochodzi od greckich słów
bios – życie i logos – nauka.
Czy wiesz, kto wprowadził termin biologia ?
https://pl.freepik.com/
J.B Lamarck - francuski przyrodnik, botanik, zoolog,
lekarz – wprowadził termin biologia jako oznaczenie
nauki o organizmach żywych, był twórcą teorii
ewolucji w której głosił, że świat organizmów żywych
powstał podczas długiego procesu – ewolucja
biologiczna – w wyniku której organizmy prostsze
przekształciły się w bardziej złożone.
Źródło: https://pl.wikipedia.org
G. R. Treviranusa– niemiecki przyrodnik, biolog lekarz,
zwolennik teorii ewolucji, który swoje poglądy przedstawił w
pierwszym tomie swojego dzieła „Biologie oder die
Philosophie der lebenden Natur” opublikowanym w 1802
roku
W 1802 roku podobne opinie wyraził Lamarck – termin
został wprowadzony niezależnie.
Źródło: https://pl.wikipedia.org
Czym jest życie?
Pojęcie życia to zjawisko biologiczne złożone i
wielowymiarowe. Zagadnienia tego nie da się
ująć w ramy prostych definicji.
Jakie cechy pozwalają
odróżnić organizmy żywe
od nieożywionych ?
https://pl.freepik.com/
Komórka
zwierzęca
rybosomy
Jak zbudowane są organizmy?
jądro
kom.
Czy te komórki wyglądają tak samo?
Siateczka
śródplazmatyczna
cytozol
Aparat Golgiego
Komórka
roślinna
Jaka widzisz różnice pomiędzy nimi?
mitochondrium
Błona kom.
Z jakich komórek zbudowane są organizmy
roślinne?
Wakuola
wodniczka
cytozol
chloroplast
mitochondrium
Ściana kom.
https://pl.freepik.com/
Z jakich komórek są zbudowane organizmy
zwierzęce?
Czy organizmy roślinne i zwierzęce buduje jedna
komórka czy wiele?
Wszystkie organizmy zbudowane są z komórek. Komórka
to najmniejsza i podstawowa jednostka strukturalna zdolna
do życia i budująca ciało organizmów.
BUDOWA ORGANIZMÓW WIELOKOMÓRKOWYCH.
KTO ZASŁYNĄŁ W BIOLOGII …
Biologia interesowano się już w
starożytności. Arystoteles, który żył w IV
wieku p.n.e obserwował rośliny i
zwierzęta. To on stworzył pierwszy
naukowy system klasyfikacji. Stwierdził
m.in., że delfiny są ssakami a nie rybami.
Szczegóły budowy ludzkiego ciała i działania jego narządów
zawdzięczamy badaczom z XVI stulecia
,między innymi Antoni van Leeuwenhoek, który około 1677
roku skonstruował mikroskop optyczny, za pomocą którego
odkrył dotychczas nieznany świat mikroorganizmów.
Obserwował bakterie jednokomórkowe ale także naczynia
włosowate, krwinki czerwone i ludzkie plemniki.
Źródło: Krzysztof Jaworski, Aleksandra Ryczkowska, Unknown (http://commons.wikimedia.org), licencja: CC BY 3.0.
TROCHĘ
HISTORII…
KTO ZASŁYNĄŁ W BIOLOGII …
Karol Lineusz, szwedzki przyrodnik.
Wprowadził zasady podwójnego
nazewnictwa, które przetrwało do dziś.
Jako pierwszy zaliczył człowieka do świata
zwierząt.
Matthias Scheleiden i Theodor Schwann w
1839 roku wykazali, że rośliny i zwierzęta sa
zbudowane z komórek, co dało podstawy do
sformułowania teorii komórkowej, według
której komórki są podstawowymi jednostkami
budulcowymi i funkcjonalnymi istot żywych.
Źródło: Krzysztof Jaworski, Aleksandra Ryczkowska, Unknown (http://commons.wikimedia.org), licencja: CC BY 3.0.
TROCHĘ
HISTORII…
KTO ZASŁYNĄŁ W BIOLOGII …
Karol Darwin – angielski przyrodnik i
podróżnik. W 1858 roku sformułował teorię
ewolucji biologicznej. Głosi ona, że wszystkie
organizmy żyjące na Ziemi podlegają
powolnym i nieodwracalnym zmianom,
których efektem jest powstanie gatunków.
Człowiek, tak jak inne gatunki, powstał w
wyniku ewolucji świata zwierzęcego.
Grzegorz mendel – czeski zakonnik, prowadziła badania na
roślinach. Udowodnił, że przekazywanie cech potomstwu, czyli
dziedziczenie odbywa się według ustalonych reguł, nazwanych
później prawami Mendla.
Źródło: Krzysztof Jaworski, Aleksandra Ryczkowska, Unknown (http://commons.wikimedia.org), licencja: CC BY 3.0.
TROCHĘ
HISTORII…
KTO ZASŁYNĄŁ W BIOLOGII …
TROCHĘ
HISTORII…
James Watson i Francis
Crick, którzy przyczynili się
do dynamicznego rozwoju
biochemii i genetyki. W 1953
roku zaprezentowali model
budowy cząsteczki DNA,
zawierającej informacje o
budowie i funkcjonowaniu
organizmu. To spowodowało
lawinę dalszych odkryć.
Źródło: Krzysztof Jaworski, Aleksandra Ryczkowska, Unknown (http://commons.wikimedia.org), licencja: CC BY 3.0.
ZOOLOGIA
MIKROBIOLOGIA
DZIEDZINY
ANATOMIA
https://pl.freepik.com/
BOTANIKA
BIOLOGII
FIZJOLOGIA
EKOLOGIA
Podsumowanie.
Oceń, czy podane zdanie jest prawdziwe czy fałszywe wstawiają P jeśli to prawda lub F jeśli to fałsz.
1. Biologia to nauka zajmująca się badaniem budowy i czynności życiowych organizmów.
P
Nazwa pochodzi z języka angielskiego „life” – życie i „science” – nauka.
Podstawową jednostka budującą ciało organizmów są komórki.
Wszystkie organizmy żywe zbudowane są więcej niż z jednej komórki.
Czynności życiowe wykonywane przez organizmy są takie same. Chodzi o odżywianie
się, oddychanie, wydalanie, ruch, wzrost i rozwój, rozmnażanie się oraz reakcja na
bodźce.
6. Organizmy roślinne zbudowane są z komórek roślinnych.
7. Organizmy zwierzęce zbudowane są również z komórek roślinnych.
8. Wiek XX to dynamiczny rozwój biochemii i genetyki. Wcześniejsze odkrycia i
skonstruowanie mikroskopu pozwoliło poznać świat mikroorganizmów oraz DNA, co
było jednym z największych odkryć w dziejach ludzkości.
F
2.
3.
4.
5.
P
F
P
P
F
P
Chłopiec opisał wszystkie czynności życiowe swojego kota Mruczka. Przeczytaj opisy a następnie
powiedz o jaką czynność życiową chodzi.
Mruczek ma kuwetę, do której kilka razy dziennie
oddaje mocz zawierający szkodliwe substancje.
WYDALANIE
Mruczek ma świeży węch i słuch. Dzięki temu zawsze
jest pierwszy w kuchni, kiedy mama gotuje obiad.
REAKCJA NA BODŹCE
Mruczek je specjalną karmę dla kotów, a od czasu
do czasu – surowe mięso.
ODŻYWIANIE
Mruczek doskonale skacze. Jednym skokiem
potrafi pokonać odległość 1,5 m.
RUCH
Mruczek, podczas uwalniania energii z pokarmu.
Zużywa tlen i wytwarza tlenek węgla.
ODDYCHANIE
Mruczek jest młodym kotem, który rośnie. Waży
3,5 kg i ma około 50 cm długości.
WZROST I ROZWÓJ
https://pl.freepik.com